Lí thuyết hóa học Hóa vô cơ
Gv: Trần Quốc Nghĩa Trang 1
NHẬN BIẾT CÁC CHẤT
A. TRẠNG THÁI, MÀU SẮC CÁC ĐƠN CHẤT, HỢP CHẤT
Cr(OH)2: vàng
Cr(OH)3: xanh
K2Cr2O7: đỏ da cam
KMnO4: tím
CrO3: rắn, đỏ thẫm
Zn : trắng xanh
Zn(OH)2: trắng
Hg : lỏng, trắng bạc
HgO : màu vàng hoặc đỏ
Mn : trắng bạc
MnO : xám lục nhạt
MnS : hồng nhạt
MnO2:đen
H2S : khí không màu
SO2: khí không màu
SO3: lỏng, khong màu, sôi 450C
Br2: lỏng, nâu đỏ
I2: rắn, tím
Cl2: khí, vàng
CdS : vàng
HgS : đỏ
AgF : tan
AgI : vàng đậm
AgCl : màu trắng
AgBr : vàng nhạt
HgI2: đỏ
CuS, NiS, FeS, PbS, … : đen
C : rắn, đen
S : rắn, vàng
P : rắn, trắng, đỏ, đen
Fe : trắng xám
FeO : rắn, đen
Fe3O4: rắn, đen
Fe2O3: màu nâu đỏ
Fe(OH)2: rắn, màu trắng xanh
Fe(OH)3: rắn, nâu đỏ
Al(OH)3: màu trắng, dạng keo tan trong NaOH
Zn(OH)2: màu trắng, tan trong NaOH
Mg(OH)2: màu trắng.
Cu: : rắn, đỏ
Cu2O: : rắn, đỏ
CuO : rắn, đen
Cu(OH)2: xanh lam
CuCl2, Cu(NO3)2, CuSO4.5H2O : xanh
CuSO4: khan, màu trắng
FeCl3: vàng
CrO : rắn, đen
Cr2O3: rắn, xanh thẫm
BaSO4: trắng, không tan trong axit.
BaCO3, CaCO3: trắng
Lí thuyết hóa học Hóa vô cơ
Gv: Trần Quốc Nghĩa Trang 2
B. NHẬN BIẾT CHẤT KHÍ
Khí
Thuốc thử
Hiện tượng
Phảnứng
- Quì tím ẩm
Hóa hồng
- H2S, CO,
Mg,…
Kết tủa vàng
- dd Br2,
ddI2,
dd KMnO4
Mất màu
SO2
- nước vôi trong
Làm đục
- Quì tím ẩm
Lúc đầu làm mất màu, sau
đó xuất hiện màu đỏ
as

Cl2
- dd(KI + hồ tinh
bột)
Không màu xám
I2
- hồ tinh bột
Màu xanh tím
N2
-Que diêm đỏ
Que diêm tắt
- Quì tím ẩm
Hóa xanh
NH3
- khí HCl
Tạo khói trắng
- Oxi không khí
Không màu nâu
NO
- dd FeSO4 20%
Màu đỏ thẫm
NO2
- Khí màu nâu, mùi hắc, làm quì tím hóa đỏ
3NO2 + H2O 2HNO3 + NO
- nước vôi trong
Làm đục
- quì tím ẩm
Hóa hồng
CO2
- không duy trì sự cháy
- dd PdCl2
đỏ, bọt khí CO2
CO
- CuO (t0)
Màu đen đỏ
0
t

- Đốt có tiếng nổ. Cho sản phẩm vào CuSO4
khan không màu tạo thành màu xanh
H2
- CuO (t0)
CuO (đen) Cu (đỏ)
0
t

