
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG…………………..
LUẬN VĂN
Phương pháp sử dụng
tính chất hàm lồi

1
Mu
.cLu
.c
Mo
.
’d¯ ˆa
`u.............................. ..............................2
Chu
.o
.ng 1. Phu
.o
.ng pha´p su
.
’du
.ng tı´nh chˆat ha`m lˆo
`i (lo
˜m) ..........5
1.1 Th´u
.tu
.
.s˘a
´pd¯u
.o.
.ccu
’ada
˜ybˆa
´td¯˘a
’ng th´u
.c sinh bo.
’i ha`m lˆo
`i (lo
˜m) 5
1.2 Bˆa
´td¯˘a
’ng th´u
.c Karamata.......................................11
1.3 Gi´o.i thiˆe
.umˆo
.tsˆo
´ha`m lˆo
`iva` ha`m lo
˜m..........................19
1.3.1 Mˆo
.tsˆo
´ha`m lˆo
`i..........................................19
1.3.1 Mˆo
.tsˆo
´ha`m lo
˜m.........................................19
1.4 Ba`i tˆa
.p .........................................................20
Chu
.o
.ng 2 Phu
.o
.ng pha´p lu
.
.acho
.n tham sˆo
´.......................... 24
2.1 Ca´c da
.ng toa´n ch´u
.a tham sˆo
´d¯ ˆo.clˆa
.p...........................25
2.1.1 Tham sˆo
´chı
’thuˆo
.cmˆo
.tvˆe
´cu
’abˆa
´td¯˘a
’ng th´u
.c...........25
2.1.2 Tham sˆo
´co´ trong hai vˆe
´cu
’abˆa
´td¯˘a
’ng th´u
.c.............30
2.2 Ca´c da
.ng toa´n ch´u
.a tham phu
.thuˆo
.cva`o tham sˆo
´kha´c.........36
2.3 Ba`i tˆa
.p.........................................................42
Chu
.o
.ng 3 Phu
.o
.ng pha´p su
.
’du
.ng tı´nh chˆa
´tcu
’a ha`m d¯o
.nd¯iˆe
.u....45
3.1 Ha`m d¯o.nd¯iˆe
.u ................................................. 45
3.2 Tı´nh d¯o.nd¯iˆe
.ucu
’a ha`m ca´c d¯a
.ilu
.o.
.ng trung bı`nh . . . . . . . . . . . . . . 49
3.2.1 Ca´c d¯a
.ilu
.o.
.ng trung bı`nh.................................50
3.2.2 Ca´c d¯a
.ilu
.o.
.ng trung bı`nh suy rˆo
.ng....................... 50
3.3 Tı´nh d¯o.nd¯iˆe
.ucu
’a ha`m ca´c d¯a th´u
.cd¯ˆo
´ix´u
.ng so.cˆa
´p..........55
Chu
.o
.ng 4 Phu
.o
.ng pha´p hı`nh ho
.c.................................... 62
4.1 Hı`nh ho
.c ho´a ca´c d¯a
.ilu
.o.
.ng trung bı`nh.........................62
4.2 Mˆo
.tsˆo
´phu
.o.ng pha´p kha´c.....................................65
4.1 Ba`i tˆa
.p.........................................................72
Kˆe
´t luˆa
.ncu
’a luˆa
.n v˘an...........................................73
Ta`i liˆe
.u tham kha
’o...............................................74

2
Mo
.
’d¯ ˆa
`u
Bˆa
´td¯˘a
’ng th´u
.c (BD
-T) la` mˆo
.t trong nh˜u
.ng nˆo
.i dung quan tro
.ng trong chu
.o.ng
trı`nh toa´n phˆo
’thˆong, no´ v`u
.a la` d¯ˆo
´itu
.o.
.ng d¯ˆe
’nghiˆen c´u
.u ma` cu
˜ng v`u
.a la` mˆo
.t
cˆong cu
.d¯ ˘a´clu
.
.c, v´o.inh˜u
.ng ´u
.ng du
.ng trong nhiˆe
`ulı
˜nh vu
.
.c kha´c nhau cu
’a toa´n ho
.c.
Trong ca´c d¯ˆe
`thi cho
.nho
.c sinh gio
’i toa´n o.
’ca´c cˆa
´p, nh˜u
.ng ba`i toa´n vˆe
`ch´u
.ng minh
BD
-Tthu
.`o.ng xuˆa
´thiˆe
.nnhu
.mˆo
.tda
.ng toa´n kha´ quen thuˆo
.c, nhu
.ng d¯ˆe
’tı`m ra l`o.i
gia
’i khˆong pha
’i la` mˆo
.tviˆe
.cdˆe
˜da`ng.
