Ạ Ọ
Ộ
Ố Đ I H C QU C GIA HÀ N I
KHOA LU TẬ
***
Ậ
BÀI T P NHÓM
Ị ƯỜ
Ậ
Ề
Ấ Ộ
Ả
MÔN: PHÁP LU T V TH TR
NG B T Đ NG S N
ủ ề Ch đ :
Ề Ị
Ụ
Ậ
Ệ
HOÀN THI N PHÁP LU T V D CH V SÀN GIAO
Ả
Ị
Ấ Ộ D CH B T Đ NG S N
Nhóm 6:
ị
ọ
ễ ễ ễ ễ
ạ
ị ươ
ng (Nhóm
14061552 14060013 14061555 14061515 14060147 14061549 14061521
1. Nguy n Th Thanh Tú 2. Nguy n Xuân Đình 3. Nguy n Ng c Ánh 4. Nguy n Khánh Linh ị 5. Đoàn Th Thanh Mai ị ễ 6. Ph m Th Di m Thi ễ 7. Nguy n Th Ph ng) tr
ưở SĐT: 0969029236 Email: nguyenphuong260996@gmail.com
ộ
Hà N i, Tháng 04 2017
Ụ Ụ M C L C
Ụ Ừ Ế Ắ DANH M C T VI T T T
ấ ộ
ả B t đ ng s n ả ấ ộ ng b t đ ng s n ấ ộ ị ườ Th tr ị ả
ấ ộ ậ ả BĐS TTBĐS SGDKDBĐS LKDBĐS Sàn giao d ch kinh doanh b t đ ng s n Lu t Kinh doanh b t đ ng s n
M Đ UỞ Ầ
ề ặ ấ 1. Đ t v n đ
ị ử ụ ấ ộ ả ả ạ ộ ớ ị B t đ ng s n là m t lo i tài s n có giá tr và giá tr s d ng l n. Nó cũng là
ạ ặ ộ ệ ị ườ ệ ị ườ ấ ộ m t lo i hàng hoá đ c bi ộ t trên m t th tr ặ ng đ c bi t Th tr ả ng b t đ ng s n.
ị ườ ấ ộ ị ườ ớ ị ườ ố ứ Th tr ả ng b t đ ng s n cùng v i th tr ng v n, th tr ữ ộ ng s c lao đ ng là nh ng
ự ế ủ ả ấ ầ ọ ứ ế ố y u t “đ u vào” quan tr ng c a quá trình s n xu t. Th c t ệ đã ch ng minh, vi c
ị ườ ủ ể ấ ộ ả ả ưở ắ ị phát tri n c a th tr ng b t đ ng s n nh h ế ự ư ng sâu s c đ n s h ng th nh hay
ộ ề ủ ế ẽ ị ườ ấ ộ ả ở suy vong c a m t n n kinh t . Vì l đó, th tr ộ ng b t đ ng s n đã tr thành m t
ị ườ ạ ả ượ ế ớ ầ ữ trong nh ng th tr ng nh y c m và đ c quan tâm hàng đ u trên th gi ạ i. T i
ệ ế ộ ủ ề ậ ị ườ Vi t Nam, theo xu th h i nh p c a n n kinh t ế ị ườ th tr ng, th tr ng quy n s ề ử
ượ ướ ể ế ậ ấ ụ d ng đ t đã đ c Nhà n ề ủ c quan tâm và th ch hóa thành pháp lu t; quy n c a
ườ ử ụ ấ ượ ừ ị ườ ẩ ấ ộ ả ng i s d ng đ t đ ở ộ c m r ng, t đó, thúc đ y th tr ng b t đ ng s n phát
ị ườ ể ấ ộ ủ ả ướ ượ tri n nhanh chóng. Th tr ng B t đ ng s n c a n c ta đ c đánh giá là th ị
ườ ể ầ ư ề ỏ ạ tr ng ti m năng, là “m vàng” đ đ u t và khai thác. Tuy nhiên, bên c nh đó th ị
ườ ứ ớ ứ ề ặ ẩ ệ ế ự ự ủ ạ tr ng còn n ch a nhi u thách th c l n, đ c bi t là s thi u s minh b ch c a th ị
ườ ầ ạ ượ ỏ ầ ể tr ị ng. Hàng lo t các giao d ch ng m đã và đang v ủ t ra kh i t m ki m soát c a
ướ ị ườ ế ấ ộ Nhà n c. Đây là nguyên nhân khi n cho th tr ng B t đ ng s n ả ở ướ n ậ c ta ch m
ơ ố ả ế ắ ữ ể ế ạ phát tri n và có đôi khi lâm vào tình tr ng b t c. Nh ng “c n s t o” khi n cho th ị
ườ ở ị ườ ặ ẫ ớ ự tr ng tr nên quá “nóng” ho c đôi khi th tr ạ ng quá “l nh” d n t i s “đóng
ướ ự ề ả ầ ạ ờ ị băng”. Tr ấ ộ c th c tr ng đó, sàn giao d ch b t đ ng s n ra đ i đã góp ph n đi u ti ế t
ị ườ ả ị ầ ư ộ ấ ộ các giao d ch b t đ ng s n trên th tr ng. Các nhà đ u t đã có m t kênh thông tin
ấ ộ ỉ ỏ ữ ể ả ả ị chính xác và h u ích đ tham kh o. Sàn giao d ch b t đ ng s n không ch th a mãn
ậ ợ ạ ự ệ ệ ị ơ c n khát thông tin mà còn t o thu n l ấ ộ i cho vi c th c hi n các giao d ch b t đ ng
ệ ả ộ ả s n m t cách nhanh chóng, hi u qu .
ự ế ấ ộ ả ả ơ ị Trong th c t , sàn giao d ch b t đ ng s n không ph i là c quan nhà n ướ c,
ự ủ ệ ướ ự ứ ệ ứ không th c hi n ch c năng c a nhà n c, cũng không th c hi n ch c năng kinh
ấ ộ ấ ộ ả ả ị ượ doanh b t đ ng s n. Sàn giao d ch b t đ ng s n là các t ổ ứ ư ch c t nhân, đ c thành
ụ ấ ộ ể ả ằ ị ướ ớ ụ ợ ậ l p đ kinh doanh các d ch v b t đ ng s n nh m h ng t i m c đích l ậ i nhu n.
4
ể ể ậ ợ ướ ợ ủ ị V y, làm sao đ có th dung hòa l ủ i ích c a nhà n c và l i ích c a sàn giao d ch
ề ặ ủ ệ ả ả ấ ướ ố ớ ị ấ ộ b t đ ng s n? V n đ đ t ra là vi c qu n lý c a Nhà n c đ i v i sàn giao d ch
ề ả ả ế ị ườ ể ủ ướ ấ ộ b t đ ng s n. Kh năng đi u ti t và ki m soát th tr ng c a Nhà n ạ c có đ t
ẽ ể ệ ạ ộ ủ ệ ầ ả ộ ị hi u qu cao hay không s th hi n m t ph n qua ho t đ ng c a các sàn giao d ch
ả ấ ộ b t đ ng s n.
ờ ể ỗ ợ ậ ề ị ụ ả ị ấ ộ Pháp lu t v d ch v sàn giao d ch b t đ ng s n ra đ i đ h tr kinh doanh
ị ườ ấ ộ ả ầ ả ấ ộ b t đ ng s n và th tr ạ ộ ơ ở ể ng b t đ ng s n. Đó là c s đ góp ph n giúp ho t đ ng
ấ ộ ễ ả ơ ị ể ễ trên sàn giao d ch b t đ ng s n di n ra d dàng và nhanh chóng h n. Sau đây, ti u
ứ ụ ế ậ ậ ị ị lu n đi nghiên c u, phân tích các quy đ nh pháp lu t liên quan đ n d ch v sàn giao
ả ấ ộ ị d ch b t đ ng s n.
ụ ứ 2. M c tiêu nghiên c u
ụ ủ ứ ệ ề ằ ỏ ữ ấ M c đích c a vi c nghiên c u đ tài này là nh m làm sáng t nh ng v n đ ề
ự ễ ấ ộ ề ị ụ ả ậ ị mang tính lý lu n và th c ti n v d ch v sàn giao d ch b t đ ng s n trên th tr ị ườ ng
ớ ự ủ ể ả ế ầ ộ ấ ộ b t đ ng s n và vai trò c a nó v i s phát tri n kinh t xã h i, góp ph n hoàn
ậ ề ị ả ự ụ ệ ệ ậ ị ấ thi n pháp lu t, nâng cao hi u qu th c thi pháp lu t v d ch v sàn giao d ch b t
ả ộ đ ng s n.
ố ượ ứ ạ 3. Đ i t ng, ph m vi nghiên c u
ể ậ ậ ạ ộ ố ộ Trong ph m vi bài ti u lu n, nhóm chúng em t p trung làm rõ m t s n i
dung sau:
ệ ị ứ ụ ớ ấ ộ ả ị Nghiên c u các quan h d ch v môi gi i b t đ ng s n trên sàn giao d ch
ấ ộ ả ở ệ ậ ủ ị kinh doanh b t đ ng s n Vi t Nam; phân tích các quy đ nh pháp lu t c a Vi ệ t
ụ ế ị ớ ấ ộ ớ ấ ộ ả Nam có liên quan đ n d ch v môi gi ả i b t đ ng s n và môi gi i b t đ ng s n trên
ả ề ộ ố ả ấ ụ ể ằ SGDBĐS. Thông qua đó, tác gi đ xu t m t s gi ầ i pháp c th nh m góp ph n
ậ ề ị ụ ệ ị ớ ấ ộ hoàn thi n các quy đ nh pháp lu t v d ch v môi gi ả i b t đ ng s n trên sàn giao
5
ị d ch.
ươ ứ 4. Ph ng pháp nghiên c u
ậ ử ụ ậ ủ ứ ể ệ ế ọ Ti u lu n s d ng phép bi n ch ng duy v t c a tri t h c Mác Lênin làm
ươ ứ ệ ậ ơ ở c s ph ứ ng pháp lu n cho vi c nghiên c u. Ngoài ra, trong quá trình nghiên c u,
ả ử ụ ộ ố ươ tác gi s d ng m t s ph ng pháp sau:
ươ ả ậ ậ Ph ậ ng pháp thu th p thông tin: thu th p các văn b n pháp lu t và các tài
ấ ộ ụ ệ ế ậ ả ị ị ề ự li u liên quan đ n d ch v sàn giao d ch b t đ ng s n; thu th p thông tin v th c
ạ ộ ấ ộ ễ ả ị ti n ho t đ ng sàn giao d ch b t đ ng s n.
ươ ơ ở ữ ổ ợ Ph ậ ng pháp phân tích, t ng h p: Trên c s nh ng thông tin thu th p
ượ ả ẽ ổ ư ữ ứ ể ậ ợ đ c, tác gi s t ng h p đ nghiên c u, phân tích và đ a ra nh ng nh n xét, đánh
ấ ộ ủ ự ụ ề ạ ậ ị ị ị ả giá v các quy đ nh c a pháp lu t, th c tr ng d ch v sàn giao d ch b t đ ng s n.
ậ ề ị ụ ị ị ấ Theo đó, phân tích, đánh giá các quy đ nh pháp lu t v d ch v sàn giao d ch b t
ậ ả ả ộ đ ng s n 2014 và các văn b n pháp lu t có liên quan.
ố ụ ủ ể ậ 5. B c c c a ti u lu n
ờ ụ ụ ụ ệ ế ậ ả ầ Ngoài l i nói đ u, k t lu n, m c l c, danh m c tài li u tham kh o, danh
ể ậ ồ ươ ượ ố ụ ư m c t ụ ừ ế ắ vi t t t, ti u lu n bao g m 03 (ba) ch ng đ c b c c nh sau:
ƯƠ Ề Ị Ữ Ụ Ấ Ề Ị CH Ậ NG I: NH NG V N Đ LÝ LU N V D CH V SÀN GIAO D CH
Ộ Ộ Ụ Ấ Ả Ậ Ấ Ả Ị Ị B T Đ NG S N VÀ PHÁP LU T D CH V SÀN GIAO D CH B T Đ NG S N
ƯƠ Ự Ị Ự Ậ Ạ Ạ CH Ộ NG II: PHÁP LU T TH C Đ NH VÀ TH C TR NG HO T Đ NG
Ộ Ụ Ấ Ả Ị Ị D CH V SÀN GIAO D CH B T Đ NG S N
ƯƠ Ả Ụ Ậ Ệ Ị CH NG III. GI I PHÁP HOÀN THI N PHÁP LU T D CH V SÀN
Ộ Ả Ị Ấ GIAO D CH B T Đ NG S N
ủ ề Ề Ị Ụ Ậ Ệ Ị Ấ Ch đ “HOÀN THI N PHÁP LU T V D CH V SÀN GIAO D CH B T
ộ ấ ứ ạ Ộ Ả ề ỏ ườ ứ ề ầ Đ NG S N” là m t v n đ ph c t p, nó đòi h i ng i nghiên c u đ tài c n có
ả ề ứ ự ế ậ ậ ộ ạ ộ ễ ki n th c sâu r ng c v lý lu n th c ti n trong quá trình thành l p và ho t đ ng
ắ ượ ả ắ ị ữ ữ ấ ấ ộ ủ c a sàn giao d ch b t đ ng s n, n m b t đ ề ố c nh ng v n đ c t lõi, nh ng t n t ồ ạ i
ướ ể ừ ắ ả ề ấ ả ả ế và v ặ ng m c còn g p ph i, đ t đó đ xu t gi i pháp gi i quy t. Là sinh viên
ứ ể ế ế ớ ạ ứ ậ ớ ố v i v n ki n th c hi u bi t có gi i h n vì v y, trong quá trình nghiên c u ch đ ủ ề
6
ữ ế ế ể ế ỏ ấ chúng em không th tránh kh i có nh ng thi u sót, khi m khuy t. Chúng em r t
ậ ượ ự ủ ế ả mong nh n đ ạ c s đóng góp ý ki n đánh giá, phê bình c a gi ng viên và các b n
ể ệ ể ậ sinh viên đ hoàn thi n ti u lu n.
ƯƠ Ề Ị Ữ Ụ Ấ Ậ Ề Ị CH NG I: NH NG V N Đ LÝ LU N V D CH V SÀN GIAO D CH
Ấ Ộ Ụ Ả Ậ Ị Ấ Ộ Ị B T Đ NG S N VÀ PHÁP LU T D CH V SÀN GIAO D CH B T Đ NG
S NẢ
ấ ộ ụ ề ả ấ ị ị ị 1.1. Khái quát v sàn giao d ch b t đ ng s n. và d ch v sàn giao d ch b t
ộ ả đ ng s n
ấ ộ ấ ộ ụ ệ ả ị ị ị 1.1.1. Khái ni m sàn giao d ch b t đ ng s n và d ch v sàn giao d ch b t đ ng
s nả
ấ ộ ủ ả ả ạ ộ ọ ỗ ố B t đ ng s n là m t lo i tài s n có vai trò vô cùng quan tr ng c a m i qu c
ầ ố ủ ộ ườ ể ủ ề ả ự gia. Nó là thành ph n s ng c a xã h i loài ng ấ i. S phát tri n c a n n s n xu t
ế ị ườ ơ ề ả ấ hàng hóa theo c ch th tr ấ ộ ng cũng đã kéo theo n n s n xu t hàng hóa b t đ ng
ể ừ ị ườ ấ ộ ả ạ ả s n phát tri n, t đó hình thành nên th tr ng b t đ ng s n. Tuy nhiên, lo i hàng
ờ ượ ặ ự ệ ẽ ơ hóa BĐS có đ c tính không di d i đ ệ c, do đó, n i bán s không có s hi n di n
ị ườ ế ạ ủ c a hàng hóa. Bên c nh đó, TTBĐS là th tr ả ng không hoàn h o, thi u thông tin,
ể ậ ườ ườ ể ễ ổ ộ vì v y, đ ng i bán và ng i mua có th d dàng trao đ i mua bán BĐS, m t th ị
ườ ờ ọ ị tr ng mua bán BĐS ra đ i, g i là sàn giao d ch BĐS.
ể ệ ằ ướ ệ ầ ị Có th nói r ng, vi c Nhà n c quy đ nh yêu c u các doanh nghi p kinh
ở ữ ự ủ ệ ề ả ộ doanh BĐS ph i th c hi n bán, cho thuê các BĐS thu c quy n s h u c a mình
ộ ướ ị ạ ộ ặ qua sàn giao d ch BĐS là m t b c ngo t trong ho t đ ng kinh doanh BĐS ở ướ c n
ề ề ổ ố ừ ta. Đi u này đã làm thay đ i cách bán hàng truy n th ng có t ụ hàng ch c năm nay
ệ ầ ậ ớ ậ ủ c a các doanh nghi p này. Cùng v i yêu c u trên thì pháp lu t cho phép thành l p
7
ấ ộ ữ ể ả ộ ị các sàn giao d ch b t đ ng s n đ bán, cho thuê BĐS cũng là m t trong nh ng quy
ỏ ớ ộ ớ ị ườ ạ ộ ầ ư ị đ nh m i, các tác đ ng không nh t i th tr ng BĐS và ho t đ ng đ u t , kinh
ư ậ ị ớ ạ ả doanh lo i tài s n có giá tr l n nh v y.
ướ ấ ộ ủ ệ ậ Tr ả c khi có Lu t kinh doanh b t đ ng s n, vi c bán, cho thuê BĐS c a các
ỉ ự ệ ệ ệ ố doanh nghi p kinh doanh BĐS ch th c hi n thông qua các m i quan h quan bi ế t,
ệ ặ ạ ố ầ quan h ngo i giao trong làm ăn, các đ i tác kinh doanh ho c thông qua các nhà đ u
ớ ấ ổ ự ề ạ ơ c , các nhà môi gi i BĐS. Th c tr ng này gây ra nhi u b t n cho TTBĐS, đây là
ị ườ ể ạ ạ nguyên nhân làm cho th tr ng này phát tri n không minh b ch, không lành m nh,
ấ ợ ữ ườ ự ự ề ầ ở làm tăng giá BĐS b t h p lý, nh ng ng i có nhu c u th c s v nhà không có
ự ự ề ầ ở ơ ộ ế ậ ạ ớ ở ớ nhu c u th c s v nhà không có c h i ti p c n v i các lo i nhà v i giá tr ị
ự ủ ả ả ả ả ề ầ ớ th c c a nó mà ph i tr i qua nhi u t ng l p trung gian, ph i tr thêm m t l ộ ượ ng
ề ươ ố ớ ữ ti n t ng đ i l n cho nh ng ng ườ ầ ơ i đ u c .
ể ệ ậ ộ ị Vi c thành l p các sàn giao d ch BĐS đ bán, cho thuê BĐS là m t trong
ữ ả ầ ế ể ạ ế ố ị nh ng gi ọ i pháp quan tr ng và c n thi t đ h n ch t ầ i đa các giao d ch ng m,
ị ườ ể ệ ạ ơ ứ không chính th c làm cho th tr ng BĐS phát tri n minh b ch h n, vi c mua bán
ẽ ượ ữ ệ ề ể ạ ườ BĐS s đ c công khái hóa, t o đi u ki n đ nh ng ng ầ i có nhu c u có th d ể ễ
ế ậ ượ dàng ti p c n đ c nhà ở .
ụ ể ề ấ ộ ữ ả ậ ị Lu t kinh doanh b t đ ng s n năm 2014 đã có nh ng quy đ nh c th v sàn
ủ ộ ậ ụ ể ấ ộ ề ả ả ị ả giao d ch b t đ ng s n, c th là kho n 6, đi u 3 c a b lu t này đã gi i thích v ề
ấ ộ ấ ộ ủ ệ ị ị ả ả khái ni m c a sàn giao d ch b t đ ng s n. Theo đó, sàn giao d ch b t đ ng s n
ượ ễ ề ể ơ ị ượ “n i di n ra các giao d ch v mua bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho đ ể c hi u là
ạ ấ ộ ơ ặ ị thuê l i, cho thuê mua b t đ ng s n ỡ ữ ả 1”. Sàn giao d ch BĐS chính là n i g p g gi a
ườ ữ ườ ụ ấ ườ ề ị ụ ầ ng i mua và bán, gi a ng ị i cung c p d ch v và ng i có yêu c u v d ch v có
ự ế ệ ơ ả ớ liên quan đ n kinh doanh BĐS. S khác bi ữ t c b n so v i nh ng sàn mua bán khác
ở ự ệ ỗ ơ ủ ệ ị chính là ồ ch n i đó không có s hi n di n c a hàng hóa BĐS giao d ch, đ ng
ờ ấ ả ữ ứ ạ ụ ế ị th i, t t c nh ng d ch v liên quan đ n mua bán BĐS trên sàn cũng ph c t p và đa
ứ ạ ủ ệ ố ụ ả ơ ị ạ d ng h n, do tính ph c t p c a h th ng d ch v BĐS… Sàn mua bán ph i là mô
ạ ộ ợ ở ổ ợ ị ủ ụ ả ấ ầ hình ho t đ ng t ng h p, đó ph i cung c p đ y đ và khép kín m i d ch v liên
ấ ộ
ề
ả
ậ
ả
1 Kho n 6, Đi u 3 Lu t kinh doanh b t đ ng s n năm 2014
8
ữ ụ ế ế ệ ả ơ ị quan đ n BĐS, h n th , đó ph i là nh ng d ch v mang tính chuyên nghi p và khép
ấ ữ ơ ả ệ ạ ẩ ả ả ệ kín, ph i là n i b o đ m tính minh b ch, chu n xác, r t h u hi u cho công vi c
ề ả ế ủ ướ ế ủ ầ ạ ồ ờ qu n lý và đi u ti t c a nhà n c, đ ng th i cũng góp ph n h n ch r i ro cho
ườ ạ ộ ế ng i dân khi tham gia vào các ho t đ ng mua bán liên quan đ n BĐS.
ấ ộ ứ ủ ả ị 1.1.2. Ch c năng, vai trò c a sàn giao d ch b t đ ng s n
ấ ộ ứ ủ ả ị Ch c năng c a sàn giao d ch b t đ ng s n
ấ ộ ả ị ượ ụ ậ ớ Sàn giao d ch b t đ ng s n đ c thành l p v i m c đích là trung gian h tr ỗ ợ
ị ườ ấ ộ ị ườ ư ầ ả ổ th tr ng b t đ ng s n, góp ph n đ a th tr ng vào “khuôn kh ”. Đ đ t đ ể ạ ượ c
ấ ộ ệ ố ụ ự ả ầ ị ứ m c đích đó, sàn giao d ch b t đ ng s n c n th c hi n t ủ ế t ba ch c năng ch y u:
ổ ứ ấ ộ ứ ả ị ứ (1) Ch c năng t ch c kinh doanh B t đ ng s n, (2) Ch c năng kinh doanh d ch v ụ
ỗ ợ ị ườ ấ ộ ứ ả ấ ộ ả B t đ ng s n và (3) Ch c năng h tr th tr ng b t đ ng s n.
ứ ấ ộ ơ ổ ả ị ứ ấ , sàn giao d ch b t đ ng s n là n i t ấ ộ ch c kinh doanh b t đ ng Th nh t
ấ ộ ả ượ ả ị ự ệ ị ả s n. Giao d ch kinh doanh b t đ ng s n ph i đ ấ c th c hi n trên sàn giao d ch b t
ầ ư ả ể ư ả ượ ạ ậ ộ đ ng s n. Các nhà đ u t ấ ộ có th đ a B t đ ng s n đã đ c t o l p lên sàn giao
ổ ớ ấ ộ ể ế ằ ả ợ ậ ị d ch b t đ ng s n đ trao đ i v i nhau nh m tìm ki m l ể i nhu n đ tái đ u t ầ ư .
ườ ườ ấ ộ ể ặ ầ ị Ng i bán, ng ả i mua có nhu c u có th g p nhau qua sàn giao d ch b t đ ng s n.
ấ ộ ễ ầ ẩ ả ị ị ậ Sàn giao d ch b t đ ng s n góp ph n thúc đ y giao d ch di n ra nhanh chóng, thu n
ườ ị ườ ộ ả ẽ ả ấ ộ ợ l i và an toàn. Thông th ị ng, m t giao d ch trên th tr ng b t đ ng s n s tr i qua
2. Khi ti n hành giao d ch trên
ướ ự ị ể ế ị ba b c: đàm phán ki m tra th c đ a đăng ký pháp lý
ả ẽ ả ấ ộ ự ể ệ ệ ờ ị ủ ụ sàn giao d ch b t đ ng s n s gi m thi u th i gian cho vi c th c hi n các th t c
ả ả ấ ộ ấ ộ ư ả ả ầ ả ị trên. B t đ ng s n khi đ a lên sàn giao d ch b t đ ng s n ph i đ m b o đ y đ ủ
ề ệ ề ế ậ ị ườ ầ ư các đi u ki n theo quy đ nh v pháp lu t. Vì th , ng i mua, Nhà đ u t ể có th yên
ẽ ở ữ ề ả ố ườ ể ỏ ố tâm v kh i tài s n mà mình s s h u. Ng i bán có th tránh kh i m i lo mua
ạ ộ ủ ế ệ ắ ạ ư ẻ r , bán đ t. Bên c nh vi c trung gian cho các ho t đ ng kinh doanh ch y u nh :
ể ượ ấ ộ ả ị mua bán, chuy n nh ấ ộ ng, cho thuê hàng hóa b t đ ng s n; sàn giao d ch b t đ ng
ả ị ươ ấ ộ ệ ả ả ỉ ể ả s n còn là đ a ch đ qu ng bá các th ẩ ng hi u, các s n ph m b t đ ng s n s ẽ
ươ ầ ư ớ ủ ị hình thành trong t ữ ng lai c a nh ng nhà đ u t ế l n, có danh ti ng. Sàn giao d ch
2 Văn Thị Anh (2009), Sàn giao dịch bất động sản_ một trong những nội dung quản lý của Nhà nước đối với thị trường bất động sản, Đề tài nghiên cứu khoa học, Trường Đại học Luật Hà Nội
9
ầ ư ế ả ầ ồ ờ ị ố ể ấ ộ b t đ ng s n là c u n i đ liên k t các nhà đ u t ấ . Đ ng th i, sàn giao d ch b t
ế ệ ả ộ đ ng s n còn đóng vai trò là trung gian trong vi c liên doanh, liên k t, tìm ra h ướ ng
ệ ả ả ầ ư ữ ằ ứ ệ ớ ầ ư đ u t có hi u qu ; các gi i pháp đ u t h u hi u nh m ng phó v i th tr ị ườ ng
ủ ế ả ầ ộ ấ ộ b t đ ng s n đ y bi n đ ng và r i ro.
ấ ộ ự ứ ệ ả ị ị , sàn giao d ch b t đ ng s n th c hi n ch c năng kinh doanh d ch v ụ Th haiứ
ụ ấ ộ ỗ ợ ụ ụ ả ằ ả ị ị ấ ộ b t đ ng s n. Các d ch v b t đ ng s n là các d ch v nh m m c đích h tr cho
ể ủ ị ườ ấ ộ ả ồ ớ ả ị ự s phát tri n c a th tr ng b t đ ng s n; bao g m: môi gi i, đ nh giá, qu ng cáo,
ệ ử ụ ấ ộ ụ ả ả ị ư ấ t v n, qu n ký b t đ ng s n… Thông qua vi c s d ng các d ch v , Nhà đ u t ầ ư ,
ườ ườ ề ấ ộ ừ ẽ ả ộ ng i mua, ng i bán s có m t kênh thông tin chính xác v b t đ ng s n. T đó,
ế ị ầ ư ể ệ ủ ụ ề ệ ặ có th quy t đ nh vi c đ u t , mua ho c bán. Các th t c v vi c đăng ký pháp lý
ẽ ượ ỡ ự ệ ệ ị cũng s đ c giúp đ th c hi n nhanh chóng, chính xác. Vi c kinh doanh d ch v ụ
ả ẽ ạ ấ ộ ủ ế ả ồ ị ệ ấ ộ b t đ ng s n trên sàn giao d ch b t đ ng s n s t o ra ngu n thu ch y u cho vi c
ạ ộ ủ ả ố ị ị ổ ứ t ụ ấ ộ ấ ộ ch c, ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n. Trong s các d ch v b t đ ng
ượ ấ ộ ễ ả ạ ấ ị ả s n đ ố ế c cung c p trên sàn giao d ch b t đ ng s n thì lo i hình di n ra ph bi n,
ườ ế ớ ư ấ ấ ộ ả th ng xuyên và chi m t ỷ ệ l cao là: môi gi ả v n và qu ng cáo b t đ ng s n. i, t
ạ ộ ễ ươ ễ ể ề ạ ố ờ Các ho t đ ng khác di n ra còn t ố ng đ i m nh t. Đây cũng là đi u d hi u đ i
ụ ớ ấ ộ ả ở ư ẻ ấ ộ ị ị ớ v i m t mô hình cung c p d ch v m i m nh sàn giao d ch b t đ ng s n Vi ệ t
ướ ấ ộ ả ờ ị ườ ớ Nam. Tr c khi sàn giao d ch b t đ ng s n ra đ i ng i ta đã quá quen v i khái
ệ ườ ớ ấ ộ ả ấ ộ ni m ng i môi gi ạ i b t đ ng s n hay “cò đ t, cò nhà”. Đ i ngũ “cò” này ho t
ẩ ự ấ ị ủ ệ ể ầ ổ ộ đ ng khá sôi n i và góp ph n nh t đ nh trong vi c thúc đ y s phát tri n c a th ị
ườ ấ ộ ạ ộ ỏ ẻ ả ế ổ ứ tr ng b t đ ng s n. Tuy nhiên, ho t đ ng nh l , thi u tính t ch c,… nên có đôi
ơ ố ầ ạ ữ ọ ả ạ ị ườ lúc h cũng góp ph n t o ra nh ng “c n s t” gi t o trên th tr ộ ố ng, m t s “cò”
ấ ừ ả ệ ạ ớ ườ ườ có tính ch t l a đ o còn gây thi t h i l n cho ng i mua, ng ệ i bán... Công vi c
ủ ế ủ ớ ế ớ ư ấ ả ch y u c a các nhà môi gi i này là tìm ki m, gi ệ i thi u, t ề ấ v n, qu ng cáo v b t
ườ ườ ầ ư ưở ả ộ đ ng s n cho ng i mua, ng i bán, nhà đ u t và h ồ ng hoa h ng. Th tr ị ườ ng
ả ở ệ ế ề ạ ố ấ ộ b t đ ng s n Vi t Nam v n thi u minh b ch, thông tin đa chi u nên đây là th ị
ườ ạ ộ ề ề ộ ị tr ng ti m năng cho đ i ngũ này ho t đ ng. Sau này, khi các quy đ nh v sàn giao
ấ ộ ờ ướ ế ặ ả ấ ả ị d ch b t đ ng s n ra đ i, Nhà n c si ạ t ch t qu n lý, các “cò nhà, cò đ t” ho t
ỏ ẻ ở ế ấ ả ơ ế ệ ề ị ộ đ ng nh l ấ ộ tr nên thi u hi u qu h n. Vì th , r t nhi u sàn giao d ch b t đ ng
ượ ậ ạ ộ ụ ứ ữ ằ ợ ỉ ả s n đ c l p ra ch nh m m c đích h p th c hóa nh ng ho t đ ng môi gi ớ ư i, t
10
ủ ễ ả ố ớ ấ v n, qu ng cáo v n đã di n ra lâu nay c a các nhà môi gi ạ i. Bên c nh đó, ng ườ i
ấ ộ ử ụ ư ụ ị ị ả dân cũng ch a có thói quen s d ng các d ch v trên sàn giao d ch b t đ ng s n.
ệ ọ ỉ ơ ư ướ ế ả ầ ố ị ấ ộ Vi c h tìm đ n sàn giao d ch b t đ ng s n ch đ n thu n gi ng nh tr c kia h ọ
ế ấ ớ ẽ ế ự ấ ủ ằ ị tìm đ n v i các “cò nhà, cò đ t”. Có l vì th , s m t cân b ng c a các d ch v ụ
ấ ộ ị ổ ế ệ ươ trên sàn giao d ch b t đ ng s n ả ở ướ n c ta hi n nay khá ph bi n. Trong t ng lai,
ể ủ ề ớ ự ế ườ ẽ cùng v i s phát tri n c a n n kinh t ọ , hy v ng ng ử ụ i dân s có thói quen s d ng
ấ ộ ấ ị ụ ị ự ả ạ ằ ấ ả ị các d ch v đ nh giá, đ u giá, qu n lý b t đ ng s n; t o ra s cân b ng nh t đ nh
ạ ộ ấ ộ ụ ủ ả ở ấ ị ị ệ trong ho t đ ng cung c p d ch v c a sàn giao d ch b t đ ng s n Vi t Nam.
ấ ộ ự ứ ệ ị ỗ ợ ị ườ ng ả Th baứ , sàn giao d ch b t đ ng s n th c hi n ch c năng h tr th tr
ị ườ ả ấ ộ ị ườ ộ ả ấ ộ b t đ ng s n. Th tr ả ng b t đ ng s n là m t th tr ng không hoàn h o và r t d ấ ễ
ị ườ ế ệ ộ ị ẳ ả bi n đ ng. Vi c giao d ch trên th tr ấ ộ ị ng không h n là giao d ch b n thân b t đ ng
ề ợ ứ ự ấ ộ ả ị ả s n mà là giao d ch các quy n và l i ích ch a đ ng trong b t đ ng s n đó. Vì tính
ệ ủ ấ ộ ự ệ ệ ả ị ấ ặ ch t đ c bi ể ễ t c a b t đ ng s n nên vi c th c hi n giao d ch cũng không th di n
ế ể ỗ ợ ư ự ạ ị ra nhanh chóng nh giao d ch các lo i hàng hóa khác. Vì th , đ h tr cho s phát
ể ủ ị ườ ả ủ ấ ộ ị ườ ụ ắ ả tri n c a th tr ng b t đ ng s n, kh c ph c tính không hoàn h o c a th tr ng,
ả ộ ị ả ợ ị ấ ộ sàn giao d ch b t đ ng s n là m t gi ấ i pháp h p lý. Thông qua sàn giao d ch b t
ướ ể ế ả ượ ị ườ ấ ộ ả ả ộ đ ng s n, Nhà n c có th gián ti p qu n lý đ c th tr ng b t đ ng s n; có
ố ớ ữ ử ữ ệ ợ ườ ữ ạ ợ ị nh ng bi n pháp x lý thích h p đ i v i nh ng tr ng h p vi ph m; có nh ng đ nh
ướ ờ ố ớ ừ ạ ạ ị h ng và chính sách k p th i đ i v i t ng giai đo n. Qua đó, giúp minh b ch hóa
ị ườ ầ ủ ộ ấ ộ ứ ậ ả ế ị th tr ng b t đ ng s n, đáp ng yêu c u c a h i nh p kinh t ấ . Sàn giao d ch b t
ự ự ố ề ủ ể ị ườ ả ầ ậ ộ đ ng s n th c s là cây c u tin c y n i li n các ch th trên th tr ấ ộ ng b t đ ng
s n. ả
ấ ộ ủ ả ị Vai trò c a sàn giao d ch b t đ ng s n
ị ườ ấ ộ ị ườ ả ẽ ớ ự ự ạ Th tr ng b t đ ng s n là th tr ộ ng có s tác đ ng m nh m t i s tăng tr ưở ng
ế ố ị ườ ủ ể ộ ị kinh t ự , t c đ đô th hóa, s phát tri n c a th tr ầ ư ng tài chính, thu hút đ u t …
ị ườ ớ ệ ề ả ầ ọ ế ộ V i m t th tr ư ậ ng có t m quan tr ng nh v y, vi c qu n lý và đi u ti t th tr ị ườ ng
ộ ấ ấ ộ ề ầ ầ ả ị là m t v n đ c n quan tâm hàng đ u. Sàn giao d ch b t đ ng s n là m t y u t ộ ế ố
ị ườ ầ ằ ấ ộ ề ượ ể ệ góp ph n cân b ng cho th tr ả ng b t đ ng s n. Đi u đó đ c th hi n qua các vai
ấ ộ ủ ả ị trò c a sàn giao d ch b t đ ng s n.
ấ ộ ả ấ ị ướ ế , sàn giao d ch b t đ ng s n có vai trò cung c p thông tin. Thông Tr c h t
11
ị ườ ố ấ ấ ộ ữ ề ạ ả tin trên th tr ữ ng B t đ ng s n v n r t đa d ng. Đó là nh ng thông tin v nh ng
ữ ữ ệ ả ả ươ ữ ả tài s n hi n h u; nh ng tài s n hình thành trong t ng lai; nh ng gi i pháp t ố ư i u
ứ ầ ư ệ ệ ự ứ ỗ ợ ệ ả ợ ọ cho vi c l a ch n hình th c đ u t hi u qu , h p lý; các hình th c h tr hi u qu ả
ộ ấ ạ ộ ể ế ụ ề ể ậ cho ho t đ ng kinh doanh... Đ có th ti p c n thông tin ph thu c r t nhi u vào
ồ ự ả ườ ủ ủ ể kh năng tài chính và ngu n l c con ng i c a các ch th . Thông tin trên th ị
ườ ự ủ ệ ế ấ ồ ớ tr ng khan hi m và song hành v i nó là s xu t hi n c a các ngu n thông tin
ộ ố ố ượ ữ ự ể ệ ứ “không chính th c”. M t s đ i t ệ ng đã có nh ng bi u hi n tiêu c c trong vi c
ế ể ử ụ ể ế ậ ượ ti p c n và s d ng các thông tin này. Vì th , đ có th xác minh đ c tính chân
ự ủ ề ướ ư ị th c c a thông tin là đi u khó khăn. Tr ấ ộ c đây, khi ch a có sàn giao d ch b t đ ng
ị ườ ấ ộ ả ườ ế ậ ớ ủ ể ả s n, các ch th trên th tr ng b t đ ng s n th ng khó ti p c n v i các thông tin
ị ườ ả ủ ế ầ ủ ấ ộ c a b t đ ng s n. Thông tin trên th tr ệ ng thi u chính xác và không đ y đ . Vi c
ấ ộ ệ ấ ả ở ơ ế đánh giá b t đ ng s n tr nên r t khó khăn và càng khó khăn h n trong vi c quy t
ụ ượ ắ ả ờ ị ị ế ạ ấ ộ ị đ nh giao d ch. Sàn giao d ch b t đ ng s n ra đ i đã kh c ph c đ c h n ch này.
ấ ộ ả ượ ậ ậ ầ ủ ị ờ Thông tin b t đ ng s n trên sàn đ ồ c c p nh t đ y đ , k p th i, chính xác; đ ng
ườ ượ ầ ư ể ọ ỹ ườ ể ờ th i, th ng xuyên đ c sàng l c k càng đ Nhà đ u t và ng i mua có th an
ầ ư ả ụ ằ ặ ớ tâm tham kh o đ u t ử ụ ho c mua nh m m c đích s d ng. V i vai trò này, sàn giao
ấ ộ ẽ ớ ạ ả ộ ướ ị d ch b t đ ng s n đã có tác đ ng m nh m t ủ ể i các ch th : Nhà n c, Nhà đ u t ầ ư ,
ườ ị ườ ấ ộ ả ng i mua, và th tr ng b t đ ng s n.
ố ớ ướ ề ấ ộ ả ượ ư ị Đ i v i Nhà n c, khi thông tin v b t đ ng s n đ c đ a lên sàn giao d ch
ả ị ượ ấ ộ ự ệ ị ấ ộ b t đ ng s n và các giao d ch đ c th c hi n trên sàn giao d ch b t đ ng s n s ả ẽ
ướ ị ườ ế ả ấ ộ ả ị giúp Nhà n c gián ti p qu n lý th tr ầ ữ ng b t đ ng s n. Nh ng giao d ch ng m,
ấ ướ ẽ ị ạ ế ộ ố gây th t thu cho Ngân sách nhà n c s b h n ch m t cách t i đa. Thông tin v ề
ạ ộ ị ườ ủ ấ ộ ả ườ ượ ậ ậ ho t đ ng c a th tr ng b t đ ng s n th ng xuyên đ c c p nh t trên sàn giao
ủ ự ế ấ ộ ị ườ ữ ả ầ ộ ố ơ ị d ch b t đ ng s n. Nh ng m m m ng c a s bi n đ ng th tr ố ng, các c n s t
ẽ ớ ạ ượ ộ ộ ừ ướ ẽ ữ “nóng” “l nh”…s s m đ c b c l . T đó, Nhà n c s có nh ng chính sách,
ờ ố ớ ừ ị ườ ủ ể ạ ậ ợ ị pháp lu t thích h p, k p th i đ i v i t ng giai đo n phát tri n c a th tr ấ ng b t
ả ộ đ ng s n.
