
Kỷ yếu Hội thảo quốc tế “Thương mại và phân phối” lần 2 năm 2020
453
MẠNG XÃ HỘI: PHƯƠNG THỨC TRUYỀN THÔNG THƯƠNG MẠI
TRONG THỜI KỲ CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP 4.0
SOCIAL NETWORK: MODE OF COMMERCIAL COMMUNICATION
IN THE PERIOD OF INDUSTRIAL REVOLUTION 4.0
ThS. Lê Thị Bảo Yến
Phân hiệu ĐHĐN tại Kon Tum
Email: ltbyen@kontum.udn.vn
Tóm tắt
Ảnh hưởng sâu rộng của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đã mang đến cho doanh nghiệp nhiều thay
đổi trong cách thức kinh doanh và hoạt động. Trong số những công nghệ mà mà cuộc cách mạng này mang lại
thì mạng xã hội đã thu hút được sự chú ý đáng kể trong thập kỷ qua và khi sự phát triển diễn ra, việc truy cập
các trang mạng xã hội như Facebook, Twitter, LinkedIn, Instagram và YouTube đã trở thành xu hướng. Khi có
một lượng người dùng lớn sử dụng một trang mạng xã hội nào đó, thì việc các doanh nghiệp tiếp cận người
khách hàng của họ thông qua các ứng dụng này này trở nên rất thuận tiện. Mục tiêu chính của bài báo này là
xác định vai trò của chiến lược tiếp thị truyền thông mạng xã hội và đánh giá tầm quan trọng của nó đối với
chiến lược tiếp thị truyền thống trong việc xây dựng thương hiệu và hành vi của người tiêu dùng.
Từ khóa: mạng xã hội, thương mại điện tử, truyền thông, tiếp thị, cách mạng công nghiệp 4.0
Abstract
The profound impact of the Industrial Revolution 4.0 has brought about many changes in business manner
and enterprise activities. Among the technologies this revolution has brought, social media has gained significant
attention over the past decade, and as the development continues, access to social networking sites like Facebook,
Twitter, LinkedIn, Instagram and YouTube has become a trend. When there is a large amount of users use a social
networking site, then the businesses reach their customers through this application becomes very convenient. The
main objective of this paper is to determine the role of social media marketing and evaluate its importance to
traditional marketing strategies in branding, research and evaluation consumer behavior
Keyword: social networking, e-commerce, communication, marketing, Industrial Revolution 4.0
1. Giới thiệu
Trong thập kỷ qua, truyền thông đã chứng kiến một sự thay đổi lớn, người tiêu dùng đang dần
sử dụng các trang mạng xã hội để tìm kiếm thông tin liên quan đến các sản phẩm và dịch vụ khác
nhau, thay vì dựa vào các phương pháp truyền thống như truyền hình, đài phát thanh và tạp chí, .... [1].
Cứ bảy người trên thế giới thì có một người hiện sở hữu một tài khoản mạng xã hội và gần bốn trong
năm người dùng Internet được liên kết với ít nhất một trang web truyền thông mạng xã hội. Với số
lượng người dùng Internet và phương tiện truyền thông mạng xã hội ngày càng tăng, thì việc các
thương hiệu lớn phải tìm hiểu hành vi khách hàng trực tuyến là điều không thể tránh khỏi. Sự xuất hiện
của truyền thông mạng xã hội đã dẫn đến một sự thay đổi tiếp theo trong việc thúc đẩy và chấp nhận
phương tiện truyền thông mạng xã hội như một trong những chiến lược tiếp thị và công cụ quan hệ
công chúng của doanh nghiệp [2]. Do đó, mạng xã hội đã trở thành một nền tảng ngày càng được sử
dụng quen thuộc trong Thương mại điện tử để tiếp thị các dịch vụ và tài nguyên cho khách hàng hiện
tại và tương lai.