Ly´ thuyˆe
´tBD
-Td¯a
˜d¯ u .o.
.c kha´ nhiˆe
`u ta`i liˆe
.ud¯ˆe
`cˆa
.pva` ca´c ba`i tˆa
.pvˆe
`BD
-Tcu
˜ng
kha´ phong phu´, d¯a da
.ng, trong d¯o´ ca´c phu
.o.ng pha´p ch´u
.ng minh BD
-T la` phˆa
`nnˆo
.i
dung quan tro
.ng thu
.`o.ng g˘a
.p trong nhiˆe
`u ta`i liˆe
.u.
Mˆo
.t trong nh˜u
.ng phu
.o.ng pha´p ch´u
.ng minh BD
-T ho˘a
.c sa´ng ta
.o ra nh˜u
.ng BD
-T
m´o.ila`viˆe
.c la`m ch˘a
.tBD
-T.
Gia
’su
.
’ta co´ (ho˘a
.ccˆa
`nch´u
.ng minh) BD
-TA<B(tu
.o.ng tu
.
.v´o.iBD
-TA>B, A≤
B, A ≥B). Nˆe
´u tı`m d¯u
.o.
.cbiˆe
’uth´u
.cCsao cho A<C<B, thı` ta no´i r˘a
`ng BD
-T
th´u
.nhˆa
´td¯a
˜d¯ u .o.
.c la`m ch˘a
.t (nghiˆem ng˘a
.t) bo.
’iBD
-Tth´u
.hai va`hiˆe
’n nhiˆen, BD
-T
th´u
.nhˆa
´td¯u
.o.
.c suy ra t`u
.BD
-Tth´u
.hai. Viˆe
.cch´u
.ng minh d¯u
.o.
.cBD
-Tth´u
.hai cho
ta mˆo
.tca´chch´u
.ng minh BD
-Tth´u
.nhˆa
´tva`d¯ˆo
`ng th`o.i sa´ng ta
.o ra nh˜u
.ng BD
-Tm´o
.i.
Do d¯o´, viˆe
.c tı`m ra ca´c phu
.o.ng pha´p d¯ˆe
’la`m ch˘a
.tBD
-Tla`rˆa
´t co´ y´ nghı
˜a.
D
-o´cu
˜ng la` nˆo
.i dung ma` luˆa
.n v˘an na`y d¯ˆe
`cˆa
.p.
Luˆa
.n v˘an da`y 74 trang, gˆo
`m ca´c phˆa
`nmu
.clu
.c, Mo.
’d¯ ˆa
`u,4chu
.o.ng nˆo
.i dung, Kˆe
´t
luˆa
.nva`Ta`i liˆe
.u tham kha
’o.
Chu
.o
.ng 1: Phu.o.ng pha´p su.
’du
.ng tı´nh chˆa
´tcu
’a ha`m lˆo
`i (lo
˜m) .
D
-ˆay la` phu
.o.ng pha´p co.ba
’nva` quan tro
.ng nhˆa
´td¯ˆe
’la`m ch˘a
.tBD
-Tma`mˆo
.tsˆo
´
ta`i liˆe
.uhiˆe
.n ha`nh cu
˜ng d¯a
˜d¯ ˆe
`cˆa
.p, d¯˘a
.cbiˆe
.t la` ta`i liˆe
.u [1]. Phˆa
`nd¯o´ng go´p cu
’a luˆa
.n
v˘an, chu
’yˆe
´u la` viˆe
.ccu
.thˆe
’ho´a ly´ thuyˆe
´tcu
’aphu
.o.ng pha´p na`y b˘a
`ng nh˜u
.ng vı´ du
.
va` ba`i tˆa
.pcu
.thˆe
’, co´ thˆe
’ta´ch riˆeng tha`nh nh˜u
.ng ba`i tˆa
.pvˆe
`BD
-T kha´ phong phu´.
Kha´ nhiˆe
`uBD
-T quen thuˆo
.c, la` tru
.`o.ng ho.
.p riˆeng cu
’a ca´c BD
-Td¯a
˜d¯ u .o.
.cta
.orat`u
.
nh˜u
.ng minh ho
.a na`y. Trong phˆa
`n cuˆo
´i chu.o.ng, luˆa
.n v˘an cu
˜ng d¯a
˜d¯ u .a ra d¯u
.o.
.c kha´

3
nhiˆe
`u ha`m lˆo
`i (lo
˜m) d¯ˆe
’ba
.nd¯o
.c co´ thˆe
’a´p du
.ng sa´ng ta
.o ra nhiˆe
`uBD
-T kha´c.
