Ạ Ọ

Ố  Đ I H C QU C GIA HÀ N I

KHOA LU TẬ

***

BÀI T P NHÓM

Ị ƯỜ

Ấ Ộ

MÔN: PHÁP LU T V  TH  TR

NG B T Đ NG S N

ủ ề Ch  đ :

Ề Ị

HOÀN THI N PHÁP LU T V  D CH V  SÀN GIAO

Ấ Ộ D CH B T Đ NG S N

Nhóm 6:

ễ ễ ễ ễ

ị ươ

ng (Nhóm

14061552 14060013 14061555 14061515 14060147 14061549 14061521

1. Nguy n Th  Thanh Tú 2. Nguy n Xuân Đình 3. Nguy n Ng c Ánh 4. Nguy n Khánh Linh ị 5. Đoàn Th  Thanh Mai ị ễ 6. Ph m Th  Di m Thi ễ 7. Nguy n Th  Ph ng) tr

ưở SĐT: 0969029236 Email: nguyenphuong260996@gmail.com

Hà N i, Tháng 04 ­ 2017

Ụ Ụ M C L C

Ụ Ừ Ế Ắ DANH M C T  VI T T T

ấ ộ

ả B t đ ng s n ả ấ ộ ng b t đ ng s n ấ ộ ị ườ Th  tr ị ả

ấ ộ ậ ả BĐS TTBĐS SGDKDBĐS LKDBĐS Sàn giao d ch kinh doanh b t đ ng s n Lu t Kinh doanh b t đ ng s n

M  Đ UỞ Ầ

ề ặ ấ 1. Đ t v n đ

ị ử ụ ấ ộ ả ả ạ ộ ớ ị B t đ ng s n là m t lo i tài s n có giá tr  và giá tr  s  d ng l n. Nó cũng là

ạ ặ ộ ệ ị ườ ệ ị ườ ấ ộ m t lo i hàng hoá đ c bi ộ t trên m t th  tr ặ ng đ c bi t ­ Th  tr ả   ng b t đ ng s n.

ị ườ ấ ộ ị ườ ớ ị ườ ố ứ Th  tr ả ng b t đ ng s n cùng v i th  tr ng v n, th  tr ữ   ộ ng s c lao đ ng là nh ng

ự ế ủ ả ấ ầ ọ ứ ế ố y u t “đ u vào” quan tr ng c a quá trình s n xu t. Th c t ệ    đã ch ng minh, vi c

ị ườ ủ ể ấ ộ ả ả ưở ắ ị phát tri n c a th  tr ng b t đ ng s n  nh h ế ự ư ng sâu s c đ n s  h ng th nh hay

ộ ề ủ ế ẽ ị ườ ấ ộ ả ở suy vong c a m t n n kinh t . Vì l đó, th  tr ộ   ng b t đ ng s n đã tr  thành m t

ị ườ ạ ả ượ ế ớ ầ ữ trong nh ng th  tr ng nh y c m và đ c quan tâm hàng đ u trên th  gi ạ   i. T i

ệ ế ộ ủ ề ậ ị ườ Vi t Nam, theo xu th  h i nh p c a n n kinh t ế ị ườ  th  tr ng, th  tr ng quy n s ề ử

ượ ướ ể ế ậ ấ ụ d ng đ t đã đ c Nhà n ề ủ   c quan tâm và th  ch  hóa thành pháp lu t; quy n c a

ườ ử ụ ấ ượ ừ ị ườ ẩ ấ ộ ả ng i s  d ng đ t đ ở ộ c m  r ng, t đó, thúc đ y th  tr ng b t đ ng s n phát

ị ườ ể ấ ộ ủ ả ướ ượ tri n nhanh chóng. Th  tr ng B t  đ ng s n c a n c ta  đ c đánh giá là th ị

ườ ể ầ ư ề ỏ ạ tr ng ti m năng, là “m  vàng” đ  đ u t và khai thác. Tuy nhiên, bên c nh đó th ị

ườ ứ ớ ứ ề ặ ẩ ệ ế ự ự ủ ạ tr ng còn  n ch a nhi u thách th c l n, đ c bi t là s  thi u s  minh b ch c a th ị

ườ ầ ạ ượ ỏ ầ ể tr ị ng. Hàng lo t các giao d ch ng m đã và đang v ủ   t ra kh i t m ki m soát c a

ướ ị ườ ế ấ ộ Nhà n c. Đây là nguyên nhân khi n cho th  tr ng B t đ ng s n ả ở ướ  n ậ   c ta ch m

ơ ố ả ế ắ ữ ể ế ạ phát tri n và có đôi khi lâm vào tình tr ng b  t c. Nh ng “c n s t  o” khi n cho th ị

ườ ở ị ườ ặ ẫ ớ ự tr ng tr nên quá “nóng” ho c đôi khi th  tr ạ ng quá “l nh” d n t i s  “đóng

ướ ự ề ả ầ ạ ờ ị băng”. Tr ấ ộ c th c tr ng đó, sàn giao d ch b t đ ng s n ra đ i đã góp ph n đi u ti ế   t

ị ườ ả ị ầ ư ộ ấ ộ các giao d ch b t đ ng s n trên th  tr ng. Các nhà đ u t đã có m t kênh thông tin

ấ ộ ỉ ỏ ữ ể ả ả ị chính xác và h u ích đ  tham kh o. Sàn giao d ch b t đ ng s n không ch  th a mãn

ậ ợ ạ ự ệ ệ ị ơ c n khát thông tin mà còn t o thu n l ấ ộ   i cho vi c th c hi n các giao d ch b t đ ng

ệ ả ộ ả s n m t cách nhanh chóng, hi u qu .

ự ế ấ ộ ả ả ơ ị Trong th c t , sàn giao d ch b t đ ng s n không ph i là c  quan nhà n ướ   c,

ự ủ ệ ướ ự ứ ệ ứ không th c hi n ch c năng c a nhà n c, cũng không th c hi n ch c năng kinh

ấ ộ ấ ộ ả ả ị ượ doanh b t đ ng s n. Sàn giao d ch b t đ ng s n là các t ổ ứ ư  ch c t nhân, đ c thành

ụ ấ ộ ể ả ằ ị ướ ớ ụ ợ ậ l p đ  kinh doanh các d ch v  b t đ ng s n nh m h ng t i m c đích l ậ   i nhu n.

4

ể ể ậ ợ ướ ợ ủ ị V y, làm sao đ  có th  dung hòa l ủ i ích c a nhà n c và l i ích c a sàn giao d ch

ề ặ ủ ệ ả ả ấ ướ ố ớ ị ấ ộ b t đ ng s n? V n đ  đ t ra là vi c qu n lý c a Nhà n c đ i v i sàn giao d ch

ề ả ả ế ị ườ ể ủ ướ ấ ộ b t đ ng s n. Kh  năng đi u ti t và ki m soát th  tr ng c a Nhà n ạ   c có đ t

ẽ ể ệ ạ ộ ủ ệ ầ ả ộ ị hi u qu  cao hay không s  th  hi n m t ph n qua ho t đ ng c a các sàn giao d ch

ả ấ ộ b t đ ng s n.

ờ ể ỗ ợ ậ ề ị ụ ả ị ấ ộ Pháp lu t v  d ch v  sàn giao d ch b t đ ng s n ra đ i đ  h  tr  kinh doanh

ị ườ ấ ộ ả ầ ả ấ ộ b t đ ng s n và th  tr ạ ộ   ơ ở ể ng b t đ ng s n. Đó là c  s  đ  góp ph n giúp ho t đ ng

ấ ộ ễ ả ơ ị ể   ễ trên sàn giao d ch b t đ ng s n di n ra d  dàng và nhanh chóng h n. Sau đây, ti u

ứ ụ ế ậ ậ ị ị lu n đi nghiên c u, phân tích các quy đ nh pháp lu t liên quan đ n d ch v  sàn giao

ả ấ ộ ị d ch b t đ ng s n.

ụ ứ 2. M c tiêu nghiên c u

ụ ủ ứ ệ ề ằ ỏ ữ ấ M c đích c a vi c nghiên c u đ  tài này là nh m làm sáng t nh ng v n đ ề

ự ễ ấ ộ ề ị ụ ả ậ ị mang tính lý lu n và th c ti n v  d ch v  sàn giao d ch b t đ ng s n trên th  tr ị ườ   ng

ớ ự ủ ể ả ế ầ ộ ấ ộ b t đ ng s n và vai trò c a nó v i s  phát tri n kinh t ­ xã h i, góp ph n hoàn

ậ ề ị ả ự ụ ệ ệ ậ ị ấ   thi n pháp lu t, nâng cao hi u qu  th c thi pháp lu t v  d ch v  sàn giao d ch b t

ả ộ đ ng s n.

ố ượ ứ ạ 3. Đ i t ng, ph m vi nghiên c u

ể ậ ậ ạ ộ ố ộ   Trong ph m vi bài ti u lu n, nhóm chúng em t p trung làm rõ m t s  n i

dung sau:

ệ ị ứ ụ ớ ấ ộ ả ị Nghiên c u các quan h  d ch v  môi gi i b t đ ng s n trên sàn giao d ch

ấ ộ ả ở ệ ậ ủ ị kinh doanh b t đ ng s n Vi t Nam; phân tích các quy đ nh pháp lu t c a Vi ệ   t

ụ ế ị ớ ấ ộ ớ ấ ộ ả Nam có liên quan đ n d ch v  môi gi ả i b t đ ng s n và môi gi i b t đ ng s n trên

ả ề ộ ố ả ấ ụ ể ằ SGDBĐS. Thông qua đó, tác gi đ  xu t m t s  gi ầ   i pháp c  th  nh m góp ph n

ậ ề ị ụ ệ ị ớ ấ ộ hoàn thi n các quy đ nh pháp lu t v  d ch v  môi gi ả i b t đ ng s n trên sàn giao

5

ị d ch.

ươ ứ 4. Ph ng pháp nghiên c u

ậ ử ụ ậ ủ ứ ể ệ ế ọ Ti u lu n s  d ng phép bi n ch ng duy v t c a tri t h c Mác ­ Lênin làm

ươ ứ ệ ậ ơ ở c  s  ph ứ   ng pháp lu n cho vi c nghiên c u. Ngoài ra, trong quá trình nghiên c u,

ả ử ụ ộ ố ươ tác gi s  d ng m t s  ph ng pháp sau:

ươ ả ậ ậ ­ Ph ậ ng pháp thu th p thông tin: thu th p các văn b n pháp lu t và các tài

ấ ộ ụ ệ ế ậ ả ị ị ề ự   li u liên quan đ n d ch v  sàn giao d ch b t đ ng s n; thu th p thông tin v  th c

ạ ộ ấ ộ ễ ả ị ti n ho t đ ng sàn giao d ch b t đ ng s n.

ươ ơ ở ữ ổ ợ ­  Ph ậ   ng pháp phân tích, t ng h p: Trên c  s  nh ng thông tin thu th p

ượ ả ẽ ổ ư ữ ứ ể ậ ợ đ c, tác gi s  t ng h p đ  nghiên c u, phân tích và đ a ra nh ng nh n xét, đánh

ấ ộ ủ ự ụ ề ạ ậ ị ị ị ả   giá v  các quy đ nh c a pháp lu t, th c tr ng d ch v  sàn giao d ch b t đ ng s n.

ậ ề ị ụ ị ị ấ   Theo đó, phân tích, đánh giá các quy đ nh pháp lu t v  d ch v  sàn giao d ch b t

ậ ả ả ộ đ ng s n 2014 và các văn b n pháp lu t có liên quan.

ố ụ ủ ể ậ 5. B  c c c a ti u lu n

ờ ụ ụ ụ ệ ế ậ ả ầ Ngoài l i nói đ u, k t lu n, m c l c, danh m c tài li u tham kh o, danh

ể ậ ồ ươ ượ ố ụ ư m c t ụ ừ ế ắ  vi t t t, ti u lu n bao g m 03 (ba) ch ng đ c b  c c nh  sau:

ƯƠ Ề Ị Ữ Ụ Ấ Ề Ị CH Ậ NG I: NH NG V N Đ  LÝ LU N V  D CH V  SÀN GIAO D CH

Ộ Ộ Ụ Ấ Ả Ậ Ấ Ả Ị Ị B T Đ NG S N VÀ PHÁP LU T D CH V  SÀN GIAO D CH B T Đ NG S N

ƯƠ Ự Ị Ự Ậ Ạ Ạ CH Ộ   NG II: PHÁP LU T TH C Đ NH VÀ TH C TR NG HO T Đ NG

Ộ Ụ Ấ Ả Ị Ị D CH V  SÀN GIAO D CH B T Đ NG S N

ƯƠ Ả Ụ Ậ Ệ Ị CH NG III.   GI I  PHÁP HOÀN THI N  PHÁP  LU T  D CH V   SÀN

Ộ Ả Ị Ấ GIAO D CH B T Đ NG S N

ủ ề Ề Ị Ụ Ậ Ệ Ị Ấ   Ch  đ  “HOÀN THI N PHÁP LU T V  D CH V  SÀN GIAO D CH B T

ộ ấ ứ ạ Ộ Ả ề ỏ ườ ứ ề ầ Đ NG S N” là m t v n đ  ph c t p, nó đòi h i ng i nghiên c u đ  tài c n có

ả ề ứ ự ế ậ ậ ộ ạ ộ   ễ ki n th c sâu r ng c  v  lý lu n th c ti n trong quá trình thành l p và ho t đ ng

ắ ượ ả ắ ị ữ ữ ấ ấ ộ ủ c a sàn giao d ch b t đ ng s n, n m b t đ ề ố c nh ng v n đ  c t lõi, nh ng t n t ồ ạ   i

ướ ể ừ ắ ả ề ấ ả ả ế và v ặ ng m c còn g p ph i, đ  t đó đ  xu t gi i pháp gi i quy t. Là sinh viên

ứ ể ế ế ớ ạ ứ ậ ớ ố v i v n ki n th c hi u bi t có gi i h n vì v y, trong quá trình nghiên c u ch  đ ủ ề

6

ữ ế ế ể ế ỏ ấ   chúng em không th  tránh kh i có nh ng thi u sót, khi m khuy t. Chúng em r t

ậ ượ ự ủ ế ả mong nh n đ ạ   c s  đóng góp ý ki n đánh giá, phê bình c a gi ng viên và các b n

ể ệ ể ậ sinh viên đ  hoàn thi n ti u lu n.

ƯƠ Ề Ị Ữ Ụ Ấ Ậ Ề Ị CH NG I: NH NG V N Đ  LÝ LU N V  D CH V  SÀN GIAO D CH

Ấ Ộ Ụ Ả Ậ Ị Ấ Ộ   Ị B T Đ NG S N VÀ PHÁP LU T D CH V  SÀN GIAO D CH B T Đ NG

S NẢ

ấ ộ ụ ề ả ấ ị ị ị 1.1. Khái quát v  sàn giao d ch b t đ ng s n. và d ch v  sàn giao d ch b t

ộ ả đ ng s n

ấ ộ ấ ộ ụ ệ ả ị ị ị 1.1.1. Khái ni m sàn giao d ch b t đ ng s n và d ch v  sàn giao d ch b t đ ng

s nả

ấ ộ ủ ả ả ạ ộ ọ ỗ ố   B t đ ng s n là m t lo i tài s n có vai trò vô cùng quan tr ng c a m i qu c

ầ ố ủ ộ ườ ể ủ ề ả ự gia. Nó là thành ph n s ng c a xã h i loài ng ấ   i. S  phát tri n c a n n s n xu t

ế ị ườ ơ ề ả ấ hàng hóa theo c  ch  th  tr ấ ộ   ng cũng đã kéo theo n n s n xu t hàng hóa b t đ ng

ể ừ ị ườ ấ ộ ả ạ ả s n phát tri n, t đó hình thành nên th  tr ng b t đ ng s n. Tuy nhiên, lo i hàng

ờ ượ ặ ự ệ ẽ ơ hóa BĐS có đ c tính không di d i đ ệ   c, do đó, n i bán s  không có s  hi n di n

ị ườ ế ạ ủ c a hàng hóa. Bên c nh đó, TTBĐS là th  tr ả ng không hoàn h o, thi u thông tin,

ể ậ ườ ườ ể ễ ổ ộ vì v y, đ  ng i bán và ng i mua có th  d  dàng trao đ i mua bán BĐS, m t th ị

ườ ờ ọ ị tr ng mua bán BĐS ra đ i, g i là sàn giao d ch BĐS.

ể ệ ằ ướ ệ ầ ị Có th  nói r ng, vi c Nhà n c quy đ nh yêu c u các doanh nghi p kinh

ở ữ ự ủ ệ ề ả ộ doanh BĐS ph i th c hi n bán, cho thuê các BĐS thu c quy n s  h u c a mình

ộ ướ ị ạ ộ ặ qua sàn giao d ch BĐS là m t b c ngo t trong ho t đ ng kinh doanh BĐS ở ướ   c n

ề ề ổ ố ừ ta. Đi u này đã làm thay đ i cách bán hàng truy n th ng có t ụ  hàng ch c năm nay

ệ ầ ậ ớ ậ   ủ c a các doanh nghi p này. Cùng v i yêu c u trên thì pháp lu t cho phép thành l p

7

ấ ộ ữ ể ả ộ ị các sàn giao d ch b t đ ng s n đ  bán, cho thuê BĐS cũng là m t trong nh ng quy

ỏ ớ ộ ớ ị ườ ạ ộ ầ ư ị đ nh m i, các tác đ ng không nh  t i th  tr ng BĐS và ho t đ ng đ u t , kinh

ư ậ ị ớ ạ ả doanh lo i tài s n có giá tr  l n nh  v y.

ướ ấ ộ ủ ệ ậ Tr ả c khi có Lu t kinh doanh b t đ ng s n, vi c bán, cho thuê BĐS c a các

ỉ ự ệ ệ ệ ố doanh nghi p kinh doanh BĐS ch  th c hi n thông qua các m i quan h  quan bi ế   t,

ệ ặ ạ ố ầ   quan h  ngo i giao trong làm ăn, các đ i tác kinh doanh ho c thông qua các nhà đ u

ớ ấ ổ ự ề ạ ơ c , các nhà môi gi i BĐS. Th c tr ng này gây ra nhi u b t  n cho TTBĐS, đây là

ị ườ ể ạ ạ nguyên nhân làm cho th  tr ng này phát tri n không minh b ch, không lành m nh,

ấ ợ ữ ườ ự ự ề ầ ở làm tăng giá BĐS b t h p lý, nh ng ng i có nhu c u th c s  v  nhà không có

ự ự ề ầ ở ơ ộ ế ậ ạ ớ ở ớ nhu c u th c s  v  nhà không có c  h i ti p c n v i các lo i nhà v i giá tr ị

ự ủ ả ả ả ả ề ầ ớ th c c a nó mà ph i tr i qua nhi u t ng l p trung gian, ph i tr  thêm m t l ộ ượ   ng

ề ươ ố ớ ữ ti n t ng đ i l n cho nh ng ng ườ ầ ơ i đ u c .

ể ệ ậ ộ ị Vi c thành l p các sàn giao d ch BĐS đ  bán, cho thuê BĐS là m t trong

ữ ả ầ ế ể ạ ế ố ị nh ng gi ọ i pháp quan tr ng và c n thi t đ  h n ch  t ầ   i đa các giao d ch ng m,

ị ườ ể ệ ạ ơ ứ không chính th c làm cho th  tr ng BĐS phát tri n minh b ch h n, vi c mua bán

ẽ ượ ữ ệ ề ể ạ ườ BĐS s  đ c công khái hóa, t o đi u ki n đ  nh ng ng ầ i có nhu c u có th  d ể ễ

ế ậ ượ dàng ti p c n đ c nhà ở .

ụ ể ề ấ ộ ữ ả ậ ị Lu t kinh doanh b t đ ng s n năm 2014 đã có nh ng quy đ nh c  th  v  sàn

ủ ộ ậ ụ ể ấ ộ ề ả ả ị ả giao d ch b t đ ng s n, c  th  là kho n 6, đi u 3 c a b  lu t này đã gi i thích v ề

ấ ộ ấ ộ ủ ệ ị ị ả   ả khái ni m c a sàn giao d ch b t đ ng s n. Theo đó, sàn giao d ch b t đ ng s n

ượ ễ ề ể ơ ị ượ “n i di n ra các giao d ch v  mua bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho đ ể c hi u là

ạ ấ ộ ơ ặ ị thuê l i, cho thuê mua b t đ ng s n ỡ ữ   ả 1”. Sàn giao d ch BĐS chính là n i g p g  gi a

ườ ữ ườ ụ ấ ườ ề ị ụ ầ ng i mua và bán, gi a ng ị i cung c p d ch v  và ng i có yêu c u v  d ch v  có

ự ế ệ ơ ả ớ liên quan đ n kinh doanh BĐS. S  khác bi ữ t c  b n so v i nh ng sàn mua bán khác

ở ự ệ ỗ ơ ủ ệ ị chính là ồ    ch  n i đó không có s  hi n di n c a hàng hóa BĐS giao d ch, đ ng

ờ ấ ả ữ ứ ạ ụ ế ị th i, t t c  nh ng d ch v  liên quan đ n mua bán BĐS trên sàn cũng ph c t p và đa

ứ ạ ủ ệ ố ụ ả ơ ị ạ d ng h n, do tính ph c t p c a h  th ng d ch v  BĐS… Sàn mua bán ph i là mô

ạ ộ ợ ở ổ ợ ị ủ ụ ả ấ ầ hình ho t đ ng t ng h p, đó ph i cung c p đ y đ  và khép kín m i d ch v  liên

ấ ộ

1 Kho n 6, Đi u 3 Lu t kinh doanh b t đ ng s n năm 2014

8

ữ ụ ế ế ệ ả ơ ị quan đ n BĐS, h n th , đó ph i là nh ng d ch v  mang tính chuyên nghi p và khép

ấ ữ ơ ả ệ ạ ẩ ả ả ệ   kín, ph i là n i b o đ m tính minh b ch, chu n xác, r t h u hi u cho công vi c

ề ả ế ủ ướ ế ủ ầ ạ ồ ờ qu n lý và đi u ti t c a nhà n c, đ ng th i cũng góp ph n h n ch  r i ro cho

ườ ạ ộ ế ng i dân khi tham gia vào các ho t đ ng mua bán liên quan đ n BĐS.

ấ ộ ứ ủ ả ị 1.1.2. Ch c năng, vai trò c a sàn giao d ch b t đ ng s n

ấ ộ ứ ủ ả ị ­  Ch c năng c a sàn giao d ch b t đ ng s n

ấ ộ ả ị ượ ụ ậ ớ Sàn giao d ch b t đ ng s n đ c thành l p v i m c đích là trung gian h  tr ỗ ợ

ị ườ ấ ộ ị ườ ư ầ ả ổ th  tr ng b t đ ng s n, góp ph n đ a th  tr ng vào “khuôn kh ”. Đ  đ t đ ể ạ ượ   c

ấ ộ ệ ố ụ ự ả ầ ị ứ m c đích đó, sàn giao d ch b t đ ng s n c n th c hi n t ủ ế   t ba ch c năng ch  y u:

ổ ứ ấ ộ ứ ả ị ứ (1) Ch c năng t ch c kinh doanh B t đ ng s n, (2) Ch c năng kinh doanh d ch v ụ

ỗ ợ ị ườ ấ ộ ứ ả ấ ộ ả B t đ ng s n và (3) Ch c năng h  tr  th  tr ng b t đ ng s n.

ứ ấ ộ ơ ổ ả ị ứ ấ , sàn giao d ch b t đ ng s n là n i t ấ ộ    ch c kinh doanh b t đ ng Th  nh t

ấ ộ ả ượ ả ị ự ệ ị ả s n. Giao d ch kinh doanh b t đ ng s n ph i đ ấ   c th c hi n trên sàn giao d ch b t

ầ ư ả ể ư ả ượ ạ ậ ộ đ ng s n. Các nhà đ u t ấ ộ  có th  đ a B t đ ng s n đã đ c t o l p lên sàn giao

ổ ớ ấ ộ ể ế ằ ả ợ ậ ị d ch b t đ ng s n đ  trao đ i v i nhau nh m tìm ki m l ể i nhu n đ  tái đ u t ầ ư   .

ườ ườ ấ ộ ể ặ ầ ị Ng i bán, ng ả   i mua có nhu c u có th  g p nhau qua sàn giao d ch b t đ ng s n.

ấ ộ ễ ầ ẩ ả ị ị ậ   Sàn giao d ch b t đ ng s n góp ph n thúc đ y giao d ch di n ra nhanh chóng, thu n

ườ ị ườ ộ ả ẽ ả ấ ộ ợ l i và an toàn. Thông th ị ng, m t giao d ch trên th  tr ng b t đ ng s n s  tr i qua

2. Khi ti n hành giao d ch trên

ướ ự ị ể ế ị ba b c: đàm phán­ ki m tra th c đ a­ đăng ký pháp lý

ả ẽ ả ấ ộ ự ể ệ ệ ờ ị ủ ụ   sàn giao d ch b t đ ng s n s  gi m thi u th i gian cho vi c th c hi n các th  t c

ả ả ấ ộ ấ ộ ư ả ả ầ ả ị trên. B t đ ng s n khi đ a lên sàn giao d ch b t đ ng s n ph i đ m b o đ y đ ủ

ề ệ ề ế ậ ị ườ ầ ư các đi u ki n theo quy đ nh v  pháp lu t. Vì th , ng i mua, Nhà đ u t ể  có th  yên

ẽ ở ữ ề ả ố ườ ể ỏ ố tâm v  kh i tài s n mà mình s  s  h u. Ng i bán có th  tránh kh i m i lo mua

ạ ộ ủ ế ệ ắ ạ ư   ẻ r , bán đ t. Bên c nh vi c trung gian cho các ho t đ ng kinh doanh ch  y u nh :

ể ượ ấ ộ ả ị mua bán, chuy n nh ấ ộ   ng, cho thuê hàng hóa b t đ ng s n; sàn giao d ch b t đ ng

ả ị ươ ấ ộ ệ ả ả ỉ ể ả s n còn là đ a ch  đ  qu ng bá các th ẩ ng hi u, các s n ph m b t đ ng s n s ẽ

ươ ầ ư ớ ủ ị hình thành trong t ữ ng lai c a nh ng nhà đ u t ế  l n, có danh ti ng. Sàn giao d ch

2 Văn Thị Anh (2009), Sàn giao dịch bất động sản_ một trong những nội dung quản lý của Nhà nước đối với thị trường bất động sản, Đề tài nghiên cứu khoa học, Trường Đại học Luật Hà Nội

9

ầ ư ế ả ầ ồ ờ ị ố ể ấ ộ b t đ ng s n là c u n i đ  liên k t các nhà đ u t ấ   . Đ ng th i, sàn giao d ch b t

ế ệ ả ộ đ ng s n còn đóng vai trò là trung gian trong vi c liên doanh, liên k t, tìm ra h ướ   ng

ệ ả ả ầ ư ữ ằ ứ ệ ớ ầ ư đ u t có hi u qu ; các gi i pháp đ u t h u hi u nh m  ng phó v i th  tr ị ườ   ng

ủ ế ả ầ ộ ấ ộ b t đ ng s n đ y bi n đ ng và r i ro.

ấ ộ ự ứ ệ ả ị ị , sàn giao d ch b t đ ng s n th c hi n ch c năng kinh doanh d ch v ụ Th  haiứ

ụ ấ ộ ỗ ợ ụ ụ ả ằ ả ị ị ấ ộ b t đ ng s n. Các d ch v  b t đ ng s n là các d ch v  nh m m c đích h  tr  cho

ể ủ ị ườ ấ ộ ả ồ ớ ả ị ự s  phát tri n c a th  tr ng b t đ ng s n; bao g m: môi gi i, đ nh giá, qu ng cáo,

ệ ử ụ ấ ộ ụ ả ả ị ư ấ t v n, qu n ký b t đ ng s n… Thông qua vi c s  d ng các d ch v , Nhà đ u t ầ ư   ,

ườ ườ ề ấ ộ ừ ẽ ả ộ ng i mua, ng i bán s  có m t kênh thông tin chính xác v  b t đ ng s n. T  đó,

ế ị ầ ư ể ệ ủ ụ ề ệ ặ có th  quy t đ nh vi c đ u t , mua ho c bán. Các th  t c v  vi c đăng ký pháp lý

ẽ ượ ỡ ự ệ ệ ị cũng s  đ c giúp đ  th c hi n nhanh chóng, chính xác. Vi c kinh doanh d ch v ụ

ả ẽ ạ ấ ộ ủ ế ả ồ ị ệ   ấ ộ b t đ ng s n trên sàn giao d ch b t đ ng s n s  t o ra ngu n thu ch  y u cho vi c

ạ ộ ủ ả ố ị ị ổ ứ t ụ ấ ộ   ấ ộ  ch c, ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n. Trong s  các d ch v  b t đ ng

ượ ấ ộ ễ ả ạ ấ ị ả s n đ ố ế   c cung c p trên sàn giao d ch b t đ ng s n thì lo i hình di n ra ph  bi n,

ườ ế ớ ư ấ ấ ộ ả th ng xuyên và chi m t ỷ ệ  l cao là: môi gi ả    v n và qu ng cáo b t đ ng s n. i, t

ạ ộ ễ ươ ễ ể ề ạ ố ờ Các ho t đ ng khác di n ra còn t ố   ng đ i m  nh t. Đây cũng là đi u d  hi u đ i

ụ ớ ấ ộ ả ở ư ẻ ấ ộ ị ị ớ v i m t mô hình cung c p d ch v  m i m  nh  sàn giao d ch b t đ ng s n Vi ệ   t

ướ ấ ộ ả ờ ị ườ ớ Nam. Tr c khi sàn giao d ch b t đ ng s n ra đ i ng i ta đã quá quen v i khái

ệ ườ ớ ấ ộ ả ấ ộ ni m ng i môi gi ạ   i b t đ ng s n hay “cò đ t, cò nhà”. Đ i ngũ “cò” này ho t

ẩ ự ấ ị ủ ệ ể ầ ổ ộ đ ng khá sôi n i và góp ph n nh t đ nh trong vi c thúc đ y s  phát tri n c a th ị

ườ ấ ộ ạ ộ ỏ ẻ ả ế ổ ứ tr ng b t đ ng s n. Tuy nhiên, ho t đ ng nh  l , thi u tính t ch c,… nên có đôi

ơ ố ầ ạ ữ ọ ả ạ ị ườ lúc h  cũng góp ph n t o ra nh ng “c n s t” gi t o trên th  tr ộ ố ng, m t s  “cò”

ấ ừ ả ệ ạ ớ ườ ườ có tính ch t l a đ o còn gây thi t h i l n cho ng i mua, ng ệ   i bán... Công vi c

ủ ế ủ ớ ế ớ ư ấ ả ch  y u c a các nhà môi gi i này là tìm ki m, gi ệ i thi u, t ề ấ    v n, qu ng cáo v  b t

ườ ườ ầ ư ưở ả ộ đ ng s n cho ng i mua, ng i bán, nhà đ u t và h ồ ng hoa h ng. Th  tr ị ườ   ng

ả ở ệ ế ề ạ ố ấ ộ b t đ ng s n Vi t Nam v n thi u minh b ch, thông tin đa chi u nên đây là th ị

ườ ạ ộ ề ề ộ ị tr ng ti m năng cho đ i ngũ này ho t đ ng. Sau này, khi các quy đ nh v  sàn giao

ấ ộ ờ ướ ế ặ ả ấ ả ị d ch b t đ ng s n ra đ i, Nhà n c si ạ   t ch t qu n lý, các “cò nhà, cò đ t” ho t

ỏ ẻ ở ế ấ ả ơ ế ệ ề ị ộ đ ng nh  l ấ ộ    tr  nên thi u hi u qu  h n. Vì th , r t nhi u sàn giao d ch b t đ ng

ượ ậ ạ ộ ụ ứ ữ ằ ợ ỉ ả s n đ c l p ra ch  nh m m c đích h p th c hóa nh ng ho t đ ng môi gi ớ ư  i, t

10

ủ ễ ả ố ớ ấ v n, qu ng cáo v n đã di n ra lâu nay c a các nhà môi gi ạ i. Bên c nh đó, ng ườ   i

ấ ộ ử ụ ư ụ ị ị ả   dân cũng ch a có thói quen s  d ng các d ch v  trên sàn giao d ch b t đ ng s n.

ệ ọ ỉ ơ ư ướ ế ả ầ ố ị ấ ộ Vi c h  tìm đ n sàn giao d ch b t đ ng s n ch  đ n thu n gi ng nh  tr c kia h ọ

ế ấ ớ ẽ ế ự ấ ủ ằ ị tìm đ n v i các “cò nhà, cò đ t”. Có l vì th , s  m t cân b ng c a các d ch v ụ

ấ ộ ị ổ ế ệ ươ trên sàn giao d ch b t đ ng s n ả ở ướ  n c ta hi n nay khá ph  bi n. Trong t ng lai,

ể ủ ề ớ ự ế ườ ẽ cùng v i s  phát tri n c a n n kinh t ọ , hy v ng ng ử ụ   i dân s  có thói quen s  d ng

ấ ộ ấ ị ụ ị ự ả ạ ằ ấ ả ị các d ch v  đ nh giá, đ u giá, qu n lý b t đ ng s n; t o ra s  cân b ng nh t đ nh

ạ ộ ấ ộ ụ ủ ả ở ấ ị ị ệ trong ho t đ ng cung c p d ch v  c a sàn giao d ch b t đ ng s n Vi t Nam.

ấ ộ ự ứ ệ ị ỗ ợ ị ườ   ng ả Th  baứ , sàn giao d ch b t đ ng s n th c hi n ch c năng h  tr  th  tr

ị ườ ả ấ ộ ị ườ ộ ả ấ ộ b t đ ng s n. Th  tr ả ng b t đ ng s n là m t th  tr ng không hoàn h o và r t d ấ ễ

ị ườ ế ệ ộ ị ẳ ả bi n đ ng. Vi c giao d ch trên th  tr ấ ộ   ị ng không h n là giao d ch b n thân b t đ ng

ề ợ ứ ự ấ ộ ả ị ả s n mà là giao d ch các quy n và l i ích ch a đ ng trong b t đ ng s n đó. Vì tính

ệ ủ ấ ộ ự ệ ệ ả ị ấ ặ ch t đ c bi ể ễ   t c a b t đ ng s n nên vi c th c hi n giao d ch cũng không th  di n

ế ể ỗ ợ ư ự ạ ị ra nhanh chóng nh  giao d ch các lo i hàng hóa khác. Vì th , đ  h  tr  cho s  phát

ể ủ ị ườ ả ủ ấ ộ ị ườ ụ ắ ả tri n c a th  tr ng b t đ ng s n, kh c ph c tính không hoàn h o c a th  tr ng,

ả ộ ị ả ợ ị ấ ộ sàn giao d ch b t đ ng s n là m t gi ấ   i pháp h p lý. Thông qua sàn giao d ch b t

ướ ể ế ả ượ ị ườ ấ ộ ả ả ộ đ ng s n, Nhà n c có th  gián ti p qu n lý đ c th  tr ng b t đ ng s n; có

ố ớ ữ ử ữ ệ ợ ườ ữ ạ ợ ị nh ng bi n pháp x  lý thích h p đ i v i nh ng tr ng h p vi ph m; có nh ng đ nh

ướ ờ ố ớ ừ ạ ạ ị h ng và chính sách k p th i đ i v i t ng giai đo n. Qua đó, giúp minh b ch hóa

ị ườ ầ ủ ộ ấ ộ ứ ậ ả ế ị th  tr ng b t đ ng s n, đáp  ng yêu c u c a h i nh p kinh t ấ   . Sàn giao d ch b t

ự ự ố ề ủ ể ị ườ ả ầ ậ ộ đ ng s n th c s  là cây c u tin c y n i li n các ch  th  trên th  tr ấ ộ   ng b t đ ng

s n. ả

ấ ộ ủ ả ị ­ Vai trò c a sàn giao d ch b t đ ng s n

ị ườ ấ ộ ị ườ ả ẽ ớ ự ự ạ Th  tr ng b t đ ng s n là th  tr ộ ng có s  tác đ ng m nh m  t i s  tăng tr ưở   ng

ế ố ị ườ ủ ể ộ ị kinh t ự , t c đ  đô th  hóa, s  phát tri n c a th  tr ầ ư   ng tài chính, thu hút đ u t …

ị ườ ớ ệ ề ả ầ ọ ế ộ V i m t th  tr ư ậ ng có t m quan tr ng nh  v y, vi c qu n lý và đi u ti t th  tr ị ườ   ng

ộ ấ ấ ộ ề ầ ầ ả ị là m t v n đ  c n quan tâm hàng đ u. Sàn giao d ch b t đ ng s n là m t y u t ộ ế ố

ị ườ ầ ằ ấ ộ ề ượ ể ệ góp ph n cân b ng cho th  tr ả ng b t đ ng s n. Đi u đó đ c th  hi n qua các vai

ấ ộ ủ ả ị trò c a sàn giao d ch b t đ ng s n.

ấ ộ ả ấ ị ướ ế , sàn giao d ch b t đ ng s n có vai trò cung c p thông tin. Thông Tr c h t

11

ị ườ ố ấ ấ ộ ữ ề ạ ả tin trên th  tr ữ   ng B t đ ng s n v n r t đa d ng. Đó là nh ng thông tin v  nh ng

ữ ữ ệ ả ả ươ ữ ả tài s n hi n h u; nh ng tài s n hình thành trong t ng lai; nh ng gi i pháp t ố ư   i  u

ứ ầ ư ệ ệ ự ứ ỗ ợ ệ ả ợ ọ cho vi c l a ch n hình th c đ u t hi u qu , h p lý; các hình th c h  tr  hi u qu ả

ộ ấ ạ ộ ể ế ụ ề ể ậ cho ho t đ ng kinh doanh... Đ  có th  ti p c n thông tin ph  thu c r t nhi u vào

ồ ự ả ườ ủ ủ ể kh  năng tài chính và ngu n l c con ng i c a các ch  th . Thông tin trên th ị

ườ ự ủ ệ ế ấ ồ ớ tr ng khan hi m và song hành v i nó là s  xu t hi n c a các ngu n thông tin

ộ ố ố ượ ữ ự ể ệ ứ “không chính th c”. M t s  đ i t ệ   ng đã có nh ng bi u hi n tiêu c c trong vi c

ế ể ử ụ ể ế ậ ượ ti p c n và s  d ng các thông tin này. Vì th , đ  có th  xác minh đ c tính chân

ự ủ ề ướ ư ị th c c a thông tin là đi u khó khăn. Tr ấ ộ   c đây, khi ch a có sàn giao d ch b t đ ng

ị ườ ấ ộ ả ườ ế ậ ớ ủ ể ả s n, các ch  th  trên th  tr ng b t đ ng s n th ng khó ti p c n v i các thông tin

ị ườ ả ủ ế ầ ủ ấ ộ c a b t đ ng s n. Thông tin trên th  tr ệ   ng thi u chính xác và không đ y đ . Vi c

ấ ộ ệ ấ ả ở ơ ế   đánh giá b t đ ng s n tr  nên r t khó khăn và càng khó khăn h n trong vi c quy t

ụ ượ ắ ả ờ ị ị ế ạ ấ ộ ị đ nh giao d ch. Sàn giao d ch b t đ ng s n ra đ i đã kh c ph c đ c h n ch  này.

ấ ộ ả ượ ậ ậ ầ ủ ị ờ Thông tin b t đ ng s n trên sàn đ ồ   c c p nh t đ y đ , k p th i, chính xác; đ ng

ườ ượ ầ ư ể ọ ỹ ườ ể ờ th i, th ng xuyên đ c sàng l c k  càng đ  Nhà đ u t và ng i mua có th  an

ầ ư ả ụ ằ ặ ớ tâm tham kh o đ u t ử ụ  ho c mua nh m m c đích s  d ng. V i vai trò này, sàn giao

ấ ộ ẽ ớ ạ ả ộ ướ ị d ch b t đ ng s n đã có tác đ ng m nh m  t ủ ể i các ch  th : Nhà n c, Nhà đ u t ầ ư   ,

ườ ị ườ ấ ộ ả ng i mua, và th  tr ng b t đ ng s n.

ố ớ ướ ề ấ ộ ả ượ ư ị Đ i v i Nhà n c, khi thông tin v  b t đ ng s n đ c đ a lên sàn giao d ch

ả ị ượ ấ ộ ự ệ ị ấ ộ b t đ ng s n và các giao d ch đ c th c hi n trên sàn giao d ch b t đ ng s n s ả ẽ

ướ ị ườ ế ả ấ ộ ả ị giúp Nhà n c gián ti p qu n lý th  tr ầ   ữ ng b t đ ng s n. Nh ng giao d ch ng m,

ấ ướ ẽ ị ạ ế ộ ố gây th t thu cho Ngân sách nhà n c s  b  h n ch  m t cách t i đa. Thông tin v ề

ạ ộ ị ườ ủ ấ ộ ả ườ ượ ậ ậ ho t đ ng c a th  tr ng b t đ ng s n th ng xuyên đ c c p nh t trên sàn giao

ủ ự ế ấ ộ ị ườ ữ ả ầ ộ ố ơ ị d ch b t đ ng s n. Nh ng m m m ng c a s  bi n đ ng th  tr ố   ng, các c n s t

ẽ ớ ạ ượ ộ ộ ừ ướ ẽ ữ “nóng” “l nh”…s  s m đ c b c l . T  đó, Nhà n c s  có nh ng chính sách,

ờ ố ớ ừ ị ườ ủ ể ạ ậ ợ ị pháp lu t thích h p, k p th i đ i v i t ng giai đo n phát tri n c a th  tr ấ   ng b t

ả ộ đ ng s n.