2. Mạng xã hội và phương tiện truyền thông xã hội
2.1. Khái niệm
Thuật ngữ mạng xã hội trước tiên được đặt ra để phân biệt giữa các mạng được sử dụng cho
mục đích kinh doanh với các mạng được sử dụng để giao tiếp giữa mọi người. Định nghĩa của mạng xã
hội đã được mở rộng để bao gồm việc nhóm các cá nhân vào các nhóm cụ thể, đặc biệt là tại nơi làm

Kỷ yếu Hội thảo quốc tế “Thương mại và phân phối” lần 2 năm 2020
454
việc, trường đại học và trường trung học, tuy nhiên định nghĩa được chấp nhận phổ biến nhất của mạng
xã hội liên quan đến các trang web tương tác cung cấp cho người dùng bảng tin, phòng trò chuyện và
khả năng để lại bình luận và thảo luận với người khác [3]. Ngoài ra, các mạng xã hội cũng được gọi là
một trang web cộng đồng ảo giúp mọi người cùng nhau nói chuyện, chia sẻ ý tưởng và sở thích hoặc
kết bạn. Kiểu cộng tác và chia sẻ này trên các trang mạng xã hội được gọi là phương tiện truyền thông
xã hội. Không giống như các phương tiện truyền thống thường chỉ được tạo ra và kiểm soát bởi một
nhóm người, phương tiện truyền thông xã hội cho phép người dùng chia sẻ ý kiến, quan điểm của họ
và khuyến khích các tương tác và xây dựng cộng đồng được định hình bởi người dùng [4].
Thuật ngữ Truyền thông xã hội trực tuyến đã được bắt nguồn từ các từ: “mạng xã hội” và
“phương tiện truyền thông trực tuyến” được thảo luận như sau:
Về mặt xã hội: thuật ngữ “Mạng xã hội” liên quan đến việc tương tác với người khác để trao
đổi thông tin được đặc trưng bởi mối quan hệ hoặc mối quan hệ thân thiện.
Phương tiện truyền thông trực tuyến: thuật ngữ “Phương tiện truyền thông trực tuyến” đề cập
đến công cụ của truyền thông như radio, truyền hình, báo, tạp chí, internet… để tiếp cận mọi người
rộng rãi.
Vì vậy, chúng ta có thể nói rằng phương tiện truyền thông xã hội là một công cụ truyền thông xã
hội dựa trên web cho phép mọi người tương tác với nhau bằng cách chia sẻ và tiêu thụ thông tin. Safko
và Phanh [5] cho rằng phương tiện truyền thông xã hội là một thuật ngữ để chỉ các hoạt động, thực tiễn,
hành vi giữa các cộng đồng của những người tụ tập trực tuyến để chia sẻ và trao đổi thông tin, kiến thức
và ý kiến bằng phương tiện truyền thông. Theo Weinberg [6] phương tiện truyền thông xã hội liên quan
đến việc chia sẻ thông tin, kinh nghiệm và quan điểm thông qua các trang web theo định hướng cộng
đồng. Phương tiện truyền thông xã hội sử dụng công nghệ dựa trên web để chuyển đổi và phát độc thoại
phương tiện truyền thông thành các cuộc đối thoại truyền thông xã hội. Kể từ thập kỷ trước, phương tiện
truyền thông xã hội đã phát triển từ một trung tâm truyền thông đơn giản thành tác nhân thay đổi, hoạt
động hàng ngày của con người và từ đó thay đổi cuộc sống của con người.
2.2. Ảnh hưởng của phương tiện truyền thông xã hội trên các lĩnh vực khác nhau
Các lĩnh vực khác nhau có ảnh hưởng lâu dài và lâu dài của truyền thông xã hội như sau [3]:
2.2.1. Chính trị và dịch vụ công cộng
Cách thức máy tính cá nhân thay đổi mãi mãi cách thức kinh doanh được tiến hành. Mạng xã
hội đang thay đổi nhân khẩu học của xã hội chúng ta, từ chính trị và dịch vụ công cộng đến sự hài lòng
của khách hàng và doanh nghiệp. Facebook đã trở thành nền tảng phi thực tế cho cách các tổ chức phi
lợi nhuận, các nhà hoạt động môi trường và phe phái chính trị tiếp cận với hàng ngàn tình nguyện viên
tiềm năng. Twitter thường được sử dụng bởi hầu hết các chính trị gia tiến bộ để thúc đẩy sự nghiệp của
họ. Nhờ các mạng xã hội, các lĩnh vực như chính trị không còn giới hạn trong các nhà lãnh đạo chính
trị mà mọi người cũng có thể bày tỏ mối quan tâm và ý kiến của họ, chia sẻ ý tưởng của họ và thậm chí
giao tiếp với các nhà lãnh đạo chính trị trên cơ sở một đối một.