Chu
.o
.ng 2: Phu.o.ng pha´p lu.
.a cho
.n tham sˆo
´.
Co´ thˆe
’minh ho
.ay´tu
.o.
’ng cu
’aphu
.o.ng pha´p na`y bo.
’imˆo
.t vı´ du
.sau d¯ˆay: Gia
’su
.
’
a, b, c la` 3 sˆo
´khˆong ˆam co´ tˆo
’ng b˘a
`ng 3. Dˆe
˜da`ng ch´u
.ng minh d¯u
.o.
.cbˆa
´td¯˘a
’ng th´u
.c
√a+√b+√c≥ab +bc +ca.
Nhu
.vˆa
.y, v´o.ik≥1
2thı` BD
-T sau d¯ˆay luˆon d¯u´ng
ak+bk+ck≥ab +bc +ca.
Mˆo
.t cˆau ho
’itu
.
.nhiˆen d¯u
.o.
.cd¯˘a
.t ra, v´o.ik<1
2thı` khi na`o BD
-T trˆen vˆa
˜n d¯u´ng?
Viˆe
.c tı`m d¯u
.o.
.csˆo
´k(k<1
2) nho
’nhˆa
´t sao cho BD
-T trˆen vˆa
˜n d¯u´ng cho ta mˆo
.t
phu
.o.ng pha´p d¯ˆe
’la`m ch˘a
.tBD
-T.
D
-o´cu
˜ng la` nˆo
.i dung ma` luˆa
.nv˘and¯ˆe
`cˆa
.p trong chu
.o.ng na`y, trong d¯o´ tham sˆo
´
kd¯ u .o.
.cxe´to
.
’hai da
.ng, la` tham sˆo
´d¯ ˆo.clˆa
.p ho˘a
.c co`n phu
.thuˆo
.cva`o mˆo
.t tham sˆo
´kha´c.
Chu
.o
.ng 3: Phu.o.ng pha´p su.
’du
.ng tı´nh chˆa
´tcu
’a ha`m d¯o.nd¯iˆe
.u.
Phu
.o.ng pha´p na`y cu
˜ng d¯a
˜d¯ u .o.
.cmˆo
.tsˆo
´ta`i liˆe
.ud¯ˆe
`cˆa
.p, d¯˘a
.cbiˆe
.t la` ta`i liˆe
.u [1].
Phˆa
`nd¯o´ng go´p cu
’a luˆa
.nv˘ano
.
’chu.o.ng na`y chu
’yˆe
´u la` viˆe
.chˆe
.thˆo
´ng ho´a mˆo
.tsˆo
´
phu
.o.ng pha´p s˘a
´pth´u
.tu
.
.ca´c d¯a
.ilu
.o.
.ng trung bı`nh va`cu
.thˆe
’ho´a ly´ thuyˆe
´tcu
’a
phu
.o.ng pha´p b˘a
`ng nh˜u
.ng vı´ du
.va` ba`i tˆa
.pcu
.thˆe
’. Kha´ nhiˆe
`uBD
-Tm´o
.id¯u
.o.
.c luˆa
.n
v˘an sa´ng ta´c, thˆong qua viˆe
.c la`m ch˘a
.tBD
-Tb˘a
`ng ca´ch su
.
’du
.ng phu
.o.ng pha´p na`y.
Chu
.o
.ng 4: Phu.o.ng pha´p hı`nh ho
.c.
Nˆo
.i dung chu
.o.ng na`y d¯ˆe
`cˆa
.pd¯ˆe
´nmˆo
.tsˆo
´phu
.o.ng pha´p la`m ch˘a
.tBD
-Td¯a
.isˆo
´
thˆong qua nh˜u
.ng u
.´o.clu
.o.
.ng tru
.
.c quan t`u
.hı`nh ho
.c, v´o.inh˜u
.ng vı´ du
.minh ho
.a kha´
cu
.thˆe
’.
Luˆa
.n v˘an d¯u
.o.
.c hoa`n tha`nh du
.´o.isu
.
.hu.´o.ng dˆa
˜n khoa ho
.ccu
’aTiˆe
´nsy
˜Tri
.nh
D
-a`o Chiˆe
´n - Ngu
.`o.i Thˆa
`yrˆa
´t nghiˆem kh˘a
´cva`tˆa
.n tˆam trong cˆong viˆe
.c, ngu
.`o.i Thˆa
`y
khˆong chı
’giu´p d¯˜o., cung cˆa
´p ta`i liˆe
.u, go.
.imo
.