ố ớ ầ ư ườ ệ ế ậ ượ Đ i v i Nhà đ u t , ng i mua, vi c ti p c n đ c các thông tin chính xác

ế ị ầ ư ệ ắ ọ ị ẽ s  giúp h  có quy t đ nh đúng đ n trong vi c đ u t , giao d ch. Khi tham gia th ị

ườ ấ ộ ị ườ ả ầ ư ả ườ tr ng b t đ ng s n­ th  tr ng không hoàn h o, Nhà đ u t và ng i mua th ườ   ng

12

ề ủ ặ ớ ả ố ấ ộ ị ớ ế ả ả ỉ ầ   ph i đ i m t v i nhi u r i ro. B t đ ng s n là tài s n có giá tr  l n, vì th  ch  c n

ộ ự ể ầ ọ ệ ạ ầ ư ế ọ m t l a ch n sai l m cũng có th  gây thi t h i nghiêm tr ng đ n Nhà đ u t và

ườ ề ấ ộ ấ ẫ ớ ng ả   ế ủ i mua. Nguyên nhân l n nh t d n đ n r i ro đó là thông tin v  b t đ ng s n

ờ ở ấ ộ ễ ế ả ạ ị nhi u lo n, thi u chính xác. Sàn giao d ch b t đ ng s n ra đ i tr  thành kênh thông

ề ạ ề ề ệ ạ ườ ể ắ ầ tin đa d ng và nhi u chi u t o đi u ki n cho ng ắ   i có nhu c u có th  n m b t

ượ ọ ẽ ừ ễ ả ộ đ ấ ề ấ   c thông tin m t cách d  dàng. T  đó, h  s  có thông tin hoàn h o nh t v  b t

ụ ể ả ọ ợ ớ ầ   ế ự ộ đ ng s n đ  so sánh, đánh giá, và đi đ n l a ch n thích h p v i m c đích, nhu c u

ủ c a mình.

ố ớ ị ườ ề ấ ộ ấ ộ ả ả ượ Đ i v i th  tr ng b t đ ng s n: thông tin v  b t đ ng s n đ c công khai

ả ẽ ạ ấ ộ ữ ủ ế ế ầ ộ ị trên sàn giao d ch b t đ ng s n s  h n ch  nh ng bi n đ ng, “thăng tr m” c a th ị

ườ ố ượ ả ẽ ượ ấ ộ ầ ấ ị ế ố ạ tr ng. S  l ng và t n su t các giao d ch b t đ ng s n s  đ c h n ch  t i đa,

ị ườ ự ề ả ổ ấ ộ ả ạ t o ra s  bình  n v  giá c  trên th  tr ng. B t đ ng s n sau khi mua đi, bán l ạ ẽ  i s

ự ả ưở ạ ị ườ ề ữ ị ẩ b  đ y giá lên cao, t o ra s   o t ả ng v  giá c  trên th  tr ng. Nh ng nhà đ u t ầ ư

ụ ế ầ ơ ờ ụ ạ ự ế ẩ ớ v i m c đích đ u c , ki m l i liên t c t o ra s  khan hi m hàng hóa, đ y giá c ả

ị ườ ấ ưở ị ườ ị ườ ở ữ th  tr ng lên ng t ng ng. Th  tr ng tr  thành th  tr ơ   ng bong bóng, nh ng c n

ế ườ ầ ư ờ ấ ộ ố ấ s t đ t gi ả ạ ạ  t o l i càng khi n ng i mua lao vào đ u t ế , ki m l ả   i. B t đ ng s n

ạ ự ự ạ ị ẩ ơ ị ố v n dĩ giá tr  đã cao nay l i càng b  đ y lên cao h n, th c s  t o ra khó khăn, rào

ữ ườ ế ố ớ ả ớ c n l n v i nh ng ng ả i mua có kh  năng kinh t không cao. Cu i cùng, ng ườ   i

ưở ợ ớ ư ầ ấ ơ ạ ị ườ ở h ng l i l n nh t là các nhà đ u c , nh ng l ế i khi n th  tr ấ ổ   ng tr  nên b t  n

ụ ạ ệ ủ ể ẩ ớ ị đ nh và khó khăn trong vi c khôi ph c l ị   ẩ i. V i vòng lu n qu n này, ch  th  ch u

ệ ạ ớ ấ ẽ ườ ị ườ ấ ộ ự ệ ả thi t h i l n nh t s  là ng i mua và th  tr ng b t đ ng s n. Khi th c hi n giao

ả ế ủ ể ấ ộ ế ả ộ ị ị d ch qua sàn giao d ch b t đ ng s n, các ch  th  ph i ti n hành n p thu , giá mua

ư ể ệ ố ặ ớ ự ủ ẽ ệ ớ ữ   và giá bán s  có s  chênh l ch l n, ch a k  vi c đ i m t v i các r i ro nên nh ng

ầ ơ ụ ợ ờ ơ ẽ ả ị ườ ể ố ượ đ i t ng đ u c , tr c l i mang tính th i c  s  gi m đáng k . Th  tr ấ ộ   ng b t đ ng

ể ạ ơ ả ẽ ượ s n s  đ c phát tri n lành m nh h n.

ề ấ ộ ả ủ ể ấ ấ ị ấ ộ   Có th  th y, vai trò cung c p thông tin v  b t đ ng s n c a sàn giao d ch b t đ ng

ứ ả ế ọ ị ưở ạ ả s n chi m v  trí quan tr ng và có s c  nh h ng m nh m  t ẽ ớ ấ ả i t t c  các ch  th ủ ể

ị ườ ấ ộ ả trên th  tr ng b t đ ng s n.

ụ ỗ ợ ấ ộ ả ấ ị ị , sàn giao d ch b t đ ng s n có vai trò cung c p d ch v  h  tr  cho Th  haiứ

ị ườ ậ ơ ả ủ ấ ộ ị ườ ả ộ th  tr ữ ng b t đ ng s n. M t trong nh ng quy lu t c  b n c a th  tr ầ   ng là có c u

13

ắ ẽ ự ế ề ấ ộ ị ườ ầ ả thì t s  có cung. Trong th c t , nhu c u v  b t đ ng s n trên th  tr ệ ng hi n nay

ị ườ ế ự ẽ ể ạ ấ ớ r t l n. Vì th , th  tr ạ ng phát tri n m nh m , đa d ng, kéo theo s  hình thành và

ể ộ ự ấ ộ ủ ụ ư ả ị phát tri n m t cách t phát c a các d ch v  kinh doanh b t đ ng s n nh : môi gi ớ   i,

ư ấ ấ ộ ữ ụ ả ả ị ị đ nh giá, t ư    v n, qu ng cáo b t đ ng s n... Tuy nhiên, nh ng d ch v  này ch a

ượ ự ắ ủ ấ ộ ậ ả ậ ộ đ c s  nhìn nh n đúng đ n c a xã h i. Lu t kinh doanh b t đ ng s n năm 2014

ấ ộ ụ ả ậ ộ ị đã ghi nh n các d ch v  kinh doanh b t đ ng s n trên. Qua đó, xã h i đã có cái nhìn

ố ớ ể ả ự ệ ệ ả ạ ơ ị ị ụ thích đáng h n đ i v i lo i hình d ch v  này. Đ  đ m b o vi c th c hi n d ch v ụ

ộ ổ ứ ấ ộ ậ ị ị m t cách quy mô, có t ả   ậ  ch c, lu t đã quy đ nh thành l p sàn giao d ch b t đ ng s n.

ỗ ợ ị ườ ứ ớ ấ ộ ấ ộ ả ả V i ch c năng h  tr  th  tr ấ   ị ng b t đ ng s n, sàn giao d ch b t đ ng s n cung c p

ụ ấ ộ ể ạ ậ ợ ệ ề ả ị ự ệ ệ các d ch v  b t đ ng s n đ  t o đi u ki n thu n l i cho vi c th c hi n các giao

ụ ụ ọ ấ ộ ấ ộ ả ả ị ị ị d ch b t đ ng s n. Sàn giao d ch b t đ ng s n ph c v  tr n gói các khâu d ch v  t ụ ừ

ấ ộ ế ế ả ị ị ị khi tìm ki m, xác đ nh, ti n hành giao d ch và đăng ký b t đ ng s n. Sàn giao d ch

ệ ậ ả ế ớ ủ ể ư ố ấ ộ b t đ ng s n có m i quan h  m t thi t v i các ch  th  có liên quan nh  Ngân

ấ ộ ứ ả ạ ơ ế   hàng, kho b c, c  quan đăng ký b t đ ng s n, văn phòng công ch ng… Khi ti n

ị ạ ấ ộ ả ị ườ ườ hành các giao d ch t i sàn giao d ch b t đ ng s n, ng i mua và ng i bán s ẽ

ớ ơ ứ ế ề ề ạ ố ờ ộ ử   không tiêu t n quá nhi u th i gian, ti n b c và công s c. V i c  ch  “m t c a”,

ẽ ượ ị ị ườ ế ấ ộ các giao d ch s  đ c ti n hành nhanh chóng và chính xác. Th  tr ả   ng b t đ ng s n

ấ ộ ừ ụ ể ả ị không ng ng phát tri n, d ch v  kinh doanh b t đ ng s n cũng càng ngày càng tr ở

ủ ể ị ườ ệ ơ ọ ả ể ự nên chuyên nghi p h n. Các ch  th  tham gia th  tr ẩ   ng có th  l a ch n s n ph m

ụ ề ề ệ ệ ấ ạ ị d ch v  do nhi u doanh nghi p khác nhau cung c p. Trong đi u ki n c nh tranh

ấ ộ ề ự ỉ ạ ẽ ả ạ ị m nh m , các sàn giao d ch b t đ ng s n không ch  c nh tranh v  s  phong phú, đa

ủ ừ ả ạ ị ấ   ụ ạ d ng c a hàng hóa, các lo i hình d ch v ; mà còn ph i không ng ng nâng cao ch t

ụ ụ ệ ả ạ ớ ị ị ượ l ng các lo i hình d ch v ; đi kèm v i nó là vi c gi m giá thành d ch v  và phong

ầ ậ ụ ư ụ ệ cách ph c v  chuyên nghi p nh ng không kém ph n t n tình, chu đáo. Thông qua

ả ẽ ấ ộ ụ ấ ả ẩ ạ ị ị các s n ph m d ch v  đa d ng, sàn giao d ch b t đ ng s n s  cung c p cho các ch ủ

ấ ộ ế ố ầ ữ ể ả ế ộ th  kinh doanh b t đ ng s n nh ng y u t c n thi t m t cách nhanh nh t đ  h ấ ể ọ

ầ ư ế ấ ả c m th y an toàn khi ti n hành đ u t .

ấ ộ ự ả ả ả ơ ị ẩ   Th  baứ , sàn giao d ch b t đ ng s n là n i qu ng bá các d  án, các s n ph m

ị ườ ầ ư ố ớ ệ ả ấ ộ b t đ ng s n trên th  tr ng. Các nhà đ u t khi mu n gi ả   ề ự i thi u v  d  án, s n

ấ ộ ể ư ủ ả ẩ ả ẩ ị ạ   ph m c a mình, có th  đ a thông tin s n ph m lên sàn giao d ch b t đ ng s n. T i

14

ụ ỗ ợ ệ ị ả ẽ ế ả ẩ ị ớ ữ đây, s  có các d ch v  h  tr  vi c qu ng cáo, ti p th  s n ph m t i nh ng ch  th ủ ể

ự ầ ượ ế ế ộ ớ ộ ậ ơ có nhu c u. Qua đó, các d  án đ c bi t đ n r ng rãi h n. V i đ  tin c y cao, sàn

ả ẽ ấ ộ ữ ị ướ ấ ị ộ ớ ầ giao d ch b t đ ng s n s  có nh ng b c tác đ ng nh t đ nh t i nhu c u và tâm lý

ầ ư ườ ầ ư ặ ị ủ c a nhà đ u t , ng i mua. Các nhà đ u t ấ ộ    g p nhau trên sàn giao d ch b t đ ng

ế ị ầ ư ố ớ ự ả ổ ả s n, cùng trao đ i, tham kh o thông tin và quy t đ nh đ u t ữ  đ i v i nh ng d  án

ế ố ầ ả ả ở ị ế ể ỗ ợ ị ấ ộ kh  thi. Sàn giao d ch b t đ ng s n đã tr  thành y u t c n thi t đ  h  tr  và đ nh

ướ ầ ư ệ ắ ắ ậ ị h ng cho Nhà đ u t ữ    trong vi c phân tích, đánh giá, nh n đ nh và n m b t nh ng

ị ườ ấ ộ ả ơ ộ c  h i khi tham gia vào th  tr ng b t đ ng s n.

ủ ể ự ạ ữ ụ ấ ạ ị ớ   Th  tứ ư, t o ra s  c nh tranh gi a các ch  th  cung c p d ch v  công v i

ụ ư ề ủ ộ ộ ử ế ễ ạ ầ ạ ị d ch v  t ậ   , góp ph n h n ch  tình tr ng sách nhi u, c a quy n c a m t b  ph n

ướ ự ụ ấ ị ể ộ cán b  Nhà n c trong lĩnh v c cung c p d ch v  công ầ 3. Đ  góp ph n h  tr  th ỗ ợ ị

ườ ấ ộ ả ướ ộ ố ổ ứ ị ụ ư ể tr ng b t đ ng s n, Nhà n c đã tri n khai m t s  t ch c d ch v  công nh : văn

ề ử ụ ấ ổ ứ ỹ ấ ể phòng đăng ký quy n s  d ng đ t, t ch c phát tri n qu  đ t, các t ổ ứ ư ấ    v n ch c t

ứ ộ ứ ụ ư ứ ấ ị ượ khác… Tuy nhiên, m c đ  cung  ng d ch v  còn th p, ch a đáp  ng đ ầ   c nhu c u

ị ườ ề ố ượ ự ế ế ộ ộ ủ c a th  tr ng. Nguyên nhân tr c ti p là do đ i ngũ cán b  còn thi u v  s  l ng,

ư ượ ề ộ ố ạ ả ộ ế y u v  chuyên môn, ch a đ c đào t o chính quy, bài b n, m t s  cán b  còn t ỏ    ra

ụ ế ệ ệ ề ấ ị thi u thi n chí trong vi c cung c p d ch v , gây khó khăn, phi n hà cho ng ườ ử  i s

ệ ự ọ ổ ứ ụ ư ở ụ ế ị ị ụ d ng d ch v . Vì th , vi c l a ch n t ấ  ch c cung c p d ch v  t ổ ế    tr  nên ph  bi n

ấ ộ ộ ổ ứ ụ ư ớ ả ị ị ơ h n. Sàn giao d ch b t đ ng s n là m t t ấ  ch c cung c p d ch v  t ụ . V i m c đích

ụ ụ ụ ợ ấ ộ ả ậ ị ườ ph c v  và m c tiêu l i nhu n, sàn giao d ch b t đ ng s n đã th ng xuyên có s ự

ớ ể ị ế ứ ủ ầ ườ ừ ạ ổ đ i m i đ  đáp  ng nhu c u và th  hi u c a ng ự ạ   i dân. T  đây, t o ra s  c nh

ấ ộ ữ ả ạ ớ ị ổ ứ ấ ị tranh lành m nh gi a sàn giao d ch b t đ ng s n v i các t ch c cung c p d ch v ụ

ả ố ớ ạ ộ ự ạ ủ ệ ạ ị ấ   công. S  c nh tranh này t o ra hi u qu  đ i v i ho t đ ng c a sàn giao d ch b t

ặ ả ả ớ ổ ứ ụ ị ộ đ ng s n và giúp gi m b t gánh n ng cho các t ch c d ch v  công. Tuy sàn giao

ạ ộ ấ ộ ể ướ ớ ụ ợ ế ố ậ ả ị d ch b t đ ng s n ho t đ ng đ  h ng t i m c tiêu l ư i nhu n nh ng vì y u t đó

ấ ộ ể ấ ả ớ ị ượ ữ ụ ị mà sàn giao d ch b t đ ng s n m i có th  cung c p đ ấ   c nh ng d ch v  có ch t

ủ ể ị ườ ệ ả ể ự ọ ượ l ng và hi u qu  cao. Khi các ch  th  tham gia th  tr ơ   ng có th  l a ch n n i

ắ ơ ự ạ ụ ấ ở ị ổ ứ ị cung c p d ch v  thì s  c nh tranh càng tr  nên gay g t h n. Các t ch c d ch v ụ

3TS Nguyễn Quang Tuyến, TS Trần Quang Huy (2009), Giáo trình Pháp luật về Kinh doanh bất động sản, NXB Tư pháp, Hà Nội. [ tr.169]

15

ơ ộ ể ẽ ễ ườ ạ ạ công s  không còn c  h i đ  sách nhi u ng i dân. Bên c nh đó, tình tr ng quan

ộ ộ ệ ủ ậ ộ ị ổ ứ ấ ị liêu, hách d ch, trì tr  c a m t b  ph n cán b  trong các t ch c cung c p d ch v ụ

ẽ ượ ủ ụ ế ầ ạ công cũng s  đ ệ   ả c h n ch . Qua đó, góp ph n c i cách th  t c hành chính hi n

nay ở ướ  n c ta.

ấ ộ ả ạ ị , sàn giao d ch b t đ ng s n giúp minh b ch, công khai hóa th ị Th  nămứ

ườ ấ ộ ị ườ ẩ ả ệ ể ả ộ tr ng B t đ ng s n, thúc đ y th  tr ng phát tri n sôi đ ng, có hi u qu , chính

ự ế ạ ơ ấ ộ ạ ộ ả quy và lành m nh h n. Trong th c t ị  ho t đ ng, sàn giao d ch b t đ ng s n đã th ể

ệ ế ế ủ ố ớ ị ườ ấ ộ ự ả ệ hi n vai trò thi t y u c a mình đ i v i th  tr ng b t đ ng s n. S  nhi t tình trong

ụ ấ ộ ấ ộ ủ ệ ả ả ấ ị ị ạ   vi c cung c p các d ch v  b t đ ng s n c a sàn giao d ch b t đ ng s n đã t o

ủ ể ố ớ ị ườ ề ệ ạ ườ ni m tin đ i v i các ch  th  tham gia th  tr ng. Bên c nh đó, vi c th ng xuyên

ấ ượ ị ớ ả ạ nâng cao ch t l ụ ẽ ng d ch v  s  thu hút gi ấ ộ i kinh doanh b t đ ng s n, t o ra s ự

ố ớ ị ườ ầ ấ ộ ế ượ ả ạ ờ ữ “kích c u” đ i v i th  tr ồ ng b t đ ng s n. Đ ng th i, h n ch  đ c nh ng giao

ị ườ ế ồ ố ị ị ị d ch “ngoài lu ng”, giao d ch “đen”, giao d ch “tr n thu ” trên th  tr ng. Đây là

ị ườ ạ ọ ấ ộ ề ả ế ố y u t ệ  quan tr ng trong vi c minh b ch hóa th  tr ng b t đ ng s n. V  vĩ mô, sàn

ấ ộ ể ả ầ ị ế ộ ạ ổ giao d ch b t đ ng s n góp ph n phát tri n kinh t ấ   ự  xã h i, t o ra s  bình  n nh t

ị ườ ị đ nh trên th  tr ng.

ủ ể ể ấ ấ ộ ả ộ ị ị ụ ấ   Có th  th y, sàn giao d ch b t đ ng s n là m t ch  th  kinh doanh d ch v  b t

ả ượ ị ạ ấ ộ ự ả ậ ộ đ ng s n, đ c quy đ nh t ờ ủ   i Lu t kinh doanh b t đ ng s n năm 2014. S  ra đ i c a

ấ ộ ạ ả ị ướ ệ ẽ ế ạ ộ sàn giao d ch b t đ ng s n đã t o ra b c ti n m nh m  trong vi c tác đ ng vào

ị ườ ấ ộ ấ ả ả ỉ ị ị th  tr ấ ộ ng b t đ ng s n. Sàn giao d ch b t đ ng s n không ch  cung c p d ch v ụ

ụ ụ ị ườ ơ ở ể ướ ế ả ph c v  th  tr ng mà thông qua đó còn là c  s  đ  Nhà n c ti n hành qu n lý th ị

ườ ấ ộ ừ ả ế ượ ế ắ ữ ệ ả tr ả ng b t đ ng s n. T  đó, gi i quy t đ c nh ng b  t c trong vi c qu n lý th ị

ườ ấ ộ tr ả ng b t đ ng s n phi chính quy.

ấ ộ ủ ị ụ ả ị ụ 1.1.3. M c đích c a d ch v  sàn giao d ch b t đ ng s n

ế ề ả ộ ộ ờ Th  tr ầ   ị ườ BĐS trong m t th i gian dài tr i qua nhi u bi n đ ng thăng tr m, ng

ượ ự ể ủ ướ ộ v t xa s  ki m soát c a Nhà n c. Theo đó, giá ả   ế BĐS tăng đ t bi n, không ph n

ự ế ầ ả ị ườ ự ầ ạ ơ ầ ánh nhu c u th c t . Th c tr ng đ u c , kích c u  o… làm th  tr ạ   ng lũng đo n

ườ ở ộ ớ ề ượ ầ ả và th ỉ ậ ng ch  t p trung m t gi i có ti n. Chúng v ớ   t xa kh  năng và t m v i

ườ ườ ữ ủ c a nh ng ng i dân th ng.

ự ủ ả ạ ỏ ướ ư ặ ế ậ Bên c nh đó, s  buông l ng qu n lý c a Nhà n c ho c ch a thi ộ   t l p m t

16

ộ ơ ủ ế ạ ả ầ ợ ị hành lang pháp lý đ y đ , m t c  ch  qu n lý phù h p nên tình tr ng giao d ch

ầ ơ ướ ề ế ẩ ng m, mua bán trao tay, không qua c  quan nhà n c có th m quy n chi m t ỷ ệ   l

ấ ồ ừ ủ ả ấ ạ ế   ớ l n. Đây là nguyên nhân c a tình tr ng tranh ch p, b t đ ng x y ra… T  đó, khi n

ị ườ ể ừ ở ơ ị ườ cho th  tr ể ng tr  nên khó ki m soát h n. K  t ế  năm 1993 đ n nay, th  tr ấ   ng b t

ả ủ ệ ầ ố ấ ứ ầ ả ộ đ ng s n c a Vi t Nam đã tr i qua 3 l n s t đ t và 3 l n đóng băng. Căn c  vào s ự

ị ườ ủ ế ộ ể ạ bi n đ ng c a th  tr ng trong 20 năm qua chúng ta có th  t m chia thành 6 giai

ơ ố ạ ạ ạ đo n: c n s t năm 1993­1994, giai đo n đóng băng năm 1995­1999, giai đo n bùng

ạ ố ộ ạ ấ ạ ổ n  năm 2001­2002, giai đo n ngu i l nh năm 2002­2006, giai đo n s t nhà đ t năm

ạ ồ ụ ừ ả ạ 2007­2010, giai đo n s i s t t năm 2008 và suy gi m m nh năm 2011. M i b ỗ ướ   c

ị ườ ủ ầ ườ ề ắ ớ thăng tr m c a th  tr ng th ố   ế ố ng g n li n v i các bi n c  vĩ mô và chính sách đ i

ự ế ớ ơ ố ượ ớ ấ ộ v i b t đ ng s n ả 4. Trên th c t , có t i h n 70% s  l ấ ộ   ị ng các giao d ch b t đ ng

ị ườ ượ ấ ộ ế ị ả s n trên th  tr ng không đ c ti n hành qua sàn giao d ch b t đ ng s n ả 5. Nhi uề

ấ ộ ệ ế ấ ả ố ị ể giao d ch kinh doanh b t đ ng s n có bi u hi n tr n thu , gây th t thu cho ngân

ướ ừ ệ ể ấ ả sách nhà n ế c. T  đó, các tranh ch p và khi u ki n n y sinh do chuy n nh ượ   ng

ị ườ ấ ộ ạ ả ở ỗ trao tay, th  tr ng b t đ ng s n tr  nên h n lo n.

ư ộ ầ ấ ế ế ướ ầ Nh  m t nhu c u t t y u khách quan, đã đ n lúc Nhà n ể   ả c c n ph i ki m

ậ ự ứ ề ệ ằ ờ soát chúng b ng nhi u hình th c và bi n pháp khác nhau. Ghi nh n s  ra đ i và

ạ ộ ấ ộ ủ ữ ứ ộ ị ệ   ả ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n là m t trong nh ng cách th c và bi n

ể ả ụ ế ạ ớ pháp đ  gi i quy t tình tr ng trên v i m c đích:

(cid:0) Là th  ch  trung gian đ ế

ể ượ ạ ộ ậ ậ ằ c pháp lu t ghi nh n, ho t đ ng nh m h  tr ỗ ợ

ủ ể ị ườ ượ ậ ợ ễ ậ các ch  th  tham gia th  tr ng đ c thu n l ự   ệ i, d  dàng trong vi c xác l p và th c

ấ ộ ệ ả ộ ơ ị ị hi n các giao d ch. Sàn giao d ch b t đ ng s n là m t sân ch i chung mang tính

ệ ầ ả ướ ớ ự ệ ổ ứ chuyên nghi p. Thông qua đó, gi m d n và h ng t i s  tri u tiêu các t ch c, cá

ổ ự ề ị ườ ể ạ ặ nhân hành ngh  trôi n i, t phát đ  lũng đo n ho c thao túng th  tr ng.

(cid:0) Cùng v i các th  ch  trung gian khác, sàn giao d ch b t đ ng s n t ng ả ừ

ấ ộ ể ế ớ ị

ị ườ

ấ ộ

i các chu k  thăng tr m c a th  tr

ng b t đ ng s n”, đăng ngày 15/02/2012 lúc 22:00

4 Di u Vy, “Nhìn l ệ trên : http://thongtinduan.vn/index.php?option=com_content&view=article&id=5471:nhin­li­cac­chu­k­thng­trm­ca­ th­trng­bs&catid=8:chinh­sach­phap­ly&Itemid=7

ậ ề

ấ ộ

ả ở

Vi

t Nam,

ạ ọ

5 TS Doãn H ng Nhung (2009), Hoàn thi n pháp lu t v  sàn giao d ch kinh doanh b t đ ng s n  NXB Đ i h c Qu c gia Hà N i, Hà N i. trang 73

17

ướ ư ị ườ ạ ộ ỹ ạ ướ ự ể ủ b c đ a th  tr ng vào ho t đ ng theo qu  đ o chung d i s  ki m soát c a Nhà

ướ ị ườ ế ạ ạ ầ ị ị ạ n c; h n ch  các giao d ch ng m; t o đà ch  th  tr ng minh b ch, công khai hóa.

ỉ ể ệ ừ ủ ướ ệ ả T  đó, không ch  th  hi n và nâng cao vai trò c a Nhà n c trong vi c qu n lý th ị

ườ ấ ộ ế ả ậ ả ướ tr ng b t đ ng s n mà còn t n thu các kho n thu  vào ngân sách Nhà n c.

(cid:0) S  ra đ i c a sàn giao d ch

ờ ủ ự ướ ớ ệ ị ướ ị BĐS cũng h ng t i vi c đ nh h ng cho các

ầ ư ẳ ạ ơ nhà đ u t kinh doanh ệ BĐS văn minh và chuyên nghi p h n; c nh tranh bình đ ng,

ạ ơ ướ ữ ể ạ ằ lành m nh và an toàn h n. Đây là b c nh m t o đà phát tri n cho nh ng doanh

ự ự ự ừ ệ ướ ạ ỏ ữ ọ nghi p th c s  có năng l c và t ng b ệ   c thanh l c, lo i b  nh ng doanh nghi p

ả ế y u kém, không có kh  năng.

(cid:0) S  ra đ i c a sàn giao d ch b t đ ng s n là m t đòi h i t

ấ ộ ờ ủ ỏ ấ ế ự ả ộ ị t y u khách

ớ ướ ế ớ ủ ố ự ế ợ quan, phù h p v i xu h ng chung c a các qu c gia trên th  gi i. Th c t ấ    cho th y

ị ườ ố ấ ộ ả ộ ấ ỳ b t k  qu c gia nào có th  tr ể ng b t đ ng s n phát tri n sôi đ ng cũng không th ể

ượ ự ỗ ợ ủ ể ế ỗ ợ ầ ố ớ ế thi u đ ợ   c s  h  tr  c a các th  ch  h  tr  trung gian v i vai trò là c u n i, là s i

ế ầ ị dây liên k t và “kéo g n” các nhà đ u t ầ ư ạ ớ  l ấ   i v i nhau­ trong đó sàn giao d ch b t

ữ ả ầ ộ ố ộ đ ng s n là m t trong nh ng c u n i đó.

ể ấ ạ ằ ầ ờ Có th  th y, sàn giao d ch ứ ị BĐS ra đ i nh m đáp  ng nhu c u minh b ch hóa

ầ ướ ệ ả th  tr ị ườ BĐS; Góp ph n giúp Nhà n ng c trong vi c qu n lý th  tr ị ườ BĐS; Giúp ng

ầ ư ườ ậ ợ ơ ệ ế ầ ị nhà đ u t ữ  và nh ng ng i có nhu c u giao d ch thu n l ậ   i h n trong vi c ti p c n

ầ ư ự ệ ầ ả ố ị ị thông tin, đ u t ấ   ữ  và th c hi n giao d ch; Gi m nh ng giao d ch “ng m” v n dĩ r t

ả ượ ầ ơ ấ ộ ữ ả ạ khó qu n lý, tránh đ c tình tr ng “đ u c  b t đ ng s n” gây nh ng sóng gió trong

ị ườ ấ ộ ả th  tr ng b t đ ng s n.

ấ ộ ụ ề ả ị ậ ị 1.2. Khái quát chung v  pháp lu t d ch v  sàn giao d ch b t đ ng s n

ấ ộ ậ ị ụ ệ ả ị 1.2.1. Khái ni m pháp lu t d ch v  sàn giao d ch b t đ ng s n

ị ườ ớ ề ộ Dù hình thành mu n so v i các th  tr ng khác trong n n kinh t ế ị ườ   ng th  tr

ị ườ ấ ộ ả ở ệ ượ ị ườ song th  tr ng b t đ ng s n Vi t Nam đ c đánh giá là th  tr ể   ng phát tri n

ứ ạ ư ế ể ấ ấ ấ ộ nhanh nh t, sôi đ ng nh t nh ng cũng ph c t p nh t. Theo đó, các th  ch  trung

ạ ộ ị ườ ờ ạ ộ ấ ộ ả gian ra đ i và ho t đ ng trong th  tr ủ   ng b t đ ng s n trong đó có ho t đ ng c a

ấ ộ ớ ố ả ộ ỏ ị ứ   ể sàn giao d ch b t đ ng s n cũng phát tri n v i t c đ  lan t a khá nhanh và ph c

ị ườ ả ạ ề ấ ầ ớ ự ị ướ ể ả ạ t p. C  hai lo i th  tr ng này đ u r t c n t i s  đ nh h ng, qu n lý và ki m soát

18

ướ ạ ậ ủ c a Nhà n c thông qua các quy ph m pháp lu t.

ị ườ ề ế ậ ớ ỉ ấ ộ N u so sánh v i pháp lu t đi u ch nh th  tr ậ   ả ng b t đ ng s n thì pháp lu t

ị ườ ủ ề ỉ ụ ấ ộ ị ị ạ ộ đi u ch nh ho t đ ng c a các th  tr ả ng d ch v  b t đ ng s n, trong đó có d ch v ụ

ấ ộ ự ệ ậ ả ơ ộ ị sàn giao d ch b t đ ng s n hình thành mu n h n. S  ghi nh n vi c hình thành và

ự ả ủ ể ạ ướ ớ ồ ạ ủ t n t i c a lo i hình này, có s  qu n lý và ki m soát c a nhà n ỉ ắ ầ   c m i ch  b t đ u

ấ ộ ờ ủ ự ậ ả ừ t năm 2006­ khi có s  ra đ i c a Lu t kinh doanh b t đ ng s n năm 2006, cùng

ủ ủ ố ị ị ị ớ v i đó là: Ngh  đ nh s  153/2007/NĐ­CP ngày 15/10/2007 c a Chính ph , quy đ nh

ế ướ ấ ộ ậ ả ẫ chi ti t và h ng d n thi hành Lu t kinh doanh b t đ ng s n năm 2006; Thông t ư

ự ủ ộ ướ ệ ẫ ố s  13/2008/TT­BXD ngày 21/05/2008 c a B  xây d ng, h ộ   ự ng d n th c hi n m t

ủ ủ ủ ố ị ị ố ộ s  n i dung c a Ngh  đ nh s  153/2007/NĐ­CP ngày 15/10/2007 c a Chính ph , quy

ế ướ ấ ộ ậ ả ẫ ị đ nh chi ti t và h ng d n thi hành Lu t kinh doanh b t đ ng s n năm 2006; Bên

ộ ố ư ấ ậ ả ị ị ạ c nh đó, còn m t s  văn b n có liên quan nh : Lu t Đ t đai năm 2003, Ngh  đ nh

ủ ướ ủ ậ ẫ ấ 181/2004/NĐ­CP ngày 29/10/2004 c a Chính ph  h ng d n thi hành Lu t Đ t đai

ậ ở ị ị năm 2003; Lu t Nhà ủ    năm 2005, Ngh  đ nh 71/2010/NĐ­CP ngày 23/06/2010, c a

ủ ị ế ướ ậ ẫ ở Chính ph  quy đ nh chi ti t và h ng d n thi hành Lu t Nhà ;…

ả ờ ượ ế ổ ệ Theo th i gian các văn b n trên đ c thay th  b  sung, hoàn thi n có th  k ể ể

ấ ộ ư ả ậ ị ị ị ế đ n nh  Lu t kinh doanh b t đ ng s n 2014, Ngh  đ nh 76/2015/NĐ­CP quy đ nh

ế ộ ố ề ậ ấ ấ ộ ủ ả ậ chi ti ậ   t m t s  đi u c a Lu t Kinh doanh b t đ ng s n, Lu t đ t đai 2013, Lu t

ở ố ớ ự ậ ả ờ Nhà 2014,… . Các văn b n pháp lu t này ra đ i là s  tuyên cáo chung đ i v i các

ạ ớ ả ư ấ ấ ộ ả ổ ị lo i hình môi gi i, qu ng cáo, t v n, đ nh giá… b t đ ng s n trôi n i trên th ị

ườ ộ ố ạ ậ ự ạ ộ ứ ừ ủ ị tr ng. Qua đó, đã chính th c th a nh n s  ho t đ ng c a m t s  lo i hình d ch

ị ườ ộ ợ ượ ậ ả ệ ụ v  trung gian trên th  tr ng m t cách h p pháp, đ ậ   c pháp lu t b o v . Pháp lu t

ơ ấ ổ ả ả ị ị ứ ặ ấ ộ quy đ nh sàn giao d ch b t đ ng s n ph i có c  c u t ạ ộ   ẽ  ch c ch t ch , ho t đ ng

ổ ủ ậ trong khuôn kh  c a pháp lu t.

ề ậ ặ ộ ỉ ị ấ   M c dù hình thành khá mu n song pháp lu t đi u ch nh sàn giao d ch b t

ụ ấ ộ ầ ư ạ ộ ạ ộ ả ả ộ ị ộ đ ng s n đã góp ph n đ a các ho t đ ng d ch v  b t đ ng s n ho t đ ng m t cách

ổ ứ ơ ở ể ậ ổ ứ chính quy, có t ch c, có “thân ph n” rõ ràng. Đây là c  s  đ  các t ch c, cá nhân

ạ ộ ơ ộ ự ể ề ệ ộ ạ   ho t đ ng trong lĩnh v c này có c  h i và đi u ki n phát tri n, nhân r ng và t o

ươ ổ ự ủ ụ ệ ị ể th ề ng hi u riêng c a mình­ đi u mà các d ch v  trôi n i, t phát không th  có

19

đ c.ượ

ấ ộ ề ề ả ậ ồ ộ ỉ ị Pháp lu t đi u ch nh sàn giao d ch b t đ ng s n bao g m nhi u n i dung,

ề ề ạ ỉ ở ữ ứ ạ ộ nhi u nhóm quy ph m đi u ch nh nh ng khía c nh khác nhau và m c đ  khác

ể ệ ự ắ ủ ữ ệ ạ ướ nhau. Có nh ng nhóm quy ph m th  hi n s  can thi p sâu s c c a Nhà n c, chi

ế ớ ố ấ ộ ạ ộ ủ ả ị ự ph i tr c ti p t i quá trình ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n; song có

ể ệ ự ị ữ ướ ề ạ ạ nh ng nhóm quy ph m th  hi n s  đ nh h ạ   ủ ộ ng, t o quy n ch  đ ng và linh ho t

ổ ứ ạ ộ ấ ộ ủ ả ị trong quá trình t ch c và ho t đ ng kinh doanh c a sàn giao d ch b t đ ng s n.

ể ể ề ề ậ ị ỉ ấ ộ   Thông qua đó, có th  hi u: Pháp lu t đi u ch nh v  sàn giao d ch b t đ ng

ể ậ ạ ổ ướ ề ỉ ả s n là t ng th  các quy ph m pháp lu t do Nhà n ằ c ban hành nh m đi u ch nh

ổ ứ ạ ộ ấ ộ ủ ả ị quá trình hình thành, t ch c và ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n trên th ị

ườ ấ ộ ả tr ng b t đ ng s n.

ấ ộ ậ ị ơ ấ ụ ả ị 1.2.2. C  c u pháp lu t d ch v  sàn giao d ch b t đ ng s n

ề ổ ứ ủ ệ ả ậ ị Các văn b n pháp lu t hi n hành quy đ nh v  t ạ ộ  ch c và ho t đ ng c a sàn

ị ượ ệ ở ể ự ề ộ giao d ch BĐS  đ c bi u hi n nhi u n i dung khác nhau, song t u chung l ạ   i

ề ơ ả ủ ữ ề ấ ạ ồ ỉ chúng g m các nhóm quy ph m đi u ch nh nh ng v n đ  c  b n sau đây c a sàn

ấ ộ ả ị giao d ch b t đ ng s n:

ề ề ủ ệ ạ ị , nhóm quy ph m quy đ nh v  đi u ki n c a sàn giao d ch ị BĐS h pợ M t làộ

ủ ế ề ậ ế ư ạ ủ ể ớ ệ ề pháp. Nhóm quy ph m này ch  y u đ  c p đ n t cách ch  th  v i đi u ki n nào;

ủ ụ ự ệ ả ạ ơ ướ ề ẩ tiêu chí ra sao và ph i th c hi n th  t c gì t i c  quan Nhà n c có th m quy n thì

ớ ượ ượ ướ ậ ự ồ ạ ợ ừ ủ m i đ c đ c Nhà n c th a nh n s  t n t i h p pháp c a sàn giao d ch ị BĐS.

ồ ạ ủ ự ạ ờ ị Đây là nhóm quy ph m xác đ nh s  ra đ i và t n t i c a sàn giao d ch ị BĐS; cũng là

ướ ư ể ể ả ướ ả ề ệ ơ ở ể c  s  đ  Nhà n c qu n lý, ki m soát cũng nh  đ  Nhà n c b o v  quy n và l ợ   i

ạ ộ ợ ích h p pháp trong quá trình ho t đ ng.

ữ ề ấ ạ ị ắ   ề Hai là, nhóm quy ph m quy đ nh v  nh ng v n đ  mang tính nguyên t c

ổ ứ ạ ộ ấ ộ ủ ả ị trong quá trình t ch c ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n. Đây là nhóm quy

ể ệ ủ ạ ướ ệ ầ ị ph m th  hi n ý chí c a Nhà n ấ ộ   c trong vi c yêu c u các sàn giao d ch b t đ ng

ượ ạ ộ ỉ ụ ấ ị ữ ậ ả ả s n khi đ c thành l p ph i ho t đ ng theo nh ng tôn ch  m c đích nh t đ nh đ ể

ả ợ ướ ị ườ ủ ả đ m b o hài hòa l ủ i ích c a Nhà n ủ ể c, c a các ch  th  tham gia th  tr ủ   ng và c a

20

ấ ộ ạ ả ị ướ ạ ộ chính sàn giao d ch b t đ ng s n. Nhóm quy ph m này h ủ   ng cho ho t đ ng c a

ấ ộ ủ ậ ạ ả ị ị sàn giao d ch b t đ ng s n tuân th  đúng pháp lu t, không vi ph m các quy đ nh

ướ ạ ộ ủ ủ c a Nhà n c trong quá trình ho t đ ng c a mình.

