Mua bán và sáp nhập doanh nghiệp tại Việt Nam
n inả
G iử email B 04:43' PM - năm, 14/08/2008
Hoài Vũ Thảo Lê Nga Đỗ Thứ
t t c vi t b i hai t ệ ượ Mergers (sáp nh p)ậ ậ ừ ế ế ắ ở ạ ề ể ệ ệ ọ Khái ni m mua bán và sáp nh p (M&A) ti ng Anh là M&A đ i). M&A là ho t đ ng giành quy n ki m soát doanh vàAcquisitions (mua l ạ ộ nghi p, b ph n doanh nghi p (g i chung là doanh nghi p) thông qua vi c ệ ộ ệ s h u m t ph n ho c toàn b doanh nghi p đó. ộ ở ữ ậ ầ ệ ặ ộ
i và sáp nh p) d ng nh tr thành m t c m t ạ ộ ụ ư ở ườ c phát âm đ ừ ượ ể chúng có nh ng đi m ữ M&A (mua l ậ cùng nhau, cùng nghĩa v i nhau, tuy nhiên trên th c t ớ khác bi t và c n hi u rõ gi a sáp nh p và mua l ữ ự ế i: ạ ệ ể ầ ậ
ng có cùng quy mô, ố ườ ậ ấ ộ ể ị ộ ồ ề ậ ậ Sáp nh pậ : là hình th c k t h p mà hai công ty th ứ ế ợ ả th ng nh t g p chung c ph n. Công ty b sáp nh p chuy n toàn b tài s n, ầ ổ i ích h p pháp sang công ty nh n sáp nh p, đ ng th i quy n, nghĩa v và l ờ ợ ợ i c a công ty b sáp nh p đ tr thành m t công ty m i. ch m d t s t n t ớ ể ở ụ ứ ự ồ ạ ủ ấ ậ ộ ị
ạ ặ ộ i:ạ là hình th c k t h p mà m t công ty mua l ứ ế ợ ị ộ i ho c thôn tính m t ng v này ụ ươ ớ Mua l công ty khác, đ t mình vào v trí ch s h u m i. Tuy nhiên th không làm ra đ i m t pháp nhân m i. ủ ở ữ ớ ặ ờ ộ
ủ ụ ệ ở ứ ộ ầ ứ ố ơ ư ầ ậ ộ ầ ủ ố ệ ứ ở ữ ấ ộ . Vì v y, khi m t nhà đ u t ệ ủ ể ớ ầ ề ể ọ c l ượ ạ ạ ộ ố ủ ể ệ ầ ọ ng. m c đ nh t M c đích c a M&A là giành quy n ki m soát doanh nghi p ấ ề ể ầ ủ đ nh ch không đ n thu n ch là s h u m t ph n v n góp hay c ph n c a ổ ở ữ ỉ ị nh , l doanh nghi p nh các nhà đ u t ầ ư ạ đ t ầ ư ỏ ẻ c m c s h u ph n v n góp, c ph n c a doanh nghi p đ đ tham gia, đ ổ ượ quy t đ nh các v n đ quan tr ng c a doanh nghi p thì khi đó m i có th coi ệ ủ ế ị s h u ph n v n góp, c i, khi nhà đ u t đây là ho t đ ng M&A. Ng ổ ầ ư ở ữ ầ ph n không đ đ quy t đ nh các v n đ quan tr ng c a doanh nghi p thì ề ủ ấ ế ị c coi là ho t đ ng đ u t thông th đây ch đ ầ ư ạ ộ ỉ ượ ườ
Các hình th c c a M&A ứ ủ
ộ
• góp v n tr c ti p vào
Cùng m t tiêu chí mua bán và sáp nh p doanh nghi p nh ng ư ệ ậ c th c hi n đa d ng M&A đ ạ ệ ự i nhi u hình th c nh : d ư ứ ướ ượ ề
• mua l
ự ế ố doanh nghi pệ i ph n v n góp ố ầ ầ
• sáp nh p doanh nghi p ệ • h p nh t doanh nghi p và ệ
•
ạ ho c c ph n ặ ổ ậ ấ ợ
chia tách doanh nghi p.ệ
ứ ệ ố ố ạ ộ ệ ấ ầ c áp d ng v i nh ng ho t đ ng đ u ữ ổ ế ớ ụ ứ ượ ữ ữ ạ ộ ỉ đ c thù. Trong đó, hình th c góp v n vào doanh nghi p và mua góp v n ho c c ph n ầ ặ ổ ứ doanh nghi p là nh ng ho t đ ng chính và ph bi n nh t. Các hình th c M&A khác ch là nh ng hình th c đ t ư ặ
ạ
STT Lo i hình 1 ố ầ ặ ế ệ ổ công ty THNN ề ệ ố ể ổ
2 ố ớ ủ ệ ị
c.ướ
3 ặ Mô tả thông qua vi c góp v n đi u l Góp v n tr c ự ố ề ệ ho c mua c ph n phát hành đ tăng v n đi u l ti p vào c a công ty c ph n. doanh nghi pệ ủ ầ ệ c áp d ng đ i v i doanh nghi p Hình th c này đ ầ i ph n Mua l ứ ạ ụ ượ t ặ v n góp ho c nhân theo quy đ nh c a Lu t Doanh nghi p và ậ ị ư ố m t s doanh nghi p nhà n c và theo quy đ nh c ph n ổ ầ đã ướ ệ ộ ố c a pháp lu t v giao, bán, khoán kinh doanh, cho phát hành ậ ề ủ thuê công ty nhà n c a thành ủ viên ho c cặ ổ đông c aủ công ty Sáp nh pậ doanh nghi pệ ạ ứ ế ợ ị ậ ộ ố ộ ơ ở ả ể ị ậ ề ị ậ ậ ả ề ộ ậ
4 ị ộ ố ạ ợ ọ ộ ấ H p nh t ấ doanh nghi pệ ấ ấ ọ ộ ả ằ ụ ồ ứ ự
5 ể ợ ợ ề ợ i c a các công ty b h p nh t. ấ ệ ể ủ ể ệ Chia, tách doanh nghi pệ ệ i c a công ty. ả ạ ộ ặ ổ
ệ ạ ủ t Nam i Vi Ho t đ ng mua bán - sáp nh p t là hình th c k t h p m t ho c m t s công ty cùng ộ lo i (công ty b sáp nh p) vào m t công ty khác ậ ộ (công ty nh n sáp nh p) trên c s chuy n toàn b tài s n, quy n và nghĩa v c a công ty b sáp nh p ậ ụ ủ ậ vào công ty nh n sáp nh p. Công ty b sáp nh p ậ ậ i, công ty nh n sáp nh p v n t n ch m d t t n t ẫ ồ ứ ồ ạ ấ i và k th a toàn b tài s n, quy n và nghĩa v t ụ ế ừ ạ c a công ty b sáp nh p ủ là hai hay m t s công ty cùng lo i (g i là công ty b h p nh t) có th h p nh t thành m t công ty ị ợ m i (g i là công ty h p nh t) b ng cách chuy n ể ớ ợ i ích h p toàn b tài s n, quy n, nghĩa v và l ợ pháp sang công ty h p nh t, đ ng th i ch m d t s ấ ấ ờ t n t ồ ạ ủ ị ợ ệ là hình th c ki m soát doanh nghi p thông qua vi c ứ ủ làm gi m quy mô doanh nghi p. Ch th chính c a ho t đ ng chia tách doanh nghi p là các thành viên ho c c đông hi n t ệ ậ ạ ạ ộ
i Vi năm 2000 và gia tăng nhanh ạ ừ ệ ng và giá tr các th ng v . