VIỆN HÀN M
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
NGUYỄN QUỐC KHÁNH
NGHIÊN CỨU VĂN BẢN KHAM DƯ HÁNM VIỆT NAM
TẠI VIỆN NGHIÊN CỨU HÁN NÔM
Ngành:n Nôm
Mã số : 9.22.01.04
LUẬN ÁN TIẾN SĨ HÁN M
Người hướng dẫn khoa học
PGS.TS. Trịnh Khắc Mạnh
Hà Nội - 2019
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan rằng:
- Luận án Tiến này kết quả nghiên cứu của riêng tôi dưới sự hướng
dẫn của PGS.TS.Trịnh Khắc Mạnh, chưa từng được công bố trong các công
trình nghiên cứu của người khác.
- Luận án đã được tiến hành nghiên cứu một cách nghiêm túc, cầu thị.
- Kết quả nghiên cứu của các nhà nghiên cứu khác đã được tiếp thu chân
thực, cẩn trọng trong luận án.
Tác giả
Nguyễn Quốc Khánh
LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành luận án Tiến sĩ này, tác giả xin trân trọng cảm ơn Ban Giám
đốc, Khoa Hán Nôm, Học viện Khoa học xã hội và các thầy, cô giáo đã trực tiếp
giảng dạy, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập.
Trân trọng cám ơn Lãnh đạo Viện Nghiên cứu Hán Nôm, Lãnh đạo Phòng
Sưu tầm liệu Hán m cùng bạn đồng nghiệp công tác tại Viện Nghiên
cứu Hán Nôm đã giúp đỡ tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong quá trình học
tập NCS và viết luận án.
Đặc biệt, NCS xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới giảng viên hướng
dẫn PGS.TS. Trịnh Khắc Mạnh, thầy đã luôn tận tình hướng dẫn, chỉ bảo trong
suốt thời gian tôi nghiên cứu và hoàn thành luận án.
Cuối cùng, xin gửi lời cảm ơn đến gia đình, người thân, bạn đồng
nghiệp đã giúp đỡ, động viên NCS.
Tác giả
Nguyễn Quốc Khánh
KÍ HIỆU VIẾT TẮT
CNKBVN : Các nhà khoa bảng Việt Nam
TMĐY : Di sản Hán Nôm Việt Nam - Thư mục đề yếu
KHXH : Khoa học xã hội
NCS : Nghiên cứu sinh
Nxb. : Nhà xuất bản
t. : tờ
TNHH : Trách nhiệm hữu hạn
tr. : trang
VNCHN : Viện Nghiên cứu Hán Nôm
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU……………….……………………………………………………………………..1
Chương 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ
TÀI VÀ ĐNH HƯỚNG NGHIÊN CỨU.............................................7
1.1. Nguồn gốc, khái niệm Kham.......................................................................7
1.1.1. Nguồn gốc của Kham dư................................................................................7
1.1.2. Khái niệm Kham dư........................................................................................8
1.2. Khái lược quá trình du nhập và phát triển của Kham dư Việt Nam.............10
1.2.1. Quá trình du nhập của Kham dư vào Việt Nam .........................................10
1.2.2. Tình hình phát triển của Kham dư ở Việt Nam ..........................................11
1.3. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài ...................................14
1.3.1. Tình hình nghiên cứu Kham dư ở Trung Quốc...........................................14
1.3.2. Tình hình nghiên cứu Kham dư ở Việt Nam ...............................................15
1.3.3. Những công trình sưu tập và biên dịch từ ngôn ngữ nước ngoài..............17
1.3.4. Nhng công trình dch thut, biên son, nghiên cu Kham dư Hán Nôm Vit Nam 22
1.4. Một số nhận xét về các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài.............30
1.5. Định hướng những vấn đề cần nghiên cứu tiếp theo trong luận án..............31
Tiểu kết chương 1 ...................................................................................................31
Chương 2: KHẢO SÁT VĂN BẢN KHAM DƯ HÁN NÔM VIT NAM
TẠI VIỆN NGHIÊN CUN NÔM ...................................................33
2.1. Mô tả văn bản Kham dư Hán Nôm Việt Nam tại VNCHN ..........................33
2.2. Đặc điểm văn bản Kham dư Hán Nôm Việt Nam.........................................45
2.2.1. Hình thức.......................................................................................................45
2.2.2. Niên đại.........................................................................................................46
2.2.3. Tác giả...........................................................................................................47
2.2.4. Thể loại..........................................................................................................51
2.2.5. Văn tự ............................................................................................................52
2.3. Những nội dung cơ bản của tác phẩm Kham dư Hán Nôm Việt Nam.........53
2.3.1. Nội dung về Âm Dương - Ngũ hành............................................................53
2.3.2. Nội dung về la bàn........................................................................................56
2.3.3. Nội dung về long mạch.................................................................................59
2.3.4. Nội dung về huyệt.........................................................................................63
2.3.5. Nội dung về Dương trạch.............................................................................73
2.3.6. Nội dung về Âm trạch...................................................................................77