ạ ộ ủ ề ạ ị ị ấ   ạ Ba là, nhóm quy ph m quy đ nh v  ph m vi ho t đ ng c a sàn giao d ch b t

ụ ể ể ệ ạ ạ ả ằ ộ ạ   ộ đ ng s n. Theo đó, b ng các quy ph m c  th  th  hi n ph m vi, n i dung ho t

ạ ộ ấ ộ ủ ữ ả ồ ị ộ đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n bao g m nh ng ho t đ ng nào? Gi ớ ạ ủ   i h n c a

ụ ể ạ ộ ậ ị ấ   các ho t đ ng đó ra sao? Hay nói c  th  là: pháp lu t cho phép sàn giao d ch b t

ả ượ ạ ộ ự ụ ữ ệ ị ộ đ ng s n đ c th c hi n nh ng ho t đ ng kinh doanh d ch v  gì trên th  tr ị ườ   ng

ữ ữ ề ệ ầ ả ớ ộ ạ   ấ ộ b t đ ng s n v i nh ng yêu c u, nh ng đi u ki n ràng bu c gì. Nhóm quy ph m

ầ ế ể ị ướ ạ ộ ủ này là c n thi t khách quan đ  đ nh h ng cho ho t đ ng kinh doanh c a sàn giao

ế ạ ấ ộ ừ ự ệ ả ề ị d ch b t đ ng s n. Theo đó tùy t ng đi u ki n năng l c và th  m nh, cũng nh ư

ờ ẽ ự ấ ộ ụ ủ ả ỗ ọ ị m c đích c a m i sàn giao d ch b t đ ng s n khi ra đ i s  l a ch n cho mình

ụ ữ ạ ợ ợ ị nh ng lo i hình kinh doanh d ch v  nào cho phù h p và có l ấ i nh t.

ụ ủ ề ề ạ ị , nhóm quy ph m quy đ nh v  quy n và nghĩa v  c a các ch  th ủ ể B n làố

ủ ể ấ ộ ả ỗ ị ạ ị tham gia sàn giao d ch b t đ ng s n. M i ch  th  tham gia t ấ   i sàn giao d ch b t

ụ ề ả ớ ợ ộ đ ng s n v i m c đích khác nhau và theo đó quy n và l i ích đ ượ ưở c h ng t ừ ỗ    m i

ụ ề ề ề ậ ậ ạ ố ị ỉ lo i hình d ch v  cũng không gi ng nhau. Vì v y, pháp lu t đi u ch nh v  quy n và

ụ ủ ằ ướ ướ ế ạ ự ẳ nghĩa v  c a các bên nh m h ế ng đ n tr ọ   c h t t o ra s  bình đ ng và tôn tr ng

ấ ộ ụ ẫ ủ ề ị ả   ủ ể quy n và nghĩa v  l n nhau c a các ch  th  tham gia sàn giao d ch b t đ ng s n.

ụ ằ ợ ủ ể ợ ữ Đó cũng chính là m c đích nh m hài hòa hóa l i ích gi a các ch  th , l i ích Nhà

ướ ủ ặ ộ ệ ằ ạ ộ n c và c a toàn xã h i. Đ c bi t, nhóm quy ph m này nh m ràng bu c trách

ơ ở ể ủ ệ ị ướ ả ế nhi m c a các bên tham gia giao d ch và là c  s  đ  Nhà n c gi ữ   i quy t nh ng

ế ấ ấ ả tranh ch p, b t bình n u x y ra.

ố ớ ạ ạ ị ị ề ử Năm là, nhóm quy ph m quy đ nh v  x  lý vi ph m đ i v i các sàn giao d ch

ế ứ ầ ạ ộ ạ ậ ế ừ ho t đ ng trái pháp lu t. Đây là nhóm quy ph m h t s c c n thi ụ   t, v a có tác d ng

ừ ừ ụ ế ế ạ ị ấ   ngăn ng a các hành vi sai ph m, v a có tác d ng “ch  tài” n u sàn giao d ch b t

ả ổ ứ ạ ộ ứ ạ ậ ớ ộ đ ng s n trong quá trình t ộ    ch c, ho t đ ng trái v i pháp lu t và đ o đ c xã h i.

ằ ị ướ ị ạ Thông qua nhóm quy ph m này cũng nh m đ nh h ấ   ng cho các sàn giao d ch b t

ứ ấ ậ ặ ả ọ ị ỉ ộ đ ng s n ý th c tôn tr ng và nghiêm ch nh ch p hành pháp lu t. M t khác, đ nh

ướ ấ ộ ệ ả ơ ị h ạ ộ ng cho sàn giao d ch b t đ ng s n ho t đ ng ngày càng chuyên nghi p h n, phù

21

ế ớ ủ ế ớ ợ h p v i xu th  chung c a th  gi i.

ụ ể ơ ư ậ ẽ ạ ớ V i cách phân lo i nh  v y, chúng ta s  có cái nhìn rõ ràng và c  th  h n v ề

ấ ộ ề ả ậ ạ ị ỉ các quy ph m pháp lu t đi u ch nh sàn giao d ch b t đ ng s n.

ể ấ ị ủ ể ộ ị Có th  th y, sàn giao d ch BĐS  là m t ch  th  kinh doanh d ch v ụ BĐS

ượ ậ ướ ạ ộ ủ ầ ậ đ c pháp lu t n c ta ghi nh n. Ho t đ ng c a sàn giao d ch ị BĐS góp ph n minh

ị ườ ể ủ ẩ ự ấ ộ ị ườ ả ạ b ch hóa th  tr ng b t đ ng s n, thúc đ y s  phát tri n c a th  tr ng. Đây chính

ướ ị ườ ế ệ ả ụ ể là công c  đ  Nhà n c thông qua đó ti n hành vi c qu n lý th  tr ấ ộ   ng b t đ ng

ặ ệ ố ớ ị ườ ấ ộ ứ ạ ả ầ ả s n; đ c bi t, đ i v i th  tr ế   ể ng b t đ ng s n phát tri n ph c t p và đ y bi n

ư ở ệ ấ ộ ề ề ậ ậ ị ộ đ ng nh Vi ả   ỉ t Nam. Vì v y, pháp lu t đi u ch nh v  sàn giao d ch b t đ ng s n

ề ầ ấ ượ ấ ộ ừ ả ị là v n đ  c n đ ể c quan tâm thích đáng. T  đó, đ  sàn giao d ch b t đ ng s n có

ể ể ệ ượ ụ ủ ứ ệ th  th  hi n đ c đúng vai trò, ch c năng, nhi m v  c a nó.

ấ ộ ậ ị ụ ủ ả ị ị 1.2.3. V  trí, vai trò c a pháp lu t d ch v  sàn giao d ch b t đ ng s n

ấ ộ ụ ữ ề ả ị ị ỉ ị Nh ng quy đ nh đi u ch nh d ch v  sàn giao d ch b t đ ng s n trên sàn giao

ấ ầ ế ị d ch là r t c n thi ở t, b i vì:

ể ủ ự ự ự ẽ ứ ấ , s  phát tri n c a th  tr ộ ị ườ BĐS s  tác đ ng tích c c vào s  tăng ng Th  nh t

ưở ấ ướ ủ ị ườ ế ệ ạ ộ tr ng  c a   đ t   n c,   n u  th   tr ng ả ẽ ả   BĐS  ho t   đ ng   không  hi u   qu   s   nh

ưở ố ế ưở ế ườ h ng không t t đ n tăng tr ng kinh t , gây tâm lý hoang mang cho ng i dân và

ọ ự ổ ị ườ ự ể ậ ộ ố ị đe d a s   n đ nh xã h i. Vì v y, mu n xây d ng và phát tri n th  tr ấ ộ   ng b t đ ng

ỹ ạ ủ ả ướ ạ ộ ị ườ ủ ấ ộ ả s n theo qu  đ o qu n lý c a Nhà n c thì ho t đ ng c a th  tr ả   ng b t đ ng s n

ạ ộ ả ượ ị ự ậ ụ nói chung, ho t đ ng d ch v  SGDBĐS nói riêng ph i đ ộ   c v n hành d a trên m t

ị ườ ạ ấ ộ ả ố ệ khung pháp lý hoàn thi n. Bên c nh đó, th  tr ng b t đ ng s n có m i quan h ệ

ế ớ ị ườ ủ ề ầ ế ư ị ườ ậ m t thi t v i các th  tr ng thành ph n c a n n kinh t nh  th  tr ố ng v n, th ị

ườ ị ườ ệ ọ ể ổ ứ ộ ị tr ng khoa h c công ngh , th  tr ủ   ự ng s c lao đ ng…  S  phát tri n  n đ nh c a

ị ườ ả ẽ ề ặ ấ ộ ề ị ế th  tr ng b t đ ng s n s  có ý nghĩa nhi u v  m t chính tr , kinh t ộ , xã h i, còn

ị ườ ấ ộ ệ ẽ ấ ớ ề ữ ả ộ khi th  tr ng b t đ ng s n trì tr  s  gây ra nh ng tác đ ng x u t i n n kinh t ế   .

ị ườ ấ ộ ả ặ ộ ượ Th  tr ng b t đ ng s n m c dù hình thành mu n xong đ c đánh giá là th  tr ị ườ   ng

ể ề ấ ấ ộ ể ế phát tri n nhanh nh t, sôi đ ng nh t trong n n kinh t ế ị ườ  th  tr ng. Các th  ch  trung

ị ườ ấ ộ ớ ứ ớ ố ể ả ộ ủ gian c a th  tr ỏ   ng b t đ ng s n cũng phát tri n v i t c đ  nhanh v i s c lan t a

ị ườ ể ế ấ ộ ư ủ ả ậ ớ l n, vì v y th  tr ề ấ   ng b t đ ng s n cũng nh  các th  ch  trung gian c a nó đ u r t

22

ướ ủ ả ướ ầ ự ị c n s  đ nh h ể ng, qu n lý và ki m soát c a Nhà n ạ   c thông qua các quy ph m

ạ ộ ủ ụ ậ ị ị pháp lu t. Theo đó, ho t đ ng c a SGDBĐS nói chung và d ch v  sàn giao d ch nói

ả ượ ụ ể ậ ị riêng ph i đ c pháp lu t quy đ nh c  th .

ạ ộ ứ ạ ạ , ho t đ ng kinh doanh ố   BĐS là lo i hình kinh doanh ph c t p do đ i Th  haiứ

ạ ộ ố ị ề ị ị ớ ủ ượ t ả ng c a ho t đ ng kinh doanh này là tài s n có giá tr  l n, c  đ nh v  v  trí, mang

ệ ế ể ầ ư ệ ả tính cá bi t và khan hi m… Đ  kinh doanh BĐS có hi u qu  thì nhà đ u t ả    ph i

ị ườ ế ề ủ ế ạ ể am hi u th  tr ể ng, hi u bi t v  quy ho ch, ki n trúc, phong th y… Ngoài ra th ị

ườ ấ ộ ị ườ ả ố ủ ả tr ng b t đ ng s n là th  tr ụ   ị ự ng không hoàn h o, ch u s  chi ph i c a phong t c,

ầ ư ườ ộ ề ặ ậ t p quán, tâm lý xã h i… nên nhà đ u t th ng g p nhi u khó khăn trong kinh

ế ổ ứ ậ ọ ị ở doanh BĐS. Chính vì v y, h  tìm đ n t ch c trung gian ­ sàn giao d ch, mà đó h ọ

ượ ữ ớ ệ ư ấ ỗ ợ ể ọ ạ ượ đ c nh ng nhà môi gi i chuyên nghi p t v n, h  tr  đ  h  đ t đ ụ c m c đích

ấ ộ ủ ệ ậ ị ị ả   kinh doanh BĐS. Theo quy đ nh c a pháp lu t hi n hành, giao d ch b t đ ng s n

ả ượ ế ạ ầ ị ị ph i đ ấ   c ti n hành thông qua sàn giao d ch, bên c nh đó, nhu c u giao d ch b t

ề ị ụ ầ ả ị ộ đ ng s n thông qua sàn ngày càng tăng kéo theo nhu c u v  d ch v  sàn giao d ch

ể ị ườ ậ ả ấ ộ ể ổ ầ ả ị ấ ộ b t đ ng s n. Chính vì v y, đ  th  tr ả   ng b t đ ng s n phát tri n  n đ nh c n ph i

ạ ộ ủ ụ ề ị ị có khung pháp lý quy đ nh v  ho t đ ng c a sàn nói chung và d ch v  trên sàn nói

riêng.

ự ể ệ ể ầ ơ Th  baứ , đ  phát tri n SGDBĐS chuyên nghi p h n, c n xây d ng khung

ụ ệ ị ạ ộ pháp lý hoàn thi n cho ho t đ ng d ch v  trên SGDBĐS.

ư ậ ự ụ ề ệ ỉ ị ớ Nh  v y, vi c xây d ng khung pháp lý đi u ch nh d ch v  môi gi i trên

23

ấ ầ ế SGDBĐS ở ướ  n c ta là r t c n thi t.

ƯƠ Ự Ự Ậ Ạ Ị CH Ạ Ộ   NG II: PHÁP LU T TH C Đ NH VÀ TH C TR NG HO T Đ NG

Ấ Ộ Ụ Ả Ị Ị D CH V  SÀN GIAO D CH B T Đ NG S N

ấ ộ ệ ề ả ậ ị 2.1. Đi u ki n thành l p sàn giao d ch b t đ ng s n

ộ ị ị ỉ ươ ớ ố Sàn giao d ch BĐS là m t đ a ch  bán hàng t ạ ộ   ng đ i m i trong ho t đ ng

ở ệ ạ ượ ườ kinh doanh BĐS Vi t Nam, t i đó hàng hóa BĐS đ c bán ra th ng có giá tr ị

ủ ữ ệ ề ậ ặ ả ờ ồ ị cao, đ ng th i ph i tuân th  nh ng đi u ki n nghiêm ng t do pháp lu t quy đ nh

ạ ộ ả ượ ễ ể ả đ  đ m b o ho t đ ng mua bán, cho thuê BĐS đ ạ   c di n ra công khai, minh b ch

ạ ệ ả ố ị ượ và mang l i hi u qu . Do đó, các sàn giao d ch BĐS mu n đ ạ   c hình thành và ho t

ị ườ ị ạ ệ ả ả ầ ộ đ ng trên th  tr ng giao d ch BĐS mang l ứ   i hi u qu  thì đ u tiên là ph i đáp  ng

ậ ề ề ủ ệ ậ ị ị ừ ầ ủ đ y đ  các quy đ nh c a pháp lu t v  đi u ki n thành l p sàn giao d ch BĐS, t đó

ạ ộ ệ ể ạ ơ ở t o c  s  pháp lý đ  sàn ho t đ ng chuyên nghi p.

ấ ộ ề ề ệ ả ậ ị Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014 đã quy đ nh rõ v  đi u ki n thành

24

ệ ề ị ụ ể ậ l p sàn giao d ch BĐS, c  th  có ba đi u ki n sau đây:

ứ ổ ứ ả ị ị ấ t Th  nh t, ụ  ch c, cá nhân kinh doanh d ch v  sàn giao d ch BĐS ph i thành

ụ ụ ạ ộ ể ệ ể ệ ậ ậ l p doanh nghi p. Đ  có th  thành l p doanh nghi p ph c v  cho ho t đ ng kinh

ổ ứ ứ ả ướ ế ề ệ doanh BĐS thì t ch c, cá nhân đó ph i đáp  ng tr c h t là các đi u ki n dành

ổ ứ ị ạ ề riêng cho t ch c, cá nhân kinh doanh BĐS quy đ nh t ậ i Đi u 10, Lu t Kinh doanh

ứ ậ ả ả ổ ấ ộ b t đ ng s n năm 2014. T  ch c, cá nhân kinh doanh BĐS ph i thành l p doanh

ệ ệ ặ ợ ọ ố ị nghi p ho c h p tác xã (sau đây g i chung là doanh nghi p) và có v n pháp đ nh

6 M c v n pháp đ nh này đ

ượ ấ ơ ỷ ồ ứ ố ị ượ không đ c th p h n 20 t đ ng. ị c xác đ nh căn c ứ

ố ố ề ệ ủ ệ ệ ợ ợ vào s  v n đi u l c a doanh nghi p, h p tác xã. Doanh nghi p, h p tác xã không

ề ứ ố ủ ụ ả ậ ị ườ ph i làm th  t c đăng ký xác nh n v  m c v n pháp đ nh. ừ 7 Tr  các tr ợ ng h p sau

ấ ộ ệ ả ả ậ thì không ph i thành l p doanh nghi p kinh doanh b t đ ng s n:

ổ ứ ể ộ ượ ộ M t là, t ch c, h  gia đình, cá nhân bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê

8 Tuy nhiên, các t

ỏ ườ ổ ứ ộ mua BĐS quy mô nh , không th ng xuyên. ch c, h  gia đình, cá

ủ ế ậ ẫ ả ộ ị nhân này v n ph i kê khai n p thu  theo quy đ nh c a pháp lu t.

9

ổ ụ ứ ị ị ạ ươ Hai là,  t ch c, cá nhân kinh doanh d ch v  BĐS quy đ nh t i ch ng IV

ậ ả ấ ộ Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014.

ứ ụ ệ ả ị ị Th  hai, ấ   doanh nghi p kinh doanh d ch v  sàn giao d ch BĐS ph i có ít nh t

ườ ứ ề ỉ ớ ấ ộ ả ườ ề ả 02 ng i có ch ng ch  hành ngh  môi gi i b t đ ng s n; ng i qu n lý, đi u hành

ấ ộ ứ ề ả ị ỉ ớ ả sàn giao d ch b t đ ng s n ph i có ch ng ch  hành ngh  môi gi i BĐS. Đây là quan

ạ ộ ấ ủ ể ậ ạ ộ đi m rõ nh t c a pháp lu t khi nói ho t đ ng kinh doanh BĐS là ho t đ ng kinh

ấ ộ

6 Kho n 1, Đi u 10, Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014

ế

ộ ố ề ủ   t thi hành m t s  đi u c a

ố ấ ộ

7 Đi u 4, Ngh  đ nh s  76/2015/NĐ­CP ban hành ngày 10/09/2015 quy đ nh chi ti ị Lu t Kinh doanh b t đ ng s n.

ế

t thi hành

ả ộ ố ề ủ

ố ấ ộ

8 Đi m a, Kho n 1, Đi u 3 Ngh  đ nh s  76/2015/NĐ­CP ban hành ngày 10/09/2015 quy đ nh chi ti ề m t s  đi u c a Lu t Kinh doanh b t đ ng s n.

ế

t thi hành

ả ộ ố ề ủ

ố ấ ộ

9 Đi m b, Kho n 1, Đi u 3 Ngh  đ nh s  76/2015/NĐ­CP ban hành ngày 10/09/2015 quy đ nh chi ti ề m t s  đi u c a Lu t Kinh doanh b t đ ng s n.

25

ạ ộ ề ạ ả ầ ố ị ệ doanh có đi u ki n. Ho t đ ng t ư   i sàn không yêu c u ph i có v n pháp đ nh, nh ng

ạ ộ ạ ộ ủ ế ớ ậ ị do ho t đ ng trong sàn ch  y u là ho t đ ng môi gi i BĐS nên pháp lu t quy đ nh

ả ấ ộ ườ ứ ỉ ớ ắ b t bu c ph i có ít nh t 02 ng i có ch ng ch  môi gi i BĐS.

ạ ộ ả ị ị ứ Th  ba, ỉ ơ ở ậ   ế sàn giao d ch BĐS ph i có quy ch  ho t đ ng, tên, đ a ch , c  s  v t

ạ ộ ứ ấ ậ ầ ỹ ch t, k  thu t đáp  ng yêu c u ho t đ ng.

ủ ề ế ạ ộ ị ạ ộ M t   là, v   quy   ch   ho t   đ ng   c a   sàn.   Theo   quy   đ nh   t i   thông   t ư số

ơ ả ủ ế ộ ồ ữ   13/2008/TT­BXD ngày 21/05/2008 thì n i dung c  b n c a quy ch  bao g m nh ng

ứ ụ ủ ề ề ệ ề ạ ị ị ấ v n đ : quy đ nh chung v  ch c năng, nhi m v , quy n h n c a sàn giao d ch

ề ổ ứ ộ ạ ộ ủ ậ ộ ị BĐS; v  t ch c b  máy và ho t đ ng c a các b  ph n trong sàn giao d ch BĐS;

ề ố ế ộ ủ ệ ả ị ề v  ch  đ  qu n lý tài chính c a sàn giao d ch BĐS; v  m i quan h  khách hàng

ủ ề ề ệ ạ ị ượ ư ị trong khi giao d ch; v  các lo i và đi u ki n c a BĐS đ c đ a vào giao d ch...

ạ ộ ủ ệ ế ả ả ầ ả ể Vi c yêu c u ph i có quy ch  này là đ  ho t đ ng c a sàn b o đ m đúng quy

ệ ạ ơ ở ể ơ ướ trình, tránh gây thi t h i cho khách hàng và là c  s  đ  c  quan Nhà n ể   c ki m

ạ ộ ủ ị soát ho t đ ng c a sàn giao d ch BĐS.

ỉ ụ ể ế ả ị ị ổ ề ị   Hai là, sàn giao d ch BĐS ph i có tên, đ a ch  c  th . N u thay đ i v  đ a

ể ả ị ớ ơ ươ đi m giao d ch thì ph i thông báo t ả i c  quan qu n lý Nhà n ướ ạ ị c t i đ a ph ng và

ị ế ể ạ ữ ề ệ ế ộ khách hàng đang giao d ch bi t. Đây là m t trong nh ng đi u ki n đ  h n ch  tình

ủ ặ ạ ạ ổ ị ệ   tr ng kinh doanh không  n đ nh ho c kinh doanh không lành m nh c a sàn, vi c

ụ ể ể ể ổ ọ ị ệ ạ chuy n đ a đi m, thay đ i tên g i liên t c có th  gây thi t h i cho khách hàng nên

ể ắ ữ ủ ề ệ ệ ắ ả ầ c n ph i có nh ng đi u ki n kh t khe  đ  g n trách nhi m c a sàn trong kinh

doanh BĐS.

ề ơ ở ậ ớ ộ ạ ộ ủ ậ ấ ợ ỹ Ba là, v  c  s  v t ch t, k  thu t phù h p v i n i dung ho t đ ng c a sàn

ơ ở ậ ấ ủ ị ượ ơ ở ỹ ệ ố ể ậ ồ giao d ch. C  s  v t ch t c a sàn đ c hi u g m c  s  k  thu t (h  th ng các

ế ị ế ệ ố ạ ộ ụ ụ ủ ư máy móc, thi t b  ph c v  cho ho t đ ng c a sàn nh  bàn gh , h  th ng máy

ơ ở ậ ạ ộ ủ ể ấ ị ị ụ ở tính...) và c  s  v t ch t (đ a đi m, tr  s , ho t đ ng c a sàn). Theo quy đ nh t ạ   i

ơ ở ậ ấ ủ ị thông t ư s  ố 13/2008/TT­BXD ngày 21/05/2008 thì c  s  v t ch t c a sàn giao d ch

ể ự ử ụ ứ ư ệ ệ ả ả ầ BĐS ph i đáp  ng các yêu c u nh : sàn ph i có di n tích s  d ng đ  th c hi n các

2, n u đăng ký thêm các d ch v

ụ ị ớ ố ể ế ị ị giao d ch và d ch v  môi gi i BĐS t i thi u là 50 m ụ

2,

ố ử ụ ỗ ị ụ ể ệ ả ằ ổ b  sung khác thì t i thi u m i d ch v  này ph i có di n tích s  d ng b ng 20 m

26

ờ ả ả ế ị ạ ộ ớ ộ ợ ồ đ ng th i đ m b o có trang thi t b  phù h p v i n i dung ho t đ ng.

ắ ổ ứ ạ ộ ấ ộ ủ ả ị 2.2. Nguyên t c t ch c và ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n

ơ ở ữ ể ệ ắ ộ ố ị ấ   Nguyên t c là nh ng quy đ nh đ  làm c  s  cho các m i quan h  xã h i. B t

ạ ộ ắ ổ ứ ấ ị ự ữ ề ỳ ộ k  m t ho t đ ng nào cũng đ u d a trên nh ng nguyên t c t ch c nh t đ nh. Đ ể

ấ ộ ạ ộ ể ế ả ầ ả ứ   ị có th  ti n hành ho t đ ng, sàn giao d ch b t đ ng s n cũng c n ph i đáp  ng

ấ ị ữ ướ ị ạ ề ậ ắ nh ng nguyên t c nh t  đ nh. Tr c  đây Theo quy  đ nh t i  Đi u 56, Lu t kinh

ấ ộ ấ ộ ả ả ị doanh b t đ ng s n năm 2006, sàn giao d ch b t đ ng s n có 5 nguyên t c t ắ ổ ứ    ch c

ạ ộ ơ ả và ho t đ ng c  b n.

ộ ổ ấ ộ ứ ả ổ ứ M t là, t ch c, cá nhân kinh doanh b t đ ng s n, t ch c, cá nhân kinh

ụ ấ ộ ả ị ượ ậ ặ doanh d ch v  b t đ ng s n đ c thành l p SGDBĐS ho c thuê SGDBĐS c a t ủ ổ

ể ụ ụ ạ ộ ấ ộ ứ ả ch c, cá nhân khác đ  ph c v  cho ho t đ ng kinh doanh b t đ ng s n.

ườ ệ ợ ợ ả Hai là, SGDBĐS ph i là pháp nhân. Tr ng h p doanh nghi p, h p tác xã

ấ ộ ả ậ ả ị ư kinh doanh b t đ ng s n thành l p SGDBĐS thì sàn giao d ch đó ph i có t cách

ặ ử ụ ư ủ ệ ợ pháp nhân ho c s  d ng t cách pháp nhân c a doanh nghi p, h p tác xã kinh

ấ ộ ạ ộ ể ả doanh b t đ ng s n đ  ho t đ ng.

ạ ộ ủ ủ ả ạ Ba là, Ho t đ ng c a SGDBĐS ph i công khai, minh b ch và tuân th  pháp

lu t. ậ

ấ ộ ệ ả ố ợ B n là, SGDBĐS, doanh nghi p, h p tác xã kinh doanh b t đ ng s n thành

ạ ộ ủ ề ả ị ệ ậ l p SGDBĐS ph i ch u trách nhi m v  ho t đ ng c a SGDBĐS.

ể ệ ả ả ị ề ệ   ỉ Năm là, SGDBĐS ph i có tên, đ a ch , bi n hi u và ph i thông báo v  vi c

ươ ệ ạ ướ ạ ộ ả ậ thành l p trên ph ng ti n thông tin đ i chúng; tr c khi ho t đ ng ph i thông báo

ướ ề ạ ị ẩ ươ ớ ơ v i c  quan nhà n c có th m quy n t i đ a ph ng.

ắ ổ ị ứ LKDBĐS năm 2014 không quy đ nh riêng nguyên t c t ạ ộ    ch c và ho t đ ng

ạ ộ ơ ở ủ ắ ủ c a SGDBĐS, theo đó SGDBĐS ho t đ ng trên c  s  tuân th  nguyên t c kinh

ấ ộ ả ị ạ ư ề ẳ ướ ậ doanh b t đ ng s n quy đ nh t i Đi u 4, nh  sau: Bình đ ng tr c pháp lu t; T ự

ề ả ậ ọ ợ ủ ợ ơ ở do tho  thu n trên c  s  tôn tr ng quy n và l i ích h p pháp c a các bên thông qua

ấ ộ ủ ư ả ậ ồ ị ợ h p đ ng, không trái quy đ nh c a pháp lu t; B t đ ng s n đ a vào kinh doanh

ủ ề ấ ộ ủ ệ ậ ả ả ị ả   ph i có đ  đi u ki n theo quy đ nh c a Lu t này; Kinh doanh b t đ ng s n ph i

ự ủ ả ạ ị ạ trung th c, công khai, minh b ch. Bên c nh đó, SGDBĐS ph i tuân th  quy đ nh t ạ   i

ổ ứ ề ề ề ồ ệ Đi u 69 LKDBĐS năm 2014 v  đi u ki n kinh doanh, bao g m: T  ch c, cá nhân

27

ụ ệ ệ ậ ả ị kinh doanh d ch v  SGDBĐS ph i thành l p doanh nghi p; Doanh nghi p kinh

ụ ấ ả ị ườ ứ ề ỉ doanh d ch v  SGDBĐS ph i có ít nh t 02 ng i có ch ng ch  hành ngh  môi gi ớ   i

ả ườ ứ ề ả ả ỉ ấ ộ b t đ ng s n; ng i qu n lý, đi u hành SGDBĐS ph i có ch ng ch  hành ngh ề

ớ ấ ộ ạ ộ ế ả ả ị môi gi ỉ ơ ở ậ   i b t đ ng s n; SGDBĐS ph i có quy ch  ho t đ ng, tên, đ a ch , c  s  v t

ạ ộ ứ ấ ậ ầ ỹ ch t, k  thu t đáp  ng yêu c u ho t đ ng.

ề ơ ả ệ ổ ứ ề ạ ắ ị ề V  c  b n, quy đ nh v  nguyên t c, đi u ki n t ch c, ho t đông SGDBĐS

ữ ộ ơ ấ ạ ễ ể ậ ẫ v n gi n i dung cũ, tuy nhiên các nhà làm lu t đã c  c u l ọ   i d  hi u và khoa h c

ộ ố ể ử ổ ổ ớ ớ ơ h n, s a đ i, b  sung m t s  đi m m i so v i LKDBĐS năm 2006. Theo LKDBĐS

ổ ứ ấ ộ ả ổ ứ năm 2006, t ch c, cá nhân kinh doanh b t đ ng s n, t ch c, cá nhân kinh doanh

ụ ấ ộ ả ượ ủ ổ ứ ậ ặ ị d ch v  b t đ ng s n đ c thành l p SGDBĐS ho c thuê SGDBĐS c a t ch c, cá

ụ ụ ả ủ ạ ộ ấ ộ ể nhân khác đ  ph c v  cho ho t đ ng kinh doanh b t đ ng s n c a mình. SGDBĐS

ộ ậ ể ệ ậ ả ớ ph i là pháp nhân, có th  là pháp nhân đ c l p v i doanh nghi p thành l p ra sàn

ấ ư ể ộ ạ ộ ủ ể ệ ụ cũng có th  ph  thu c (l y t cách pháp nhân c a doanh nghi p đ  ho t đ ng).

ứ ơ ướ ẫ ụ ể ề ấ ề Tuy nhiên, c  quan ch c năng không h ề   ng d n c  th  v  v n đ  này, theo Đi u

ụ ở ừ ả ừ ự ậ ộ ộ ả   74 B  Lu t Dân s  năm 2015 thì m t pháp nhân ph i v a có tr  s , v a có tài s n,

ơ ấ ổ ứ ẽ ượ ể ề ừ v a có c  c u t ặ  ch c ch t ch  và đ ạ ộ   c quy n nhân danh pháp nhân đ  ho t đ ng

ế ề ệ ậ ộ ọ ế n u thi u m t trong các đi u ki n thì không g i là pháp nhân, còn theo Lu t Doanh

ủ ệ ệ ể ấ ả ề nghi p thì pháp nhân ph i có đ  các đi u ki n trên và có con d u đ  nhân danh

ủ ư ề ệ ọ pháp nhân. SGDBĐS g i là pháp nhân, có đ  các đi u ki n nh ng không đ ượ ơ  c c

ạ ộ ề ể ẩ ấ ấ ở ị quan có th m quy n c p con d u đ  nhân danh ho t đ ng b i sàn giao d ch không

ệ ố ệ ệ ậ ằ n m trong h  th ng các doanh nghi p theo Lu t Doanh nghi p mà sàn là do doanh

ệ ậ ượ ể ể ơ ị ị nghi p thành l p ra, đ c coi là “n i, đ a đi m” đ  giao d ch hàng hoá ụ   ắ 10. Kh c ph c

ữ ề ể ẫ ị nh ng đi m mâu thu n trong quy đ nh SGDBĐS là pháp nhân, Đi u 69 LKDBĐS

ỏ ị ỉ ị ổ ứ năm 2014 b  quy đ nh SGDBĐS là pháp nhân, ch  quy đ nh cá nhân, t ch c kinh

ụ ư ệ ả ị ủ   ậ doanh d ch v  SGDBĐS thì ph i thành l p doanh nghi p. T  cách pháp nhân c a

ẽ ượ ị ấ ớ ự ệ ề ố ị sàn giao d ch s  đ c th c hi n th ng nh t v i các quy đ nh v  pháp nhân trong B ộ

ụ ấ ộ

ậ ề

ế

ả ở

ư

Vi

t Nam, NXB T  pháp,

10 Nguy n Quang Tuy n (2012), Pháp lu t v  kinh doanh d ch v  b t đ ng s n  Hà N i.ộ [tr157]

28

ự ệ ậ ậ Lu t Dân s  năm 2015, Lu t Doanh nghi p năm 2014.

ế ấ ị ườ ứ ỉ N u LKDBĐS năm 2006 quy đ nh ít nh t có 02 ng i có ch ng ch  môi gi ớ   i

ụ ị ế ả ấ ị ườ ứ ỉ ị và n u kinh doanh d ch v  đ nh giá ph i có ít nh t 02 ng i có ch ng ch  đ nh giá

ễ ề ơ ỉ ị thì LKDBĐS năm 2014, SGDBĐS ch  là n i di n ra các giao d ch v  mua bán,

ượ ạ ấ ộ ả ể chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l ế   i, cho thuê mua b t đ ng s n mà không ti n

ụ ấ ộ ạ ộ ệ ị ị ả hành các ho t đ ng d ch v  b t đ ng s n khác nên doanh nghi p kinh doanh d ch

ấ ỉ ườ ứ ề ỉ ớ ả ụ v  SGDBĐS ch  ph i có ít nh t 02 ng i có ch ng ch  hành ngh  môi gi ồ   i. Đ ng

ổ ờ ị ườ ứ ề ả ả ỉ th i, b  sung quy đ nh ng i qu n lý, đi u hành SGDBĐS ph i có ch ng ch  hành

ề ớ ấ ộ ả ngh  môi gi i b t đ ng s n.

ổ ứ ụ ả ị ạ Bên c nh đó, t ậ    ch c, cá nhân kinh doanh d ch v  SGDBĐS ph i thành l p

ệ ị ạ ệ ủ ổ ứ ề ề ề ả doanh nghi p và theo quy đ nh t i kho n 1 Đi u 10 v  Đi u ki n c a t ch c, cá

ấ ộ ấ ộ ệ ả ả ả ố   nhân kinh doanh b t đ ng s n, doanh nghi p kinh doanh b t đ ng s n ph i có v n

ị ượ ấ ơ ỷ ồ ế ớ ố ị pháp đ nh không đ c th p h n 20 t đ ng, đ i chi u v i quy đ nh này thì doanh

ụ ệ ả ố ị ị ướ ỷ ồ nghi p kinh doanh d ch v  SGDBĐS ph i có v n pháp đ nh không d i 20 t đ ng.

ỉ ơ ở ậ ạ ộ ế ấ ả ị Ngoài ra, SGDBĐS ph i có quy ch  ho t đ ng, tên, đ a ch , c  s  v t ch t, k ỹ

ạ ộ ứ ậ ầ thu t đáp  ng yêu c u ho t đ ng.

ạ ộ ấ ộ ủ ộ ả ị 2.3. N i dung ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n

ề ự ệ ữ ấ ộ ậ ả 2.3.1. Khái quát v  s  khác bi t gi a Lu t kinh doanh b t đ ng s n 2014 và

ấ ộ ạ ộ ề ộ ủ ả ậ Lu t kinh doanh b t đ ng s n 2006 v  n i dung ho t đ ng c a sàn giao

ả ị ấ ộ d ch b t đ ng s n

ị ườ ấ ộ ị ườ ả ư ạ ề ẩ Th  tr ng b t đ ng s n là th  tr ể ng phát tri n nh ng l ề   i ti m  n nhi u

ị ườ ế ả ộ ầ ự ỗ ợ ủ ấ ộ ả ệ bi n đ ng. Vi c qu n lý th  tr ng b t đ ng s n c n s  h  tr  c a các SGDBĐS.

ụ ấ ộ ụ ụ ủ ể ể ả ấ ị SGDBĐS là ch  th  cung c p các d ch v  b t đ ng s n đ  ph c v  cho th  tr ị ườ   ng

ả ướ ủ ộ ị ượ ậ ạ ấ ộ b t đ ng s n. Tr c đây, các n i dung c a sàn giao d ch đ c ghi nh n t ề   i Đi u

ấ ộ ậ ả ồ ị ể   58 Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2006 bao g m: Giao d ch, mua bán, chuy n

ượ ấ ộ ả ớ ấ ộ ả nh ng, thuê, thuê mua b t đ ng s n; Môi gi ấ ộ   ị i b t đ ng s n; Đ nh giá b t đ ng

ấ ộ ấ ộ ấ ộ ư ấ ấ ả ả ả ả ả   ả s n; T  v n b t đ ng s n; Qu ng cáo b t đ ng s n; Đ u giá b t đ ng s n; Qu n

ấ ộ ả lý b t đ ng s n.

ướ Tuy nhiên, LKDBĐS năm 2014 đã đ ượ ơ ấ ạ c c  c u l i theo h ng SGDBĐS là

ễ ượ ạ ị ơ n i di n ra các giao d ch mua bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l i, cho thuê

ể 29

ấ ộ ự ụ ệ ả ị ớ ế mua b t đ ng s n mà không th c hi n các d ch v  môi gi i khác. N u LKDBĐS

ệ ụ ấ ộ ạ ộ ả ộ ộ ị năm 2006 li t kê các n i dung thu c ho t đ ng kinh doanh d ch v  b t đ ng s n thì

ị ướ ệ ụ ể ạ ộ LKDBĐS năm 2014 quy đ nh theo h ng li t kê các ho t đ ng c  th  mà SGDBĐS

ượ ự ế ệ ệ ồ ộ ị đ ể   c   ti n   hành   bao   g m:   M t   là,   Th c   hi n   vi c   giao   d ch   mua   bán,   chuy n

ượ ạ ấ ộ ứ ả ổ nh ng, cho thuê, cho thuê l ệ   i, cho thuê mua b t đ ng s n. Hai là, T  ch c vi c

ể ượ ấ ộ ả ớ ệ bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê mua b t đ ng s n; gi ế   i thi u, niêm y t,

ề ấ ộ ả ầ ấ cung c p công khai thông tin v  b t đ ng s n cho các bên tham gia có nhu c u giao

ấ ờ ề ấ ộ ủ ề ể ệ ả ả ả ượ ị d ch; ki m tra gi y t v  b t đ ng s n b o đ m đ  đi u ki n đ ị c giao d ch; làm

ế ợ ổ ồ ể   trung gian cho các bên trao đ i, đàm phán và ký k t h p đ ng mua bán, chuy n

ượ ạ ấ ộ ả nh ng, cho thuê, cho thuê l i, cho thuê mua b t đ ng s n.

ậ ề ậ ề ể ả ợ ớ ư ạ   Đ  phù h p v i pháp lu t v  giá và pháp lu t v  qu ng cáo, cũng nh  h n

ữ ế ả ạ ắ ồ ậ   ch  tình tr ng trùng l p, ch ng chéo gi a LKDBĐS năm 2014 và các văn b n lu t

ụ ấ ộ ả ị ị ị khác, LKDBĐS năm 2014 quy đ nh kinh doanh d ch v  b t đ ng s n không có d ch

ấ ộ ụ ả ả ồ ị ỉ ị ụ ấ v  đ u giá, đ nh giá và qu ng cáo b t đ ng s n mà ch  bao g m: D ch v  môi gi ớ   i

ụ ư ấ ấ ộ ụ ả ả ả ị ị ị ụ ấ ộ b t đ ng s n, d ch v  SGDBĐS, d ch v  t v n b t đ ng s n và d ch v  qu n lý

ấ ộ ụ ị ả ả ỏ ị ầ   ấ ộ b t đ ng s n. Nguyên nhân là do d ch v  đ nh giá b t đ ng s n đòi h i yêu c u

ị ườ ả ạ ớ ắ ượ ắ ạ chuyên môn, kh  năng nh y bén v i th  tr ng n m b t đ ầ   c quy ho ch, nhu c u,

ị ườ ủ ầ ư ạ ộ ườ ả ế ủ xu th  c a th  tr ng. Là ho t đ ng giúp ch  đ u t ữ , nh ng ng i có tài s n xác

ượ ị ủ ấ ộ ụ ụ ụ ể ề ả ị đ nh đ c giá tr  c a b t đ ng s n đ  ph c v  cho nhi u m c đích khác nhau. Đây

ạ ộ ặ ệ ướ là ho t đ ng kinh doanh đ c bi t, tr ạ ộ   c khi có LKDBĐS năm 2006 thì ho t đ ng

ả ượ ạ ộ ủ ọ ấ ộ ị đ nh giá b t đ ng s n đ c g i là ho t đ ng kinh doanh nói chung c a các công ty

ứ ư ả ị ượ ị có ch c năng đ nh giá tài s n, nh ng không đ ụ ấ   c coi là kinh doanh d ch v  b t

ả ượ ự ệ ả ộ ộ đ ng s n. Các doanh nghi p tham gia lĩnh v c này ph i đ c B  Tài chính công

ẻ ẩ ạ ộ ề ả ậ ị ị nh n và các cá nhân ho t đ ng đ nh giá ph i có th  th m đ nh viên v  giá do B ộ

ấ ộ ệ ả ấ ị ượ ự ệ Tài chính c p; vi c đ nh giá b t đ ng s n cũng đ ư ệ   ố c th c hi n gi ng nh  vi c

ể ự ụ ệ ệ ả ị ị đ nh giá tài s n nói chung. Đ  th c hi n d ch v  này thì các doanh nghi p có th ể

ụ ị ấ ả ậ ặ ộ ộ ị ậ   đăng   ký   kinh   doanh   d ch   v   đ nh   giá   b t   đ ng   s n   đ c   l p   ho c   thành   l p

ụ ị ự ệ ố ị ị ị ấ ộ   SGDBĐS. Theo quy đ nh, sàn giao d ch mu n th c hi n d ch v  đ nh giá b t đ ng

ả ấ ườ ứ ẩ ơ ỉ ị ả s n thì ph i có ít nh t 2 ng ề   i có ch ng ch  đ nh giá do c  quan có th m quy n

30

ụ ẩ ấ ộ ụ ị ự ả ấ ị ị ị ấ c p. Tuy nhiên, d ch v  đ nh giá b t đ ng s n th c ch t là d ch v  th m đ nh giá

ạ ậ ề ố ượ ấ ộ ậ ả ị ị quy đ nh t i pháp lu t v  giá mà đ i t ng đ nh giá là b t đ ng s n, vì v y nguyên

ạ ộ ả ượ ụ ế ị ự ệ ị ắ t c, các ho t đ ng liên quan đ n d ch v  này ph i đ c th c hi n theo quy đ nh

ậ ề ể ả ộ ớ ấ ả ố ồ ủ c a pháp lu t v  giá đ  đ m b o tính chuyên ngành, th ng nh t và đ ng b  v i các

ả ậ văn b n pháp lu t có liên quan.

