ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI NGỮ
*****
ĐỀ TÀI
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CẤP TRƯỜNG
MÃ SỐ: N0805
Tên đề tài:
PHƯƠNG PHÁP DẠY KHẨU NGỮ THEO HÌNH THỨC
ĐÀO TẠO TÍN CHỈ CHO SINH VIÊN NĂM THỨ HAI
KHOA NN&VH TRUNG QUỐC
Người thực hiện: GVC Trịnh Hoàng Lân
Đơn vị: Bộ môn thực hành tiếng 2 Khoa NN&VH Trung Quốc
Hà Nội - 2009
1
MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU........................................................................................................ 0
1.Lý do chọn đề tài.................................................................................................. 3
2.Nhiệm vụ của đề tài.............................................................................................. 3
3.Đối tượng nghiên cứu........................................................................................... 4
4.Phương pháp nghiên cứu...................................................................................... 4
5.Cấu trúc của đề tài................................................................................................ 4
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN.............................................................................. 5
1. Khẩu ngữ là gì? ................................................................................................... 5
1.1. Đặc điểm của khẩu ngữ................................................................................ 5
1.2. Ý nghĩa và tác dụng của việc dạy khẩu ngữ................................................. 6
1.3. Mục đích và yêu cầu dạy ngoại ngữ............................................................. 6
2.Tính chất và nhiệm vụ của dạy khẩu ngữ............................................................ 7
2.1. Yếu tố văn hoá dân tộc trong ngôn ngữ....................................................... 7
2.2.Sự khác nhau giữa ngôn ngữ lời nói và ngôn ngữ sách vở........................... 9
2.3. Tính chất và nhiệm vụ của dạy khẩu ngữ................................................... 11
3.Nguyên tắc dạy khẩu ngữ................................................................................... 13
3.1. Nguyên tắc thứ nhất: Dạy khẩu ngữ phải chú ý đến sự chuyển đổi giữa ngôn
ngữ và lời nói..................................................................................................... 13
3.2 Nguyên tắc thứ hai: Dạy khẩu ngữ phải chú trọng và quán triệt quy tắc hợp
tác ...................................................................................................................... 14
3.3. Nguyên tắc thứ ba: Dạy khẩu ngữ phải có đầy đủ thời gian để luyện tập. 15
CHƯƠNG 2: TÌNH HÌNH DẠY KHẨU NGỮ CHO SINH VIÊN NĂM THỨ
HAI KHOA NGÔN NGỮ VÀ VĂN HÓA TRUNG QUỐC TRONG NHỮNG
NĂM VỪA QUA ..................................................................................................... 16
1.Giáo trình sử dụng.............................................................................................. 16
2.Một số phương pháp dạy khẩu ngữ đã sử dụng tại Khoa NN&VH Trung Quốc18
2.1.Giáo viên đọc mẫu....................................................................................... 18
2.2.Diễn giảng ................................................................................................... 19
2.3.Nêu câu hỏi.................................................................................................. 19
2
2.4.Dạy nói theo bối cảnh.................................................................................. 21
2.5. Dạy nói theo chủ điểm nhất định................................................................ 23
2.6. Biểu diễn..................................................................................................... 24
2.7. Thảo luận.................................................................................................... 24
2.8. Tranh luận.................................................................................................. 26
CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP DẠY KHẨU NGỮ CHO SINH VIÊN NĂM
THỨ HAI KHOA NGÔN NGỮ VÀ VĂN HÓA TRUNG QUỐC THEO HÌNH
THỨC ĐÀO TẠO TÍN CHỈ.................................................................................. 29
1. Khái quát về đào tạo theo hình thức tín chỉ...................................................... 29
2.Đặc điểm tình hình............................................................................................. 29
3.Phương pháp dạy khẩu ngữ ở học kỳ I............................................................... 30
3.1.Hiểu nội dung bài khóa ............................................................................... 30
3.2.Rèn luyện kỹ năng nói cho học sinh ............................................................ 31
4.Phương pháp dạy khẩu ngữ ở học kỳ II ............................................................. 32
4.1.Hiểu nội dung bài khóa ............................................................................... 33
4.2.Bài tập ứng dụng ......................................................................................... 34
5. Điểm cốt lõi của phương pháp dạy khẩu ngữ là lấy học sinh làm trung tâm.... 34
5.1. Thế nào là lấy học sinh làm trung tâm?..................................................... 34
5.2. Nhiệm vụ của giáo viên và học sinh........................................................... 34
5.3. Tác dụng của phương pháp “lấy học sinh làm trung tâm” trong việc dạy
khẩu ngữ............................................................................................................ 35
6. Kiểm tra đánh giá .............................................................................................. 36
7.Một số kiến nghị................................................................................................. 41
KẾT LUẬN.............................................................................................................. 43
PHỤ LỤC................................................................................................................. 44
TÀI LIỆU THAM KHẢO...................................................................................... 47
3
PHẦN MỞ ĐẦU
1.Lý do chọn đề tài
Chúng ta đều biết rằng: dạy ngoại ngữ là quá trình bồi dưỡng và nâng
cao các kỹ năng nghe, nói, đọc, viết cho học sinh, trong đó dạy nói có nhiệm vụ
bồi dưỡng năng lực biểu đạt cho học sinh, đó cũng là mục đích và yêu cầu phải
đạt được của quá trình dạy và học ngoại ngữ. Ngôn ngữ là công cụ để giao tiếp,
giao tiếp bằng lời nói là hình thức cơ bản nhất.