ố ớ ầ ư ườ ệ ế ậ ượ Đ i v i Nhà đ u t , ng i mua, vi c ti p c n đ c các thông tin chính xác
ế ị ầ ư ệ ắ ọ ị ẽ s giúp h có quy t đ nh đúng đ n trong vi c đ u t , giao d ch. Khi tham gia th ị
ườ ấ ộ ị ườ ả ầ ư ả ườ tr ng b t đ ng s n th tr ng không hoàn h o, Nhà đ u t và ng i mua th ườ ng
12
ề ủ ặ ớ ả ố ấ ộ ị ớ ế ả ả ỉ ầ ph i đ i m t v i nhi u r i ro. B t đ ng s n là tài s n có giá tr l n, vì th ch c n
ộ ự ể ầ ọ ệ ạ ầ ư ế ọ m t l a ch n sai l m cũng có th gây thi t h i nghiêm tr ng đ n Nhà đ u t và
ườ ề ấ ộ ấ ẫ ớ ng ả ế ủ i mua. Nguyên nhân l n nh t d n đ n r i ro đó là thông tin v b t đ ng s n
ờ ở ấ ộ ễ ế ả ạ ị nhi u lo n, thi u chính xác. Sàn giao d ch b t đ ng s n ra đ i tr thành kênh thông
ề ạ ề ề ệ ạ ườ ể ắ ầ tin đa d ng và nhi u chi u t o đi u ki n cho ng ắ i có nhu c u có th n m b t
ượ ọ ẽ ừ ễ ả ộ đ ấ ề ấ c thông tin m t cách d dàng. T đó, h s có thông tin hoàn h o nh t v b t
ụ ể ả ọ ợ ớ ầ ế ự ộ đ ng s n đ so sánh, đánh giá, và đi đ n l a ch n thích h p v i m c đích, nhu c u
ủ c a mình.
ố ớ ị ườ ề ấ ộ ấ ộ ả ả ượ Đ i v i th tr ng b t đ ng s n: thông tin v b t đ ng s n đ c công khai
ả ẽ ạ ấ ộ ữ ủ ế ế ầ ộ ị trên sàn giao d ch b t đ ng s n s h n ch nh ng bi n đ ng, “thăng tr m” c a th ị
ườ ố ượ ả ẽ ượ ấ ộ ầ ấ ị ế ố ạ tr ng. S l ng và t n su t các giao d ch b t đ ng s n s đ c h n ch t i đa,
ị ườ ự ề ả ổ ấ ộ ả ạ t o ra s bình n v giá c trên th tr ng. B t đ ng s n sau khi mua đi, bán l ạ ẽ i s
ự ả ưở ạ ị ườ ề ữ ị ẩ b đ y giá lên cao, t o ra s o t ả ng v giá c trên th tr ng. Nh ng nhà đ u t ầ ư
ụ ế ầ ơ ờ ụ ạ ự ế ẩ ớ v i m c đích đ u c , ki m l i liên t c t o ra s khan hi m hàng hóa, đ y giá c ả
ị ườ ấ ưở ị ườ ị ườ ở ữ th tr ng lên ng t ng ng. Th tr ng tr thành th tr ơ ng bong bóng, nh ng c n
ế ườ ầ ư ờ ấ ộ ố ấ s t đ t gi ả ạ ạ t o l i càng khi n ng i mua lao vào đ u t ế , ki m l ả i. B t đ ng s n
ạ ự ự ạ ị ẩ ơ ị ố v n dĩ giá tr đã cao nay l i càng b đ y lên cao h n, th c s t o ra khó khăn, rào
ữ ườ ế ố ớ ả ớ c n l n v i nh ng ng ả i mua có kh năng kinh t không cao. Cu i cùng, ng ườ i
ưở ợ ớ ư ầ ấ ơ ạ ị ườ ở h ng l i l n nh t là các nhà đ u c , nh ng l ế i khi n th tr ấ ổ ng tr nên b t n
ụ ạ ệ ủ ể ẩ ớ ị đ nh và khó khăn trong vi c khôi ph c l ị ẩ i. V i vòng lu n qu n này, ch th ch u
ệ ạ ớ ấ ẽ ườ ị ườ ấ ộ ự ệ ả thi t h i l n nh t s là ng i mua và th tr ng b t đ ng s n. Khi th c hi n giao
ả ế ủ ể ấ ộ ế ả ộ ị ị d ch qua sàn giao d ch b t đ ng s n, các ch th ph i ti n hành n p thu , giá mua
ư ể ệ ố ặ ớ ự ủ ẽ ệ ớ ữ và giá bán s có s chênh l ch l n, ch a k vi c đ i m t v i các r i ro nên nh ng
ầ ơ ụ ợ ờ ơ ẽ ả ị ườ ể ố ượ đ i t ng đ u c , tr c l i mang tính th i c s gi m đáng k . Th tr ấ ộ ng b t đ ng
ể ạ ơ ả ẽ ượ s n s đ c phát tri n lành m nh h n.
ề ấ ộ ả ủ ể ấ ấ ị ấ ộ Có th th y, vai trò cung c p thông tin v b t đ ng s n c a sàn giao d ch b t đ ng
ứ ả ế ọ ị ưở ạ ả s n chi m v trí quan tr ng và có s c nh h ng m nh m t ẽ ớ ấ ả i t t c các ch th ủ ể
ị ườ ấ ộ ả trên th tr ng b t đ ng s n.
ụ ỗ ợ ấ ộ ả ấ ị ị , sàn giao d ch b t đ ng s n có vai trò cung c p d ch v h tr cho Th haiứ
ị ườ ậ ơ ả ủ ấ ộ ị ườ ả ộ th tr ữ ng b t đ ng s n. M t trong nh ng quy lu t c b n c a th tr ầ ng là có c u
13
ắ ẽ ự ế ề ấ ộ ị ườ ầ ả thì t s có cung. Trong th c t , nhu c u v b t đ ng s n trên th tr ệ ng hi n nay
ị ườ ế ự ẽ ể ạ ấ ớ r t l n. Vì th , th tr ạ ng phát tri n m nh m , đa d ng, kéo theo s hình thành và
ể ộ ự ấ ộ ủ ụ ư ả ị phát tri n m t cách t phát c a các d ch v kinh doanh b t đ ng s n nh : môi gi ớ i,
ư ấ ấ ộ ữ ụ ả ả ị ị đ nh giá, t ư v n, qu ng cáo b t đ ng s n... Tuy nhiên, nh ng d ch v này ch a
ượ ự ắ ủ ấ ộ ậ ả ậ ộ đ c s nhìn nh n đúng đ n c a xã h i. Lu t kinh doanh b t đ ng s n năm 2014
ấ ộ ụ ả ậ ộ ị đã ghi nh n các d ch v kinh doanh b t đ ng s n trên. Qua đó, xã h i đã có cái nhìn
ố ớ ể ả ự ệ ệ ả ạ ơ ị ị ụ thích đáng h n đ i v i lo i hình d ch v này. Đ đ m b o vi c th c hi n d ch v ụ
ộ ổ ứ ấ ộ ậ ị ị m t cách quy mô, có t ả ậ ch c, lu t đã quy đ nh thành l p sàn giao d ch b t đ ng s n.
ỗ ợ ị ườ ứ ớ ấ ộ ấ ộ ả ả V i ch c năng h tr th tr ấ ị ng b t đ ng s n, sàn giao d ch b t đ ng s n cung c p
ụ ấ ộ ể ạ ậ ợ ệ ề ả ị ự ệ ệ các d ch v b t đ ng s n đ t o đi u ki n thu n l i cho vi c th c hi n các giao
ụ ụ ọ ấ ộ ấ ộ ả ả ị ị ị d ch b t đ ng s n. Sàn giao d ch b t đ ng s n ph c v tr n gói các khâu d ch v t ụ ừ
ấ ộ ế ế ả ị ị ị khi tìm ki m, xác đ nh, ti n hành giao d ch và đăng ký b t đ ng s n. Sàn giao d ch
ệ ậ ả ế ớ ủ ể ư ố ấ ộ b t đ ng s n có m i quan h m t thi t v i các ch th có liên quan nh Ngân
ấ ộ ứ ả ạ ơ ế hàng, kho b c, c quan đăng ký b t đ ng s n, văn phòng công ch ng… Khi ti n
ị ạ ấ ộ ả ị ườ ườ hành các giao d ch t i sàn giao d ch b t đ ng s n, ng i mua và ng i bán s ẽ
ớ ơ ứ ế ề ề ạ ố ờ ộ ử không tiêu t n quá nhi u th i gian, ti n b c và công s c. V i c ch “m t c a”,
ẽ ượ ị ị ườ ế ấ ộ các giao d ch s đ c ti n hành nhanh chóng và chính xác. Th tr ả ng b t đ ng s n
ấ ộ ừ ụ ể ả ị không ng ng phát tri n, d ch v kinh doanh b t đ ng s n cũng càng ngày càng tr ở
ủ ể ị ườ ệ ơ ọ ả ể ự nên chuyên nghi p h n. Các ch th tham gia th tr ẩ ng có th l a ch n s n ph m
ụ ề ề ệ ệ ấ ạ ị d ch v do nhi u doanh nghi p khác nhau cung c p. Trong đi u ki n c nh tranh
ấ ộ ề ự ỉ ạ ẽ ả ạ ị m nh m , các sàn giao d ch b t đ ng s n không ch c nh tranh v s phong phú, đa
ủ ừ ả ạ ị ấ ụ ạ d ng c a hàng hóa, các lo i hình d ch v ; mà còn ph i không ng ng nâng cao ch t
ụ ụ ệ ả ạ ớ ị ị ượ l ng các lo i hình d ch v ; đi kèm v i nó là vi c gi m giá thành d ch v và phong
ầ ậ ụ ư ụ ệ cách ph c v chuyên nghi p nh ng không kém ph n t n tình, chu đáo. Thông qua
ả ẽ ấ ộ ụ ấ ả ẩ ạ ị ị các s n ph m d ch v đa d ng, sàn giao d ch b t đ ng s n s cung c p cho các ch ủ
ấ ộ ế ố ầ ữ ể ả ế ộ th kinh doanh b t đ ng s n nh ng y u t c n thi t m t cách nhanh nh t đ h ấ ể ọ
ầ ư ế ấ ả c m th y an toàn khi ti n hành đ u t .
ấ ộ ự ả ả ả ơ ị ẩ Th baứ , sàn giao d ch b t đ ng s n là n i qu ng bá các d án, các s n ph m
ị ườ ầ ư ố ớ ệ ả ấ ộ b t đ ng s n trên th tr ng. Các nhà đ u t khi mu n gi ả ề ự i thi u v d án, s n
ấ ộ ể ư ủ ả ẩ ả ẩ ị ạ ph m c a mình, có th đ a thông tin s n ph m lên sàn giao d ch b t đ ng s n. T i
14
ụ ỗ ợ ệ ị ả ẽ ế ả ẩ ị ớ ữ đây, s có các d ch v h tr vi c qu ng cáo, ti p th s n ph m t i nh ng ch th ủ ể
ự ầ ượ ế ế ộ ớ ộ ậ ơ có nhu c u. Qua đó, các d án đ c bi t đ n r ng rãi h n. V i đ tin c y cao, sàn
ả ẽ ấ ộ ữ ị ướ ấ ị ộ ớ ầ giao d ch b t đ ng s n s có nh ng b c tác đ ng nh t đ nh t i nhu c u và tâm lý
ầ ư ườ ầ ư ặ ị ủ c a nhà đ u t , ng i mua. Các nhà đ u t ấ ộ g p nhau trên sàn giao d ch b t đ ng
ế ị ầ ư ố ớ ự ả ổ ả s n, cùng trao đ i, tham kh o thông tin và quy t đ nh đ u t ữ đ i v i nh ng d án
ế ố ầ ả ả ở ị ế ể ỗ ợ ị ấ ộ kh thi. Sàn giao d ch b t đ ng s n đã tr thành y u t c n thi t đ h tr và đ nh
ướ ầ ư ệ ắ ắ ậ ị h ng cho Nhà đ u t ữ trong vi c phân tích, đánh giá, nh n đ nh và n m b t nh ng
ị ườ ấ ộ ả ơ ộ c h i khi tham gia vào th tr ng b t đ ng s n.
ủ ể ự ạ ữ ụ ấ ạ ị ớ Th tứ ư, t o ra s c nh tranh gi a các ch th cung c p d ch v công v i
ụ ư ề ủ ộ ộ ử ế ễ ạ ầ ạ ị d ch v t ậ , góp ph n h n ch tình tr ng sách nhi u, c a quy n c a m t b ph n
ướ ự ụ ấ ị ể ộ cán b Nhà n c trong lĩnh v c cung c p d ch v công ầ 3. Đ góp ph n h tr th ỗ ợ ị
ườ ấ ộ ả ướ ộ ố ổ ứ ị ụ ư ể tr ng b t đ ng s n, Nhà n c đã tri n khai m t s t ch c d ch v công nh : văn
ề ử ụ ấ ổ ứ ỹ ấ ể phòng đăng ký quy n s d ng đ t, t ch c phát tri n qu đ t, các t ổ ứ ư ấ v n ch c t
ứ ộ ứ ụ ư ứ ấ ị ượ khác… Tuy nhiên, m c đ cung ng d ch v còn th p, ch a đáp ng đ ầ c nhu c u
ị ườ ề ố ượ ự ế ế ộ ộ ủ c a th tr ng. Nguyên nhân tr c ti p là do đ i ngũ cán b còn thi u v s l ng,
ư ượ ề ộ ố ạ ả ộ ế y u v chuyên môn, ch a đ c đào t o chính quy, bài b n, m t s cán b còn t ỏ ra
ụ ế ệ ệ ề ấ ị thi u thi n chí trong vi c cung c p d ch v , gây khó khăn, phi n hà cho ng ườ ử i s
ệ ự ọ ổ ứ ụ ư ở ụ ế ị ị ụ d ng d ch v . Vì th , vi c l a ch n t ấ ch c cung c p d ch v t ổ ế tr nên ph bi n
ấ ộ ộ ổ ứ ụ ư ớ ả ị ị ơ h n. Sàn giao d ch b t đ ng s n là m t t ấ ch c cung c p d ch v t ụ . V i m c đích
ụ ụ ụ ợ ấ ộ ả ậ ị ườ ph c v và m c tiêu l i nhu n, sàn giao d ch b t đ ng s n đã th ng xuyên có s ự
ớ ể ị ế ứ ủ ầ ườ ừ ạ ổ đ i m i đ đáp ng nhu c u và th hi u c a ng ự ạ i dân. T đây, t o ra s c nh
ấ ộ ữ ả ạ ớ ị ổ ứ ấ ị tranh lành m nh gi a sàn giao d ch b t đ ng s n v i các t ch c cung c p d ch v ụ
ả ố ớ ạ ộ ự ạ ủ ệ ạ ị ấ công. S c nh tranh này t o ra hi u qu đ i v i ho t đ ng c a sàn giao d ch b t
ặ ả ả ớ ổ ứ ụ ị ộ đ ng s n và giúp gi m b t gánh n ng cho các t ch c d ch v công. Tuy sàn giao
ạ ộ ấ ộ ể ướ ớ ụ ợ ế ố ậ ả ị d ch b t đ ng s n ho t đ ng đ h ng t i m c tiêu l ư i nhu n nh ng vì y u t đó
ấ ộ ể ấ ả ớ ị ượ ữ ụ ị mà sàn giao d ch b t đ ng s n m i có th cung c p đ ấ c nh ng d ch v có ch t
ủ ể ị ườ ệ ả ể ự ọ ượ l ng và hi u qu cao. Khi các ch th tham gia th tr ơ ng có th l a ch n n i
ắ ơ ự ạ ụ ấ ở ị ổ ứ ị cung c p d ch v thì s c nh tranh càng tr nên gay g t h n. Các t ch c d ch v ụ
3TS Nguyễn Quang Tuyến, TS Trần Quang Huy (2009), Giáo trình Pháp luật về Kinh doanh bất động sản, NXB Tư pháp, Hà Nội. [ tr.169]
15
ơ ộ ể ẽ ễ ườ ạ ạ công s không còn c h i đ sách nhi u ng i dân. Bên c nh đó, tình tr ng quan
ộ ộ ệ ủ ậ ộ ị ổ ứ ấ ị liêu, hách d ch, trì tr c a m t b ph n cán b trong các t ch c cung c p d ch v ụ
ẽ ượ ủ ụ ế ầ ạ công cũng s đ ệ ả c h n ch . Qua đó, góp ph n c i cách th t c hành chính hi n
nay ở ướ n c ta.
ấ ộ ả ạ ị , sàn giao d ch b t đ ng s n giúp minh b ch, công khai hóa th ị Th nămứ
ườ ấ ộ ị ườ ẩ ả ệ ể ả ộ tr ng B t đ ng s n, thúc đ y th tr ng phát tri n sôi đ ng, có hi u qu , chính
ự ế ạ ơ ấ ộ ạ ộ ả quy và lành m nh h n. Trong th c t ị ho t đ ng, sàn giao d ch b t đ ng s n đã th ể
ệ ế ế ủ ố ớ ị ườ ấ ộ ự ả ệ hi n vai trò thi t y u c a mình đ i v i th tr ng b t đ ng s n. S nhi t tình trong
ụ ấ ộ ấ ộ ủ ệ ả ả ấ ị ị ạ vi c cung c p các d ch v b t đ ng s n c a sàn giao d ch b t đ ng s n đã t o
ủ ể ố ớ ị ườ ề ệ ạ ườ ni m tin đ i v i các ch th tham gia th tr ng. Bên c nh đó, vi c th ng xuyên
ấ ượ ị ớ ả ạ nâng cao ch t l ụ ẽ ng d ch v s thu hút gi ấ ộ i kinh doanh b t đ ng s n, t o ra s ự
ố ớ ị ườ ầ ấ ộ ế ượ ả ạ ờ ữ “kích c u” đ i v i th tr ồ ng b t đ ng s n. Đ ng th i, h n ch đ c nh ng giao
ị ườ ế ồ ố ị ị ị d ch “ngoài lu ng”, giao d ch “đen”, giao d ch “tr n thu ” trên th tr ng. Đây là
ị ườ ạ ọ ấ ộ ề ả ế ố y u t ệ quan tr ng trong vi c minh b ch hóa th tr ng b t đ ng s n. V vĩ mô, sàn
ấ ộ ể ả ầ ị ế ộ ạ ổ giao d ch b t đ ng s n góp ph n phát tri n kinh t ấ ự xã h i, t o ra s bình n nh t
ị ườ ị đ nh trên th tr ng.
ủ ể ể ấ ấ ộ ả ộ ị ị ụ ấ Có th th y, sàn giao d ch b t đ ng s n là m t ch th kinh doanh d ch v b t
ả ượ ị ạ ấ ộ ự ả ậ ộ đ ng s n, đ c quy đ nh t ờ ủ i Lu t kinh doanh b t đ ng s n năm 2014. S ra đ i c a
ấ ộ ạ ả ị ướ ệ ẽ ế ạ ộ sàn giao d ch b t đ ng s n đã t o ra b c ti n m nh m trong vi c tác đ ng vào
ị ườ ấ ộ ấ ả ả ỉ ị ị th tr ấ ộ ng b t đ ng s n. Sàn giao d ch b t đ ng s n không ch cung c p d ch v ụ
ụ ụ ị ườ ơ ở ể ướ ế ả ph c v th tr ng mà thông qua đó còn là c s đ Nhà n c ti n hành qu n lý th ị
ườ ấ ộ ừ ả ế ượ ế ắ ữ ệ ả tr ả ng b t đ ng s n. T đó, gi i quy t đ c nh ng b t c trong vi c qu n lý th ị
ườ ấ ộ tr ả ng b t đ ng s n phi chính quy.
ấ ộ ủ ị ụ ả ị ụ 1.1.3. M c đích c a d ch v sàn giao d ch b t đ ng s n
ế ề ả ộ ộ ờ Th tr ầ ị ườ BĐS trong m t th i gian dài tr i qua nhi u bi n đ ng thăng tr m, ng
ượ ự ể ủ ướ ộ v t xa s ki m soát c a Nhà n c. Theo đó, giá ả ế BĐS tăng đ t bi n, không ph n
ự ế ầ ả ị ườ ự ầ ạ ơ ầ ánh nhu c u th c t . Th c tr ng đ u c , kích c u o… làm th tr ạ ng lũng đo n
ườ ở ộ ớ ề ượ ầ ả và th ỉ ậ ng ch t p trung m t gi i có ti n. Chúng v ớ t xa kh năng và t m v i
ườ ườ ữ ủ c a nh ng ng i dân th ng.
ự ủ ả ạ ỏ ướ ư ặ ế ậ Bên c nh đó, s buông l ng qu n lý c a Nhà n c ho c ch a thi ộ t l p m t
16
ộ ơ ủ ế ạ ả ầ ợ ị hành lang pháp lý đ y đ , m t c ch qu n lý phù h p nên tình tr ng giao d ch
ầ ơ ướ ề ế ẩ ng m, mua bán trao tay, không qua c quan nhà n c có th m quy n chi m t ỷ ệ l
ấ ồ ừ ủ ả ấ ạ ế ớ l n. Đây là nguyên nhân c a tình tr ng tranh ch p, b t đ ng x y ra… T đó, khi n
ị ườ ể ừ ở ơ ị ườ cho th tr ể ng tr nên khó ki m soát h n. K t ế năm 1993 đ n nay, th tr ấ ng b t
ả ủ ệ ầ ố ấ ứ ầ ả ộ đ ng s n c a Vi t Nam đã tr i qua 3 l n s t đ t và 3 l n đóng băng. Căn c vào s ự
ị ườ ủ ế ộ ể ạ bi n đ ng c a th tr ng trong 20 năm qua chúng ta có th t m chia thành 6 giai
ơ ố ạ ạ ạ đo n: c n s t năm 19931994, giai đo n đóng băng năm 19951999, giai đo n bùng
ạ ố ộ ạ ấ ạ ổ n năm 20012002, giai đo n ngu i l nh năm 20022006, giai đo n s t nhà đ t năm
ạ ồ ụ ừ ả ạ 20072010, giai đo n s i s t t năm 2008 và suy gi m m nh năm 2011. M i b ỗ ướ c
ị ườ ủ ầ ườ ề ắ ớ thăng tr m c a th tr ng th ố ế ố ng g n li n v i các bi n c vĩ mô và chính sách đ i
ự ế ớ ơ ố ượ ớ ấ ộ v i b t đ ng s n ả 4. Trên th c t , có t i h n 70% s l ấ ộ ị ng các giao d ch b t đ ng
ị ườ ượ ấ ộ ế ị ả s n trên th tr ng không đ c ti n hành qua sàn giao d ch b t đ ng s n ả 5. Nhi uề
ấ ộ ệ ế ấ ả ố ị ể giao d ch kinh doanh b t đ ng s n có bi u hi n tr n thu , gây th t thu cho ngân
ướ ừ ệ ể ấ ả sách nhà n ế c. T đó, các tranh ch p và khi u ki n n y sinh do chuy n nh ượ ng
ị ườ ấ ộ ạ ả ở ỗ trao tay, th tr ng b t đ ng s n tr nên h n lo n.
ư ộ ầ ấ ế ế ướ ầ Nh m t nhu c u t t y u khách quan, đã đ n lúc Nhà n ể ả c c n ph i ki m
ậ ự ứ ề ệ ằ ờ soát chúng b ng nhi u hình th c và bi n pháp khác nhau. Ghi nh n s ra đ i và
ạ ộ ấ ộ ủ ữ ứ ộ ị ệ ả ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n là m t trong nh ng cách th c và bi n
ể ả ụ ế ạ ớ pháp đ gi i quy t tình tr ng trên v i m c đích:
(cid:0) Là th ch trung gian đ ế
ể ượ ạ ộ ậ ậ ằ c pháp lu t ghi nh n, ho t đ ng nh m h tr ỗ ợ
ủ ể ị ườ ượ ậ ợ ễ ậ các ch th tham gia th tr ng đ c thu n l ự ệ i, d dàng trong vi c xác l p và th c
ấ ộ ệ ả ộ ơ ị ị hi n các giao d ch. Sàn giao d ch b t đ ng s n là m t sân ch i chung mang tính
ệ ầ ả ướ ớ ự ệ ổ ứ chuyên nghi p. Thông qua đó, gi m d n và h ng t i s tri u tiêu các t ch c, cá
ổ ự ề ị ườ ể ạ ặ nhân hành ngh trôi n i, t phát đ lũng đo n ho c thao túng th tr ng.
(cid:0) Cùng v i các th ch trung gian khác, sàn giao d ch b t đ ng s n t ng ả ừ
ấ ộ ể ế ớ ị
ạ
ị ườ
ấ ộ
ủ
ầ
ả
ỳ
i các chu k thăng tr m c a th tr
ng b t đ ng s n”, đăng ngày 15/02/2012 lúc 22:00
4 Di u Vy, “Nhìn l ệ trên : http://thongtinduan.vn/index.php?option=com_content&view=article&id=5471:nhinlicacchukthngtrmca thtrngbs&catid=8:chinhsachphaply&Itemid=7
ậ ề
ấ ộ
ệ
ồ
ả ở
ị
ệ
Vi
t Nam,
ạ ọ
ố
ộ
ộ
5 TS Doãn H ng Nhung (2009), Hoàn thi n pháp lu t v sàn giao d ch kinh doanh b t đ ng s n NXB Đ i h c Qu c gia Hà N i, Hà N i. trang 73
17
ướ ư ị ườ ạ ộ ỹ ạ ướ ự ể ủ b c đ a th tr ng vào ho t đ ng theo qu đ o chung d i s ki m soát c a Nhà
ướ ị ườ ế ạ ạ ầ ị ị ạ n c; h n ch các giao d ch ng m; t o đà ch th tr ng minh b ch, công khai hóa.
ỉ ể ệ ừ ủ ướ ệ ả T đó, không ch th hi n và nâng cao vai trò c a Nhà n c trong vi c qu n lý th ị
ườ ấ ộ ế ả ậ ả ướ tr ng b t đ ng s n mà còn t n thu các kho n thu vào ngân sách Nhà n c.
(cid:0) S ra đ i c a sàn giao d ch
ờ ủ ự ướ ớ ệ ị ướ ị BĐS cũng h ng t i vi c đ nh h ng cho các
ầ ư ẳ ạ ơ nhà đ u t kinh doanh ệ BĐS văn minh và chuyên nghi p h n; c nh tranh bình đ ng,
ạ ơ ướ ữ ể ạ ằ lành m nh và an toàn h n. Đây là b c nh m t o đà phát tri n cho nh ng doanh
ự ự ự ừ ệ ướ ạ ỏ ữ ọ nghi p th c s có năng l c và t ng b ệ c thanh l c, lo i b nh ng doanh nghi p
ả ế y u kém, không có kh năng.
(cid:0) S ra đ i c a sàn giao d ch b t đ ng s n là m t đòi h i t
ấ ộ ờ ủ ỏ ấ ế ự ả ộ ị t y u khách
ớ ướ ế ớ ủ ố ự ế ợ quan, phù h p v i xu h ng chung c a các qu c gia trên th gi i. Th c t ấ cho th y
ị ườ ố ấ ộ ả ộ ấ ỳ b t k qu c gia nào có th tr ể ng b t đ ng s n phát tri n sôi đ ng cũng không th ể
ượ ự ỗ ợ ủ ể ế ỗ ợ ầ ố ớ ế thi u đ ợ c s h tr c a các th ch h tr trung gian v i vai trò là c u n i, là s i
ế ầ ị dây liên k t và “kéo g n” các nhà đ u t ầ ư ạ ớ l ấ i v i nhau trong đó sàn giao d ch b t
ữ ả ầ ộ ố ộ đ ng s n là m t trong nh ng c u n i đó.
ể ấ ạ ằ ầ ờ Có th th y, sàn giao d ch ứ ị BĐS ra đ i nh m đáp ng nhu c u minh b ch hóa
ầ ướ ệ ả th tr ị ườ BĐS; Góp ph n giúp Nhà n ng c trong vi c qu n lý th tr ị ườ BĐS; Giúp ng
ầ ư ườ ậ ợ ơ ệ ế ầ ị nhà đ u t ữ và nh ng ng i có nhu c u giao d ch thu n l ậ i h n trong vi c ti p c n
ầ ư ự ệ ầ ả ố ị ị thông tin, đ u t ấ ữ và th c hi n giao d ch; Gi m nh ng giao d ch “ng m” v n dĩ r t
ả ượ ầ ơ ấ ộ ữ ả ạ khó qu n lý, tránh đ c tình tr ng “đ u c b t đ ng s n” gây nh ng sóng gió trong
ị ườ ấ ộ ả th tr ng b t đ ng s n.
ấ ộ ụ ề ả ị ậ ị 1.2. Khái quát chung v pháp lu t d ch v sàn giao d ch b t đ ng s n
ấ ộ ậ ị ụ ệ ả ị 1.2.1. Khái ni m pháp lu t d ch v sàn giao d ch b t đ ng s n
ị ườ ớ ề ộ Dù hình thành mu n so v i các th tr ng khác trong n n kinh t ế ị ườ ng th tr
ị ườ ấ ộ ả ở ệ ượ ị ườ song th tr ng b t đ ng s n Vi t Nam đ c đánh giá là th tr ể ng phát tri n
ứ ạ ư ế ể ấ ấ ấ ộ nhanh nh t, sôi đ ng nh t nh ng cũng ph c t p nh t. Theo đó, các th ch trung
ạ ộ ị ườ ờ ạ ộ ấ ộ ả gian ra đ i và ho t đ ng trong th tr ủ ng b t đ ng s n trong đó có ho t đ ng c a
ấ ộ ớ ố ả ộ ỏ ị ứ ể sàn giao d ch b t đ ng s n cũng phát tri n v i t c đ lan t a khá nhanh và ph c
ị ườ ả ạ ề ấ ầ ớ ự ị ướ ể ả ạ t p. C hai lo i th tr ng này đ u r t c n t i s đ nh h ng, qu n lý và ki m soát
18
ướ ạ ậ ủ c a Nhà n c thông qua các quy ph m pháp lu t.
ị ườ ề ế ậ ớ ỉ ấ ộ N u so sánh v i pháp lu t đi u ch nh th tr ậ ả ng b t đ ng s n thì pháp lu t
ị ườ ủ ề ỉ ụ ấ ộ ị ị ạ ộ đi u ch nh ho t đ ng c a các th tr ả ng d ch v b t đ ng s n, trong đó có d ch v ụ
ấ ộ ự ệ ậ ả ơ ộ ị sàn giao d ch b t đ ng s n hình thành mu n h n. S ghi nh n vi c hình thành và
ự ả ủ ể ạ ướ ớ ồ ạ ủ t n t i c a lo i hình này, có s qu n lý và ki m soát c a nhà n ỉ ắ ầ c m i ch b t đ u
ấ ộ ờ ủ ự ậ ả ừ t năm 2006 khi có s ra đ i c a Lu t kinh doanh b t đ ng s n năm 2006, cùng
ủ ủ ố ị ị ị ớ v i đó là: Ngh đ nh s 153/2007/NĐCP ngày 15/10/2007 c a Chính ph , quy đ nh
ế ướ ấ ộ ậ ả ẫ chi ti t và h ng d n thi hành Lu t kinh doanh b t đ ng s n năm 2006; Thông t ư
ự ủ ộ ướ ệ ẫ ố s 13/2008/TTBXD ngày 21/05/2008 c a B xây d ng, h ộ ự ng d n th c hi n m t
ủ ủ ủ ố ị ị ố ộ s n i dung c a Ngh đ nh s 153/2007/NĐCP ngày 15/10/2007 c a Chính ph , quy
ế ướ ấ ộ ậ ả ẫ ị đ nh chi ti t và h ng d n thi hành Lu t kinh doanh b t đ ng s n năm 2006; Bên
ộ ố ư ấ ậ ả ị ị ạ c nh đó, còn m t s văn b n có liên quan nh : Lu t Đ t đai năm 2003, Ngh đ nh
ủ ướ ủ ậ ẫ ấ 181/2004/NĐCP ngày 29/10/2004 c a Chính ph h ng d n thi hành Lu t Đ t đai
ậ ở ị ị năm 2003; Lu t Nhà ủ năm 2005, Ngh đ nh 71/2010/NĐCP ngày 23/06/2010, c a
ủ ị ế ướ ậ ẫ ở Chính ph quy đ nh chi ti t và h ng d n thi hành Lu t Nhà ;…
ả ờ ượ ế ổ ệ Theo th i gian các văn b n trên đ c thay th b sung, hoàn thi n có th k ể ể
ấ ộ ư ả ậ ị ị ị ế đ n nh Lu t kinh doanh b t đ ng s n 2014, Ngh đ nh 76/2015/NĐCP quy đ nh
ế ộ ố ề ậ ấ ấ ộ ủ ả ậ chi ti ậ t m t s đi u c a Lu t Kinh doanh b t đ ng s n, Lu t đ t đai 2013, Lu t
ở ố ớ ự ậ ả ờ Nhà 2014,… . Các văn b n pháp lu t này ra đ i là s tuyên cáo chung đ i v i các
ạ ớ ả ư ấ ấ ộ ả ổ ị lo i hình môi gi i, qu ng cáo, t v n, đ nh giá… b t đ ng s n trôi n i trên th ị
ườ ộ ố ạ ậ ự ạ ộ ứ ừ ủ ị tr ng. Qua đó, đã chính th c th a nh n s ho t đ ng c a m t s lo i hình d ch
ị ườ ộ ợ ượ ậ ả ệ ụ v trung gian trên th tr ng m t cách h p pháp, đ ậ c pháp lu t b o v . Pháp lu t
ơ ấ ổ ả ả ị ị ứ ặ ấ ộ quy đ nh sàn giao d ch b t đ ng s n ph i có c c u t ạ ộ ẽ ch c ch t ch , ho t đ ng
ổ ủ ậ trong khuôn kh c a pháp lu t.
ề ậ ặ ộ ỉ ị ấ M c dù hình thành khá mu n song pháp lu t đi u ch nh sàn giao d ch b t
ụ ấ ộ ầ ư ạ ộ ạ ộ ả ả ộ ị ộ đ ng s n đã góp ph n đ a các ho t đ ng d ch v b t đ ng s n ho t đ ng m t cách
ổ ứ ơ ở ể ậ ổ ứ chính quy, có t ch c, có “thân ph n” rõ ràng. Đây là c s đ các t ch c, cá nhân
ạ ộ ơ ộ ự ể ề ệ ộ ạ ho t đ ng trong lĩnh v c này có c h i và đi u ki n phát tri n, nhân r ng và t o
ươ ổ ự ủ ụ ệ ị ể th ề ng hi u riêng c a mình đi u mà các d ch v trôi n i, t phát không th có
19
đ c.ượ
ấ ộ ề ề ả ậ ồ ộ ỉ ị Pháp lu t đi u ch nh sàn giao d ch b t đ ng s n bao g m nhi u n i dung,
ề ề ạ ỉ ở ữ ứ ạ ộ nhi u nhóm quy ph m đi u ch nh nh ng khía c nh khác nhau và m c đ khác
ể ệ ự ắ ủ ữ ệ ạ ướ nhau. Có nh ng nhóm quy ph m th hi n s can thi p sâu s c c a Nhà n c, chi
ế ớ ố ấ ộ ạ ộ ủ ả ị ự ph i tr c ti p t i quá trình ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n; song có
ể ệ ự ị ữ ướ ề ạ ạ nh ng nhóm quy ph m th hi n s đ nh h ạ ủ ộ ng, t o quy n ch đ ng và linh ho t
ổ ứ ạ ộ ấ ộ ủ ả ị trong quá trình t ch c và ho t đ ng kinh doanh c a sàn giao d ch b t đ ng s n.
ể ể ề ề ậ ị ỉ ấ ộ Thông qua đó, có th hi u: Pháp lu t đi u ch nh v sàn giao d ch b t đ ng
ể ậ ạ ổ ướ ề ỉ ả s n là t ng th các quy ph m pháp lu t do Nhà n ằ c ban hành nh m đi u ch nh
ổ ứ ạ ộ ấ ộ ủ ả ị quá trình hình thành, t ch c và ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n trên th ị
ườ ấ ộ ả tr ng b t đ ng s n.
ấ ộ ậ ị ơ ấ ụ ả ị 1.2.2. C c u pháp lu t d ch v sàn giao d ch b t đ ng s n
ề ổ ứ ủ ệ ả ậ ị Các văn b n pháp lu t hi n hành quy đ nh v t ạ ộ ch c và ho t đ ng c a sàn
ị ượ ệ ở ể ự ề ộ giao d ch BĐS đ c bi u hi n nhi u n i dung khác nhau, song t u chung l ạ i
ề ơ ả ủ ữ ề ấ ạ ồ ỉ chúng g m các nhóm quy ph m đi u ch nh nh ng v n đ c b n sau đây c a sàn
ấ ộ ả ị giao d ch b t đ ng s n:
ề ề ủ ệ ạ ị , nhóm quy ph m quy đ nh v đi u ki n c a sàn giao d ch ị BĐS h pợ M t làộ
ủ ế ề ậ ế ư ạ ủ ể ớ ệ ề pháp. Nhóm quy ph m này ch y u đ c p đ n t cách ch th v i đi u ki n nào;
ủ ụ ự ệ ả ạ ơ ướ ề ẩ tiêu chí ra sao và ph i th c hi n th t c gì t i c quan Nhà n c có th m quy n thì
ớ ượ ượ ướ ậ ự ồ ạ ợ ừ ủ m i đ c đ c Nhà n c th a nh n s t n t i h p pháp c a sàn giao d ch ị BĐS.
ồ ạ ủ ự ạ ờ ị Đây là nhóm quy ph m xác đ nh s ra đ i và t n t i c a sàn giao d ch ị BĐS; cũng là
ướ ư ể ể ả ướ ả ề ệ ơ ở ể c s đ Nhà n c qu n lý, ki m soát cũng nh đ Nhà n c b o v quy n và l ợ i
ạ ộ ợ ích h p pháp trong quá trình ho t đ ng.
ữ ề ấ ạ ị ắ ề Hai là, nhóm quy ph m quy đ nh v nh ng v n đ mang tính nguyên t c
ổ ứ ạ ộ ấ ộ ủ ả ị trong quá trình t ch c ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n. Đây là nhóm quy
ể ệ ủ ạ ướ ệ ầ ị ph m th hi n ý chí c a Nhà n ấ ộ c trong vi c yêu c u các sàn giao d ch b t đ ng
ượ ạ ộ ỉ ụ ấ ị ữ ậ ả ả s n khi đ c thành l p ph i ho t đ ng theo nh ng tôn ch m c đích nh t đ nh đ ể
ả ợ ướ ị ườ ủ ả đ m b o hài hòa l ủ i ích c a Nhà n ủ ể c, c a các ch th tham gia th tr ủ ng và c a
20
ấ ộ ạ ả ị ướ ạ ộ chính sàn giao d ch b t đ ng s n. Nhóm quy ph m này h ủ ng cho ho t đ ng c a
ấ ộ ủ ậ ạ ả ị ị sàn giao d ch b t đ ng s n tuân th đúng pháp lu t, không vi ph m các quy đ nh
ướ ạ ộ ủ ủ c a Nhà n c trong quá trình ho t đ ng c a mình.
ạ ộ ủ ề ạ ị ị ấ ạ Ba là, nhóm quy ph m quy đ nh v ph m vi ho t đ ng c a sàn giao d ch b t
ụ ể ể ệ ạ ạ ả ằ ộ ạ ộ đ ng s n. Theo đó, b ng các quy ph m c th th hi n ph m vi, n i dung ho t
ạ ộ ấ ộ ủ ữ ả ồ ị ộ đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n bao g m nh ng ho t đ ng nào? Gi ớ ạ ủ i h n c a
ụ ể ạ ộ ậ ị ấ các ho t đ ng đó ra sao? Hay nói c th là: pháp lu t cho phép sàn giao d ch b t
ả ượ ạ ộ ự ụ ữ ệ ị ộ đ ng s n đ c th c hi n nh ng ho t đ ng kinh doanh d ch v gì trên th tr ị ườ ng
ữ ữ ề ệ ầ ả ớ ộ ạ ấ ộ b t đ ng s n v i nh ng yêu c u, nh ng đi u ki n ràng bu c gì. Nhóm quy ph m
ầ ế ể ị ướ ạ ộ ủ này là c n thi t khách quan đ đ nh h ng cho ho t đ ng kinh doanh c a sàn giao
ế ạ ấ ộ ừ ự ệ ả ề ị d ch b t đ ng s n. Theo đó tùy t ng đi u ki n năng l c và th m nh, cũng nh ư
ờ ẽ ự ấ ộ ụ ủ ả ỗ ọ ị m c đích c a m i sàn giao d ch b t đ ng s n khi ra đ i s l a ch n cho mình
ụ ữ ạ ợ ợ ị nh ng lo i hình kinh doanh d ch v nào cho phù h p và có l ấ i nh t.
