ĐẠI HC HU
TRƯỜNG ĐẠI HC SƯ PHẠM
BÙI VĂN NIÊN
CỔ MẪU TRONG MO MƯỜNG
LUN ÁN TIẾN SĨ NGÀNH LÝ LUẬN VĂN HỌC
Huế, năm 2025
i
ĐẠI HC HU
TRƯỜNG ĐẠI HC SƯ PHM
BÙI VĂN NIÊN
CỔ MẪU TRONG MO MƯỜNG
Ngành : Lý luận văn học
Mã s : 9220120
LUN ÁN TIẾN SĨ NGÀNH LÝ LUẬN VĂN HỌC
Người hưng dn:
PGS. TS. NGUYN TH KIM NGÂN
Huế, năm 2025
ii
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây công trình nghiên cứu của riêng tôi dưới sự hướng
dẫn của PGS. TS. Nguyễn Thị Kim Ngân, các số liệu kết quả nghiên cứu ghi
trong luận án trung thực, được các đồng tác giả cho phép sử dụng chưa
từng được công bố trong bất kỳ một công trình nào khác.
Tác giả
Bùi Văn Niên
iii
LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành lun án này, tôi đã nhận được s giúp đỡ vô cùng quý báu
ca các cá nhân và tp th.
Tôi xin bày t lòng biết ơn sâu sc đến PGS. TS. Nguyn Th Kim Ngân,
người đã tận tình ng dẫn, giúp đỡ, đng viên, khích l tôi trong sut quá
trình thc hin lun án.
Xin trân trng cảm ơn Ban Ch nhim, quý Thy/ Cô khoa Ng văn,
Trường Đại học Sư phạm, Đại hc Huế đã tạo điều kin tt nht có th cho tôi
trong sut quá trình hc tp, nghiên cu.
Trân trng cảm ơn Ban Giám đốc Đại hc Huế, Ban Giám hiệu Trường
Đại họcphạm, cùng các Phòng, Ban chức năng đã tạo điều kin để tôi hoàn
thin lun án mt cách thun li nht.
Xin gi li cm ơn chân thành đến gia đình, thầy cô, bạn bè, đồng nghip
đã luôn động viên, khuyến khích, tạo điểm ta vng chc cho tôi trong sut
thi gian thc hin lun án.
Tác giả
Bùi Văn Niên
1
MỤC LỤC
Trang
TRANG PH BÌA ..................................................................................................... i
LỜI CAM ĐOAN ..................................................................................................... ii
LI CM ƠN .......................................................................................................... iii
MC LC .................................................................................................................. 1
M ĐẦU .................................................................................................................... 4
1. Lí do chọn đề tài ................................................................................................. 4
2. Đối tưng, phm vi nghiên cu .......................................................................... 5
3. Mc tiêu nghiên cu ........................................................................................... 6
4. Cách thc tiếp cận và phương pháp nghiên cứu ................................................. 7
5. Đóng góp ca đ tài ............................................................................................ 8
6. B cc ca lun án .............................................................................................. 9
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CU MO MƯỜNG VÀ
C MẪU TRONG VĂN HỌC DÂN GIAN .......................................................... 10
1.1. Tng quan tình hình nghiên cu Mo Mưng ................................................. 10
1.1.1. Tng quan c công tnh nghiên cu ca hc gi thế gii v Mo Mưng ...... 11
1.1.2. Tng quan các công trình nghiên cu ca hc gi trong nước v
Mo Mưng ................................................................................................ 14
1.2. Tng quan tình hình nghiên cu c mu ....................................................... 25
1.2.1. Nghiên cu c mu trên thế gii .............................................................. 27
1.2.2. Nghiên cu c mu Vit Nam ............................................................... 32
Tiu kết chương 1 .................................................................................................... 35
CHƯƠNG 2: CỔ MU SÁNG THẾ, NGƯỜI THÔNG THÁI VÀ VŨ TRỤ
QUAN SIÊU HÌNH TRONG MO MƯỜNG ......................................................... 37
2.1. C mu sáng thế trong Mo Mường ................................................................ 37
2.1.1. C mu cây thế gii và cây thiêng ........................................................... 37
2.1.2. C mu linh vt h mng ......................................................................... 52
2.1.3. C mẫu đại hng thy .............................................................................. 58
2.2. C mu nhân vt thông thái trong Mo Mưng............................................... 65
2.2.1. C mu nhân vt thông thái ..................................................................... 65