Hiện nay, sự giao tiếp quốc tế ngày càng mở rộng và phát triển, do đó
việc dùng ngôn ngữ thứ hai để giao tiếp vô cùng cần thiết. Coi trọng khẩu ngữ,
nâng cao năng lực biểu đạt khẩu ngữ là một trong những đặc điểm chủ yếu của
phương pháp dạy khẩu ngữ hiện đại.
Do đó, ở năm thứ 2, Khoa Ngôn ngữ và Văn hóa Trung Quốc, nhiệm vụ
dạy khẩu ngữ, nâng cao năng lực biểu đạt cho học sinh được bộ môn thực hành
tiếng II tập trung suy nghĩ, đổi mới phương pháp giảng dạy (nhất là theo hình
thức đào tạo tín chỉ hiện nay), mục đích để nâng cao kỹ năng nói cho sinh viên.
Đây cũng là mục đích chung của những người làm công tác giảng dạy ngoại
ngữ.
2.Nhiệm vụ của đề tài
Đề tài có những nhiệm vụ chủ yếu như sau:
+ Đề tài tìm hiểu cơ sở lý luận liên quan đến việc giảng dạy khẩu ngữ
cho sinh viên năm thứ 2.
+ Khảo sát thực trạng dạy và học nói của sinh viên năm thứ 2 của Khoa
Ngôn ngữ và Văn hóa Trung Quốc trong những năm vừa qua, chỉ rõ những ưu
điểm, những hạn chế của giáo trình, của phương pháp dạy nói cũng như yêu
cầu của phương pháp dạy nói hiện nay.
4
Trên cơ sở đó, đưa ra một số phương pháp dạy nói có hiệu quả nhất để
góp phần nâng cao năng lực biểu đạt cho học sinh.
3.Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là các phương pháp dạy nói cho học
sinh năm thứ 2 bao gồm cả phương pháp truyền thống và phương pháp hiện đại.
Từ đó nêu ra một số phương pháp có hiệu quả nhất.
4.Phương pháp nghiên cứu
Đề tài đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau:
- Phương pháp thống kê: Thống kê các phương pháp giảng dạy đã được
sử dụng, các nội dung giảng dạy trong giáo trình làm cơ sở để tìm ra phương
pháp phù hợp.
- Phương pháp phân tích: Phân tích quan điểm của các nhà nghên cứu về
phương pháp giảng dạy và các kết quả điều tra có liên quan.
- Phương pháp tổng hợp: Tổng hợp các số liệu và các kết quả phân tích
để rút ra các kết luận cuối cùng.
5.Cấu trúc của đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận và phụ lục, đề tài bao gồm 3 chương:
- Chương 1: Cơ sở lý luận
- Chương 2: Tình hình dạy khẩu ngữ cho sinh viên năm thứ 2 của Khoa
Ngôn ngữ và Văn hóa Trung Quốc trong những năm vừa qua.
- Chương 3: Phương pháp dạy khẩu ngữ cho sinh viên năm thứ 2 của
Khoa Ngôn ngữ và Văn hóa Trung Quốc theo hình thức đào tạo tín chỉ.