ấ ượ ư ệ ấ ự ệ ả ố Đ u giá BĐS đ c th c hi n gi ng nh  vi c đ u giá các tài s n khác, doanh

ụ ấ ệ ả ị ườ ẻ ấ nghi p kinh doanh d ch v  đ u giá ph i có ng i có Th  đ u giá viên do B  T ộ ư

ệ ấ ậ ị ượ ạ ộ pháp c p. Pháp lu t hi n nay quy đ nh, SGDBĐS đ ệ   ấ c ho t đ ng đ u giá và vi c

ủ ự ủ ấ ậ ả ị ượ ấ đ u giá ph i tuân th  quy đ nh c a pháp lu t dân s . Đ u giá BĐS đ ể c hi u là

ệ ể ượ ể ọ ấ ộ ả ườ ườ vi c bán, chuy n nh ng b t đ ng s n công khai đ  ch n ng i mua, ng ậ   i nh n

ượ ấ ộ ủ ụ ấ ả ấ ả ả ể chuy n nh ng b t đ ng s n tr  giá cao nh t theo th  t c đ u giá tài s n. Khác

ụ ấ ộ ứ ả ậ ấ ị ị ớ v i các hình th c cung c p d ch v  b t đ ng s n khác, pháp lu t không quy đ nh

ủ ể ụ ấ ụ ủ ề ị ự ỏ quy n và nghĩa v  c a các ch  th  tham gia d ch v  đ u giá, các bên t ậ    th a thu n

ụ ấ ứ ụ ề ấ ộ ị ợ   ề v  hình th c, n i dung đ u giá, quy n, nghĩa v  và giá d ch v  đ u giá trong h p

ụ ủ ị ị ị ị ồ đ ng d ch v . Tuy nhiên do quy đ nh c a Ngh  đ nh 17/2010/NĐ­CP ngày 04/3/2010

ố ớ ủ ề ả ấ ị ủ c a Chính ph  v  bán đ u giá tài s n thì không có quy đ nh đ i v i cá nhân kinh

ấ ộ ụ ấ ả ỉ ị ổ ứ ấ doanh d ch v  đ u giá b t đ ng s n mà ch  có t ệ    ch c bán đ u giá chuyên nghi p,

ấ ộ ạ ộ ề ấ ự ệ ả ả ắ nguyên t c, ho t đ ng v  đ u giá b t đ ng s n ph i th c hi n theo pháp lu t v ậ ề

giá.

ấ ộ ụ ả ả ị ượ ụ ị D ch v  qu ng cáo b t đ ng s n đ ấ ộ   c coi là d ch v  kinh doanh b t đ ng

ộ ậ ụ ự ể ặ ị ả s n, d ch v  này có th  đăng ký đ c l p ho c do SGDBĐS th c hi n ệ 11. Theo đó,

ấ ộ ả ả ượ ự ệ ươ qu ng cáo b t đ ng s n đ c th c hi n thông qua SGDBĐS, trên ph ệ   ng ti n

ặ ạ ươ ệ ơ thông tin đ i chúng ho c các ph ị ng ti n khác. Sàn giao d ch chính là n i các ch ủ

ủ ể ể ế ả ẩ ả ả ấ ộ th  kinh doanh qu ng cáo s n ph m b t đ ng s n c a mình, là đi m đ n cho c ả

ị ườ ầ ấ ộ ứ ả ả khách hàng cung và c u trên th  tr ng b t đ ng s n, là hình th c qu ng bá riêng

ệ ấ ộ ấ ộ ả ả ẩ ả ả ượ ệ ự ự bi t các s n ph m b t đ ng s n. Qu ng cáo b t đ ng s n đ c th c hi n d a trên

ậ ủ ứ ề ề ả ộ ụ ủ   ự ỏ s  th a thu n c a các bên v  hình th c, n i dung qu ng cáo, quy n, nghĩa v  c a

ụ ấ ộ

ậ ề

ế

ả ở

ư

Vi

t Nam, NXB T  pháp,

11 Nguy n Quang Tuy n (2012), Pháp lu t v  kinh doanh d ch v  b t đ ng s n  ễ Hà N i, trang 168

31

ấ ộ ụ ự ả ả ả ị ấ   các bên và giá d ch v  qu ng cáo. Tuy nhiên, qu ng cáo b t đ ng s n th c ch t

ạ ộ ụ ả ị ượ ị ạ cũng là các ho t đ ng d ch v  qu ng cáo đ c quy đ nh t ả   ậ ề i pháp lu t v  qu ng

cáo.

ư ậ ế ớ ị ị ị ụ ấ   Nh  v y, theo quy đ nh m i, sàn giao d ch không ti n hành các d ch v  đ u

ụ ả ị ị ổ ứ giá, đ nh giá và qu ng cáo BĐS mà các d ch v  này do các t ệ    ch c chuyên nghi p

ệ ự ế ệ ạ ự   ti n hành. Ngày 01/7/2015, LKDBĐS năm 2014 có hi u l c thì bên c nh vi c tr c

ự ể ệ ế ượ ạ ị ti p th c hi n giao d ch mua bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l i, cho thuê

ế ụ ự ụ ệ ệ ổ ứ ứ mua BĐS, SGDBĐS ti p t c th c hi n nhi m v  là t ch c trung gian đ ng ra t ổ

ứ ệ ể ượ ớ ệ ế ấ ch c vi c mua bán, chuy n nh ng; gi i thi u, niêm y t, cung c p công khai thông

ề ấ ộ ể ế ầ ả ị tin v  b t đ ng s n cho các bên tham gia có nhu c u giao d ch; ti n hành ki m tra

ấ ờ ề ấ ộ ủ ề ệ ả ả ả ượ ị gi y t v  b t đ ng s n b o đ m đ  đi u ki n đ c giao d ch giúp các bên tham

ế ợ ổ ồ ị gia giao d ch; làm trung gian cho các bên trao đ i, đàm phán và ký k t h p đ ng mua

ể ượ ạ ả bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l ấ ộ i, cho thuê mua b t đ ng s n. Nói cách

ượ ạ ộ ớ ấ ộ ả khác, sàn đ c ho t đ ng môi gi ị i trong các giao d ch b t đ ng s n.

Trong khi LKDBĐS năm 2006 cho phép ngoài làm trung gian bán hàng, cho

ự ệ ề ớ ư thuê hàng hóa BĐS, SGDBĐS cũng có quy n th c hi n môi gi i BĐS nh  các

ườ ợ ớ ể ưở tr ng h p môi gi i khác đ  h ng thù lao. Tuy nhiên, LKDBĐS năm 2014 không

ề ị quy đ nh đi u này.

ớ ự ị ườ ừ ủ ể ị V i s  phát tri n không ng ng c a th  tr ng BĐS, sàn giao d ch BĐS ở

ệ ư ộ ấ ế ủ ề Vi t Nam đã hình thành nh  m t t t y u khách quan. Ti m năng và quy mô c a th ị

ườ ở ệ ấ ớ ự ệ ệ ệ ị tr ng BĐS Vi t Nam còn r t l n. Vi c cho phép doanh nghi p th c hi n d ch

ế ượ ớ ợ ị ể ẽ ụ v  sàn giao d ch BĐS v i mô hình phù h p, chi n l ợ c phát tri n h p lý s  thúc

ị ườ ở ộ ế ầ ố ẩ đ y th  tr ng, kích thích nhu c u, m  r ng kênh phân ph i, gián ti p hình thành và

ị ủ ấ ộ ậ ợ ề ệ ạ ả làm tăng giá tr  c a b t đ ng s n. Qua đó t o đi u ki n thu n l ầ   i cho các nhà đ u

ồ ố ầ ư ả ả ả ả ắ ư ấ ộ t ờ  b t đ ng s n rút ng n th i gian thu h i v n, tái đ u t ệ , b o đ m hi u qu  kinh

ầ ư ẫ ườ ế t ấ , tăng uy tín và tính h p d n cho nhà đ u t , ng i tiêu dùng có c  h i đ ơ ộ ượ   c

ụ ố ơ ụ ư ư ữ ầ ờ ph c v  t t h n. Tuy có th i gian hình thành ch a lâu nh ng nh ng năm g n đây

ấ ộ ả ở ị ệ ữ ướ ể ẽ ạ sàn giao d ch b t đ ng s n Vi t Nam đã có nh ng b c phát tri n m nh m , huy

ượ ề ố ướ ầ ư ướ ố ộ đ ng đ ồ c nhi u ngu n v n trong n c, v n đ u t n ạ ậ   c ngoài tham gia t o l p

ấ ế ữ ể ố ớ ủ ơ ở ậ c  s  v t ch t cho các ngành kinh t phát tri n; nh ng thành t m i c a th  tr ị ườ   ng

32

ư ệ ố ổ ụ ỗ ợ ị ườ ứ ị nh  h  th ng SGDBĐS, các t ch c d ch v  h  tr th  tr ư ng nh  môi gi ớ ấ   i b t

ả ư ấ ấ ộ ấ ộ ầ ả ả ả ượ ộ đ ng s n, t v n b t đ ng s n, qu n lý b t đ ng s n... đang d n đ c hình thành

ạ ộ và đi vào ho t đ ng.

ự ệ ể ệ ị ượ 2.3.2. Th c hi n vi c giao d ch mua bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê

ấ ộ ả ạ l i, cho thuê mua b t đ ng s n

ấ ộ ề ậ ả ả sàn giao Theo kho n 6, Đi u 3 Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014,

ấ ộ ề ể ễ ả ơ ị ượ ị d ch b t đ ng s n là n i di n ra các giao d ch v  mua bán, chuy n nh ng, cho

ạ ấ ộ ể ự ệ ề thuê, cho thuê l i, cho thuê mua b t đ ng s n ả . Đ  th c hi n vai trò trên, Đi u 70

ấ ộ ạ ộ ủ ậ ả ộ ị Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014 quy đ nh n i dung ho t đ ng c a sàn giao

ư ị d ch BĐS nh  sau:

ự ệ ệ ể ượ ộ M t là, ị  th c hi n vi c giao d ch mua bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê

ấ ộ ả ạ l i, cho thuê mua b t đ ng s n.

ổ ứ ệ ể ượ ạ Hai là,  t ch c vi c bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l i, cho thuê

ấ ộ ả ớ ế ệ ấ mua b t đ ng s n; gi ề ấ ộ   i thi u, niêm y t, cung c p công khai thông tin v  b t đ ng

ấ ờ ề ấ ộ ể ầ ị ả s n cho các bên tham gia có nhu c u giao d ch; ki m tra gi y t ả    v  b t đ ng s n

ủ ề ệ ả ượ ổ ị ả b o đ m đ  đi u ki n đ c giao d ch; làm trung gian cho các bên trao đ i, đàm

ế ợ ể ượ ạ ồ phán và ký k t h p đ ng mua bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l i, cho thuê

ả ấ ộ mua b t đ ng s n.

ể ậ ị ổ ụ ứ ị Đ  thành l p sàn giao d ch BĐS, t ch c, cá nhân kinh doanh d ch v  sàn

ể ấ ế ị ả ậ ớ ị ệ giao d ch BĐS ph i thành l p doanh nghi p. Có th  th y khác v i ch  đ nh sàn giao

ấ ộ ả ậ ị ị d ch BĐS trong Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2006, sàn giao d ch BĐS trong

ấ ộ ậ ả ư ữ Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014 không mang t cách pháp nhân n a mà

ả ử ụ ử ụ ư ụ ủ ệ ị ph i s  d ng s  d ng t cách pháp nhân c a doanh nghi p kinh doanh d ch v  sàn

ạ ộ ư ậ ự ệ ệ ể ị ị ể   giao d ch BĐS đ  ho t đ ng. Nh  v y, vi c th c hi n giao d ch mua bán, chuy n

ượ ạ ẽ ị nh ng, cho thuê, cho thuê l ự   i, cho thuê mua BĐS s  do sàn giao d ch BĐS th c

ệ ướ ư ệ hi n d i t ủ  cách pháp nhân c a doanh nghi p.

ủ ể ẽ ệ ể ị ượ Doanh nghi p s  là ch  th  trong giao d ch mua bán, chuy n nh ng, cho

ạ ị ườ ứ ả ị thuê, cho thuê l i, cho thuê mua BĐS trên th  tr ng ch  không ph i sàn giao d ch

ẽ ổ ự ệ ệ ị ứ BĐS. Sau khi th c hi n các giao d ch mua BĐS, doanh nghi p s  t ch c bán,

33

ượ ạ ị ể chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l i, cho thuê mua BĐS thông qua sàn giao d ch

ủ ủ ệ ị ặ BĐS c a chính doanh nghi p mình ho c tham gia vào sàn giao d ch c a doanh

ể ự ệ ệ ự ế nghi p khác. Ngoài ra, doanh nghi p có th  t mình tr c ti p tham gia vào các giao

ậ ầ ị ấ ộ   ị d ch trên mà không c n thông qua sàn giao d ch nào do Lu t Kinh doanh b t đ ng

ắ ả ỏ ộ ị ị ả s n năm 2014 đã b  quy đ nh b t bu c giao d ch BĐS ph i thông qua sàn. Tuy

ụ ệ ị ị ườ ẽ nhiên, các doanh nghi p kinh doanh d ch v  sàn giao d ch BĐS th ng s  rao bán,

ượ ạ ể chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l i, cho thuê mua BĐS ngay trên chính sàn giao

ạ ộ ủ ủ ể ệ ả ị d ch BĐS c a mình đ  nâng cao hi u qu  ho t đ ng c a sàn. Đây cũng chính là

ấ ộ ả ậ ộ ỏ ị m t trong các nguyên nhân Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014 b  quy đ nh

ả ượ ộ ị ự ệ ị ắ b t bu c các giao d ch BĐS ph i đ ở   c th c hi n thông qua sàn giao d ch BĐS b i

ư ậ ị ườ ẽ ự ộ ệ ả ả nh  v y, th  tr ng s  t ạ ộ  đ ng đào th i các sàn ho t đ ng không hi u qu , không

ự ệ ể ị ượ th c   hi n   các   giao   d ch  mua   bán,   chuy n   nh ng,   thuê,   thuê   mua   BĐS   mà   ch ỉ

ưở ạ ộ ớ ư ấ ữ ẽ ị h ng phí qua các ho t đ ng môi gi ả    v n,… Nh ng sàn giao d ch đó s  ph i i, t

ị ườ ử ề ể ế ự ộ t đ ng đóng c a do th  tr ng BĐS ngày càng có nhi u bi n chuy n.

ể ị ượ Khi tham gia vào các giao d ch mua bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê

ệ ệ ả ạ l i, cho thuê mua BĐS, doanh nghi p và các bên trong quan h  này ph i thi ế ậ   t l p

ạ ợ ệ ợ ồ ồ ượ ẫ ạ ề ữ quan h  h p đ ng. Nh ng lo i h p đ ng này đ ị c quy đ nh m u t ề   i Đi u 6, Đi u

ố ị ị ị ế ủ 7 Ngh  đ nh s  76/2015/NĐ­CP quy đ nh chi ti ậ   ộ ố ề t thi hành m t s  đi u c a Lu t

ấ ộ ả ợ ồ ồ Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014, bao g m các h p đ ng sau:

ự ẵ ợ ồ ộ M t là, h p đ ng mua bán nhà, công trình xây d ng có s n, hình thành trong

ươ t ng lai.

ự ẵ ồ ợ Hai là, h p đ ng cho thuê nhà, công trình xây d ng có s n, hình thành trong

ươ t ng lai.

ự ẵ ợ ồ Ba là, h p đ ng thuê mua nhà, công trình xây d ng có s n, hình thành trong

ươ t ng lai.

ố ể ồ ợ ượ ạ ấ B n là, h p đ ng chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l ề ử ụ i quy n s  d ng đ t.

ứ ệ ế ệ ề ồ ợ ể   ự V   hình   th c,   vi c   giao   k t   và   th c   hi n   h p   đ ng   mua   bán,   chuy n

ượ ạ ị nh ng, cho thuê, cho thuê l i, cho thuê mua BĐS trên sàn giao d ch BĐS tuân th ủ

ậ ấ ủ ậ ị ở theo quy đ nh c a Lu t đ t đai năm 2013, Lu t Nhà ậ  năm 2014, Lu t Kinh doanh

ộ ậ ả ị ị ự ấ ộ b t đ ng s n năm 2014, B  lu t Dân s  năm 2015 cùng các ngh  đ nh, thông t ư

34

ướ ẫ ự ề ậ ỏ h ề ộ ng d n thi hành. V  n i dung, các bên t ề   ớ  do th a thu n v i nhau v  các đi u

ả ả ờ ẫ ủ ả ả ợ ồ ồ ị kho n trong h p đ ng, đ ng th i v n ph i đ m b o tuân th  các quy đ nh trong các

ả ậ văn b n lu t nói trên.

ể ả ủ ạ ả ượ ư ị Đ  đ m b o tính công khai, minh b ch c a các BĐS đ c đ a vào giao d ch,

ệ ề ả ạ doanh nghi p ph i công khai thông tin v  các BĐS đó t i trang thông tin đi n t ệ ử

ệ ặ ệ ạ ự ệ ế ị ủ c a doanh nghi p và đ c bi t là t ệ   i sàn giao d ch BĐS n u doanh nghi p th c hi n

ể ị ượ ạ giao d ch mua bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l i, cho thuê mua BĐS qua

12.

ặ ủ ủ ệ ị sàn giao d ch BĐS c a mình ho c c a doanh nghi p khác

ổ ứ ể ệ ượ ạ 2.3.3. T  ch c vi c mua bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l i, cho thuê

ả ấ ộ mua b t đ ng s n

ượ ợ ặ ư ệ ệ ị Sàn giao d ch BĐS đ c ví nh  “ch  đ c bi ợ t” hay “ch  chuyên bi t” đ  t ể ổ

ứ ủ ủ ủ ề ề ị ướ ch c các giao d ch v  BĐS theo  y quy n c a ch  BĐS. Tr ậ c khi Lu t Kinh

ệ ự ấ ộ ả ổ ứ doanh b t đ ng s n năm 2014 có hi u l c, các t ấ    ch c, cá nhân kinh doanh b t

ả ả ị ộ đ ng s n ph i bán, cho thuê, cho thuê mua BĐS thông qua sàn giao d ch BĐS. Tuy

ệ ề ề ậ ắ   nhiên, theo pháp lu t hi n hành v  kinh doanh BĐS thì đây không còn là đi u b t

ộ ữ ề ấ ừ ự ễ ủ ạ ộ bu c n a. Đi u này xu t phát t th c ti n c a ho t đ ng mua bán, thuê, thuê mua

ố ượ ị ị BĐS thông qua sàn giao d ch BĐS: S  l ế   ng các giao d ch đăng ký qua sàn chi m

ộ ỉ ệ ấ ủ ấ ờ ể ủ ỏ ị m t t  l r t nh  do ch  BĐS không có đ  gi y t đ  tham gia giao d ch trên sàn;

ứ ế ả ị ị các giao d ch mua bán BĐS có giá tr  cao thì m c thu  ph i đóng là không nh ỏ

ế ị ườ ướ ữ khi n các giao d ch này th ng có xu h ng “trao tay”;… ấ ậ ồ   13  Vì nh ng b t c p t n

ạ ộ ồ ạ ả ị ườ ủ ị ỉ ạ t i không ch  trong ho t đ ng c a sàn giao d ch mà t n t i c  trên th  tr ng cũng

ấ ộ ư ề ả ậ ấ nh  trong v n đ  pháp lí, Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014 không còn quy

ắ ộ ị ị ị đ nh b t bu c các giao d ch bán, cho thuê, cho thuê mua BĐS qua sàn giao d ch BĐS

ể ả ề ạ ả ỉ ủ   ế ữ n a mà đi u này ch  còn mang tính khuy n khích đ  đ m b o tính minh b ch c a

ấ ộ

12 Xem thêm Đi u 6 Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014

ấ ộ

ả ở ệ

Vi

t Nam

, PGS. TS. Doãn

ạ ọ

13 Xem thêm Hoàn thi n pháp lu t v  sàn giao d ch kinh doanh b t đ ng s n  ậ ề H ng Nhung (ch  biên), NXB Đ i h c Qu c gia Hà N i, 2009, trang 72, 73

35

ị ườ th  tr ng BĐS.

ự ệ ể ệ ớ ị ượ Khác v i th c hi n vi c giao d ch mua bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho

ạ ệ ổ ứ ể ệ ượ thuê l i, cho thuê mua BĐS nêu trên, vi c t ch c vi c bán, chuy n nh ng, cho

ạ ủ ộ ị thuê, cho thuê l ạ ộ i, cho thuê mua BĐS là m t ho t đ ng khác c a sàn giao d ch BĐS.

ể ổ ứ ệ ị ổ ứ Sàn giao d ch BĐS có th  t ch c cho các cá nhân, doanh nghi p, t ch c khác tham

ậ ị ổ ứ ị gia vào các giao d ch kinh doanh BĐS hay th m chí t ố ớ    ch c các giao d ch đ i v i

ủ ủ ệ ị ổ BĐS c a doanh nghi p trên sàn giao d ch BĐS c a mình. Các cá nhân, t ch c s ứ ở

ể ượ ạ ầ ữ h u BĐS và có nhu c u mua bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l i, cho thuê

ể ự ổ ứ ự ệ ệ ả ị mua BĐS đó có th  t mình t ch c vi c th c hi n các giao d ch đó cho b n thân.

ổ ứ ả ố ề ẽ ể Tuy nhiên, cá nhân, t ế   ờ  ch c đó s  ph i t n nhi u th i gian và chi phí đ  tìm ki m

ụ ị ớ ụ ư ấ ụ ệ ả ị ố đ i tác, d ch v  môi gi i, d ch v  t v n pháp lý, công c  qu ng cáo,… Vi c tham

ọ ế ẽ ị ượ ờ gia vào sàn giao d ch BĐS s  giúp h  ti ệ t ki m đ ứ ự   c th i gian, chi phí và s c l c

ị ườ ư ị ụ ấ ị ở b i các sàn giao d ch th ụ ng cung c p luôn các d ch v  đi kèm nh  d ch v  môi gi ớ   i

ụ ị ụ ư ấ ụ ả ị ị ị ị BĐS, d ch v  đ nh giá BĐS, d ch v  t v n BĐS, d ch v  qu ng cáo BĐS, d ch v ụ

ụ ả ị ấ đ u giá BĐS hay d ch v  qu n lí BĐS.

ể ấ ợ ố ượ ả ị Có th  nói sàn giao d ch BĐS cung c p các l i ích cho c  2 đ i t ng: các

ủ ầ ư ủ ổ ứ ầ ạ ch  đ u t , ch  BĐS và các cá nhân, t ch c có nhu c u mua, thuê, thuê l i, thuê

ủ ầ ư ố ớ ủ ự ủ ề ọ mua BĐS. Đ i v i các ch  đ u t , ch  d  án, ch  BĐS, h  có nhi u c  h i đ ơ ộ ể

ế ậ ề ầ ự ề ạ ồ ừ ti p c n ngu n thông tin v  khách hàng, s  phong phú, đa d ng v  c u BĐS, t đó

ượ ươ ệ ả ị ự xây d ng đ c các ch ng trình bán hàng hi u qu . Thêm vào đó, các sàn giao d ch

ủ ể ị ữ ế ệ ả ố ớ   BĐS cũng là kênh qu ng cáo, ti p th  h u hi u cho các ch  th  này. Còn đ i v i

ổ ứ ầ ạ ọ các cá nhân, t ch c có nhu c u mua, thuê, thuê l ơ ộ   i, thuê mua BĐS, h  có c  h i

ư ế ậ ế ậ ạ ượ ộ ti p c n các BĐS phong phú, đa d ng cũng nh  ti p c n đ c đ i ngũ chuyên viên

14

ớ ư ấ ể ừ ệ ự ọ ượ ả ẩ môi gi i, t v n chuyên nghi p đ  t đó l a ch n ra đ ợ   c s n ph m thích h p

ấ ớ nh t v i mình.

ủ ầ ư ủ ự ệ ổ ứ Các ch  đ u t , ch  d  án BĐS, các doanh nghi p, t ch c, cá nhân là ch ủ

ề ả ị BĐS khi tham gia vào sàn giao d ch BĐS ph i công khai thông tin v  BĐS mà mình

ạ ạ ậ ị ư đ a vào kinh doanh t ấ   i sàn giao d ch BĐS đó. Vào giai đo n Lu t Kinh doanh b t

ụ ấ ộ

ậ ề

ả ở

Vi

ế   t Nam, PGS. TS. Nguy n Quang Tuy n

ư

14 Xem thêm Pháp lu t v  kinh doanh d ch v  b t đ ng s n  (ch  biên), NXB T  pháp, 2012, trang 152, 153

36

ệ ự ả ẫ ị ị ộ đ ng s n năm 2006 v n còn hi u l c, các giao d ch BĐS qua sàn giao d ch BĐS

ả ượ ậ ị ự ệ ấ ờ ị ph i đ ắ c th c hi n theo các quy t c lu t đ nh do lúc b y gi , các giao d ch BĐS

ả ượ ự ư ệ ậ ị ộ ắ b t bu c ph i đ c th c hi n qua sàn giao d ch BĐS. Nh ng pháp lu t kinh doanh

ệ ả ỏ ị ự ủ ụ ị ấ ộ b t đ ng s n hi n hành đã b  quy đ nh này nên trình t , th  t c giao d ch BĐS qua

ượ ự ự ủ ệ ệ ợ ồ ị sàn giao d ch BĐS đ c th c hi n d a trên h p đ ng c a doanh nghi p kinh doanh

ụ ị ổ ứ ị ị d ch v  sàn giao d ch BĐS và các cá nhân, t ch c tham gia sàn giao d ch kinh doanh

ể ạ ự ả ẫ ợ ồ BĐS đó. Tuy nhiên, các bên v n có th  so n th o h p đ ng d a trên Thông t ư ố   s

ướ ề ẫ ị ị 13/2008/TT­BXD15, trong đó có h ng d n v  giao d ch BĐS qua sàn giao d ch BĐS

ư ề ầ ả ị ể   nh  sau: Sàn giao d ch BĐS ph i công khai các thông tin v  BĐS c n bán, chuy n

ượ ạ ạ ị ế nh ng, cho thuê, cho thuê l i, thuê mua t ể i sàn giao d ch đ  khách hàng bi t và

ờ ạ ế ề ị ị đăng ký giao d ch. Khi h t th i h n công khai các thông tin v  BĐS, sàn giao d ch

ượ ề ẽ ổ ỷ ứ ệ ể ượ BĐS đ c u  quy n s  t ch c vi c bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l ạ   i,

ườ ạ ợ ộ ừ thuê mua BĐS đã công khai. Tr ng h p cùng m t lo i BĐS mà có t hai khách

ệ ự ự ệ ả ả ở ị ọ   ấ ộ hàng đăng ký tr  lên thì sàn giao d ch b t đ ng s n ph i th c hi n vi c l a ch n

ươ ệ ặ ọ ứ ố ặ ấ ướ khách hàng theo ph ng th c b c thăm ho c đ u giá. Vi c đ t c c tr ể   c khi tri n

ặ ấ ấ ộ ậ ả ả ố ị khai b c thăm ho c đ u giá b t đ ng s n do các bên tho  thu n. Sàn giao d ch BĐS

ủ ệ ệ ậ có trách nhi m xác nh n BĐS c a cá nhân, doanh nghi p kinh doanh BĐS đ ượ   c

ủ ị ị giao d ch theo đúng quy đ nh c a pháp lu t. ậ 16

ạ ộ ự ệ ớ ị Quy trình th c hi n các ho t đ ng khi khách hàng t i sàn giao d ch th ườ   ng

ượ ự ệ ướ ượ ế ậ đ c th c hi n theo các b c sau: (1) Khách hàng đ c ti p c n các thông tin chi

ế ề ể ấ ạ ti t v  các lo i BĐS mà sàn cung c p; (2) Sau khi tìm hi u thông tin, khách hàng có

ể ặ ế ễ ậ ặ ộ ạ ể ầ ả th  g p B  ph n ti p khách ho c các nhân viên L  tân t i qu y đ  ph n ánh v ề

ầ ủ ế ễ ẽ ể ặ ầ ậ ộ nhu c u c a mình; (3) B  ph n ti p khách ho c qu y L  tân s  chuy n thông tin,

ầ ủ ầ ủ ậ ộ yêu c u c a khách hàng cho b  ph n chuyên viên phân tích các nhu c u c a khách

ụ ể ụ ự ề hàng c  th ; (4) Sau khi phân tích, chuyên viên ph  trách v  lĩnh v c mà khách hàng

ạ ộ ẽ ự ế ệ ể ầ ớ ồ yêu c u s  tr c ti p làm vi c v i khách hàng (ho t đ ng này có th  bao g m t ư

ư ố

ề ướ

s  13/2008/TT­BXD v  h

ẫ ủ

ự ị

ướ

ng d n th c hi n m t s  n i dung c a Ngh  đ nh s  153/2007/NĐ­ ấ   ậ ng d n thi hành Lu t Kinh doanh b t

ộ ố ộ ế t và h

15 Thông t CP ngày 15 tháng 10 năm 2007 c a Chính ph  quy đ nh chi ti ả ộ đ ng s n

ư ố

16 Xem thêm Thông t

s  13/2008/TT­BXD

37

ộ ố ạ ự ị ư ọ ự ấ v n m t s  lo i BĐS cho khách hàng l a ch n, đ a khách hàng đi th c đ a, h  tr ỗ ợ

ả ồ ươ ế ợ khách hàng đàm phán giá c , kí k t h p đ ng,… (5) Sau khi hoàn thành th ụ   ng v ,

ườ ư ợ ượ khách hàng thanh toán chi phí cho sàn; tr ng h p khách hàng ch a tìm đ c BĐS

17

ư ế ầ ầ ẫ ế ụ đúng nhu c u nh ng v n yêu c u sàn ti p t c tìm ki m BĐS đúng tiêu chí thì khi có

ẽ ạ ợ thông tin phù h p, sàn s  báo l i cho khách hàng.

ớ ề ấ ộ ế ệ ấ ả 2.3.4. Gi i thi u, niêm y t, cung c p công khai thông tin v  b t đ ng s n cho

ầ ị các bên tham gia có nhu c u giao d ch

ể ị ổ ả ệ ứ ể ệ ượ Đ  sàn giao d ch BĐS t ch c có hi u qu  vi c mua bán, chuy n nh ng,

ạ ạ ộ ớ ế ệ cho thuê, cho thuê l i, cho thuê mua BĐS, ho t đ ng gi ấ   i thi u, niêm y t, cung c p

ế ề ể công khai thông tin v  BĐS là không th  thi u.

ầ ạ Khi khách hàng có nhu c u mua, thuê, thuê l i hay thuê mua BĐS, sàn giao

ả ớ ề ệ ị d ch BĐS ph i gi i thi u thông tin v  BĐS cho khách hàng, trong đó có các thông

ạ ấ ộ ấ ộ ơ ả ả ả ị ủ ấ   tin c  b n sau: (1) Lo i b t đ ng s n; (2) V  trí b t đ ng s n; (3) Quy mô c a b t

ử ụ ấ ượ ể ả ấ ặ ủ ộ đ ng s n; (4) Đ c đi m, tính ch t, công năng s  d ng, ch t l ấ ộ   ng c a b t đ ng

ử ụ ề ừ ụ ệ ầ ạ ố   ử ụ ả s n; thông tin v  t ng lo i m c đích s  d ng và ph n di n tích s  d ng chung đ i

ử ụ ụ ả ỗ ợ ư ồ   ề ớ ấ ộ v i b t đ ng s n là tòa nhà h n h p nhi u m c đích s  d ng, nhà chung c . Đ ng

ậ ả ờ ị ế ế th i, sàn giao d ch ph i công khai các thông tin liên quan m t thi t đ n BĐS mà có

ể ả ướ ề ợ ế ụ ủ ư ề th   nh h ng đ n quy n l i và nghĩa v  c a khách hàng nh : thông tin v  quy

ạ ầ ự ụ ế ạ ạ ị ho ch có liên quan đ n BĐS; th c tr ng các công trình h  t ng, d ch v  liên quan

ồ ơ ấ ờ ề ở ữ ự ề ề ế đ n BĐS; h  s , gi y t v  quy n s  h u nhà, công trình xây d ng, quy n s ử

ấ ờ ấ ầ ư ệ ự ạ ụ d ng đ t và gi y t ế  có liên quan đ n vi c đ u t xây d ng BĐS; các h n ch  v ế ề

ề ử ụ ở ữ ể ề ế ượ quy n s  h u, quy n s  d ng BĐS (n u có); giá bán, chuy n nh ng, cho thuê,

ạ cho thuê l i, cho thuê mua BĐS;…

ấ ộ ề ề ề ậ ị ủ   ả Đi u 71 Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014 quy đ nh v  quy n c a

ụ ư ệ ị ị doanh nghi p kinh doanh d ch v  sàn giao d ch BĐS nh  sau:

ồ ơ ề ầ ượ ư M t làộ ấ , yêu c u khách hàng cung c p h  s , thông tin v  BĐS đ c đ a lên

sàn.

ấ ộ

ả ở ệ

Vi

t Nam

, PGS. TS. Doãn

ạ ọ

17 Xem thêm Hoàn thi n pháp lu t v  sàn giao d ch kinh doanh b t đ ng s n  ậ ề H ng Nhung (ch  biên), NXB Đ i h c Qu c gia Hà N i, 2009, trang 66, 67

38

ừ ố ư ệ ư ủ ề Hai là, t ch i đ a lên sàn các BĐS không đ  đi u ki n đ a vào kinh doanh.

ượ ụ ủ ị ượ ư Ba là, đ c thu phí d ch v  c a khách hàng có BĐS đ c đ a lên sàn giao

ị d ch.

ầ ồ ườ ệ ạ ỗ ủ B n làố , yêu c u khách hàng b i th ng thi t h i do l i c a khách hàng gây

ra.

ề ợ ồ Năm là, các quy n khác trong h p đ ng.

ư ậ ổ ứ ủ ở ữ ả Nh  v y, các cá nhân, t ch c là ch  s  h u BĐS ph i công khai thông tin

ủ ừ ế ể ả ị ủ c a b n thân và c a BĐS cho sàn giao d ch BĐS đ  sàn niêm y t. T  đó, doanh

ụ ế ệ ẽ ị ị nghi p kinh doanh d ch v  sàn giao d ch BĐS s  xem xét có niêm y t các thông tin

ể ừ ố ư ủ ệ ị này lên sàn giao d ch c a mình không. Doanh nghi p có th  t ch i đ a lên sàn các

ủ ề ủ ệ ề BĐS không đ  đi u ki n, có nghĩa là không công khai đ  các thông tin theo Đi u 6

ấ ộ ư ề ậ ả Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014 v  công khai thông tin BĐS đ a vào kinh

ượ ở ậ ứ ế doanh.18  Các thông tin đ c niêm y t là các thông tin chính th c, b i v y, các cá

ổ ứ ề ệ ả ị nhân, t ch c công khai thông tin ph i ch u trách nhi m v  các thông tin mà mình đã

ườ ủ ệ ệ ấ ợ ổ ứ ấ cung c p. Tr ng h p vi c cung c p thông tin sai l ch c a cá nhân, t ch c gây ra

ệ ạ ụ ệ ị ị thi ệ   t h i cho doanh nghi p kinh doanh d ch v  sàn giao d ch BĐS thì doanh nghi p

ồ ườ ế ả ợ ồ ợ ồ ề đó có quy n đòi b i th ề ng theo h p đ ng (n u có đi u kho n này trong h p đ ng)

ặ ầ ồ ườ ợ ồ ho c yêu c u b i th ng ngoài h p đ ng.

ề ủ ổ ứ ề ề ả ị V  quy n c a t ch c, cá nhân tham gia sàn giao d ch BĐS, kho n 1 Đi u 73

ấ ộ ư ậ ị ả Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014 quy đ nh nh  sau:

ụ ệ ầ ộ ị ị M t là, yêu c u doanh nghi p kinh doanh d ch v  sàn giao d ch BĐS cung

ồ ơ ề ấ c p h  s , thông tin v  BĐS.

ụ ệ ồ ợ ớ ị ị Hai là, ký h p đ ng v i doanh nghi p kinh doanh d ch v  sàn giao d ch BĐS

ể ượ ạ ể đ  mua bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l i, cho thuê mua BĐS.

ụ ệ ầ ị ị ồ   Ba  là,  yêu c u doanh  nghi p kinh  doanh d ch  v  sàn giao  d ch BĐS b i

ườ ệ ạ ỗ ủ th ng thi t h i do l ị i c a sàn giao d ch BĐS gây ra.

ề ố ồ ợ B n là, các quy n khác trong h p đ ng.

ượ ề ấ ầ ư ậ Nh  v y, ng ượ ạ c l i, khi đ ồ ơ c yêu c u cung c p h  s , thông tin v  BĐS,

ấ ộ

ư

18  Xem thêm Đi u 6 Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014 v  công khai thông tin BĐS đ a vào kinh doanh

39

ụ ủ ệ ầ ả ấ ị ị doanh nghi p kinh doanh d ch v  sàn giao d ch BĐS ph i cung c p đ y đ  các

ầ ườ ữ ầ ợ thông tin mà bên kia yêu c u. Tr ng h p có nh ng thông tin mà bên yêu c u không

ữ ả ưở ự ế ế ề ỏ ế h i đ n mà nh ng thông tin đó  nh h ụ ủ   ng tr c ti p đ n quy n và nghĩa v  c a

ườ ề ử ụ ề ở ữ ế ề ụ ầ ạ ng i yêu c u (ví d : các h n ch  v  quy n s  h u, quy n s  d ng BĐS; thông

ệ ề ế ạ tin v  quy ho ch có liên quan đ n BĐS;…) mà doanh nghi p không thông báo cho

ọ ị ệ ế ầ ẫ ệ ạ ả ồ ẫ bên yêu c u, d n đ n vi c h  b  thi ệ t h i thì doanh nghi p v n ph i b i th ườ   ng

ụ ụ ệ ấ ầ ọ ị ủ   cho h  do doanh nghi p kinh doanh d ch v  BĐS có nghĩa v  cung c p đ y đ ,

ự ồ ơ ề ấ ộ ề ồ ơ ệ ị ả trung th c h  s , thông tin v  b t đ ng s n và ch u trách nhi m v  h  s , thông tin

ệ ế ớ ế ệ do mình cung c pấ 19. N u vi c gi ấ i thi u, niêm y t, cung c p công khai thông tin sai

ủ ề ệ ầ ị ệ l ch v  BĐS cho các bên tham gia có nhu c u giao d ch c a doanh nghi p kinh

ụ ị ị ệ ạ doanh d ch v  sàn giao d ch BĐS gây ra thi ầ   t h i cho các bên tham gia có nhu c u

ả ồ ệ ị ườ ủ ể giao d ch thì doanh nghi p ph i b i th ng cho các ch  th  đó.

ề ượ ở ư ế ầ ấ Tuy nhiên v n đ  pháp lí đ ặ c đ t ra đây là n u bên có BĐS c n đ a vào

ạ ự ế ệ ẫ ấ kinh doanh l i cung c p thông tin không trung th c, d n đ n vi c gây ra thi ệ ạ   t h i

ạ ầ cho bên có nhu c u mua, thuê, thuê l i, thuê mua BĐS thì bên có BĐS hay doanh

ả ồ ụ ẽ ệ ị ị ườ ệ ạ nghi p kinh doanh d ch v  sàn giao d ch BĐS s  ph i b i th ng thi t h i? Trong

ườ ệ ữ ệ ầ ợ tr ng h p này c n xem xét chính xác quan h  gi a ba bên: doanh nghi p kinh

ầ ư ụ ị ị doanh d ch v  sàn giao d ch BĐS, bên có BĐS c n đ a vào kinh doanh và bên bên có

ầ ạ ệ ệ nhu c u mua, thuê, thuê l i, thuê mua BĐS. Vi c xem xét các quan h  này trong

ườ ợ ụ ể ẽ ơ ở ể ả ụ ủ ừ ế ề ừ t ng tr ng h p c  th  s  là c  s  đ  gi i quy t quy n và nghĩa v  c a t ng bên.

