BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM
----------------------------
TRẦN THỊ KIM CÚC
CÁC YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN THANH
KHOẢN TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG
MẠI VIỆT NAM
Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
Mã số : 60.34.02.01
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS. BÙI KIM YẾN
TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2016
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu thực sự của tác giả với sự
hướng dẫn của Người hướng dẫn khoa học PGS.TS. Bùi Kim Yến. Nội dung, kết
quả nghiên cứu của luận văn này là hoàn toàn trung thực. Tất cả các nguồn tài liệu
tham khảo đã được công bố đầy đủ.
Tp.Hồ Chí Minh, ngày tháng năm
Ký tên
Trần Thị Kim Cúc
MỤC LỤC
TRANG PHỤ BÌA
LỜI CAM ĐOAN
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ
CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU ................................................. 1
1.1. Lý do thực hiện đề tài ....................................................................................... 1
1.2. Mục tiêu nghiên cứu ......................................................................................... 2
1.3. Câu hỏi nghiên cứu ........................................................................................... 2
1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .................................................................... 2
1.5. Phương pháp nghiên cứu và dữ liệu nghiên cứu .............................................. 3
1.6. Kết cấu bài nghiên cứu ..................................................................................... 4
1.7. Ý nghĩa khoa học của đề tài .............................................................................. 4
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VẾ CÁC YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN THANH
KHOẢN TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI ................................................. 5
2.1. Cơ sở lý luận chung .......................................................................................... 5
2.1.1. Khái niệm về tính thanh khoản của ngân hàng thương mại ....................... 5
2.1.2. Khái niệm tỷ lệ thanh khoản....................................................................... 6
2.1.3. Cung và cầu thanh khoản ........................................................................... 7
2.1.3.1. Cung thanh khoản ................................................................................ 7
2.1.3.2. Cầu thanh khoản .................................................................................. 7
2.1.3.3. Đánh giá trạng thái thanh khoản .......................................................... 8
2.1.4. Vai trò của thanh khoản trong hoạt động ngân hàng.................................. 9
2.1.5. Nguyên nhân dẫn đến ngân hàng thường xuyên đối mặt với vấn đề thanh
khoản .................................................................................................................... 9
2.1.6. Các phương pháp đo lường yêu cầu thanh khoản .................................... 11
2.1.6.1. Phương pháp tiếp cận nguồn vốn và sử dụng vốn: ............................ 11
2.1.6.2. Phương pháp tiếp cận cấu trúc vốn .................................................... 12
2.1.6.3. Phương pháp tiếp cận chỉ số thanh khoản.......................................... 13
2.2. Các nghiên cứu trước đây ............................................................................... 15
2.2.1 Các nghiên cứu nước ngoài ....................................................................... 15
2.2.2. Các nghiên cứu trong nước ...................................................................... 18
2.3. Cách đo lường các biến .................................................................................. 19
2.3.1. Tỷ lệ thanh khoản (LA) ............................................................................ 19
2.3.2 Quy mô ngân hàng (SIZE) ........................................................................ 19
2.3.3 Tỷ lệ vốn ngân hàng(CAP) ........................................................................ 20
2.3.4. Rủi ro tín dụng (LLP) ............................................................................... 21
2.3.5. Khả năng sinh lợi ngân hàng (ROA) ........................................................ 22
2.3.6. Lãi suất biên (IRM) .................................................................................. 23
2.3.7. Tăng trưởng kinh tế (GDP) ...................................................................... 23
TÓM TẮT CHƯƠNG 2 ............................................................................................ 25
CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG THANH KHOẢN CỦA CÁC NGÂN HÀNG
THƯƠNG MẠI VIỆT NAM .................................................................................... 26
3.1. Khái quát về hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam ............................... 26
3.2. Thực trạng tình hình thanh khoản của các NHTM Việt Nam thông qua các hệ
thống chỉ tiêu đánh giá ........................................................................................... 29
3.2.1. Tình hình thanh khoản của các NHTM Việt Nam qua các số liệu báo cáo
tài chính .............................................................................................................. 30
3.2.1.1. Tình hình tổng tài sản của các NHTM ............................................... 30
3.2.1.2. Tình hình vốn tự có của các NHTM .................................................. 31
3.2.1.3. Tình hình hoạt động huy động vốn của các NHTM .......................... 33
3.2.1.4. Tình hình hoạt động cho vay của các NHTM .................................... 34
3.2.2. Tình hình thanh khoản của các NHTM Việt Nam qua các chỉ số tài chính
............................................................................................................................ 35
3.2.2.1. Tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu CAR ........................................................ 36
3.2.2.2. Hệ số giới hạn huy động vốn (chỉ số H1) .......................................... 37
3.2.2.3 Hệ số tỷ lệ vốn tự có so với tổng tài sản có (chỉ số H2) ..................... 38
3.3. Đánh giá chung tình hình thanh khoản các NHTM Việt Nam trong giai đoạn
hiện nay .................................................................................................................. 40
TÓM TẮT CHƯƠNG 3 ............................................................................................ 43
CHƯƠNG 4: NGHIÊN CỨU CÁC YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN THANH KHOẢN
TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM .......................................... 44
4.1 Nguồn dữ liệu nghiên cứu ............................................................................... 44
4.2 Mô hình nghiên cứu đề nghị ............................................................................ 44
4.3 Quy trình nghiên cứu ....................................................................................... 45
4.4 Mô tả dữ liệu .................................................................................................... 46
4.5. Giả thuyết nghiên cứu ..................................................................................... 46
4.5.1. Tác động của quy mô ngân hàng đến tỷ lệ thanh khoản .......................... 46
4.5.2. Tác động của tỷ lệ vốn đến tỷ lệ thanh khoản .......................................... 47
4.5.3. Tác động của ROA đến tỷ lệ thanh khoản ............................................... 48
4.5.4. Tác động của rủi ro tín dụng đến tỷ lệ thanh khoản ................................. 48
4.5.5. Tác động của tăng trưởng GDP đến tỷ lệ thanh khoản ............................ 49
4.5.6. Tác động của lãi suất biên ngân hàng đến tỷ lệ thanh khoản ................... 50
4.6. Đề xuất mô hình nghiên cứu ........................................................................... 50
4.7. Phương pháp phân tích dữ liệu ....................................................................... 51
4.7.1. Thống kê mô tả ......................................................................................... 51
4.7.2. Phân tích tương quan ................................................................................ 51
4.7.3. Phân tích hồi quy tuyến tính trên dữ liệu bảng ........................................ 51
4.8. Kết quả nghiên cứu ......................................................................................... 51
4.8.1. Thống kê mô tả ......................................................................................... 51
4.8.1.1. Tỷ lệ thanh khoản ............................................................................... 52
4.8.1.2. Quy mô ............................................................................................... 53
4.8.1.3. Tỷ lệ vốn ngân hàng ........................................................................... 53
4.8.1.4. Khả năng sinh lợi ngân hàng.............................................................. 54
4.8.1.5. Rủi ro tín dụng ngân hàng .................................................................. 55