Kinh tế môi trường: Câu hỏi, bài tập và trả lời





KINH T MÔI TRNG

CÂU HI, BÀI TP VÀ TR LI

B sung cho tài liu

hng dn ging dy

dành cho

Chng trình i hc

I HC VIT NAM

Tháng 8, 2005

Chơng trình Kinh t và Môi trng ông Nam Á





BÀI 1: GII THIU

CH : Kinh t Môi trng là gì?

Ngun: F & O (2005) and F, O, & F (2002)

Câu hi 1. Ti sao thu xng du to khuyn khích gim thi khí t xe ô tô nhiu hơn so

vi thu s hu/s dng xe hàng nm?

Gii áp:

Câu tr li tu thuc vào mc thu xng du so vi thu s hu xe. Thu xng du nhm

vào ba yu t ca gim phát thi [ó là a)s xe tham gia giao thông; b) qung ưng mi

xe chy; và c) lưng khí thi mi dm xe chy].

Mt khác, thu hàng nm ch nh hưng quyt nh có nên tng s xe tham gia giao

thông (bao gm c mua hoc thôi không tham gia giao thông). Tuy nhiên, nu thu xe là

 cao  rt ít ngưi ưa xe tham gia giao thông, khi ó khí thi s gim tương ng vi

thu nhiên liu thp vì ngưi ta ch lái xe mt lưng ti a nào ó mi ngày. Bi vì thu

xe cao như vy là không kh thi v mt chính tr (lý do bình ng), vì vy thu xng du

s có nh hưng gim thi ln hơn.

Câu hi 2. Nhng yu t nào nh hng nhng ánh i (trade-offs) c minh ho 

ng gii hn cong kh nng sn xut? Chính sách môi trng có th nh hng nhng

ánh i này nh th nào?

Gii áp:

C kh nng công ngh ca nn kinh t và iu kin sinh thái có th nh hưng s ánh

!i d"c theo ưng cong kh nng sn xut. #nh hưng có hi i vi môi trưng xut

hin là do nn kinh t s$ d%ng dòng tài nguyên thiên nhiên và do cht thi ca quá trình

sn xut và tiêu dùng. &!i mi công ngh làm gim lưng u vào hoc cht thi cho

mi ơn v u ra có th làm dch chuyn ưng cong kh nng sn xut lên phía trên –

nhiu hàng hoá ưc sn xut hơn cho mi ơn v cht lưng môi trưng. &iu này là

úng trong trưng hp tái ch và tái s$ d%ng công ngh.

Chính sách c'ng có th nh hưng nhng ánh !i ó b(ng cách khuyn khích ngưi

tiêu dùng và các hãng th c hin nghiên cu và phát trin (R&D) và áp d%ng công ngh

cho phép gim nh hưng môi trưng cho mi ơn v u ra. Chính ph c'ng có th th c

hin R&D và cung cp thông tin v các công ngh s)n có  nhng ưng cong kh nng

sn xut tim nng có th ưc th c hin (ví d% tim nng t* Cơ ch Phát trin sch cho

c nưc phát trin và ang phát trin).

Cui cùng, vai trò ca vic ci thin sinh thái  gim thiu nhng ánh !i có th ưc

tho lun. Ý tưng là các cá th trong mt cân b(ng sinh thái to ra cht thi và s$ d%ng

các u vào  duy trì s hot ng ca h sinh thái như là mt t!ng th.





Câu hi 3. Hãy ch rõ i mi công ngh cho phép các hãng sn xut hàng hoá và dch

v vi ô nhim ít hơn nh th nào? S dng  th ng cong kh nng sn xut  gii

thích.

Gii áp:

Nhiu hàng hoá hơn có th sn xut vi mi ơn v cht lưng môi trưng  ưng

cong gii hn kh nng sn xut dch chuyn (xem Sơ  1.1 trong sách do Fill and

Olewiler biên son) lên phía trên, vi mc cht lưng môi trưng không thay !i. Cht

lưng môi trưng tng lên hoc gim xung tu thuc vào ưng bàng quan ca cng

ng/xã hi (CIC). Gi s$ công ngh tng lên cho phép ngưi ta có nhiu con hơn. Mc

tiêu dùnh bình quân u ngưi gim thp s làm tng giá tr ca hàng hoá so vi vi

cht lưng môi trưng làm cho ưng bàng quan ca cng ng tr nên b+t hơn th hin

s)n lòng cn biên cao hơn trong ánh !i cht lưng môi trưng cho hàng hoá. Trong

trưng hp này, cht lưng môi trưng b gim thp so vi trưc thay !i công ngh. &ó

là nhng gì di,n ra trong sut lch s$. Mt khác, nu ngưi ta giàu hơn mc trung bình,

h" có th có ưc giá tr tng lên t* cht lưng môi trưng so vi tiêu dùng. Trong

trưng hp này CIC s tr nên dc hơn phn ánh s)n lòng cn biên thp hơn  ánh !i

cht lưng môi trưng cho hàng hoá.