ớ ế ệ ấ ạ ộ Ho t đ ng gi ề ấ ộ   i thi u, niêm y t, cung c p công khai thông tin v  b t đ ng

ị ườ ầ ầ ị ả s n cho các bên tham gia có nhu c u giao d ch góp ph n giúp th  tr ấ ộ   ng b t đ ng

ở ọ ế ố ề ạ ạ ượ ả s n tr nên minh b ch, lành m nh khi m i y u t đ u đ c công khai rõ ràng,

ạ ả ỉ ậ ự ẩ ượ ớ ệ ớ trung th c. Không ch  v y, các lo i s n ph m đ c gi i thi u v i các thông tin

ủ ừ ầ ờ ị ầ ư ườ chính xác, k p th i và đ y đ , t đó giúp các nhà đ u t ữ , nh ng ng ầ   i có nhu c u

ượ ủ ệ ạ ầ ạ ề v  BĐS tránh đ c các r i ro và thi t h i, góp ph n làm lành m nh hóa th  tr ị ườ   ng

ấ ộ

19 Xem thêm Đi u 72 Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014

ụ ấ ộ

ậ ề

ả ở

Vi

ế   t Nam, PGS. TS. Nguy n Quang Tuy n

ư

20 Xem thêm Pháp lu t v  kinh doanh d ch v  b t đ ng s n  ị (ch  biên), NXB T  pháp, 2012, trang 152

40

BĐS.20

ấ ờ ề ấ ộ ủ ề ệ ượ ể ả 2.3.5. Ki m tra gi y t ả ả  v  b t đ ng s n b o đ m đ  đi u ki n đ c giao

d chị

ủ ề ệ ượ ộ ả ộ ụ ị ế ố M t BĐS đ  đi u ki n đ c giao d ch ph i h i t hai y u t sau:

ứ ạ ượ ư ị Th  nh t, ộ ấ  BĐS đó thu c lo i BĐS đ c đ a vào kinh doanh theo quy đ nh

ủ ự ẵ ậ ồ ổ ủ c a pháp lu t, bao g m: (1) Nhà, công trình xây d ng có s n c a các t ứ  ch c, cá

ự ươ ổ nhân; (2) Nhà, công trình xây d ng hình thành trong t ủ ng lai c a các t ứ  ch c, cá

ự ả ượ ơ ướ nhân; (3) Nhà, công trình xây d ng là tài s n công đ c c  quan nhà n ẩ   c có th m

ạ ấ ượ ư ề ể ượ quy n cho phép đ a vào kinh doanh; (4) Các lo i đ t đ c phép chuy n nh ng,

21

ạ ề ử ụ ậ ề ấ ủ ấ ị cho thuê, cho thuê l i quy n s  d ng đ t theo quy đ nh c a pháp lu t v  đ t đai.

ủ ầ ư ủ ở ữ ủ ự ườ ứ Th  hai, ch  đ u t , ch  d  án, ch  s  h u BĐS, ng ề ử ụ   i có quy n s  d ng

ả ả ủ ủ ệ ề ả ấ đ t ph i đ m b o BĐS c a mình có đ  các đi u ki n sau:

ố ớ ư ự Đ i v i nhà, công trình xây d ng đ a vào kinh doanh: (1) Có đăng ký quy nề

ớ ấ ứ ự ề ề ậ ấ ắ ề   ở ữ s  h u nhà, công trình xây d ng g n li n v i đ t trong gi y ch ng nh n v  quy n

ố ớ ầ ư ự ự ẵ ấ ử ụ s  d ng đ t. Đ i v i nhà, công trình xây d ng có s n trong d  án đ u t kinh

ề ử ụ ỉ ầ ứ ề ấ ấ ị ậ doanh BĐS thì ch  c n có gi y ch ng nh n v  quy n s  d ng đ t theo quy đ nh

ề ử ụ ậ ề ấ ề ấ ấ ủ c a pháp lu t v  đ t đai; (2) Không có tranh ch p v  quy n s  d ng đ t, quy n s ề ở

ể ả ự ề ả ắ ị ớ ấ ữ h u nhà, công trình xây d ng g n li n v i đ t; (3) Không b  kê biên đ  b o đ m thi

hành án.

ạ ấ ượ ố ớ ề ử ụ Đ i v i các lo i đ t đ c phép kinh doanh quy n s  d ng đ t: ấ  (1) Có gi yấ

ậ ề ấ ử ụ ứ ủ ề ề ấ ậ ị ch ng nh n v  quy n s  d ng đ t theo quy đ nh c a pháp lu t v  đ t đai; (2)

ề ử ụ ề ử ụ ề ấ ấ ấ ị Không có tranh ch p v  quy n s  d ng đ t; (3) Quy n s  d ng đ t không b  kê

ờ ạ ử ụ ể ả ấ 22 ả biên đ  b o đ m thi hành án; (4) Trong th i h n s  d ng đ t.

ấ ờ ố ớ ẵ ủ ự ể 2.3.5.1. Ki m tra gi y t đ i v i nhà, công trình xây d ng có s n c a các t ổ ứ    ch c,

ấ ộ

21 Xem thêm Đi u 5 Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014

ấ ộ

22 Xem thêm Đi u 9 Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014

41

cá nhân

ể ượ ự ự ệ ẵ ớ ị Đ  đ ề ặ   c th c hi n giao d ch v i nhà, công trình xây d ng có s n, v  m t

ấ ờ ổ ả ả ủ ứ ả ẵ gi y t , các cá nhân, t ch c ph i  đ m b o BĐS có s n c a mình có đăng ký

ề ở ữ ớ ấ ứ ự ề ậ ấ ắ quy n s  h u nhà, công trình xây d ng g n li n v i đ t trong gi y ch ng nh n v ề

ề ử ụ ở ữ ả ủ ề ệ ế ắ ấ ớ   quy n s  d ng đ t. K t qu  c a vi c đăng ký s  h u nhà, công trình g n li n v i

ở ữ ứ ề ấ ấ ậ ở ề ử ụ ấ đ t là gi y ch ng nh n quy n s  d ng đ t, quy n s  h u nhà ả  và tài s n khác

ệ ề ở ệ ứ ư ạ ẫ ấ ớ ấ ắ g n li n v i đ t. Hi n nay Vi ậ   t Nam v n đang l u hành ba lo i gi y ch ng nh n

ề ử ụ ề ở ữ ứ ứ ấ ậ ấ ậ ấ sau: Gi y ch ng nh n quy n s  d ng đ t; Gi y ch ng nh n quy n s  h u nhà ở   ;

ề ử ụ ề ở ữ ứ ấ ấ ậ ở ắ ả Gi y ch ng nh n quy n s  d ng đ t, quy n s  h u nhà ề    và tài s n khác g n li n

ố ớ ấ ở ở ừ ớ ấ v i đ t. Tuy nhiên đ i v i BĐS là đ t và nhà đăng kí t ở    ngày 10/12/2009 tr  đi

ỉ ượ ấ ề ở ữ ứ ấ ấ ậ ở thì ch  đ ề ử ụ c c p Gi y ch ng nh n quy n s  d ng đ t, quy n s  h u nhà và tài

ề ử ụ ớ ấ ứ ề ấ ậ ấ ấ ắ ứ   ả s n khác g n li n v i đ t. Gi y ch ng nh n quy n s  d ng đ t và Gi y ch ng

ề ở ữ ậ ở ỏ ổ ỏ ứ ấ ậ nh n quy n s  h u nhà ề ử ụ    có màu đ  (s  đ ), còn Gi y ch ng nh n quy n s  d ng

ở ổ ồ ề ắ ả ồ ề ở ữ ấ đ t, quy n s  h u nhà ớ ấ  và tài s n khác g n li n v i đ t có màu h ng (s  h ng).

ố ớ ấ ở ớ ấ ượ ề ả ắ ừ Đ i v i đ t đai, nhà , tài s n g n li n v i đ t đ c đăng kí t ngày 5/72014 thì s ẽ

23, còn đ t đai,

ổ ồ ự ệ ệ ấ ư ố ấ th c hi n vi c c p s  h ng theo Thông t s  23/2014/TT­BTNMT

ở ề ắ ấ ả ớ ượ ư ố nhà ,   tài   s n   g n   li n   v i   đ t   đ c   đăng   kí   theo   Thông   t s   17/2009/TT­

ế ụ ự ệ ư ệ ượ ự BTNMT24 thì ti p t c th c hi n theo thông t này. Vi c đăng ký đ c th c hi n t ệ ạ   i

ặ ấ ặ ấ Văn phòng đăng ký đ t đai ho c Chi nhánh Văn phòng đăng ký đ t đai ho c Văn

ề ử ụ ư ấ ậ ố ớ ơ phòng đăng ký quy n s  d ng đ t (đ i v i n i ch a thành l p Văn phòng đăng ký

25.

ấ đ t đai)

ố ớ ầ ư ự ẵ ự Đ i v i nhà, công trình xây d ng có s n trong d  án đ u t kinh doanh BĐS

ề ử ụ ỉ ầ ứ ủ ề ấ ấ ậ ị ậ   thì ch  c n có gi y ch ng nh n v  quy n s  d ng đ t theo quy đ nh c a pháp lu t

ề ử ụ

ề ở ữ

ề ấ

ư ố

s  23/2014/TT­BTNMT quy đ nh v  gi y ch ng nh n quy n s  d ng đ t, quy n s  h u nhà

ệ ự

23 Thông t ớ ấ và tài s n khác g n li n v i đ t có hi u l c thi hành k  t

ứ ể ừ  ngày 05 tháng 7 năm 2014

ề ử ụ

ề ở ữ

ề ấ

ư ố

s  17/2009/TT­BTNMT quy đ nh v  gi y ch ng nh n quy n s  d ng đ t, quy n s  h u nhà

ệ ự

24 Thông t ớ ấ và tài s n khác g n li n v i đ t có hi u l c thi hành k  t

ứ ấ ể ừ  ngày 10 tháng 12 năm 2009

ế

ấ   ộ ố ề ủ t thi hành m t s  đi u c a Lu t Đ t

25 Xem thêm Đi u 5 Ngh  đ nh s  43/2014/NĐ­CP v  quy đ nh chi ti ố đai năm 2013

42

ấ ơ ả ượ ấ ứ ự ả ề ấ v  đ t đai, t c là m nh đ t n i có công trình xây d ng ph i đ ứ   ấ c c p Gi y ch ng

ề ử ụ ở ữ ề ậ ở ề ả ắ ấ nh n quy n s  d ng đ t, quy n s  h u nhà ớ ấ    và tài s n khác g n li n v i đ t.

ứ ấ ậ ả ạ ế ề Gi y ch ng nh n ph i ghi rõ lo i công trình và thông tin chi ti t v  công trình nh ư

ờ ạ ở ữ ứ ở ữ ụ ự ệ ạ h ng m c công trình, di n tích xây d ng, hình th c s  h u, th i h n s  h u công

trình,…

ụ ệ ả ị ị B n thân doanh nghi p kinh doanh d ch v  sàn giao d ch BĐS mà có BĐS

ả ả ủ ủ ả ư đ a vào kinh doanh thông qua sàn c a mình cũng ph i đ m b o BĐS c a mình có

ả ưở ỏ ế ự ệ ị ủ ấ ờ ợ đ  gi y t ề  h p pháp. Đi u này  nh h ệ ng không nh  đ n vi c th c hi n giao d ch

ổ ứ ể ượ ạ và t ch c mua bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l ủ   i, cho thuê mua BĐS c a

ủ ệ doanh nghi p thông qua sàn BĐS c a mình.

ấ ờ ố ớ ự ể ẵ Khi ki m tra gi y t đ i v i nhà, công trình xây d ng có s n, các chuyên

ả ể ủ ể ị ưỡ ộ viên c a sàn giao d ch BĐS ph i đ  ý ki m tra kĩ l ứ ng xem hình th c và n i dung

ậ ề ấ ấ ớ ứ ứ ấ ậ ấ ậ ố ủ c a Gi y ch ng nh n có th ng nh t v i pháp lu t v  c p Gi y ch ng nh n vào

ể ờ ượ ệ ầ ế ở ệ th i đi m BĐS đó đ c đăng ký không. Vi c này là c n thi ố   t b i vi c đăng kí đ i

ượ ề ề ả ạ ậ ở ỉ ớ v i BĐS đ ả   c đi u ch nh b i nhi u văn b n quy ph m pháp lu t và các văn b n

ườ ượ ậ ả ẽ ề ậ ậ ổ ỗ này th ng xuyên đ ả   c c p nh t, thay đ i. Vì v y, m i văn b n s  có đi u kho n

ắ ố ủ ụ ể ế ể ạ chuy n ti p đ  không gây ra tình tr ng th  t c hành chính r c r i, nhiêu khê cho

ổ ứ ư ứ ậ ấ ậ các cá nhân, t ề    ch c. Nh ng cũng chính vì v y mà Gi y ch ng nh n cũng có nhi u

ấ ờ ể ả ậ ả ạ ậ ầ ẩ ị lo i, v y nên c n xem xét c n th n các gi y t đ  đ m b o các giao d ch qua sàn

ượ ủ ễ ậ ấ ị kinh doanh BĐS đ c di n ra theo đúng quy đ nh c a pháp lu t. Con d u c a c ủ ơ

ứ ữ ủ ề ậ ẩ ấ ấ ườ quan có th m quy n c p Gi y ch ng nh n hay ch  kí c a ng ặ i thay m t cũng

ể ể ậ ậ ả ủ ầ ượ c n đ c ki m tra đ  xác nh n tính th t gi c a gi y t ấ ờ .

ấ ờ ố ớ ự ể 2.3.5.2. Ki m tra gi y t đ i v i nhà, công trình xây d ng hình thành trong t ươ   ng

ổ ứ ủ lai c a các t ch c, cá nhân

ấ ộ ề ả ả ậ ị ề   Kho n 1 Đi u 55 Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014 quy đ nh đi u

ề ấ ờ ủ ệ ươ ượ ư ki n v  gi y t c a BĐS hình thành trong t ng lai đ c đ a vào kinh doanh nh ư

ấ ờ ề ề ử ụ ồ ơ ự ấ ế ế ả sau: có gi y t v  quy n s  d ng đ t, h  s  d  án, thi ẽ t k  b n v  thi công đã

ượ ấ ố ớ ườ ự ề ệ ấ ẩ đ c c p có th m quy n phê duy t, Gi y phép xây d ng đ i v i tr ả   ợ ng h p ph i

ấ ờ ề ự ự ệ ệ ấ có Gi y phép xây d ng, gi y t v  nghi m thu vi c hoàn thành xây d ng c  s  h ơ ở ạ

43

ậ ươ ộ ự ứ ườ ư ợ ỹ ầ t ng k  thu t t ế ng  ng theo ti n đ  d  án; tr ng h p là nhà chung c , tòa nhà

ể ở ụ ợ ươ ả ả ỗ h n h p có m c đích đ hình thành trong t ệ   ng lai thì ph i có biên b n nghi m

ủ ầ thu đã hoàn thành xong ph n móng c a tòa nhà đó.

ấ ờ ấ ờ ỉ ể ậ Tuy nhiên các gi y t trên ch  là các gi y t dùng đ  xác nh n BĐS hình

ươ ủ ề ể ư ữ ệ thành trong t ng lai đó đã đ  đi u ki n đ  đ a vào kinh doanh. Nh ng gi y t ấ ờ

ư ồ ơ ự ế ế ả ẽ ượ ự ệ nh  h  s  d  án, thi t k  b n v  thi công đã đ ấ c phê duy t, Gi y phép xây d ng,

ố ớ ụ ệ ơ ị ị … có ý nghĩa đ i v i doanh nghi p kinh doanh d ch v  sàn giao d ch BĐS h n là

ố ượ ị ươ ố ớ đ i v i các giao d ch mà đ i t ng là các BĐS hình thành trong t ệ   ng lai này. Vi c

ươ ủ ổ ứ ị BĐS hình thành trong t ng lai c a các cá nhân, t ch c tham gia sàn giao d ch BĐS

ủ ệ ặ ượ ủ ề ư ệ ậ ho c c a chính doanh nghi p đó đ c xác nh n đã đ  đi u ki n đ a vào kinh

ự ẽ ệ ượ ổ ứ ự ệ ợ ị doanh s  giúp các giao d ch th c hi n qua sàn đ ch c và th c hi n h p pháp, c t

ệ ả bài b n và chuyên nghi p.

ể ự ệ ị ươ ố ớ Đ  th c hi n giao d ch đ i v i BĐS hình thành trong t ng lai, các cá nhân,

ấ ờ ề ề ử ụ ấ ờ ề ấ ả kinh doanh BĐS này ph i có gi y t v  quy n s  d ng đ t. Gi y t v  quy n s ề ử

ề ử ụ ệ ậ ấ ấ ạ ấ ứ ụ d ng đ t hi n nay có hai lo i: Gi y ch ng nh n quy n s  d ng đ t (s  đ ) đ ổ ỏ ượ   c

ướ ề ử ụ ứ ấ ấ ấ c p tr ề ở ữ   ậ c ngày 10/12/2009 và Gi y ch ng nh n quy n s  d ng đ t, quy n s  h u

ở ớ ấ ượ ấ ừ ề ả ổ ồ nhà ắ  và tài s n khác g n li n v i đ t đ c c p t ngày 10/12/2009 (s  h ng). Nh ư

ấ ờ ố ớ ự ệ ể ậ v y, vi c ki m tra gi y t đ i v i nhà, công trình xây d ng hình thành trong t ươ   ng

ổ ứ ươ ự ư ố ớ ự ủ lai c a các t ch c, cá nhân cũng t ng t nh  đ i v i nhà, công trình xây d ng có

ề ấ ờ ề ề ệ ậ ả ầ ơ ỉ ơ ẵ s n, th m chí có ph n đ n gi n h n khi ch  có đi u ki n v  gi y t v  quy n s ề ử

ấ ụ d ng đ t.

ấ ờ ố ớ ạ ấ ượ ể 2.3.5.3. Ki m tra gi y t đ i v i các lo i đ t đ ề ử ụ   c phép kinh doanh quy n s  d ng

đ tấ

ườ ấ ộ ả ậ ợ Trong tr ng h p này, Lu t Kinh doanh B t đ ng s n năm 2014 cũng ch ỉ

ề ặ ấ ờ ề ị ề ử ụ ứ ề ậ ấ ệ quy đ nh đi u ki n v  m t gi y t ấ    là có gi y ch ng nh n v  quy n s  d ng đ t

ậ ề ấ ố ớ ư ậ ủ ự ệ ị theo quy đ nh c a pháp lu t v  đ t đai. Nh  v y, đ i v i quá trình th c hi n giao

ố ượ ề ử ụ ệ ể ị ị d ch qua sàn giao d ch BĐS mà đ i t ấ   ấ ng là quy n s  d ng đ t, vi c ki m tra gi y

ươ ự ư ố ớ ườ ố ượ ợ ờ t cũng t ng t nh  đ i v i tr ng h p đ i t ự   ng là nhà, công trình xây d ng

44

ươ hình thành trong t ng.

ự ạ ướ ủ ế ượ ư T u chung l i, tr c khi niêm y t thông tin thông tin c a BĐS đ c đ a vào

ả ế ủ ể ị kinh doanh, các chuyên viên c a sàn giao d ch BĐS ph i ti n hành ki m tra, xác

ấ ờ ủ ủ ề ự ệ ạ ượ ừ ị th c các lo i gi y t c a BĐS đ  đi u ki n đ c giao d ch. Không d ng l ạ ở i đó,

ự ệ ể ế ầ ị ạ ầ ữ ấ ờ khi ti n hành th c hi n giao d ch, c n ki m tra l i l n n a các gi y t ậ   ậ  đó, c p nh t

ầ ộ ế ể ố ế ạ ớ ấ ờ ế ế các n i dung c n thi t liên quan đ n BĐS đ  đ i chi u l i v i gi y t , ti n hành

ậ ạ ớ ủ ầ ư ủ ự ổ ứ xác nh n l i v i ch  đ u t , ch  d  án, các t ở ữ  ch c, cá nhân s  h u BĐS hay có

ề ử ụ ấ ể ượ ư ậ quy n s  d ng đ t đ  có đ ấ ề c thông tin chính xác nh t v  BĐS đó. Nh  v y thì

ớ ư ấ ủ ể ế ớ ị nhân viên môi gi ậ i và nh n viên t v n c a sàn giao d ch BĐS m i có th  ti n hành

ớ ư ấ ủ ề ệ ạ ả ấ môi gi i và t v n hi u qu  nh t cho khách hàng v  tình tr ng c a BĐS.

ạ ộ ấ ờ ề ấ ộ ủ ể ả ả ả 2.3.5.4. Vai trò c a ho t đ ng ki m tra gi y t ủ ề    v  b t đ ng s n b o đ m đ  đi u

ệ ượ ị ki n đ c giao d ch

ấ ờ ề ủ ề ứ ệ ệ ả ả ượ Th  nh t, ể ấ  vi c ki m tra gi y t v  BĐS b o đ m đ  đi u ki n đ c giao

ỗ ợ ệ ệ ị ổ ứ ể ệ ượ ự ị d ch h  tr  vi c th c hi n giao d ch và t ch c vi c mua bán, chuy n nh ng, cho

ạ ủ ụ ệ ị thuê, cho thuê l i, cho thuê mua BĐS c a doanh nghi p kinh doanh d ch v  sàn giao

ả ơ ệ ị d ch BĐS hi u qu  h n.

ụ ề ệ ị ị ứ Th  hai, ạ    v  phía doanh nghi p kinh doanh d ch v  sàn giao d ch BĐS, ho t

ụ ủ ệ ầ ị ộ đ ng này góp ph n nâng cao uy tín c a doanh nghi p kinh doanh d ch v  sàn giao

ị d ch BĐS đó.

ủ ề ả ướ ấ ờ ề ệ ứ Th  ba, v  phía qu n lí c a Nhà n ể c, vi c ki m tra gi y t v  BĐS đ ượ   c

ơ ướ ề ẩ ả ầ ư đ a vào kinh doanh góp ph n giúp các c  quan nhà n ề c có th m quy n v  qu n lí

ượ ị ườ ị ể ấ đ t đai ki m soát đ ạ c tình tr ng th  tr ủ   ng BĐS thông qua sàn giao d ch BĐS c a

các doanh nghi p.ệ

ế ợ ồ ổ 2.3.6. Làm trung gian cho các bên trao đ i, đàm phán và ký k t h p đ ng mua

ể ượ ạ ấ ộ bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l i, cho thuê mua bán b t đ ng

s nả

ể ằ ụ ị ớ ấ ộ ứ Chúng ta hi u r ng đây chính là d ch v  môi gi ả i b t đ ng s n căn c  theo

45

ạ ề ấ ả ậ ả ị đ nh nghĩa t i Kho n 2 Đi u 3 Lu t kinh doanh b t đông s n năm 2014:

ớ ấ ộ ệ ệ ả “Môi gi i b t đ ng s n là vi c làm trung gian cho các bên trong vi c mua

ể ượ ạ ấ ộ ả bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l i, cho thuê mua b t đ ng s n”.

ụ ủ ế ộ ị ị ơ ả ủ ấ ứ Đây là m t d ch v  ch  y u, c  b n c a b t c  sàn giao d ch BĐS nào. Môi

ớ ấ ộ ả ượ ủ ầ ị ụ ươ gi i b t đ ng s n đ c quy đ nh khá đ y đ , chi ti ế ạ t t i M c 2, Ch ậ   ng IV Lu t

ấ ộ ả ớ ấ ộ ả ở ượ ể kinh doanh B t đ ng s n năm 2014. Môi gi i b t đ ng s n đây đ c hi u là làm

ấ ộ ệ ả ồ ợ trung gian trong vi c đàm phán, ký h p đ ng kinh doanh b t đ ng s n và đ ượ   c

ưở ồ ợ ồ ộ ớ ấ ộ ả ị h ng thù lao, hoa h ng theo h p đ ng m i gi ấ   i b t đ ng s n. Sàn giao d ch b t

ơ ế ố ả ườ ầ ư ườ ộ đ ng s n là n i k t n i ng i mua, nhà đ u t và ng i bán. Thông qua đó, h  s ọ ẽ

ể ự ấ ộ ế ệ ớ ờ ị ễ d  dàng tìm đ n v i nhau. Th i gian đ  th c hi n giao d ch b t đ ng s n s  đ ả ẽ ượ   c

ự ế ế ệ ậ ề ầ ti n hành nhanh chóng, thu n ti n. Trong th c t , nhu c u v  môi gi ớ ấ ộ   i b t đ ng

ệ ổ ứ ế ớ ấ ộ ả ủ s n c a các doanh nghi p, t ch c, cá nhân khá cao. Vì th , môi gi ả   i b t đ ng s n

ụ ổ ế ấ ộ ụ ủ ả ấ ị ị ị là d ch v  ph  bi n nh t trong các d ch v  c a sàn giao d ch b t đ ng s n.

ụ ộ ớ ấ ộ ả ượ ị ủ ị N i dung c a d ch v  môi gi i b t đ ng s n cũng đ c quy đ nh c  th  t ụ ể ạ   i

ề ả ậ ồ ấ ộ Đi u 63, Lu t kinh doanh B t đ ng s n năm 2014, bao g m:

ứ ứ ủ ế ề ệ ể ấ ố Th  nh t, tìm ki m đ i tác đáp  ng các đi u ki n c a khách hàng đ  tham

ứ ợ ồ ớ ớ ệ gia đàm phán, ký h p đ ng. V i ch c năng là trung gian, là bên gi i thi u và cung

ạ ộ ủ ế ủ ệ ồ ấ c p ngu n hàng cho khách hàng thì đây là ho t đ ng ch  y u c a vi c môi gi ớ   i

ẽ ự ể ặ ệ ế ố ỡ ị ổ ớ   ệ BĐS. Sàn giao d ch BĐS s  th c hi n vi c tìm ki m đ i tác đ  g p g , trao đ i v i

ủ ụ ệ ượ ự ệ khách hàng c a mình. Nhi m v  này đ ộ c th c hi n m t cách thu n l ậ ợ ở ệ i b i h

ấ ộ ủ ề ẩ ả ầ ả ố ị th ng thông tin đ y đ  v  các s n ph m b t đ ng s n trên sàn giao d ch BĐS. K ẻ

ườ ẽ ự ộ ấ ộ ể ế ả ị bán, ng i mua s  t ặ    đ ng tìm đ n các sàn giao d ch b t đ ng s n đ  bày bán ho c

ệ ự ề ả ữ ể ề ệ ẩ ọ ợ ườ tìm hi u v  s n ph m. Vi c l a ch n các đi u ki n phù h p gi a ng i mua và

ườ ẽ ở ự ế ơ ạ ộ ứ ớ ng ễ i bán s  tr  nên d  dàng h n. Th c t đã ch ng minh, ho t đ ng môi gi i qua

ấ ộ ố ớ ự ệ ạ ả ạ ị ả sàn giao d ch b t đ ng s n đ t hi u qu  khá cao, t o ra s  hài lòng đ i v i khách

ữ ợ ủ ể ấ ộ ự ế ả ớ hàng. V i nh ng l ọ   i th  trên, các ch  th  kinh doanh b t đ ng s n nên l a ch n

ả ị ự ế ố ộ ấ ộ sàn giao d ch b t đ ng s n thay vì t mình tìm ki m đ i tác. Đây là đ ng tác ti ế   t

ứ ệ ằ ờ ướ ớ ả ứ ữ ề ẩ ki m th i gian, công s c và nh m h ng t ệ   i s n ph m đáp  ng nh ng đi u ki n

ố ọ mà h  mong mu n.

ứ ủ ệ ề ệ ệ ạ ế   ể ự Th  hai, đ i di n theo  y quy n đ  th c hi n các công vi c liên quan đ n

46

ủ ụ ể ượ ạ các th  t c mua bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l ấ ộ   i, cho thuê mua b t đ ng

ạ ộ ươ ạ ả s n. Trong quá trình ho t đ ng kinh doanh th ả ng m i, không ph i lúc nào các ch ủ

ể ả ể ể ả ặ ờ ế ộ th  kinh doanh cũng có th  đ m b o th i gian ho c hi u bi ệ   t m t cách toàn di n

ệ ủ ữ ự ệ ế ề ầ ộ ề v  nh ng n i dung mà mình c n th c hi n. Vì th , vi c  y quy n cho các t ổ ứ    ch c,

ự ự ầ ự ữ ệ ệ ề cá nhân có chuyên môn th c hi n nh ng công vi c đó là đi u th c s  c n thi ế   t.

ị ườ ứ ạ ầ Qua đó, đáp  ng nhu c u kinh doanh ngày càng đa d ng trên th  tr ệ ng. Vi c cho

ớ ạ ể ự ủ ệ ề ệ ệ phép nhà môi gi ế   i đ i di n theo  y quy n đ  th c hi n các công vi c liên quan đ n

ấ ộ ạ ộ ạ ộ ở ộ ả ả ủ   ự ự ho t đ ng kinh doanh b t đ ng s n th c s  đã m  r ng kh  năng ho t đ ng c a

ỉ ầ ự ủ ủ ủ ề ề ớ ọ h . Theo đó, ch  c n có s   y quy n c a bên  y quy n, nhà môi gi i có th  t ể ự

ặ ọ ự ệ ể ượ ệ mình thay m t h  th c hi n vi c mua bán, chuy n nh ấ   ng, thuê, thuê mua b t

ấ ộ ả ả ướ ự ủ ề ủ ủ ể ị ộ đ ng s n. Sàn giao d ch b t đ ng s n, d i s   y quy n c a các ch  th  tham gia

ấ ộ ẽ ả ệ ố ự ả ả ị ạ ộ ữ trên sàn giao d ch b t đ ng s n s  đ m b o th c hi n t t nh ng ho t đ ng này.

ớ ơ ấ ổ ứ ẽ ộ ặ ộ V i c  c u t ch c ch t ch , đ i ngũ nhân viên có trình đ  chuyên môn, sàn giao

ầ ủ ấ ộ ứ ệ ả ơ ộ ủ ể ủ   ị d ch b t đ ng s n là n i đáp  ng m t cách toàn di n các nhu c u c a ch  th   y

quy n.ề

ỗ ợ ứ ệ ấ ợ   Th  ba, cung c p thông tin, h  tr  cho các bên trong vi c đàm phán, ký h p

ể ượ ạ ấ ộ ồ đ ng mua bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l ả   i, thuê mua b t đ ng s n.

ề ấ ộ ị ườ ả ề Thông tin v  b t đ ng s n trên th  tr ể   ng luôn là thông tin đa chi u, khó ki m

ượ ứ ộ ủ ể ị ườ ỳ ọ ứ ch ng đ c m c đ  chính xác. Các ch  th  tham gia th  tr ng, luôn k  v ng s ẽ

ượ ả ố ủ ấ ộ ư ả ả ẩ ả tìm đ c s n ph m b t đ ng s n nh  mong mu n c a mình: đ m b o các y u t ế ố

ử ụ ụ ạ ợ ớ ớ ọ   ợ pháp lý, phù h p v i quy ho ch, phù h p v i m c đích s  d ng… và quan tr ng

ế ọ ể ấ ả ợ ớ ọ ố ủ nh t là phù h p v i kh  năng tài chính c a h . Vì th , h  mong mu n có th  có

ượ ề ấ ộ ữ ể ể ấ ả ộ đ ế   c thông tin v  b t đ ng s n m t cách chính xác nh t, đ  có th  có nh ng quy t

ầ ư ệ ắ ị đ nh đúng đ n trong vi c mua, đ u t ả . Tuy nhiên, không ph i lúc nào các ch  th ủ ể

ể ự ể ượ ủ ứ ầ cũng có th  t mình tìm hi u đ c đ y đ  các thông tin trên. Lúc này, ch c năng

ấ ộ ả ơ ị ủ c a các nhà môi gi ớ ẽ ượ i s  đ c phát huy. Sàn giao d ch b t đ ng s n là n i các thông

ấ ộ ề ả ẩ ả ượ ủ ầ ộ tin v  s n ph m b t đ ng s n đ c công khai m t cách đ y đ . Thông qua sàn

ủ ể ấ ộ ẽ ượ ả ị ị ấ giao d ch b t đ ng s n, ch  th  tham gia giao d ch s  đ c cung c p thông tin toàn

ọ ẽ ượ ệ ờ ỗ ợ ệ ồ di n, chính xác. Đ ng th i, h  s  đ ế ợ   c h  tr  trong vi c đàm phán, ký k t h p

47

ủ ụ ự ệ ị ồ đ ng, th c hi n các th  t c đăng ký pháp lý sau khi giao d ch.

ậ ề ị ướ ệ Pháp lu t v  kinh doanh BĐS cũng đ nh h ả ng cho vi c tr  thù lao và hoa

ủ ể ự ụ ệ ị ớ ệ ưở ồ h ng cho các ch  th  th c hi n d ch v  môi gi i BĐS. Vi c h ng thù lao, hoa

ụ ự ệ ề ị ươ ẽ ượ ề ấ ỏ ồ h ng khi th c hi n d ch v  là đi u đ ng nhiên. V n đ  này s  đ ậ   c th a thu n

ể ả ụ ứ ả ồ ợ ộ ồ ị trong h p đ ng d ch v . Tuy nhiên, đ  đ m b o m c thù lao và hoa h ng m t cách

ấ ộ ề ề ả ậ ợ h p lý, Đi u 64, Đi u 65, Lu t kinh doanh b t đ ng s n năm 2014 cũng đã có

ướ ẫ ụ ể ủ ệ ậ ỏ ữ nh ng h ng d n c  th . Thù lao c a vi c môi gi ớ ượ i đ ậ   c th a thu n và ghi nh n

ụ ồ ợ ị ớ ấ ộ ụ ả ộ trong h p đ ng d ch v . Thù lao môi gi ế   i b t đ ng s n không ph  thu c vào k t

ả ủ ủ ị ị ớ ị qu  c a giao d ch hay giá c a giao d ch. Nhà môi gi ụ ủ   ệ i đã hoàn thi n d ch v  c a

ẽ ượ ệ ượ ệ ả ụ ị mình thì s  đ c tr  thù lao cho vi c đó. Vi c l ị ủ ng hóa giá tr  c a d ch v  môi

ớ ấ ộ ệ ư ấ ủ ụ ả ộ ờ ị gi ộ i b t đ ng s n ph  thu c vào: đ  khó c a vi c t ự    v n giao d ch, th i gian th c

ể ự ụ ệ ể ệ ỏ ị ớ ấ ộ ả hi n, chi phí b  ra đ  có th  th c hi n…. D ch v  môi gi ằ   i b t đ ng s n nh m

ườ ườ ỗ ợ ọ ế ớ ị ư đ a ng i mua, ng i bán đ n v i nhau và h  tr h  trong quá trình giao d ch.

ườ ớ ả ườ ấ ộ ế ị ự ệ ị Ng i môi gi i không ph i là ng ả   i quy t đ nh th c hi n giao d ch b t đ ng s n.

ế ị ứ ụ ẽ ế ố ộ Quy t đ nh cu i cùng s  ph  thu c vào khách hàng và bên th  ba. Vì th , ng ườ   i

ả ủ ấ ớ ế ệ ề ả môi gi ớ ươ i đ ề   ng nhiên không ph i có trách nhi m v i k t qu  c a v n đ  mà quy n

ế ị ộ ề ọ quy t đ nh không thu c v  h .

ớ ớ ụ ế ả ộ Khác v i thù lao môi gi ồ i, hoa h ng môi gi ớ ạ i l i ph  thu c vào k t qu  và

ấ ộ ị ủ ả ồ ị ớ ượ ỏ giá tr  c a giao d ch b t đ ng s n. Hoa h ng môi gi i cũng đ c th a thu n c  th ậ ụ ể

ụ ồ ợ ị ớ ấ ộ ả ượ ồ ợ ỉ ị trong h p đ ng d ch v  môi gi i. Ch  khi h p đ ng giao d ch b t đ ng s n đ c ký

ụ ớ ượ ưở ị ứ ưở ồ ấ ế k t thì bên cung c p d ch v  m i đ c h ồ ng hoa h ng. M c h ng hoa h ng s ẽ

ượ ị ợ ể ầ ồ ượ đ c tính theo t ỷ ệ  l ph n trăm trên giá tr  h p đ ng mua bán, chuy n nh ng, thuê,

ấ ộ ặ ỷ ệ ả ấ ộ ữ ệ ả thuê mua b t đ ng s n ho c t l chênh l ch gi a giá bán b t đ ng s n và giá do

ớ ư ộ ố ề ự ỏ ậ ặ nhà môi gi ợ   ấ ị i đ a ra ho c là m t s  ti n nh t đ nh theo s  th a thu n trong h p

ớ ấ ộ ủ ể ấ ộ ả ả ộ ị ồ đ ng môi gi i b t đ ng s n. Sàn giao d ch b t đ ng s n là m t ch  th  kinh doanh

ướ ớ ụ ợ ự ụ ế ệ ậ ị ằ nh m h ng t i m c đích l i nhu n. Vì th , th c hi n d ch v  môi gi ớ ấ ộ   i b t đ ng

ấ ộ ậ ợ ỉ ạ ả ị ả s n, sàn giao d ch b t đ ng s n không ch  t o thu n l ủ ể i cho các ch  th  kinh doanh

ướ ớ ụ ủ ồ ị ả ấ ộ b t đ ng s n mà còn h ng t i thù lao và hoa h ng cho d ch v  c a mình. Đó là

ạ ộ ủ ự ậ ả ị ế ố ể ả y u t ấ ộ    đ  đ m b o duy trì và v n hành s  ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng

48

s n. ả

ấ ộ ự ụ ệ ả ị ị ớ ấ ộ Sàn giao d ch b t đ ng s n khi th c hi n d ch v  môi gi ả   i b t đ ng s n

ụ ủ ổ ứ ả ả ủ ự ề ệ ả ầ cũng ph i đ m b o th c hi n đ y đ  các quy n và nghĩa v  c a t ch c, cá nhân

ớ ấ ộ ả ị ạ ề ề ậ môi gi i b t đ ng s n theo quy đ nh t ấ   i Đi u 66, Đi u 67, Lu t kinh doanh b t

ụ ể ữ ữ ụ ệ ề ả ả ớ ự   ộ đ ng s n năm 2014. V i nh ng quy n năng c  th  và nh ng nhi m v  ph i th c

ấ ộ ụ ủ ự ệ ệ ả ị ị ưở hi n sàn giao d ch b t đ ng s n th c hi n d ch v  c a mình và h ộ   ng thù lao m t

ứ cách x ng đáng.

ủ ể ạ ộ ụ ủ ề ị 2.4. Quy n và nghĩa v  c a các ch  th  tham gia ho t đ ng trên sàn giao d ch

ấ ộ ả b t đ ng s n

ạ ộ ấ ộ ự ậ ự ể ả ị Sàn giao d ch b t đ ng s n có th  ho t đ ng là d a trên s  v n hành c a b ủ ộ

ủ ả ổ ứ ử ụ ị ị máy qu n lý, c a nhân viên và các t ch c, cá nhân tham gia giao d ch, s  d ng d ch

ủ ể ấ ộ ả ỗ ị ố ớ ụ v  trên sàn giao d ch b t đ ng s n. Đ i v i m i ch  th , khi tham gia vào b t c ấ ứ

ạ ộ ấ ị ữ ệ ề ề ậ ho t đ ng nào cũng đ u có nh ng quy n và trách nhi m nh t đ nh. Pháp lu t kinh

ụ ể ủ ể ấ ộ ụ ủ ề ả ị doanh b t đ ng s n đã quy đ nh c  th  quy n và nghĩa v  c a các ch  th  tham gia

ạ ộ ấ ộ ơ ở ể ị ị ả ho t đ ng trên sàn giao d ch b t đ ng s n. Đây là c  s  pháp lý đ  sàn giao d ch

ả ổ ụ ộ ứ ề ả ấ ị ấ ộ b t đ ng s n t ch c đi u hành, qu n lý và cung c p d ch v  m t cách chuyên

ệ ấ nghi p nh t.

ụ ủ ụ ệ ề ị ị 2.4.1 Quy n và nghĩa v  c a doanh nghi p kinh doanh d ch v  sàn giao d ch

ấ ộ ả b t đ ng s n

ấ ộ ư ả ậ ủ ể ụ ể ủ     Lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2006 ch a chia 2 ch  th  c  th  c a

ấ ộ ụ ệ ả ị ị ổ kinh doanh d ch v  sàn giao d ch b t đ ng s n là doanh nghi p và các t ứ  ch c cá

ụ ủ ữ ề ề ể ề ậ ị nhân, v y nên có th  nói nh ng đi u quy đ nh v  quy n và nghĩa v  c a doanh

ấ ộ ớ ủ ụ ể ệ ả ộ ị ị ậ   nghi p kinh doanh d ch v  sàn giao d ch b t đ ng s n là m t đi m m i c a lu t

Kinh doanh BĐS năm 2014.

ấ ộ ữ ả ậ ậ ấ ị Nh n th y, Lu t kinh doanh b t đ ng s n năm 2014 đã có nh ng quy đ nh

ầ ế ề ụ ủ ề ệ ị ủ khá đ y đ  và chi ti t v  quy n và nghĩa v  c a doanh nghi p kinh doanh d ch v ụ

ấ ộ ể ọ ấ ị ữ ề ậ ả ọ sàn giao b t đ ng s n. Pháp lu t trao cho h  nh ng quy n năng nh t đ nh đ  h  có

ể ự ệ ố ủ ữ ậ ấ ộ ồ th  th c hi n t ờ t nh t vai trò c a mình. Đ ng th i, pháp lu t ràng bu c nh ng trách

ố ớ ọ ể ạ ề ả ể ạ ự ệ ề ằ ứ   nhi m đ i v i h  đ  t o ra s  cân b ng, đ  t o ti n đ  đ m trách vai trò và ch c

49

ủ ọ năng c a h .