ụ ủ ề ề ạ ị , nhóm quy ph m quy đ nh v quy n và nghĩa v c a các ch th ủ ể B n làố
ủ ể ấ ộ ả ỗ ị ạ ị tham gia sàn giao d ch b t đ ng s n. M i ch th tham gia t ấ i sàn giao d ch b t
ụ ề ả ớ ợ ộ đ ng s n v i m c đích khác nhau và theo đó quy n và l i ích đ ượ ưở c h ng t ừ ỗ m i
ụ ề ề ề ậ ậ ạ ố ị ỉ lo i hình d ch v cũng không gi ng nhau. Vì v y, pháp lu t đi u ch nh v quy n và
ụ ủ ằ ướ ướ ế ạ ự ẳ nghĩa v c a các bên nh m h ế ng đ n tr ọ c h t t o ra s bình đ ng và tôn tr ng
ấ ộ ụ ẫ ủ ề ị ả ủ ể quy n và nghĩa v l n nhau c a các ch th tham gia sàn giao d ch b t đ ng s n.
ụ ằ ợ ủ ể ợ ữ Đó cũng chính là m c đích nh m hài hòa hóa l i ích gi a các ch th , l i ích Nhà
ướ ủ ặ ộ ệ ằ ạ ộ n c và c a toàn xã h i. Đ c bi t, nhóm quy ph m này nh m ràng bu c trách
ơ ở ể ủ ệ ị ướ ả ế nhi m c a các bên tham gia giao d ch và là c s đ Nhà n c gi ữ i quy t nh ng
ế ấ ấ ả tranh ch p, b t bình n u x y ra.
ố ớ ạ ạ ị ị ề ử Năm là, nhóm quy ph m quy đ nh v x lý vi ph m đ i v i các sàn giao d ch
ế ứ ầ ạ ộ ạ ậ ế ừ ho t đ ng trái pháp lu t. Đây là nhóm quy ph m h t s c c n thi ụ t, v a có tác d ng
ừ ừ ụ ế ế ạ ị ấ ngăn ng a các hành vi sai ph m, v a có tác d ng “ch tài” n u sàn giao d ch b t
ả ổ ứ ạ ộ ứ ạ ậ ớ ộ đ ng s n trong quá trình t ộ ch c, ho t đ ng trái v i pháp lu t và đ o đ c xã h i.
ằ ị ướ ị ạ Thông qua nhóm quy ph m này cũng nh m đ nh h ấ ng cho các sàn giao d ch b t
ứ ấ ậ ặ ả ọ ị ỉ ộ đ ng s n ý th c tôn tr ng và nghiêm ch nh ch p hành pháp lu t. M t khác, đ nh
ướ ấ ộ ệ ả ơ ị h ạ ộ ng cho sàn giao d ch b t đ ng s n ho t đ ng ngày càng chuyên nghi p h n, phù
21
ế ớ ủ ế ớ ợ h p v i xu th chung c a th gi i.
ụ ể ơ ư ậ ẽ ạ ớ V i cách phân lo i nh v y, chúng ta s có cái nhìn rõ ràng và c th h n v ề
ấ ộ ề ả ậ ạ ị ỉ các quy ph m pháp lu t đi u ch nh sàn giao d ch b t đ ng s n.
ể ấ ị ủ ể ộ ị Có th th y, sàn giao d ch BĐS là m t ch th kinh doanh d ch v ụ BĐS
ượ ậ ướ ạ ộ ủ ầ ậ đ c pháp lu t n c ta ghi nh n. Ho t đ ng c a sàn giao d ch ị BĐS góp ph n minh
ị ườ ể ủ ẩ ự ấ ộ ị ườ ả ạ b ch hóa th tr ng b t đ ng s n, thúc đ y s phát tri n c a th tr ng. Đây chính
ướ ị ườ ế ệ ả ụ ể là công c đ Nhà n c thông qua đó ti n hành vi c qu n lý th tr ấ ộ ng b t đ ng
ặ ệ ố ớ ị ườ ấ ộ ứ ạ ả ầ ả s n; đ c bi t, đ i v i th tr ế ể ng b t đ ng s n phát tri n ph c t p và đ y bi n
ư ở ệ ấ ộ ề ề ậ ậ ị ộ đ ng nh Vi ả ỉ t Nam. Vì v y, pháp lu t đi u ch nh v sàn giao d ch b t đ ng s n
ề ầ ấ ượ ấ ộ ừ ả ị là v n đ c n đ ể c quan tâm thích đáng. T đó, đ sàn giao d ch b t đ ng s n có
ể ể ệ ượ ụ ủ ứ ệ th th hi n đ c đúng vai trò, ch c năng, nhi m v c a nó.
ấ ộ ậ ị ụ ủ ả ị ị 1.2.3. V trí, vai trò c a pháp lu t d ch v sàn giao d ch b t đ ng s n
ấ ộ ụ ữ ề ả ị ị ỉ ị Nh ng quy đ nh đi u ch nh d ch v sàn giao d ch b t đ ng s n trên sàn giao
ấ ầ ế ị d ch là r t c n thi ở t, b i vì:
ể ủ ự ự ự ẽ ứ ấ , s phát tri n c a th tr ộ ị ườ BĐS s tác đ ng tích c c vào s tăng ng Th nh t
ưở ấ ướ ủ ị ườ ế ệ ạ ộ tr ng c a đ t n c, n u th tr ng ả ẽ ả BĐS ho t đ ng không hi u qu s nh
ưở ố ế ưở ế ườ h ng không t t đ n tăng tr ng kinh t , gây tâm lý hoang mang cho ng i dân và
ọ ự ổ ị ườ ự ể ậ ộ ố ị đe d a s n đ nh xã h i. Vì v y, mu n xây d ng và phát tri n th tr ấ ộ ng b t đ ng
ỹ ạ ủ ả ướ ạ ộ ị ườ ủ ấ ộ ả s n theo qu đ o qu n lý c a Nhà n c thì ho t đ ng c a th tr ả ng b t đ ng s n
ạ ộ ả ượ ị ự ậ ụ nói chung, ho t đ ng d ch v SGDBĐS nói riêng ph i đ ộ c v n hành d a trên m t
ị ườ ạ ấ ộ ả ố ệ khung pháp lý hoàn thi n. Bên c nh đó, th tr ng b t đ ng s n có m i quan h ệ
ế ớ ị ườ ủ ề ầ ế ư ị ườ ậ m t thi t v i các th tr ng thành ph n c a n n kinh t nh th tr ố ng v n, th ị
ườ ị ườ ệ ọ ể ổ ứ ộ ị tr ng khoa h c công ngh , th tr ủ ự ng s c lao đ ng… S phát tri n n đ nh c a
ị ườ ả ẽ ề ặ ấ ộ ề ị ế th tr ng b t đ ng s n s có ý nghĩa nhi u v m t chính tr , kinh t ộ , xã h i, còn
ị ườ ấ ộ ệ ẽ ấ ớ ề ữ ả ộ khi th tr ng b t đ ng s n trì tr s gây ra nh ng tác đ ng x u t i n n kinh t ế .
ị ườ ấ ộ ả ặ ộ ượ Th tr ng b t đ ng s n m c dù hình thành mu n xong đ c đánh giá là th tr ị ườ ng
ể ề ấ ấ ộ ể ế phát tri n nhanh nh t, sôi đ ng nh t trong n n kinh t ế ị ườ th tr ng. Các th ch trung
ị ườ ấ ộ ớ ứ ớ ố ể ả ộ ủ gian c a th tr ỏ ng b t đ ng s n cũng phát tri n v i t c đ nhanh v i s c lan t a
ị ườ ể ế ấ ộ ư ủ ả ậ ớ l n, vì v y th tr ề ấ ng b t đ ng s n cũng nh các th ch trung gian c a nó đ u r t
22
ướ ủ ả ướ ầ ự ị c n s đ nh h ể ng, qu n lý và ki m soát c a Nhà n ạ c thông qua các quy ph m
ạ ộ ủ ụ ậ ị ị pháp lu t. Theo đó, ho t đ ng c a SGDBĐS nói chung và d ch v sàn giao d ch nói
ả ượ ụ ể ậ ị riêng ph i đ c pháp lu t quy đ nh c th .
ạ ộ ứ ạ ạ , ho t đ ng kinh doanh ố BĐS là lo i hình kinh doanh ph c t p do đ i Th haiứ
ạ ộ ố ị ề ị ị ớ ủ ượ t ả ng c a ho t đ ng kinh doanh này là tài s n có giá tr l n, c đ nh v v trí, mang
ệ ế ể ầ ư ệ ả tính cá bi t và khan hi m… Đ kinh doanh BĐS có hi u qu thì nhà đ u t ả ph i
ị ườ ế ề ủ ế ạ ể am hi u th tr ể ng, hi u bi t v quy ho ch, ki n trúc, phong th y… Ngoài ra th ị
ườ ấ ộ ị ườ ả ố ủ ả tr ng b t đ ng s n là th tr ụ ị ự ng không hoàn h o, ch u s chi ph i c a phong t c,
ầ ư ườ ộ ề ặ ậ t p quán, tâm lý xã h i… nên nhà đ u t th ng g p nhi u khó khăn trong kinh
ế ổ ứ ậ ọ ị ở doanh BĐS. Chính vì v y, h tìm đ n t ch c trung gian sàn giao d ch, mà đó h ọ
ượ ữ ớ ệ ư ấ ỗ ợ ể ọ ạ ượ đ c nh ng nhà môi gi i chuyên nghi p t v n, h tr đ h đ t đ ụ c m c đích
ấ ộ ủ ệ ậ ị ị ả kinh doanh BĐS. Theo quy đ nh c a pháp lu t hi n hành, giao d ch b t đ ng s n
ả ượ ế ạ ầ ị ị ph i đ ấ c ti n hành thông qua sàn giao d ch, bên c nh đó, nhu c u giao d ch b t
ề ị ụ ầ ả ị ộ đ ng s n thông qua sàn ngày càng tăng kéo theo nhu c u v d ch v sàn giao d ch
ể ị ườ ậ ả ấ ộ ể ổ ầ ả ị ấ ộ b t đ ng s n. Chính vì v y, đ th tr ả ng b t đ ng s n phát tri n n đ nh c n ph i
ạ ộ ủ ụ ề ị ị có khung pháp lý quy đ nh v ho t đ ng c a sàn nói chung và d ch v trên sàn nói
riêng.
ự ể ệ ể ầ ơ Th baứ , đ phát tri n SGDBĐS chuyên nghi p h n, c n xây d ng khung
ụ ệ ị ạ ộ pháp lý hoàn thi n cho ho t đ ng d ch v trên SGDBĐS.
ư ậ ự ụ ề ệ ỉ ị ớ Nh v y, vi c xây d ng khung pháp lý đi u ch nh d ch v môi gi i trên
23
ấ ầ ế SGDBĐS ở ướ n c ta là r t c n thi t.
ƯƠ Ự Ự Ậ Ạ Ị CH Ạ Ộ NG II: PHÁP LU T TH C Đ NH VÀ TH C TR NG HO T Đ NG
Ấ Ộ Ụ Ả Ị Ị D CH V SÀN GIAO D CH B T Đ NG S N
ấ ộ ệ ề ả ậ ị 2.1. Đi u ki n thành l p sàn giao d ch b t đ ng s n
ộ ị ị ỉ ươ ớ ố Sàn giao d ch BĐS là m t đ a ch bán hàng t ạ ộ ng đ i m i trong ho t đ ng
ở ệ ạ ượ ườ kinh doanh BĐS Vi t Nam, t i đó hàng hóa BĐS đ c bán ra th ng có giá tr ị
ủ ữ ệ ề ậ ặ ả ờ ồ ị cao, đ ng th i ph i tuân th nh ng đi u ki n nghiêm ng t do pháp lu t quy đ nh
ạ ộ ả ượ ễ ể ả đ đ m b o ho t đ ng mua bán, cho thuê BĐS đ ạ c di n ra công khai, minh b ch
ạ ệ ả ố ị ượ và mang l i hi u qu . Do đó, các sàn giao d ch BĐS mu n đ ạ c hình thành và ho t
ị ườ ị ạ ệ ả ả ầ ộ đ ng trên th tr ng giao d ch BĐS mang l ứ i hi u qu thì đ u tiên là ph i đáp ng
ậ ề ề ủ ệ ậ ị ị ừ ầ ủ đ y đ các quy đ nh c a pháp lu t v đi u ki n thành l p sàn giao d ch BĐS, t đó
ạ ộ ệ ể ạ ơ ở t o c s pháp lý đ sàn ho t đ ng chuyên nghi p.
ấ ộ ề ề ệ ả ậ ị Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014 đã quy đ nh rõ v đi u ki n thành
24
ệ ề ị ụ ể ậ l p sàn giao d ch BĐS, c th có ba đi u ki n sau đây:
ứ ổ ứ ả ị ị ấ t Th nh t, ụ ch c, cá nhân kinh doanh d ch v sàn giao d ch BĐS ph i thành
ụ ụ ạ ộ ể ệ ể ệ ậ ậ l p doanh nghi p. Đ có th thành l p doanh nghi p ph c v cho ho t đ ng kinh
ổ ứ ứ ả ướ ế ề ệ doanh BĐS thì t ch c, cá nhân đó ph i đáp ng tr c h t là các đi u ki n dành
ổ ứ ị ạ ề riêng cho t ch c, cá nhân kinh doanh BĐS quy đ nh t ậ i Đi u 10, Lu t Kinh doanh
ứ ậ ả ả ổ ấ ộ b t đ ng s n năm 2014. T ch c, cá nhân kinh doanh BĐS ph i thành l p doanh
ệ ệ ặ ợ ọ ố ị nghi p ho c h p tác xã (sau đây g i chung là doanh nghi p) và có v n pháp đ nh
6 M c v n pháp đ nh này đ
ượ ấ ơ ỷ ồ ứ ố ị ượ không đ c th p h n 20 t đ ng. ị c xác đ nh căn c ứ
ố ố ề ệ ủ ệ ệ ợ ợ vào s v n đi u l c a doanh nghi p, h p tác xã. Doanh nghi p, h p tác xã không
ề ứ ố ủ ụ ả ậ ị ườ ph i làm th t c đăng ký xác nh n v m c v n pháp đ nh. ừ 7 Tr các tr ợ ng h p sau
ấ ộ ệ ả ả ậ thì không ph i thành l p doanh nghi p kinh doanh b t đ ng s n:
ổ ứ ể ộ ượ ộ M t là, t ch c, h gia đình, cá nhân bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê
8 Tuy nhiên, các t
ỏ ườ ổ ứ ộ mua BĐS quy mô nh , không th ng xuyên. ch c, h gia đình, cá
ủ ế ậ ẫ ả ộ ị nhân này v n ph i kê khai n p thu theo quy đ nh c a pháp lu t.
9
ổ ụ ứ ị ị ạ ươ Hai là, t ch c, cá nhân kinh doanh d ch v BĐS quy đ nh t i ch ng IV
ậ ả ấ ộ Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014.
ứ ụ ệ ả ị ị Th hai, ấ doanh nghi p kinh doanh d ch v sàn giao d ch BĐS ph i có ít nh t
ườ ứ ề ỉ ớ ấ ộ ả ườ ề ả 02 ng i có ch ng ch hành ngh môi gi i b t đ ng s n; ng i qu n lý, đi u hành
ấ ộ ứ ề ả ị ỉ ớ ả sàn giao d ch b t đ ng s n ph i có ch ng ch hành ngh môi gi i BĐS. Đây là quan
ạ ộ ấ ủ ể ậ ạ ộ đi m rõ nh t c a pháp lu t khi nói ho t đ ng kinh doanh BĐS là ho t đ ng kinh
ấ ộ
ề
ả
ả
ậ
6 Kho n 1, Đi u 10, Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014
ề
ị
ị
ế
ộ ố ề ủ t thi hành m t s đi u c a
ố ấ ộ
ả
ậ
7 Đi u 4, Ngh đ nh s 76/2015/NĐCP ban hành ngày 10/09/2015 quy đ nh chi ti ị Lu t Kinh doanh b t đ ng s n.
ể
ị
ị
ị
ế
t thi hành
ả ộ ố ề ủ
ố ấ ộ
ả
ậ
8 Đi m a, Kho n 1, Đi u 3 Ngh đ nh s 76/2015/NĐCP ban hành ngày 10/09/2015 quy đ nh chi ti ề m t s đi u c a Lu t Kinh doanh b t đ ng s n.
ể
ị
ị
ị
ế
t thi hành
ả ộ ố ề ủ
ố ấ ộ
ậ
ả
9 Đi m b, Kho n 1, Đi u 3 Ngh đ nh s 76/2015/NĐCP ban hành ngày 10/09/2015 quy đ nh chi ti ề m t s đi u c a Lu t Kinh doanh b t đ ng s n.
25
ạ ộ ề ạ ả ầ ố ị ệ doanh có đi u ki n. Ho t đ ng t ư i sàn không yêu c u ph i có v n pháp đ nh, nh ng
ạ ộ ạ ộ ủ ế ớ ậ ị do ho t đ ng trong sàn ch y u là ho t đ ng môi gi i BĐS nên pháp lu t quy đ nh
ả ấ ộ ườ ứ ỉ ớ ắ b t bu c ph i có ít nh t 02 ng i có ch ng ch môi gi i BĐS.
ạ ộ ả ị ị ứ Th ba, ỉ ơ ở ậ ế sàn giao d ch BĐS ph i có quy ch ho t đ ng, tên, đ a ch , c s v t
ạ ộ ứ ấ ậ ầ ỹ ch t, k thu t đáp ng yêu c u ho t đ ng.
ủ ề ế ạ ộ ị ạ ộ M t là, v quy ch ho t đ ng c a sàn. Theo quy đ nh t i thông t ư số
ơ ả ủ ế ộ ồ ữ 13/2008/TTBXD ngày 21/05/2008 thì n i dung c b n c a quy ch bao g m nh ng
ứ ụ ủ ề ề ệ ề ạ ị ị ấ v n đ : quy đ nh chung v ch c năng, nhi m v , quy n h n c a sàn giao d ch
ề ổ ứ ộ ạ ộ ủ ậ ộ ị BĐS; v t ch c b máy và ho t đ ng c a các b ph n trong sàn giao d ch BĐS;
ề ố ế ộ ủ ệ ả ị ề v ch đ qu n lý tài chính c a sàn giao d ch BĐS; v m i quan h khách hàng
ủ ề ề ệ ạ ị ượ ư ị trong khi giao d ch; v các lo i và đi u ki n c a BĐS đ c đ a vào giao d ch...
ạ ộ ủ ệ ế ả ả ầ ả ể Vi c yêu c u ph i có quy ch này là đ ho t đ ng c a sàn b o đ m đúng quy
ệ ạ ơ ở ể ơ ướ trình, tránh gây thi t h i cho khách hàng và là c s đ c quan Nhà n ể c ki m
ạ ộ ủ ị soát ho t đ ng c a sàn giao d ch BĐS.
ỉ ụ ể ế ả ị ị ổ ề ị Hai là, sàn giao d ch BĐS ph i có tên, đ a ch c th . N u thay đ i v đ a
ể ả ị ớ ơ ươ đi m giao d ch thì ph i thông báo t ả i c quan qu n lý Nhà n ướ ạ ị c t i đ a ph ng và
ị ế ể ạ ữ ề ệ ế ộ khách hàng đang giao d ch bi t. Đây là m t trong nh ng đi u ki n đ h n ch tình
ủ ặ ạ ạ ổ ị ệ tr ng kinh doanh không n đ nh ho c kinh doanh không lành m nh c a sàn, vi c
ụ ể ể ể ổ ọ ị ệ ạ chuy n đ a đi m, thay đ i tên g i liên t c có th gây thi t h i cho khách hàng nên
ể ắ ữ ủ ề ệ ệ ắ ả ầ c n ph i có nh ng đi u ki n kh t khe đ g n trách nhi m c a sàn trong kinh
doanh BĐS.
ề ơ ở ậ ớ ộ ạ ộ ủ ậ ấ ợ ỹ Ba là, v c s v t ch t, k thu t phù h p v i n i dung ho t đ ng c a sàn
ơ ở ậ ấ ủ ị ượ ơ ở ỹ ệ ố ể ậ ồ giao d ch. C s v t ch t c a sàn đ c hi u g m c s k thu t (h th ng các
ế ị ế ệ ố ạ ộ ụ ụ ủ ư máy móc, thi t b ph c v cho ho t đ ng c a sàn nh bàn gh , h th ng máy
ơ ở ậ ạ ộ ủ ể ấ ị ị ụ ở tính...) và c s v t ch t (đ a đi m, tr s , ho t đ ng c a sàn). Theo quy đ nh t ạ i
ơ ở ậ ấ ủ ị thông t ư s ố 13/2008/TTBXD ngày 21/05/2008 thì c s v t ch t c a sàn giao d ch
ể ự ử ụ ứ ư ệ ệ ả ả ầ BĐS ph i đáp ng các yêu c u nh : sàn ph i có di n tích s d ng đ th c hi n các
2, n u đăng ký thêm các d ch v
ụ ị ớ ố ể ế ị ị giao d ch và d ch v môi gi i BĐS t i thi u là 50 m ụ
2,
ố ử ụ ỗ ị ụ ể ệ ả ằ ổ b sung khác thì t i thi u m i d ch v này ph i có di n tích s d ng b ng 20 m
26
ờ ả ả ế ị ạ ộ ớ ộ ợ ồ đ ng th i đ m b o có trang thi t b phù h p v i n i dung ho t đ ng.
ắ ổ ứ ạ ộ ấ ộ ủ ả ị 2.2. Nguyên t c t ch c và ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n
ơ ở ữ ể ệ ắ ộ ố ị ấ Nguyên t c là nh ng quy đ nh đ làm c s cho các m i quan h xã h i. B t
ạ ộ ắ ổ ứ ấ ị ự ữ ề ỳ ộ k m t ho t đ ng nào cũng đ u d a trên nh ng nguyên t c t ch c nh t đ nh. Đ ể
ấ ộ ạ ộ ể ế ả ầ ả ứ ị có th ti n hành ho t đ ng, sàn giao d ch b t đ ng s n cũng c n ph i đáp ng
ấ ị ữ ướ ị ạ ề ậ ắ nh ng nguyên t c nh t đ nh. Tr c đây Theo quy đ nh t i Đi u 56, Lu t kinh
ấ ộ ấ ộ ả ả ị doanh b t đ ng s n năm 2006, sàn giao d ch b t đ ng s n có 5 nguyên t c t ắ ổ ứ ch c
ạ ộ ơ ả và ho t đ ng c b n.
ộ ổ ấ ộ ứ ả ổ ứ M t là, t ch c, cá nhân kinh doanh b t đ ng s n, t ch c, cá nhân kinh
ụ ấ ộ ả ị ượ ậ ặ doanh d ch v b t đ ng s n đ c thành l p SGDBĐS ho c thuê SGDBĐS c a t ủ ổ
ể ụ ụ ạ ộ ấ ộ ứ ả ch c, cá nhân khác đ ph c v cho ho t đ ng kinh doanh b t đ ng s n.
ườ ệ ợ ợ ả Hai là, SGDBĐS ph i là pháp nhân. Tr ng h p doanh nghi p, h p tác xã
ấ ộ ả ậ ả ị ư kinh doanh b t đ ng s n thành l p SGDBĐS thì sàn giao d ch đó ph i có t cách
ặ ử ụ ư ủ ệ ợ pháp nhân ho c s d ng t cách pháp nhân c a doanh nghi p, h p tác xã kinh
ấ ộ ạ ộ ể ả doanh b t đ ng s n đ ho t đ ng.
ạ ộ ủ ủ ả ạ Ba là, Ho t đ ng c a SGDBĐS ph i công khai, minh b ch và tuân th pháp
lu t. ậ
ấ ộ ệ ả ố ợ B n là, SGDBĐS, doanh nghi p, h p tác xã kinh doanh b t đ ng s n thành
ạ ộ ủ ề ả ị ệ ậ l p SGDBĐS ph i ch u trách nhi m v ho t đ ng c a SGDBĐS.
ể ệ ả ả ị ề ệ ỉ Năm là, SGDBĐS ph i có tên, đ a ch , bi n hi u và ph i thông báo v vi c
ươ ệ ạ ướ ạ ộ ả ậ thành l p trên ph ng ti n thông tin đ i chúng; tr c khi ho t đ ng ph i thông báo
ướ ề ạ ị ẩ ươ ớ ơ v i c quan nhà n c có th m quy n t i đ a ph ng.
ắ ổ ị ứ LKDBĐS năm 2014 không quy đ nh riêng nguyên t c t ạ ộ ch c và ho t đ ng
ạ ộ ơ ở ủ ắ ủ c a SGDBĐS, theo đó SGDBĐS ho t đ ng trên c s tuân th nguyên t c kinh
ấ ộ ả ị ạ ư ề ẳ ướ ậ doanh b t đ ng s n quy đ nh t i Đi u 4, nh sau: Bình đ ng tr c pháp lu t; T ự
ề ả ậ ọ ợ ủ ợ ơ ở do tho thu n trên c s tôn tr ng quy n và l i ích h p pháp c a các bên thông qua
ấ ộ ủ ư ả ậ ồ ị ợ h p đ ng, không trái quy đ nh c a pháp lu t; B t đ ng s n đ a vào kinh doanh
ủ ề ấ ộ ủ ệ ậ ả ả ị ả ph i có đ đi u ki n theo quy đ nh c a Lu t này; Kinh doanh b t đ ng s n ph i
ự ủ ả ạ ị ạ trung th c, công khai, minh b ch. Bên c nh đó, SGDBĐS ph i tuân th quy đ nh t ạ i
ổ ứ ề ề ề ồ ệ Đi u 69 LKDBĐS năm 2014 v đi u ki n kinh doanh, bao g m: T ch c, cá nhân
27
ụ ệ ệ ậ ả ị kinh doanh d ch v SGDBĐS ph i thành l p doanh nghi p; Doanh nghi p kinh
ụ ấ ả ị ườ ứ ề ỉ doanh d ch v SGDBĐS ph i có ít nh t 02 ng i có ch ng ch hành ngh môi gi ớ i
ả ườ ứ ề ả ả ỉ ấ ộ b t đ ng s n; ng i qu n lý, đi u hành SGDBĐS ph i có ch ng ch hành ngh ề
ớ ấ ộ ạ ộ ế ả ả ị môi gi ỉ ơ ở ậ i b t đ ng s n; SGDBĐS ph i có quy ch ho t đ ng, tên, đ a ch , c s v t
ạ ộ ứ ấ ậ ầ ỹ ch t, k thu t đáp ng yêu c u ho t đ ng.
ề ơ ả ệ ổ ứ ề ạ ắ ị ề V c b n, quy đ nh v nguyên t c, đi u ki n t ch c, ho t đông SGDBĐS
ữ ộ ơ ấ ạ ễ ể ậ ẫ v n gi n i dung cũ, tuy nhiên các nhà làm lu t đã c c u l ọ i d hi u và khoa h c
ộ ố ể ử ổ ổ ớ ớ ơ h n, s a đ i, b sung m t s đi m m i so v i LKDBĐS năm 2006. Theo LKDBĐS
ổ ứ ấ ộ ả ổ ứ năm 2006, t ch c, cá nhân kinh doanh b t đ ng s n, t ch c, cá nhân kinh doanh
ụ ấ ộ ả ượ ủ ổ ứ ậ ặ ị d ch v b t đ ng s n đ c thành l p SGDBĐS ho c thuê SGDBĐS c a t ch c, cá
ụ ụ ả ủ ạ ộ ấ ộ ể nhân khác đ ph c v cho ho t đ ng kinh doanh b t đ ng s n c a mình. SGDBĐS
ộ ậ ể ệ ậ ả ớ ph i là pháp nhân, có th là pháp nhân đ c l p v i doanh nghi p thành l p ra sàn
ấ ư ể ộ ạ ộ ủ ể ệ ụ cũng có th ph thu c (l y t cách pháp nhân c a doanh nghi p đ ho t đ ng).
ứ ơ ướ ẫ ụ ể ề ấ ề Tuy nhiên, c quan ch c năng không h ề ng d n c th v v n đ này, theo Đi u
ụ ở ừ ả ừ ự ậ ộ ộ ả 74 B Lu t Dân s năm 2015 thì m t pháp nhân ph i v a có tr s , v a có tài s n,
ơ ấ ổ ứ ẽ ượ ể ề ừ v a có c c u t ặ ch c ch t ch và đ ạ ộ c quy n nhân danh pháp nhân đ ho t đ ng
ế ề ệ ậ ộ ọ ế n u thi u m t trong các đi u ki n thì không g i là pháp nhân, còn theo Lu t Doanh
ủ ệ ệ ể ấ ả ề nghi p thì pháp nhân ph i có đ các đi u ki n trên và có con d u đ nhân danh
ủ ư ề ệ ọ pháp nhân. SGDBĐS g i là pháp nhân, có đ các đi u ki n nh ng không đ ượ ơ c c
ạ ộ ề ể ẩ ấ ấ ở ị quan có th m quy n c p con d u đ nhân danh ho t đ ng b i sàn giao d ch không
ệ ố ệ ệ ậ ằ n m trong h th ng các doanh nghi p theo Lu t Doanh nghi p mà sàn là do doanh
ệ ậ ượ ể ể ơ ị ị nghi p thành l p ra, đ c coi là “n i, đ a đi m” đ giao d ch hàng hoá ụ ắ 10. Kh c ph c
ữ ề ể ẫ ị nh ng đi m mâu thu n trong quy đ nh SGDBĐS là pháp nhân, Đi u 69 LKDBĐS
ỏ ị ỉ ị ổ ứ năm 2014 b quy đ nh SGDBĐS là pháp nhân, ch quy đ nh cá nhân, t ch c kinh
ụ ư ệ ả ị ủ ậ doanh d ch v SGDBĐS thì ph i thành l p doanh nghi p. T cách pháp nhân c a
ẽ ượ ị ấ ớ ự ệ ề ố ị sàn giao d ch s đ c th c hi n th ng nh t v i các quy đ nh v pháp nhân trong B ộ
ễ
ụ ấ ộ
ậ ề
ế
ị
ả ở
ệ
ư
Vi
t Nam, NXB T pháp,
10 Nguy n Quang Tuy n (2012), Pháp lu t v kinh doanh d ch v b t đ ng s n Hà N i.ộ [tr157]
28
ự ệ ậ ậ Lu t Dân s năm 2015, Lu t Doanh nghi p năm 2014.
ế ấ ị ườ ứ ỉ N u LKDBĐS năm 2006 quy đ nh ít nh t có 02 ng i có ch ng ch môi gi ớ i
ụ ị ế ả ấ ị ườ ứ ỉ ị và n u kinh doanh d ch v đ nh giá ph i có ít nh t 02 ng i có ch ng ch đ nh giá
ễ ề ơ ỉ ị thì LKDBĐS năm 2014, SGDBĐS ch là n i di n ra các giao d ch v mua bán,
ượ ạ ấ ộ ả ể chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l ế i, cho thuê mua b t đ ng s n mà không ti n
ụ ấ ộ ạ ộ ệ ị ị ả hành các ho t đ ng d ch v b t đ ng s n khác nên doanh nghi p kinh doanh d ch
ấ ỉ ườ ứ ề ỉ ớ ả ụ v SGDBĐS ch ph i có ít nh t 02 ng i có ch ng ch hành ngh môi gi ồ i. Đ ng
ổ ờ ị ườ ứ ề ả ả ỉ th i, b sung quy đ nh ng i qu n lý, đi u hành SGDBĐS ph i có ch ng ch hành
ề ớ ấ ộ ả ngh môi gi i b t đ ng s n.
ổ ứ ụ ả ị ạ Bên c nh đó, t ậ ch c, cá nhân kinh doanh d ch v SGDBĐS ph i thành l p
ệ ị ạ ệ ủ ổ ứ ề ề ề ả doanh nghi p và theo quy đ nh t i kho n 1 Đi u 10 v Đi u ki n c a t ch c, cá
ấ ộ ấ ộ ệ ả ả ả ố nhân kinh doanh b t đ ng s n, doanh nghi p kinh doanh b t đ ng s n ph i có v n
ị ượ ấ ơ ỷ ồ ế ớ ố ị pháp đ nh không đ c th p h n 20 t đ ng, đ i chi u v i quy đ nh này thì doanh
ụ ệ ả ố ị ị ướ ỷ ồ nghi p kinh doanh d ch v SGDBĐS ph i có v n pháp đ nh không d i 20 t đ ng.
ỉ ơ ở ậ ạ ộ ế ấ ả ị Ngoài ra, SGDBĐS ph i có quy ch ho t đ ng, tên, đ a ch , c s v t ch t, k ỹ
ạ ộ ứ ậ ầ thu t đáp ng yêu c u ho t đ ng.
ạ ộ ấ ộ ủ ộ ả ị 2.3. N i dung ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n
ề ự ệ ữ ấ ộ ậ ả 2.3.1. Khái quát v s khác bi t gi a Lu t kinh doanh b t đ ng s n 2014 và
ấ ộ ạ ộ ề ộ ủ ả ậ Lu t kinh doanh b t đ ng s n 2006 v n i dung ho t đ ng c a sàn giao
ả ị ấ ộ d ch b t đ ng s n
ị ườ ấ ộ ị ườ ả ư ạ ề ẩ Th tr ng b t đ ng s n là th tr ể ng phát tri n nh ng l ề i ti m n nhi u
ị ườ ế ả ộ ầ ự ỗ ợ ủ ấ ộ ả ệ bi n đ ng. Vi c qu n lý th tr ng b t đ ng s n c n s h tr c a các SGDBĐS.
ụ ấ ộ ụ ụ ủ ể ể ả ấ ị SGDBĐS là ch th cung c p các d ch v b t đ ng s n đ ph c v cho th tr ị ườ ng
ả ướ ủ ộ ị ượ ậ ạ ấ ộ b t đ ng s n. Tr c đây, các n i dung c a sàn giao d ch đ c ghi nh n t ề i Đi u
ấ ộ ậ ả ồ ị ể 58 Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2006 bao g m: Giao d ch, mua bán, chuy n
ượ ấ ộ ả ớ ấ ộ ả nh ng, thuê, thuê mua b t đ ng s n; Môi gi ấ ộ ị i b t đ ng s n; Đ nh giá b t đ ng
ấ ộ ấ ộ ấ ộ ư ấ ấ ả ả ả ả ả ả s n; T v n b t đ ng s n; Qu ng cáo b t đ ng s n; Đ u giá b t đ ng s n; Qu n
ấ ộ ả lý b t đ ng s n.
ướ Tuy nhiên, LKDBĐS năm 2014 đã đ ượ ơ ấ ạ c c c u l i theo h ng SGDBĐS là
ễ ượ ạ ị ơ n i di n ra các giao d ch mua bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l i, cho thuê
ể 29
ấ ộ ự ụ ệ ả ị ớ ế mua b t đ ng s n mà không th c hi n các d ch v môi gi i khác. N u LKDBĐS
ệ ụ ấ ộ ạ ộ ả ộ ộ ị năm 2006 li t kê các n i dung thu c ho t đ ng kinh doanh d ch v b t đ ng s n thì
ị ướ ệ ụ ể ạ ộ LKDBĐS năm 2014 quy đ nh theo h ng li t kê các ho t đ ng c th mà SGDBĐS
ượ ự ế ệ ệ ồ ộ ị đ ể c ti n hành bao g m: M t là, Th c hi n vi c giao d ch mua bán, chuy n
ượ ạ ấ ộ ứ ả ổ nh ng, cho thuê, cho thuê l ệ i, cho thuê mua b t đ ng s n. Hai là, T ch c vi c
ể ượ ấ ộ ả ớ ệ bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê mua b t đ ng s n; gi ế i thi u, niêm y t,
ề ấ ộ ả ầ ấ cung c p công khai thông tin v b t đ ng s n cho các bên tham gia có nhu c u giao
ấ ờ ề ấ ộ ủ ề ể ệ ả ả ả ượ ị d ch; ki m tra gi y t v b t đ ng s n b o đ m đ đi u ki n đ ị c giao d ch; làm
ế ợ ổ ồ ể trung gian cho các bên trao đ i, đàm phán và ký k t h p đ ng mua bán, chuy n
ượ ạ ấ ộ ả nh ng, cho thuê, cho thuê l i, cho thuê mua b t đ ng s n.
ậ ề ậ ề ể ả ợ ớ ư ạ Đ phù h p v i pháp lu t v giá và pháp lu t v qu ng cáo, cũng nh h n
ữ ế ả ạ ắ ồ ậ ch tình tr ng trùng l p, ch ng chéo gi a LKDBĐS năm 2014 và các văn b n lu t
ụ ấ ộ ả ị ị ị khác, LKDBĐS năm 2014 quy đ nh kinh doanh d ch v b t đ ng s n không có d ch
ấ ộ ụ ả ả ồ ị ỉ ị ụ ấ v đ u giá, đ nh giá và qu ng cáo b t đ ng s n mà ch bao g m: D ch v môi gi ớ i
ụ ư ấ ấ ộ ụ ả ả ả ị ị ị ụ ấ ộ b t đ ng s n, d ch v SGDBĐS, d ch v t v n b t đ ng s n và d ch v qu n lý
ấ ộ ụ ị ả ả ỏ ị ầ ấ ộ b t đ ng s n. Nguyên nhân là do d ch v đ nh giá b t đ ng s n đòi h i yêu c u
ị ườ ả ạ ớ ắ ượ ắ ạ chuyên môn, kh năng nh y bén v i th tr ng n m b t đ ầ c quy ho ch, nhu c u,
ị ườ ủ ầ ư ạ ộ ườ ả ế ủ xu th c a th tr ng. Là ho t đ ng giúp ch đ u t ữ , nh ng ng i có tài s n xác
ượ ị ủ ấ ộ ụ ụ ụ ể ề ả ị đ nh đ c giá tr c a b t đ ng s n đ ph c v cho nhi u m c đích khác nhau. Đây
ạ ộ ặ ệ ướ là ho t đ ng kinh doanh đ c bi t, tr ạ ộ c khi có LKDBĐS năm 2006 thì ho t đ ng
ả ượ ạ ộ ủ ọ ấ ộ ị đ nh giá b t đ ng s n đ c g i là ho t đ ng kinh doanh nói chung c a các công ty
ứ ư ả ị ượ ị có ch c năng đ nh giá tài s n, nh ng không đ ụ ấ c coi là kinh doanh d ch v b t
ả ượ ự ệ ả ộ ộ đ ng s n. Các doanh nghi p tham gia lĩnh v c này ph i đ c B Tài chính công
ẻ ẩ ạ ộ ề ả ậ ị ị nh n và các cá nhân ho t đ ng đ nh giá ph i có th th m đ nh viên v giá do B ộ
ấ ộ ệ ả ấ ị ượ ự ệ Tài chính c p; vi c đ nh giá b t đ ng s n cũng đ ư ệ ố c th c hi n gi ng nh vi c
ể ự ụ ệ ệ ả ị ị đ nh giá tài s n nói chung. Đ th c hi n d ch v này thì các doanh nghi p có th ể
ụ ị ấ ả ậ ặ ộ ộ ị ậ đăng ký kinh doanh d ch v đ nh giá b t đ ng s n đ c l p ho c thành l p
ụ ị ự ệ ố ị ị ị ấ ộ SGDBĐS. Theo quy đ nh, sàn giao d ch mu n th c hi n d ch v đ nh giá b t đ ng
ả ấ ườ ứ ẩ ơ ỉ ị ả s n thì ph i có ít nh t 2 ng ề i có ch ng ch đ nh giá do c quan có th m quy n
30
ụ ẩ ấ ộ ụ ị ự ả ấ ị ị ị ấ c p. Tuy nhiên, d ch v đ nh giá b t đ ng s n th c ch t là d ch v th m đ nh giá
ạ ậ ề ố ượ ấ ộ ậ ả ị ị quy đ nh t i pháp lu t v giá mà đ i t ng đ nh giá là b t đ ng s n, vì v y nguyên
ạ ộ ả ượ ụ ế ị ự ệ ị ắ t c, các ho t đ ng liên quan đ n d ch v này ph i đ c th c hi n theo quy đ nh
ậ ề ể ả ộ ớ ấ ả ố ồ ủ c a pháp lu t v giá đ đ m b o tính chuyên ngành, th ng nh t và đ ng b v i các
ả ậ văn b n pháp lu t có liên quan.
