BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
---------------------------------
TRIỆU TẤT ĐẠT
CÁC MÔ HÌNH ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG CỦA
CẤU TRÚC SỞ HỮU ĐẾN HIỆU QUẢ, NĂNG SUẤT
CÁC DOANH NGHIỆP TRONG NGÀNH CHẾ BIẾN,
CHẾ TẠO VIỆT NAM
LUẬN ÁN TIẾN SĨ
NGÀNH KINH TẾ HỌC
HÀ NỘI - 2024
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
---------------------------------
TRIỆU TẤT ĐẠT
CÁC MÔ HÌNH ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG CỦA
CẤU TRÚC SỞ HỮU ĐẾN HIỆU QUẢ, NĂNG SUẤT
CÁC DOANH NGHIỆP TRONG NGÀNH CHẾ BIẾN,
CHẾ TẠO VIỆT NAM
Chuyên ngành: TOÁN KINH TẾ
Mã số: 9310101
LUẬN ÁN TIẾN SĨ
Người hướng dẫn khoa học:
1. TS. CAO XUÂN HÒA
2. TS. NGUYỄN THỊ QUỲNH LAN
HÀ NỘI - 2024
i
LỜI CAM KẾT
Tôi đã đọc và hiểu về các hành vi vi phạm sự trung thực trong học thuật. Tôi cam
kết bằng danh dự cá nhân rằng luận án này do tôi tự thực hiện và không vi phạm yêu
cầu về sự trung thực trong học thuật.
Hà Nội, ngày tháng năm 2024
Nghiên cứu sinh
Triệu Tất Đạt
ii
MỤC LỤC
LỜI CAM KẾT ...............................................................................................................i
MỤC LỤC ..................................................................................................................... ii
DANH MỤC CÁC THUẬT NGỮ VIẾT TẮT ............................................................ v
DANH MỤC BẢNG BIỂU ........................................................................................ vii
DANH MỤC HÌNH ................................................................................................... viii
MỞ ĐẦU ......................................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu .................................................................... 1
2. Mục tiêu nghiên cứu của luận án .......................................................................... 3
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu......................................................................... 3
4. Các tiếp cận và phương pháp nghiên cứu ........................................................... 4
5. Những đóng góp khoa học của luận án ................................................................ 5
6. Kết cấu của luận án ................................................................................................ 6
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VỀ CÁC MÔ
HÌNH ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG CỦA CẤU TRÚC SỞ HỮU ĐẾN HIỆU QUẢ,
NĂNG SUẤT CỦA CÁC DOANH NGHIỆP .............................................................. 7
1.1. Cơ sở lý luận hiệu quả phân rã thay đổi của tăng trưởng TFP và lý thuyết về
cấu trúc sở hữu ........................................................................................................... 7
1.1.1. Cơ sở lý luận về hiệu quả, phân rã thay đổi năng suất ................................... 7
1.1.2. Lý luận cơ bản về cấu trúc sở hữu ................................................................ 20
1.2. Tổng quan các nghiên cứu................................................................................ 26
1.2.1. Tổng quan về cấu trúc sở hữu tác động đến hiệu quả, năng suất DN .......... 26
1.2.2. Tổng quan các nghiên cứu về hiệu quả TFP và phân rã TFP ....................... 30
1.3. Khoảng trống và giả thuyết nghiên cứu .......................................................... 44
1.3.1. Khoảng trống nghiên cứu ............................................................................. 44
1.3.2. Giả thuyết nghiên cứu................................................................................... 45
TÓM TẮT CHƯƠNG 1 .............................................................................................. 47
CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ...................................................... 48
2.1. Phương pháp kiểm định giả thiết (H01) về cùng đường biên công nghệ của
các DN thuộc nhóm sở hữu khác nhau .................................................................. 49
2.2. Các mô hình xác định hiệu quả, TFP của các DN ngành chế biến, chế tạo ... 50
iii
2.2.1. Các quan niệm cơ bản về đường biên meta .................................................. 51
2.2.2. Mô hình đường biên meta được ước lượng bằng hỗn hợp giữa kinh tế lượng
và quy hoạch tuyến tính .......................................................................................... 56
2.2.3. Mô hình đường biên meta ngẫu nhiên được ước lượng bằng thủ tục hồi quy
2 bước ..................................................................................................................... 59
2.2.4. Mô hình thực nghiệm ................................................................................... 62
2.2.5. Mô hình các nhân tố tác động đến hiệu quả ................................................. 64
2.3. Mô hình chỉ số năng suất Malmquist toàn cầu .............................................. 66
2.3.1. Giới thiệu mô hình chỉ số năng suất Malmquist toàn cầu ............................ 66
2.3.2. Mô hình chỉ số năng suất Malmquist toàn cầu ............................................. 67
2.3.3. Tính chất của chỉ số năng suất Malmquist toàn cầu ..................................... 68
2.3.4. So sánh các chỉ số toàn cầu và chi số Malmquist cùng thời ........................ 69
2.4. Số liệu nghiên cứu và các biến của mô hình ................................................... 69
2.4.1. Dữ liệu .......................................................................................................... 69
2.4.2. Cấu trúc một số biến cho mô hình đường biên meta và mô hình chỉ số năng
suất Malmquist toàn cầu ......................................................................................... 70
2.5. Khung phân tích ................................................................................................ 71
TÓM TẮT CHƯƠNG 2 .............................................................................................. 72
CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG CỦA NGÀNH CHẾ BIẾN, CHẾ TẠO TRONG
THỜI KỲ 2012-2020 ................................................................................................... 73
3.1. Sự phát triển của ngành chế biến, chế tạo trong thời kỳ 2012-2022 ............ 73
3.2. Sự phát triển theo cấu trúc sở hữu của ngành chế biến, chế tạo theo
thời gian .................................................................................................................... 75
3.2.1. Khuynh hướng biến đổi ngành nghề của các DN theo cấu trúc sở hữu ....... 75
3.2.2. Khuynh hướng biến đổi theo thời gian của một số chỉ tiêu chủ yếu của các
DN thuộc sở hữu nhà nước ..................................................................................... 77
3.2.3 Khuynh hướng biến đổi theo thời gian của một số chỉ tiêu chủ yếu của các DN
thuộc sở hữu tư nhân .............................................................................................. 79
3.2.4. Khuynh hướng biến đổi theo thời gian của một số chỉ tiêu chủ yếu của các
DN FDI ................................................................................................................... 80
3.2.5. Cơ cấu sở hữu theo loại hình DN của các chỉ tiêu cơ bản của DN .............. 81
3.3. Phân tích tương quan giữa các chỉ tiêu ........................................................... 88
TÓM TẮT CHƯƠNG 3 .............................................................................................. 91