ụ ủ ổ ứ ề ị 2.4.2. Quy n và nghĩa v  c a t ấ ộ    ch c, cá nhân tham gia sàn giao d ch b t đ ng

s nả

ổ ứ ấ ộ ị Các t ả   ị  ch c, cá nhân khi tham gia giao d ch trên sàn giao d ch b t đ ng s n

ụ ữ ề ề ậ ấ ộ   ấ ị cũng có nh ng quy n và nghĩa v  nh t đ nh. Đi u 73, Lu t kinh doanh b t đ ng

ụ ủ ổ ề ị ứ ụ ể ề ả s n năm 2014 đã quy đ nh c  th  v  các quy n và nghĩa v  c a t ch c, cá nhân

ấ ộ ả ị ị tham gia giao d ch trên sàn giao d ch b t đ ng s n.

ủ ể ấ ộ ả ị ị ề   Các ch  th  khi tham gia giao d ch trên sàn giao d ch b t đ ng s n có quy n:

ấ ộ ế ệ ầ ả ầ ấ Yêu c u cung c p thông tin, tài li u có liên quan đ n b t đ ng s n; Yêu c u cung

ụ ề ấ ộ ấ ộ ầ ả ả ồ ị ị ấ c p các d ch v  v  b t đ ng s n; Yêu c u sàn giao d ch b t đ ng s n b i th ườ   ng

ệ ạ ỗ ủ ả ả ấ ộ ả ồ ờ ị thi t h i do l ả   i c a sàn giao d ch b t đ ng s n gây ra;… Đ ng th i, ph i đ m b o

ấ ộ ụ ự ủ ệ ế ả ị ạ ộ các nghĩa v : Th c hi n quy ch  ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n; Tr ả

ấ ộ ụ ề ả ồ ị ị ườ ệ ạ ỗ ủ ti n d ch v  cho sàn giao d ch b t đ ng s n; B i th ng thi t h i do l i c a mình

gây ra;…

ướ ớ ả ề ợ ổ ứ ị Các quy đ nh trên h ng t ệ i b o v  quy n l i cho các t ch c, cá nhân khi

ạ ả ị ị ị ấ ộ tham gia giao d ch trên sàn giao d ch b t đ ng s n. Bên c nh đó, quy đ nh trách

ệ ổ ứ ụ ệ ằ ả ả ấ ị ủ nhi m c a các t ế    ch c, các nhân nh m đ m b o cho vi c cung c p d ch v  và ti n

ấ ộ ả ượ ị ị ậ ợ hành giao d ch trên sàn giao d ch b t đ ng s n đ c thu n l i.

ạ ộ ấ ộ ử ụ ạ ả ị ị 2.5. X  lý vi ph m trong ho t đ ng d ch v  sàn giao d ch b t đ ng s n

ự ế ạ ộ ự ả ộ ị Trong th c t ủ   ấ ộ  ho t đ ng, sàn giao d ch b t đ ng s n do s  tác đ ng c a

ế ố ề ệ ể ạ ỏ ợ nhi u y u t nên không th  tránh kh i vi c sai ph m. Đôi khi vì l ậ i nhu n tr ướ   c

ấ ộ ộ ố ấ ạ ấ ậ ắ ị ế   ả m t mà m t s  sàn giao d ch b t đ ng s n đã b t ch p vi ph m pháp lu t. Vì th ,

ấ ộ ứ ủ ế ệ ế ả ạ ạ ị ể đ  đáp  ng vi c h n ch  vi ph m c a sàn giao d ch b t đ ng s n, các ch  tài x ử

ạ ạ ượ ố ớ ử ề ế ạ ạ ị ph t vi ph m đã đ ấ   c đ  ra. Ch  tài x  ph t vi ph m đ i v i sàn giao d ch b t

ả ượ ồ ị ị ị ộ đ ng s n đ c quy đ nh trong Ngh  đ nh 121/2013/NĐ­ CP bao g m các hành vi vi

ậ ề ạ ộ ủ ủ ậ ạ ị ị ấ   ph m các quy đ nh c a pháp lu t v  thành l p và ho t đ ng c a sàn giao d ch b t

ố ớ ừ ả ẽ ấ ộ ủ ạ ả ị ộ đ ng s n. Đ i v i t ng hành vi vi ph m c a sàn giao d ch b t đ ng s n s  có ch ế

50

ụ ể ụ ợ tài áp d ng phù h p. C  th :

ấ ộ ề ạ ứ ề ạ ấ ị ả T i Đi u 35, Th  nh t, vi ph m quy đ nh v  kinh doanh b t đ ng s n.

ề ạ ị ị ị ừ ồ Ngh   đ nh   121/2013/NĐ­   CP   có   quy   đ nh:   Ph t   ti n   t ế     50.000.000   đ ng   đ n

ố ớ ồ ộ 60.000.000 đ ng đ i v i m t trong các hành vi sau đây:

ể ượ ệ ả ộ a) Bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê mua BĐS thu c di n ph i giao

ấ ộ ấ ộ ả ị ị ả   ị d ch qua sàn giao d ch b t đ ng s n mà không thông qua sàn giao d ch b t đ ng s n

ị theo quy đ nh;

ấ ộ ư ự ứ ệ ả b) Không có ch c năng kinh doanh b t đ ng s n nh ng th c hi n mua bán,

ượ ạ ấ ộ ả ể chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l i, cho thuê mua b t đ ng s n;

ể ượ ạ ấ ộ c) Bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l ả   i, cho thuê mua b t đ ng s n

ự ủ ụ ị không đúng trình t , th  t c quy đ nh;

ấ ộ ả ậ ặ ậ ị ự   d) Không xác nh n ho c xác nh n sai quy đ nh các b t đ ng s n đã th c

ể ệ ị ượ hi n giao d ch mua bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê mua thông qua sàn giao

ị d ch BĐS;

ể ố ị ị đ) Xác đ nh v n pháp đ nh đ  đăng ký kinh doanh BĐS không đúng theo quy

ị đ nh;

ủ ấ ờ ầ ấ ặ ấ e) Không cung c p ho c cung c p không chính xác, đ y đ  gi y t và các

ế ể ả ượ ấ ộ thông tin liên quan đ n b t đ ng s n bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l i,ạ

ấ ộ ả ạ ệ ị ị ự cho thuê mua cho khách hàng th c hi n giao d ch b t đ ng s n t ấ   i sàn giao d ch b t

ả ị ộ đ ng s n theo quy đ nh;

ặ ử ế ơ g) Không g iử  danh sách ho c g i danh sách không chính xác đ n c  quan có

ề ẩ ậ ẩ ở th m quy n đ ể xác nh n danh sách ng ườ ượ i đ ả c phân chia s n ph m nhà theo quy

ị đ nh;

ủ ầ ư ự ố ượ ả ộ ả h) Ch  đ u t ấ ộ  d  án kinh doanh b t đ ng s n thu c đ i t ng ph i báo cáo

ư ự ề ệ ặ ị nh ng không th c hi n báo cáo ho c báo cáo không đúng quy đ nh v  tình hình

ầ ư ể ấ ộ ự ự ả tri n khai đ u t xây d ng và kinh doanh d  án b t đ ng s n;

ề ấ ộ ả ị i) Không công khai thông tin v  b t đ ng s n theo quy đ nh;

ầ ư ự ị ớ ự ể ố ủ ở ữ k) Kê khai v n ch  s  h u đ  đăng ký đ u t d  án khu đô th  m i, d  án

ở ự ầ ư ạ ầ ệ ậ ỹ ể phát tri n nhà , d  án đ u t h  t ng k  thu t khu công nghi p không đúng quy

51

ị đ nh.

ạ ề ừ ố ớ ế ồ ồ 2. Ph t ti n t 60.000.000 đ ng đ n 70.000.000 đ ng đ i v i hành vi kinh

ủ ề ấ ộ ệ ặ ả ượ ư doanh b t đ ng s n không đ  đi u ki n ho c không đ c phép đ a vào kinh doanh

ị theo quy đ nh.

ạ ề ừ ố ớ ế ồ ồ ộ 3. Ph t ti n t 100.000.000 đ ng đ n 150.000.000 đ ng đ i v i m t trong

các hành vi sau đây:

ứ ứ ề ặ ạ ố ộ ị ề   a) Vi ph m quy đ nh v  huy đ ng v n ho c mua bán theo hình th c  ng ti n

ướ ầ ư ố ớ ự ự ể ở ự tr c trong đ u t xây d ng đ i v i d  án phát tri n nhà ấ   , d  án kinh doanh b t

ả ộ đ ng s n;

ề ể ạ ượ ấ ộ ự ả ị b) Vi ph m quy đ nh v  chuy n nh ng d  án kinh doanh b t đ ng s n.

ứ ử ạ ổ ướ ề ử ụ ứ ậ 4. Hình th c x  ph t b  sung: T ấ c quy n s  d ng gi y ch ng nh n đăng

ạ ộ ấ ộ ả ừ ề ế ký kinh doanh v  ho t đ ng kinh doanh b t đ ng s n t ố    6 tháng đ n 12 tháng đ i

ị ạ ế ể ề ể ả ả ớ v i hành vi quy đ nh t i Đi m a và Đi m c Kho n 1, Kho n 2 Đi u này n u tái

ph m.ạ

ụ ậ ệ ả ắ 5. Bi n pháp kh c ph c h u qu :

ặ ả ủ ầ ấ ộ a) Bu c cung c p thông tin đ y đ  ho c c i chính thông tin không chính xác

ộ ử ề ế ẩ ặ ị ơ ho c bu c g i danh sách đ n c  quan có th m quy n đ i v i ố ớ  hành vi quy đ nh t ạ   i

ể ể ề ả Đi m e, Đi m g Kho n 1 Đi u này;

ộ ạ ố ợ ấ ợ ượ ự ệ ộ b) Bu c n p l i b t h p pháp có đ i s  l ạ   c do th c hi n hành vi vi ph m

ị ạ ề ả hành chính quy đ nh t i Kho n 3 Đi u này.

ạ ộ ứ ề ạ ậ ị ị ấ   Th  hai, vi ph m quy đ nh v  thành l p và ho t đ ng sàn giao d ch b t

ả ộ đ ng s n

ố ớ ế ồ ồ ộ 1. Ph t ti n t ạ ề ừ 50.000.000 đ ng đ n 60.000.000 đ ng đ i v i m t trong các

hành vi sau đây:

ấ ộ ề ả ạ ị ị ậ a) Vi ph m quy đ nh v  thành l p sàn giao d ch b t đ ng s n;

ạ ộ ề ị ủ ể ạ ị ị ặ   b) Vi ph m quy đ nh v  đ a đi m ho t đ ng c a sàn giao d ch BĐS ho c

ổ ị ơ ỉ ị ướ thay đ i đ a ch  giao d ch mà không thông báo cho c  quan nhà n ề   ẩ c có th m quy n

ị theo quy đ nh;

ầ ủ ề ạ ộ ủ ặ ị c) Không báo cáo ho c báo cáo không đ y đ  v  ho t đ ng c a sàn giao d ch

ả ơ ướ ẩ ị ấ ộ b t đ ng s n cho c  quan nhà n ề c có th m quy n theo quy đ nh;

52

ớ ở ạ ộ ạ ộ ự ế d) Ho t đ ng không đúng quy ch  ho t đ ng đã đăng ký v i S  Xây d ng.

ạ ề ừ ố ớ ế ộ ồ ồ 2. Ph t ti n t 60.000.000 đ ng đ n 70.000.000 đ ng đ i v i m t trong các

hành vi sau đây:

ả ấ ộ ả ạ ế ị a) Qu ng cáo, công b ố thông tin liên quan đ n giao d ch b t đ ng s n t i sàn

ấ ộ ả ị ươ ệ giao d ch b t đ ng s n và trên các ph ạ ng ti n thông tin đ i chúng khi ch a đ ư ượ   c

ủ ở ữ ấ ộ ả ủ ự ệ ề ị ch  s  h u b t đ ng s n  y quy n th c hi n giao d ch;

ế ề ấ ộ ả ượ b) Không niêm y t, công b ố thông tin v  b t đ ng s n đ ị c giao d ch mua

ể ượ ạ ạ bán, chuy n nh ng, cho thuê, cho thuê l i, cho thuê mua t ấ ộ   ị i sàn giao d ch b t đ ng

ầ ủ ế ặ ố ị ả s n ho c niêm y t, công b  thông tin không đ y đ  theo quy đ nh;

ự ự ệ ề ệ ặ ị ố   c) Không th c hi n ho c th c hi n không đúng các quy đ nh v  phòng ch ng

ấ ộ ả ị ử ề r a ti n trong kinh doanh b t đ ng s n theo quy đ nh;

ự ể ệ ị ượ d) Th c hi n giao d ch mua bán, chuy n nh ấ   ng, cho thuê, cho thuê mua b t

ấ ộ ả ả ị ự ủ ụ ị ộ đ ng s n qua sàn giao d ch b t đ ng s n không đúng trình t , th  t c quy đ nh

ư ủ ề ấ ộ ấ ộ ệ ặ ả ị ị ả   ho c khi b t đ ng s n ch a đ  đi u ki n giao d ch qua sàn giao d ch b t đ ng s n

ị theo quy đ nh.

ạ ổ ạ ộ ử ụ ứ ỉ ị 3. Hình th c x  ph t b  sung: Đình ch  ho t đ ng kinh doanh d ch v  sàn

ấ ộ ả ừ ị ố ớ ế ị ạ giao d ch b t đ ng s n t 12 tháng đ n 24 tháng đ i v i hành vi quy đ nh t ả   i Kho n

ị ị ề ề ế ạ ả 1 và Kho n 2 Đi u này n u tái ph m (Đi u 32, Ngh  đ nh 23/2009/NĐ­ CP).

ồ ưỡ ứ ị ứ ế ạ Th  ba, vi ph m quy đ nh v ạ ề đào t o, b i d ự   ng ki n th c trong lĩnh v c

ở ấ ộ ề ị ị nhà , kinh doanh b t đ ng s n ả .  Đi u 37, Ngh  đ nh 121/2013/NĐ­ CP đã quy

ị đ nh:

ạ ề ừ ố ớ ế ồ ồ ộ 1. Ph t ti n t 30.000.000 đ ng đ n 40.000.000 đ ng đ i v i m t trong các

hành vi sau đây:

ứ ậ ạ ấ ấ ạ a) Đào t o, c p gi y ch ng nh n hoàn thành khóa đào t o không đúng quy

ị đ nh;

ệ ạ ơ ướ ề ẩ b) Không báo cáo vi c đào t o cho c  quan nhà n c có th m quy n theo

ị quy đ nh.

ạ ề ừ ố ớ ế ồ ộ ồ 2. Ph t ti n t 50.000.000 đ ng đ n 60.000.000 đ ng đ i v i m t trong các

hành vi sau đây:

ự ự ệ ể ệ ặ ạ ả ọ a) Th c hi n qu ng cáo, đăng tuy n h c viên ho c th c hi n đào t o mà

53

ư ượ ự ạ ộ ch a đ c B  Xây d ng cho phép đào t o;

ự ứ ệ ậ ấ ạ ấ b) Không th c hi n đào t o mà c p gi y ch ng nh n đã hoàn thành khóa đào

t o.ạ

ứ ử ạ ổ ướ ề ử ụ ấ 3. Hình th c x  ph t b  sung: T c quy n s  d ng gi y phép đào t o t ạ ừ    6

ế ị ạ ể ề ố ớ tháng đ n 12 tháng đ i v i hành vi quy đ nh t ả i Đi m b Kho n 2 Đi u này.

ụ ậ ệ ả ắ 4. Bi n pháp kh c ph c h u qu :

ố ớ ế ả ạ ậ ị ạ a) Không công nh n k t qu  đào t o đ i v i hành vi quy đ nh t ể i Đi m a

ứ ộ ể ạ ả ả ề Kho n 1, Đi m b Kho n 2 Đi u này tùy theo m c đ  vi ph m;

ứ ủ ậ ấ ấ ặ ồ b) Thu h i ho c tuyên h y các gi y ch ng nh n đã c p;

ố ớ ả ọ ộ ị ạ ọ c) Bu c hoàn tr  h c phí cho h c viên đ i v i hành vi quy đ nh t ể i Đi m a

ứ ộ ể ạ ả ả ề Kho n 1 và Đi m b Kho n 2 Đi u này tùy theo m c đ  vi ph m.

ứ ư ụ ấ ộ ề ả ạ ị ị Th  t , vi ph m quy đ nh kinh doanh d ch v  b t đ ng s n (Đi u 38,

ị ị Ngh  đ nh 121/2013/NĐ­ CP)

ạ ề ừ ố ớ ế ộ ồ ồ 1. Ph t ti n t 10.000.000 đ ng đ n 15.000.000 đ ng đ i v i m t trong các

hành vi sau đây:

ề ớ ộ ậ ư ứ ị a) Hành ngh  môi gi i đ c l p, đ nh giá BĐS nh ng không có ch ng ch ỉ

ấ ộ ề ề ả ả ị ị hành ngh  theo quy đ nh; qu n lý, đi u hành sàn giao d ch b t đ ng s n mà không

ồ ưỡ ứ ạ ấ ậ ứ ế ề ả có gi y ch ng nh n hoàn thành khóa đào t o, b i d ng ki n th c v  qu n lý,

ấ ộ ư ệ ề ả ậ ả ị ự đi u hành sàn giao d ch b t đ ng s n; th c hi n qu n lý v n hành nhà chung c  mà

ồ ưỡ ứ ạ ấ ậ không có gi y ch ng nh n hoàn thành khóa đào t o, b i d ệ   ng chuyên môn, nghi p

ậ ư ụ ả v  qu n lý v n hành nhà chung c ;

ượ ượ ữ ử ứ ặ ẩ ỉ b) T y xóa, s a ch a, cho m n, cho thuê ho c thuê, m n ch ng ch  hành

ề ớ ụ ấ ộ ấ ộ ể ả ả ị ị ngh  môi gi ặ   i, đ nh giá b t đ ng s n đ  kinh doanh d ch v  b t đ ng s n ho c

ấ ộ ứ ề ả ặ ấ ấ ả ậ ị ứ   gi y ch ng nh n qu n lý, đi u hành sàn giao d ch b t đ ng s n ho c gi y ch ng

ồ ưỡ ậ ạ ứ ụ ế ệ nh n hoàn thành khóa đào t o, b i d ả   ng ki n th c chuyên môn, nghi p v  qu n

ậ ư lý v n hành nhà chung c ;

ạ ộ ề ạ ớ ấ ộ ị ắ c) Vi ph m nguyên t c ho t đ ng v  môi gi ấ   ả i b t đ ng s n, đ nh giá b t

ả ộ đ ng s n.

ề ừ ạ ố ớ ế ồ ồ 2. Ph t ti n t 30.000.000 đ ng đ n 40.000.000 đ ng đ i v i hành vi s ử

ớ ấ ộ ứ ả ả ị ụ d ng nhân viên môi gi ấ ộ i b t đ ng s n, đ nh giá b t đ ng s n không có ch ng ch ỉ

54

ặ ử ụ ề ườ ố ượ ả ấ ị hành ngh  theo quy đ nh ho c s  d ng ng ộ i thu c đ i t ứ   ng ph i có gi y ch ng

ồ ưỡ ậ ạ ụ ứ ế ệ nh n hoàn thành khóa đào t o, b i d ả   ng ki n th c chuyên môn, nghi p v  qu n

ư ư ứ ấ ậ ậ ị lý v n hành nhà chung c  mà ch a có gi y ch ng nh n theo quy đ nh.

ạ ề ừ ố ớ ế ồ ồ 3. Ph t ti n t 40.000.000 đ ng đ n 60.000.000 đ ng đ i v i hành vi không

ứ ỉ ớ ứ ả ỉ ị ị ủ ố ườ đ  s  ng i có ch ng ch  môi gi ấ ộ i, ch ng ch  đ nh giá b t đ ng s n theo quy đ nh.

ạ ề ừ ố ớ ế ồ ồ ộ 4. Ph t ti n t 60.000.000 đ ng đ n 70.000.000 đ ng đ i v i m t trong các

hành vi sau đây:

ụ ấ ộ ả ị ị a) Kinh doanh d ch v  b t đ ng s n không đúng quy đ nh;

ụ ấ ộ ư ề ả ị ẫ   b) Không đăng ký ngành ngh  kinh doanh d ch v  b t đ ng s n nh ng v n

ụ ấ ộ ạ ộ ả ị ho t đ ng kinh doanh d ch v  b t đ ng s n.

ứ ử ạ ổ 5. Hình th c x  ph t b  sung:

ướ ề ử ụ ứ ề ỉ ớ ấ ộ ị a) T c quy n s  d ng ch ng ch  hành ngh  môi gi ả i b t đ ng s n, đ nh giá

ả ừ ố ớ ế ị ạ ể ể ấ ộ b t đ ng s n t 6 tháng đ n 12 tháng đ i v i hành vi quy đ nh t i Đi m b, Đi m c

ề ả Kho n 1 Đi u này;

ạ ộ ấ ộ ả ừ ỉ ế b) Đình ch  ho t đ ng kinh doanh b t đ ng s n t ố    6 tháng đ n 12 tháng đ i

ị ạ ể ề ớ v i hành vi quy đ nh t ả i Đi m a Kho n 4 Đi u này.

ứ ử ư ậ ử ẹ ạ ấ ạ ớ   ứ Nh  v y, hình th c x  ph t: hình th c nh  nh t là x  ph t hành chính v i

ạ ừ ứ ứ ế ặ ấ ướ m c ph t t 10.000.000 đ n 20.000.000 và hình th c n ng nh t là t ề c quy n x ử

ờ ủ ự ệ ấ ị ị ấ ộ   ụ d ng gi y phép kinh doanh. Vi c quy đ nh cho s  ra đ i c a sàn giao d ch b t đ ng

ấ ộ ả ậ ừ ư ử ế ả ở s n Lu t Kinh doanh b t đ ng s n đã có t ạ    năm 2006, nh ng các ch  tài x  ph t

ớ ượ ế ề ứ ớ ợ ạ ớ thì đ n năm 2009 m i đ ị c ban hành. V i quy đ nh v  m c ph t so v i l ậ   i nhu n

ấ ộ ạ ượ ả ị ự ự ư ạ ấ mà các sàn giao d ch b t đ ng s n đ t đ c khi vi ph m th c s  là “ch a th m vào

ạ ủ ử ế ạ ị ị ướ đâu”. Bên c nh đó, ch  tài x  ph t c a Ngh  đ nh 23/2009/NĐ­CP tr c đây và

ụ ể ư ư ấ ị ị Ngh  đ nh 121/2013/NĐ­CP còn r t chung chung, ch a  c  th  rõ ràng,  ch a  đ ủ

ắ ể ấ ộ ậ ị ả   nghiêm kh c đ  mang tính răn đe... Chính vì v y, khi các sàn giao d ch b t đ ng s n

ể ử ạ ơ ở ụ ủ ậ ạ ị ư   vi ph m thì khó áp d ng c  s  pháp lí đ  x  ph t. Các quy đ nh c a pháp lu t ch a

ể ớ ữ ủ ủ ế ậ ị ấ ộ   th  v i tay đ n nh ng th  thu t trong kinh doanh c a các sàn giao d ch b t đ ng

ủ ả ỉ ị ướ ố ớ ệ ố ả s n, ch  mang tính đ nh khung. Công tác qu n lí c a nhà n c đ i v i h  th ng các

ấ ộ ư ả ị ạ ị ườ ệ ấ ộ sàn giao d ch b t đ ng s n ch a mang l ả i hi u qu  cho th  tr ả   ng b t đ ng s n.

ấ ế ặ ề ả ế ủ ướ ề ầ V n đ  c n thi t đ t ra cho công tác qu n lí và đi u ti t c a Nhà n ả   c là ph i

55

ủ ệ ậ ặ ị ệ ử nhanh chóng hoàn thi n các quy đ nh c a pháp lu t, đ c bi ạ   ế t là các ch  tài x  ph t

ả ừ ụ ể ừ ạ ộ ố ớ ủ ữ ạ ph i v a c  th , v a mang tính răn đe đ i v i nh ng ho t đ ng sai ph m c a các

ấ ộ ả ị sàn giao d ch b t đ ng s n.

ậ ề ơ ấ ứ ữ ổ ứ ủ ị Nghiên c u nh ng quy đ nh pháp lu t v  c  c u, t ạ ộ  ch c, ho t đ ng c a sàn

ấ ộ ể ả ị ượ ụ ể ề ộ ổ giao d ch b t đ ng s n đ  có đ c cái nhìn t ng quát và c  th  v  m t ch  th ủ ể

ị ườ ụ ấ ớ ị ấ ộ ả cung c p d ch v  còn khá m i trên th  tr ng b t đ ng s n. Qua đó, giúp chúng ta

ấ ộ ế ậ ề ơ ể ả ắ ơ ồ ị ờ   ủ hi u sâu s c h n v  c  ch  v n hành c a sàn giao d ch b t đ ng s n. Đ ng th i,

ượ ự ụ ễ ậ ậ ỉ phân tích và đánh giá đ ệ c th c ti n pháp lu t và vi c áp d ng pháp lu t, ch  ra

ề ể ể ữ ủ ữ ề ế ế ạ ạ nh ng h n ch  và nguyên nhân c a nh ng h n ch  đó. Đây là ti n đ  đ  tri n khai

ả ệ ề ậ ờ ớ ự các gi i pháp hoàn thi n v  pháp lu t trong th i gian t ể   i, đóng góp vào s  phát tri n

ị ườ ả ộ ị ấ ộ ạ ấ ộ ủ c a các sàn giao d ch b t đ ng s n, vào m t th  tr ả ng b t đ ng s n minh b ch,

ươ công khai trong t ng lai.

ấ ộ ự ự ụ ạ ả ị ậ ị 2.6. Th c tr ng th c thi pháp lu t d ch v  sàn giao d ch b t đ ng s n

ấ ộ ệ ề ả ậ ờ ộ ị ị Pháp lu t quy đ nh v  sàn giao d ch b t đ ng s n ra đ i khá mu n và vi c áp

ậ ạ ủ ế ơ ộ ị ụ d ng pháp lu t l ấ ộ   ạ ộ i càng mu n h n. Vì th , ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng

ự ế ả ư ữ ự ự ệ ườ ỳ ọ ả s n trong th c t không th c s  hi u qu  nh  nh ng gì ng i ta k  v ng. Sàn giao

ấ ộ ư ả ố ề ế ị ườ ủ ườ ị d ch b t đ ng s n ch a làm t t vai trò đi u ti t th  tr ng c a mình. Ng i dân

ế ạ ớ ị ệ ẫ v n đang trong giai đo n làm quen v i vi c giao d ch và tìm ki m thông tin trên sàn

ấ ộ ấ ộ ư ạ ả ả ị ị ượ giao d ch b t đ ng s n. Các sàn giao d ch b t đ ng s n ch a t o đ ề c ni m tin

ủ ể ử ụ ắ ị ụ ữ v ng ch c cho các ch  th  s  d ng d ch v .

ế ấ ậ ậ ề ữ ụ ấ ạ ị 2.6.1. Nh ng h n ch , b t c p trong áp d ng pháp lu t v  sàn giao d ch b t

ộ ả đ ng s n

ạ ộ ấ ộ ủ ế ả ạ ị 2.6.1.1. H n ch  trong ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n

ấ ộ ả ị ượ ạ ộ ơ ở ậ ị Sàn giao d ch b t đ ng s n đ c thành l p và ho t đ ng trên c  s  quy đ nh

ậ ề ấ ộ ấ ộ ề ị ả   ả ủ c a Pháp lu t v  kinh doanh b t đ ng s n. Đã có nhi u sàn giao d ch b t đ ng s n

ệ ố ự ứ ạ ệ ả ế ầ th c hi n t ủ t ch c năng c a mình, đem l i hi u qu  kinh t ề    cao và góp ph n đi u

ế ị ườ ấ ộ ự ạ ẫ ả ộ ồ ti t th  tr ấ   ng b t đ ng s n. Tuy nhiên, m t th c tr ng đáng bu n là v n còn r t

ạ ộ ấ ộ ữ ề ệ ề ả ị ả nhi u nh ng sàn giao d ch b t đ ng s n ho t đ ng kém hi u qu . Đi u này th ể

56

ấ ượ ệ ấ ộ ủ ả ị ị hi n thông qua ch t l ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n giao d ch, thông tin cung

ấ ộ ấ ộ ả ả ị ị ấ c p trên sàn giao d ch b t đ ng s n, hàng hóa trên sàn giao d ch b t đ ng s n, s ố

ị ượ l ng giao d ch…

ấ ượ ộ ấ ộ ủ ả ấ ị M t là, ch t l ng c a các sàn giao d ch b t đ ng s n còn th p

ế ự ờ ủ ứ ờ ị ấ   Th i gian qua, chúng ta đã ch ng ki n s  ra đ i c a các sàn giao d ch b t

ấ ộ ư ư ả ấ ọ ơ ố ị ả   ộ đ ng s n nh  “n m m c sau c n m a”. Con s  1000 sàn giao d ch b t đ ng s n

ự ự ữ ế ế ố ố ườ ớ ố (th ng kê đ n gi a năm 2012) th c s  là con s  khi n ng i ta yên tâm v i t c đ ộ

ể ủ ấ ộ ể ừ ả ị ượ ứ phát tri n c a các sàn giao d ch b t đ ng s n k  t khi đ ậ   c chính th c công nh n

ấ ượ ư ặ ậ ấ ộ ủ ả năm 2006. Nh ng khi nhìn nh n m t ch t l ị ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n thì

ự ự ế ố ấ ượ ạ ấ ộ ủ ả th c s  là y u t đáng lo ng i. Ch t l ệ   ị ng c a các sàn giao d ch b t đ ng s n hi n

ườ ư ỷ ệ ề ặ ố ượ ớ ự ị nay d ng nh  t l ngh ch v i s  gia tăng v  m t s  l ủ   ố ng. Theo th ng kê c a

ự ệ ả ộ ở ơ ị ị ấ   S  Xây d ng Hà N i, hi n nay trên đ a bàn có kho ng h n 500 sàn giao d ch b t

ả ừ ở ạ ớ ấ ộ ộ đ ng s n. Tuy nhiên, t năm 2011 tr  l i đây có t ả   ị i 122 sàn giao d ch b t đ ng s n

ạ ộ ừ ả ị ị ấ ộ ng ng ho t đ ng và 200 sàn giao d ch b t đ ng s n không có giao d ch thành công.

ấ ộ ạ ộ ừ ữ ả ị ị ấ ộ   122 sàn giao d ch b t đ ng s n ng ng ho t đ ng là nh ng sàn giao d ch b t đ ng

26. Có thể

ượ ồ ạ ị ỉ ẫ ả s n không tìm đ c đ a ch , không t n t i dù đăng ký kinh doanh v n còn

ấ ộ ấ ả ị ượ ậ ộ ư ồ ờ th y, sàn giao d ch b t đ ng s n đ c l p ra m t cách ồ ạ t nh ng đ ng th i cũng

ế ể ườ ư ườ ớ ự ố ạ ị b  ch t y u hàng lo t. D ng nh  “ng i ta” không quan tâm t ế   i s  “s ng, ch t”

ầ ậ ấ ộ ỉ ơ ủ ả ị ị ấ ộ   sau này c a sàn giao d ch b t đ ng s n mà ch  đ n thu n l p sàn giao d ch b t đ ng

ủ ể ộ ậ ả ờ ướ ữ ả s n ra đ  tranh th  “ch p gi t” nh ng kho n l i tr ắ c m t.

ị ườ ấ ộ ừ ế ả ố ộ Th  tr ng b t đ ng s n v n bi n đ ng không ng ng nên mu n t n t ố ồ ạ   i

ượ ấ ộ ả ả ả ả ị ượ ấ ượ ủ đ c các sàn giao d ch b t đ ng s n ph i đ m b o đ c ch t l ng c a mình.

ể ạ ế ủ ị ườ ệ ủ ầ ư ậ ệ Hi n nay, đ  ch y theo xu th  c a th  tr ng, các doanh nghi p, ch  đ u t l p ra

ấ ộ ữ ủ ả ẩ ả ằ ị ế   sàn giao d ch b t đ ng s n nh m bán chính nh ng s n ph m c a mình. Sau khi k t

ấ ộ ị ỏ ự ả ấ ị ị ề   thúc d  án thì sàn giao d ch b t đ ng s n giao d ch b  b  không. Cũng có r t nhi u

ấ ộ ả ị ượ ể ướ ớ ụ sàn giao d ch b t đ ng s n đ ậ c thành l p đ  h ng t i m c đích kinh doanh

ể ồ ạ ượ ư ướ ự ầ ủ ị ườ ự ế nh ng không th  t n t i đ c tr c s  xoay v n c a th  tr ng. Th c t ấ   , có r t ít

ụ ấ ộ ấ ộ ủ ả ả ị ị ầ sàn giao d ch b t đ ng s n kinh doanh đ y đ  các d ch v  b t đ ng s n: môi gi ớ   i,

ấ ộ

26  Hoàng Lan (2012), “Sàn giao d ch b t đ ng s n ph i báo cáo h ng tháng”, http://vnexpress.net, ngày 05/07/2012.

57

ư ấ ấ ộ ế ầ ả ả ị ị đ nh giá, t ấ   ả  v n, qu n lý, qu ng cáo b t đ ng s n… H u h t, các sàn giao d ch b t

ả ượ ủ ế ụ ậ ị ớ ấ ộ ả ộ đ ng s n đ c thành l p ch  y u kinh doanh d ch v  môi gi i b t đ ng s n và l ề

ấ ấ ớ ướ ủ ố l i kinh doanh cũng không khác m y so v i “cò đ t” tr c đây. Tác phong c a các

ấ ộ ấ ượ ế ệ ả ị ị sàn giao d ch b t đ ng s n còn thi u chuyên nghi p. Ch t l ấ   ụ ng d ch v  cung c p

ấ ộ ư ố ề ả ị ườ ư ể ẫ trên nhi u sàn giao d ch b t đ ng s n còn ch a t t. Ng i dân v n ch a th  tin

ấ ộ ấ ộ ế ả ả ị ị dùng và ti n hành các giao d ch b t đ ng s n trên sàn giao d ch b t đ ng s n.

ư ế ấ ộ ấ ượ ả ậ ị ố V y sàn giao d ch b t đ ng s n nh  th  nào thì có ch t l ng t ộ t? B  Xây

ấ ộ ề ả ẩ ị ướ ự d ng cũng đã đ  ra tiêu chí “sàn giao d ch b t đ ng s n chu n” làm th ố   c đo đ i

ấ ượ ấ ộ ủ ộ ị ị ớ v i ch t l ấ   ả ng c a các sàn giao d ch b t đ ng s n. Theo đó, m t sàn giao d ch b t

ả ượ ấ ộ ứ ủ ả ẩ ị ộ đ ng s n đ ầ   c coi là sàn giao d ch b t đ ng s n chu n khi đáp  ng đ  các yêu c u

ệ ả ậ ị ạ ặ sau: ph i thành l p doanh nghi p ho c đăng ký kinh doanh theo quy đ nh t ề   i đi u

ạ ộ ấ ộ ậ ả ị 69 lu t Kinh doanh b t đ ng s n năm 2014; ho t đ ng có uy tín trên đ a bàn; trung

ấ ộ ỏ ơ ệ ả ặ ị ị tâm giao d ch (ho c sàn giao d ch b t đ ng s n), có di n tích không nh  h n 50m2

ướ ủ ệ ạ ấ ẩ ừ t ng b c hoàn thi n theo chu n chung c a m ng; có ít nh t hai thành viên chính

ứ ủ ứ ơ ị ỉ ớ ấ ộ ụ ụ ả th c c a đ n v  có ch ng ch  môi gi i b t đ ng s n; có trang web ph c v  kinh

ụ ị ớ ấ ộ ả ườ ư ả ợ doanh d ch v  môi gi i b t đ ng s n. Tr ng h p ch a có trang web thì ph i cam

ể ấ ể ị ị ấ   ế ậ k t l p trong vòng sáu tháng. Có th  th y, tiêu chí đ  xác đ nh sàn giao d ch b t

ấ ộ ả ả ẩ ả ị ả   ư ộ đ ng s n chu n không ph i quá cao. Nh ng không ph i sàn giao d ch b t đ ng s n

ứ ượ ủ ế ẫ ớ nào cũng đáp  ng đ c các tiêu chí trên. Đây là nguyên nhân ch  y u d n t ệ   i vi c

ấ ộ ị ườ ủ ế ả ấ ạ ị ấ ộ “bi n m t” c a hàng lo i sàn giao d ch b t đ ng s n khi th  tr ả   ng b t đ ng s n

ị ườ ấ ộ ả ầ ắ ở ơ “đóng băng”. Khi th  tr ng b t đ ng s n tr  nên tr m l ng h n cũng có nghĩa các

ấ ộ ề ế ạ ẫ ả ặ ị sàn giao d ch b t đ ng s n đ u g p khó khăn. Tình tr ng này kéo dài d n đ n hàng

ầ ư ạ ấ ộ ủ ế ả ị lo t nhà đ u t ấ ộ    “ch t chìm” theo b t đ ng s n c a mình, sàn giao d ch b t đ ng

ạ ộ ả ắ ử ừ ặ ậ ả ậ ả s n ph i c t gi m quy mô, th m chí đóng c a ng ng ho t đ ng. M c dù v y, sàn

ự ự ấ ượ ấ ộ ạ ộ ả ị ể ồ ạ ượ ẫ giao d ch b t đ ng s n ho t đ ng th c s  ch t l ng v n có th  t n t i đ c trên

ị ườ ấ ộ ự ề ệ ạ ị th  tr ạ   ả ng. Nhi u sàn giao d ch b t đ ng s n đã th c hi n đa d ng hóa các ho t

ể ự ủ ị ứ ấ ồ ờ ộ đ ng c a sàn giao d ch BĐS đ  t tìm cách c u l y mình. Đ ng th i, ch t l ấ ượ   ng

ế ố ạ ầ ư ụ ẽ ị ị d ch v  trên sàn giao d ch BĐS s  là y u t c nh tranh thu hút nhà đ u t .

ấ ị ỗ ự ữ ệ ậ ấ Nh n th y, dù đã có nh ng n  l c nh t đ nh trong vi c nâng cao ch t l ấ ượ   ng

ấ ộ ạ ộ ả ở ủ ị ệ ặ ằ ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n Vi t Nam. Song, m t b ng chung thì

58

ấ ượ ấ ộ ạ ộ ủ ệ ấ ị ch t l ư   ả ng c a các sàn giao d ch b t đ ng s n hi n nay còn th p, ho t đ ng ch a

ự ự ệ ấ ộ ộ ố ệ ế ả ả ị th c s  hi u qu , thi u chuyên nghi p; m t s  sàn giao d ch b t đ ng s n còn vi

ừ ủ ừ ề ậ ạ ậ ổ ị ph m các quy đ nh c a pháp lu t, v a “đá bóng” v a “th i còi”, th m chí nhi u sàn

ệ ừ ả ấ ộ ự ế ả ấ ị giao d ch b t đ ng s n còn có d u hi u l a đ o. Đây là th c t ề ấ   ồ  đáng bu n v  ch t

ạ ộ ủ ệ ằ ạ ọ ượ l ng c a sàn trong giai đo n hi n nay. Hy v ng r ng, trong quá trình ho t đ ng,

ị ườ ẽ ự ấ ộ ấ ượ ữ ả ả th  tr ng s  t ị  đào th i nh ng sàn giao d ch b t đ ng s n kém ch t l ng theo

ị ườ ậ ủ quy lu t c a th  tr ng.

ấ ộ ả ị Hai là, thông tin trên sàn giao d ch b t đ ng s n còn thi u. ế  Thông tin trên thị

ườ ấ ộ ự ế ế ả ố tr ế   ề ng b t đ ng s n v n là thông tin đa chi u, thi u tính xác th c. Vì th , khi ti p

ấ ộ ủ ả ườ ậ c n các thông tin chính xác c a b t đ ng s n, ng i mua, nhà đ u t ầ ư ẽ ặ ấ    s  g p r t

ấ ộ ữ ể ề ả ầ ờ ị ả nhi u khó khăn. Sàn giao d ch b t đ ng s n ra đ i góp ph n gi m thi u nh ng khó

ủ ệ ả ẩ ấ ị ấ ộ   khăn này. Vi c cung c p thông tin c a các s n ph m trên sàn giao d ch b t đ ng

ượ ỗ ợ ấ ề ở ươ ệ ạ ệ ả s n hi n nay đ c h  tr  r t nhi u b i các ph ng ti n thông tin đ i chúng, b i s ở ự

ữ ế ề ả ơ ở ị ị ấ   liên k t gi a các đ n v  truy n thông hay b i chính b n thân các sàn giao d ch b t

ế ợ ệ ứ ầ ư ự ệ ả ả ả ẩ ộ đ ng s n. Vi c qu ng bá s n ph m, k t h p hi u  ng các d  án đ u t hoàn toàn

ể ự ệ ố ấ ộ ư ả ị có th  th c hi n t ả t trên sàn giao d ch b t đ ng s n. Nh ng không ph i sàn giao

ấ ộ ể ả ố ị d ch b t đ ng s n nào cũng có th  làm t ả t công tác này. Kh  năng khai thác khoa

ả ư ư ạ ấ ộ ệ ủ ệ ả ố ị ọ h c công ngh  c a sàn giao d ch b t đ ng s n ch a đ t hi u qu  nh  mong mu n.