-Que diêm đỏ
Bùng cháy
O2
- Cu (t0)
Cu(đỏ) CuO (đen)
0
t

- Quì tím ẩm
Hóa đỏ
HCl
- AgCl
Kết tủa trắng
- Quì tím ẩm
Hóa hồng
- O2
Cl2
SO2
FeCl3
KMnO4
Kết tủa vàng
H2S
- PbCl2
Kết tủa đen
H2O(Hơi)
CuSO4 khan
Trắng hóa xanh
O3
dd KI
Kết tủa tím
Lí thuyết hóa học Hóa vô cơ
Gv: Trần Quốc Nghĩa Trang 3
C. NHẬN BIẾT ION DƯƠNG (CATION)
Ion
Thuốc thử
Hiện tượng
Phảnứng
Li+
Ngọn lửa màu đỏ thẫm
Na+
Ngọn lửa màu vàng tươi
K+
Ngọn lửa màu tím hồng
Ca2+
Ngọn lửa màu đỏ da cam
Ba2+
Đốt
trên ngọn lửa
vô sắc
Ngọn lửa màu lục (hơi vàng)
Ca2+
dd
2
4
SO
, dd
2
3
CO
trắng
Ca2+ +
2
4
SO
CaSO4;Ca2+ +
2
3
CO
CaCO3
dd
2
4
SO
, dd
2
3
CO
Ba2+ +
2
4
SO
BaSO4;Ba2+ +
2
3
CO
BaCO3
Ba2+
Na2CrO4
trắng
Ba2+ +
2
4
CrO
BaCrO4
Ag+
HCl, HBr, HI
NaCl, NaBr,
NaI
AgCl trắng
AgBr vàng nhạt
AgI vàng đậm
Ag++ ClAgCl
Ag++ BrAgBr
Ag++ IAgI
Pb2+
PbI2 vàng
Pb2+ + 2IPbI2
Hg2+
dd KI
HgI2 đỏ
Hg2+ + 2IHgI2
Pb2+
PbS đen
Pb2+ + S2PbS
Hg2+
HgS đỏ
Hg2+ + S2HgS
Fe2+
FeS đen
Fe2+ + S2FeS
Cu2+
CuS đen
Cu2+ + S2CuS
Cd2+
CdS vàng
Cd2+ + S2CdS
Ni2+
NiS đen
Ni2+ + S2NiS
Mn2+
Na2S, H2S
MnS hồng nhạt
Mn2+ + S2MnS
Zn2+
xanh, tan trong dd NH3 dư
Cu(OH)2+ 4NH3[Cu(NH3)4](OH)2
Cu2+
trắng, tan trong dd NH3 dư
Zn(OH)2+ 4NH3[Cu(NH3)4](OH)2
Ag+
dd NH3
trắng, tan trong dd NH3 dư
AgOH + 2NH3[Cu(NH3)2]OH
Mg2+
trắng
Mg2+ + 2OHMn(OH)2
Fe2+
trắng,
hóa nâu ngoài không khí
Fe2+ + 2OHFe(OH)2
2Fe(OH)2 + O2 + 2H2O 2Fe(OH)3
Fe3+
nâu đỏ
Fe3+ + 3OHFe(OH)3
Al3+
keo trắng
tan trong kiềm dư
Al3+ + 3OHAl(OH)3
Al(OH)3+ OH
2
AlO
+ 2H2O
Zn2+
Zn2+ + 2OHZn(OH)2
Zn(OH)2+ 2OH
2
2
ZnO
+ 2H2O
Be2+
Be2+ + 2OHBe(OH)2
Be(OH)2+ 2OH
2
2
BeO
+ 2H2O
Pb2+
trắng
tan trong kiềm dư
Pb2+ + 2OHPb(OH)2
Pb(OH)2+ 2OH
2
2
PbO
+ 2H2O
Cr3+
xám, tan trong kiềm dư
Cr3+ + 3OHCr(OH)3
Cr(OH)3+ 3OH
3
6
Cr(OH)
Cu2+
xanh
Cu2+ + 2OHCu(OH)2
NH
4
+
dd Kiềm
NH3
4
NH
+ OH
NH3 + H2O
Lí thuyết hóa học Hóa vô cơ
Gv: Trần Quốc Nghĩa Trang 4
D. NHẬN BIẾT ION ÂM (ANION)
Ion
Thuốc thử
Hiện tượng
Phảnứng
OH
Quì tím
Hóa xanh
Cl
trắng
Cl + Ag+ AgCl (hóa đen ngoài ánh sáng)
Br
vàng nhạt
Br + Ag+ AgBr (hóa đen ngoài ánh sáng)
I
vàng đậm
I + Ag+ AgI (hóa đen ngoài ánh sáng)
3
4
PO
vàng
3
4
PO
+ 3Ag+Ag3PO4
S
AgNO3
đen
S2 + 2Ag+Ag2S
2
3
CO
trắng
2
3
CO
+ Ba2+ BaCO3 (tan trong HCl)
2
3
SO
trắng
2
3
SO
+ Ba2+ BaSO3 (tan trong HCl)
2
4
SO
trắng
2
4
SO
+ Ba2+ BaSO4(không tan trong HCl)
2
4
CrO
BaCl2
vàng
2
4
CrO
+ Ba2+ BaCrO4
S
Pb(NO3)2
đen
S2 + Pb2+ PbS
2
3
CO
Sủi bọt khí
2
3
CO
+ 2H+ CO2+ H2O (không mùi)
2
3
SO
Sủi bọt khí
2
3
SO
+ 2H+ SO2+ H2O (mùi hắc)
S
Sủi bọt khí
2
S
+ 2H+ H2S (mùi trứng thối)
2
3
SiO
HCl
keo
2
3
SiO
+ 2H+H2SiO3
2
3
HCO
Sủi bọt khí
2
0
t
3
HCO
CO2 +
2
3
CO
+ H2O
2
3
HSO
Đun nóng
Sủi bọt khí
2
0
t
3
HSO
SO2 +
2
3
SO
+ H2O
3
NO
Vụn Cu, H2SO4
Khí màu nâu
3
NO
+ H+HNO3
3Cu + 8HNO32Cu(NO3)2 + 2NO+4H2O
2NO + O22NO2
2
NO
H2SO4
Khí màu nâu đỏ do
HNO2 phân tích
2
2
NO
+ H+HNO2
3HNO2 2NO + HNO3 + H2O
2NO + O2 2NO2