Mất lòng tin, mất tất cả
Trong cuộc
sống, niềm
tin rất quan
trọng. Trong
quan hệ cha
mẹ – con
cái, niềm tin
là căn bản,
là điểm tựa để các em trưởng thành. Trách nhiệm
của cha mẹ, trước hết phải xây dựng cho được
lòng tin đối với con cái. Mất lòng tin là mất tất cả,
kể cả mất con
“Mấy ổng bả sống giả dối lắm!”
Hồng, cô bé học lớp 6, tỉnh bơ nói với tôi sau khi mẹ
em quay lưng đi: “Trước mặt cô, trước mặt mọi
người, ba mẹ em cứ ba ba, con con, mẹ mẹ, con con.
Không có ai thì mày tao, chửi bới tùm lum”. Tôi rầy
em không được nói cha mẹ như vậy. Em vẫn kết
luận: “Mấy ổng bả sống giả dối lắm”.
Tuấn A. mỗi khi ba mẹ hứa điều gì với em, trước mặt
tôi, em đều nói nhỏ vào tai tôi: “Đừng tin ổng bả, nói
thế chứ khi ổng bả thực hiện là trời sập”. Những lần
như thế tôi đều mắng em. Nhưng rồi tôi nhận ra, họ
từng hứa sẽ mua cho em bộ sách mới, nhưng gần
hết khóa học em vẫn xài bộ sách cũ của người chị
họ. Họ từng hứa mua cho em hộp bút chì màu mới
nhưng rồi chính em để dành tiền và nhờ tôi mua
giùm... Không phải họ không có tiền, cả hai là giám
đốc công ty, chỉ vì họ không có thói quen giữ lời hứa
hoặc tạo niềm tin nơi con cái.
Tuyết M. đang là học sinh giỏi lớp 10 tự dưng bỏ học
lấy chồng Đài Loan. Gặp tôi, em tâm sự, em bị ông
anh rể quấy rối tình dục bằng cách sờ mó vào ngực,
mông em... Em kể, bố mẹ không tin còn nói em đặt
chuyện, gây chia rẽ gia đình. Bất mãn, em bỏ nhà đi
làm nhà hàng, lấy chồng nước ngoài không cần ba
mẹ cưới gả. Em nói: “Của mình thà mình bán đi để có
tiền còn hơn cho thằng anh rể hưởng. Nếu em có bầu
chắc chắn gia đình em sẽ nói em dụ dỗ ổng chứ
không hề tin vào em”. Tôi chợt nhớ đến một học trò
khác vừa khóc vừa nói với tôi khi em bị ba mẹ vu oan
ăn cắp tiền chơi điện tử: “Nếu em bị chó cắn, mẹ em
cũng nói tại em chọc chó, chó mới cắn em, chứ
không hề nghĩ em bị chó tấn công”. Em tức tưởi: “Tại
sao những gì tội lỗi xấu xa, bố mẹ luôn dành cho
em?”.
Tôi tự hỏi tại sao họ banh da xẻ thịt đẻ ra một đứa
con thông minh học giỏi và đẹp đẽ như thế lại không
hề tìm hiểu hay đặt một chút niềm tin nơi con mình?
Bệnh thành tích nơi phụ huynh
Có những bậc cha mẹ đặt kỳ vọng vào con cái quá
nhiều, xem con cái là những robot thực hiện những
ước mơ mà ngày xưa họ không làm được. Quốc
Đ.,11 tuổi, học lớp 6, rất giỏi toán, em lãnh không biết
bao nhiêu huy chương trong các kỳ thi. Vậy mà khi
nghe có cô bé mới 8 tuổi đã có chứng chỉ TOEFL, mẹ
bắt em học ngày đêm để lấy cho bằng được. Đơn
giản, mẹ Quốc Đ. nghĩ rằng em hơn cô bé kia đến 3
tuổi nên không có lý do gì không làm được như cô bé
đó. Vốn ngoan, vâng lời mẹ, em học và học cho đến
khi ngã bệnh. Một buổi sáng, thức dậy, em ngẩn
ngẩn, ngơ ngơ và hiện là bệnh nhân ngoại trú của
bệnh viện tâm thần.
Hiếu, 11 tuổi, từng hét lớn với mẹ: “Mẹ cứ bắt con thi
Trần Đại Nghĩa trong khi con biết con không đủ sức
thi cũng như học trường đó”. Bà mẹ lạnh lùng: “Thì
mẹ mời thầy cô giáo dạy cho con, chắc chắn được
mà...”. Em cũng vào được trường chuyên nhưng
càng ngày càng ốm yếu, đầy mặc cảm khi không theo
kịp bạn cùng lớp.
Những gì ba mẹ làm là muốn tốt cho con cái. Thế
nhưng đừng nên bắt con vào trường chuyên lớp chọn
khi các em chỉ có sức học trung bình. Để rồi, với tính
bồng bột nổi loạn của tuổi teen, các em sẽ chống trả
bằng cách bỏ học, trơ đòn. Thế là họ đổ thừa cho
ngành giáo dục, cho thầy cô... mà không tìm hiểu
nguyên nhân đưa đến tình trạng đó. Tại sao không
nhìn lại cha mẹ đã là gương tốt cho con cái chưa? Có
một chuyện ngụ ngôn, con cua mẹ la cua con cứ đi
ngang. Cua con hỏi cua mẹ: “Để khỏi đi ngang thì
phải đi như thế nào mẹ chỉ con với”. Thế là cua mẹ
tắt tịt! Ba mẹ chửi thề, nhậu nhẹt, hút thuốc, coi phim
sex, tham ô, gian dối với xã hội... Vậy làm sao dạy
con cuộc sống lành mạnh và một nhân cách tốt
được?
Để kết luận, tôi xin các bậc phụ huynh hãy là niềm tin
của các em, hãy đặt niềm tin vào các em. Hãy là
những người dẫn đường tốt đừng là kẻ chỉ huy tồi,
độc tài. Hãy đặt mình vào vị trí các em để hiểu các
em nghĩ gì, muốn gì, khát vọng gì. Và xin hãy nhận ra
lúc còn ở tuổi các em chưa chắc chúng ta đã làm
được những gì ta bắt các em thực hiện ngày hôm
nay.