Câu hi 4. Anh/ch hãy cho bit bt k khuyn khích nào có tác ng nht quán vi tính

bn vng? Anh/ch hãy cho bit bt k khuyn khích nào có tác ng ngc li? Làm th

nào  có th thay i nhng khuyn khích có tác ng ngc li ó?

Gii áp:

Trưc ht cn phi tr li nhng hành vi nào thì nht quán vi phát trin bn vng.

Trong nhiu trưng hp, ây là vn  tranh cãi. Ví d%, ngưi ta tin tưng r(ng m"i lúc

m"i nơi tái ch nhiu hơn là iu tt nu mun t ưc bn vng bi vì nó gim c

lưng cht thi và mc khai thác tài nguyên nguyên thu-. &iu này không phi khi nào

c'ng úng. Tái ch s$ d%ng tài nguyên thiên nhiên và nng lưng. Nhng chuyn xe hơi

ca các cá nhân ch vi m%c tiêu duy nht là ưa cht thi n các phương tin tái ch

có th gây nên thit hi môi trưng ln hơn do t cháy nhiên liêu so vi thit hi phòng

tránh. T* vi,n cnh thay !i khí hu, gim t cháy nhiên liu t* lòng t chc chn luôn

luôn làm tng trin v"ng bn vng. &i li b(ng thuyn, tàu l$a, hoc xe buýt, ch không

phi b(ng xe hơi cá nhân, nhìn chung là nht quán vi tính bn v'ng hơn. Cơ cu khuyn

khích ch"n l a phương tin giao thông thay !i theo theo t*ng quc gia và iu kin a

phương. Thay !i khuyn khích theo hưng gim s$ d%ng xe hơi cá nhân và máy bay là

mt vn  ca chính sách chính ph. Xut phát t* th c t phn ln ngưi  các nưc

công nghip phát trin có thói quen s$ d%ng xe hơi tư nhân và máy bay, và h thng cai

tr có tính dân ch hin có  các xã hi ó, trin v"ng thay !i khuyn khích theo hưng

ó là có l không ln. Có th k n là vic thi rác, mua sn ph.m vi nhiu bao bì so

vi không bao bì, ti thiu hoá s$ d%ng nưc ca các h gia ình.





BÀI 2: MI QUAN H GIA MÔI TRNG VÀ NN KINH T VÀ

TNG QUAN V NHNG VN  TÀI NGUYÊN, MÔI TRNG

CH  1: Mi quan h gia môi trng và nn kinh t

Ngun: F & O, Chng 2; và F, O, & F 2002

Câu hi 1: Tng trng dân s nh hng nh th nào n s cân b ng c!a các dòng

trong Sơ  2.1?

Gii áp:

Tng trưng dân s phá v/ quan h tr c tip gia khi lưng vt cht và nng lưng

ưc ưa vào h thng và khi lưng phát thi. Tng trưng có ngh0a mt phn ca tài

nguyên tích lu1 trong dân s ang tng. &iu này c'ng úng cho h thng vt cht, nhu

s tích t% ca tài sn vt cht. Ch*ng nào tng trưng v2n tip t%c s khác nhau gia

u vào và u ra v2n tn ti.

Câu hi 2: Nu tt c các hàng hoá có th thay i ngay t"c thì (overnight)  chúng có

th tn ti lâu gp ôi so vi trc ây, iu này làm thay i các dòng luân chuyn 

trong Sơ  2.1 nh th nào?

Gii áp:

&iu này s làm gim rt ln lưng cht thi bi vì nó làm gim mt cách áng k lưng

tài nguyên  duy trì các hot ng kinh t  mt mc nht nh. Th c cht, ó là s

gim Rp, theo thut ng ca mô hình. Tt nhiên, iu này không phá v/ cân b(ng dài hn

ca u vào và cht thi. Nhưng lưng tài nguyên cn thit ph%c v% cho mt mc hot

ng kinh t nht nh c'ng như lưng cht thi s gim i mt n$a.

Câu hi 3: Mt lng cht thi c thi vào mt thi im nào ó  mt nơi nào ó có

th là cht gây ô nhim; nu nó c thi  mt thi im khác ho#c mt nơi khác thì

nó có th không to thành cht gây ô nhim. Ti sao iu này li úng?