ấ ượ ư ệ ấ ự ệ ả ố Đ u giá BĐS đ c th c hi n gi ng nh vi c đ u giá các tài s n khác, doanh
ụ ấ ệ ả ị ườ ẻ ấ nghi p kinh doanh d ch v đ u giá ph i có ng i có Th đ u giá viên do B T ộ ư
ệ ấ ậ ị ượ ạ ộ pháp c p. Pháp lu t hi n nay quy đ nh, SGDBĐS đ ệ ấ c ho t đ ng đ u giá và vi c
ủ ự ủ ấ ậ ả ị ượ ấ đ u giá ph i tuân th quy đ nh c a pháp lu t dân s . Đ u giá BĐS đ ể c hi u là
ệ ể ượ ể ọ ấ ộ ả ườ ườ vi c bán, chuy n nh ng b t đ ng s n công khai đ ch n ng i mua, ng ậ i nh n
ượ ấ ộ ủ ụ ấ ả ấ ả ả ể chuy n nh ng b t đ ng s n tr giá cao nh t theo th t c đ u giá tài s n. Khác
ụ ấ ộ ứ ả ậ ấ ị ị ớ v i các hình th c cung c p d ch v b t đ ng s n khác, pháp lu t không quy đ nh
ủ ể ụ ấ ụ ủ ề ị ự ỏ quy n và nghĩa v c a các ch th tham gia d ch v đ u giá, các bên t ậ th a thu n
ụ ấ ứ ụ ề ấ ộ ị ợ ề v hình th c, n i dung đ u giá, quy n, nghĩa v và giá d ch v đ u giá trong h p
ụ ủ ị ị ị ị ồ đ ng d ch v . Tuy nhiên do quy đ nh c a Ngh đ nh 17/2010/NĐCP ngày 04/3/2010
ố ớ ủ ề ả ấ ị ủ c a Chính ph v bán đ u giá tài s n thì không có quy đ nh đ i v i cá nhân kinh
ấ ộ ụ ấ ả ỉ ị ổ ứ ấ doanh d ch v đ u giá b t đ ng s n mà ch có t ệ ch c bán đ u giá chuyên nghi p,
ấ ộ ạ ộ ề ấ ự ệ ả ả ắ nguyên t c, ho t đ ng v đ u giá b t đ ng s n ph i th c hi n theo pháp lu t v ậ ề
giá.
ấ ộ ụ ả ả ị ượ ụ ị D ch v qu ng cáo b t đ ng s n đ ấ ộ c coi là d ch v kinh doanh b t đ ng
ộ ậ ụ ự ể ặ ị ả s n, d ch v này có th đăng ký đ c l p ho c do SGDBĐS th c hi n ệ 11. Theo đó,
ấ ộ ả ả ượ ự ệ ươ qu ng cáo b t đ ng s n đ c th c hi n thông qua SGDBĐS, trên ph ệ ng ti n
ặ ạ ươ ệ ơ thông tin đ i chúng ho c các ph ị ng ti n khác. Sàn giao d ch chính là n i các ch ủ
ủ ể ể ế ả ẩ ả ả ấ ộ th kinh doanh qu ng cáo s n ph m b t đ ng s n c a mình, là đi m đ n cho c ả
ị ườ ầ ấ ộ ứ ả ả khách hàng cung và c u trên th tr ng b t đ ng s n, là hình th c qu ng bá riêng
ệ ấ ộ ấ ộ ả ả ẩ ả ả ượ ệ ự ự bi t các s n ph m b t đ ng s n. Qu ng cáo b t đ ng s n đ c th c hi n d a trên
ậ ủ ứ ề ề ả ộ ụ ủ ự ỏ s th a thu n c a các bên v hình th c, n i dung qu ng cáo, quy n, nghĩa v c a
ụ ấ ộ
ậ ề
ế
ả ở
ị
ệ
ư
Vi
t Nam, NXB T pháp,
ộ
11 Nguy n Quang Tuy n (2012), Pháp lu t v kinh doanh d ch v b t đ ng s n ễ Hà N i, trang 168
31
ấ ộ ụ ự ả ả ả ị ấ các bên và giá d ch v qu ng cáo. Tuy nhiên, qu ng cáo b t đ ng s n th c ch t
ạ ộ ụ ả ị ượ ị ạ cũng là các ho t đ ng d ch v qu ng cáo đ c quy đ nh t ả ậ ề i pháp lu t v qu ng
cáo.
ư ậ ế ớ ị ị ị ụ ấ Nh v y, theo quy đ nh m i, sàn giao d ch không ti n hành các d ch v đ u
ụ ả ị ị ổ ứ giá, đ nh giá và qu ng cáo BĐS mà các d ch v này do các t ệ ch c chuyên nghi p
ệ ự ế ệ ạ ự ti n hành. Ngày 01/7/2015, LKDBĐS năm 2014 có hi u l c thì bên c nh vi c tr c
ự ể ệ ế ượ ạ ị ti p th c hi n giao d ch mua bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l i, cho thuê
ế ụ ự ụ ệ ệ ổ ứ ứ mua BĐS, SGDBĐS ti p t c th c hi n nhi m v là t ch c trung gian đ ng ra t ổ
ứ ệ ể ượ ớ ệ ế ấ ch c vi c mua bán, chuy n nh ng; gi i thi u, niêm y t, cung c p công khai thông
ề ấ ộ ể ế ầ ả ị tin v b t đ ng s n cho các bên tham gia có nhu c u giao d ch; ti n hành ki m tra
ấ ờ ề ấ ộ ủ ề ệ ả ả ả ượ ị gi y t v b t đ ng s n b o đ m đ đi u ki n đ c giao d ch giúp các bên tham
ế ợ ổ ồ ị gia giao d ch; làm trung gian cho các bên trao đ i, đàm phán và ký k t h p đ ng mua
ể ượ ạ ả bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l ấ ộ i, cho thuê mua b t đ ng s n. Nói cách
ượ ạ ộ ớ ấ ộ ả khác, sàn đ c ho t đ ng môi gi ị i trong các giao d ch b t đ ng s n.
Trong khi LKDBĐS năm 2006 cho phép ngoài làm trung gian bán hàng, cho
ự ệ ề ớ ư thuê hàng hóa BĐS, SGDBĐS cũng có quy n th c hi n môi gi i BĐS nh các
ườ ợ ớ ể ưở tr ng h p môi gi i khác đ h ng thù lao. Tuy nhiên, LKDBĐS năm 2014 không
ề ị quy đ nh đi u này.
ớ ự ị ườ ừ ủ ể ị V i s phát tri n không ng ng c a th tr ng BĐS, sàn giao d ch BĐS ở
ệ ư ộ ấ ế ủ ề Vi t Nam đã hình thành nh m t t t y u khách quan. Ti m năng và quy mô c a th ị
ườ ở ệ ấ ớ ự ệ ệ ệ ị tr ng BĐS Vi t Nam còn r t l n. Vi c cho phép doanh nghi p th c hi n d ch
ế ượ ớ ợ ị ể ẽ ụ v sàn giao d ch BĐS v i mô hình phù h p, chi n l ợ c phát tri n h p lý s thúc
ị ườ ở ộ ế ầ ố ẩ đ y th tr ng, kích thích nhu c u, m r ng kênh phân ph i, gián ti p hình thành và
ị ủ ấ ộ ậ ợ ề ệ ạ ả làm tăng giá tr c a b t đ ng s n. Qua đó t o đi u ki n thu n l ầ i cho các nhà đ u
ồ ố ầ ư ả ả ả ả ắ ư ấ ộ t ờ b t đ ng s n rút ng n th i gian thu h i v n, tái đ u t ệ , b o đ m hi u qu kinh
ầ ư ẫ ườ ế t ấ , tăng uy tín và tính h p d n cho nhà đ u t , ng i tiêu dùng có c h i đ ơ ộ ượ c
ụ ố ơ ụ ư ư ữ ầ ờ ph c v t t h n. Tuy có th i gian hình thành ch a lâu nh ng nh ng năm g n đây
ấ ộ ả ở ị ệ ữ ướ ể ẽ ạ sàn giao d ch b t đ ng s n Vi t Nam đã có nh ng b c phát tri n m nh m , huy
ượ ề ố ướ ầ ư ướ ố ộ đ ng đ ồ c nhi u ngu n v n trong n c, v n đ u t n ạ ậ c ngoài tham gia t o l p
ấ ế ữ ể ố ớ ủ ơ ở ậ c s v t ch t cho các ngành kinh t phát tri n; nh ng thành t m i c a th tr ị ườ ng
32
ư ệ ố ổ ụ ỗ ợ ị ườ ứ ị nh h th ng SGDBĐS, các t ch c d ch v h tr th tr ư ng nh môi gi ớ ấ i b t
ả ư ấ ấ ộ ấ ộ ầ ả ả ả ượ ộ đ ng s n, t v n b t đ ng s n, qu n lý b t đ ng s n... đang d n đ c hình thành
ạ ộ và đi vào ho t đ ng.
ự ệ ể ệ ị ượ 2.3.2. Th c hi n vi c giao d ch mua bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê
ấ ộ ả ạ l i, cho thuê mua b t đ ng s n
ấ ộ ề ậ ả ả sàn giao Theo kho n 6, Đi u 3 Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014,
ấ ộ ề ể ễ ả ơ ị ượ ị d ch b t đ ng s n là n i di n ra các giao d ch v mua bán, chuy n nh ng, cho
ạ ấ ộ ể ự ệ ề thuê, cho thuê l i, cho thuê mua b t đ ng s n ả . Đ th c hi n vai trò trên, Đi u 70
ấ ộ ạ ộ ủ ậ ả ộ ị Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014 quy đ nh n i dung ho t đ ng c a sàn giao
ư ị d ch BĐS nh sau:
ự ệ ệ ể ượ ộ M t là, ị th c hi n vi c giao d ch mua bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê
ấ ộ ả ạ l i, cho thuê mua b t đ ng s n.
ổ ứ ệ ể ượ ạ Hai là, t ch c vi c bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l i, cho thuê
ấ ộ ả ớ ế ệ ấ mua b t đ ng s n; gi ề ấ ộ i thi u, niêm y t, cung c p công khai thông tin v b t đ ng
ấ ờ ề ấ ộ ể ầ ị ả s n cho các bên tham gia có nhu c u giao d ch; ki m tra gi y t ả v b t đ ng s n
ủ ề ệ ả ượ ổ ị ả b o đ m đ đi u ki n đ c giao d ch; làm trung gian cho các bên trao đ i, đàm
ế ợ ể ượ ạ ồ phán và ký k t h p đ ng mua bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l i, cho thuê
ả ấ ộ mua b t đ ng s n.
ể ậ ị ổ ụ ứ ị Đ thành l p sàn giao d ch BĐS, t ch c, cá nhân kinh doanh d ch v sàn
ể ấ ế ị ả ậ ớ ị ệ giao d ch BĐS ph i thành l p doanh nghi p. Có th th y khác v i ch đ nh sàn giao
ấ ộ ả ậ ị ị d ch BĐS trong Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2006, sàn giao d ch BĐS trong
ấ ộ ậ ả ư ữ Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014 không mang t cách pháp nhân n a mà
ả ử ụ ử ụ ư ụ ủ ệ ị ph i s d ng s d ng t cách pháp nhân c a doanh nghi p kinh doanh d ch v sàn
ạ ộ ư ậ ự ệ ệ ể ị ị ể giao d ch BĐS đ ho t đ ng. Nh v y, vi c th c hi n giao d ch mua bán, chuy n
ượ ạ ẽ ị nh ng, cho thuê, cho thuê l ự i, cho thuê mua BĐS s do sàn giao d ch BĐS th c
ệ ướ ư ệ hi n d i t ủ cách pháp nhân c a doanh nghi p.
ủ ể ẽ ệ ể ị ượ Doanh nghi p s là ch th trong giao d ch mua bán, chuy n nh ng, cho
ạ ị ườ ứ ả ị thuê, cho thuê l i, cho thuê mua BĐS trên th tr ng ch không ph i sàn giao d ch
ẽ ổ ự ệ ệ ị ứ BĐS. Sau khi th c hi n các giao d ch mua BĐS, doanh nghi p s t ch c bán,
33
ượ ạ ị ể chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l i, cho thuê mua BĐS thông qua sàn giao d ch
ủ ủ ệ ị ặ BĐS c a chính doanh nghi p mình ho c tham gia vào sàn giao d ch c a doanh
ể ự ệ ệ ự ế nghi p khác. Ngoài ra, doanh nghi p có th t mình tr c ti p tham gia vào các giao
ậ ầ ị ấ ộ ị d ch trên mà không c n thông qua sàn giao d ch nào do Lu t Kinh doanh b t đ ng
ắ ả ỏ ộ ị ị ả s n năm 2014 đã b quy đ nh b t bu c giao d ch BĐS ph i thông qua sàn. Tuy
ụ ệ ị ị ườ ẽ nhiên, các doanh nghi p kinh doanh d ch v sàn giao d ch BĐS th ng s rao bán,
ượ ạ ể chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l i, cho thuê mua BĐS ngay trên chính sàn giao
ạ ộ ủ ủ ể ệ ả ị d ch BĐS c a mình đ nâng cao hi u qu ho t đ ng c a sàn. Đây cũng chính là
ấ ộ ả ậ ộ ỏ ị m t trong các nguyên nhân Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014 b quy đ nh
ả ượ ộ ị ự ệ ị ắ b t bu c các giao d ch BĐS ph i đ ở c th c hi n thông qua sàn giao d ch BĐS b i
ư ậ ị ườ ẽ ự ộ ệ ả ả nh v y, th tr ng s t ạ ộ đ ng đào th i các sàn ho t đ ng không hi u qu , không
ự ệ ể ị ượ th c hi n các giao d ch mua bán, chuy n nh ng, thuê, thuê mua BĐS mà ch ỉ
ưở ạ ộ ớ ư ấ ữ ẽ ị h ng phí qua các ho t đ ng môi gi ả v n,… Nh ng sàn giao d ch đó s ph i i, t
ị ườ ử ề ể ế ự ộ t đ ng đóng c a do th tr ng BĐS ngày càng có nhi u bi n chuy n.
ể ị ượ Khi tham gia vào các giao d ch mua bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê
ệ ệ ả ạ l i, cho thuê mua BĐS, doanh nghi p và các bên trong quan h này ph i thi ế ậ t l p
ạ ợ ệ ợ ồ ồ ượ ẫ ạ ề ữ quan h h p đ ng. Nh ng lo i h p đ ng này đ ị c quy đ nh m u t ề i Đi u 6, Đi u
ố ị ị ị ế ủ 7 Ngh đ nh s 76/2015/NĐCP quy đ nh chi ti ậ ộ ố ề t thi hành m t s đi u c a Lu t
ấ ộ ả ợ ồ ồ Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014, bao g m các h p đ ng sau:
ự ẵ ợ ồ ộ M t là, h p đ ng mua bán nhà, công trình xây d ng có s n, hình thành trong
ươ t ng lai.
ự ẵ ồ ợ Hai là, h p đ ng cho thuê nhà, công trình xây d ng có s n, hình thành trong
ươ t ng lai.
ự ẵ ợ ồ Ba là, h p đ ng thuê mua nhà, công trình xây d ng có s n, hình thành trong
ươ t ng lai.
ố ể ồ ợ ượ ạ ấ B n là, h p đ ng chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l ề ử ụ i quy n s d ng đ t.
ứ ệ ế ệ ề ồ ợ ể ự V hình th c, vi c giao k t và th c hi n h p đ ng mua bán, chuy n
ượ ạ ị nh ng, cho thuê, cho thuê l i, cho thuê mua BĐS trên sàn giao d ch BĐS tuân th ủ
ậ ấ ủ ậ ị ở theo quy đ nh c a Lu t đ t đai năm 2013, Lu t Nhà ậ năm 2014, Lu t Kinh doanh
ộ ậ ả ị ị ự ấ ộ b t đ ng s n năm 2014, B lu t Dân s năm 2015 cùng các ngh đ nh, thông t ư
34
ướ ẫ ự ề ậ ỏ h ề ộ ng d n thi hành. V n i dung, các bên t ề ớ do th a thu n v i nhau v các đi u
ả ả ờ ẫ ủ ả ả ợ ồ ồ ị kho n trong h p đ ng, đ ng th i v n ph i đ m b o tuân th các quy đ nh trong các
ả ậ văn b n lu t nói trên.
ể ả ủ ạ ả ượ ư ị Đ đ m b o tính công khai, minh b ch c a các BĐS đ c đ a vào giao d ch,
ệ ề ả ạ doanh nghi p ph i công khai thông tin v các BĐS đó t i trang thông tin đi n t ệ ử
ệ ặ ệ ạ ự ệ ế ị ủ c a doanh nghi p và đ c bi t là t ệ i sàn giao d ch BĐS n u doanh nghi p th c hi n
ể ị ượ ạ giao d ch mua bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l i, cho thuê mua BĐS qua
12.
ặ ủ ủ ệ ị sàn giao d ch BĐS c a mình ho c c a doanh nghi p khác
ổ ứ ể ệ ượ ạ 2.3.3. T ch c vi c mua bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l i, cho thuê
ả ấ ộ mua b t đ ng s n
ượ ợ ặ ư ệ ệ ị Sàn giao d ch BĐS đ c ví nh “ch đ c bi ợ t” hay “ch chuyên bi t” đ t ể ổ
ứ ủ ủ ủ ề ề ị ướ ch c các giao d ch v BĐS theo y quy n c a ch BĐS. Tr ậ c khi Lu t Kinh
ệ ự ấ ộ ả ổ ứ doanh b t đ ng s n năm 2014 có hi u l c, các t ấ ch c, cá nhân kinh doanh b t
ả ả ị ộ đ ng s n ph i bán, cho thuê, cho thuê mua BĐS thông qua sàn giao d ch BĐS. Tuy
ệ ề ề ậ ắ nhiên, theo pháp lu t hi n hành v kinh doanh BĐS thì đây không còn là đi u b t
ộ ữ ề ấ ừ ự ễ ủ ạ ộ bu c n a. Đi u này xu t phát t th c ti n c a ho t đ ng mua bán, thuê, thuê mua
ố ượ ị ị BĐS thông qua sàn giao d ch BĐS: S l ế ng các giao d ch đăng ký qua sàn chi m
ộ ỉ ệ ấ ủ ấ ờ ể ủ ỏ ị m t t l r t nh do ch BĐS không có đ gi y t đ tham gia giao d ch trên sàn;
ứ ế ả ị ị các giao d ch mua bán BĐS có giá tr cao thì m c thu ph i đóng là không nh ỏ
ế ị ườ ướ ữ khi n các giao d ch này th ng có xu h ng “trao tay”;… ấ ậ ồ 13 Vì nh ng b t c p t n
ạ ộ ồ ạ ả ị ườ ủ ị ỉ ạ t i không ch trong ho t đ ng c a sàn giao d ch mà t n t i c trên th tr ng cũng
ấ ộ ư ề ả ậ ấ nh trong v n đ pháp lí, Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014 không còn quy
ắ ộ ị ị ị đ nh b t bu c các giao d ch bán, cho thuê, cho thuê mua BĐS qua sàn giao d ch BĐS
ể ả ề ạ ả ỉ ủ ế ữ n a mà đi u này ch còn mang tính khuy n khích đ đ m b o tính minh b ch c a
ấ ộ
ề
ả
ậ
12 Xem thêm Đi u 6 Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014
ấ ộ
ệ
ị
ả ở ệ
Vi
t Nam
, PGS. TS. Doãn
ạ ọ
ủ
ố
ộ
ồ
13 Xem thêm Hoàn thi n pháp lu t v sàn giao d ch kinh doanh b t đ ng s n ậ ề H ng Nhung (ch biên), NXB Đ i h c Qu c gia Hà N i, 2009, trang 72, 73
35
ị ườ th tr ng BĐS.
ự ệ ể ệ ớ ị ượ Khác v i th c hi n vi c giao d ch mua bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho
ạ ệ ổ ứ ể ệ ượ thuê l i, cho thuê mua BĐS nêu trên, vi c t ch c vi c bán, chuy n nh ng, cho
ạ ủ ộ ị thuê, cho thuê l ạ ộ i, cho thuê mua BĐS là m t ho t đ ng khác c a sàn giao d ch BĐS.
ể ổ ứ ệ ị ổ ứ Sàn giao d ch BĐS có th t ch c cho các cá nhân, doanh nghi p, t ch c khác tham
ậ ị ổ ứ ị gia vào các giao d ch kinh doanh BĐS hay th m chí t ố ớ ch c các giao d ch đ i v i
ủ ủ ệ ị ổ BĐS c a doanh nghi p trên sàn giao d ch BĐS c a mình. Các cá nhân, t ch c s ứ ở
ể ượ ạ ầ ữ h u BĐS và có nhu c u mua bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l i, cho thuê
ể ự ổ ứ ự ệ ệ ả ị mua BĐS đó có th t mình t ch c vi c th c hi n các giao d ch đó cho b n thân.
ổ ứ ả ố ề ẽ ể Tuy nhiên, cá nhân, t ế ờ ch c đó s ph i t n nhi u th i gian và chi phí đ tìm ki m
ụ ị ớ ụ ư ấ ụ ệ ả ị ố đ i tác, d ch v môi gi i, d ch v t v n pháp lý, công c qu ng cáo,… Vi c tham
ọ ế ẽ ị ượ ờ gia vào sàn giao d ch BĐS s giúp h ti ệ t ki m đ ứ ự c th i gian, chi phí và s c l c
ị ườ ư ị ụ ấ ị ở b i các sàn giao d ch th ụ ng cung c p luôn các d ch v đi kèm nh d ch v môi gi ớ i
ụ ị ụ ư ấ ụ ả ị ị ị ị BĐS, d ch v đ nh giá BĐS, d ch v t v n BĐS, d ch v qu ng cáo BĐS, d ch v ụ
ụ ả ị ấ đ u giá BĐS hay d ch v qu n lí BĐS.
ể ấ ợ ố ượ ả ị Có th nói sàn giao d ch BĐS cung c p các l i ích cho c 2 đ i t ng: các
ủ ầ ư ủ ổ ứ ầ ạ ch đ u t , ch BĐS và các cá nhân, t ch c có nhu c u mua, thuê, thuê l i, thuê
ủ ầ ư ố ớ ủ ự ủ ề ọ mua BĐS. Đ i v i các ch đ u t , ch d án, ch BĐS, h có nhi u c h i đ ơ ộ ể
ế ậ ề ầ ự ề ạ ồ ừ ti p c n ngu n thông tin v khách hàng, s phong phú, đa d ng v c u BĐS, t đó
ượ ươ ệ ả ị ự xây d ng đ c các ch ng trình bán hàng hi u qu . Thêm vào đó, các sàn giao d ch
ủ ể ị ữ ế ệ ả ố ớ BĐS cũng là kênh qu ng cáo, ti p th h u hi u cho các ch th này. Còn đ i v i
ổ ứ ầ ạ ọ các cá nhân, t ch c có nhu c u mua, thuê, thuê l ơ ộ i, thuê mua BĐS, h có c h i
ư ế ậ ế ậ ạ ượ ộ ti p c n các BĐS phong phú, đa d ng cũng nh ti p c n đ c đ i ngũ chuyên viên
14
ớ ư ấ ể ừ ệ ự ọ ượ ả ẩ môi gi i, t v n chuyên nghi p đ t đó l a ch n ra đ ợ c s n ph m thích h p
ấ ớ nh t v i mình.
ủ ầ ư ủ ự ệ ổ ứ Các ch đ u t , ch d án BĐS, các doanh nghi p, t ch c, cá nhân là ch ủ
ề ả ị BĐS khi tham gia vào sàn giao d ch BĐS ph i công khai thông tin v BĐS mà mình
ạ ạ ậ ị ư đ a vào kinh doanh t ấ i sàn giao d ch BĐS đó. Vào giai đo n Lu t Kinh doanh b t
ụ ấ ộ
ậ ề
ả ở
ị
ệ
ễ
Vi
ế t Nam, PGS. TS. Nguy n Quang Tuy n
ư
ủ
14 Xem thêm Pháp lu t v kinh doanh d ch v b t đ ng s n (ch biên), NXB T pháp, 2012, trang 152, 153
36
ệ ự ả ẫ ị ị ộ đ ng s n năm 2006 v n còn hi u l c, các giao d ch BĐS qua sàn giao d ch BĐS
ả ượ ậ ị ự ệ ấ ờ ị ph i đ ắ c th c hi n theo các quy t c lu t đ nh do lúc b y gi , các giao d ch BĐS
ả ượ ự ư ệ ậ ị ộ ắ b t bu c ph i đ c th c hi n qua sàn giao d ch BĐS. Nh ng pháp lu t kinh doanh
ệ ả ỏ ị ự ủ ụ ị ấ ộ b t đ ng s n hi n hành đã b quy đ nh này nên trình t , th t c giao d ch BĐS qua
ượ ự ự ủ ệ ệ ợ ồ ị sàn giao d ch BĐS đ c th c hi n d a trên h p đ ng c a doanh nghi p kinh doanh
ụ ị ổ ứ ị ị d ch v sàn giao d ch BĐS và các cá nhân, t ch c tham gia sàn giao d ch kinh doanh
ể ạ ự ả ẫ ợ ồ BĐS đó. Tuy nhiên, các bên v n có th so n th o h p đ ng d a trên Thông t ư ố s
ướ ề ẫ ị ị 13/2008/TTBXD15, trong đó có h ng d n v giao d ch BĐS qua sàn giao d ch BĐS
ư ề ầ ả ị ể nh sau: Sàn giao d ch BĐS ph i công khai các thông tin v BĐS c n bán, chuy n
ượ ạ ạ ị ế nh ng, cho thuê, cho thuê l i, thuê mua t ể i sàn giao d ch đ khách hàng bi t và
ờ ạ ế ề ị ị đăng ký giao d ch. Khi h t th i h n công khai các thông tin v BĐS, sàn giao d ch
ượ ề ẽ ổ ỷ ứ ệ ể ượ BĐS đ c u quy n s t ch c vi c bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l ạ i,
ườ ạ ợ ộ ừ thuê mua BĐS đã công khai. Tr ng h p cùng m t lo i BĐS mà có t hai khách
ệ ự ự ệ ả ả ở ị ọ ấ ộ hàng đăng ký tr lên thì sàn giao d ch b t đ ng s n ph i th c hi n vi c l a ch n
ươ ệ ặ ọ ứ ố ặ ấ ướ khách hàng theo ph ng th c b c thăm ho c đ u giá. Vi c đ t c c tr ể c khi tri n
ặ ấ ấ ộ ậ ả ả ố ị khai b c thăm ho c đ u giá b t đ ng s n do các bên tho thu n. Sàn giao d ch BĐS
ủ ệ ệ ậ có trách nhi m xác nh n BĐS c a cá nhân, doanh nghi p kinh doanh BĐS đ ượ c
ủ ị ị giao d ch theo đúng quy đ nh c a pháp lu t. ậ 16
ạ ộ ự ệ ớ ị Quy trình th c hi n các ho t đ ng khi khách hàng t i sàn giao d ch th ườ ng
ượ ự ệ ướ ượ ế ậ đ c th c hi n theo các b c sau: (1) Khách hàng đ c ti p c n các thông tin chi
ế ề ể ấ ạ ti t v các lo i BĐS mà sàn cung c p; (2) Sau khi tìm hi u thông tin, khách hàng có
ể ặ ế ễ ậ ặ ộ ạ ể ầ ả th g p B ph n ti p khách ho c các nhân viên L tân t i qu y đ ph n ánh v ề
ầ ủ ế ễ ẽ ể ặ ầ ậ ộ nhu c u c a mình; (3) B ph n ti p khách ho c qu y L tân s chuy n thông tin,
ầ ủ ầ ủ ậ ộ yêu c u c a khách hàng cho b ph n chuyên viên phân tích các nhu c u c a khách
ụ ể ụ ự ề hàng c th ; (4) Sau khi phân tích, chuyên viên ph trách v lĩnh v c mà khách hàng
ạ ộ ẽ ự ế ệ ể ầ ớ ồ yêu c u s tr c ti p làm vi c v i khách hàng (ho t đ ng này có th bao g m t ư
ư ố
ề ướ
ủ
ệ
ố
ị
ị
s 13/2008/TTBXD v h
ủ
ẫ ủ
ự ị
ướ
ẫ
ng d n th c hi n m t s n i dung c a Ngh đ nh s 153/2007/NĐ ấ ậ ng d n thi hành Lu t Kinh doanh b t
ộ ố ộ ế t và h
15 Thông t CP ngày 15 tháng 10 năm 2007 c a Chính ph quy đ nh chi ti ả ộ đ ng s n
ư ố
16 Xem thêm Thông t
s 13/2008/TTBXD
37
ộ ố ạ ự ị ư ọ ự ấ v n m t s lo i BĐS cho khách hàng l a ch n, đ a khách hàng đi th c đ a, h tr ỗ ợ
ả ồ ươ ế ợ khách hàng đàm phán giá c , kí k t h p đ ng,… (5) Sau khi hoàn thành th ụ ng v ,
ườ ư ợ ượ khách hàng thanh toán chi phí cho sàn; tr ng h p khách hàng ch a tìm đ c BĐS
17
ư ế ầ ầ ẫ ế ụ đúng nhu c u nh ng v n yêu c u sàn ti p t c tìm ki m BĐS đúng tiêu chí thì khi có
ẽ ạ ợ thông tin phù h p, sàn s báo l i cho khách hàng.
ớ ề ấ ộ ế ệ ấ ả 2.3.4. Gi i thi u, niêm y t, cung c p công khai thông tin v b t đ ng s n cho
ầ ị các bên tham gia có nhu c u giao d ch
ể ị ổ ả ệ ứ ể ệ ượ Đ sàn giao d ch BĐS t ch c có hi u qu vi c mua bán, chuy n nh ng,
ạ ạ ộ ớ ế ệ cho thuê, cho thuê l i, cho thuê mua BĐS, ho t đ ng gi ấ i thi u, niêm y t, cung c p
ế ề ể công khai thông tin v BĐS là không th thi u.
ầ ạ Khi khách hàng có nhu c u mua, thuê, thuê l i hay thuê mua BĐS, sàn giao
ả ớ ề ệ ị d ch BĐS ph i gi i thi u thông tin v BĐS cho khách hàng, trong đó có các thông
ạ ấ ộ ấ ộ ơ ả ả ả ị ủ ấ tin c b n sau: (1) Lo i b t đ ng s n; (2) V trí b t đ ng s n; (3) Quy mô c a b t
ử ụ ấ ượ ể ả ấ ặ ủ ộ đ ng s n; (4) Đ c đi m, tính ch t, công năng s d ng, ch t l ấ ộ ng c a b t đ ng
ử ụ ề ừ ụ ệ ầ ạ ố ử ụ ả s n; thông tin v t ng lo i m c đích s d ng và ph n di n tích s d ng chung đ i
ử ụ ụ ả ỗ ợ ư ồ ề ớ ấ ộ v i b t đ ng s n là tòa nhà h n h p nhi u m c đích s d ng, nhà chung c . Đ ng
ậ ả ờ ị ế ế th i, sàn giao d ch ph i công khai các thông tin liên quan m t thi t đ n BĐS mà có
ể ả ướ ề ợ ế ụ ủ ư ề th nh h ng đ n quy n l i và nghĩa v c a khách hàng nh : thông tin v quy
ạ ầ ự ụ ế ạ ạ ị ho ch có liên quan đ n BĐS; th c tr ng các công trình h t ng, d ch v liên quan
ồ ơ ấ ờ ề ở ữ ự ề ề ế đ n BĐS; h s , gi y t v quy n s h u nhà, công trình xây d ng, quy n s ử
ấ ờ ấ ầ ư ệ ự ạ ụ d ng đ t và gi y t ế có liên quan đ n vi c đ u t xây d ng BĐS; các h n ch v ế ề
ề ử ụ ở ữ ể ề ế ượ quy n s h u, quy n s d ng BĐS (n u có); giá bán, chuy n nh ng, cho thuê,
ạ cho thuê l i, cho thuê mua BĐS;…
ấ ộ ề ề ề ậ ị ủ ả Đi u 71 Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014 quy đ nh v quy n c a
ụ ư ệ ị ị doanh nghi p kinh doanh d ch v sàn giao d ch BĐS nh sau:
ồ ơ ề ầ ượ ư M t làộ ấ , yêu c u khách hàng cung c p h s , thông tin v BĐS đ c đ a lên
sàn.
ấ ộ
ệ
ị
ả ở ệ
Vi
t Nam
, PGS. TS. Doãn
ạ ọ
ủ
ộ
ố
ồ
17 Xem thêm Hoàn thi n pháp lu t v sàn giao d ch kinh doanh b t đ ng s n ậ ề H ng Nhung (ch biên), NXB Đ i h c Qu c gia Hà N i, 2009, trang 66, 67
38
ừ ố ư ệ ư ủ ề Hai là, t ch i đ a lên sàn các BĐS không đ đi u ki n đ a vào kinh doanh.
ượ ụ ủ ị ượ ư Ba là, đ c thu phí d ch v c a khách hàng có BĐS đ c đ a lên sàn giao
ị d ch.
ầ ồ ườ ệ ạ ỗ ủ B n làố , yêu c u khách hàng b i th ng thi t h i do l i c a khách hàng gây
ra.
ề ợ ồ Năm là, các quy n khác trong h p đ ng.
ư ậ ổ ứ ủ ở ữ ả Nh v y, các cá nhân, t ch c là ch s h u BĐS ph i công khai thông tin
ủ ừ ế ể ả ị ủ c a b n thân và c a BĐS cho sàn giao d ch BĐS đ sàn niêm y t. T đó, doanh
ụ ế ệ ẽ ị ị nghi p kinh doanh d ch v sàn giao d ch BĐS s xem xét có niêm y t các thông tin
ể ừ ố ư ủ ệ ị này lên sàn giao d ch c a mình không. Doanh nghi p có th t ch i đ a lên sàn các
ủ ề ủ ệ ề BĐS không đ đi u ki n, có nghĩa là không công khai đ các thông tin theo Đi u 6
ấ ộ ư ề ậ ả Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014 v công khai thông tin BĐS đ a vào kinh
ượ ở ậ ứ ế doanh.18 Các thông tin đ c niêm y t là các thông tin chính th c, b i v y, các cá
ổ ứ ề ệ ả ị nhân, t ch c công khai thông tin ph i ch u trách nhi m v các thông tin mà mình đã
ườ ủ ệ ệ ấ ợ ổ ứ ấ cung c p. Tr ng h p vi c cung c p thông tin sai l ch c a cá nhân, t ch c gây ra
ệ ạ ụ ệ ị ị thi ệ t h i cho doanh nghi p kinh doanh d ch v sàn giao d ch BĐS thì doanh nghi p
ồ ườ ế ả ợ ồ ợ ồ ề đó có quy n đòi b i th ề ng theo h p đ ng (n u có đi u kho n này trong h p đ ng)
ặ ầ ồ ườ ợ ồ ho c yêu c u b i th ng ngoài h p đ ng.
ề ủ ổ ứ ề ề ả ị V quy n c a t ch c, cá nhân tham gia sàn giao d ch BĐS, kho n 1 Đi u 73
ấ ộ ư ậ ị ả Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014 quy đ nh nh sau:
ụ ệ ầ ộ ị ị M t là, yêu c u doanh nghi p kinh doanh d ch v sàn giao d ch BĐS cung
ồ ơ ề ấ c p h s , thông tin v BĐS.
ụ ệ ồ ợ ớ ị ị Hai là, ký h p đ ng v i doanh nghi p kinh doanh d ch v sàn giao d ch BĐS
ể ượ ạ ể đ mua bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l i, cho thuê mua BĐS.
ụ ệ ầ ị ị ồ Ba là, yêu c u doanh nghi p kinh doanh d ch v sàn giao d ch BĐS b i
ườ ệ ạ ỗ ủ th ng thi t h i do l ị i c a sàn giao d ch BĐS gây ra.
ề ố ồ ợ B n là, các quy n khác trong h p đ ng.
ượ ề ấ ầ ư ậ Nh v y, ng ượ ạ c l i, khi đ ồ ơ c yêu c u cung c p h s , thông tin v BĐS,
ấ ộ
ư
ề
ề
ả
ậ
18 Xem thêm Đi u 6 Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014 v công khai thông tin BĐS đ a vào kinh doanh
39
ụ ủ ệ ầ ả ấ ị ị doanh nghi p kinh doanh d ch v sàn giao d ch BĐS ph i cung c p đ y đ các
ầ ườ ữ ầ ợ thông tin mà bên kia yêu c u. Tr ng h p có nh ng thông tin mà bên yêu c u không
ữ ả ưở ự ế ế ề ỏ ế h i đ n mà nh ng thông tin đó nh h ụ ủ ng tr c ti p đ n quy n và nghĩa v c a
ườ ề ử ụ ề ở ữ ế ề ụ ầ ạ ng i yêu c u (ví d : các h n ch v quy n s h u, quy n s d ng BĐS; thông
ệ ề ế ạ tin v quy ho ch có liên quan đ n BĐS;…) mà doanh nghi p không thông báo cho
ọ ị ệ ế ầ ẫ ệ ạ ả ồ ẫ bên yêu c u, d n đ n vi c h b thi ệ t h i thì doanh nghi p v n ph i b i th ườ ng
ụ ụ ệ ấ ầ ọ ị ủ cho h do doanh nghi p kinh doanh d ch v BĐS có nghĩa v cung c p đ y đ ,
ự ồ ơ ề ấ ộ ề ồ ơ ệ ị ả trung th c h s , thông tin v b t đ ng s n và ch u trách nhi m v h s , thông tin
ệ ế ớ ế ệ do mình cung c pấ 19. N u vi c gi ấ i thi u, niêm y t, cung c p công khai thông tin sai
ủ ề ệ ầ ị ệ l ch v BĐS cho các bên tham gia có nhu c u giao d ch c a doanh nghi p kinh
ụ ị ị ệ ạ doanh d ch v sàn giao d ch BĐS gây ra thi ầ t h i cho các bên tham gia có nhu c u
ả ồ ệ ị ườ ủ ể giao d ch thì doanh nghi p ph i b i th ng cho các ch th đó.
ề ượ ở ư ế ầ ấ Tuy nhiên v n đ pháp lí đ ặ c đ t ra đây là n u bên có BĐS c n đ a vào
ạ ự ế ệ ẫ ấ kinh doanh l i cung c p thông tin không trung th c, d n đ n vi c gây ra thi ệ ạ t h i
ạ ầ cho bên có nhu c u mua, thuê, thuê l i, thuê mua BĐS thì bên có BĐS hay doanh
ả ồ ụ ẽ ệ ị ị ườ ệ ạ nghi p kinh doanh d ch v sàn giao d ch BĐS s ph i b i th ng thi t h i? Trong
ườ ệ ữ ệ ầ ợ tr ng h p này c n xem xét chính xác quan h gi a ba bên: doanh nghi p kinh
ầ ư ụ ị ị doanh d ch v sàn giao d ch BĐS, bên có BĐS c n đ a vào kinh doanh và bên bên có
ầ ạ ệ ệ nhu c u mua, thuê, thuê l i, thuê mua BĐS. Vi c xem xét các quan h này trong
ườ ợ ụ ể ẽ ơ ở ể ả ụ ủ ừ ế ề ừ t ng tr ng h p c th s là c s đ gi i quy t quy n và nghĩa v c a t ng bên.
