Kiến thức cơ bn v du nhờn động cơ
Động cơ đốt trong (động cơ xe gắn máy) hoạt động da trên nguyên lý hn hp
xăng và khí được đốt cháy trong buồng đốt nh tia lửa điện đánh ra từ bu-gi.
Công năng sinh ra từ quá trình đốt này làm piston di chuyn tnh tiến trong xi-
lanh và thông qua cơ cấu truyền động làm quay bánh sau.Tiết kim nhiên liu,
thân thin với môi trường, công sut cao là những tiêu chí hàng đầu ca Honda khi
nghiên cu và phát trin các dòng động cơ của mình.
Để làm được điều đó, chúng tôi luôn n lc ci tiến, nhm càng ngày càng nâng
cao hiu suất đốt nhiên liu cũng như giảm thiu s thất thoát năng lượng. Hot
động nghiên cu và phát trin du nhớt động cơ đóng vai trò hết sc quan trng
trong quá trình này. Về cơ bản, du nhớt động cơ có 5 tác dụng như sau:
Tác dụng bôi trơn
Trước tiên, du nht có tác dụng bôi trơn, giúp cho piston di chuyn lên xung
mt cách nh nhàng, êm ái trong lòng xi-lanh. Động cơ được cu thành t rt
nhiu các chi tiết kim loại như piston, trục cam, xu-páp... Khi động cơ vận hành,
lc ma sát gia các b phn này vi nhau là rt ln. H thống bơm sẽ phun du
nht vào mọi ngóc ngách bên trong động cơ để to thành lớp đệm trơn trên b mt
tiếp xúc gia các chi tiết, làm gim lực ma sát và tăng hiệu sut vận hành. Đồng
thi, vic hn chế tiếp xúc trc tiếp gia các chi tiết giúp gim thiu s mài mòn
các b mt kim loi, có tác dng bo vvà tăng tuổi th của động cơ.
2 . Tác dng làm mát
Khi động cơ hoạt động, nhiệt lượng ta ra t quá trình đốt cháy nhiên liu là rt
ln. Nh quy trình luân chuyn liên tc, du nht s có tác dng làm mát, tránh
được tình trạng động cơ b quá nhit hay cháy piston.
3. Tác dng làm kín
Khi động cơ vận hành, du nhớt như một lớp đệm mềm không định hình bt kín
khe h gia piston và thành xi-lanh để áp sut sinh ra trong quá trình đốt cháy
nhiên liu không b tht thoát.
4. Tác dng làm sch
Quá trình đốt cháy nhiên liệu đương nhiên sẽ sn sinh ra muội đọng lại trong động
cơ, tác dụng tiếp theo ca du nht chính là cun trôi và làm sch nhng mui
bám này.
5. Tác dng chng g
B mt ca các chi tiết kim loại trong động cơ được bao bc bng mt màng du
mng có tác dng hn chế s tiếp xúc với không khí, tránh được hin tượng ôxy
hóa dẫn đến han g.
Các cht ph gia
Nhằm nâng cao hơn những tính năng, tác dng nói trên, du nhớt động cơ được b
sung thêm rt nhiu cht ph gia khác. Các cht ph gia này thuc nhiu chng
loi khác nhau và tôi ch xin gii thiệu dưới đây một s loi tiêu biu:
1. Ph gia làm sch có tác dng chống đóng cặn các-bon hay mui. Cht ph gia
này s bao bc các phn t các-bon hay mui sinh ra trong quá trình đốt nhiên liu
và gi trng thái vô hi khi tách ri và phân tán chúng riêng r trong du nht.
2. Ph gia chống ăn mòn to 1 lp màng du trên b mt chi tiết kim loi, tránh
cho chi tiết băn mòn bi hiện tượng ôxy hóa.
3. Ph gia nâng cao tr s nht có tác dng ổn định độ nht ca dầu, đảm bo kh
năng bôi trơn và không bị ảnh hưởng bi nhiệt độ.
Như vậy các bn có th thy rằng để chế to ra nhng loi du nhớt động cơ có
tính năng, chất lượng tốt, đòi hi rt công phu nghiên cu và ci tiến ca các nhà
sn xut.
Bo trì, bảo dưỡng
Cùng vi thi gian s dng thì khả năng bôi trơn và bảo vệ động cơ của du nht
cũng dần dn b suy gim. Nếu c tiếp tc s dng thì s dn ti gim tui th ca
động cơ.
Do đó, để đảm bo khả năng vận hành ổn đnh ca xe thì các bn cn thc hin
chế độ thay du định kỳ. Đối vi xe mi, các bn nên thay du sau
500km~1000km đầu tiên đ loi b nhng mt kim loi có th còn sót li sau qua
trình chế to. Thi hn thay du khuyến cáo cho các ln tiếp theo có th khác nhau
tùy theo tng loi xe nên các bn hãy tham kho kỹ Sách hướng dn s dng kèm
theo xe ca các bn.
Ngoài ra, vic kiểm tra định kỳ lượng dầu trong động cơ xem có còn đủ mc cho
phép không cũng hết sc cn thiết.
Tiêu chun cho du nhớt động cơ
Có mt s quy chun nhm khẳng định, đảm bo chất lượng và đặc tính cho đu
nht. Mi chai du chính hãng Honda đều ghi rõ những đặc tính này.
Tiêu chun API: Là tiêu chun v chất lượng được quy định bi Vin nghiên cu
du m M. Tiêu chun này bắt đầu t ký hiệu SA và nay đã được nâng lên mc
SL, SJ mà trong đó chữ S biu thị cho động cơ xăng, chữ J biu th cp chất lượng.
Phân hng cp chất lượng được bắt đầu bằng A và nay đã tiến hóa đến mc L.
Tiêu chun SAE: Là tiêu chun phân loi dầu theo độ nhớt (được hiểu là độ cng
và độ mm ca dầu). Đối vi du nht đa cấp, tiêu chun này cu thành t 2 yếu t,
tr sđặc tính ca du tại điều kin nhiệt độ thp và tr s này ti nhiệt độ cao. Ví
d, ti hình bên nó s là ký hiu 10W-30.
Tiêu chun JASO: Là tiêu chun dành cho du nht ca xe gn máy 4 thì được
quy định bi T chc tiêu chun Ôtô Xemáy Nht Bản. Thông thường, tiêu chun
này được chia ra thành 2 loại là MA và MB. Nhưng cách phân loại này ch th
hiện đặc tính sn phm khác nhau ch không liên quan ti chất lượng ca du.
Tiêu chun riêng ca Honda: Là tiêu chuẩn đưc thng nht trên toàn thế gii
nhưng với mức độ nghiêm ngặt cao hơn, nhằm đm bo chất lượng ca du nht
Honda chính hiu. Ch nhng chai du dùng cho xe gắn máy đạt được tiêu chun
này mới được phép đóng dấu chng nhn ca Honda.
Trên đây, tôi đã gii thiu nhng kiến thức cơ bn v du nht động cơ - yếu t
không th thiếu để đảm bo cho xe ca các bn vn hành trng thái ti ưu . Một
điểm cần lưu ý nữa để các bn có th gi chiếc xe ca mình trng thái tối ưu, là
phi ghi nh vic thay dầu đúng định k.