ấ ộ ả ậ ố ị Thông tin trên sàn giao d ch b t đ ng s n là thông tin chính th ng, đáng tin c y và

ượ ọ ướ ầ ư ế ườ ế đã đ c sàng l c tr ớ c khi đ n v i nhà đ u t , ng ự   ư i mua. Th  nh ng, trong th c

ề ườ ư ỉ ế ề ị ế t , đi u này d ấ ộ   ng nh  ch  là lý thuy t. Thông tin trên nhi u sàn giao d ch b t đ ng

ủ ế ầ ế ư ự ự ứ ượ ủ ả s n không đ y đ , thi u chi ti t, ch a th c s   đáp  ng đ ầ c nhu c u c a th ị

ườ ộ ố ả ắ ị ượ tr ấ ộ ng. M t s  sàn giao d ch b t đ ng s n còn không n m đ c thông tin chính xác

ư ế ẫ ả ạ   ủ ấ ộ c a b t đ ng s n đ a vào kinh doanh. Đây là nguyên nhân d n đ n tính minh b ch

ấ ộ ị ừ ệ ấ trên sàn giao d ch b t đ ng s n ả ở ướ  n c ta không cao. T  vi c cung c p thông tin

ầ ủ ấ ộ ủ ế ề ạ ả ẫ ớ ị không đ y đ  đã d n đ n nhi u sai ph m c a sàn giao d ch b t đ ng s n. M i đây,

ự ồ ộ ộ ụ   đoàn thanh tra liên ngành bao g m Thanh tra B  Xây d ng, C46 B  Công an, C c

ị ườ ả ấ ộ ấ ộ ả ị Qu n lí nhà ­ th  tr ả   ng b t đ ng s n, đã thanh tra 61 sàn giao d ch b t đ ng s n

ấ ộ ả ạ ộ ị ị ộ trên đ a bàn Hà N i. Sau khi thanh tra, 25 sàn giao d ch b t đ ng s n t i Hà N i đã

ấ ộ ị ử ẹ ệ ả ạ ấ ạ ồ ị ị ử b  x  ph t. Sàn giao d ch b t đ ng s n b  x  ph t nh  nh t là 60 tri u đ ng, cao

59

ề ơ ả ệ ệ ả ấ ồ ỉ ị ấ   nh t là 250 tri u đ ng. Hi n nay, v  c  b n ch  có kho ng 15% sàn giao d ch b t

ạ ộ ả ố ớ ơ ấ ộ ả ị ộ đ ng s n ho t đ ng t t, còn có t i h n 50% các sàn giao d ch b t đ ng s n có vi

ạ ạ ướ ư ế ự ầ ạ ơ ph m ít và còn l ạ i là vi ph m n ng ặ 27. Tr ế   c th c tr ng nh  th  này, c n h n h t

ủ ệ ướ ủ ệ ả ị ự s  can thi p c a Nhà n ấ   ạ ộ c trong vi c qu n lý ho t đ ng c a sàn giao d ch b t

ả ộ đ ng s n.

ấ ộ ế ả ộ ộ ị Ba là, đ i ngũ cán b  trên sàn giao d ch b t đ ng s n còn thi u chuyên

ệ ệ ệ ệ nghi p.ệ  Khái ni m “chuyên nghi p” trong công vi c, tác phong “công nghi p” trong

ạ ộ ả ấ ạ ố ớ ư ế ho t đ ng s n xu t, kinh doanh không còn xa l i đ i v i chúng ta. Th  nh ng,

ế ệ ạ ề ấ ườ ộ “bi ự t” và th c hi n l i là hai v n đ  hoàn toàn khác nhau. Ng i lao đ ng ở ướ   c n

ể ạ ế ố ắ ệ ả ộ ệ   ta đã và đang c  g ng hoàn thi n b n thân đ  đ t đ n trình đ  “chuyên nghi p”.

ấ ộ ả ậ ộ ộ ị ấ   Đ i ngũ cán b , nhân viên trên sàn giao d ch b t đ ng s n cũng v y. Đã có r t

ố ớ ấ ộ ề ế ả ạ ả ị nhi u sàn giao d ch b t đ ng s n ti n hành đào t o bài b n đ i v i nhân viên; các

ấ ộ ả ộ ộ ị ỉ cán b  trên sàn giao d ch b t đ ng s n không ch  có trình đ  chuyên môn mà còn

ồ ạ ệ ạ ạ ề ị ư dày d n kinh nghi m. Nh ng, bên c nh đó còn t n t ấ   i quá nhi u sàn giao d ch b t

ớ ộ ạ ộ ế ệ ậ ả ộ đ ng s n v i đ i ngũ nhân viên ho t đ ng “thi u chuyên nghi p”. Đây là h u qu ả

ấ ượ ệ ỏ ấ ộ ả ộ ị ủ c a vi c buông l ng ch t l ng sàn giao d ch b t đ ng s n. Đ i ngũ nhân viên ch ỉ

ứ ề ề ệ ề ả ả ỉ ệ   ầ c n đ m b o có ch ng ch  hành ngh , không kèm theo đi u ki n v  kinh nghi m,

ự ượ ớ ơ ứ ế ể ạ năng l c chuyên môn cũng không đ ấ   c ki m ch ng. V i c  ch  đào t o và c p

ư ệ ể ả ấ ượ ứ ả ỉ ầ ch ng ch  tràn lan nh  hi n nay thì làm sao có th  đ m b o ch t l ng đ u ra. Vì

ấ ượ ế ề ế ẫ th , ch t l ế   ễ ể ng nhân viên y u cũng là đi u d  hi u. Đây là nguyên nhân d n đ n

ấ ượ ấ ễ ể ấ ộ ụ ế ả ị ị ch t l ng d ch v  trên sàn giao d ch b t đ ng s n. Vì th , cũng r t d  hi u khi

ủ ầ ư ắ ầ ướ ấ ộ ả ị khách hàng và các ch  đ u t “l c đ u” tr c sàn giao d ch b t đ ng s n.

ố ượ ố ấ ộ ả ị ị B n là, s  l ng giao d ch qua sàn giao d ch b t đ ng s n còn ít. Sàn giao

ấ ộ ấ ộ ễ ả ấ ả ơ ị ị ị d ch b t đ ng s n là n i di n ra các giao d ch b t đ ng s n, cung c p các d ch v ụ

ị ườ ạ ả ấ ộ ư ả ầ ấ ộ b t đ ng s n, góp ph n minh b ch hóa th  tr ạ ộ   ng b t đ ng s n. Nh ng ho t đ ng

ấ ộ ả ở ị ệ ị ắ ờ ủ c a sàn giao d ch b t đ ng s n Vi t Nam trong th i gian qua luôn b  g n mác

ị ườ ấ ộ ụ ủ ả ạ ố “kém minh b ch”. Theo th ng kê c a C c Qu n lý nhà và Th  tr ả   ng b t đ ng s n,

ộ ừ ầ ả ướ ế ớ ự B  Xây d ng, tính t đ u năm 2009 đ n tháng 9/2009, c  n ả   ỉ c m i ch  có kho ng

ấ ộ

ẽ ử

http://www.baoxaydung.com.vn ,

27  T  Anh (2011), “S  x  ph t 25 Sàn giao d ch b t đ ng s n Hà N i”,   ngày 21/01/2011.

60

ấ ộ ế ả ấ ị ị ả   3.679 phiên giao d ch nhà đ t thông qua sàn giao d ch b t đ ng s n, chi m kho ng

ố ượ ị ườ ị ắ 15­20% s  l ng giao d ch trên th  tr ự ng. Trong đó, khu v c phía B c (ch  y u ủ ế ở

ủ ế ở ự ộ ị ồ Hà n i) là 327 giao d ch, khu v c phía Nam (ch  y u TP H  Chí Minh) là 3.352

ị ạ ị ự ấ ộ ị giao d ch. Còn l i, 80% giao d ch t do không qua sàn giao d ch b t đ ng s n ả 28.

ườ ư ạ ẫ ượ ấ ộ ế ả ị Ng i dân v n ch a t o đ c thói quen ti n hành giao d ch b t đ ng s n trên sàn

ấ ộ ạ ả ớ ị ướ ấ ượ giao d ch b t đ ng s n. Thêm vào đó, v i tâm lý “e ng i” tr c ch t l ủ ng c a các

ấ ộ ầ ư ả ị ạ sàn giao d ch b t đ ng s n nên nhà đ u t ế ử ụ    và khách hàng cũng h n ch  s  d ng

ủ ầ ư ấ ộ ụ ủ ả ặ ị ị d ch v  c a sàn giao d ch b t đ ng s n. M t khác, các ch  đ u t luôn tìm cách

ấ ộ ể ạ ế ả ị ị tránh né các giao d ch qua sàn giao d ch b t đ ng s n đ  h n ch  chi phí, gia tăng

ị ườ ậ ấ ộ ả ườ ế ộ ờ ợ l i nhu n. Th  tr ng b t đ ng s n th ầ   ng xuyên bi n đ ng và trong th i gian g n

ư ữ ẻ ạ ộ đây có v  nh  ch ng l i cũng tác đ ng không nh  t ỏ ớ ố ượ i s  l ị ng giao d ch trên sàn

ấ ộ ố ượ ệ ả ị ị ị giao d ch b t đ ng s n. Hi n nay, s  l ấ ộ   ng giao d ch qua sàn giao d ch b t đ ng

ầ ượ ả ư ả ư ệ ả ẫ ơ ượ ả s n cũng ph n nào đ c c i thi n h n nh ng v n ch a đ m b o đ c tính minh

ị ườ ạ b ch cho th  tr ng.

ế ả ạ ướ ố ớ ị 2.6.1.2. H n ch  trong công tác qu n lý nhà n ấ ộ   c đ i v i sàn giao d ch b t đ ng

s n ả

ấ ộ ủ ữ ế ạ ạ ị ả   ạ ộ Bên c nh nh ng h n ch  trong ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n

ề ậ ế ả ầ ạ ướ ố ớ ế cũng c n đ  c p đ n h n ch  trong công tác qu n lý nhà n c đ i v i sàn giao

ấ ộ ế ố ế ị ớ ướ ả ị d ch b t đ ng s n. Đây là y u t có tính quy t đ nh t i khuynh h ể   ng phát tri n

ấ ộ ị ệ ạ ủ c a sàn giao d ch b t đ ng s n ả ở ướ  n c ta trong giai đo n hi n nay.

ầ ủ ị ườ ứ ấ ộ ả ổ ứ ị Đáp  ng nhu c u c a th  tr ng b t đ ng s n, các t ch c kinh doanh d ch

ả ờ ướ ấ ộ ả ậ ị ụ ấ ộ v  b t đ ng s n đã ra đ i. Nhà n c đã công nh n “sàn giao d ch b t đ ng s n” là

ụ ấ ộ ả ạ ộ ị ượ ể ỗ ợ ị ườ ậ m t lo i hình d ch v  b t đ ng s n, đ c thành l p đ  h  tr  cho th  tr ấ   ng b t

ộ ệ ố ệ ề ậ ậ ả ỉ ộ đ ng s n. Kèm theo đó là m t h  th ng pháp lu t đi u ch nh vi c thành l p, t ổ

ạ ộ ệ ố ứ ủ ả ị ậ   ấ ộ ch c và ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n. Tuy nhiên, h  th ng pháp lu t

ồ ạ ế ộ ồ ấ ậ ủ ề ả ướ còn thi u đ ng b  và t n t ự i nhi u b t c p. S  qu n lý c a Nhà n ố ớ c đ i v i các

ươ

ư

ườ

ng   kém   lành   m nh”,

28  Lan   H ng   ,   “Giao   d ch   qua   sàn   b t   đ ng   s n   th a   th t,   th   tr http://www.baomoi.com  vào  8h00 ngày 16/12/ 2012.

61

ự ự ặ ấ ộ ư ị ẽ ả sàn giao d ch b t đ ng s n ch a th c s  ch t ch .

ướ ế ề ệ ố ề ậ ậ ộ ỉ Tr c h t, nhìn nh n m t cách khách quan v  h  th ng pháp lu t đi u ch nh

ấ ộ ấ ộ ả ạ ả ộ ị ị ị ụ ấ   sàn giao d ch b t đ ng s n. Sàn giao d ch b t đ ng s n­ m t lo i hình d ch v  b t

ự ả ừ ấ ướ ề ấ ộ đ ng s n th c ch t đã manh nha t r t lâu d ứ i nhi u hình th c khác nhau. Tuy

ấ ộ ế ậ ả ớ ờ ứ   nhiên, mãi đ n năm 2006 khi Lu t kinh doanh b t đ ng s n ra đ i m i chính th c

ượ ạ ộ ừ ứ ế ể ậ ớ đ ộ   c th a nh n. Đ n năm 2008 m i chính th c đi vào tri n khai ho t đ ng r ng

ề ấ ề ả ậ ờ ộ ỉ ướ ề rãi. Pháp lu t đi u ch nh v  v n đ  này ra đ i khá mu n, các văn b n h ẫ   ng d n

ủ ế ề ậ ơ ộ ộ ồ ỉ ộ   thi hành còn mu n h n. N i dung đi u ch nh c a pháp lu t còn thi u đ ng b ,

ề ỗ ổ ụ ệ ệ ạ ả ậ nhi u l ủ    h ng, vi c áp d ng pháp lu t cũng không đ t hi u qu  cao. Vai trò c a

ướ ư ượ ố ớ ự ự ệ Nhà n ả c trong qu n lý ch a đ c th c hi n sát sao. S  quan tâm đ i v i sàn giao

ầ ượ ở ẽ ệ ạ ọ ơ ự ế ị d ch BĐS c n đ c chú tr ng h n trong giai đo n hi n nay. B i l , th c t đáng

ạ ộ ủ ề ầ ồ ờ ồ ị bu n v  ho t đ ng c a sàn giao d ch BĐS trong th i gian g n đây là h i chuông

ố ớ ị ườ ề ả c nh báo đ i v i th  tr ng BĐS nói riêng và n n kinh t ế ủ ấ ướ  c a đ t n c nói chung.

ậ ố ớ ấ ộ ủ ữ ả ị ị ề   Nh ng quy đ nh c a pháp lu t đ i v i sàn giao d ch b t đ ng s n còn nhi u

ề ư ư ứ ượ ự ế ạ ộ ệ ợ ấ v n đ  ch a phù h p, ch a đáp  ng đ ầ c nhu c u th c t ho t đ ng. Hi n nay, đ ể

ể ậ ượ ấ ộ ệ ả ị ổ ứ ầ có th  thành l p đ c sàn giao d ch b t đ ng s n, doanh nghi p, t ả    ch c c n đ m

ộ ố ề ấ ị ữ ệ ệ ề ượ ả b o nh ng đi u ki n nh t đ nh. Tuy nhiên, m t s  đi u ki n đ c đánh giá là còn

ỉ ầ ẻ ệ ộ ị ớ ấ ộ ỏ l ng l o. M t là, vi c quy đ nh ch  c n có 02 (hai) nhân viên môi gi ả   i b t đ ng s n

ậ ượ ể ạ ộ ấ ộ ế ả ị ị là có th  thành l p đ ấ   c sàn giao d ch b t đ ng s n. N u có ho t đ ng đ nh giá b t

ấ ộ ứ ả ả ị ỉ ộ đ ng s n thì có thêm 02 (hai) nhân viên có ch ng ch  đ nh giá b t đ ng s n. Quy

ư ậ ể ả ệ ả ượ ấ ộ ạ ộ ủ ị ị đ nh nh  v y li u có th  đ m b o đ ả   c ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n

ề ứ ề ệ ấ ộ ự ế ủ ả ấ ị trong th c t ? V n đ  th  hai, v  di n tích c a sàn giao d ch b t đ ng s n, quy

ố ớ ấ ộ ể ả ả ượ ệ ả ị ị đ nh 50m2 đ i v i sàn giao d ch b t đ ng s n li u có th  đ m b o đ ạ ộ   c ho t đ ng

ự ế ệ ử ạ ấ ộ ứ ạ ị trong th c t ả   ố ớ . Th  ba, vi c x  ph t vi ph m đ i v i các sàn giao d ch b t đ ng s n

ả ẵ ấ ộ ề ẹ ế ạ ạ ị vi ph m còn nh  tay. Vì th , nhi u sàn giao d ch b t đ ng s n s n sàng vi ph m và

ở ẽ ớ ợ ứ ạ ượ ẳ ạ ạ ộ n p ph t. B i l ạ , m c ph t so v i l ậ i nhu n đ t đ ấ   c khi vi ph m “ch ng th m

vào đâu”.

ế ấ ả ướ ố ớ ấ ộ ả ề Ti p theo, v n đ  qu n lý nhà n ị c đ i v i sàn giao d ch b t đ ng s n. Sàn

ấ ộ ụ ủ ự ả ấ ị ướ ệ ả giao d ch b t đ ng s n th c ch t là công c  c a Nhà n c trong vi c qu n lý sàn

ấ ộ ả ị ướ ự ế ệ ả giao d ch b t đ ng s n. Nhà n c không tr c ti p tham gia vào vi c qu n lý t ổ

62

ạ ộ ấ ộ ứ ư ữ ủ ệ ẫ ả ị ch c, ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n nh ng v n có nh ng bi n pháp

ấ ị ệ ướ ỏ ị giám sát nh t đ nh. Tuy nhiên, vi c Nhà n ấ   c buông l ng các sàn giao d ch b t

ư ệ ệ ả ả ố ủ ự ộ đ ng s n nh  hi n nay không ph i là bi n pháp t ể t cho s  phát tri n c a các sàn

ấ ộ ấ ộ ạ ộ ơ ở ả ả ị ị giao d ch b t đ ng s n. Các sàn giao d ch b t đ ng s n ho t đ ng trên c  s  pháp

ậ ề ấ ộ ự ươ ả ị ườ ấ ộ lu t v  kinh doanh b t đ ng s n và s  t ủ ng tác c a th  tr ả   ng b t đ ng s n.

ể ể ể ả ỏ ị ị ấ ộ Buông l ng đ  các sàn giao d ch b t đ ng s n có th  phát tri n theo đ nh h ướ   ng

ị ườ ộ ươ ị ườ ế ị ủ c a th  tr ng cũng là m t ph ng án hay n u th  tr ể ổ ng phát tri n  n đ nh. Th ế

ị ườ ư ấ ộ ụ ế ả ả ộ ố nh ng, th  tr ng b t đ ng s n v n không hoàn h o, liên t c bi n đ ng và đôi khi

ủ ề ế ệ ạ ố ướ ị còn t o ra nhi u cú s c. Vì th , trách nhi m c a Nhà n ệ c trong vi c đ nh h ướ   ng

ấ ộ ấ ầ ể ả ả ị ế phát tri n chung và qu n lý sàn giao d ch b t đ ng s n là r t c n thi t.

ệ ướ ư ả ả ị Hi n nay, Nhà n ấ ộ c qu n lý sàn giao d ch b t đ ng s n ch a sát sao nên

ậ ở ổ ế ấ ộ ệ ả ấ ị ạ vi c các sàn giao d ch b t đ ng s n vi ph m pháp lu t tr  nên r t ph  bi n. Công

ạ ộ ấ ộ ấ ượ ả ị tác xác minh các sàn giao d ch b t đ ng s n ho t đ ng kém ch t l ạ   ừ ng, ng ng ho t

ấ ộ ề ấ ậ ả ị ị ạ ộ đ ng, sàn giao d ch b t đ ng s n vi ph m còn ch m. Có r t nhi u sàn giao d ch

ồ ạ ị ầ ư ủ ể ẫ BĐS không còn t n t i nh ng v n còn hi n th  đ y đ  trên đăng ký kinh doanh.

ề ệ ạ ộ ự ủ ầ ộ ị G n đây, B  xây d ng đã có công văn quy đ nh v  vi c báo cáo ho t đ ng c a các

ằ ợ ị ị ầ   sàn giao d ch BĐS vào ngày 25 hàng tháng. Đây là quy đ nh h p lý, nh m góp ph n

ể ượ ạ ộ ủ ị ị ki m soát đ ự   c ho t đ ng c a các sàn giao d ch BĐS trên đ a bàn. Tuy nhiên, th c

ư ế ự ệ ầ ờ ớ hi n nh  th  nào thì còn c n có s  theo dõi trong th i gian t i.

ử ư ề ệ ệ ạ ạ ấ ạ ố   Phát hi n vi ph m đã là v n đ  khó khăn nh ng vi c x  ph t vi ph m đ i

ư ả ả ả ị ượ ấ ộ ớ v i các sàn giao d ch b t đ ng s n ch a đ m b o đ ự   c ý nghĩa răn đe. Trong th c

ấ ộ ạ ộ ư ể ả ị ượ ế t , ho t đ ng ki m tra, giám sát các sàn giao d ch b t đ ng s n ch a đ c chú

ậ ở ệ ế ả ạ ọ ị ấ ộ tr ng. Vì th , vi c các sàn giao d ch b t đ ng s n vi ph m pháp lu t tr  nên ph ổ

ử ạ ế ụ ẹ ẫ ế ễ ế ế ạ bi n. Ch  tài x  ph t còn nh  d n đ n vi ph m ti p t c tái di n.

ấ ộ ả ị ượ ư ấ ậ Sàn giao d ch b t đ ng s n đ ề ấ   ạ c thành l p hàng lo t nh ng v n đ  c p

ấ ộ ạ ộ ế ệ ả ả ơ ị phép ho t đ ng cho sàn giao d ch b t đ ng s n thì không đ n gi n. Vi c ti n hành

ủ ụ ẩ ừ ơ ậ th  t c này còn ch m, nhiêu khê và đôi khi còn đùn đ y t c  quan này sang c ơ

ấ ộ ệ ả ả ị quan khác. Vi c này gây khó khăn cho các sàn giao d ch b t đ ng s n khi ph i ch ờ

ấ ộ ạ ộ ư ể ấ ị ấ   ả ợ đ i gi y phép. Sàn giao d ch b t đ ng s n không th  ho t đ ng vì ch a có gi y

63

ạ ộ ấ ị ơ ở ữ ủ ả ẫ ả ả phép nh ng v n ph i chi tr  các kho n nh t đ nh cho c  s  ho t đ ng c a mình.

ề ơ ả ế ề ạ ậ ấ ị ấ ộ   ư Nh n th y, tuy còn nhi u h n ch , nh ng v  c  b n, sàn giao d ch b t đ ng

ự ớ ề ộ ị ườ ấ ộ ả ị ả s n đã có nhi u tác đ ng tích c c t i th  tr ng. Sàn giao d ch b t đ ng s n giúp th ị

ườ ề ả ấ ộ ẩ ặ ả ơ ệ ả ẩ tr ng b t đ ng s n có nhi u s n ph m phong phú h n. Đ c bi t, s n ph m đ ượ   c

ư ở ấ ộ ả ị ướ ấ ộ ế tr ng bày sàn giao d ch b t đ ng s n thì tr ả   ị c h t sàn giao d ch b t đ ng s n

ủ ả ể ẩ ả ườ ơ cũng đã ph i ki m tra tính pháp lý c a s n ph m, nên ng i dân yên tâm h n khi

ự ể ệ ả ẩ ị ầ   mua s n ph m. Tuy nhiên, đ  các sàn giao d ch BĐS th c hi n đúng vai trò là c u

ầ ư ữ ệ ệ ả ị ố n i gi a doanh nghi p và nhà đ u t thì các doanh nghi p ph i xác đ nh đúng vai

ế ượ ủ ị ị ủ ồ ờ trò, v  trí c a sàn giao d ch trong chi n l c kinh doanh c a mình. Đ ng th i, các c ơ

ướ ố ớ ữ ầ ả quan qu n lý nhà n ạ   ệ c cũng c n có nh ng hoàn thi n khung chính sách đ i v i lo i

ờ ỗ ợ ạ ộ ằ ồ ị hình ho t đ ng này, đ ng th i h  tr  cho các sàn giao d ch BĐS nh m nâng cao tính

ư ủ ệ ạ ị chuyên nghi p cũng nh  tính minh b ch c a các sàn giao d ch BĐS.

ồ ạ ủ ữ 2.6.2. Nguyên nhân c a nh ng t n t ấ ậ i và b t c p trên

ướ ủ ự ấ ạ ầ ị Tr c th c tr ng trên, c n xác đ nh chính xác nguyên nhân c a v n đ  đ ề ể

ả ạ ộ ấ ượ ả ợ ị tìm ra gi ấ ộ i pháp h p lý. Sàn giao d ch b t đ ng s n ho t đ ng kém ch t l ng,

ứ ượ ị ườ ủ ầ ủ ướ không đáp  ng đ c nhu c u c a th  tr ả ng, vai trò qu n lý c a Nhà n ư   c ch a

ượ ể ệ ế ố ẫ ư ự ề ế ạ ấ đ c th  hi n rõ nét. Có r t nhi u y u t ớ    d n đ n th c tr ng trên nh : tính m i

ụ ạ ạ ị ệ ệ ố ụ ệ ủ c a lo i hình d ch v  t i Vi ậ   ậ t Nam, h  th ng pháp lu t, vi c áp d ng pháp lu t,

ủ ả ướ ứ ủ ấ ộ ả ị công tác qu n lý c a nhà n c, ý th c c a các sàn giao d ch b t đ ng s n…

ố ớ ị ườ ứ ả ị ệ ẫ Th  nh t ấ ộ ấ , sàn giao d ch b t đ ng s n đ i v i th  tr ng Vi t Nam v n còn

ẻ ướ ườ ẫ ớ ị ớ khá m i m . Tr c đây, ng ấ ộ   ế i dân v n quen v i cách ti n hành giao d ch b t đ ng

ấ ộ ử ụ ờ ế ế ả ả ả s n mà không ph i nh  đ n các trung gian b t đ ng s n. N u có s  d ng trung

ờ ớ ự ỡ ủ ệ ậ ả ỉ gian cũng ch  là nh  t ỏ   ấ ộ i s  giúp đ  c a các “cò” b t đ ng s n. Vì v y, vi c đòi h i

ụ ỗ ợ ủ ậ ứ ể ị ị ấ   ớ chúng ta ngay l p t c có th  làm quen v i các d ch v  h  tr  c a sàn giao d ch b t

ấ ộ ử ụ ư ệ ả ả ả ộ ị ộ đ ng s n, s  d ng sàn giao d ch b t đ ng s n m t cách có hi u qu  cao nh  các

ớ ắ ầ ề ạ ố ẽ ấ   qu c gia khác là đi u khó khăn. Bên c nh đó, cái gì khi m i b t đ u cũng s  v p

ư ườ ữ ả ạ ướ ượ ấ ộ ả ở ị ở ph i nh ng tr  ng i ch a l ng tr c đ c. Sàn giao d ch b t đ ng s n Vi ệ   t

ữ ế ế ể ầ ạ ẫ ạ Nam v n đang trong giai đo n đ u phát tri n, vì th , nh ng h n ch  là không th ể

64

ể ả ể ề ấ ọ ỏ ộ ố tránh kh i. V n đ  quan tr ng là làm sao đ  gi m thi u m t cách t ế   ữ i đa nh ng y u

ể ủ ẩ ự ể ầ ộ ị kém trên đ  góp ph n thúc đ y s  phát tri n c a sàn giao d ch BĐS m t cách toàn

di n.ệ

ự ự ợ ệ ố ư ư ậ ở ứ Th  hai , h  th ng pháp lu t ch a th c s  h p lý. Nh  đã trình bày trên,

ấ ộ ề ả ặ ạ ậ ờ ộ ị ỉ pháp lu t đi u ch nh sàn giao d ch b t đ ng s n ra đ i khá mu n. M c dù đã t o ra

ấ ộ ả ở ự ủ ể ị ệ khung pháp lý cho s  phát tri n c a sàn giao d ch b t đ ng s n Vi t Nam trong

ư ệ ả ờ ượ ư ợ ị th i gian qua, nh ng hi u qu  không đ ậ   c nh  mong đ i. Các quy đ nh pháp lu t

ứ ụ ệ ề ặ ị còn mang n ng tính hình th c, khó khăn trong vi c áp d ng. Nhi u quy đ nh còn

ự ầ ư ơ ữ ạ ộ ữ ế ế ậ ầ thi u, còn y u. C n có nh ng s  đ u t ể ừ    h n n a trong ho t đ ng l p pháp đ  t ng

ướ ế ớ ậ ề ụ ệ b c ti n t ậ   ự i hoàn thi n pháp lu t v  lĩnh v c này. Công tác áp d ng pháp lu t

ự ế ấ ậ ự ệ ệ ề ể ậ trong th c t ế    cũng còn nhi u b t c p. Vi c tri n khai th c hi n pháp lu t còn thi u

ự ừ ướ ổ ứ ộ ồ ự ỗ ợ s  h  tr  tích c c t ơ  phía các c  quan Nhà n c, các t ờ    ch c xã h i… Đ ng th i,

ế ệ ạ ộ ữ ư ủ ể ả ả ơ ệ ch a có nh ng c  ch  hi u qu  trong vi c qu n lý, ki m soát ho t đ ng c a các

ệ ấ ị ị ạ ộ sàn giao d ch BĐS. Vi c c p phép ho t đ ng cho các sàn giao d ch BĐS khá d ễ

ư ể ậ ạ ượ ệ ố ự ướ dàng nh ng công tác h u ki m l i không đ c th c hi n t t. Nhà n c đang th ể

ệ ự ạ ộ ủ ả ỏ ị hi n s  “buông l ng” qu n lý ho t đ ng c a các sàn giao d ch BĐS. Đây là lý do

ế ề ị ượ ả ổ ị ườ ề ị khi n nhi u sàn giao d ch BĐS đ c “th  n i” trên th  tr ng, nhi u sàn giao d ch

ử ừ ề ả ậ ạ ị ạ   BĐS vi ph m pháp lu t và nhi u sàn giao d ch BĐS ph i đóng c a ng ng ho t

ả ộ đ ng vì không có kh  năng…

ủ ể ấ ộ ư ề ả ị Th  baứ ầ   , nhi u ch  th  kinh doanh sàn giao d ch b t đ ng s n ch a có t m

ố ớ ứ ệ ề ế ấ nhìn vĩ mô đ i v i hình th c kinh doanh này. R t nhi u doanh nghi p khi ti n hành

ấ ộ ụ ả ậ ỉ ị ướ ắ thành l p sàn giao d ch b t đ ng s n ch  vì các m c đích tr c m t mà không nghĩ

ươ ấ ộ ộ ố ả ị ượ ế đ n ph ng án dài lâu. M t s  sàn giao d ch b t đ ng s n đ ậ c thành l p ra ch ỉ

ạ ộ ụ ớ ỏ ẻ ế ầ ớ v i m c đích nâng ho t đ ng môi gi i nh  l ơ  lên t m cao h n. Vì th , khi th ị

ườ ạ ộ ử ừ ệ ể ề ế ộ tr ỏ   ng bi n đ ng thì vi c đóng c a, ng ng ho t đ ng là đi u không th  tránh kh i.

ấ ộ ộ ố ả ị ượ ậ ỉ ể ẩ ả M t s  sàn giao d ch b t đ ng s n khác đ ủ   c l p ra ch  đ  bán s n ph m c a

ế ự ấ ộ ả ả ẩ ạ chính mình, thi u s  đang d ng hóa s n ph m b t đ ng s n. Sau khi hoàn thành d ự

ấ ộ ế ả ủ ệ ả ẩ ị án, bán h t s n ph m c a doanh nghi p mình thì sàn giao d ch b t đ ng s n cũng

ể ấ ự ệ ầ ợ ị ỏ b  không. Có th  th y, vi c h p th c hóa các giao d ch ng m thông qua sàn giao

ổ ế ấ ộ ụ ễ ả ợ ậ ị d ch b t đ ng s n cũng di n ra khá ph  bi n. Vì m c đích l i nhu n mà đa s ố

65

ổ ằ ấ ộ ệ ệ ẵ ả ạ   doanh nghi p b t đ ng s n hi n nay s n sàng đánh đ i b ng các hành vi vi ph m

ư ế ể ấ ậ ủ ề ấ ị ấ ộ   ạ nh  th  này. Có th  th y, v n đ  vi ph m pháp lu t c a sàn giao d ch b t đ ng

ấ ả ừ ệ ể ế ả s n không ph i lúc nào cũng xu t phát t ế  vi c thi u hi u bi ậ t pháp lu t. Nguyên

ứ ợ ấ ớ ậ ổ ồ ấ ộ ả ị nhân l n nh t chính là m c l i nhu n kh ng l mà sàn giao d ch b t đ ng s n có

ể ạ ượ ạ ố ớ ậ ạ th  đ t đ c khi vi ph m pháp lu t. Thêm vào đó, hình ph t đ i v i các hành vi vi

ấ ả ủ ứ ư ẩ ạ ạ ớ ỉ ứ   ph m m i ch  mang tính ch t c nh cáo, ch a đ  s c đ y lùi vi ph m. Khi ý th c

ự ắ ấ ộ ậ ủ ả ấ ị ặ   ch p hành pháp lu t c a các sàn giao d ch b t đ ng s n không cao thì s  th t ch t

ả ướ ế ố ầ ế ủ qu n lý c a Nhà n c là y u t c n thi t.

ệ ổ ứ ả ủ ị 2.7. Kinh nghi m t ấ ộ  ch c sàn giao d ch b t đ ng s n c a Singapore

ổ ứ ủ 2.7.1.  Mô hình t ch c SGDBĐS c a Singapore

ổ ủ ứ ở ấ ấ ả Qua mô hình t ch c SGD BĐS c a Singapore trên cho th y: t t c  các

ủ ề ượ ộ ệ ố ả ậ SGD BĐS c a Singapore đ u đ ố   c qu n lí theo m t h  th ng t p trung và th ng

ặ ướ ự ể ộ ơ ủ ả ấ ơ ị nh t, đ t d ấ ộ   i s  ki m soát c a m t c  quan – c  qu n lí sàn giao d ch b t đ ng

ẽ ấ ậ ợ ề ề ệ ế ủ ả s n. Đi u này s  r t thu n l ả i cho vi c qu n lí và đi u ti ơ t c a các c  quan nhà

ướ ố ớ ố ớ ề ọ ị n c đ i v i các SGD và đ i v i TT BĐS. M i giao d ch BĐS đ u ph i đ ả ượ ư   c đ a

ẽ ượ ị ệ ị lên trên sàn. Thông tin giao d ch trên sàn s  đ c sàn giao d ch có trách nhi m báo

ề ơ ủ ả ướ ướ ẽ ắ ự cáo v  c  quan qu n lí c a nhà n c nên nhà n ạ   ế c s  n m tr c ti p tình hình ho t

ị ườ ữ ủ ủ ộ ộ đ ng c a các SGD và nh ng thông tin c a th  tr ng BĐS m t cách nhanh chóng và

ậ ậ c p nh t.

ổ ứ ả ị ở Nhìn vào mô hình t ệ ố  ch c và qu n lí h  th ng các sàn giao d ch trên cho

ấ ượ ự ự ự ủ th y TT BĐS c a Singapore đ c chia làm ba khu v c: khu v c công, khu v c BĐS

ự ư t nhân; khu v c BĐS cho thuê.

ự ấ ộ ự ả ướ ộ * Khu v c b t đ ng s n công c ng: Khu v c BĐS này do nhà n ả c qu n lí

ể ả ơ ị ướ ề và ki m soát. Các giao d ch BĐS đ u ph i thông qua c  quan nhà nhà n c. Cho dù

ệ ủ ơ ứ ấ ơ ấ ề ẩ ẫ ủ   ộ là mua bán s  c p hay th  c p thì v n th c th m quy n xét duy t c a c  quan c a

ướ ướ ẽ ế ị ươ ố ượ ứ ị ơ c  quan nhà n c. Nhà n c s  quy t đ nh ph ng th c giao d ch, đ i t ng giao

ớ ự ể ẽ ặ ươ ứ ị d ch. V i s  ki m soát ch t ch  theo ph ủ ơ ng th c này c a c  quan nhà n ướ ẽ  c s

ặ ượ ệ ượ ầ ơ ị ườ ạ ngăn ch n đ c hi n t ng đ u c  làm lũng đo n th  tr ng.

ả ư ị ườ ự ự ấ ộ * Khu v c b t đ ng s n t nhân: Đây là khu v c th  tr ng do các cá nhân t ự

66

ể ạ ậ ị ườ ứ ự ị ầ ư đ u t xây d ng đ  t o l p HH BĐS cung  ng trên th  tr ng. Các giao d ch BĐS

ề ặ ự ề ậ ậ ả ị ủ c a khu v c này đ u ph i thông qua xác nh n v  m t pháp lí và xác nh n giao d ch

ở trên sàn.

ự ấ ộ ấ ộ ự ả ả   * Khu v c b t đ ng s n cho thuê: Đây là khu v c có hàng hoá b t đ ng s n

ư ẫ ả ậ ả ớ ị ủ c a các cá nhân đ ượ ự c t do tho  thu n giao d ch v i nhau nh ng v n ph i qua sàn

ể ả ủ ụ ệ ế ả ị ể đ  hoàn thi n th  t c pháp lí khi giao d ch k t thúc, đ  b o đ m tính pháp lí cho

BĐS.

ớ ổ ứ ư ủ ấ ả V i cách t ọ    ch c và qu n lí TT BĐS c a Singapore nh  trên cho th y m i

ạ ộ ị ườ ề ề ả ị ho t đ ng giao d ch BĐS đ u ph i qua sàn. Đi u này đã làm cho th  tr ng BĐS

ệ ượ ạ ở ầ ị ủ c a Singapore tr  lên minh b ch, không còn có hi n t ng giao d ch ng m trên th ị

ườ ờ ồ ướ ắ ượ ệ ố ể ắ tr ng. Đ ng th i nhà n c ki m soát và n m b t đ ệ   c h  th ng thông tin do vi c

ữ ạ ữ ệ ị ư l u tr  l ồ ơ ủ i d  li u, thông tin h  s  c a các sàn giao d ch.

ệ ệ 2.7.2. Kinh nghi m rút ra cho Vi t Nam

ủ ệ ẻ ặ ệ ị Th  tr ị ườ BĐS c a Vi ng t Nam còn non tr , đ c bi t là mô hình sàn giao d ch

ẻ ấ ớ ướ ẫ ậ ả BĐS còn r t m i m . Nhà n c v n còn lúng túng trong công tác qu n lí vì v y mà

ị ườ ự ả ư ả ị năng l c qu n lí th  tr ệ ố ng BĐS cũng nh  qu n lí h  th ng các sàn giao d ch BĐS

ấ ế ề ầ ả ặ ơ ướ còn r t y u. Đi u đó đ t ra yêu c u là các c  qu n lí nhà n ọ ậ c nên h c t p, tham

ủ ả ả ướ ế ớ ệ kh o công tác qu n lí c a các n c khác trên th  gi ự   i và rút kinh nghi m khi th c

ệ ệ ả hi n công vi c qu n lí.

ứ ủ ườ Sau khi xem xét và nghiên c u mô hình SGD BĐS c a Singapore, ng i vi ế   t

ộ ố ế ề ả ậ ế ề ệ có m t s  k t lu n rút kinh nghi m cho công tác qu n lí và đi u ti t v  SGD BĐS

ệ ư ủ c a Vi t Nam nh  sau:

ứ ề ả ậ ơ ướ ứ ượ ả * V  nh n th c: Các c  quan qu n lí nhà n ậ c ph i nh n th c đ c vai trò

ố ớ ơ ố ớ ả ị ướ ủ c a sàn giao d ch BĐS đ i v i TT BĐS và đ i v i c  quan qu n lí nhà n c trong

ề ệ ả ế ị ườ ể ừ ự ả vi c qu n lí và đi u ti t th  tr ng BĐS. Đ  t đó có s  quan tâm và qu n lí t ố   t

ố ớ ệ ố ị ơ h n đ i v i h  th ng các sán giao d ch BĐS.

ệ ề ổ ứ ả ả ớ * V  kinh nghi m t ủ   ệ  ch c và qu n lí: V i hi u qu  mà SGD BĐS c a

ạ ị ườ ứ ằ ổ Singapore mang l i cho th  tr ng BĐS đã ch ng minh r ng: mô hình t ứ  ch c và

ệ ố ế ậ ắ ả ấ ợ ượ ở qu n lí h  th ng các sàn là r t đúng đ n và h p lí. K t lu n đ c rút ra đây là:

67

ể ả ị ấ ả ạ ộ ị sàn giao d ch BĐS ph i ki m soát t t c  các ho t đ ng giao d ch BĐS trên th ị

ườ ấ ả ố ị ượ ướ ậ tr ng. T t c  các giao d ch BĐS mu n đ c nhà n c công nh n tính pháp lí thì

ậ ủ ả ị ị ph i giao d ch qua sàn và có xác nh n c a sàn giao d ch.

ị ườ ề ấ ồ ơ ọ * V  ngu n thông tin: Sàn là n i cung c p m i thông tin trên th  tr ộ   ng m t

ủ ể ặ ọ ệ ủ ả ơ ướ cách chính xác cho m i ch  th , đ c bi t là c  qu n lí c a nhà n ả   ể ả c. Đ  b o đ m

ị ườ ấ ơ tính chính xác thông tin trên th  tr ng do các sàn cung c p thì các c  quan nhà n ướ   c

ườ ể ượ ả ph i th ng xuyên ki m tra giám sát các thông tin đ ế c niêm y t trên sàn.