ớ ế ệ ấ ạ ộ Ho t đ ng gi ề ấ ộ i thi u, niêm y t, cung c p công khai thông tin v b t đ ng
ị ườ ầ ầ ị ả s n cho các bên tham gia có nhu c u giao d ch góp ph n giúp th tr ấ ộ ng b t đ ng
ở ọ ế ố ề ạ ạ ượ ả s n tr nên minh b ch, lành m nh khi m i y u t đ u đ c công khai rõ ràng,
ạ ả ỉ ậ ự ẩ ượ ớ ệ ớ trung th c. Không ch v y, các lo i s n ph m đ c gi i thi u v i các thông tin
ủ ừ ầ ờ ị ầ ư ườ chính xác, k p th i và đ y đ , t đó giúp các nhà đ u t ữ , nh ng ng ầ i có nhu c u
ượ ủ ệ ạ ầ ạ ề v BĐS tránh đ c các r i ro và thi t h i, góp ph n làm lành m nh hóa th tr ị ườ ng
ấ ộ
ề
ậ
ả
19 Xem thêm Đi u 72 Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014
ụ ấ ộ
ậ ề
ả ở
ệ
ễ
Vi
ế t Nam, PGS. TS. Nguy n Quang Tuy n
ư
ủ
20 Xem thêm Pháp lu t v kinh doanh d ch v b t đ ng s n ị (ch biên), NXB T pháp, 2012, trang 152
40
BĐS.20
ấ ờ ề ấ ộ ủ ề ệ ượ ể ả 2.3.5. Ki m tra gi y t ả ả v b t đ ng s n b o đ m đ đi u ki n đ c giao
d chị
ủ ề ệ ượ ộ ả ộ ụ ị ế ố M t BĐS đ đi u ki n đ c giao d ch ph i h i t hai y u t sau:
ứ ạ ượ ư ị Th nh t, ộ ấ BĐS đó thu c lo i BĐS đ c đ a vào kinh doanh theo quy đ nh
ủ ự ẵ ậ ồ ổ ủ c a pháp lu t, bao g m: (1) Nhà, công trình xây d ng có s n c a các t ứ ch c, cá
ự ươ ổ nhân; (2) Nhà, công trình xây d ng hình thành trong t ủ ng lai c a các t ứ ch c, cá
ự ả ượ ơ ướ nhân; (3) Nhà, công trình xây d ng là tài s n công đ c c quan nhà n ẩ c có th m
ạ ấ ượ ư ề ể ượ quy n cho phép đ a vào kinh doanh; (4) Các lo i đ t đ c phép chuy n nh ng,
21
ạ ề ử ụ ậ ề ấ ủ ấ ị cho thuê, cho thuê l i quy n s d ng đ t theo quy đ nh c a pháp lu t v đ t đai.
ủ ầ ư ủ ở ữ ủ ự ườ ứ Th hai, ch đ u t , ch d án, ch s h u BĐS, ng ề ử ụ i có quy n s d ng
ả ả ủ ủ ệ ề ả ấ đ t ph i đ m b o BĐS c a mình có đ các đi u ki n sau:
ố ớ ư ự Đ i v i nhà, công trình xây d ng đ a vào kinh doanh: (1) Có đăng ký quy nề
ớ ấ ứ ự ề ề ậ ấ ắ ề ở ữ s h u nhà, công trình xây d ng g n li n v i đ t trong gi y ch ng nh n v quy n
ố ớ ầ ư ự ự ẵ ấ ử ụ s d ng đ t. Đ i v i nhà, công trình xây d ng có s n trong d án đ u t kinh
ề ử ụ ỉ ầ ứ ề ấ ấ ị ậ doanh BĐS thì ch c n có gi y ch ng nh n v quy n s d ng đ t theo quy đ nh
ề ử ụ ậ ề ấ ề ấ ấ ủ c a pháp lu t v đ t đai; (2) Không có tranh ch p v quy n s d ng đ t, quy n s ề ở
ể ả ự ề ả ắ ị ớ ấ ữ h u nhà, công trình xây d ng g n li n v i đ t; (3) Không b kê biên đ b o đ m thi
hành án.
ạ ấ ượ ố ớ ề ử ụ Đ i v i các lo i đ t đ c phép kinh doanh quy n s d ng đ t: ấ (1) Có gi yấ
ậ ề ấ ử ụ ứ ủ ề ề ấ ậ ị ch ng nh n v quy n s d ng đ t theo quy đ nh c a pháp lu t v đ t đai; (2)
ề ử ụ ề ử ụ ề ấ ấ ấ ị Không có tranh ch p v quy n s d ng đ t; (3) Quy n s d ng đ t không b kê
ờ ạ ử ụ ể ả ấ 22 ả biên đ b o đ m thi hành án; (4) Trong th i h n s d ng đ t.
ấ ờ ố ớ ẵ ủ ự ể 2.3.5.1. Ki m tra gi y t đ i v i nhà, công trình xây d ng có s n c a các t ổ ứ ch c,
ấ ộ
ề
ậ
ả
21 Xem thêm Đi u 5 Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014
ấ ộ
ề
ả
ậ
22 Xem thêm Đi u 9 Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014
41
cá nhân
ể ượ ự ự ệ ẵ ớ ị Đ đ ề ặ c th c hi n giao d ch v i nhà, công trình xây d ng có s n, v m t
ấ ờ ổ ả ả ủ ứ ả ẵ gi y t , các cá nhân, t ch c ph i đ m b o BĐS có s n c a mình có đăng ký
ề ở ữ ớ ấ ứ ự ề ậ ấ ắ quy n s h u nhà, công trình xây d ng g n li n v i đ t trong gi y ch ng nh n v ề
ề ử ụ ở ữ ả ủ ề ệ ế ắ ấ ớ quy n s d ng đ t. K t qu c a vi c đăng ký s h u nhà, công trình g n li n v i
ở ữ ứ ề ấ ấ ậ ở ề ử ụ ấ đ t là gi y ch ng nh n quy n s d ng đ t, quy n s h u nhà ả và tài s n khác
ệ ề ở ệ ứ ư ạ ẫ ấ ớ ấ ắ g n li n v i đ t. Hi n nay Vi ậ t Nam v n đang l u hành ba lo i gi y ch ng nh n
ề ử ụ ề ở ữ ứ ứ ấ ậ ấ ậ ấ sau: Gi y ch ng nh n quy n s d ng đ t; Gi y ch ng nh n quy n s h u nhà ở ;
ề ử ụ ề ở ữ ứ ấ ấ ậ ở ắ ả Gi y ch ng nh n quy n s d ng đ t, quy n s h u nhà ề và tài s n khác g n li n
ố ớ ấ ở ở ừ ớ ấ v i đ t. Tuy nhiên đ i v i BĐS là đ t và nhà đăng kí t ở ngày 10/12/2009 tr đi
ỉ ượ ấ ề ở ữ ứ ấ ấ ậ ở thì ch đ ề ử ụ c c p Gi y ch ng nh n quy n s d ng đ t, quy n s h u nhà và tài
ề ử ụ ớ ấ ứ ề ấ ậ ấ ấ ắ ứ ả s n khác g n li n v i đ t. Gi y ch ng nh n quy n s d ng đ t và Gi y ch ng
ề ở ữ ậ ở ỏ ổ ỏ ứ ấ ậ nh n quy n s h u nhà ề ử ụ có màu đ (s đ ), còn Gi y ch ng nh n quy n s d ng
ở ổ ồ ề ắ ả ồ ề ở ữ ấ đ t, quy n s h u nhà ớ ấ và tài s n khác g n li n v i đ t có màu h ng (s h ng).
ố ớ ấ ở ớ ấ ượ ề ả ắ ừ Đ i v i đ t đai, nhà , tài s n g n li n v i đ t đ c đăng kí t ngày 5/72014 thì s ẽ
23, còn đ t đai,
ổ ồ ự ệ ệ ấ ư ố ấ th c hi n vi c c p s h ng theo Thông t s 23/2014/TTBTNMT
ở ề ắ ấ ả ớ ượ ư ố nhà , tài s n g n li n v i đ t đ c đăng kí theo Thông t s 17/2009/TT
ế ụ ự ệ ư ệ ượ ự BTNMT24 thì ti p t c th c hi n theo thông t này. Vi c đăng ký đ c th c hi n t ệ ạ i
ặ ấ ặ ấ Văn phòng đăng ký đ t đai ho c Chi nhánh Văn phòng đăng ký đ t đai ho c Văn
ề ử ụ ư ấ ậ ố ớ ơ phòng đăng ký quy n s d ng đ t (đ i v i n i ch a thành l p Văn phòng đăng ký
25.
ấ đ t đai)
ố ớ ầ ư ự ẵ ự Đ i v i nhà, công trình xây d ng có s n trong d án đ u t kinh doanh BĐS
ề ử ụ ỉ ầ ứ ủ ề ấ ấ ậ ị ậ thì ch c n có gi y ch ng nh n v quy n s d ng đ t theo quy đ nh c a pháp lu t
ề ử ụ
ề ở ữ
ề ấ
ư ố
ậ
ấ
ị
s 23/2014/TTBTNMT quy đ nh v gi y ch ng nh n quy n s d ng đ t, quy n s h u nhà
ở
ệ ự
ề
ả
ắ
23 Thông t ớ ấ và tài s n khác g n li n v i đ t có hi u l c thi hành k t
ứ ể ừ ngày 05 tháng 7 năm 2014
ề ử ụ
ề ở ữ
ề ấ
ư ố
ậ
ị
s 17/2009/TTBTNMT quy đ nh v gi y ch ng nh n quy n s d ng đ t, quy n s h u nhà
ở
ệ ự
ề
ả
ắ
24 Thông t ớ ấ và tài s n khác g n li n v i đ t có hi u l c thi hành k t
ứ ấ ể ừ ngày 10 tháng 12 năm 2009
ề
ề
ị
ị
ị
ế
ậ
ấ ộ ố ề ủ t thi hành m t s đi u c a Lu t Đ t
25 Xem thêm Đi u 5 Ngh đ nh s 43/2014/NĐCP v quy đ nh chi ti ố đai năm 2013
42
ấ ơ ả ượ ấ ứ ự ả ề ấ v đ t đai, t c là m nh đ t n i có công trình xây d ng ph i đ ứ ấ c c p Gi y ch ng
ề ử ụ ở ữ ề ậ ở ề ả ắ ấ nh n quy n s d ng đ t, quy n s h u nhà ớ ấ và tài s n khác g n li n v i đ t.
ứ ấ ậ ả ạ ế ề Gi y ch ng nh n ph i ghi rõ lo i công trình và thông tin chi ti t v công trình nh ư
ờ ạ ở ữ ứ ở ữ ụ ự ệ ạ h ng m c công trình, di n tích xây d ng, hình th c s h u, th i h n s h u công
trình,…
ụ ệ ả ị ị B n thân doanh nghi p kinh doanh d ch v sàn giao d ch BĐS mà có BĐS
ả ả ủ ủ ả ư đ a vào kinh doanh thông qua sàn c a mình cũng ph i đ m b o BĐS c a mình có
ả ưở ỏ ế ự ệ ị ủ ấ ờ ợ đ gi y t ề h p pháp. Đi u này nh h ệ ng không nh đ n vi c th c hi n giao d ch
ổ ứ ể ượ ạ và t ch c mua bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l ủ i, cho thuê mua BĐS c a
ủ ệ doanh nghi p thông qua sàn BĐS c a mình.
ấ ờ ố ớ ự ể ẵ Khi ki m tra gi y t đ i v i nhà, công trình xây d ng có s n, các chuyên
ả ể ủ ể ị ưỡ ộ viên c a sàn giao d ch BĐS ph i đ ý ki m tra kĩ l ứ ng xem hình th c và n i dung
ậ ề ấ ấ ớ ứ ứ ấ ậ ấ ậ ố ủ c a Gi y ch ng nh n có th ng nh t v i pháp lu t v c p Gi y ch ng nh n vào
ể ờ ượ ệ ầ ế ở ệ th i đi m BĐS đó đ c đăng ký không. Vi c này là c n thi ố t b i vi c đăng kí đ i
ượ ề ề ả ạ ậ ở ỉ ớ v i BĐS đ ả c đi u ch nh b i nhi u văn b n quy ph m pháp lu t và các văn b n
ườ ượ ậ ả ẽ ề ậ ậ ổ ỗ này th ng xuyên đ ả c c p nh t, thay đ i. Vì v y, m i văn b n s có đi u kho n
ắ ố ủ ụ ể ế ể ạ chuy n ti p đ không gây ra tình tr ng th t c hành chính r c r i, nhiêu khê cho
ổ ứ ư ứ ậ ấ ậ các cá nhân, t ề ch c. Nh ng cũng chính vì v y mà Gi y ch ng nh n cũng có nhi u
ấ ờ ể ả ậ ả ạ ậ ầ ẩ ị lo i, v y nên c n xem xét c n th n các gi y t đ đ m b o các giao d ch qua sàn
ượ ủ ễ ậ ấ ị kinh doanh BĐS đ c di n ra theo đúng quy đ nh c a pháp lu t. Con d u c a c ủ ơ
ứ ữ ủ ề ậ ẩ ấ ấ ườ quan có th m quy n c p Gi y ch ng nh n hay ch kí c a ng ặ i thay m t cũng
ể ể ậ ậ ả ủ ầ ượ c n đ c ki m tra đ xác nh n tính th t gi c a gi y t ấ ờ .
ấ ờ ố ớ ự ể 2.3.5.2. Ki m tra gi y t đ i v i nhà, công trình xây d ng hình thành trong t ươ ng
ổ ứ ủ lai c a các t ch c, cá nhân
ấ ộ ề ả ả ậ ị ề Kho n 1 Đi u 55 Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014 quy đ nh đi u
ề ấ ờ ủ ệ ươ ượ ư ki n v gi y t c a BĐS hình thành trong t ng lai đ c đ a vào kinh doanh nh ư
ấ ờ ề ề ử ụ ồ ơ ự ấ ế ế ả sau: có gi y t v quy n s d ng đ t, h s d án, thi ẽ t k b n v thi công đã
ượ ấ ố ớ ườ ự ề ệ ấ ẩ đ c c p có th m quy n phê duy t, Gi y phép xây d ng đ i v i tr ả ợ ng h p ph i
ấ ờ ề ự ự ệ ệ ấ có Gi y phép xây d ng, gi y t v nghi m thu vi c hoàn thành xây d ng c s h ơ ở ạ
43
ậ ươ ộ ự ứ ườ ư ợ ỹ ầ t ng k thu t t ế ng ng theo ti n đ d án; tr ng h p là nhà chung c , tòa nhà
ể ở ụ ợ ươ ả ả ỗ h n h p có m c đích đ hình thành trong t ệ ng lai thì ph i có biên b n nghi m
ủ ầ thu đã hoàn thành xong ph n móng c a tòa nhà đó.
ấ ờ ấ ờ ỉ ể ậ Tuy nhiên các gi y t trên ch là các gi y t dùng đ xác nh n BĐS hình
ươ ủ ề ể ư ữ ệ thành trong t ng lai đó đã đ đi u ki n đ đ a vào kinh doanh. Nh ng gi y t ấ ờ
ư ồ ơ ự ế ế ả ẽ ượ ự ệ nh h s d án, thi t k b n v thi công đã đ ấ c phê duy t, Gi y phép xây d ng,
ố ớ ụ ệ ơ ị ị … có ý nghĩa đ i v i doanh nghi p kinh doanh d ch v sàn giao d ch BĐS h n là
ố ượ ị ươ ố ớ đ i v i các giao d ch mà đ i t ng là các BĐS hình thành trong t ệ ng lai này. Vi c
ươ ủ ổ ứ ị BĐS hình thành trong t ng lai c a các cá nhân, t ch c tham gia sàn giao d ch BĐS
ủ ệ ặ ượ ủ ề ư ệ ậ ho c c a chính doanh nghi p đó đ c xác nh n đã đ đi u ki n đ a vào kinh
ự ẽ ệ ượ ổ ứ ự ệ ợ ị doanh s giúp các giao d ch th c hi n qua sàn đ ch c và th c hi n h p pháp, c t
ệ ả bài b n và chuyên nghi p.
ể ự ệ ị ươ ố ớ Đ th c hi n giao d ch đ i v i BĐS hình thành trong t ng lai, các cá nhân,
ấ ờ ề ề ử ụ ấ ờ ề ấ ả kinh doanh BĐS này ph i có gi y t v quy n s d ng đ t. Gi y t v quy n s ề ử
ề ử ụ ệ ậ ấ ấ ạ ấ ứ ụ d ng đ t hi n nay có hai lo i: Gi y ch ng nh n quy n s d ng đ t (s đ ) đ ổ ỏ ượ c
ướ ề ử ụ ứ ấ ấ ấ c p tr ề ở ữ ậ c ngày 10/12/2009 và Gi y ch ng nh n quy n s d ng đ t, quy n s h u
ở ớ ấ ượ ấ ừ ề ả ổ ồ nhà ắ và tài s n khác g n li n v i đ t đ c c p t ngày 10/12/2009 (s h ng). Nh ư
ấ ờ ố ớ ự ệ ể ậ v y, vi c ki m tra gi y t đ i v i nhà, công trình xây d ng hình thành trong t ươ ng
ổ ứ ươ ự ư ố ớ ự ủ lai c a các t ch c, cá nhân cũng t ng t nh đ i v i nhà, công trình xây d ng có
ề ấ ờ ề ề ệ ậ ả ầ ơ ỉ ơ ẵ s n, th m chí có ph n đ n gi n h n khi ch có đi u ki n v gi y t v quy n s ề ử
ấ ụ d ng đ t.
ấ ờ ố ớ ạ ấ ượ ể 2.3.5.3. Ki m tra gi y t đ i v i các lo i đ t đ ề ử ụ c phép kinh doanh quy n s d ng
đ tấ
ườ ấ ộ ả ậ ợ Trong tr ng h p này, Lu t Kinh doanh B t đ ng s n năm 2014 cũng ch ỉ
ề ặ ấ ờ ề ị ề ử ụ ứ ề ậ ấ ệ quy đ nh đi u ki n v m t gi y t ấ là có gi y ch ng nh n v quy n s d ng đ t
ậ ề ấ ố ớ ư ậ ủ ự ệ ị theo quy đ nh c a pháp lu t v đ t đai. Nh v y, đ i v i quá trình th c hi n giao
ố ượ ề ử ụ ệ ể ị ị d ch qua sàn giao d ch BĐS mà đ i t ấ ấ ng là quy n s d ng đ t, vi c ki m tra gi y
ươ ự ư ố ớ ườ ố ượ ợ ờ t cũng t ng t nh đ i v i tr ng h p đ i t ự ng là nhà, công trình xây d ng
44
ươ hình thành trong t ng.
ự ạ ướ ủ ế ượ ư T u chung l i, tr c khi niêm y t thông tin thông tin c a BĐS đ c đ a vào
ả ế ủ ể ị kinh doanh, các chuyên viên c a sàn giao d ch BĐS ph i ti n hành ki m tra, xác
ấ ờ ủ ủ ề ự ệ ạ ượ ừ ị th c các lo i gi y t c a BĐS đ đi u ki n đ c giao d ch. Không d ng l ạ ở i đó,
ự ệ ể ế ầ ị ạ ầ ữ ấ ờ khi ti n hành th c hi n giao d ch, c n ki m tra l i l n n a các gi y t ậ ậ đó, c p nh t
ầ ộ ế ể ố ế ạ ớ ấ ờ ế ế các n i dung c n thi t liên quan đ n BĐS đ đ i chi u l i v i gi y t , ti n hành
ậ ạ ớ ủ ầ ư ủ ự ổ ứ xác nh n l i v i ch đ u t , ch d án, các t ở ữ ch c, cá nhân s h u BĐS hay có
ề ử ụ ấ ể ượ ư ậ quy n s d ng đ t đ có đ ấ ề c thông tin chính xác nh t v BĐS đó. Nh v y thì
ớ ư ấ ủ ể ế ớ ị nhân viên môi gi ậ i và nh n viên t v n c a sàn giao d ch BĐS m i có th ti n hành
ớ ư ấ ủ ề ệ ạ ả ấ môi gi i và t v n hi u qu nh t cho khách hàng v tình tr ng c a BĐS.
ạ ộ ấ ờ ề ấ ộ ủ ể ả ả ả 2.3.5.4. Vai trò c a ho t đ ng ki m tra gi y t ủ ề v b t đ ng s n b o đ m đ đi u
ệ ượ ị ki n đ c giao d ch
ấ ờ ề ủ ề ứ ệ ệ ả ả ượ Th nh t, ể ấ vi c ki m tra gi y t v BĐS b o đ m đ đi u ki n đ c giao
ỗ ợ ệ ệ ị ổ ứ ể ệ ượ ự ị d ch h tr vi c th c hi n giao d ch và t ch c vi c mua bán, chuy n nh ng, cho
ạ ủ ụ ệ ị thuê, cho thuê l i, cho thuê mua BĐS c a doanh nghi p kinh doanh d ch v sàn giao
ả ơ ệ ị d ch BĐS hi u qu h n.
ụ ề ệ ị ị ứ Th hai, ạ v phía doanh nghi p kinh doanh d ch v sàn giao d ch BĐS, ho t
ụ ủ ệ ầ ị ộ đ ng này góp ph n nâng cao uy tín c a doanh nghi p kinh doanh d ch v sàn giao
ị d ch BĐS đó.
ủ ề ả ướ ấ ờ ề ệ ứ Th ba, v phía qu n lí c a Nhà n ể c, vi c ki m tra gi y t v BĐS đ ượ c
ơ ướ ề ẩ ả ầ ư đ a vào kinh doanh góp ph n giúp các c quan nhà n ề c có th m quy n v qu n lí
ượ ị ườ ị ể ấ đ t đai ki m soát đ ạ c tình tr ng th tr ủ ng BĐS thông qua sàn giao d ch BĐS c a
các doanh nghi p.ệ
ế ợ ồ ổ 2.3.6. Làm trung gian cho các bên trao đ i, đàm phán và ký k t h p đ ng mua
ể ượ ạ ấ ộ bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l i, cho thuê mua bán b t đ ng
s nả
ể ằ ụ ị ớ ấ ộ ứ Chúng ta hi u r ng đây chính là d ch v môi gi ả i b t đ ng s n căn c theo
45
ạ ề ấ ả ậ ả ị đ nh nghĩa t i Kho n 2 Đi u 3 Lu t kinh doanh b t đông s n năm 2014:
ớ ấ ộ ệ ệ ả “Môi gi i b t đ ng s n là vi c làm trung gian cho các bên trong vi c mua
ể ượ ạ ấ ộ ả bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l i, cho thuê mua b t đ ng s n”.
ụ ủ ế ộ ị ị ơ ả ủ ấ ứ Đây là m t d ch v ch y u, c b n c a b t c sàn giao d ch BĐS nào. Môi
ớ ấ ộ ả ượ ủ ầ ị ụ ươ gi i b t đ ng s n đ c quy đ nh khá đ y đ , chi ti ế ạ t t i M c 2, Ch ậ ng IV Lu t
ấ ộ ả ớ ấ ộ ả ở ượ ể kinh doanh B t đ ng s n năm 2014. Môi gi i b t đ ng s n đây đ c hi u là làm
ấ ộ ệ ả ồ ợ trung gian trong vi c đàm phán, ký h p đ ng kinh doanh b t đ ng s n và đ ượ c
ưở ồ ợ ồ ộ ớ ấ ộ ả ị h ng thù lao, hoa h ng theo h p đ ng m i gi ấ i b t đ ng s n. Sàn giao d ch b t
ơ ế ố ả ườ ầ ư ườ ộ đ ng s n là n i k t n i ng i mua, nhà đ u t và ng i bán. Thông qua đó, h s ọ ẽ
ể ự ấ ộ ế ệ ớ ờ ị ễ d dàng tìm đ n v i nhau. Th i gian đ th c hi n giao d ch b t đ ng s n s đ ả ẽ ượ c
ự ế ế ệ ậ ề ầ ti n hành nhanh chóng, thu n ti n. Trong th c t , nhu c u v môi gi ớ ấ ộ i b t đ ng
ệ ổ ứ ế ớ ấ ộ ả ủ s n c a các doanh nghi p, t ch c, cá nhân khá cao. Vì th , môi gi ả i b t đ ng s n
ụ ổ ế ấ ộ ụ ủ ả ấ ị ị ị là d ch v ph bi n nh t trong các d ch v c a sàn giao d ch b t đ ng s n.
ụ ộ ớ ấ ộ ả ượ ị ủ ị N i dung c a d ch v môi gi i b t đ ng s n cũng đ c quy đ nh c th t ụ ể ạ i
ề ả ậ ồ ấ ộ Đi u 63, Lu t kinh doanh B t đ ng s n năm 2014, bao g m:
ứ ứ ủ ế ề ệ ể ấ ố Th nh t, tìm ki m đ i tác đáp ng các đi u ki n c a khách hàng đ tham
ứ ợ ồ ớ ớ ệ gia đàm phán, ký h p đ ng. V i ch c năng là trung gian, là bên gi i thi u và cung
ạ ộ ủ ế ủ ệ ồ ấ c p ngu n hàng cho khách hàng thì đây là ho t đ ng ch y u c a vi c môi gi ớ i
ẽ ự ể ặ ệ ế ố ỡ ị ổ ớ ệ BĐS. Sàn giao d ch BĐS s th c hi n vi c tìm ki m đ i tác đ g p g , trao đ i v i
ủ ụ ệ ượ ự ệ khách hàng c a mình. Nhi m v này đ ộ c th c hi n m t cách thu n l ậ ợ ở ệ i b i h
ấ ộ ủ ề ẩ ả ầ ả ố ị th ng thông tin đ y đ v các s n ph m b t đ ng s n trên sàn giao d ch BĐS. K ẻ
ườ ẽ ự ộ ấ ộ ể ế ả ị bán, ng i mua s t ặ đ ng tìm đ n các sàn giao d ch b t đ ng s n đ bày bán ho c
ệ ự ề ả ữ ể ề ệ ẩ ọ ợ ườ tìm hi u v s n ph m. Vi c l a ch n các đi u ki n phù h p gi a ng i mua và
ườ ẽ ở ự ế ơ ạ ộ ứ ớ ng ễ i bán s tr nên d dàng h n. Th c t đã ch ng minh, ho t đ ng môi gi i qua
ấ ộ ố ớ ự ệ ạ ả ạ ị ả sàn giao d ch b t đ ng s n đ t hi u qu khá cao, t o ra s hài lòng đ i v i khách
ữ ợ ủ ể ấ ộ ự ế ả ớ hàng. V i nh ng l ọ i th trên, các ch th kinh doanh b t đ ng s n nên l a ch n
ả ị ự ế ố ộ ấ ộ sàn giao d ch b t đ ng s n thay vì t mình tìm ki m đ i tác. Đây là đ ng tác ti ế t
ứ ệ ằ ờ ướ ớ ả ứ ữ ề ẩ ki m th i gian, công s c và nh m h ng t ệ i s n ph m đáp ng nh ng đi u ki n
ố ọ mà h mong mu n.
ứ ủ ệ ề ệ ệ ạ ế ể ự Th hai, đ i di n theo y quy n đ th c hi n các công vi c liên quan đ n
46
ủ ụ ể ượ ạ các th t c mua bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l ấ ộ i, cho thuê mua b t đ ng
ạ ộ ươ ạ ả s n. Trong quá trình ho t đ ng kinh doanh th ả ng m i, không ph i lúc nào các ch ủ
ể ả ể ể ả ặ ờ ế ộ th kinh doanh cũng có th đ m b o th i gian ho c hi u bi ệ t m t cách toàn di n
ệ ủ ữ ự ệ ế ề ầ ộ ề v nh ng n i dung mà mình c n th c hi n. Vì th , vi c y quy n cho các t ổ ứ ch c,
ự ự ầ ự ữ ệ ệ ề cá nhân có chuyên môn th c hi n nh ng công vi c đó là đi u th c s c n thi ế t.
ị ườ ứ ạ ầ Qua đó, đáp ng nhu c u kinh doanh ngày càng đa d ng trên th tr ệ ng. Vi c cho
ớ ạ ể ự ủ ệ ề ệ ệ phép nhà môi gi ế i đ i di n theo y quy n đ th c hi n các công vi c liên quan đ n
ấ ộ ạ ộ ạ ộ ở ộ ả ả ủ ự ự ho t đ ng kinh doanh b t đ ng s n th c s đã m r ng kh năng ho t đ ng c a
ỉ ầ ự ủ ủ ủ ề ề ớ ọ h . Theo đó, ch c n có s y quy n c a bên y quy n, nhà môi gi i có th t ể ự
ặ ọ ự ệ ể ượ ệ mình thay m t h th c hi n vi c mua bán, chuy n nh ấ ng, thuê, thuê mua b t
ấ ộ ả ả ướ ự ủ ề ủ ủ ể ị ộ đ ng s n. Sàn giao d ch b t đ ng s n, d i s y quy n c a các ch th tham gia
ấ ộ ẽ ả ệ ố ự ả ả ị ạ ộ ữ trên sàn giao d ch b t đ ng s n s đ m b o th c hi n t t nh ng ho t đ ng này.
ớ ơ ấ ổ ứ ẽ ộ ặ ộ V i c c u t ch c ch t ch , đ i ngũ nhân viên có trình đ chuyên môn, sàn giao
ầ ủ ấ ộ ứ ệ ả ơ ộ ủ ể ủ ị d ch b t đ ng s n là n i đáp ng m t cách toàn di n các nhu c u c a ch th y
quy n.ề
ỗ ợ ứ ệ ấ ợ Th ba, cung c p thông tin, h tr cho các bên trong vi c đàm phán, ký h p
ể ượ ạ ấ ộ ồ đ ng mua bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l ả i, thuê mua b t đ ng s n.
ề ấ ộ ị ườ ả ề Thông tin v b t đ ng s n trên th tr ể ng luôn là thông tin đa chi u, khó ki m
ượ ứ ộ ủ ể ị ườ ỳ ọ ứ ch ng đ c m c đ chính xác. Các ch th tham gia th tr ng, luôn k v ng s ẽ
ượ ả ố ủ ấ ộ ư ả ả ẩ ả tìm đ c s n ph m b t đ ng s n nh mong mu n c a mình: đ m b o các y u t ế ố
ử ụ ụ ạ ợ ớ ớ ọ ợ pháp lý, phù h p v i quy ho ch, phù h p v i m c đích s d ng… và quan tr ng
ế ọ ể ấ ả ợ ớ ọ ố ủ nh t là phù h p v i kh năng tài chính c a h . Vì th , h mong mu n có th có
ượ ề ấ ộ ữ ể ể ấ ả ộ đ ế c thông tin v b t đ ng s n m t cách chính xác nh t, đ có th có nh ng quy t
ầ ư ệ ắ ị đ nh đúng đ n trong vi c mua, đ u t ả . Tuy nhiên, không ph i lúc nào các ch th ủ ể
ể ự ể ượ ủ ứ ầ cũng có th t mình tìm hi u đ c đ y đ các thông tin trên. Lúc này, ch c năng
ấ ộ ả ơ ị ủ c a các nhà môi gi ớ ẽ ượ i s đ c phát huy. Sàn giao d ch b t đ ng s n là n i các thông
ấ ộ ề ả ẩ ả ượ ủ ầ ộ tin v s n ph m b t đ ng s n đ c công khai m t cách đ y đ . Thông qua sàn
ủ ể ấ ộ ẽ ượ ả ị ị ấ giao d ch b t đ ng s n, ch th tham gia giao d ch s đ c cung c p thông tin toàn
ọ ẽ ượ ệ ờ ỗ ợ ệ ồ di n, chính xác. Đ ng th i, h s đ ế ợ c h tr trong vi c đàm phán, ký k t h p
47
ủ ụ ự ệ ị ồ đ ng, th c hi n các th t c đăng ký pháp lý sau khi giao d ch.
ậ ề ị ướ ệ Pháp lu t v kinh doanh BĐS cũng đ nh h ả ng cho vi c tr thù lao và hoa
ủ ể ự ụ ệ ị ớ ệ ưở ồ h ng cho các ch th th c hi n d ch v môi gi i BĐS. Vi c h ng thù lao, hoa
ụ ự ệ ề ị ươ ẽ ượ ề ấ ỏ ồ h ng khi th c hi n d ch v là đi u đ ng nhiên. V n đ này s đ ậ c th a thu n
ể ả ụ ứ ả ồ ợ ộ ồ ị trong h p đ ng d ch v . Tuy nhiên, đ đ m b o m c thù lao và hoa h ng m t cách
ấ ộ ề ề ả ậ ợ h p lý, Đi u 64, Đi u 65, Lu t kinh doanh b t đ ng s n năm 2014 cũng đã có
ướ ẫ ụ ể ủ ệ ậ ỏ ữ nh ng h ng d n c th . Thù lao c a vi c môi gi ớ ượ i đ ậ c th a thu n và ghi nh n
ụ ồ ợ ị ớ ấ ộ ụ ả ộ trong h p đ ng d ch v . Thù lao môi gi ế i b t đ ng s n không ph thu c vào k t
ả ủ ủ ị ị ớ ị qu c a giao d ch hay giá c a giao d ch. Nhà môi gi ụ ủ ệ i đã hoàn thi n d ch v c a
ẽ ượ ệ ượ ệ ả ụ ị mình thì s đ c tr thù lao cho vi c đó. Vi c l ị ủ ng hóa giá tr c a d ch v môi
ớ ấ ộ ệ ư ấ ủ ụ ả ộ ờ ị gi ộ i b t đ ng s n ph thu c vào: đ khó c a vi c t ự v n giao d ch, th i gian th c
ể ự ụ ệ ể ệ ỏ ị ớ ấ ộ ả hi n, chi phí b ra đ có th th c hi n…. D ch v môi gi ằ i b t đ ng s n nh m
ườ ườ ỗ ợ ọ ế ớ ị ư đ a ng i mua, ng i bán đ n v i nhau và h tr h trong quá trình giao d ch.
ườ ớ ả ườ ấ ộ ế ị ự ệ ị Ng i môi gi i không ph i là ng ả i quy t đ nh th c hi n giao d ch b t đ ng s n.
ế ị ứ ụ ẽ ế ố ộ Quy t đ nh cu i cùng s ph thu c vào khách hàng và bên th ba. Vì th , ng ườ i
ả ủ ấ ớ ế ệ ề ả môi gi ớ ươ i đ ề ng nhiên không ph i có trách nhi m v i k t qu c a v n đ mà quy n
ế ị ộ ề ọ quy t đ nh không thu c v h .
ớ ớ ụ ế ả ộ Khác v i thù lao môi gi ồ i, hoa h ng môi gi ớ ạ i l i ph thu c vào k t qu và
ấ ộ ị ủ ả ồ ị ớ ượ ỏ giá tr c a giao d ch b t đ ng s n. Hoa h ng môi gi i cũng đ c th a thu n c th ậ ụ ể
ụ ồ ợ ị ớ ấ ộ ả ượ ồ ợ ỉ ị trong h p đ ng d ch v môi gi i. Ch khi h p đ ng giao d ch b t đ ng s n đ c ký
ụ ớ ượ ưở ị ứ ưở ồ ấ ế k t thì bên cung c p d ch v m i đ c h ồ ng hoa h ng. M c h ng hoa h ng s ẽ
ượ ị ợ ể ầ ồ ượ đ c tính theo t ỷ ệ l ph n trăm trên giá tr h p đ ng mua bán, chuy n nh ng, thuê,
ấ ộ ặ ỷ ệ ả ấ ộ ữ ệ ả thuê mua b t đ ng s n ho c t l chênh l ch gi a giá bán b t đ ng s n và giá do
ớ ư ộ ố ề ự ỏ ậ ặ nhà môi gi ợ ấ ị i đ a ra ho c là m t s ti n nh t đ nh theo s th a thu n trong h p
ớ ấ ộ ủ ể ấ ộ ả ả ộ ị ồ đ ng môi gi i b t đ ng s n. Sàn giao d ch b t đ ng s n là m t ch th kinh doanh
ướ ớ ụ ợ ự ụ ế ệ ậ ị ằ nh m h ng t i m c đích l i nhu n. Vì th , th c hi n d ch v môi gi ớ ấ ộ i b t đ ng
ấ ộ ậ ợ ỉ ạ ả ị ả s n, sàn giao d ch b t đ ng s n không ch t o thu n l ủ ể i cho các ch th kinh doanh
ướ ớ ụ ủ ồ ị ả ấ ộ b t đ ng s n mà còn h ng t i thù lao và hoa h ng cho d ch v c a mình. Đó là
ạ ộ ủ ự ậ ả ị ế ố ể ả y u t ấ ộ đ đ m b o duy trì và v n hành s ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng
48
s n. ả
ấ ộ ự ụ ệ ả ị ị ớ ấ ộ Sàn giao d ch b t đ ng s n khi th c hi n d ch v môi gi ả i b t đ ng s n
ụ ủ ổ ứ ả ả ủ ự ề ệ ả ầ cũng ph i đ m b o th c hi n đ y đ các quy n và nghĩa v c a t ch c, cá nhân
ớ ấ ộ ả ị ạ ề ề ậ môi gi i b t đ ng s n theo quy đ nh t ấ i Đi u 66, Đi u 67, Lu t kinh doanh b t
ụ ể ữ ữ ụ ệ ề ả ả ớ ự ộ đ ng s n năm 2014. V i nh ng quy n năng c th và nh ng nhi m v ph i th c
ấ ộ ụ ủ ự ệ ệ ả ị ị ưở hi n sàn giao d ch b t đ ng s n th c hi n d ch v c a mình và h ộ ng thù lao m t
ứ cách x ng đáng.
ủ ể ạ ộ ụ ủ ề ị 2.4. Quy n và nghĩa v c a các ch th tham gia ho t đ ng trên sàn giao d ch
ấ ộ ả b t đ ng s n
ạ ộ ấ ộ ự ậ ự ể ả ị Sàn giao d ch b t đ ng s n có th ho t đ ng là d a trên s v n hành c a b ủ ộ
ủ ả ổ ứ ử ụ ị ị máy qu n lý, c a nhân viên và các t ch c, cá nhân tham gia giao d ch, s d ng d ch
ủ ể ấ ộ ả ỗ ị ố ớ ụ v trên sàn giao d ch b t đ ng s n. Đ i v i m i ch th , khi tham gia vào b t c ấ ứ
ạ ộ ấ ị ữ ệ ề ề ậ ho t đ ng nào cũng đ u có nh ng quy n và trách nhi m nh t đ nh. Pháp lu t kinh
ụ ể ủ ể ấ ộ ụ ủ ề ả ị doanh b t đ ng s n đã quy đ nh c th quy n và nghĩa v c a các ch th tham gia
ạ ộ ấ ộ ơ ở ể ị ị ả ho t đ ng trên sàn giao d ch b t đ ng s n. Đây là c s pháp lý đ sàn giao d ch
ả ổ ụ ộ ứ ề ả ấ ị ấ ộ b t đ ng s n t ch c đi u hành, qu n lý và cung c p d ch v m t cách chuyên
ệ ấ nghi p nh t.
ụ ủ ụ ệ ề ị ị 2.4.1 Quy n và nghĩa v c a doanh nghi p kinh doanh d ch v sàn giao d ch
ấ ộ ả b t đ ng s n
ấ ộ ư ả ậ ủ ể ụ ể ủ Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2006 ch a chia 2 ch th c th c a
ấ ộ ụ ệ ả ị ị ổ kinh doanh d ch v sàn giao d ch b t đ ng s n là doanh nghi p và các t ứ ch c cá
ụ ủ ữ ề ề ể ề ậ ị nhân, v y nên có th nói nh ng đi u quy đ nh v quy n và nghĩa v c a doanh
ấ ộ ớ ủ ụ ể ệ ả ộ ị ị ậ nghi p kinh doanh d ch v sàn giao d ch b t đ ng s n là m t đi m m i c a lu t
Kinh doanh BĐS năm 2014.
ấ ộ ữ ả ậ ậ ấ ị Nh n th y, Lu t kinh doanh b t đ ng s n năm 2014 đã có nh ng quy đ nh
ầ ế ề ụ ủ ề ệ ị ủ khá đ y đ và chi ti t v quy n và nghĩa v c a doanh nghi p kinh doanh d ch v ụ
ấ ộ ể ọ ấ ị ữ ề ậ ả ọ sàn giao b t đ ng s n. Pháp lu t trao cho h nh ng quy n năng nh t đ nh đ h có
ể ự ệ ố ủ ữ ậ ấ ộ ồ th th c hi n t ờ t nh t vai trò c a mình. Đ ng th i, pháp lu t ràng bu c nh ng trách
ố ớ ọ ể ạ ề ả ể ạ ự ệ ề ằ ứ nhi m đ i v i h đ t o ra s cân b ng, đ t o ti n đ đ m trách vai trò và ch c
49
ủ ọ năng c a h .