Gii áp:

Câu h3i này nh(m nhn mnh r(ng không ch có loi cht thi là quan tr"ng, mà c khi

nào và  âu nó ưc thi. Cht ô nhi,m là cái gì ó gây thit hi, và mc thit hi ph%

thuc vào kh nng hp ph%/ng hoá ca môi trưng c'ng như dân s và tài nguyên

sinh thái tip xúc vi cht thi. Ví d%: ting n t* sân bay gn thành ph và cùng mc

ting ôn như vy nhưng  sân bay xa; cht thi do không khí mang theo trong thi gian

hoán nghch nhit  so vi nhng ngày lng gió.

Câu hi 4: Ti sao nhng cht gây ô nhim tích lu$ tn ti lâu li khó qun lý hơn cht

gây ô nhim không tích lu$ tn ti trong thi gian ng%n?





Gii áp:

Cht gây ô nhi,m không tích lu1, tn ti trong thi gian ngn gây thit hi và bin mt,

cho nên nu chúng ta mun gim thit hi chúng ta ch cn gim mc thi hin thi.

Nhưng cht thi tích lu1 tn ti ó ây gây thit hi trong tương lai, vì vy cn thy

trưc  qun lý thit hi, và iu ó thưng khó t ưc. &iu ó là hóc búa vì vic

nghiên cu tr nên khó khn hơn - phi d báo nh hưng lâu dài trong tương lai; và nó

hóc búa vì ngưi ta thưng th c hin chit khu theo thi gian.

Câu hi 5. Gi s chúng ta quan sát thy phát thi cht ô nhim gim xung nhng cht

lng môi trng không tng lên – có th gii thích iu này nh th nào?

Gii áp:

Mt s nguyên nhân ưc lit kê: 1) mc phát thi có th gim nhưng cht ô nhi,m có

tính tích lu1 nên lưng cht ô nhi,m tng lên. & cht ô nhi,m gim xung, tc  phân

hu- hoc hp th% ca môi trưng t nhiên phi lơn hơn tc  thi cht ô nhi,m, 2)

Trưc khi gim thi cht lưng môi trưng có th ã b suy thoái n ni mc thi thp

c'ng gây thit hai như mc thi cao gây nên, 3) Có th có s tr, gia phát thi và thit

hi môi trưng do tính phc tp ca h sinh thái. H sinh thái có th t mc thit hi

ngư/ng và sau ó nó hu- hoi mt cách nhanh chóng. 4) Thit hi môi trưng có th do

nh hưng kt hp t* nhng cht gây ô nhi,m khác nhau. Ví d%, các nhà khoa h"c báo

cáo r(ng mc khí CO2 cao có th làm tng tc  hình thành các l h!ng ô zôn, 5)Mc

du phát thi mt cht gây ô nhi,m là thp hơn, các hãng có th tìm gii pháp thay th,

nhng gii pháp này c'ng gây thit hi.

Câu hi 6: “Vic nghiên c"u các vn  tài nguyên thiên nhiên cn phi tha nh&n tm

quan tr'ng v k$ thu&t/khoa h'c, kinh t, và chính tr xã hi”. Hãy gii thích ( Trích dn

t Perman, Ma, McGilvray, and Common, 2003)

Gii áp:

Trích d2n này gi ý r(ng  có ưc li gii áp y  và cht ch v vn  tài nguyên

thiên nhiên cn áp d%ng phương pháp a ngành. Tuy nhiên, trong nghiên cu vn  môi

trưng, nhà kinh t s sm phát hin ra r(ng s tác ng qua li gia h thng kinh t và

môi trưng òi h3i cn phi ưa vào các ni dung, phương pháp ca khoa h"c t nhiên,

trái t và s sng. Hơn th na, vn  phân phi thu nhp và ca ci trong nưc và

quc t và qua thi gian, và vn  thit lp và th c hin chính sách m bo chc chn

r(ng nhng quan tâm v xã hi chính tr s luôn luôn là có ý ngh0a.

BÀI 3: NGUYÊN NHÂN CA CÁC VN  MÔI TRNG

CH : Nguyên nhân ch yu c a các v!n  môi trng trên th gi"i là gì?

Ngun: Field & Olewiler, trang 84, và Forsdyke, Field và Olewiler, 2002

Kinh tế môi trường: Câu hỏi, bài tập và trả lời

Chủ đề:

Tài liệu liên quan

Tài liêu mới

AI tóm tắt

Giới thiệu tài liệu

Đối tượng sử dụng

Từ khoá chính

Nội dung tóm tắt

Hỗ trợ

Phương thức thanh toán

Theo dõi chúng tôi