2.2.2. Tiếp thị và quảng cáo
Với sự ra đời của truyền thông xã hội, các chiến lược tiếp thị và quảng cáo đã chuyển mình từ
các ngành công nghiệp phụ thuộc vào các kênh thị trường đại chúng như truyền hình, radio sang nền
tảng mạng xã hội.
Tất cả những thương hiệu lớn và các tổ chức hiện nay tự hào khi có lượng fan lớn và những
người theo dõi trên tất cả các nền tảng truyền thông xã hội lớn như Facebook, Twitter, YouTube,
Instagram, … nền tảng truyền thông mạng xã hội không chỉ hiệu quả về mặt chi phí mà còn gia tăng sự
gần gũi giữa nhà sản xuất và người tiêu dùng.

Kỷ yếu Hội thảo quốc tế “Thương mại và phân phối” lần 2 năm 2020
455
2.2.3. Báo chí
Phương tiện truyền thông mạng xã hội đã cung cấp cho mọi người cách nhanh chóng và dễ
dàng để chia sẻ liên kết và thông tin với nhiều người qua Facebook hoặc Twitter. Một số trang web tin
tức giới thiệu cho khách truy cập của họ một danh sách các mục tin tức được đề xuất bởi bạn bè của họ
vì họ nhận ra sự chứng thực từ những người quen thì tin tức càng đáng tin cậy. Mặt khác, các mạng xã
hội cũng đã đưa ra sự gia tăng chưa từng thấy đối với báo chí công dân. Từ cập nhật giao thông, đến
thiên tai, tất cả những người có quyền truy cập vào các trang mạng xã hội hầu như chỉ cần một vài cú
nhấp chuột để trở thành một nhà báo công dân.
2.2.4. Kinh doanh
Hầu như mọi tổ chức kinh doanh lớn đều có sự hiện diện của mạng xã hội. Kể cả các doanh
nghiệp hiện tại và mới nổi cũng đang tích cực sử dụng các mạng xã hội để quảng bá sản phẩm, dịch vụ
của họ và nhận được phản hồi vô giá từ khách hàng. Trên thực tế, đối với các doanh nghiệp, sự tương
tác qua mạng xã hội gần như đã trở thành một tiêu chuẩn thực tế để đánh giá dịch vụ khách hàng của
họ. Giờ đây, việc thấy các doanh nghiệp nhỏ hoặc tại nhà chỉ hoạt động thông qua tài khoản Facebook
của họ đã trở nên phổ biến.
2.2.5. Tuyển dụng
LinkedIn đã thay đổi đáng kể cách các chuyên gia nhân sự tìm kiếm và do đó tuyển dụng nhân
viên tiềm năng. Tuy nhiên, có những tranh luận về vi phạm quyền riêng tư; LinkedIn chắc chắn đã tạo
điều kiện cho sự tiến bộ nghề nghiệp, tuyển dụng và mạng lưới chuyên nghiệp đến mức độ lớn.
2.3. Các loại nền tảng truyền thông xã hội
Các nền tảng truyền thông xã hội được sử dụng phổ biến nhất hiện nay là [7]:
2.3.1. Facebook
Facebook là mạng xã hội lớn nhất trên web liên quan đến nhận dạng tên cũng như tổng số
người dùng. Nó có hơn 2 tỷ người dùng hoạt động và nó hoạt động như một nền tảng tuyệt vời để kết
nối mọi người trên toàn cầu với nhau. Kể từ thập kỷ trước, Facebook đã phát triển từ một trang web cơ
bản thành một mạng đa chiều và một nền tảng di động nơi mọi người có thể kết nối với bất kỳ ai trên
toàn thế giới. Và tính năng Fanpage của Facebook thực sự có thể giúp ích rất nhiều cho việc kinh
doanh của cá nhân, gia đình và các doanh nghiệp nhỏ.