ụ ủ ổ ứ ề ị 2.4.2. Quy n và nghĩa v c a t ấ ộ ch c, cá nhân tham gia sàn giao d ch b t đ ng
s nả
ổ ứ ấ ộ ị Các t ả ị ch c, cá nhân khi tham gia giao d ch trên sàn giao d ch b t đ ng s n
ụ ữ ề ề ậ ấ ộ ấ ị cũng có nh ng quy n và nghĩa v nh t đ nh. Đi u 73, Lu t kinh doanh b t đ ng
ụ ủ ổ ề ị ứ ụ ể ề ả s n năm 2014 đã quy đ nh c th v các quy n và nghĩa v c a t ch c, cá nhân
ấ ộ ả ị ị tham gia giao d ch trên sàn giao d ch b t đ ng s n.
ủ ể ấ ộ ả ị ị ề Các ch th khi tham gia giao d ch trên sàn giao d ch b t đ ng s n có quy n:
ấ ộ ế ệ ầ ả ầ ấ Yêu c u cung c p thông tin, tài li u có liên quan đ n b t đ ng s n; Yêu c u cung
ụ ề ấ ộ ấ ộ ầ ả ả ồ ị ị ấ c p các d ch v v b t đ ng s n; Yêu c u sàn giao d ch b t đ ng s n b i th ườ ng
ệ ạ ỗ ủ ả ả ấ ộ ả ồ ờ ị thi t h i do l ả i c a sàn giao d ch b t đ ng s n gây ra;… Đ ng th i, ph i đ m b o
ấ ộ ụ ự ủ ệ ế ả ị ạ ộ các nghĩa v : Th c hi n quy ch ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n; Tr ả
ấ ộ ụ ề ả ồ ị ị ườ ệ ạ ỗ ủ ti n d ch v cho sàn giao d ch b t đ ng s n; B i th ng thi t h i do l i c a mình
gây ra;…
ướ ớ ả ề ợ ổ ứ ị Các quy đ nh trên h ng t ệ i b o v quy n l i cho các t ch c, cá nhân khi
ạ ả ị ị ị ấ ộ tham gia giao d ch trên sàn giao d ch b t đ ng s n. Bên c nh đó, quy đ nh trách
ệ ổ ứ ụ ệ ằ ả ả ấ ị ủ nhi m c a các t ế ch c, các nhân nh m đ m b o cho vi c cung c p d ch v và ti n
ấ ộ ả ượ ị ị ậ ợ hành giao d ch trên sàn giao d ch b t đ ng s n đ c thu n l i.
ạ ộ ấ ộ ử ụ ạ ả ị ị 2.5. X lý vi ph m trong ho t đ ng d ch v sàn giao d ch b t đ ng s n
ự ế ạ ộ ự ả ộ ị Trong th c t ủ ấ ộ ho t đ ng, sàn giao d ch b t đ ng s n do s tác đ ng c a
ế ố ề ệ ể ạ ỏ ợ nhi u y u t nên không th tránh kh i vi c sai ph m. Đôi khi vì l ậ i nhu n tr ướ c
ấ ộ ộ ố ấ ạ ấ ậ ắ ị ế ả m t mà m t s sàn giao d ch b t đ ng s n đã b t ch p vi ph m pháp lu t. Vì th ,
ấ ộ ứ ủ ế ệ ế ả ạ ạ ị ể đ đáp ng vi c h n ch vi ph m c a sàn giao d ch b t đ ng s n, các ch tài x ử
ạ ạ ượ ố ớ ử ề ế ạ ạ ị ph t vi ph m đã đ ấ c đ ra. Ch tài x ph t vi ph m đ i v i sàn giao d ch b t
ả ượ ồ ị ị ị ộ đ ng s n đ c quy đ nh trong Ngh đ nh 121/2013/NĐ CP bao g m các hành vi vi
ậ ề ạ ộ ủ ủ ậ ạ ị ị ấ ph m các quy đ nh c a pháp lu t v thành l p và ho t đ ng c a sàn giao d ch b t
ố ớ ừ ả ẽ ấ ộ ủ ạ ả ị ộ đ ng s n. Đ i v i t ng hành vi vi ph m c a sàn giao d ch b t đ ng s n s có ch ế
50
ụ ể ụ ợ tài áp d ng phù h p. C th :
ấ ộ ề ạ ứ ề ạ ấ ị ả T i Đi u 35, Th nh t, vi ph m quy đ nh v kinh doanh b t đ ng s n.
ề ạ ị ị ị ừ ồ Ngh đ nh 121/2013/NĐ CP có quy đ nh: Ph t ti n t ế 50.000.000 đ ng đ n
ố ớ ồ ộ 60.000.000 đ ng đ i v i m t trong các hành vi sau đây:
ể ượ ệ ả ộ a) Bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê mua BĐS thu c di n ph i giao
ấ ộ ấ ộ ả ị ị ả ị d ch qua sàn giao d ch b t đ ng s n mà không thông qua sàn giao d ch b t đ ng s n
ị theo quy đ nh;
ấ ộ ư ự ứ ệ ả b) Không có ch c năng kinh doanh b t đ ng s n nh ng th c hi n mua bán,
ượ ạ ấ ộ ả ể chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l i, cho thuê mua b t đ ng s n;
ể ượ ạ ấ ộ c) Bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l ả i, cho thuê mua b t đ ng s n
ự ủ ụ ị không đúng trình t , th t c quy đ nh;
ấ ộ ả ậ ặ ậ ị ự d) Không xác nh n ho c xác nh n sai quy đ nh các b t đ ng s n đã th c
ể ệ ị ượ hi n giao d ch mua bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê mua thông qua sàn giao
ị d ch BĐS;
ể ố ị ị đ) Xác đ nh v n pháp đ nh đ đăng ký kinh doanh BĐS không đúng theo quy
ị đ nh;
ủ ấ ờ ầ ấ ặ ấ e) Không cung c p ho c cung c p không chính xác, đ y đ gi y t và các
ế ể ả ượ ấ ộ thông tin liên quan đ n b t đ ng s n bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l i,ạ
ấ ộ ả ạ ệ ị ị ự cho thuê mua cho khách hàng th c hi n giao d ch b t đ ng s n t ấ i sàn giao d ch b t
ả ị ộ đ ng s n theo quy đ nh;
ặ ử ế ơ g) Không g iử danh sách ho c g i danh sách không chính xác đ n c quan có
ề ẩ ậ ẩ ở th m quy n đ ể xác nh n danh sách ng ườ ượ i đ ả c phân chia s n ph m nhà theo quy
ị đ nh;
ủ ầ ư ự ố ượ ả ộ ả h) Ch đ u t ấ ộ d án kinh doanh b t đ ng s n thu c đ i t ng ph i báo cáo
ư ự ề ệ ặ ị nh ng không th c hi n báo cáo ho c báo cáo không đúng quy đ nh v tình hình
ầ ư ể ấ ộ ự ự ả tri n khai đ u t xây d ng và kinh doanh d án b t đ ng s n;
ề ấ ộ ả ị i) Không công khai thông tin v b t đ ng s n theo quy đ nh;
ầ ư ự ị ớ ự ể ố ủ ở ữ k) Kê khai v n ch s h u đ đăng ký đ u t d án khu đô th m i, d án
ở ự ầ ư ạ ầ ệ ậ ỹ ể phát tri n nhà , d án đ u t h t ng k thu t khu công nghi p không đúng quy
51
ị đ nh.
ạ ề ừ ố ớ ế ồ ồ 2. Ph t ti n t 60.000.000 đ ng đ n 70.000.000 đ ng đ i v i hành vi kinh
ủ ề ấ ộ ệ ặ ả ượ ư doanh b t đ ng s n không đ đi u ki n ho c không đ c phép đ a vào kinh doanh
ị theo quy đ nh.
ạ ề ừ ố ớ ế ồ ồ ộ 3. Ph t ti n t 100.000.000 đ ng đ n 150.000.000 đ ng đ i v i m t trong
các hành vi sau đây:
ứ ứ ề ặ ạ ố ộ ị ề a) Vi ph m quy đ nh v huy đ ng v n ho c mua bán theo hình th c ng ti n
ướ ầ ư ố ớ ự ự ể ở ự tr c trong đ u t xây d ng đ i v i d án phát tri n nhà ấ , d án kinh doanh b t
ả ộ đ ng s n;
ề ể ạ ượ ấ ộ ự ả ị b) Vi ph m quy đ nh v chuy n nh ng d án kinh doanh b t đ ng s n.
ứ ử ạ ổ ướ ề ử ụ ứ ậ 4. Hình th c x ph t b sung: T ấ c quy n s d ng gi y ch ng nh n đăng
ạ ộ ấ ộ ả ừ ề ế ký kinh doanh v ho t đ ng kinh doanh b t đ ng s n t ố 6 tháng đ n 12 tháng đ i
ị ạ ế ể ề ể ả ả ớ v i hành vi quy đ nh t i Đi m a và Đi m c Kho n 1, Kho n 2 Đi u này n u tái
ph m.ạ
ụ ậ ệ ả ắ 5. Bi n pháp kh c ph c h u qu :
ặ ả ủ ầ ấ ộ a) Bu c cung c p thông tin đ y đ ho c c i chính thông tin không chính xác
ộ ử ề ế ẩ ặ ị ơ ho c bu c g i danh sách đ n c quan có th m quy n đ i v i ố ớ hành vi quy đ nh t ạ i
ể ể ề ả Đi m e, Đi m g Kho n 1 Đi u này;
ộ ạ ố ợ ấ ợ ượ ự ệ ộ b) Bu c n p l i b t h p pháp có đ i s l ạ c do th c hi n hành vi vi ph m
ị ạ ề ả hành chính quy đ nh t i Kho n 3 Đi u này.
ạ ộ ứ ề ạ ậ ị ị ấ Th hai, vi ph m quy đ nh v thành l p và ho t đ ng sàn giao d ch b t
ả ộ đ ng s n
ố ớ ế ồ ồ ộ 1. Ph t ti n t ạ ề ừ 50.000.000 đ ng đ n 60.000.000 đ ng đ i v i m t trong các
hành vi sau đây:
ấ ộ ề ả ạ ị ị ậ a) Vi ph m quy đ nh v thành l p sàn giao d ch b t đ ng s n;
ạ ộ ề ị ủ ể ạ ị ị ặ b) Vi ph m quy đ nh v đ a đi m ho t đ ng c a sàn giao d ch BĐS ho c
ổ ị ơ ỉ ị ướ thay đ i đ a ch giao d ch mà không thông báo cho c quan nhà n ề ẩ c có th m quy n
ị theo quy đ nh;
ầ ủ ề ạ ộ ủ ặ ị c) Không báo cáo ho c báo cáo không đ y đ v ho t đ ng c a sàn giao d ch
ả ơ ướ ẩ ị ấ ộ b t đ ng s n cho c quan nhà n ề c có th m quy n theo quy đ nh;
52
ớ ở ạ ộ ạ ộ ự ế d) Ho t đ ng không đúng quy ch ho t đ ng đã đăng ký v i S Xây d ng.
ạ ề ừ ố ớ ế ộ ồ ồ 2. Ph t ti n t 60.000.000 đ ng đ n 70.000.000 đ ng đ i v i m t trong các
hành vi sau đây:
ả ấ ộ ả ạ ế ị a) Qu ng cáo, công b ố thông tin liên quan đ n giao d ch b t đ ng s n t i sàn
ấ ộ ả ị ươ ệ giao d ch b t đ ng s n và trên các ph ạ ng ti n thông tin đ i chúng khi ch a đ ư ượ c
ủ ở ữ ấ ộ ả ủ ự ệ ề ị ch s h u b t đ ng s n y quy n th c hi n giao d ch;
ế ề ấ ộ ả ượ b) Không niêm y t, công b ố thông tin v b t đ ng s n đ ị c giao d ch mua
ể ượ ạ ạ bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l i, cho thuê mua t ấ ộ ị i sàn giao d ch b t đ ng
ầ ủ ế ặ ố ị ả s n ho c niêm y t, công b thông tin không đ y đ theo quy đ nh;
ự ự ệ ề ệ ặ ị ố c) Không th c hi n ho c th c hi n không đúng các quy đ nh v phòng ch ng
ấ ộ ả ị ử ề r a ti n trong kinh doanh b t đ ng s n theo quy đ nh;
ự ể ệ ị ượ d) Th c hi n giao d ch mua bán, chuy n nh ấ ng, cho thuê, cho thuê mua b t
ấ ộ ả ả ị ự ủ ụ ị ộ đ ng s n qua sàn giao d ch b t đ ng s n không đúng trình t , th t c quy đ nh
ư ủ ề ấ ộ ấ ộ ệ ặ ả ị ị ả ho c khi b t đ ng s n ch a đ đi u ki n giao d ch qua sàn giao d ch b t đ ng s n
ị theo quy đ nh.
ạ ổ ạ ộ ử ụ ứ ỉ ị 3. Hình th c x ph t b sung: Đình ch ho t đ ng kinh doanh d ch v sàn
ấ ộ ả ừ ị ố ớ ế ị ạ giao d ch b t đ ng s n t 12 tháng đ n 24 tháng đ i v i hành vi quy đ nh t ả i Kho n
ị ị ề ề ế ạ ả 1 và Kho n 2 Đi u này n u tái ph m (Đi u 32, Ngh đ nh 23/2009/NĐ CP).
ồ ưỡ ứ ị ứ ế ạ Th ba, vi ph m quy đ nh v ạ ề đào t o, b i d ự ng ki n th c trong lĩnh v c
ở ấ ộ ề ị ị nhà , kinh doanh b t đ ng s n ả . Đi u 37, Ngh đ nh 121/2013/NĐ CP đã quy
ị đ nh:
ạ ề ừ ố ớ ế ồ ồ ộ 1. Ph t ti n t 30.000.000 đ ng đ n 40.000.000 đ ng đ i v i m t trong các
hành vi sau đây:
ứ ậ ạ ấ ấ ạ a) Đào t o, c p gi y ch ng nh n hoàn thành khóa đào t o không đúng quy
ị đ nh;
ệ ạ ơ ướ ề ẩ b) Không báo cáo vi c đào t o cho c quan nhà n c có th m quy n theo
ị quy đ nh.
ạ ề ừ ố ớ ế ồ ộ ồ 2. Ph t ti n t 50.000.000 đ ng đ n 60.000.000 đ ng đ i v i m t trong các
hành vi sau đây:
ự ự ệ ể ệ ặ ạ ả ọ a) Th c hi n qu ng cáo, đăng tuy n h c viên ho c th c hi n đào t o mà
53
ư ượ ự ạ ộ ch a đ c B Xây d ng cho phép đào t o;
ự ứ ệ ậ ấ ạ ấ b) Không th c hi n đào t o mà c p gi y ch ng nh n đã hoàn thành khóa đào
t o.ạ
ứ ử ạ ổ ướ ề ử ụ ấ 3. Hình th c x ph t b sung: T c quy n s d ng gi y phép đào t o t ạ ừ 6
ế ị ạ ể ề ố ớ tháng đ n 12 tháng đ i v i hành vi quy đ nh t ả i Đi m b Kho n 2 Đi u này.
ụ ậ ệ ả ắ 4. Bi n pháp kh c ph c h u qu :
ố ớ ế ả ạ ậ ị ạ a) Không công nh n k t qu đào t o đ i v i hành vi quy đ nh t ể i Đi m a
ứ ộ ể ạ ả ả ề Kho n 1, Đi m b Kho n 2 Đi u này tùy theo m c đ vi ph m;
ứ ủ ậ ấ ấ ặ ồ b) Thu h i ho c tuyên h y các gi y ch ng nh n đã c p;
ố ớ ả ọ ộ ị ạ ọ c) Bu c hoàn tr h c phí cho h c viên đ i v i hành vi quy đ nh t ể i Đi m a
ứ ộ ể ạ ả ả ề Kho n 1 và Đi m b Kho n 2 Đi u này tùy theo m c đ vi ph m.
ứ ư ụ ấ ộ ề ả ạ ị ị Th t , vi ph m quy đ nh kinh doanh d ch v b t đ ng s n (Đi u 38,
ị ị Ngh đ nh 121/2013/NĐ CP)
ạ ề ừ ố ớ ế ộ ồ ồ 1. Ph t ti n t 10.000.000 đ ng đ n 15.000.000 đ ng đ i v i m t trong các
hành vi sau đây:
ề ớ ộ ậ ư ứ ị a) Hành ngh môi gi i đ c l p, đ nh giá BĐS nh ng không có ch ng ch ỉ
ấ ộ ề ề ả ả ị ị hành ngh theo quy đ nh; qu n lý, đi u hành sàn giao d ch b t đ ng s n mà không
ồ ưỡ ứ ạ ấ ậ ứ ế ề ả có gi y ch ng nh n hoàn thành khóa đào t o, b i d ng ki n th c v qu n lý,
ấ ộ ư ệ ề ả ậ ả ị ự đi u hành sàn giao d ch b t đ ng s n; th c hi n qu n lý v n hành nhà chung c mà
ồ ưỡ ứ ạ ấ ậ không có gi y ch ng nh n hoàn thành khóa đào t o, b i d ệ ng chuyên môn, nghi p
ậ ư ụ ả v qu n lý v n hành nhà chung c ;
ượ ượ ữ ử ứ ặ ẩ ỉ b) T y xóa, s a ch a, cho m n, cho thuê ho c thuê, m n ch ng ch hành
ề ớ ụ ấ ộ ấ ộ ể ả ả ị ị ngh môi gi ặ i, đ nh giá b t đ ng s n đ kinh doanh d ch v b t đ ng s n ho c
ấ ộ ứ ề ả ặ ấ ấ ả ậ ị ứ gi y ch ng nh n qu n lý, đi u hành sàn giao d ch b t đ ng s n ho c gi y ch ng
ồ ưỡ ậ ạ ứ ụ ế ệ nh n hoàn thành khóa đào t o, b i d ả ng ki n th c chuyên môn, nghi p v qu n
ậ ư lý v n hành nhà chung c ;
ạ ộ ề ạ ớ ấ ộ ị ắ c) Vi ph m nguyên t c ho t đ ng v môi gi ấ ả i b t đ ng s n, đ nh giá b t
ả ộ đ ng s n.
ề ừ ạ ố ớ ế ồ ồ 2. Ph t ti n t 30.000.000 đ ng đ n 40.000.000 đ ng đ i v i hành vi s ử
ớ ấ ộ ứ ả ả ị ụ d ng nhân viên môi gi ấ ộ i b t đ ng s n, đ nh giá b t đ ng s n không có ch ng ch ỉ
54
ặ ử ụ ề ườ ố ượ ả ấ ị hành ngh theo quy đ nh ho c s d ng ng ộ i thu c đ i t ứ ng ph i có gi y ch ng
ồ ưỡ ậ ạ ụ ứ ế ệ nh n hoàn thành khóa đào t o, b i d ả ng ki n th c chuyên môn, nghi p v qu n
ư ư ứ ấ ậ ậ ị lý v n hành nhà chung c mà ch a có gi y ch ng nh n theo quy đ nh.
ạ ề ừ ố ớ ế ồ ồ 3. Ph t ti n t 40.000.000 đ ng đ n 60.000.000 đ ng đ i v i hành vi không
ứ ỉ ớ ứ ả ỉ ị ị ủ ố ườ đ s ng i có ch ng ch môi gi ấ ộ i, ch ng ch đ nh giá b t đ ng s n theo quy đ nh.
ạ ề ừ ố ớ ế ồ ồ ộ 4. Ph t ti n t 60.000.000 đ ng đ n 70.000.000 đ ng đ i v i m t trong các
hành vi sau đây:
ụ ấ ộ ả ị ị a) Kinh doanh d ch v b t đ ng s n không đúng quy đ nh;
ụ ấ ộ ư ề ả ị ẫ b) Không đăng ký ngành ngh kinh doanh d ch v b t đ ng s n nh ng v n
ụ ấ ộ ạ ộ ả ị ho t đ ng kinh doanh d ch v b t đ ng s n.
ứ ử ạ ổ 5. Hình th c x ph t b sung:
ướ ề ử ụ ứ ề ỉ ớ ấ ộ ị a) T c quy n s d ng ch ng ch hành ngh môi gi ả i b t đ ng s n, đ nh giá
ả ừ ố ớ ế ị ạ ể ể ấ ộ b t đ ng s n t 6 tháng đ n 12 tháng đ i v i hành vi quy đ nh t i Đi m b, Đi m c
ề ả Kho n 1 Đi u này;
ạ ộ ấ ộ ả ừ ỉ ế b) Đình ch ho t đ ng kinh doanh b t đ ng s n t ố 6 tháng đ n 12 tháng đ i
ị ạ ể ề ớ v i hành vi quy đ nh t ả i Đi m a Kho n 4 Đi u này.
ứ ử ư ậ ử ẹ ạ ấ ạ ớ ứ Nh v y, hình th c x ph t: hình th c nh nh t là x ph t hành chính v i
ạ ừ ứ ứ ế ặ ấ ướ m c ph t t 10.000.000 đ n 20.000.000 và hình th c n ng nh t là t ề c quy n x ử
ờ ủ ự ệ ấ ị ị ấ ộ ụ d ng gi y phép kinh doanh. Vi c quy đ nh cho s ra đ i c a sàn giao d ch b t đ ng
ấ ộ ả ậ ừ ư ử ế ả ở s n Lu t Kinh doanh b t đ ng s n đã có t ạ năm 2006, nh ng các ch tài x ph t
ớ ượ ế ề ứ ớ ợ ạ ớ thì đ n năm 2009 m i đ ị c ban hành. V i quy đ nh v m c ph t so v i l ậ i nhu n
ấ ộ ạ ượ ả ị ự ự ư ạ ấ mà các sàn giao d ch b t đ ng s n đ t đ c khi vi ph m th c s là “ch a th m vào
ạ ủ ử ế ạ ị ị ướ đâu”. Bên c nh đó, ch tài x ph t c a Ngh đ nh 23/2009/NĐCP tr c đây và
ụ ể ư ư ấ ị ị Ngh đ nh 121/2013/NĐCP còn r t chung chung, ch a c th rõ ràng, ch a đ ủ
ắ ể ấ ộ ậ ị ả nghiêm kh c đ mang tính răn đe... Chính vì v y, khi các sàn giao d ch b t đ ng s n
ể ử ạ ơ ở ụ ủ ậ ạ ị ư vi ph m thì khó áp d ng c s pháp lí đ x ph t. Các quy đ nh c a pháp lu t ch a
ể ớ ữ ủ ủ ế ậ ị ấ ộ th v i tay đ n nh ng th thu t trong kinh doanh c a các sàn giao d ch b t đ ng
ủ ả ỉ ị ướ ố ớ ệ ố ả s n, ch mang tính đ nh khung. Công tác qu n lí c a nhà n c đ i v i h th ng các
ấ ộ ư ả ị ạ ị ườ ệ ấ ộ sàn giao d ch b t đ ng s n ch a mang l ả i hi u qu cho th tr ả ng b t đ ng s n.
ấ ế ặ ề ả ế ủ ướ ề ầ V n đ c n thi t đ t ra cho công tác qu n lí và đi u ti t c a Nhà n ả c là ph i
55
ủ ệ ậ ặ ị ệ ử nhanh chóng hoàn thi n các quy đ nh c a pháp lu t, đ c bi ạ ế t là các ch tài x ph t
ả ừ ụ ể ừ ạ ộ ố ớ ủ ữ ạ ph i v a c th , v a mang tính răn đe đ i v i nh ng ho t đ ng sai ph m c a các
ấ ộ ả ị sàn giao d ch b t đ ng s n.
ậ ề ơ ấ ứ ữ ổ ứ ủ ị Nghiên c u nh ng quy đ nh pháp lu t v c c u, t ạ ộ ch c, ho t đ ng c a sàn
ấ ộ ể ả ị ượ ụ ể ề ộ ổ giao d ch b t đ ng s n đ có đ c cái nhìn t ng quát và c th v m t ch th ủ ể
ị ườ ụ ấ ớ ị ấ ộ ả cung c p d ch v còn khá m i trên th tr ng b t đ ng s n. Qua đó, giúp chúng ta
ấ ộ ế ậ ề ơ ể ả ắ ơ ồ ị ờ ủ hi u sâu s c h n v c ch v n hành c a sàn giao d ch b t đ ng s n. Đ ng th i,
ượ ự ụ ễ ậ ậ ỉ phân tích và đánh giá đ ệ c th c ti n pháp lu t và vi c áp d ng pháp lu t, ch ra
ề ể ể ữ ủ ữ ề ế ế ạ ạ nh ng h n ch và nguyên nhân c a nh ng h n ch đó. Đây là ti n đ đ tri n khai
ả ệ ề ậ ờ ớ ự các gi i pháp hoàn thi n v pháp lu t trong th i gian t ể i, đóng góp vào s phát tri n
ị ườ ả ộ ị ấ ộ ạ ấ ộ ủ c a các sàn giao d ch b t đ ng s n, vào m t th tr ả ng b t đ ng s n minh b ch,
ươ công khai trong t ng lai.
ấ ộ ự ự ụ ạ ả ị ậ ị 2.6. Th c tr ng th c thi pháp lu t d ch v sàn giao d ch b t đ ng s n
ấ ộ ệ ề ả ậ ờ ộ ị ị Pháp lu t quy đ nh v sàn giao d ch b t đ ng s n ra đ i khá mu n và vi c áp
ậ ạ ủ ế ơ ộ ị ụ d ng pháp lu t l ấ ộ ạ ộ i càng mu n h n. Vì th , ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng
ự ế ả ư ữ ự ự ệ ườ ỳ ọ ả s n trong th c t không th c s hi u qu nh nh ng gì ng i ta k v ng. Sàn giao
ấ ộ ư ả ố ề ế ị ườ ủ ườ ị d ch b t đ ng s n ch a làm t t vai trò đi u ti t th tr ng c a mình. Ng i dân
ế ạ ớ ị ệ ẫ v n đang trong giai đo n làm quen v i vi c giao d ch và tìm ki m thông tin trên sàn
ấ ộ ấ ộ ư ạ ả ả ị ị ượ giao d ch b t đ ng s n. Các sàn giao d ch b t đ ng s n ch a t o đ ề c ni m tin
ủ ể ử ụ ắ ị ụ ữ v ng ch c cho các ch th s d ng d ch v .
ế ấ ậ ậ ề ữ ụ ấ ạ ị 2.6.1. Nh ng h n ch , b t c p trong áp d ng pháp lu t v sàn giao d ch b t
ộ ả đ ng s n
ạ ộ ấ ộ ủ ế ả ạ ị 2.6.1.1. H n ch trong ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n
ấ ộ ả ị ượ ạ ộ ơ ở ậ ị Sàn giao d ch b t đ ng s n đ c thành l p và ho t đ ng trên c s quy đ nh
ậ ề ấ ộ ấ ộ ề ị ả ả ủ c a Pháp lu t v kinh doanh b t đ ng s n. Đã có nhi u sàn giao d ch b t đ ng s n
ệ ố ự ứ ạ ệ ả ế ầ th c hi n t ủ t ch c năng c a mình, đem l i hi u qu kinh t ề cao và góp ph n đi u
ế ị ườ ấ ộ ự ạ ẫ ả ộ ồ ti t th tr ấ ng b t đ ng s n. Tuy nhiên, m t th c tr ng đáng bu n là v n còn r t
ạ ộ ấ ộ ữ ề ệ ề ả ị ả nhi u nh ng sàn giao d ch b t đ ng s n ho t đ ng kém hi u qu . Đi u này th ể
56
ấ ượ ệ ấ ộ ủ ả ị ị hi n thông qua ch t l ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n giao d ch, thông tin cung
ấ ộ ấ ộ ả ả ị ị ấ c p trên sàn giao d ch b t đ ng s n, hàng hóa trên sàn giao d ch b t đ ng s n, s ố
ị ượ l ng giao d ch…
ấ ượ ộ ấ ộ ủ ả ấ ị M t là, ch t l ng c a các sàn giao d ch b t đ ng s n còn th p
ế ự ờ ủ ứ ờ ị ấ Th i gian qua, chúng ta đã ch ng ki n s ra đ i c a các sàn giao d ch b t
ấ ộ ư ư ả ấ ọ ơ ố ị ả ộ đ ng s n nh “n m m c sau c n m a”. Con s 1000 sàn giao d ch b t đ ng s n
ự ự ữ ế ế ố ố ườ ớ ố (th ng kê đ n gi a năm 2012) th c s là con s khi n ng i ta yên tâm v i t c đ ộ
ể ủ ấ ộ ể ừ ả ị ượ ứ phát tri n c a các sàn giao d ch b t đ ng s n k t khi đ ậ c chính th c công nh n
ấ ượ ư ặ ậ ấ ộ ủ ả năm 2006. Nh ng khi nhìn nh n m t ch t l ị ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n thì
ự ự ế ố ấ ượ ạ ấ ộ ủ ả th c s là y u t đáng lo ng i. Ch t l ệ ị ng c a các sàn giao d ch b t đ ng s n hi n
ườ ư ỷ ệ ề ặ ố ượ ớ ự ị nay d ng nh t l ngh ch v i s gia tăng v m t s l ủ ố ng. Theo th ng kê c a
ự ệ ả ộ ở ơ ị ị ấ S Xây d ng Hà N i, hi n nay trên đ a bàn có kho ng h n 500 sàn giao d ch b t
ả ừ ở ạ ớ ấ ộ ộ đ ng s n. Tuy nhiên, t năm 2011 tr l i đây có t ả ị i 122 sàn giao d ch b t đ ng s n
ạ ộ ừ ả ị ị ấ ộ ng ng ho t đ ng và 200 sàn giao d ch b t đ ng s n không có giao d ch thành công.
ấ ộ ạ ộ ừ ữ ả ị ị ấ ộ 122 sàn giao d ch b t đ ng s n ng ng ho t đ ng là nh ng sàn giao d ch b t đ ng
26. Có thể
ượ ồ ạ ị ỉ ẫ ả s n không tìm đ c đ a ch , không t n t i dù đăng ký kinh doanh v n còn
ấ ộ ấ ả ị ượ ậ ộ ư ồ ờ th y, sàn giao d ch b t đ ng s n đ c l p ra m t cách ồ ạ t nh ng đ ng th i cũng
ế ể ườ ư ườ ớ ự ố ạ ị b ch t y u hàng lo t. D ng nh “ng i ta” không quan tâm t ế i s “s ng, ch t”
ầ ậ ấ ộ ỉ ơ ủ ả ị ị ấ ộ sau này c a sàn giao d ch b t đ ng s n mà ch đ n thu n l p sàn giao d ch b t đ ng
ủ ể ộ ậ ả ờ ướ ữ ả s n ra đ tranh th “ch p gi t” nh ng kho n l i tr ắ c m t.
ị ườ ấ ộ ừ ế ả ố ộ Th tr ng b t đ ng s n v n bi n đ ng không ng ng nên mu n t n t ố ồ ạ i
ượ ấ ộ ả ả ả ả ị ượ ấ ượ ủ đ c các sàn giao d ch b t đ ng s n ph i đ m b o đ c ch t l ng c a mình.
ể ạ ế ủ ị ườ ệ ủ ầ ư ậ ệ Hi n nay, đ ch y theo xu th c a th tr ng, các doanh nghi p, ch đ u t l p ra
ấ ộ ữ ủ ả ẩ ả ằ ị ế sàn giao d ch b t đ ng s n nh m bán chính nh ng s n ph m c a mình. Sau khi k t
ấ ộ ị ỏ ự ả ấ ị ị ề thúc d án thì sàn giao d ch b t đ ng s n giao d ch b b không. Cũng có r t nhi u
ấ ộ ả ị ượ ể ướ ớ ụ sàn giao d ch b t đ ng s n đ ậ c thành l p đ h ng t i m c đích kinh doanh
ể ồ ạ ượ ư ướ ự ầ ủ ị ườ ự ế nh ng không th t n t i đ c tr c s xoay v n c a th tr ng. Th c t ấ , có r t ít
ụ ấ ộ ấ ộ ủ ả ả ị ị ầ sàn giao d ch b t đ ng s n kinh doanh đ y đ các d ch v b t đ ng s n: môi gi ớ i,
ấ ộ
ả
ả
ằ
ị
26 Hoàng Lan (2012), “Sàn giao d ch b t đ ng s n ph i báo cáo h ng tháng”, http://vnexpress.net, ngày 05/07/2012.
57
ư ấ ấ ộ ế ầ ả ả ị ị đ nh giá, t ấ ả v n, qu n lý, qu ng cáo b t đ ng s n… H u h t, các sàn giao d ch b t
ả ượ ủ ế ụ ậ ị ớ ấ ộ ả ộ đ ng s n đ c thành l p ch y u kinh doanh d ch v môi gi i b t đ ng s n và l ề
ấ ấ ớ ướ ủ ố l i kinh doanh cũng không khác m y so v i “cò đ t” tr c đây. Tác phong c a các
ấ ộ ấ ượ ế ệ ả ị ị sàn giao d ch b t đ ng s n còn thi u chuyên nghi p. Ch t l ấ ụ ng d ch v cung c p
ấ ộ ư ố ề ả ị ườ ư ể ẫ trên nhi u sàn giao d ch b t đ ng s n còn ch a t t. Ng i dân v n ch a th tin
ấ ộ ấ ộ ế ả ả ị ị dùng và ti n hành các giao d ch b t đ ng s n trên sàn giao d ch b t đ ng s n.
ư ế ấ ộ ấ ượ ả ậ ị ố V y sàn giao d ch b t đ ng s n nh th nào thì có ch t l ng t ộ t? B Xây
ấ ộ ề ả ẩ ị ướ ự d ng cũng đã đ ra tiêu chí “sàn giao d ch b t đ ng s n chu n” làm th ố c đo đ i
ấ ượ ấ ộ ủ ộ ị ị ớ v i ch t l ấ ả ng c a các sàn giao d ch b t đ ng s n. Theo đó, m t sàn giao d ch b t
ả ượ ấ ộ ứ ủ ả ẩ ị ộ đ ng s n đ ầ c coi là sàn giao d ch b t đ ng s n chu n khi đáp ng đ các yêu c u
ệ ả ậ ị ạ ặ sau: ph i thành l p doanh nghi p ho c đăng ký kinh doanh theo quy đ nh t ề i đi u
ạ ộ ấ ộ ậ ả ị 69 lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014; ho t đ ng có uy tín trên đ a bàn; trung
ấ ộ ỏ ơ ệ ả ặ ị ị tâm giao d ch (ho c sàn giao d ch b t đ ng s n), có di n tích không nh h n 50m2
ướ ủ ệ ạ ấ ẩ ừ t ng b c hoàn thi n theo chu n chung c a m ng; có ít nh t hai thành viên chính
ứ ủ ứ ơ ị ỉ ớ ấ ộ ụ ụ ả th c c a đ n v có ch ng ch môi gi i b t đ ng s n; có trang web ph c v kinh
ụ ị ớ ấ ộ ả ườ ư ả ợ doanh d ch v môi gi i b t đ ng s n. Tr ng h p ch a có trang web thì ph i cam
ể ấ ể ị ị ấ ế ậ k t l p trong vòng sáu tháng. Có th th y, tiêu chí đ xác đ nh sàn giao d ch b t
ấ ộ ả ả ẩ ả ị ả ư ộ đ ng s n chu n không ph i quá cao. Nh ng không ph i sàn giao d ch b t đ ng s n
ứ ượ ủ ế ẫ ớ nào cũng đáp ng đ c các tiêu chí trên. Đây là nguyên nhân ch y u d n t ệ i vi c
ấ ộ ị ườ ủ ế ả ấ ạ ị ấ ộ “bi n m t” c a hàng lo i sàn giao d ch b t đ ng s n khi th tr ả ng b t đ ng s n
ị ườ ấ ộ ả ầ ắ ở ơ “đóng băng”. Khi th tr ng b t đ ng s n tr nên tr m l ng h n cũng có nghĩa các
ấ ộ ề ế ạ ẫ ả ặ ị sàn giao d ch b t đ ng s n đ u g p khó khăn. Tình tr ng này kéo dài d n đ n hàng
ầ ư ạ ấ ộ ủ ế ả ị lo t nhà đ u t ấ ộ “ch t chìm” theo b t đ ng s n c a mình, sàn giao d ch b t đ ng
ạ ộ ả ắ ử ừ ặ ậ ả ậ ả s n ph i c t gi m quy mô, th m chí đóng c a ng ng ho t đ ng. M c dù v y, sàn
ự ự ấ ượ ấ ộ ạ ộ ả ị ể ồ ạ ượ ẫ giao d ch b t đ ng s n ho t đ ng th c s ch t l ng v n có th t n t i đ c trên
ị ườ ấ ộ ự ề ệ ạ ị th tr ạ ả ng. Nhi u sàn giao d ch b t đ ng s n đã th c hi n đa d ng hóa các ho t
ể ự ủ ị ứ ấ ồ ờ ộ đ ng c a sàn giao d ch BĐS đ t tìm cách c u l y mình. Đ ng th i, ch t l ấ ượ ng
ế ố ạ ầ ư ụ ẽ ị ị d ch v trên sàn giao d ch BĐS s là y u t c nh tranh thu hút nhà đ u t .
ấ ị ỗ ự ữ ệ ậ ấ Nh n th y, dù đã có nh ng n l c nh t đ nh trong vi c nâng cao ch t l ấ ượ ng
ấ ộ ạ ộ ả ở ủ ị ệ ặ ằ ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n Vi t Nam. Song, m t b ng chung thì
58
ấ ượ ấ ộ ạ ộ ủ ệ ấ ị ch t l ư ả ng c a các sàn giao d ch b t đ ng s n hi n nay còn th p, ho t đ ng ch a
ự ự ệ ấ ộ ộ ố ệ ế ả ả ị th c s hi u qu , thi u chuyên nghi p; m t s sàn giao d ch b t đ ng s n còn vi
ừ ủ ừ ề ậ ạ ậ ổ ị ph m các quy đ nh c a pháp lu t, v a “đá bóng” v a “th i còi”, th m chí nhi u sàn
ệ ừ ả ấ ộ ự ế ả ấ ị giao d ch b t đ ng s n còn có d u hi u l a đ o. Đây là th c t ề ấ ồ đáng bu n v ch t
ạ ộ ủ ệ ằ ạ ọ ượ l ng c a sàn trong giai đo n hi n nay. Hy v ng r ng, trong quá trình ho t đ ng,
ị ườ ẽ ự ấ ộ ấ ượ ữ ả ả th tr ng s t ị đào th i nh ng sàn giao d ch b t đ ng s n kém ch t l ng theo
ị ườ ậ ủ quy lu t c a th tr ng.
ấ ộ ả ị Hai là, thông tin trên sàn giao d ch b t đ ng s n còn thi u. ế Thông tin trên thị
ườ ấ ộ ự ế ế ả ố tr ế ề ng b t đ ng s n v n là thông tin đa chi u, thi u tính xác th c. Vì th , khi ti p
ấ ộ ủ ả ườ ậ c n các thông tin chính xác c a b t đ ng s n, ng i mua, nhà đ u t ầ ư ẽ ặ ấ s g p r t
ấ ộ ữ ể ề ả ầ ờ ị ả nhi u khó khăn. Sàn giao d ch b t đ ng s n ra đ i góp ph n gi m thi u nh ng khó
ủ ệ ả ẩ ấ ị ấ ộ khăn này. Vi c cung c p thông tin c a các s n ph m trên sàn giao d ch b t đ ng
ượ ỗ ợ ấ ề ở ươ ệ ạ ệ ả s n hi n nay đ c h tr r t nhi u b i các ph ng ti n thông tin đ i chúng, b i s ở ự
ữ ế ề ả ơ ở ị ị ấ liên k t gi a các đ n v truy n thông hay b i chính b n thân các sàn giao d ch b t
ế ợ ệ ứ ầ ư ự ệ ả ả ả ẩ ộ đ ng s n. Vi c qu ng bá s n ph m, k t h p hi u ng các d án đ u t hoàn toàn
ể ự ệ ố ấ ộ ư ả ị có th th c hi n t ả t trên sàn giao d ch b t đ ng s n. Nh ng không ph i sàn giao
ấ ộ ể ả ố ị d ch b t đ ng s n nào cũng có th làm t ả t công tác này. Kh năng khai thác khoa
ả ư ư ạ ấ ộ ệ ủ ệ ả ố ị ọ h c công ngh c a sàn giao d ch b t đ ng s n ch a đ t hi u qu nh mong mu n.