’cho ta´c gia
’nhiˆe
`uy´tu
.o.
’ng hay va`
truyˆe
`nd¯a
.t nhiˆe
`ukiˆe
´nth´u
.c quı´ ba´u, cu
˜ng nhu
.nh˜u
.ng kinh nghiˆe
.m nghiˆen c´u
.u khoa
ho
.c ma` co`n chı
’ba
’o cho ta´c gia
’trong ta´c phong la`m viˆe
.c, thˆong ca
’m, khuyˆe
´n khı´ch
d¯ ˆo.ng viˆen ta´c gia
’vu
.o.
.t qua nh˜u
.ng kho´ kh˘an trong chuyˆen mˆon va` cuˆo
.csˆo
´ng. Chı´nh
vı` vˆa
.y ma` ta´c gia
’luˆon to
’lo`ng biˆe
´to
.n chˆan tha`nh va`su
.
.kı´nh phu
.c sˆau s˘a
´cd¯ˆo
´iv´o
.i
thˆa
`ygia´ohu
.´o.ng dˆa
˜n-Tiˆe
´nsy
˜Tri
.nh D
-a`o Chiˆe
´n.
Nhˆan d¯ˆay, ta´c gia
’cu
˜ng xin ba`y to
’lo`ng biˆe
´to
.n chˆan tha`nh d¯ˆe
´n Ban Gia´m Hiˆe
.u

4
tru
.`o.ng D
-a
.iho
.c Quy Nho.n, Pho`ng d¯a`o ta
.oD
-a
.iho
.cva` sau D
-a
.iho
.c, khoa Toa´n, quı´
Thˆa
`y cˆo gia´o tru
.
.ctiˆe
´p gia
’ng da
.yd¯a
˜ta
.omo
.id¯iˆe
`ukiˆe
.n thuˆa
.nlo
.
.i trong th`o.i gian ta´c
gia
’tham gia kho´a ho
.c.
D
-ˆo
`ng th`o.i ta´c gia
’cu
˜ng xin ba`y to
’lo`ng biˆe
´to
.nd¯ˆe
´n UBND Tı
’nh Gia Lai, So.
’
Gia´o du
.cva` d¯a`o ta
.oTı
’nh Gia Lai, Ban Gia´m Hiˆe
.u tru
.`o.ng THPT Ia Grai, d¯a
˜d¯ ˆo.ng
viˆen va`ta
.omo
.id¯iˆe
`ukiˆe
.n thuˆa
.nlo
.
.id¯ˆe
’ta´c gia
’co´ nhiˆe
`u th`o.i gian nghiˆen c´u
.uva`
hoa`n tha`nh d¯ˆe
`ta`i.
Trong qua´ trı`nh hoa`n tha`nh luˆa
.n v˘an na`y, ta´c gia
’co`n nhˆa
.nd¯u
.o.
.csu
.
.quan tˆam
d¯ ˆo.ng viˆen cu
’ame
.,vo
.
., ca´c anh chi
.em trong gia d¯ı`nh, ca´c ba
.nd¯ˆo
`ng nghiˆe
.p, ca´c anh
chi
.em trong l´o.p cao ho
.c kho´a VII, VIII, IX cu
’a tru
.`o.ng D
-a
.iho
.c Qui Nho.n. Ta´c gia
’
xin chˆan tha`nh ca
’mo
.ntˆa
´tca
’su
.
.quan tˆam va`d¯ˆo
.ng viˆen d¯o´.
D
-ˆe ’hoa`n tha`nh luˆa
.n v˘an, ta´c gia
’d¯ a˜rˆa
´tcˆo
´g˘a
´ng tˆa
.p trung nghiˆen c´u
.u, song do
ı´t nhiˆe
`uha
.n chˆe
´vˆe
`th`o.i gian, cu
˜ng nhu
.vˆe
`n˘ang lu
.
.cnˆen ch˘a
´cch˘a
´n trong luˆa
.n v˘an
co`n nhiˆe
`uvˆa
´nd¯ˆe
`chu.ad¯ˆe
`cˆa
.pd¯ˆe
´nva` kho´ tra´nh kho
’inh˜u
.ng thiˆe
´u so´t nhˆa
´td¯i
.nh.
Ta´c gia
’rˆa
´t mong nhˆa
.nd¯u
.o.
.csu
.
.chı
’ba
’ocu
’a quı´ thˆa
`ycˆova`nh˜u
.ng go´p y´ cu
’aba
.n
d¯ o.cvˆe
`luˆa
.n v˘an na`y.
Quy Nho.n, tha´ng 02 n˘am 2008
Ta´c gia
’