2.3.2. Twitter
Twitter là một nền tảng nơi người dùng có thể thể hiện một lượt xem bằng các tin nhắn văn bản
ngắn cùng với các phương tiện khác. Twitter có một giao diện tuyệt vời để giao tiếp với bất kỳ ai trên
thế giới theo nghĩa đen chỉ bằng cách đề cập đến tên người dùng của họ trong bài đăng của họ. Mạng
xã hội này là một cách tuyệt vời để quảng cáo và tiếp thị doanh nghiệp. Nó cũng là một kênh hiệu quả
để xử lý dịch vụ khách hàng.
2.3.3. YouTube
Nền tảng chia sẻ video nổi tiếng nhất có hơn một tỷ người dùng, nơi người dùng không chỉ có
thể xem nội dung được đăng bởi người khác mà còn tải lên, xếp hạng, chia sẻ và nhận xét về video.
Nếu một người muốn thu hút khán giả bằng cách đăng quảng cáo về công việc hoặc doanh nghiệp của
họ, không thể có nền tảng nào tốt hơn YouTube.
2.3.4. Instagram
Instagram là một nền tảng truyền thông xã hội trực quan hoàn toàn chỉ dựa trên các bài đăng
ảnh và video. Nó cũng thuộc sở hữu của Facebook và có kèm tính năng khác được cung cấp liên quan
đến các bộ lọc chỉnh sửa ảnh.

45
2.
3
và
d
ụ
th
ế
2
0
và
4.
m
ì
n
h
th
ô
ti
ê
và
cầ
m
th
ô
c
ơ
k
h
đ
ộ
5.
d
ụ
q
u
6
3
.5. Linked
I
Linke
d
định hướn
ụ
ng tạo hồ
s
ế
giới thực
[
Hình
1
19 [9]. Có
t
Weiboi ch
ỉ
Tiếp thị tr
u
Để hi
ể
ì
nh, các nh
à
h
iều thông t
i
ô
ng xã hội
ê
u dùng. Cá
c
d
ịch vụ hơ
n
Tiếp t
h
m
quyền tr
u
ô
ng xã hội
k
ơ
bản liên q
u
h
ác nhau đ
ư
ng liên qua
n
Nhữn
g
l
ý
d
Sự liê
n
- Hiệ
u
ụ
ng mạng x
ã
u
a các kênh
Kỷ
y
I
n
d
In là một
t
g việc làm.
s
ơ trong
m
ộ
[
8].
1
cho thấy
t
hể thấy rõ
,
ỉ
sử dụng ở
uy
ền thôn
g
ể
u khách hà
n
à
tiếp thị và
i
n về khách
về người d
ù
c
doanh ng
h
n
[10].
h
ị truyền t
h
u
yền thông
k
hác nhau
đ
u
an đến việ
c
ư
ợc doanh
n
n
đến Thư
ơ
d
o cho sự c
h
n
quan của
v
u
quả của vi
ệ
ã
hội cho p
h
liên lạc kh
á
y
ếu Hội thảo
t
rang web
m
LinkedIn
c
ộ
t mạng xã
Hình 1:
N
biểu đồ củ
a
,
Facebook
Trung Quố
g
mạn
g
xã
h
ng
m
ột các
h
nhà quảng
hàng được
ù
ng t
r
ực tu
y
h
iệp khác n
h
ông xã hội
t
r
ực tuyến.
đ
ể đạt được
c
chia sẻ n
ộ
n
ghiệp áp
d
ơ
ng hiệu trự
c
hu
y
ển đổi
p
v
iệc thay đ
ổ
ệ
c sử dụng
m
h
ép bạn kết
á
c nhau, gi
ả
quốc tế “Th
ư
m
ạng xã hộ
c
ho phép c
á
hội trực tu
y
N
hững tran
g
Nguồ
n
a
16 trang
m
đang dẫn
đ
c).