ề ơ ế ướ ầ ữ ự ệ ạ * V  c  ch  chính sách: Nhà n ề   c c n th c hi n nh ng chính sách t o đi u

ề ặ ệ ể ượ ạ ộ ư ủ ụ ki n v  m t th  t c  đ  các sàn đ c nhanh chóng đ a vào ho t đ ng trên th ị

ườ ự ẩ ờ ồ ợ ị tr ớ   ng. Đ ng th i nhanh chóng xây d ng mô hình sàn giao d ch chu n phù h p v i

ự ế ủ ề ệ ể ệ ố ệ đi u ki n th c t c a Vi t Nam, đ  h  th ng các sàn này nhanh chóng mang l ạ   i

29.

ƯỚ Ố Ớ

Ữ ự

Ộ Ả

ưở

i th

Ấ ẫ

29 Văn Th  Anh, “SÀN GIAO D CH B T Đ NG S N – M T TRONG NH NG N I DUNG QU N LÝ Ả Ả Ộ C Đ I V I TH  TR C A NHÀ N ng “sinh viên ọ nghiên c u khoa h c năm 2009”, ng

Ộ ả NG B T Đ NG S N”, công trình d  thi gi ầ ng d n TS Tr n Quang Anh.

Ị ƯỜ ườ ướ i h

68

ệ ả hi u qu  cho TT BĐS

ƯƠ Ả Ậ Ị Ụ Ệ CH NG III. GI I PHÁP HOÀN THI N PHÁP LU T D CH V  SÀN GIAO

Ả Ị Ấ Ộ D CH B T Đ NG S N

ứ ứ ủ ữ ạ Trong ph m vi nghiên c u c a mình, căn c  trên nh ng phân tích trên, tác

ả ư ộ ố ả ể ầ ả ấ gi đ a ra m t s  gi ệ   i pháp mang tính ch t tham kh o đ  góp ph n hoàn thi n

ậ ề ấ ộ ả ở ị ệ pháp lu t v  sàn giao d ch b t đ ng s n Vi t Nam.

ậ ủ ộ ộ ế ậ ượ ầ ườ Pháp lu t là m t b  ph n c a ki n trúc th ng t ng và th ế   ng có xu th  đi

ể ủ ơ ở ạ ầ ự ế ể ệ ỏ ộ theo s  phát tri n c a c  s  h  t ng. Vì th , không th  tránh kh i vi c xã h i phát

ế ố ể ườ ữ ế ẫ ữ sinh nh ng y u t ậ  mà pháp lu t không th  l ng tr ướ ượ c đ ạ   c, d n đ n nh ng h n

ự ế ế ậ ị ậ ề ấ ộ ị ch  khi pháp lu t không theo k p th c t ả   . Pháp lu t v  sàn giao d ch b t đ ng s n

ậ ở ệ ư cũng v y. Tuy sàn giao d ch ớ ị BĐS m i hình thành Vi ữ   t Nam nh ng đã có nh ng

ướ ứ ạ ươ ể ớ ự ị ườ ứ ủ ể b c phát tri n khá ph c t p t ng  ng v i s  phát tri n c a th  tr ng BĐS.

ể ườ ư ậ ướ ế ượ ế ố ữ ứ ạ Pháp lu t ch a th  l ng tr c h t đ c nh ng y u t ph c t p này và còn có

ữ ề ệ ế ề ạ ầ ỉ ph n h n ch  trong vi c đi u ch nh sàn giao d ch ấ   ị BĐS. Sau đây là nh ng đ  xu t

ủ ề ậ ả ỉ ể đ  nâng cao tính kh  thi c a pháp lu t đi u ch nh sàn giao d ch ị BĐS.

ứ ấ ấ ộ ự ẩ ả ị Th  nh t, xây d ng tiêu chí sàn giao d ch b t đ ng s n chu n

ể ừ ượ ậ ớ ư ộ ộ ị K  t khi đ c thành l p t i nay, ch a có m t tiêu chí hay m t quy đ nh c ụ

ề ế ố ể ẩ ủ ậ th  nào v  y u t chu n c a sàn giao d ch ị BĐS. Sàn giao d chị ạ    BĐS thành l p, ho t

ư ệ ổ ộ ộ đ ng m t cách ồ ạ t, nh ng không phân bi t n i đâu là sàn giao d ch ị BĐS chu n,ẩ

ộ ố ự ẩ ộ ị sàn giao d ch ị BĐS không chu n. B  xây d ng cũng đã xác đ nh m t s  tiêu chí cho

ủ ả ậ ạ ộ ự s  thành l p và ho t đ ng c a sàn giao d ch ị BĐS. Tuy nhiên, đây không ph i là tiêu

ữ ề ể ệ ẩ ẳ ị chí đ  kh ng đ nh sàn giao d ch ị BĐS chu n hay không. Nh ng đi u ki n này ch  đ ỉ ể

ả ủ ề ấ ộ ạ ộ ể ệ ậ ộ ị công nh n m t sàn giao d ch b t đ ng s n đ  đi u ki n đ  ho t đ ng ch  ch a h ứ ư ề

ớ ấ ượ ấ ộ ủ ả nói t i ch t l ị ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n.

ự ế ấ ộ ố ượ Trong th c t ị , các sàn giao d ch b t đ ng s n ả ở ướ  n c ta s  l ớ   ng khá l n,

ấ ượ ụ ư ế ự ạ ộ ả liên t c có xu th  tăng lên, nh ng ch t l ủ   ả ng thì không đ m b o. S  ho t đ ng c a

ấ ộ ấ ộ ả ả ỗ ị ị ạ   các sàn giao d ch b t đ ng s n còn “bát nháo”, m i sàn giao d ch b t đ ng s n ho t 69

ư ậ ủ ế ể ộ ờ ớ ể ướ ớ ộ đ ng m t ki u, không có quy c . Nh  v y, đ n bao gi m i có th  h ng t i tính

ụ ệ ị ỉ ớ ạ chuyên nghi p khi kinh doanh lo i hình d ch v  này. Ch  quan tâm t i các y u t ế ố ề v

ư ủ ấ ộ ấ ủ ả ị ướ ầ ơ ở ậ c  s  v t ch t c a sàn giao d ch b t đ ng s n là ch a đ ; Nhà n c c n song song

ấ ượ ệ ẩ ủ ộ ấ ượ thúc đ y vi c nâng cao ch t l ng c a đ i ngũ nhân viên, nâng cao ch t l ị ng d ch

ấ ộ ế ầ ỉ ố ự ẩ ả ị ụ ủ v  c a sàn giao d ch b t đ ng s n. Vì th , c n xây d ng ch  s  chu n (thông tin v ề

ề ặ ấ ộ ủ ạ ả ị ả   giá c , thông tin v  m t hàng, ch ng lo i…) và tiêu chí sàn giao d ch b t đ ng s n

ấ ượ ể ẩ ị ủ ả ị ể chu n đ  có th  xác đ nh ch t l ấ ộ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n. Mô hình sàn

ẩ ẽ ấ ộ ả ị ướ ự ụ ẩ giao d ch b t đ ng s n chu n s  là th c đo, chu n m c áp d ng trong th c t ự ế ừ . T

ẩ ự ấ ộ ủ ệ ể ề ả ạ ị ộ   đó, t o đi u ki n thúc đ y s  phát tri n c a các sàn giao d ch b t đ ng s n m t

ị ướ ẩ ẽ ầ ấ ộ ề ả ị cách có đ nh h ả   ng. Các tiêu chí v  sàn giao d ch b t đ ng s n chu n s  c n ph i

ụ ể ớ ộ ấ ộ ủ ả ị quan tâm m t cách c  th  t i quy mô c a sàn giao d ch b t đ ng s n, s  l ố ượ   ng

ỉ ơ ố ượ ầ ố ư ể nhân viên (không ch  đ n thu n là quy mô, s  l ng nhân viên t i thi u nh  quy

ấ ượ ủ ệ ậ ọ ơ ườ ứ ị đ nh c a pháp lu t hi n nay); quan tr ng h n là ch t l ủ ng c a ng ầ   i đ ng đ u

ấ ộ ấ ộ ả ả ộ ị ị sàn giao d ch b t đ ng s n, đ i ngũ nhân viên trên sàn giao d ch b t đ ng s n (đây

ế ố ế ị ớ ấ ộ ệ ị ị ẽ s  là y u t mang tính quy t đ nh t ả   i vi c xác đ nh sàn giao d ch b t đ ng s n

ẩ chu n)…

ứ ườ ấ ộ ả ị Th  hai, tăng c ng tính pháp lý cho sàn giao d ch b t đ ng s n

ị ượ ị ườ ậ ằ ạ Sàn giao d ch BĐS  đ c thành l p nh m minh b ch hóa th  tr ng BĐS,

ậ ợ ấ ạ ệ ế ị cung c p thông tin chính xác, t o thu n l ấ   i cho vi c ti n hành các giao d ch b t

ấ ộ ả ở ả ị ệ ư ẫ ộ đ ng s n. Tuy nhiên, các sàn giao d ch b t đ ng s n Vi t Nam v n ch a làm t ố   t

ấ ộ ứ ủ ư ả ả ả ượ ị ch c năng c a mình. Sàn giao d ch b t đ ng s n ch a đ m b o đ c tính minh

ể ạ ị ườ ự ề ạ ạ b ch v  thông tin trên sàn thì sao có th  t o ra s  minh b ch trên th  tr ệ   ng. Vi c

ấ ộ ế ả ả ẩ ị ừ ti n hành giao d ch các s n ph m b t đ ng s n theo chu trình khép kín t khâu cung

ớ ấ ộ ộ ố ủ ả ị ấ c p thông tin t i bán hàng c a m t s  sàn giao d ch b t đ ng s n đã đi ng ượ ạ   c l i

ấ ộ ạ ộ ủ ế ệ ả ắ ị nguyên t c ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n. Vì th , vi c nâng cao tính

ầ ứ ấ ộ ả ộ ị ế pháp lý cho sàn giao d ch b t đ ng s n là m t nhu c u b c thi t.

ể ả ể ả ậ ầ ị ấ   Vì v y, c n sát sao trong công tác ki m tra đ  đ m b o các sàn giao d ch b t

ủ ế ả ả ấ ầ ộ đ ng s n ph i cung c p đ y đ , chính xác và niêm y t công khai các thông tin liên

ủ ự ế ở ả ủ ề ặ ợ ồ quan đ n tính pháp lý c a d  án nhà . H p đ ng ho c văn b n  y quy n bán, cho

70

ở ả ở ậ ủ ấ thuê nhà , b ng giá bán, giá cho thuê nhà có đóng d u xác nh n c a ch  đ u t ủ ầ ư

ự ệ ầ ả ậ ỹ và biên b n nghi m thu k  thu t đã xây d ng xong ph n móng. Ngoài ra, sàn giao

ấ ộ ỉ ượ ổ ả ứ ở ơ ở ợ ị d ch b t đ ng s n ch  đ c t ch c bán nhà ả ủ   ồ  trên c  s  h p đ ng, văn b n  y

ệ ề ớ ở ủ ầ ư quy n đã ký v i doanh nghi p có nhà và sau khi ch  đ u t ự  đã xây d ng xong

ữ ề ầ ấ ượ ị ị ph n móng. Đây là nh ng v n đ  đã đ ị c quy đ nh trong Ngh  đ nh 71/2010/NĐ­CP

ướ ẫ ậ ở h ng d n Lu t Nhà .

ả ẽ ị ế ạ ộ ấ ộ ư ậ ủ ị Nh  v y, ho t đ ng c a các sàn giao d ch b t đ ng s n s  b  si ặ ơ   t ch t h n,

ấ ộ ạ ộ ữ ụ ể ả ị ậ ẽ ị nh ng sàn giao d ch b t đ ng s n nào ho t đ ng theo ki u ch p gi t s  b  th ị

ườ ả tr ng đào th i.

ứ ự ố ệ ả ấ Th  ba, th c hi n th ng nh t trong công tác qu n lý nhà n ướ ố ớ   c đ i v i

ấ ộ ả ị sàn giao d ch b t đ ng s n

ấ ộ ụ ể ị ướ ị ườ ả ả Sàn giao d ch b t đ ng s n là công c  đ  Nhà n c qu n lý th  tr ấ   ng b t

ể ự ấ ộ ứ ể ệ ả ị ủ   ả ộ đ ng s n. Đ  sàn giao d ch b t đ ng s n có th  th c hi n đúng ch c năng c a

ủ ầ ả ướ ệ ả ự mình thì c n có s  qu n lý c a Nhà n c. Tuy nhiên, hi n nay công tác qu n lý

ướ ố ớ ấ ộ ấ ậ ề ả ị Nhà n c đ i v i sàn giao d ch b t đ ng s n còn nhi u b t c p.

ệ ả ơ ị ướ ố ớ ị Theo quy đ nh hi n hành, c  quan qu n lý Nhà n c đ i v i sàn giao d ch

ả ở ươ ự ụ ả ả ơ ộ ấ ộ b t đ ng s n Trung ị   ng là C c qu n lý nhà­ B  Xây d ng, c  quan qu n lý đ a

ươ ư ế ự ữ ệ ấ ả ở ưở ph ng là S  xây d ng. Vi c phân c p qu n lý nh  th  nh ng t ẽ ạ ng s  t o ra s ự

ậ ợ ứ ạ ư ướ ợ h p lý và thu n l i nh ng th c t ự ế ạ ở  l i tr  nên nhiêu khê, ph c t p. Tr ế   c khi ti n

ả ử ồ ơ ạ ộ ấ ộ ồ ị ả hành ho t đ ng, sàn giao d ch b t đ ng s n ph i g i h  s  bao g m đăng ký kinh

ạ ộ ề ở ự ế ị ươ ự ở ị doanh và quy ch  ho t đ ng v  S  Xây d ng đ a ph ng. S  Xây d ng đ a ph ươ   ng

ể ố ự ư ệ ả ấ ộ ẽ s  có trách nhi m báo cáo B  Xây d ng đ  th ng nh t qu n lý và đ a lên website

ấ ộ ả ạ ị ệ ủ c a M ng các sàn giao d ch b t đ ng s n Vi ỉ ấ   t Nam. Quá trình này không ch  m t

ứ ạ ả ủ ủ ụ ể ề ậ ờ ở ơ nhi u th i gian mà th  t c ki m tra cũng tr  nên ph c t p h n. H u qu  c a nó

ệ ậ ố ố ớ đ i v i các doanh nghi p, cá nhân mu n thành l p sàn giao d ch ị BĐS s  t o ra tâm ẽ ạ

ạ ế ố ớ ủ ụ ướ ệ ả ắ lý ng i ti n hành các th  t c hành chính; đ i v i Nhà n ắ   c vi c qu n lý, n m b t

ự ế ủ ủ ề ậ ị ẽ ặ thông tin c a các sàn giao d ch cũng s  g p nhi u khó khăn. S  ti p c n c a các

ớ ướ ự ệ ả ơ sàn giao d ch ị BĐS v i Nhà n c luôn ph i th c hi n qua các c  quan trung gian.

ư ậ ừ ừ ế ả ả ả ả ộ ề ờ Nh  v y, v a không đ m b o ti n đ  v  th i gian v a không đ m b o tính chính

71

ủ xác c a thông tin.

ể ấ ộ ử ự ế ả ầ ơ Có th  th y, c n xây d ng c  ch  “m t c a” trong công tác qu n lý Nhà

ướ ố ớ ấ ộ ả ướ ệ n ị c đ i v i các sàn giao d ch b t đ ng s n. Nhà n ắ c nên cân nh c vi c thành

ấ ộ ộ ơ ự ả ả ộ ị ề ậ l p m t c  quan chuyên trách qu n lý v  sàn giao d ch b t đ ng s n tr c thu c B ộ

ọ ấ ự ề ẽ ả ơ ớ ệ ổ ứ Xây d ng. Đây s  là c  quan qu n lý m i v n đ  liên quan t i vi c t ạ    ch c và ho t

ấ ộ ư ậ ẽ ả ủ ả ả ị ượ ệ ế ộ đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n. Nh  v y, s  đ m b o đ ậ   c vi c ti p c n

ữ ộ ướ ớ ấ ộ ủ ụ ả ị ự ế m t cách tr c ti p gi a Nhà n c v i các sàn giao d ch b t đ ng s n. Th  t c hành

ẽ ượ ả ả ẽ ặ ề ị chính s  đ ấ ộ c c i cách, các sàn giao d ch b t đ ng s n s  g p nhi u thu n l ậ ợ ơ   i h n

ủ ụ ế ậ ổ ướ ẽ ự ả trong khâu ti n hành th  t c thành l p, thay đ i… Nhà n ế c s  tr c ti p qu n lý

ấ ộ ả ị ườ ể ế các sàn giao d ch b t đ ng s n, th ng xuyên ki m tra, giám sát và ti n hành x ử

ạ ạ ả ph t khi có vi ph m x y ra.

ứ ư ề ử ạ ố ớ ế ạ ị ỉ Th  t , đi u ch nh ch  tài x  ph t vi ph m đ i v i sàn giao d ch BĐS,

ậ ơ ạ ộ ể ể ủ ị thành l p c  quan chuyên ngành đ  ki m tra ho t đ ng c a các sàn giao d ch

ả ấ ộ b t đ ng s n

ộ ấ ạ ộ ứ ề ệ ạ ố ố M t v n đ  khá nh c nh i hi n nay đó là tình tr ng ho t đ ng “nh n nháo”

ậ ở ổ ế ấ ộ ạ ả ị ủ c a các sàn giao d ch b t đ ng s n. Vi ph m pháp lu t tr  nên ph  bi n và không

ừ ở ấ ộ ơ ả ả ị ng ng tăng lên các sàn giao d ch b t đ ng s n. Nguyên nhân c  b n là do Nhà

ướ ạ ủ ứ ố ớ ư ử ữ ủ ế ạ n c ch a có nh ng ch  tài x  ph t đ  s c răn đe đ i v i các vi ph m c a sàn

ấ ộ ư ữ ế ẹ ệ ạ ả ị ả   ử giao d ch b t đ ng s n. Nh ng ch  tài x  ph t hi n nay còn quá nh , ch a đ m

ặ ượ ứ ệ ạ ạ ớ ỉ ả b o ngăn ch n đ ấ c vi ph m. M c ph t cao nh t hi n nay cũng m i ch  lên t ớ   i

ạ ổ ộ ố ả ợ ồ ớ ậ 70.000.000 đ ng và m t s  hình ph t b  sung. So v i kho n l i nhu n mà các sàn

ấ ộ ể ả ị ượ ứ ấ ẳ ạ giao d ch b t đ ng s n có th  thu đ c thì m c ph t này ch ng th m vào đâu.

ử ế ể ạ ỏ   Thêm vào đó, công tác ki m tra, giám sát và ti n hành x  ph t cũng vô cùng l ng

ụ ể ạ ộ ủ ữ ệ ị ẻ l o. Không có nh ng quy đ nh c  th  trong vi c rà soát ho t đ ng c a các sàn giao

ộ ị ườ ư ơ ị d ch trên đ a bàn m t cách th ng xuyên. Cũng ch a có c  quan chuyên trách đ ể

ự ự ệ ệ ề ệ ở ồ ư   ả th c hi n vi c này. S  xây d ng khi ph i ôm đ m quá nhi u công vi c cũng ch a

ử ệ ệ ế ể ầ sát sao trong vi c ti n hành công tác này. G n đây, vi c ki m tra và x  lý các sàn

ả ị ượ ư ữ ạ ớ ọ ơ ấ ộ giao d ch b t đ ng s n đã đ ệ   c chú tr ng h n. Nh ng so v i nh ng vi ph m hi n

ố ỏ ể ẫ ỉ ư nay thì v n ch  nh  “mu i b  b ”.

ề ậ ở ư ề ế ả ơ ị Nh  đã đ  c p trên, n u có c  quan chuyên trách qu n lý v  sàn giao d ch

72

ộ ơ ụ ậ ự ệ ệ ả ể   ấ ộ b t đ ng s n thì cũng nên có m t c  quan chuyên th c hi n nhi m v  h u ki m

ạ ộ ấ ộ ệ ả ấ ị ị ố ớ đ i v i các sàn giao d ch b t đ ng s n. Ch u trách nhi n c p phép ho t đ ng cho

ấ ộ ệ ả ả ị ị ạ ộ   các sàn giao d ch b t đ ng s n thì cũng ph i ch u trách nhi m giám sát ho t đ ng

ấ ộ ẽ ườ ả ơ ị ủ c a các sàn giao d ch b t đ ng s n. C  quan này s  th ể   ế ng xuyên ti n hành ki m

ố ớ ấ ộ ử ệ ả ạ ạ ị ế   tra, phát hi n và x  lý vi ph m đ i v i các sàn giao d ch b t đ ng s n vi ph m. K t

ạ ộ ử ử ệ ế ạ ạ ạ ớ ợ h p v i vi c nâng cao ch  tài x  ph t, ho t đ ng x  ph t vi ph m hành chính s ẽ

ừ ủ ữ ệ ầ ặ ạ ả ơ ạ đ t hi u qu  cao h n. T  đó, góp ph n ngăn ch n nh ng vi ph m c a các sàn giao

ấ ộ ả ươ ị d ch b t đ ng s n trong t ng lai.

ơ ế ấ ộ ứ ả ị ế ữ Th  năm, ban hành c  ch  liên k t gi a các sàn giao d ch b t đ ng s n

ấ ộ ạ ộ ỏ ẻ ệ ả ị Các sàn giao d ch b t đ ng s n hi n nay ho t đ ng còn nh  l , manh mún,

ế ớ ự ư ạ ấ m nh ai n y làm, ch a có s  liên k t v i các sàn giao d ch ị BĐS khác. Đôi khi còn

ự ạ ữ ế ạ ệ ạ có s  c nh tranh thi u lành m nh gi a các sàn giao d ch ị BĐS, gây thi ả   t h i cho b n

ữ ế ế ả thân sàn giao d ch ế ơ ị BĐS và c  khách hàng. Vì th , c  ch  liên k t gi a các sàn giao

ấ ầ ế ị BĐS là r t c n thi d ch t.

ự ế ể ướ ớ ụ ị Trong th c t , đ  h ng t ấ ộ   i m c đích liên thông các sàn giao d ch b t đ ng

ấ ộ ự ạ ả ầ ộ ị ả s n, B  Xây d ng đã yêu c u các sàn giao d ch b t đ ng s n tham gia m ng các sàn

ấ ộ ấ ộ ả ạ ả ị ị giao d ch b t đ ng s n. Ngày 16/4/2011, m ng các sàn giao d ch b t đ ng s n Vi ệ   t

ạ ộ ế ế ể ạ ạ ổ ờ   Nam đã t ng k t ho t đ ng năm 2010 và tri n khai k  ho ch năm 2011. T i th i

ả ướ ể ư ơ ớ ị đi m đó, c  n c có 750 sàn giao d ch ỉ ị BĐS nh ng m i ch  có 209 đ n v  tham gia

ự ắ ạ m ng sàn giao d ch ị BĐS, trong đó khu v c phía Nam có 99 thành viên, phía B c là

ấ ộ ề ả ạ ị ệ 103 và mi n Trung là 7. M ng các sàn giao d ch b t đ ng s n Vi t Nam thu hút

ượ ầ ệ ượ ườ ậ ả ớ đ c g n 4 tri u l t ng ề   ầ i truy c p, tăng kho ng 1.4 l n so v i năm 2009. Nhi u

ề ị ườ ấ ộ ậ ủ ả ướ thông tin v  th  tr ng b t đ ng s n, chính sách pháp lu t c a Nhà n c đ ượ   c

ườ ặ ệ ề nhi u ng ậ i truy c p. Đ c bi ề t các thông tin v  các sàn giao d ch ị BĐS đã đăng ký

ủ ề ạ ộ ườ ượ ậ ậ ạ ệ và đ  đi u ki n ho t đ ng th ng xuyên đ ẫ   c c p nh t. Tuy nhiên m ng v n

ư ượ ế ớ ư ư ượ ệ ch a làm đ c vi c liên k t v i các sàn giao d ch ị BĐS, ch a đ a đ ữ c nh ng con

ể ể ị ố ụ ể ề s  c  th  v  giao d ch trong ngày, trong tháng, trong quý đ  khách hàng có th  truy

30  DiaOcOnline.vn   ­   Theo   Báo   Xây   D ng   (2011),   “Các   sàn   giao   d ch   b t   đ ng   s n   s   liên   thông”, ự http://www.diaoconline.vn, ngày 19/04/2011.

73

c pậ 30.

ướ ụ ể ữ ự ạ ầ ơ ị Tr ệ   c th c tr ng đó, c n có nh ng quy đ nh c  th , rõ ràng h n trong vi c

ệ ơ ế ấ ộ ự ữ ự ế ế ả ị ả   th c hi n c  ch  liên k t gi a các sàn giao d ch b t đ ng s n. S  liên k t này ph i

ơ ở ự ỏ ấ ộ ữ ả ậ ị ự d a trên c  s  s  th a thu n gi a các sàn giao d ch b t đ ng s n, trong khuôn kh ổ

ủ ả ướ ị ự s  qu n lý c a Nhà n ấ ộ   c. Thông qua đó, thông tin trên các sàn giao d ch b t đ ng

ẽ ề ấ ọ ộ ố ả ẽ ượ s n s  đ c sàng l c m t cách rõ ràng, th ng nh t và chính xác. Đây s  là ti n đ ề

ệ ố ấ ộ ự ể ả ộ ị cho s  phát tri n sàn giao d ch b t đ ng s n m t cách có h  th ng, nâng cao tính

ả ủ ệ ệ chuyên nghi p và hi u qu  c a sàn giao d ch ị BĐS.

ứ ườ ạ ộ ủ ể Th  sáu, tăng c ng công tác thanh tra, ki m tra ho t đ ng c a các sàn

ấ ộ ả ị giao d ch b t đ ng s n.

ấ ộ ệ ả ị ượ ậ ồ ạ Sàn giao d ch b t đ ng s n hi n nay đ ộ c l p ra m t cách “ ư   t” nh ng

ổ ế ạ ộ ư ệ ạ ậ ả ho t đ ng còn ch a hi u qu , vi ph m pháp lu t cũng khá ph  bi n. Tuy nhiên,

ự ế ử ệ ệ ạ ậ ậ ầ vi c phát hi n, x  lý vi ph m trong th c t ử    còn khá ch m. Vì v y, c n x  lý

ạ ộ ố ớ ế ạ ả ọ ỉ nghiêm minh n u có sai ph m x y ra; thanh l c và đình ch  ho t đ ng đ i v i các

ạ ộ ự ế ị ả ơ ở c  s , các sàn giao d ch không còn kh  năng và không ho t đ ng trên th c t ồ   . Đ ng

ờ ề ự ạ ộ ủ ạ ậ ậ ờ ị ị th i, luôn c p nh t thông tin k p th i v  th c tr ng ho t đ ng c a các sàn giao d ch

ứ ủ ậ ợ ự ể ả ổ ộ ấ ộ b t đ ng s n trên c ng thông tin chính th c c a B  xây d ng đ  thu n l ệ   i cho vi c

ắ ắ theo dõi và n m b t sát sao.

ấ ộ ẫ ả ớ ộ ị Sàn giao d ch b t đ ng s n v n là m t mô hình còn khá m i m ẻ ở ướ  n c ta.

ấ ị ữ ế ệ ể ề ế ấ ạ ỏ Vì th , vi c còn nh ng h n ch  nh t đ nh là đi u không th  tránh kh i. V n đ ề

ể ề ế ế ạ ậ ọ ả ữ quan tr ng là dám nhìn nh n nh ng h n ch , thi u sót đ  đ  ra gi ắ   i pháp kh c

ụ ữ ế ạ ờ ớ ị ượ ữ ỉ ả ấ ph c k p th i. V i nh ng h n ch  đã đ c ch  ra, nh ng gi ề i pháp đ  xu t góp

ướ ớ ậ ề ấ ộ ư ệ ệ ả ị ầ ph n h ng t i vi c hoàn thi n pháp lu t v  sàn giao d ch b t đ ng s n nh  trên;

ấ ộ ả ằ ọ ươ ể ẽ ị Hy v ng r ng, sàn giao d ch b t đ ng s n trong t ạ   ng lai s  phát tri n lành m nh

ể ệ ộ ố ụ ề ấ ế ị ườ ơ h n, th  hi n m t cách t t nh t vai trò là công c  đi u ti t th  tr ấ ộ   ng b t đ ng

74

ị ườ ạ ầ ấ ộ ả ả s n, góp ph n minh b ch hóa th  tr ng b t đ ng s n.

Ậ Ế K T LU N

ạ ộ ủ ế ấ ộ ả ể Ho t đ ng c a các th  ch  trung gian, h  tr ỗ ợ ị ườ  th  tr ng b t đ ng s n nói

ế ố ụ ả ộ ị ị ọ chung và d ch v  sàn giao d ch đ ng s n nói riêng là y u t ầ    quan tr ng góp ph n

ị ườ ủ ạ ấ ộ ờ ủ ự ạ ả nâng cao tính minh b ch c a th  tr ng b t đ ng s n. S  ra đ i c a lo i hình kinh

ủ ể ạ ộ ỗ ợ ụ ủ ự ộ ị doanh d ch v  này có tác đ ng h  tr  tích c c cho ho t đ ng c a các ch  th  kinh

ờ ạ ấ ộ ả ạ   doanh b t đ ng s n. LKDBĐS năm 2014 ra đ i, t o hành lang pháp lý cho ho t

75

ụ ụ ắ ầ ị ượ ữ ế ộ đ ng d ch v  SGDBĐS, đã ph n nào kh c ph c đ ạ   c nh ng y u kém trong ho t

ị ướ ạ ộ ụ ể ị ộ đ ng SGDBĐS, đ nh h ng cho ho t đ ng d ch v  trên SGDBĐS phát tri n lành

ạ m nh.

ị ườ ể ầ ệ ờ Sau g n 20 năm ra đ i và phát tri n th  tr ng BĐS Vi ữ   t Nam đã có nh ng

ề ớ ế ố đóng góp to l n cho n n kinh t qu c dân. Tuy nhiên TT BĐS còn nhi u t n t ề ồ ạ   i,

ệ ượ ể ề ị ườ ầ ị đi n hình là hi n t ng giao d ch ng m, các thông tin v  th  tr ng không đ ượ   c

ể ạ ạ công khai làm cho TT BĐS phát tri n không minh b ch và không lành m nh. Vì

ầ ấ ế ự ệ ệ ả ậ v y, yêu c u c p thi ạ   t là ph i th c hi n các bi n pháp làm cho TT BĐS lành m nh

và minh b ch.ạ

ả ụ ồ ạ ủ ị ườ ể ữ ị ộ M t gi ắ i pháp đ  kh c ph c t n t i c a th  tr ủ   ng đó là nh ng quy đ nh c a

ậ ạ ơ ở ự ị ờ ủ pháp lu t t o c  s  pháp lí cho s  ra đ i c a các sàn giao d ch BĐS. Tuy nhiên qua

ự ế ạ ộ ủ ệ ệ ấ ạ ấ th c t ề    cho th y hi n tr ng ho t đ ng c a các SGD BĐS hi n nay còn r t nhi u

ậ ợ ụ ẽ ở ủ ậ ể ạ ộ ề ấ ậ b t c p, có nhi u hành vi lách lu t, l i d ng k  h  c a pháp lu t đ  ho t đ ng.

ạ ộ ệ ượ ẩ ở ộ Các SGD ho t đ ng không theo m t quy trình chu n. S  dĩ có hi n t ng này là do

ế ướ ư ệ ệ ẫ cho đ n nay nhà n ả   ả c v n ch a có bi n pháp qu n lí các SGD BĐS hi u qu .

ữ ự ạ ườ ế ướ Chính nh ng th c tr ng trên mà ng i vi ớ t m i có h ạ ộ   ứ ề ng nghiên c u v  ho t đ ng

ả ướ ố ớ ụ ề ậ ủ qu n lí c a nhà n ơ ả   c đ i v i các SGD BĐS. Đ  tài t p trung vào m c tiêu c  b n

ạ ộ ủ ệ ề ấ ạ ươ ả là: Phân tích hi n tr ng ho t đ ng c a các SGD BĐS và đ  xu t ph ng án qu n lí

ướ ố ớ ể ệ ả ọ ệ ủ c a nha n c đ i v i các SGD BĐS hi u qu  và khoa h c, đ  TT BĐS Vi t Nam

ạ ộ ướ ạ ộ ả ổ có m t m ng l ệ i các SGD BĐS ho t đ ng hi u qu  trong khuôn kh  pháp lí.

ề ặ ề ề ậ ỏ ữ ề ấ V  m t lí lu n, đ  tài đ  tài làm sáng t ề ơ ả  nh ng v n đ  c  b n v  BĐS, TT

ơ ả ữ ề ộ BĐS, nh ng n i dung c  b n v  SGD BĐS.

ề ặ ạ ộ ự ự ề ễ ạ ả V  m t th c ti n: Đ  tài phân tích th c tr ng ho t đ ng qu n lí nhà n ướ   c

ạ ộ ự ủ ạ ố ớ đ i v i các SGD BĐS thông qua th c tr ng ho t đ ng c a các SGD BĐS. và đúc rút

ệ ổ ứ ủ ướ ả kinh nghi m t ch c và qu n lí SGD BĐS c a n c ngoài.

ơ ở ứ ự ề ạ ấ ậ ươ Trên c  s  lí lu n và th c tr ng nghiên c u, chúng có đ  xu t ph ng án

ả ướ ố ớ ộ ố ế ồ ủ qu n lí c a nhà n ị ể ệ   ờ c đ i v i các SGD BĐS đ ng th i có m t s  ki n ngh  đ  vi c

ả ượ ả ơ ệ qu n lí các SGD BĐS đ c hi u qu  h n.

ứ ứ ề ệ ậ ắ ơ ố ớ   Qua vi c nghiên c u đ  tài, chúng em đã có nh n th c sâu s c h n đ i v i

ộ ố ụ ề ấ ả ể ầ ị ị d ch   v   SGDBĐS   và   đ   xu t   m t   s   gi i   pháp   góp   ph n   phát   tri n   d ch   v ụ

76

ị ườ ạ ư ệ ấ ộ ả SGDBĐS trong giai đo n th  tr ng b t đ ng s n “đóng băng” nh  hi n nay. Năm

ị ườ ế ể ề ấ ầ 2015, th  tr ị ườ BĐS đã có nhi u bi n chuy n, th  tr ng ng đang “ m d n” lên, các

ề ể ị ướ ự ế ầ ị giao d ch đang phát tri n theo chi u h ớ   ng gia tăng; nhu c u giao d ch tr c ti p v i

ủ ầ ư ủ ồ ạ ớ ị ch  đ u t ẫ  c a khách hàng v n song song t n t i v i giao d ch trên SGDBĐS. Theo

ụ ị ớ ụ ẽ ọ ị đó, d ch v  môi gi ữ   i trên SGDBĐS đã, đang và s  luôn là d ch v  quan tr ng, h u

ể ủ ẩ ự ích thúc đ y s  phát tri n c a th  tr ị ườ BĐS.  ng

Ụ Ả Ệ DANH M C TÀI LI U THAM KH O

1) Lu t kinh doanh b t đ ng s n năm 2014

ấ ộ ậ ả

2) Lu t kinh doanh b t đ ng s n năm 2006

77

ấ ộ ậ ả

3) Ngh  đ nh s  76/2015/NĐ­CP ban hành ngày 10/09/2015 quy đ nh chi ti

ị ị ố ị ế t thi hành

ộ ố ề ủ ấ ộ ả ậ m t s  đi u c a Lu t Kinh doanh b t đ ng s n.

4) Ngh  đ nh 121/2013/NĐ­ CP bao g m các hành vi vi ph m các quy đ nh c a pháp

ị ị ủ ạ ồ ị

ậ ề ạ ộ ấ ộ ủ ả ậ ị lu t v  thành l p và ho t đ ng c a sàn giao d ch b t đ ng s n.

5) Thông t

ư ố ề ướ ộ ố ộ ự ệ ẫ s  13/2008/TT­BXD v  h ủ   ng d n th c hi n m t s  n i dung c a

ị ị ủ ủ ố ị Ngh  đ nh s  153/2007/NĐ­CP ngày 15 tháng 10 năm 2007 c a Chính ph  quy đ nh

ế ướ ấ ộ ả ậ ẫ chi ti t và h ng d n thi hành Lu t Kinh doanh b t đ ng s n

6) TS Doãn H ng Nhung (2009), Hoàn thi n pháp lu t v  sàn giao d ch kinh doanh

ậ ề ệ ồ ị

ả ở ệ ạ ọ ộ ố ộ ấ ộ b t đ ng s n Vi t Nam, NXB Đ i h c Qu c gia Hà N i, Hà N i.

7) TS Nguy n Quang Tuy n, TS Tr n Quang Huy (2009), Giáo trình Pháp lu t v

ế ễ ầ ậ ề

ấ ộ ư ả ộ Kinh doanh b t đ ng s n, NXB T  pháp, Hà N i.

8) Nguy n Quang Tuy n (2012), Pháp lu t v  kinh doanh d ch v  b t đ ng s n

ụ ấ ộ ậ ề ế ễ ị ả ở

ệ Vi ộ ư t Nam, NXB T  pháp, Hà N i

Ộ Ộ Ấ Ả Ị ị Ữ   9) Văn Th  Anh, “SÀN GIAO D CH B T Đ NG S N – M T TRONG NH NG

Ộ Ủ Ả ƯỚ Ố Ớ Ị ƯỜ Ấ N I DUNG QU N LÝ C A NHÀ N C Đ I V I TH  TR Ộ   NG B T Đ NG

Ả ự ả ưở ọ S N”, công trình d  thi gi i th ứ ng “sinh viên nghiên c u khoa h c năm 2009”,

ẫ ng ườ ướ i h ầ ng d n TS Tr n Quang Anh.

10) Nguy n Th  Nhung (2010), Pháp lu t v  c  c u t

ậ ề ơ ấ ổ ễ ị ứ ủ ạ ộ  ch c và ho t đ ng c a sàn

ấ ộ ả ạ ị ệ ậ ố ệ ế giao d ch B t đ ng s n t i Vi t Nam”, Khóa lu n t t nghi p, Khoa Kinh t ạ   , Đ i

ộ ậ ọ h c Lu t Hà N i.

ậ ề ị ụ ễ ể ị ớ ấ ộ ả ệ 11) Nguy n Th  Hi n, “Hoàn thi n pháp lu t v  d ch v  môi gi i b t đ ng s n trên

ấ ộ ả ở ị ệ ậ ọ ạ ậ sàn giao d ch kinh doanh b t đ ng s n Vi t Nam”, Lu n văn th c sĩ lu t h c năm

ẫ ồ 2015, ng ườ ướ i h ng d n PGS.TS Doãn H ng Nhung.

ề ạ ả ấ ồ ấ ộ 12) H  Quang Huy (2011), “Đăng ký b t đ ng s n và v n đ  minh b ch hóa thông

ấ ộ ủ ề ạ ả tin v  tình tr ng pháp lý c a b t đ ng s n”, đăng trên http://moj.gov.vn vào ngày

21/10/2011.

ấ ộ ế ầ ả ị ả   13) Thúy Ngân/Info TV (2012), “Yêu c u báo cáo k t qu  giao d ch b t đ ng s n

qua sàn”, http://vov.vn, ngày 04/07/2012.

14) Trung Kiên (2012), Báo cáo giao d ch qua sàn giao d ch b t đ ng s n: M t b

ấ ộ ả ị ị ộ ướ   c

78

ế ti n m i, ớ http://tinnhanhchungkhoan.vn , (ngày 24/7/2012).

15) Hoàng   Lan   (2013),   Không   th   b   m c   th   tr

ể ặ ỏ ị ườ ấ ộ ả   ng   b t   đ ng   s n,

http://www.vnexpress , (ngày 02/4/2013).

16) Di u Vy, “Nhìn l

ệ ạ ị ườ ủ ầ ỳ ấ ộ ả i các chu k  thăng tr m c a th  tr ng b t đ ng s n”, đăng

ngày 15/02/2012 lúc 22:00 trên :

http://thongtinduan.vn/index.php?option=com_content&view=article&id=5471:nhin­

li­cac­chu­k­thng­trm­ca­th­trng­bs&catid=8:chinh­sach­phap­ly&Itemid=7

ớ ả ả ậ ị ệ ấ ộ 17) Bùi Hoà (2014), Lu t kinh doanh b t đ ng s n 2014 – quy đ nh m i b o v

ề ợ ủ ườ ấ ộ ả ươ quy n l i c a ng i mua, thuê mua b t đ ng s n hình thành trong t ng lai,

http://www.vuanhlaw.com.vn , (ngày 17/12/2014).

18) Ng c Mai (2014), Giao d ch qua sàn b t đ ng s n: Không qu n đ

ấ ộ ả ượ ả ọ ị ỏ c thì b ,

http://www.tienphong.vn , (ngày 19/6/2014).

19) Kim Ngân (2014), Giao d ch b t đ ng s n qua sàn: C n b  sung thêm quy

ấ ộ ả ầ ổ ị

ể ả ặ ị đ nh đ  qu n lý ch t ch , ẽ http://congan.com.vn , (ngày 11/3/2014).

20) Tr n Cao Th c – Ph m Minh Hoàng (2014), VPLS Trí & c ng s , “Chính

ự ứ ầ ạ ộ

ố ớ ấ ộ ả ị sách đ i v i sàn giao d ch b t đ ng s n”, http://www.diaocvietnam.org.vn ,

79

(ngày 14/5/2014).