ấ ộ ả ậ ố ị Thông tin trên sàn giao d ch b t đ ng s n là thông tin chính th ng, đáng tin c y và
ượ ọ ướ ầ ư ế ườ ế đã đ c sàng l c tr ớ c khi đ n v i nhà đ u t , ng ự ư i mua. Th nh ng, trong th c
ề ườ ư ỉ ế ề ị ế t , đi u này d ấ ộ ng nh ch là lý thuy t. Thông tin trên nhi u sàn giao d ch b t đ ng
ủ ế ầ ế ư ự ự ứ ượ ủ ả s n không đ y đ , thi u chi ti t, ch a th c s đáp ng đ ầ c nhu c u c a th ị
ườ ộ ố ả ắ ị ượ tr ấ ộ ng. M t s sàn giao d ch b t đ ng s n còn không n m đ c thông tin chính xác
ư ế ẫ ả ạ ủ ấ ộ c a b t đ ng s n đ a vào kinh doanh. Đây là nguyên nhân d n đ n tính minh b ch
ấ ộ ị ừ ệ ấ trên sàn giao d ch b t đ ng s n ả ở ướ n c ta không cao. T vi c cung c p thông tin
ầ ủ ấ ộ ủ ế ề ạ ả ẫ ớ ị không đ y đ đã d n đ n nhi u sai ph m c a sàn giao d ch b t đ ng s n. M i đây,
ự ồ ộ ộ ụ đoàn thanh tra liên ngành bao g m Thanh tra B Xây d ng, C46 B Công an, C c
ị ườ ả ấ ộ ấ ộ ả ị Qu n lí nhà th tr ả ng b t đ ng s n, đã thanh tra 61 sàn giao d ch b t đ ng s n
ấ ộ ả ạ ộ ị ị ộ trên đ a bàn Hà N i. Sau khi thanh tra, 25 sàn giao d ch b t đ ng s n t i Hà N i đã
ấ ộ ị ử ẹ ệ ả ạ ấ ạ ồ ị ị ử b x ph t. Sàn giao d ch b t đ ng s n b x ph t nh nh t là 60 tri u đ ng, cao
59
ề ơ ả ệ ệ ả ấ ồ ỉ ị ấ nh t là 250 tri u đ ng. Hi n nay, v c b n ch có kho ng 15% sàn giao d ch b t
ạ ộ ả ố ớ ơ ấ ộ ả ị ộ đ ng s n ho t đ ng t t, còn có t i h n 50% các sàn giao d ch b t đ ng s n có vi
ạ ạ ướ ư ế ự ầ ạ ơ ph m ít và còn l ạ i là vi ph m n ng ặ 27. Tr ế c th c tr ng nh th này, c n h n h t
ủ ệ ướ ủ ệ ả ị ự s can thi p c a Nhà n ấ ạ ộ c trong vi c qu n lý ho t đ ng c a sàn giao d ch b t
ả ộ đ ng s n.
ấ ộ ế ả ộ ộ ị Ba là, đ i ngũ cán b trên sàn giao d ch b t đ ng s n còn thi u chuyên
ệ ệ ệ ệ nghi p.ệ Khái ni m “chuyên nghi p” trong công vi c, tác phong “công nghi p” trong
ạ ộ ả ấ ạ ố ớ ư ế ho t đ ng s n xu t, kinh doanh không còn xa l i đ i v i chúng ta. Th nh ng,
ế ệ ạ ề ấ ườ ộ “bi ự t” và th c hi n l i là hai v n đ hoàn toàn khác nhau. Ng i lao đ ng ở ướ c n
ể ạ ế ố ắ ệ ả ộ ệ ta đã và đang c g ng hoàn thi n b n thân đ đ t đ n trình đ “chuyên nghi p”.
ấ ộ ả ậ ộ ộ ị ấ Đ i ngũ cán b , nhân viên trên sàn giao d ch b t đ ng s n cũng v y. Đã có r t
ố ớ ấ ộ ề ế ả ạ ả ị nhi u sàn giao d ch b t đ ng s n ti n hành đào t o bài b n đ i v i nhân viên; các
ấ ộ ả ộ ộ ị ỉ cán b trên sàn giao d ch b t đ ng s n không ch có trình đ chuyên môn mà còn
ồ ạ ệ ạ ạ ề ị ư dày d n kinh nghi m. Nh ng, bên c nh đó còn t n t ấ i quá nhi u sàn giao d ch b t
ớ ộ ạ ộ ế ệ ậ ả ộ đ ng s n v i đ i ngũ nhân viên ho t đ ng “thi u chuyên nghi p”. Đây là h u qu ả
ấ ượ ệ ỏ ấ ộ ả ộ ị ủ c a vi c buông l ng ch t l ng sàn giao d ch b t đ ng s n. Đ i ngũ nhân viên ch ỉ
ứ ề ề ệ ề ả ả ỉ ệ ầ c n đ m b o có ch ng ch hành ngh , không kèm theo đi u ki n v kinh nghi m,
ự ượ ớ ơ ứ ế ể ạ năng l c chuyên môn cũng không đ ấ c ki m ch ng. V i c ch đào t o và c p
ư ệ ể ả ấ ượ ứ ả ỉ ầ ch ng ch tràn lan nh hi n nay thì làm sao có th đ m b o ch t l ng đ u ra. Vì
ấ ượ ế ề ế ẫ th , ch t l ế ễ ể ng nhân viên y u cũng là đi u d hi u. Đây là nguyên nhân d n đ n
ấ ượ ấ ễ ể ấ ộ ụ ế ả ị ị ch t l ng d ch v trên sàn giao d ch b t đ ng s n. Vì th , cũng r t d hi u khi
ủ ầ ư ắ ầ ướ ấ ộ ả ị khách hàng và các ch đ u t “l c đ u” tr c sàn giao d ch b t đ ng s n.
ố ượ ố ấ ộ ả ị ị B n là, s l ng giao d ch qua sàn giao d ch b t đ ng s n còn ít. Sàn giao
ấ ộ ấ ộ ễ ả ấ ả ơ ị ị ị d ch b t đ ng s n là n i di n ra các giao d ch b t đ ng s n, cung c p các d ch v ụ
ị ườ ạ ả ấ ộ ư ả ầ ấ ộ b t đ ng s n, góp ph n minh b ch hóa th tr ạ ộ ng b t đ ng s n. Nh ng ho t đ ng
ấ ộ ả ở ị ệ ị ắ ờ ủ c a sàn giao d ch b t đ ng s n Vi t Nam trong th i gian qua luôn b g n mác
ị ườ ấ ộ ụ ủ ả ạ ố “kém minh b ch”. Theo th ng kê c a C c Qu n lý nhà và Th tr ả ng b t đ ng s n,
ộ ừ ầ ả ướ ế ớ ự B Xây d ng, tính t đ u năm 2009 đ n tháng 9/2009, c n ả ỉ c m i ch có kho ng
ố
ấ ộ
ẽ ử
ả
ạ
ộ
ị
http://www.baoxaydung.com.vn ,
27 T Anh (2011), “S x ph t 25 Sàn giao d ch b t đ ng s n Hà N i”, ngày 21/01/2011.
60
ấ ộ ế ả ấ ị ị ả 3.679 phiên giao d ch nhà đ t thông qua sàn giao d ch b t đ ng s n, chi m kho ng
ố ượ ị ườ ị ắ 1520% s l ng giao d ch trên th tr ự ng. Trong đó, khu v c phía B c (ch y u ủ ế ở
ủ ế ở ự ộ ị ồ Hà n i) là 327 giao d ch, khu v c phía Nam (ch y u TP H Chí Minh) là 3.352
ị ạ ị ự ấ ộ ị giao d ch. Còn l i, 80% giao d ch t do không qua sàn giao d ch b t đ ng s n ả 28.
ườ ư ạ ẫ ượ ấ ộ ế ả ị Ng i dân v n ch a t o đ c thói quen ti n hành giao d ch b t đ ng s n trên sàn
ấ ộ ạ ả ớ ị ướ ấ ượ giao d ch b t đ ng s n. Thêm vào đó, v i tâm lý “e ng i” tr c ch t l ủ ng c a các
ấ ộ ầ ư ả ị ạ sàn giao d ch b t đ ng s n nên nhà đ u t ế ử ụ và khách hàng cũng h n ch s d ng
ủ ầ ư ấ ộ ụ ủ ả ặ ị ị d ch v c a sàn giao d ch b t đ ng s n. M t khác, các ch đ u t luôn tìm cách
ấ ộ ể ạ ế ả ị ị tránh né các giao d ch qua sàn giao d ch b t đ ng s n đ h n ch chi phí, gia tăng
ị ườ ậ ấ ộ ả ườ ế ộ ờ ợ l i nhu n. Th tr ng b t đ ng s n th ầ ng xuyên bi n đ ng và trong th i gian g n
ư ữ ẻ ạ ộ đây có v nh ch ng l i cũng tác đ ng không nh t ỏ ớ ố ượ i s l ị ng giao d ch trên sàn
ấ ộ ố ượ ệ ả ị ị ị giao d ch b t đ ng s n. Hi n nay, s l ấ ộ ng giao d ch qua sàn giao d ch b t đ ng
ầ ượ ả ư ả ư ệ ả ẫ ơ ượ ả s n cũng ph n nào đ c c i thi n h n nh ng v n ch a đ m b o đ c tính minh
ị ườ ạ b ch cho th tr ng.
ế ả ạ ướ ố ớ ị 2.6.1.2. H n ch trong công tác qu n lý nhà n ấ ộ c đ i v i sàn giao d ch b t đ ng
s n ả
ấ ộ ủ ữ ế ạ ạ ị ả ạ ộ Bên c nh nh ng h n ch trong ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n
ề ậ ế ả ầ ạ ướ ố ớ ế cũng c n đ c p đ n h n ch trong công tác qu n lý nhà n c đ i v i sàn giao
ấ ộ ế ố ế ị ớ ướ ả ị d ch b t đ ng s n. Đây là y u t có tính quy t đ nh t i khuynh h ể ng phát tri n
ấ ộ ị ệ ạ ủ c a sàn giao d ch b t đ ng s n ả ở ướ n c ta trong giai đo n hi n nay.
ầ ủ ị ườ ứ ấ ộ ả ổ ứ ị Đáp ng nhu c u c a th tr ng b t đ ng s n, các t ch c kinh doanh d ch
ả ờ ướ ấ ộ ả ậ ị ụ ấ ộ v b t đ ng s n đã ra đ i. Nhà n c đã công nh n “sàn giao d ch b t đ ng s n” là
ụ ấ ộ ả ạ ộ ị ượ ể ỗ ợ ị ườ ậ m t lo i hình d ch v b t đ ng s n, đ c thành l p đ h tr cho th tr ấ ng b t
ộ ệ ố ệ ề ậ ậ ả ỉ ộ đ ng s n. Kèm theo đó là m t h th ng pháp lu t đi u ch nh vi c thành l p, t ổ
ạ ộ ệ ố ứ ủ ả ị ậ ấ ộ ch c và ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n. Tuy nhiên, h th ng pháp lu t
ồ ạ ế ộ ồ ấ ậ ủ ề ả ướ còn thi u đ ng b và t n t ự i nhi u b t c p. S qu n lý c a Nhà n ố ớ c đ i v i các
ươ
ư
ấ
ả
ớ
ộ
ị
ị
ườ
ạ
ng kém lành m nh”,
28 Lan H ng , “Giao d ch qua sàn b t đ ng s n th a th t, th tr http://www.baomoi.com vào 8h00 ngày 16/12/ 2012.
61
ự ự ặ ấ ộ ư ị ẽ ả sàn giao d ch b t đ ng s n ch a th c s ch t ch .
ướ ế ề ệ ố ề ậ ậ ộ ỉ Tr c h t, nhìn nh n m t cách khách quan v h th ng pháp lu t đi u ch nh
ấ ộ ấ ộ ả ạ ả ộ ị ị ị ụ ấ sàn giao d ch b t đ ng s n. Sàn giao d ch b t đ ng s n m t lo i hình d ch v b t
ự ả ừ ấ ướ ề ấ ộ đ ng s n th c ch t đã manh nha t r t lâu d ứ i nhi u hình th c khác nhau. Tuy
ấ ộ ế ậ ả ớ ờ ứ nhiên, mãi đ n năm 2006 khi Lu t kinh doanh b t đ ng s n ra đ i m i chính th c
ượ ạ ộ ừ ứ ế ể ậ ớ đ ộ c th a nh n. Đ n năm 2008 m i chính th c đi vào tri n khai ho t đ ng r ng
ề ấ ề ả ậ ờ ộ ỉ ướ ề rãi. Pháp lu t đi u ch nh v v n đ này ra đ i khá mu n, các văn b n h ẫ ng d n
ủ ế ề ậ ơ ộ ộ ồ ỉ ộ thi hành còn mu n h n. N i dung đi u ch nh c a pháp lu t còn thi u đ ng b ,
ề ỗ ổ ụ ệ ệ ạ ả ậ nhi u l ủ h ng, vi c áp d ng pháp lu t cũng không đ t hi u qu cao. Vai trò c a
ướ ư ượ ố ớ ự ự ệ Nhà n ả c trong qu n lý ch a đ c th c hi n sát sao. S quan tâm đ i v i sàn giao
ầ ượ ở ẽ ệ ạ ọ ơ ự ế ị d ch BĐS c n đ c chú tr ng h n trong giai đo n hi n nay. B i l , th c t đáng
ạ ộ ủ ề ầ ồ ờ ồ ị bu n v ho t đ ng c a sàn giao d ch BĐS trong th i gian g n đây là h i chuông
ố ớ ị ườ ề ả c nh báo đ i v i th tr ng BĐS nói riêng và n n kinh t ế ủ ấ ướ c a đ t n c nói chung.
ậ ố ớ ấ ộ ủ ữ ả ị ị ề Nh ng quy đ nh c a pháp lu t đ i v i sàn giao d ch b t đ ng s n còn nhi u
ề ư ư ứ ượ ự ế ạ ộ ệ ợ ấ v n đ ch a phù h p, ch a đáp ng đ ầ c nhu c u th c t ho t đ ng. Hi n nay, đ ể
ể ậ ượ ấ ộ ệ ả ị ổ ứ ầ có th thành l p đ c sàn giao d ch b t đ ng s n, doanh nghi p, t ả ch c c n đ m
ộ ố ề ấ ị ữ ệ ệ ề ượ ả b o nh ng đi u ki n nh t đ nh. Tuy nhiên, m t s đi u ki n đ c đánh giá là còn
ỉ ầ ẻ ệ ộ ị ớ ấ ộ ỏ l ng l o. M t là, vi c quy đ nh ch c n có 02 (hai) nhân viên môi gi ả i b t đ ng s n
ậ ượ ể ạ ộ ấ ộ ế ả ị ị là có th thành l p đ ấ c sàn giao d ch b t đ ng s n. N u có ho t đ ng đ nh giá b t
ấ ộ ứ ả ả ị ỉ ộ đ ng s n thì có thêm 02 (hai) nhân viên có ch ng ch đ nh giá b t đ ng s n. Quy
ư ậ ể ả ệ ả ượ ấ ộ ạ ộ ủ ị ị đ nh nh v y li u có th đ m b o đ ả c ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n
ề ứ ề ệ ấ ộ ự ế ủ ả ấ ị trong th c t ? V n đ th hai, v di n tích c a sàn giao d ch b t đ ng s n, quy
ố ớ ấ ộ ể ả ả ượ ệ ả ị ị đ nh 50m2 đ i v i sàn giao d ch b t đ ng s n li u có th đ m b o đ ạ ộ c ho t đ ng
ự ế ệ ử ạ ấ ộ ứ ạ ị trong th c t ả ố ớ . Th ba, vi c x ph t vi ph m đ i v i các sàn giao d ch b t đ ng s n
ả ẵ ấ ộ ề ẹ ế ạ ạ ị vi ph m còn nh tay. Vì th , nhi u sàn giao d ch b t đ ng s n s n sàng vi ph m và
ở ẽ ớ ợ ứ ạ ượ ẳ ạ ạ ộ n p ph t. B i l ạ , m c ph t so v i l ậ i nhu n đ t đ ấ c khi vi ph m “ch ng th m
vào đâu”.
ế ấ ả ướ ố ớ ấ ộ ả ề Ti p theo, v n đ qu n lý nhà n ị c đ i v i sàn giao d ch b t đ ng s n. Sàn
ấ ộ ụ ủ ự ả ấ ị ướ ệ ả giao d ch b t đ ng s n th c ch t là công c c a Nhà n c trong vi c qu n lý sàn
ấ ộ ả ị ướ ự ế ệ ả giao d ch b t đ ng s n. Nhà n c không tr c ti p tham gia vào vi c qu n lý t ổ
62
ạ ộ ấ ộ ứ ư ữ ủ ệ ẫ ả ị ch c, ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n nh ng v n có nh ng bi n pháp
ấ ị ệ ướ ỏ ị giám sát nh t đ nh. Tuy nhiên, vi c Nhà n ấ c buông l ng các sàn giao d ch b t
ư ệ ệ ả ả ố ủ ự ộ đ ng s n nh hi n nay không ph i là bi n pháp t ể t cho s phát tri n c a các sàn
ấ ộ ấ ộ ạ ộ ơ ở ả ả ị ị giao d ch b t đ ng s n. Các sàn giao d ch b t đ ng s n ho t đ ng trên c s pháp
ậ ề ấ ộ ự ươ ả ị ườ ấ ộ lu t v kinh doanh b t đ ng s n và s t ủ ng tác c a th tr ả ng b t đ ng s n.
ể ể ể ả ỏ ị ị ấ ộ Buông l ng đ các sàn giao d ch b t đ ng s n có th phát tri n theo đ nh h ướ ng
ị ườ ộ ươ ị ườ ế ị ủ c a th tr ng cũng là m t ph ng án hay n u th tr ể ổ ng phát tri n n đ nh. Th ế
ị ườ ư ấ ộ ụ ế ả ả ộ ố nh ng, th tr ng b t đ ng s n v n không hoàn h o, liên t c bi n đ ng và đôi khi
ủ ề ế ệ ạ ố ướ ị còn t o ra nhi u cú s c. Vì th , trách nhi m c a Nhà n ệ c trong vi c đ nh h ướ ng
ấ ộ ấ ầ ể ả ả ị ế phát tri n chung và qu n lý sàn giao d ch b t đ ng s n là r t c n thi t.
ệ ướ ư ả ả ị Hi n nay, Nhà n ấ ộ c qu n lý sàn giao d ch b t đ ng s n ch a sát sao nên
ậ ở ổ ế ấ ộ ệ ả ấ ị ạ vi c các sàn giao d ch b t đ ng s n vi ph m pháp lu t tr nên r t ph bi n. Công
ạ ộ ấ ộ ấ ượ ả ị tác xác minh các sàn giao d ch b t đ ng s n ho t đ ng kém ch t l ạ ừ ng, ng ng ho t
ấ ộ ề ấ ậ ả ị ị ạ ộ đ ng, sàn giao d ch b t đ ng s n vi ph m còn ch m. Có r t nhi u sàn giao d ch
ồ ạ ị ầ ư ủ ể ẫ BĐS không còn t n t i nh ng v n còn hi n th đ y đ trên đăng ký kinh doanh.
ề ệ ạ ộ ự ủ ầ ộ ị G n đây, B xây d ng đã có công văn quy đ nh v vi c báo cáo ho t đ ng c a các
ằ ợ ị ị ầ sàn giao d ch BĐS vào ngày 25 hàng tháng. Đây là quy đ nh h p lý, nh m góp ph n
ể ượ ạ ộ ủ ị ị ki m soát đ ự c ho t đ ng c a các sàn giao d ch BĐS trên đ a bàn. Tuy nhiên, th c
ư ế ự ệ ầ ờ ớ hi n nh th nào thì còn c n có s theo dõi trong th i gian t i.
ử ư ề ệ ệ ạ ạ ấ ạ ố Phát hi n vi ph m đã là v n đ khó khăn nh ng vi c x ph t vi ph m đ i
ư ả ả ả ị ượ ấ ộ ớ v i các sàn giao d ch b t đ ng s n ch a đ m b o đ ự c ý nghĩa răn đe. Trong th c
ấ ộ ạ ộ ư ể ả ị ượ ế t , ho t đ ng ki m tra, giám sát các sàn giao d ch b t đ ng s n ch a đ c chú
ậ ở ệ ế ả ạ ọ ị ấ ộ tr ng. Vì th , vi c các sàn giao d ch b t đ ng s n vi ph m pháp lu t tr nên ph ổ
ử ạ ế ụ ẹ ẫ ế ễ ế ế ạ bi n. Ch tài x ph t còn nh d n đ n vi ph m ti p t c tái di n.
ấ ộ ả ị ượ ư ấ ậ Sàn giao d ch b t đ ng s n đ ề ấ ạ c thành l p hàng lo t nh ng v n đ c p
ấ ộ ạ ộ ế ệ ả ả ơ ị phép ho t đ ng cho sàn giao d ch b t đ ng s n thì không đ n gi n. Vi c ti n hành
ủ ụ ẩ ừ ơ ậ th t c này còn ch m, nhiêu khê và đôi khi còn đùn đ y t c quan này sang c ơ
ấ ộ ệ ả ả ị quan khác. Vi c này gây khó khăn cho các sàn giao d ch b t đ ng s n khi ph i ch ờ
ấ ộ ạ ộ ư ể ấ ị ấ ả ợ đ i gi y phép. Sàn giao d ch b t đ ng s n không th ho t đ ng vì ch a có gi y
63
ạ ộ ấ ị ơ ở ữ ủ ả ẫ ả ả phép nh ng v n ph i chi tr các kho n nh t đ nh cho c s ho t đ ng c a mình.
ề ơ ả ế ề ạ ậ ấ ị ấ ộ ư Nh n th y, tuy còn nhi u h n ch , nh ng v c b n, sàn giao d ch b t đ ng
ự ớ ề ộ ị ườ ấ ộ ả ị ả s n đã có nhi u tác đ ng tích c c t i th tr ng. Sàn giao d ch b t đ ng s n giúp th ị
ườ ề ả ấ ộ ẩ ặ ả ơ ệ ả ẩ tr ng b t đ ng s n có nhi u s n ph m phong phú h n. Đ c bi t, s n ph m đ ượ c
ư ở ấ ộ ả ị ướ ấ ộ ế tr ng bày sàn giao d ch b t đ ng s n thì tr ả ị c h t sàn giao d ch b t đ ng s n
ủ ả ể ẩ ả ườ ơ cũng đã ph i ki m tra tính pháp lý c a s n ph m, nên ng i dân yên tâm h n khi
ự ể ệ ả ẩ ị ầ mua s n ph m. Tuy nhiên, đ các sàn giao d ch BĐS th c hi n đúng vai trò là c u
ầ ư ữ ệ ệ ả ị ố n i gi a doanh nghi p và nhà đ u t thì các doanh nghi p ph i xác đ nh đúng vai
ế ượ ủ ị ị ủ ồ ờ trò, v trí c a sàn giao d ch trong chi n l c kinh doanh c a mình. Đ ng th i, các c ơ
ướ ố ớ ữ ầ ả quan qu n lý nhà n ạ ệ c cũng c n có nh ng hoàn thi n khung chính sách đ i v i lo i
ờ ỗ ợ ạ ộ ằ ồ ị hình ho t đ ng này, đ ng th i h tr cho các sàn giao d ch BĐS nh m nâng cao tính
ư ủ ệ ạ ị chuyên nghi p cũng nh tính minh b ch c a các sàn giao d ch BĐS.
ồ ạ ủ ữ 2.6.2. Nguyên nhân c a nh ng t n t ấ ậ i và b t c p trên
ướ ủ ự ấ ạ ầ ị Tr c th c tr ng trên, c n xác đ nh chính xác nguyên nhân c a v n đ đ ề ể
ả ạ ộ ấ ượ ả ợ ị tìm ra gi ấ ộ i pháp h p lý. Sàn giao d ch b t đ ng s n ho t đ ng kém ch t l ng,
ứ ượ ị ườ ủ ầ ủ ướ không đáp ng đ c nhu c u c a th tr ả ng, vai trò qu n lý c a Nhà n ư c ch a
ượ ể ệ ế ố ẫ ư ự ề ế ạ ấ đ c th hi n rõ nét. Có r t nhi u y u t ớ d n đ n th c tr ng trên nh : tính m i
ụ ạ ạ ị ệ ệ ố ụ ệ ủ c a lo i hình d ch v t i Vi ậ ậ t Nam, h th ng pháp lu t, vi c áp d ng pháp lu t,
ủ ả ướ ứ ủ ấ ộ ả ị công tác qu n lý c a nhà n c, ý th c c a các sàn giao d ch b t đ ng s n…
ố ớ ị ườ ứ ả ị ệ ẫ Th nh t ấ ộ ấ , sàn giao d ch b t đ ng s n đ i v i th tr ng Vi t Nam v n còn
ẻ ướ ườ ẫ ớ ị ớ khá m i m . Tr c đây, ng ấ ộ ế i dân v n quen v i cách ti n hành giao d ch b t đ ng
ấ ộ ử ụ ờ ế ế ả ả ả s n mà không ph i nh đ n các trung gian b t đ ng s n. N u có s d ng trung
ờ ớ ự ỡ ủ ệ ậ ả ỉ gian cũng ch là nh t ỏ ấ ộ i s giúp đ c a các “cò” b t đ ng s n. Vì v y, vi c đòi h i
ụ ỗ ợ ủ ậ ứ ể ị ị ấ ớ chúng ta ngay l p t c có th làm quen v i các d ch v h tr c a sàn giao d ch b t
ấ ộ ử ụ ư ệ ả ả ả ộ ị ộ đ ng s n, s d ng sàn giao d ch b t đ ng s n m t cách có hi u qu cao nh các
ớ ắ ầ ề ạ ố ẽ ấ qu c gia khác là đi u khó khăn. Bên c nh đó, cái gì khi m i b t đ u cũng s v p
ư ườ ữ ả ạ ướ ượ ấ ộ ả ở ị ở ph i nh ng tr ng i ch a l ng tr c đ c. Sàn giao d ch b t đ ng s n Vi ệ t
ữ ế ế ể ầ ạ ẫ ạ Nam v n đang trong giai đo n đ u phát tri n, vì th , nh ng h n ch là không th ể
64
ể ả ể ề ấ ọ ỏ ộ ố tránh kh i. V n đ quan tr ng là làm sao đ gi m thi u m t cách t ế ữ i đa nh ng y u
ể ủ ẩ ự ể ầ ộ ị kém trên đ góp ph n thúc đ y s phát tri n c a sàn giao d ch BĐS m t cách toàn
di n.ệ
ự ự ợ ệ ố ư ư ậ ở ứ Th hai , h th ng pháp lu t ch a th c s h p lý. Nh đã trình bày trên,
ấ ộ ề ả ặ ạ ậ ờ ộ ị ỉ pháp lu t đi u ch nh sàn giao d ch b t đ ng s n ra đ i khá mu n. M c dù đã t o ra
ấ ộ ả ở ự ủ ể ị ệ khung pháp lý cho s phát tri n c a sàn giao d ch b t đ ng s n Vi t Nam trong
ư ệ ả ờ ượ ư ợ ị th i gian qua, nh ng hi u qu không đ ậ c nh mong đ i. Các quy đ nh pháp lu t
ứ ụ ệ ề ặ ị còn mang n ng tính hình th c, khó khăn trong vi c áp d ng. Nhi u quy đ nh còn
ự ầ ư ơ ữ ạ ộ ữ ế ế ậ ầ thi u, còn y u. C n có nh ng s đ u t ể ừ h n n a trong ho t đ ng l p pháp đ t ng
ướ ế ớ ậ ề ụ ệ b c ti n t ậ ự i hoàn thi n pháp lu t v lĩnh v c này. Công tác áp d ng pháp lu t
ự ế ấ ậ ự ệ ệ ề ể ậ trong th c t ế cũng còn nhi u b t c p. Vi c tri n khai th c hi n pháp lu t còn thi u
ự ừ ướ ổ ứ ộ ồ ự ỗ ợ s h tr tích c c t ơ phía các c quan Nhà n c, các t ờ ch c xã h i… Đ ng th i,
ế ệ ạ ộ ữ ư ủ ể ả ả ơ ệ ch a có nh ng c ch hi u qu trong vi c qu n lý, ki m soát ho t đ ng c a các
ệ ấ ị ị ạ ộ sàn giao d ch BĐS. Vi c c p phép ho t đ ng cho các sàn giao d ch BĐS khá d ễ
ư ể ậ ạ ượ ệ ố ự ướ dàng nh ng công tác h u ki m l i không đ c th c hi n t t. Nhà n c đang th ể
ệ ự ạ ộ ủ ả ỏ ị hi n s “buông l ng” qu n lý ho t đ ng c a các sàn giao d ch BĐS. Đây là lý do
ế ề ị ượ ả ổ ị ườ ề ị khi n nhi u sàn giao d ch BĐS đ c “th n i” trên th tr ng, nhi u sàn giao d ch
ử ừ ề ả ậ ạ ị ạ BĐS vi ph m pháp lu t và nhi u sàn giao d ch BĐS ph i đóng c a ng ng ho t
ả ộ đ ng vì không có kh năng…
ủ ể ấ ộ ư ề ả ị Th baứ ầ , nhi u ch th kinh doanh sàn giao d ch b t đ ng s n ch a có t m
ố ớ ứ ệ ề ế ấ nhìn vĩ mô đ i v i hình th c kinh doanh này. R t nhi u doanh nghi p khi ti n hành
ấ ộ ụ ả ậ ỉ ị ướ ắ thành l p sàn giao d ch b t đ ng s n ch vì các m c đích tr c m t mà không nghĩ
ươ ấ ộ ộ ố ả ị ượ ế đ n ph ng án dài lâu. M t s sàn giao d ch b t đ ng s n đ ậ c thành l p ra ch ỉ
ạ ộ ụ ớ ỏ ẻ ế ầ ớ v i m c đích nâng ho t đ ng môi gi i nh l ơ lên t m cao h n. Vì th , khi th ị
ườ ạ ộ ử ừ ệ ể ề ế ộ tr ỏ ng bi n đ ng thì vi c đóng c a, ng ng ho t đ ng là đi u không th tránh kh i.
ấ ộ ộ ố ả ị ượ ậ ỉ ể ẩ ả M t s sàn giao d ch b t đ ng s n khác đ ủ c l p ra ch đ bán s n ph m c a
ế ự ấ ộ ả ả ẩ ạ chính mình, thi u s đang d ng hóa s n ph m b t đ ng s n. Sau khi hoàn thành d ự
ấ ộ ế ả ủ ệ ả ẩ ị án, bán h t s n ph m c a doanh nghi p mình thì sàn giao d ch b t đ ng s n cũng
ể ấ ự ệ ầ ợ ị ỏ b không. Có th th y, vi c h p th c hóa các giao d ch ng m thông qua sàn giao
ổ ế ấ ộ ụ ễ ả ợ ậ ị d ch b t đ ng s n cũng di n ra khá ph bi n. Vì m c đích l i nhu n mà đa s ố
65
ổ ằ ấ ộ ệ ệ ẵ ả ạ doanh nghi p b t đ ng s n hi n nay s n sàng đánh đ i b ng các hành vi vi ph m
ư ế ể ấ ậ ủ ề ấ ị ấ ộ ạ nh th này. Có th th y, v n đ vi ph m pháp lu t c a sàn giao d ch b t đ ng
ấ ả ừ ệ ể ế ả s n không ph i lúc nào cũng xu t phát t ế vi c thi u hi u bi ậ t pháp lu t. Nguyên
ứ ợ ấ ớ ậ ổ ồ ấ ộ ả ị nhân l n nh t chính là m c l i nhu n kh ng l mà sàn giao d ch b t đ ng s n có
ể ạ ượ ạ ố ớ ậ ạ th đ t đ c khi vi ph m pháp lu t. Thêm vào đó, hình ph t đ i v i các hành vi vi
ấ ả ủ ứ ư ẩ ạ ạ ớ ỉ ứ ph m m i ch mang tính ch t c nh cáo, ch a đ s c đ y lùi vi ph m. Khi ý th c
ự ắ ấ ộ ậ ủ ả ấ ị ặ ch p hành pháp lu t c a các sàn giao d ch b t đ ng s n không cao thì s th t ch t
ả ướ ế ố ầ ế ủ qu n lý c a Nhà n c là y u t c n thi t.
ệ ổ ứ ả ủ ị 2.7. Kinh nghi m t ấ ộ ch c sàn giao d ch b t đ ng s n c a Singapore
ổ ứ ủ 2.7.1. Mô hình t ch c SGDBĐS c a Singapore
ổ ủ ứ ở ấ ấ ả Qua mô hình t ch c SGD BĐS c a Singapore trên cho th y: t t c các
ủ ề ượ ộ ệ ố ả ậ SGD BĐS c a Singapore đ u đ ố c qu n lí theo m t h th ng t p trung và th ng
ặ ướ ự ể ộ ơ ủ ả ấ ơ ị nh t, đ t d ấ ộ i s ki m soát c a m t c quan – c qu n lí sàn giao d ch b t đ ng
ẽ ấ ậ ợ ề ề ệ ế ủ ả s n. Đi u này s r t thu n l ả i cho vi c qu n lí và đi u ti ơ t c a các c quan nhà
ướ ố ớ ố ớ ề ọ ị n c đ i v i các SGD và đ i v i TT BĐS. M i giao d ch BĐS đ u ph i đ ả ượ ư c đ a
ẽ ượ ị ệ ị lên trên sàn. Thông tin giao d ch trên sàn s đ c sàn giao d ch có trách nhi m báo
ề ơ ủ ả ướ ướ ẽ ắ ự cáo v c quan qu n lí c a nhà n c nên nhà n ạ ế c s n m tr c ti p tình hình ho t
ị ườ ữ ủ ủ ộ ộ đ ng c a các SGD và nh ng thông tin c a th tr ng BĐS m t cách nhanh chóng và
ậ ậ c p nh t.
ổ ứ ả ị ở Nhìn vào mô hình t ệ ố ch c và qu n lí h th ng các sàn giao d ch trên cho
ấ ượ ự ự ự ủ th y TT BĐS c a Singapore đ c chia làm ba khu v c: khu v c công, khu v c BĐS
ự ư t nhân; khu v c BĐS cho thuê.
ự ấ ộ ự ả ướ ộ * Khu v c b t đ ng s n công c ng: Khu v c BĐS này do nhà n ả c qu n lí
ể ả ơ ị ướ ề và ki m soát. Các giao d ch BĐS đ u ph i thông qua c quan nhà nhà n c. Cho dù
ệ ủ ơ ứ ấ ơ ấ ề ẩ ẫ ủ ộ là mua bán s c p hay th c p thì v n th c th m quy n xét duy t c a c quan c a
ướ ướ ẽ ế ị ươ ố ượ ứ ị ơ c quan nhà n c. Nhà n c s quy t đ nh ph ng th c giao d ch, đ i t ng giao
ớ ự ể ẽ ặ ươ ứ ị d ch. V i s ki m soát ch t ch theo ph ủ ơ ng th c này c a c quan nhà n ướ ẽ c s
ặ ượ ệ ượ ầ ơ ị ườ ạ ngăn ch n đ c hi n t ng đ u c làm lũng đo n th tr ng.
ả ư ị ườ ự ự ấ ộ * Khu v c b t đ ng s n t nhân: Đây là khu v c th tr ng do các cá nhân t ự
66
ể ạ ậ ị ườ ứ ự ị ầ ư đ u t xây d ng đ t o l p HH BĐS cung ng trên th tr ng. Các giao d ch BĐS
ề ặ ự ề ậ ậ ả ị ủ c a khu v c này đ u ph i thông qua xác nh n v m t pháp lí và xác nh n giao d ch
ở trên sàn.
ự ấ ộ ấ ộ ự ả ả * Khu v c b t đ ng s n cho thuê: Đây là khu v c có hàng hoá b t đ ng s n
ư ẫ ả ậ ả ớ ị ủ c a các cá nhân đ ượ ự c t do tho thu n giao d ch v i nhau nh ng v n ph i qua sàn
ể ả ủ ụ ệ ế ả ị ể đ hoàn thi n th t c pháp lí khi giao d ch k t thúc, đ b o đ m tính pháp lí cho
BĐS.
ớ ổ ứ ư ủ ấ ả V i cách t ọ ch c và qu n lí TT BĐS c a Singapore nh trên cho th y m i
ạ ộ ị ườ ề ề ả ị ho t đ ng giao d ch BĐS đ u ph i qua sàn. Đi u này đã làm cho th tr ng BĐS
ệ ượ ạ ở ầ ị ủ c a Singapore tr lên minh b ch, không còn có hi n t ng giao d ch ng m trên th ị
ườ ờ ồ ướ ắ ượ ệ ố ể ắ tr ng. Đ ng th i nhà n c ki m soát và n m b t đ ệ c h th ng thông tin do vi c
ữ ạ ữ ệ ị ư l u tr l ồ ơ ủ i d li u, thông tin h s c a các sàn giao d ch.
ệ ệ 2.7.2. Kinh nghi m rút ra cho Vi t Nam
ủ ệ ẻ ặ ệ ị Th tr ị ườ BĐS c a Vi ng t Nam còn non tr , đ c bi t là mô hình sàn giao d ch
ẻ ấ ớ ướ ẫ ậ ả BĐS còn r t m i m . Nhà n c v n còn lúng túng trong công tác qu n lí vì v y mà
ị ườ ự ả ư ả ị năng l c qu n lí th tr ệ ố ng BĐS cũng nh qu n lí h th ng các sàn giao d ch BĐS
ấ ế ề ầ ả ặ ơ ướ còn r t y u. Đi u đó đ t ra yêu c u là các c qu n lí nhà n ọ ậ c nên h c t p, tham
ủ ả ả ướ ế ớ ệ kh o công tác qu n lí c a các n c khác trên th gi ự i và rút kinh nghi m khi th c
ệ ệ ả hi n công vi c qu n lí.
ứ ủ ườ Sau khi xem xét và nghiên c u mô hình SGD BĐS c a Singapore, ng i vi ế t
ộ ố ế ề ả ậ ế ề ệ có m t s k t lu n rút kinh nghi m cho công tác qu n lí và đi u ti t v SGD BĐS
ệ ư ủ c a Vi t Nam nh sau:
ứ ề ả ậ ơ ướ ứ ượ ả * V nh n th c: Các c quan qu n lí nhà n ậ c ph i nh n th c đ c vai trò
ố ớ ơ ố ớ ả ị ướ ủ c a sàn giao d ch BĐS đ i v i TT BĐS và đ i v i c quan qu n lí nhà n c trong
ề ệ ả ế ị ườ ể ừ ự ả vi c qu n lí và đi u ti t th tr ng BĐS. Đ t đó có s quan tâm và qu n lí t ố t
ố ớ ệ ố ị ơ h n đ i v i h th ng các sán giao d ch BĐS.
ệ ề ổ ứ ả ả ớ * V kinh nghi m t ủ ệ ch c và qu n lí: V i hi u qu mà SGD BĐS c a
ạ ị ườ ứ ằ ổ Singapore mang l i cho th tr ng BĐS đã ch ng minh r ng: mô hình t ứ ch c và
ệ ố ế ậ ắ ả ấ ợ ượ ở qu n lí h th ng các sàn là r t đúng đ n và h p lí. K t lu n đ c rút ra đây là:
67
ể ả ị ấ ả ạ ộ ị sàn giao d ch BĐS ph i ki m soát t t c các ho t đ ng giao d ch BĐS trên th ị
ườ ấ ả ố ị ượ ướ ậ tr ng. T t c các giao d ch BĐS mu n đ c nhà n c công nh n tính pháp lí thì
ậ ủ ả ị ị ph i giao d ch qua sàn và có xác nh n c a sàn giao d ch.
ị ườ ề ấ ồ ơ ọ * V ngu n thông tin: Sàn là n i cung c p m i thông tin trên th tr ộ ng m t
ủ ể ặ ọ ệ ủ ả ơ ướ cách chính xác cho m i ch th , đ c bi t là c qu n lí c a nhà n ả ể ả c. Đ b o đ m
ị ườ ấ ơ tính chính xác thông tin trên th tr ng do các sàn cung c p thì các c quan nhà n ướ c
ườ ể ượ ả ph i th ng xuyên ki m tra giám sát các thông tin đ ế c niêm y t trên sàn.