h
ội và thư
ơ
h
tốt hơn v
à
cáo luôn tì
m
thu thập. T
h
y
ến có thể
n
hau đang s
ử
là xu hướn
g
Đây là
m
ộ
t
các
m
ục ti
ê
ộ
i dung, vid
d
ụng tập tr
u
c tuyến củ
a
p
hươn
g
th
ứ
ổ
i phương t
h
m
ột số côn
g
hợp ngân s
á
ả
m chi phí
c
ư
ơn
g
mại và p
i
được sử
d
á
c thành vi
ê
y
ến có thể
m
mạng xã h
ộ
n
: DreamGr
o
m
ạng xã h
ộ
ầu, tiếp the
ơ
n
g
mại đi
ệ
à
tìm kiếm t
h
m
kiếm qu
a
h
ông tin nà
y
được phân
ử
dụng các
m
g
m
ới nhất
p
t
hình thức
ê
u tiếp thị
v
e
o và hình
ả
u
ng vào vi
ệ
người tiêu
ứ
c truyền
t
h
ức truyền
t
g
cụ nhất đị
n
á
ch cần thi
ế
c
ho
m
ỗi ng
ư
hân phối” lầ
n
d
ụng dành r
ê
n có thể l
à
m
ô tả các
m
ộ
i phổ biến
n
o
w
ộ
i hàng đầ
u
o là YouT
u
ệ
n tử
h
iên hướn
g
a
nhiều các
h
y
có thể đư
ợ
tích sâu h
ơ
m
ạng xã h
ộ
p
hát triển k
ể
tiếp thị int
e
v
à quảng cá
o
ả
nh vì lý d
o
ệ
c nhắm m
ụ
dùng và tr
u
t
hôn
g
tiếp
t
t
hông tiếp t
h
n
h của tiếp
ế
t để quảng
ư
ời trong s
ố
n
2 năm 202
0
r
iêng cho c
á
à
công nhâ
n
m
ối quan h
ệ
n
hất [9]
u
thế giới t
í
u
be, Instagr
a
g
của họ đối
h
khác nha
u
ợ
c thu thập
ơ
n để theo
d
ộ
i để giúp h
ể từ vài nă
m
e
rnet sử dụ
n
o
. Tiếp thị
t
o
quảng cá
o
ụ
c tiêu đún
g
u
yền miệng
t
hị
t
hị là do m
ộ
thị truyền
t
cáo và di c
h
ố
họ. Vì vậ
y
0
á
c
d
ịch vụ
k
n
cũng như
ệ
chuyên n
g
í
nh đến thá
n
a
m và Twi
t
với các sả
n
u
. Điều này
từ phương
d
õi hành vi
h
ọ bán nhiề
u
m
trước khi
n
g các nền
t
t
ruyền thôn
g
o
. Các
k
ỹ t
h
g
đối tượn
g
điện tử.
ộ
t số lý do:
t
hông mạng
h
uyển hàn
g
y
, doanh ng
h
k
inh doanh
nhà tuyển
g
hiệp trong
n
g 11 năm
t
er (Qzone
n
phẩm của
đòi hỏi rất
t
iện truyền
của người
u
sản phẩm
nó bắt đầu
ảng truyền
g
xã hội về
u
ật tiếp thị
g
, các hoạt
xã hội. Sử
g
hóa thông
h
iệp đã đạt

Kỷ yếu Hội thảo quốc tế “Thương mại và phân phối” lần 2 năm 2020
457
được mục tiêu của mình một cách hiệu quả, cũng như đối phó với ít đối tác hơn, chuyển cho họ các
giải pháp hoàn chỉnh.
- Sự tăng trưởng nhanh chóng của dòng thông tin tiếp thị thông tin và công nghệ dưới ảnh
hưởng của Internet. Sự xuất hiện của các kênh phân phối mới, phương tiện tương tác, sự phát triển của
phương tiện truyền thông chuyên ngành đòi hỏi phải điều chỉnh và đặt các điểm nhấn khác trong chiến
lược của truyền thông tiếp thị.
- Chuyển sang cá nhân hóa tiêu dùng và do đó, chuyển sang truyền thông tiếp thị tương tác hai
chiều đòi hỏi sự tham gia của cả người tiêu dùng và nhà sản xuất. Trong những trường hợp như vậy,
vai trò của khách hàng ngày càng quan trọng trở thành nguồn ảnh hưởng và phổ biến thông tin: truyền
thông độc lập, mạng xã hội cộng đồng, đối tác kinh doanh, gia đình và bạn bè, chuyên gia, tổ chức nhà
nước và công cộng, giám sát chất lượng sản phẩm.
