Khóa luận tốt nghiệp đại học: Vận dụng quan điểm tích hợp vào dạy học môn Ngữ văn – phần văn học nước ngoài ở trường THPT

Luận văn này tập trung vào việc áp dụng quan điểm tích hợp trong dạy học đọc hiểu văn bản, đặc biệt là phần văn học nước ngoài, tại các trường trung học phổ thông (THPT). Bối cảnh là yêu cầu đổi mới giáo dục ở Việt Nam nhằm đáp ứng sự phát triển của xã hội, trong đó quan điểm tích hợp được coi là một xu thế giáo dục hiện đại. Tác giả nhận thấy rằng, dù môn Ngữ văn ở THPT bao gồm ba phân môn (Tiếng Việt, Làm văn, Đọc văn), việc giảng dạy chúng còn rời rạc, thiếu sự liên kết cần thiết. Do đó, việc vận dụng quan điểm tích hợp không chỉ giúp học sinh phát triển năng lực giải quyết vấn đề, mà còn làm cho việc học tập trở nên ý nghĩa hơn, đồng thời nâng cao chất lượng dạy học môn Ngữ văn nói chung và phần văn học nước ngoài nói riêng.

Công trình này hướng tới các đối tượng chính là giáo viên môn Ngữ văn ở bậc Trung học phổ thông, sinh viên ngành Sư phạm Ngữ văn và các nhà nghiên cứu giáo dục quan tâm đến việc đổi mới phương pháp giảng dạy, đặc biệt là việc áp dụng quan điểm tích hợp trong dạy học đọc hiểu văn học.

Luận văn trình bày một nghiên cứu sâu về việc vận dụng quan điểm tích hợp trong dạy học đọc hiểu văn bản, tập trung vào phần văn học nước ngoài tại cấp THPT. Nghiên cứu xuất phát từ nhu cầu đổi mới giáo dục ở Việt Nam, nhấn mạnh rằng quan điểm tích hợp là xu thế giáo dục hiện đại, giúp phát triển năng lực giải quyết vấn đề và làm cho việc học tập trở nên ý nghĩa hơn so với việc học các môn riêng lẻ. Tác giả chỉ ra rằng, trong môn Ngữ văn THPT, các phân môn Tiếng Việt, Làm văn và Đọc văn hiện còn rời rạc, chưa có sự gắn kết chặt chẽ.

Luận văn được cấu trúc thành ba chương chính: Chương 1 trình bày lý thuyết về quan điểm tích hợp, định nghĩa khái niệm, nguyên tắc, mục đích và đặc điểm của dạy học tích hợp, cũng như vai trò của nó trong môn Ngữ văn. Chương này nhấn mạnh tính lấy người học làm trung tâm, định hướng kết quả đầu ra và phát triển năng lực thực hiện. Chương 2 đi sâu vào việc vận dụng quan điểm tích hợp trong dạy học đọc hiểu văn bản, cụ thể là phần văn học nước ngoài ở THPT. Tác giả đề xuất các nguyên tắc tích hợp, bao gồm tích hợp với giờ Tiếng Việt (ngôn ngữ là chất liệu của văn học), tích hợp với giờ Làm văn (Làm văn là thực hành của Đọc văn), tích hợp nội bộ phân môn đọc văn (liên kết các bài đọc văn) và tích hợp liên môn với các môn học khác (lịch sử, văn hóa, xã hội, triết học...). Chương 3 là phần thực hành, thiết kế các bài giảng minh họa cho việc dạy học đọc hiểu văn bản văn học nước ngoài theo quan điểm tích hợp. Các ví dụ được đưa ra từ các tác phẩm cụ thể trong chương trình Ngữ văn THPT như "Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng" của Lý Bạch, "Ba cống hiến vĩ đại của Các Mác" của Ăng-ghen và "Thuốc" của Lỗ Tấn, nhằm minh họa cách thức tích hợp kiến thức và kỹ năng trong quá trình giảng dạy.

Kết quả nghiên cứu khẳng định quan điểm tích hợp là cần thiết để nâng cao hiệu quả dạy học, đặc biệt trong việc giúp học sinh liên hệ kiến thức và phát triển tư duy toàn diện. Luận văn cung cấp những nguyên tắc và gợi ý cụ thể để giáo viên THPT có thể vận dụng quan điểm tích hợp một cách hiệu quả trong giảng dạy văn học nước ngoài.