ề ơ ế ướ ầ ữ ự ệ ạ * V c ch chính sách: Nhà n ề c c n th c hi n nh ng chính sách t o đi u
ề ặ ệ ể ượ ạ ộ ư ủ ụ ki n v m t th t c đ các sàn đ c nhanh chóng đ a vào ho t đ ng trên th ị
ườ ự ẩ ờ ồ ợ ị tr ớ ng. Đ ng th i nhanh chóng xây d ng mô hình sàn giao d ch chu n phù h p v i
ự ế ủ ề ệ ể ệ ố ệ đi u ki n th c t c a Vi t Nam, đ h th ng các sàn này nhanh chóng mang l ạ i
29.
ị
Ộ
Ấ
Ị
ƯỚ Ố Ớ
Ữ ự
Ộ Ả
ưở
Ủ
i th
Ấ ẫ
ứ
29 Văn Th Anh, “SÀN GIAO D CH B T Đ NG S N – M T TRONG NH NG N I DUNG QU N LÝ Ả Ả Ộ C Đ I V I TH TR C A NHÀ N ng “sinh viên ọ nghiên c u khoa h c năm 2009”, ng
Ộ ả NG B T Đ NG S N”, công trình d thi gi ầ ng d n TS Tr n Quang Anh.
Ị ƯỜ ườ ướ i h
68
ệ ả hi u qu cho TT BĐS
ƯƠ Ả Ậ Ị Ụ Ệ CH NG III. GI I PHÁP HOÀN THI N PHÁP LU T D CH V SÀN GIAO
Ả Ị Ấ Ộ D CH B T Đ NG S N
ứ ứ ủ ữ ạ Trong ph m vi nghiên c u c a mình, căn c trên nh ng phân tích trên, tác
ả ư ộ ố ả ể ầ ả ấ gi đ a ra m t s gi ệ i pháp mang tính ch t tham kh o đ góp ph n hoàn thi n
ậ ề ấ ộ ả ở ị ệ pháp lu t v sàn giao d ch b t đ ng s n Vi t Nam.
ậ ủ ộ ộ ế ậ ượ ầ ườ Pháp lu t là m t b ph n c a ki n trúc th ng t ng và th ế ng có xu th đi
ể ủ ơ ở ạ ầ ự ế ể ệ ỏ ộ theo s phát tri n c a c s h t ng. Vì th , không th tránh kh i vi c xã h i phát
ế ố ể ườ ữ ế ẫ ữ sinh nh ng y u t ậ mà pháp lu t không th l ng tr ướ ượ c đ ạ c, d n đ n nh ng h n
ự ế ế ậ ị ậ ề ấ ộ ị ch khi pháp lu t không theo k p th c t ả . Pháp lu t v sàn giao d ch b t đ ng s n
ậ ở ệ ư cũng v y. Tuy sàn giao d ch ớ ị BĐS m i hình thành Vi ữ t Nam nh ng đã có nh ng
ướ ứ ạ ươ ể ớ ự ị ườ ứ ủ ể b c phát tri n khá ph c t p t ng ng v i s phát tri n c a th tr ng BĐS.
ể ườ ư ậ ướ ế ượ ế ố ữ ứ ạ Pháp lu t ch a th l ng tr c h t đ c nh ng y u t ph c t p này và còn có
ữ ề ệ ế ề ạ ầ ỉ ph n h n ch trong vi c đi u ch nh sàn giao d ch ấ ị BĐS. Sau đây là nh ng đ xu t
ủ ề ậ ả ỉ ể đ nâng cao tính kh thi c a pháp lu t đi u ch nh sàn giao d ch ị BĐS.
ứ ấ ấ ộ ự ẩ ả ị Th nh t, xây d ng tiêu chí sàn giao d ch b t đ ng s n chu n
ể ừ ượ ậ ớ ư ộ ộ ị K t khi đ c thành l p t i nay, ch a có m t tiêu chí hay m t quy đ nh c ụ
ề ế ố ể ẩ ủ ậ th nào v y u t chu n c a sàn giao d ch ị BĐS. Sàn giao d chị ạ BĐS thành l p, ho t
ư ệ ổ ộ ộ đ ng m t cách ồ ạ t, nh ng không phân bi t n i đâu là sàn giao d ch ị BĐS chu n,ẩ
ộ ố ự ẩ ộ ị sàn giao d ch ị BĐS không chu n. B xây d ng cũng đã xác đ nh m t s tiêu chí cho
ủ ả ậ ạ ộ ự s thành l p và ho t đ ng c a sàn giao d ch ị BĐS. Tuy nhiên, đây không ph i là tiêu
ữ ề ể ệ ẩ ẳ ị chí đ kh ng đ nh sàn giao d ch ị BĐS chu n hay không. Nh ng đi u ki n này ch đ ỉ ể
ả ủ ề ấ ộ ạ ộ ể ệ ậ ộ ị công nh n m t sàn giao d ch b t đ ng s n đ đi u ki n đ ho t đ ng ch ch a h ứ ư ề
ớ ấ ượ ấ ộ ủ ả nói t i ch t l ị ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n.
ự ế ấ ộ ố ượ Trong th c t ị , các sàn giao d ch b t đ ng s n ả ở ướ n c ta s l ớ ng khá l n,
ấ ượ ụ ư ế ự ạ ộ ả liên t c có xu th tăng lên, nh ng ch t l ủ ả ng thì không đ m b o. S ho t đ ng c a
ấ ộ ấ ộ ả ả ỗ ị ị ạ các sàn giao d ch b t đ ng s n còn “bát nháo”, m i sàn giao d ch b t đ ng s n ho t 69
ư ậ ủ ế ể ộ ờ ớ ể ướ ớ ộ đ ng m t ki u, không có quy c . Nh v y, đ n bao gi m i có th h ng t i tính
ụ ệ ị ỉ ớ ạ chuyên nghi p khi kinh doanh lo i hình d ch v này. Ch quan tâm t i các y u t ế ố ề v
ư ủ ấ ộ ấ ủ ả ị ướ ầ ơ ở ậ c s v t ch t c a sàn giao d ch b t đ ng s n là ch a đ ; Nhà n c c n song song
ấ ượ ệ ẩ ủ ộ ấ ượ thúc đ y vi c nâng cao ch t l ng c a đ i ngũ nhân viên, nâng cao ch t l ị ng d ch
ấ ộ ế ầ ỉ ố ự ẩ ả ị ụ ủ v c a sàn giao d ch b t đ ng s n. Vì th , c n xây d ng ch s chu n (thông tin v ề
ề ặ ấ ộ ủ ạ ả ị ả giá c , thông tin v m t hàng, ch ng lo i…) và tiêu chí sàn giao d ch b t đ ng s n
ấ ượ ể ẩ ị ủ ả ị ể chu n đ có th xác đ nh ch t l ấ ộ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n. Mô hình sàn
ẩ ẽ ấ ộ ả ị ướ ự ụ ẩ giao d ch b t đ ng s n chu n s là th c đo, chu n m c áp d ng trong th c t ự ế ừ . T
ẩ ự ấ ộ ủ ệ ể ề ả ạ ị ộ đó, t o đi u ki n thúc đ y s phát tri n c a các sàn giao d ch b t đ ng s n m t
ị ướ ẩ ẽ ầ ấ ộ ề ả ị cách có đ nh h ả ng. Các tiêu chí v sàn giao d ch b t đ ng s n chu n s c n ph i
ụ ể ớ ộ ấ ộ ủ ả ị quan tâm m t cách c th t i quy mô c a sàn giao d ch b t đ ng s n, s l ố ượ ng
ỉ ơ ố ượ ầ ố ư ể nhân viên (không ch đ n thu n là quy mô, s l ng nhân viên t i thi u nh quy
ấ ượ ủ ệ ậ ọ ơ ườ ứ ị đ nh c a pháp lu t hi n nay); quan tr ng h n là ch t l ủ ng c a ng ầ i đ ng đ u
ấ ộ ấ ộ ả ả ộ ị ị sàn giao d ch b t đ ng s n, đ i ngũ nhân viên trên sàn giao d ch b t đ ng s n (đây
ế ố ế ị ớ ấ ộ ệ ị ị ẽ s là y u t mang tính quy t đ nh t ả i vi c xác đ nh sàn giao d ch b t đ ng s n
ẩ chu n)…
ứ ườ ấ ộ ả ị Th hai, tăng c ng tính pháp lý cho sàn giao d ch b t đ ng s n
ị ượ ị ườ ậ ằ ạ Sàn giao d ch BĐS đ c thành l p nh m minh b ch hóa th tr ng BĐS,
ậ ợ ấ ạ ệ ế ị cung c p thông tin chính xác, t o thu n l ấ i cho vi c ti n hành các giao d ch b t
ấ ộ ả ở ả ị ệ ư ẫ ộ đ ng s n. Tuy nhiên, các sàn giao d ch b t đ ng s n Vi t Nam v n ch a làm t ố t
ấ ộ ứ ủ ư ả ả ả ượ ị ch c năng c a mình. Sàn giao d ch b t đ ng s n ch a đ m b o đ c tính minh
ể ạ ị ườ ự ề ạ ạ b ch v thông tin trên sàn thì sao có th t o ra s minh b ch trên th tr ệ ng. Vi c
ấ ộ ế ả ả ẩ ị ừ ti n hành giao d ch các s n ph m b t đ ng s n theo chu trình khép kín t khâu cung
ớ ấ ộ ộ ố ủ ả ị ấ c p thông tin t i bán hàng c a m t s sàn giao d ch b t đ ng s n đã đi ng ượ ạ c l i
ấ ộ ạ ộ ủ ế ệ ả ắ ị nguyên t c ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n. Vì th , vi c nâng cao tính
ầ ứ ấ ộ ả ộ ị ế pháp lý cho sàn giao d ch b t đ ng s n là m t nhu c u b c thi t.
ể ả ể ả ậ ầ ị ấ Vì v y, c n sát sao trong công tác ki m tra đ đ m b o các sàn giao d ch b t
ủ ế ả ả ấ ầ ộ đ ng s n ph i cung c p đ y đ , chính xác và niêm y t công khai các thông tin liên
ủ ự ế ở ả ủ ề ặ ợ ồ quan đ n tính pháp lý c a d án nhà . H p đ ng ho c văn b n y quy n bán, cho
70
ở ả ở ậ ủ ấ thuê nhà , b ng giá bán, giá cho thuê nhà có đóng d u xác nh n c a ch đ u t ủ ầ ư
ự ệ ầ ả ậ ỹ và biên b n nghi m thu k thu t đã xây d ng xong ph n móng. Ngoài ra, sàn giao
ấ ộ ỉ ượ ổ ả ứ ở ơ ở ợ ị d ch b t đ ng s n ch đ c t ch c bán nhà ả ủ ồ trên c s h p đ ng, văn b n y
ệ ề ớ ở ủ ầ ư quy n đã ký v i doanh nghi p có nhà và sau khi ch đ u t ự đã xây d ng xong
ữ ề ầ ấ ượ ị ị ph n móng. Đây là nh ng v n đ đã đ ị c quy đ nh trong Ngh đ nh 71/2010/NĐCP
ướ ẫ ậ ở h ng d n Lu t Nhà .
ả ẽ ị ế ạ ộ ấ ộ ư ậ ủ ị Nh v y, ho t đ ng c a các sàn giao d ch b t đ ng s n s b si ặ ơ t ch t h n,
ấ ộ ạ ộ ữ ụ ể ả ị ậ ẽ ị nh ng sàn giao d ch b t đ ng s n nào ho t đ ng theo ki u ch p gi t s b th ị
ườ ả tr ng đào th i.
ứ ự ố ệ ả ấ Th ba, th c hi n th ng nh t trong công tác qu n lý nhà n ướ ố ớ c đ i v i
ấ ộ ả ị sàn giao d ch b t đ ng s n
ấ ộ ụ ể ị ướ ị ườ ả ả Sàn giao d ch b t đ ng s n là công c đ Nhà n c qu n lý th tr ấ ng b t
ể ự ấ ộ ứ ể ệ ả ị ủ ả ộ đ ng s n. Đ sàn giao d ch b t đ ng s n có th th c hi n đúng ch c năng c a
ủ ầ ả ướ ệ ả ự mình thì c n có s qu n lý c a Nhà n c. Tuy nhiên, hi n nay công tác qu n lý
ướ ố ớ ấ ộ ấ ậ ề ả ị Nhà n c đ i v i sàn giao d ch b t đ ng s n còn nhi u b t c p.
ệ ả ơ ị ướ ố ớ ị Theo quy đ nh hi n hành, c quan qu n lý Nhà n c đ i v i sàn giao d ch
ả ở ươ ự ụ ả ả ơ ộ ấ ộ b t đ ng s n Trung ị ng là C c qu n lý nhà B Xây d ng, c quan qu n lý đ a
ươ ư ế ự ữ ệ ấ ả ở ưở ph ng là S xây d ng. Vi c phân c p qu n lý nh th nh ng t ẽ ạ ng s t o ra s ự
ậ ợ ứ ạ ư ướ ợ h p lý và thu n l i nh ng th c t ự ế ạ ở l i tr nên nhiêu khê, ph c t p. Tr ế c khi ti n
ả ử ồ ơ ạ ộ ấ ộ ồ ị ả hành ho t đ ng, sàn giao d ch b t đ ng s n ph i g i h s bao g m đăng ký kinh
ạ ộ ề ở ự ế ị ươ ự ở ị doanh và quy ch ho t đ ng v S Xây d ng đ a ph ng. S Xây d ng đ a ph ươ ng
ể ố ự ư ệ ả ấ ộ ẽ s có trách nhi m báo cáo B Xây d ng đ th ng nh t qu n lý và đ a lên website
ấ ộ ả ạ ị ệ ủ c a M ng các sàn giao d ch b t đ ng s n Vi ỉ ấ t Nam. Quá trình này không ch m t
ứ ạ ả ủ ủ ụ ể ề ậ ờ ở ơ nhi u th i gian mà th t c ki m tra cũng tr nên ph c t p h n. H u qu c a nó
ệ ậ ố ố ớ đ i v i các doanh nghi p, cá nhân mu n thành l p sàn giao d ch ị BĐS s t o ra tâm ẽ ạ
ạ ế ố ớ ủ ụ ướ ệ ả ắ lý ng i ti n hành các th t c hành chính; đ i v i Nhà n ắ c vi c qu n lý, n m b t
ự ế ủ ủ ề ậ ị ẽ ặ thông tin c a các sàn giao d ch cũng s g p nhi u khó khăn. S ti p c n c a các
ớ ướ ự ệ ả ơ sàn giao d ch ị BĐS v i Nhà n c luôn ph i th c hi n qua các c quan trung gian.
ư ậ ừ ừ ế ả ả ả ả ộ ề ờ Nh v y, v a không đ m b o ti n đ v th i gian v a không đ m b o tính chính
71
ủ xác c a thông tin.
ể ấ ộ ử ự ế ả ầ ơ Có th th y, c n xây d ng c ch “m t c a” trong công tác qu n lý Nhà
ướ ố ớ ấ ộ ả ướ ệ n ị c đ i v i các sàn giao d ch b t đ ng s n. Nhà n ắ c nên cân nh c vi c thành
ấ ộ ộ ơ ự ả ả ộ ị ề ậ l p m t c quan chuyên trách qu n lý v sàn giao d ch b t đ ng s n tr c thu c B ộ
ọ ấ ự ề ẽ ả ơ ớ ệ ổ ứ Xây d ng. Đây s là c quan qu n lý m i v n đ liên quan t i vi c t ạ ch c và ho t
ấ ộ ư ậ ẽ ả ủ ả ả ị ượ ệ ế ộ đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n. Nh v y, s đ m b o đ ậ c vi c ti p c n
ữ ộ ướ ớ ấ ộ ủ ụ ả ị ự ế m t cách tr c ti p gi a Nhà n c v i các sàn giao d ch b t đ ng s n. Th t c hành
ẽ ượ ả ả ẽ ặ ề ị chính s đ ấ ộ c c i cách, các sàn giao d ch b t đ ng s n s g p nhi u thu n l ậ ợ ơ i h n
ủ ụ ế ậ ổ ướ ẽ ự ả trong khâu ti n hành th t c thành l p, thay đ i… Nhà n ế c s tr c ti p qu n lý
ấ ộ ả ị ườ ể ế các sàn giao d ch b t đ ng s n, th ng xuyên ki m tra, giám sát và ti n hành x ử
ạ ạ ả ph t khi có vi ph m x y ra.
ứ ư ề ử ạ ố ớ ế ạ ị ỉ Th t , đi u ch nh ch tài x ph t vi ph m đ i v i sàn giao d ch BĐS,
ậ ơ ạ ộ ể ể ủ ị thành l p c quan chuyên ngành đ ki m tra ho t đ ng c a các sàn giao d ch
ả ấ ộ b t đ ng s n
ộ ấ ạ ộ ứ ề ệ ạ ố ố M t v n đ khá nh c nh i hi n nay đó là tình tr ng ho t đ ng “nh n nháo”
ậ ở ổ ế ấ ộ ạ ả ị ủ c a các sàn giao d ch b t đ ng s n. Vi ph m pháp lu t tr nên ph bi n và không
ừ ở ấ ộ ơ ả ả ị ng ng tăng lên các sàn giao d ch b t đ ng s n. Nguyên nhân c b n là do Nhà
ướ ạ ủ ứ ố ớ ư ử ữ ủ ế ạ n c ch a có nh ng ch tài x ph t đ s c răn đe đ i v i các vi ph m c a sàn
ấ ộ ư ữ ế ẹ ệ ạ ả ị ả ử giao d ch b t đ ng s n. Nh ng ch tài x ph t hi n nay còn quá nh , ch a đ m
ặ ượ ứ ệ ạ ạ ớ ỉ ả b o ngăn ch n đ ấ c vi ph m. M c ph t cao nh t hi n nay cũng m i ch lên t ớ i
ạ ổ ộ ố ả ợ ồ ớ ậ 70.000.000 đ ng và m t s hình ph t b sung. So v i kho n l i nhu n mà các sàn
ấ ộ ể ả ị ượ ứ ấ ẳ ạ giao d ch b t đ ng s n có th thu đ c thì m c ph t này ch ng th m vào đâu.
ử ế ể ạ ỏ Thêm vào đó, công tác ki m tra, giám sát và ti n hành x ph t cũng vô cùng l ng
ụ ể ạ ộ ủ ữ ệ ị ẻ l o. Không có nh ng quy đ nh c th trong vi c rà soát ho t đ ng c a các sàn giao
ộ ị ườ ư ơ ị d ch trên đ a bàn m t cách th ng xuyên. Cũng ch a có c quan chuyên trách đ ể
ự ự ệ ệ ề ệ ở ồ ư ả th c hi n vi c này. S xây d ng khi ph i ôm đ m quá nhi u công vi c cũng ch a
ử ệ ệ ế ể ầ sát sao trong vi c ti n hành công tác này. G n đây, vi c ki m tra và x lý các sàn
ả ị ượ ư ữ ạ ớ ọ ơ ấ ộ giao d ch b t đ ng s n đã đ ệ c chú tr ng h n. Nh ng so v i nh ng vi ph m hi n
ố ỏ ể ẫ ỉ ư nay thì v n ch nh “mu i b b ”.
ề ậ ở ư ề ế ả ơ ị Nh đã đ c p trên, n u có c quan chuyên trách qu n lý v sàn giao d ch
72
ộ ơ ụ ậ ự ệ ệ ả ể ấ ộ b t đ ng s n thì cũng nên có m t c quan chuyên th c hi n nhi m v h u ki m
ạ ộ ấ ộ ệ ả ấ ị ị ố ớ đ i v i các sàn giao d ch b t đ ng s n. Ch u trách nhi n c p phép ho t đ ng cho
ấ ộ ệ ả ả ị ị ạ ộ các sàn giao d ch b t đ ng s n thì cũng ph i ch u trách nhi m giám sát ho t đ ng
ấ ộ ẽ ườ ả ơ ị ủ c a các sàn giao d ch b t đ ng s n. C quan này s th ể ế ng xuyên ti n hành ki m
ố ớ ấ ộ ử ệ ả ạ ạ ị ế tra, phát hi n và x lý vi ph m đ i v i các sàn giao d ch b t đ ng s n vi ph m. K t
ạ ộ ử ử ệ ế ạ ạ ạ ớ ợ h p v i vi c nâng cao ch tài x ph t, ho t đ ng x ph t vi ph m hành chính s ẽ
ừ ủ ữ ệ ầ ặ ạ ả ơ ạ đ t hi u qu cao h n. T đó, góp ph n ngăn ch n nh ng vi ph m c a các sàn giao
ấ ộ ả ươ ị d ch b t đ ng s n trong t ng lai.
ơ ế ấ ộ ứ ả ị ế ữ Th năm, ban hành c ch liên k t gi a các sàn giao d ch b t đ ng s n
ấ ộ ạ ộ ỏ ẻ ệ ả ị Các sàn giao d ch b t đ ng s n hi n nay ho t đ ng còn nh l , manh mún,
ế ớ ự ư ạ ấ m nh ai n y làm, ch a có s liên k t v i các sàn giao d ch ị BĐS khác. Đôi khi còn
ự ạ ữ ế ạ ệ ạ có s c nh tranh thi u lành m nh gi a các sàn giao d ch ị BĐS, gây thi ả t h i cho b n
ữ ế ế ả thân sàn giao d ch ế ơ ị BĐS và c khách hàng. Vì th , c ch liên k t gi a các sàn giao
ấ ầ ế ị BĐS là r t c n thi d ch t.
ự ế ể ướ ớ ụ ị Trong th c t , đ h ng t ấ ộ i m c đích liên thông các sàn giao d ch b t đ ng
ấ ộ ự ạ ả ầ ộ ị ả s n, B Xây d ng đã yêu c u các sàn giao d ch b t đ ng s n tham gia m ng các sàn
ấ ộ ấ ộ ả ạ ả ị ị giao d ch b t đ ng s n. Ngày 16/4/2011, m ng các sàn giao d ch b t đ ng s n Vi ệ t
ạ ộ ế ế ể ạ ạ ổ ờ Nam đã t ng k t ho t đ ng năm 2010 và tri n khai k ho ch năm 2011. T i th i
ả ướ ể ư ơ ớ ị đi m đó, c n c có 750 sàn giao d ch ỉ ị BĐS nh ng m i ch có 209 đ n v tham gia
ự ắ ạ m ng sàn giao d ch ị BĐS, trong đó khu v c phía Nam có 99 thành viên, phía B c là
ấ ộ ề ả ạ ị ệ 103 và mi n Trung là 7. M ng các sàn giao d ch b t đ ng s n Vi t Nam thu hút
ượ ầ ệ ượ ườ ậ ả ớ đ c g n 4 tri u l t ng ề ầ i truy c p, tăng kho ng 1.4 l n so v i năm 2009. Nhi u
ề ị ườ ấ ộ ậ ủ ả ướ thông tin v th tr ng b t đ ng s n, chính sách pháp lu t c a Nhà n c đ ượ c
ườ ặ ệ ề nhi u ng ậ i truy c p. Đ c bi ề t các thông tin v các sàn giao d ch ị BĐS đã đăng ký
ủ ề ạ ộ ườ ượ ậ ậ ạ ệ và đ đi u ki n ho t đ ng th ng xuyên đ ẫ c c p nh t. Tuy nhiên m ng v n
ư ượ ế ớ ư ư ượ ệ ch a làm đ c vi c liên k t v i các sàn giao d ch ị BĐS, ch a đ a đ ữ c nh ng con
ể ể ị ố ụ ể ề s c th v giao d ch trong ngày, trong tháng, trong quý đ khách hàng có th truy
ẽ
ả
ấ
ộ
ị
30 DiaOcOnline.vn Theo Báo Xây D ng (2011), “Các sàn giao d ch b t đ ng s n s liên thông”, ự http://www.diaoconline.vn, ngày 19/04/2011.
73
c pậ 30.
ướ ụ ể ữ ự ạ ầ ơ ị Tr ệ c th c tr ng đó, c n có nh ng quy đ nh c th , rõ ràng h n trong vi c
ệ ơ ế ấ ộ ự ữ ự ế ế ả ị ả th c hi n c ch liên k t gi a các sàn giao d ch b t đ ng s n. S liên k t này ph i
ơ ở ự ỏ ấ ộ ữ ả ậ ị ự d a trên c s s th a thu n gi a các sàn giao d ch b t đ ng s n, trong khuôn kh ổ
ủ ả ướ ị ự s qu n lý c a Nhà n ấ ộ c. Thông qua đó, thông tin trên các sàn giao d ch b t đ ng
ẽ ề ấ ọ ộ ố ả ẽ ượ s n s đ c sàng l c m t cách rõ ràng, th ng nh t và chính xác. Đây s là ti n đ ề
ệ ố ấ ộ ự ể ả ộ ị cho s phát tri n sàn giao d ch b t đ ng s n m t cách có h th ng, nâng cao tính
ả ủ ệ ệ chuyên nghi p và hi u qu c a sàn giao d ch ị BĐS.
ứ ườ ạ ộ ủ ể Th sáu, tăng c ng công tác thanh tra, ki m tra ho t đ ng c a các sàn
ấ ộ ả ị giao d ch b t đ ng s n.
ấ ộ ệ ả ị ượ ậ ồ ạ Sàn giao d ch b t đ ng s n hi n nay đ ộ c l p ra m t cách “ ư t” nh ng
ổ ế ạ ộ ư ệ ạ ậ ả ho t đ ng còn ch a hi u qu , vi ph m pháp lu t cũng khá ph bi n. Tuy nhiên,
ự ế ử ệ ệ ạ ậ ậ ầ vi c phát hi n, x lý vi ph m trong th c t ử còn khá ch m. Vì v y, c n x lý
ạ ộ ố ớ ế ạ ả ọ ỉ nghiêm minh n u có sai ph m x y ra; thanh l c và đình ch ho t đ ng đ i v i các
ạ ộ ự ế ị ả ơ ở c s , các sàn giao d ch không còn kh năng và không ho t đ ng trên th c t ồ . Đ ng
ờ ề ự ạ ộ ủ ạ ậ ậ ờ ị ị th i, luôn c p nh t thông tin k p th i v th c tr ng ho t đ ng c a các sàn giao d ch
ứ ủ ậ ợ ự ể ả ổ ộ ấ ộ b t đ ng s n trên c ng thông tin chính th c c a B xây d ng đ thu n l ệ i cho vi c
ắ ắ theo dõi và n m b t sát sao.
ấ ộ ẫ ả ớ ộ ị Sàn giao d ch b t đ ng s n v n là m t mô hình còn khá m i m ẻ ở ướ n c ta.
ấ ị ữ ế ệ ể ề ế ấ ạ ỏ Vì th , vi c còn nh ng h n ch nh t đ nh là đi u không th tránh kh i. V n đ ề
ể ề ế ế ạ ậ ọ ả ữ quan tr ng là dám nhìn nh n nh ng h n ch , thi u sót đ đ ra gi ắ i pháp kh c
ụ ữ ế ạ ờ ớ ị ượ ữ ỉ ả ấ ph c k p th i. V i nh ng h n ch đã đ c ch ra, nh ng gi ề i pháp đ xu t góp
ướ ớ ậ ề ấ ộ ư ệ ệ ả ị ầ ph n h ng t i vi c hoàn thi n pháp lu t v sàn giao d ch b t đ ng s n nh trên;
ấ ộ ả ằ ọ ươ ể ẽ ị Hy v ng r ng, sàn giao d ch b t đ ng s n trong t ạ ng lai s phát tri n lành m nh
ể ệ ộ ố ụ ề ấ ế ị ườ ơ h n, th hi n m t cách t t nh t vai trò là công c đi u ti t th tr ấ ộ ng b t đ ng
74
ị ườ ạ ầ ấ ộ ả ả s n, góp ph n minh b ch hóa th tr ng b t đ ng s n.
Ậ Ế K T LU N
ạ ộ ủ ế ấ ộ ả ể Ho t đ ng c a các th ch trung gian, h tr ỗ ợ ị ườ th tr ng b t đ ng s n nói
ế ố ụ ả ộ ị ị ọ chung và d ch v sàn giao d ch đ ng s n nói riêng là y u t ầ quan tr ng góp ph n
ị ườ ủ ạ ấ ộ ờ ủ ự ạ ả nâng cao tính minh b ch c a th tr ng b t đ ng s n. S ra đ i c a lo i hình kinh
ủ ể ạ ộ ỗ ợ ụ ủ ự ộ ị doanh d ch v này có tác đ ng h tr tích c c cho ho t đ ng c a các ch th kinh
ờ ạ ấ ộ ả ạ doanh b t đ ng s n. LKDBĐS năm 2014 ra đ i, t o hành lang pháp lý cho ho t
75
ụ ụ ắ ầ ị ượ ữ ế ộ đ ng d ch v SGDBĐS, đã ph n nào kh c ph c đ ạ c nh ng y u kém trong ho t
ị ướ ạ ộ ụ ể ị ộ đ ng SGDBĐS, đ nh h ng cho ho t đ ng d ch v trên SGDBĐS phát tri n lành
ạ m nh.
ị ườ ể ầ ệ ờ Sau g n 20 năm ra đ i và phát tri n th tr ng BĐS Vi ữ t Nam đã có nh ng
ề ớ ế ố đóng góp to l n cho n n kinh t qu c dân. Tuy nhiên TT BĐS còn nhi u t n t ề ồ ạ i,
ệ ượ ể ề ị ườ ầ ị đi n hình là hi n t ng giao d ch ng m, các thông tin v th tr ng không đ ượ c
ể ạ ạ công khai làm cho TT BĐS phát tri n không minh b ch và không lành m nh. Vì
ầ ấ ế ự ệ ệ ả ậ v y, yêu c u c p thi ạ t là ph i th c hi n các bi n pháp làm cho TT BĐS lành m nh
và minh b ch.ạ
ả ụ ồ ạ ủ ị ườ ể ữ ị ộ M t gi ắ i pháp đ kh c ph c t n t i c a th tr ủ ng đó là nh ng quy đ nh c a
ậ ạ ơ ở ự ị ờ ủ pháp lu t t o c s pháp lí cho s ra đ i c a các sàn giao d ch BĐS. Tuy nhiên qua
ự ế ạ ộ ủ ệ ệ ấ ạ ấ th c t ề cho th y hi n tr ng ho t đ ng c a các SGD BĐS hi n nay còn r t nhi u
ậ ợ ụ ẽ ở ủ ậ ể ạ ộ ề ấ ậ b t c p, có nhi u hành vi lách lu t, l i d ng k h c a pháp lu t đ ho t đ ng.
ạ ộ ệ ượ ẩ ở ộ Các SGD ho t đ ng không theo m t quy trình chu n. S dĩ có hi n t ng này là do
ế ướ ư ệ ệ ẫ cho đ n nay nhà n ả ả c v n ch a có bi n pháp qu n lí các SGD BĐS hi u qu .
ữ ự ạ ườ ế ướ Chính nh ng th c tr ng trên mà ng i vi ớ t m i có h ạ ộ ứ ề ng nghiên c u v ho t đ ng
ả ướ ố ớ ụ ề ậ ủ qu n lí c a nhà n ơ ả c đ i v i các SGD BĐS. Đ tài t p trung vào m c tiêu c b n
ạ ộ ủ ệ ề ấ ạ ươ ả là: Phân tích hi n tr ng ho t đ ng c a các SGD BĐS và đ xu t ph ng án qu n lí
ướ ố ớ ể ệ ả ọ ệ ủ c a nha n c đ i v i các SGD BĐS hi u qu và khoa h c, đ TT BĐS Vi t Nam
ạ ộ ướ ạ ộ ả ổ có m t m ng l ệ i các SGD BĐS ho t đ ng hi u qu trong khuôn kh pháp lí.
ề ặ ề ề ậ ỏ ữ ề ấ V m t lí lu n, đ tài đ tài làm sáng t ề ơ ả nh ng v n đ c b n v BĐS, TT
ơ ả ữ ề ộ BĐS, nh ng n i dung c b n v SGD BĐS.
ề ặ ạ ộ ự ự ề ễ ạ ả V m t th c ti n: Đ tài phân tích th c tr ng ho t đ ng qu n lí nhà n ướ c
ạ ộ ự ủ ạ ố ớ đ i v i các SGD BĐS thông qua th c tr ng ho t đ ng c a các SGD BĐS. và đúc rút
ệ ổ ứ ủ ướ ả kinh nghi m t ch c và qu n lí SGD BĐS c a n c ngoài.
ơ ở ứ ự ề ạ ấ ậ ươ Trên c s lí lu n và th c tr ng nghiên c u, chúng có đ xu t ph ng án
ả ướ ố ớ ộ ố ế ồ ủ qu n lí c a nhà n ị ể ệ ờ c đ i v i các SGD BĐS đ ng th i có m t s ki n ngh đ vi c
ả ượ ả ơ ệ qu n lí các SGD BĐS đ c hi u qu h n.
ứ ứ ề ệ ậ ắ ơ ố ớ Qua vi c nghiên c u đ tài, chúng em đã có nh n th c sâu s c h n đ i v i
ộ ố ụ ề ấ ả ể ầ ị ị d ch v SGDBĐS và đ xu t m t s gi i pháp góp ph n phát tri n d ch v ụ
76
ị ườ ạ ư ệ ấ ộ ả SGDBĐS trong giai đo n th tr ng b t đ ng s n “đóng băng” nh hi n nay. Năm
ị ườ ế ể ề ấ ầ 2015, th tr ị ườ BĐS đã có nhi u bi n chuy n, th tr ng ng đang “ m d n” lên, các
ề ể ị ướ ự ế ầ ị giao d ch đang phát tri n theo chi u h ớ ng gia tăng; nhu c u giao d ch tr c ti p v i
ủ ầ ư ủ ồ ạ ớ ị ch đ u t ẫ c a khách hàng v n song song t n t i v i giao d ch trên SGDBĐS. Theo
ụ ị ớ ụ ẽ ọ ị đó, d ch v môi gi ữ i trên SGDBĐS đã, đang và s luôn là d ch v quan tr ng, h u
ể ủ ẩ ự ích thúc đ y s phát tri n c a th tr ị ườ BĐS. ng
Ụ Ả Ệ DANH M C TÀI LI U THAM KH O
1) Lu t kinh doanh b t đ ng s n năm 2014
ấ ộ ậ ả
2) Lu t kinh doanh b t đ ng s n năm 2006
77
ấ ộ ậ ả
3) Ngh đ nh s 76/2015/NĐCP ban hành ngày 10/09/2015 quy đ nh chi ti
ị ị ố ị ế t thi hành
ộ ố ề ủ ấ ộ ả ậ m t s đi u c a Lu t Kinh doanh b t đ ng s n.
4) Ngh đ nh 121/2013/NĐ CP bao g m các hành vi vi ph m các quy đ nh c a pháp
ị ị ủ ạ ồ ị
ậ ề ạ ộ ấ ộ ủ ả ậ ị lu t v thành l p và ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n.
5) Thông t
ư ố ề ướ ộ ố ộ ự ệ ẫ s 13/2008/TTBXD v h ủ ng d n th c hi n m t s n i dung c a
ị ị ủ ủ ố ị Ngh đ nh s 153/2007/NĐCP ngày 15 tháng 10 năm 2007 c a Chính ph quy đ nh
ế ướ ấ ộ ả ậ ẫ chi ti t và h ng d n thi hành Lu t Kinh doanh b t đ ng s n
6) TS Doãn H ng Nhung (2009), Hoàn thi n pháp lu t v sàn giao d ch kinh doanh
ậ ề ệ ồ ị
ả ở ệ ạ ọ ộ ố ộ ấ ộ b t đ ng s n Vi t Nam, NXB Đ i h c Qu c gia Hà N i, Hà N i.
7) TS Nguy n Quang Tuy n, TS Tr n Quang Huy (2009), Giáo trình Pháp lu t v
ế ễ ầ ậ ề
ấ ộ ư ả ộ Kinh doanh b t đ ng s n, NXB T pháp, Hà N i.
8) Nguy n Quang Tuy n (2012), Pháp lu t v kinh doanh d ch v b t đ ng s n
ụ ấ ộ ậ ề ế ễ ị ả ở
ệ Vi ộ ư t Nam, NXB T pháp, Hà N i
Ộ Ộ Ấ Ả Ị ị Ữ 9) Văn Th Anh, “SÀN GIAO D CH B T Đ NG S N – M T TRONG NH NG
Ộ Ủ Ả ƯỚ Ố Ớ Ị ƯỜ Ấ N I DUNG QU N LÝ C A NHÀ N C Đ I V I TH TR Ộ NG B T Đ NG
Ả ự ả ưở ọ S N”, công trình d thi gi i th ứ ng “sinh viên nghiên c u khoa h c năm 2009”,
ẫ ng ườ ướ i h ầ ng d n TS Tr n Quang Anh.
10) Nguy n Th Nhung (2010), Pháp lu t v c c u t
ậ ề ơ ấ ổ ễ ị ứ ủ ạ ộ ch c và ho t đ ng c a sàn
ấ ộ ả ạ ị ệ ậ ố ệ ế giao d ch B t đ ng s n t i Vi t Nam”, Khóa lu n t t nghi p, Khoa Kinh t ạ , Đ i
ộ ậ ọ h c Lu t Hà N i.
ậ ề ị ụ ễ ể ị ớ ấ ộ ả ệ 11) Nguy n Th Hi n, “Hoàn thi n pháp lu t v d ch v môi gi i b t đ ng s n trên
ấ ộ ả ở ị ệ ậ ọ ạ ậ sàn giao d ch kinh doanh b t đ ng s n Vi t Nam”, Lu n văn th c sĩ lu t h c năm
ẫ ồ 2015, ng ườ ướ i h ng d n PGS.TS Doãn H ng Nhung.
ề ạ ả ấ ồ ấ ộ 12) H Quang Huy (2011), “Đăng ký b t đ ng s n và v n đ minh b ch hóa thông
ấ ộ ủ ề ạ ả tin v tình tr ng pháp lý c a b t đ ng s n”, đăng trên http://moj.gov.vn vào ngày
21/10/2011.
ấ ộ ế ầ ả ị ả 13) Thúy Ngân/Info TV (2012), “Yêu c u báo cáo k t qu giao d ch b t đ ng s n
qua sàn”, http://vov.vn, ngày 04/07/2012.
14) Trung Kiên (2012), Báo cáo giao d ch qua sàn giao d ch b t đ ng s n: M t b
ấ ộ ả ị ị ộ ướ c
78
ế ti n m i, ớ http://tinnhanhchungkhoan.vn , (ngày 24/7/2012).
15) Hoàng Lan (2013), Không th b m c th tr
ể ặ ỏ ị ườ ấ ộ ả ng b t đ ng s n,
http://www.vnexpress , (ngày 02/4/2013).
16) Di u Vy, “Nhìn l
ệ ạ ị ườ ủ ầ ỳ ấ ộ ả i các chu k thăng tr m c a th tr ng b t đ ng s n”, đăng
ngày 15/02/2012 lúc 22:00 trên :
http://thongtinduan.vn/index.php?option=com_content&view=article&id=5471:nhin
licacchukthngtrmcathtrngbs&catid=8:chinhsachphaply&Itemid=7
ớ ả ả ậ ị ệ ấ ộ 17) Bùi Hoà (2014), Lu t kinh doanh b t đ ng s n 2014 – quy đ nh m i b o v
ề ợ ủ ườ ấ ộ ả ươ quy n l i c a ng i mua, thuê mua b t đ ng s n hình thành trong t ng lai,
http://www.vuanhlaw.com.vn , (ngày 17/12/2014).
18) Ng c Mai (2014), Giao d ch qua sàn b t đ ng s n: Không qu n đ
ấ ộ ả ượ ả ọ ị ỏ c thì b ,
http://www.tienphong.vn , (ngày 19/6/2014).
19) Kim Ngân (2014), Giao d ch b t đ ng s n qua sàn: C n b sung thêm quy
ấ ộ ả ầ ổ ị
ể ả ặ ị đ nh đ qu n lý ch t ch , ẽ http://congan.com.vn , (ngày 11/3/2014).
20) Tr n Cao Th c – Ph m Minh Hoàng (2014), VPLS Trí & c ng s , “Chính
ự ứ ầ ạ ộ
ố ớ ấ ộ ả ị sách đ i v i sàn giao d ch b t đ ng s n”, http://www.diaocvietnam.org.vn ,
79
(ngày 14/5/2014).