- Thị trường bảo hòa, các dịch vụ và hàng hóa tương tự được sản xuất trong môi trường cạnh
tranh cao cho các công nghệ giống hệt nhau. Trong tình hình thị trường như vậy, các nhà tiếp thị cần
sáng tạo trong việc sử dụng các phương pháp tiếp cận và quảng bá công nghệ mới để định vị một sản
phẩm / dịch vụ / thương hiệu cụ thể trong tâm trí của đối tượng mục tiêu.
6. Thay đổi động cơ của hành vi người tiêu dùng trong cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư
Sự phát triển của Internet, công nghệ thông tin và truyền thông (CNTT-TT), các kênh truyền
thông bền vững, điện toán đám mây và nền tảng kỹ thuật số và "vụ nổ" thông tin thoát ra từ các kênh
dữ liệu khác nhau, tạo ra sự xuất hiện của các hệ thống thông tin mở và mạng công nghiệp toàn cầu
(vượt ra ngoài ranh giới của các doanh nghiệp riêng lẻ và tương tác với nhau), có tác động biến đổi đối
với tất cả các lĩnh vực của nền kinh tế và kinh doanh hiện đại bên ngoài ngành CNTT, và chuyển sang
giai đoạn công nghiệp hóa tự động hóa công nghiệp mới.
Theo các chuyên gia, việc triển khai bất kỳ công cụ tự động hóa nào, bao gồm cả Internet of
Things theo khái niệm này, sẽ hợp lý trong việc thu được lợi ích kinh tế cao hơn so với các hình thức
quy trình sản xuất và kinh doanh được chấp nhận. Một trong những lợi ích của Internet of Things là
mô hình phân tích dữ liệu người dùng, cơ sở sản xuất (máy móc, tòa nhà, thiết bị) và bản chất của tiêu
dùng. Và mạng xã hội đang làm rất tốt những điều này, mở ra khả năng không giới hạn cho nhà cung
cấp dịch vụ để cải thiện trải nghiệm của khách hàng, tạo sự thuận tiện hơn, quyết định tốt hơn và giảm
chi phí của khách hàng, dẫn đến sự hài lòng và trung thành bằng cách cải thiện việc xử lý nhanh
chóng. [11] Các quy trình này phải được xem xét trong tương lai gần trong việc phát triển chính sách
tiếp thị truyền thông hiện đại của các doanh nghiệp, vì những xu hướng này phù hợp với thời đại của
người tiêu dùng.
Theo J'son & Partners Consulting, Internet of Things (IoT) là xu hướng phát triển và công nghệ
tiên tiến nhất trong lĩnh vực kinh doanh, cả trên phạm vi toàn cầu và quy mô của từng quốc gia. Bằng
cách kết nối hàng tỷ thiết bị hàng ngày với Internet - từ vòng đeo tay thể dục đến thiết bị công nghiệp -
IoT kết hợp thế giới trực tuyến và ngoại tuyến, mở ra những khả năng mới và thách thức doanh nghiệp
tư nhân, chính phủ và người tiêu dùng.
Tính cấp thiết của vấn đề này, được thực hiện qua những nghiên cứu, cho phép doanh nghiệp
lập kế hoạch và thực hiện các chính sách kinh tế hiệu quả hơn ở các cấp bậc khác nhau, bao gồm từ
cấp địa phương đến cấp quốc tế. Kết quả của những phát triển này cho phép hình thức truyền thông
ngày càng chính xác và đầy đủ hơn trong các đặc điểm địa lý và lịch sử của khu vực, do đó mang lại
hiệu quả cao hơn.
Do đó, nghiên cứu về hành vi của khách hàng cần phải xác định động cơ - lý do, điều kiện tiên
quyết, gây ra một số hành động đi kèm với việc mua hàng. Thông tin về hành vi tiêu dùng của doanh
nghiệp là cơ bản trong việc phát triển chương trình truyền thông tiếp thị qua mạng xã hội, vì nó cho
phép chọn sự kết hợp tối ưu giữa các nguồn lực và kênh truyền thông, cũng như các nguồn nhà mạng
của họ.

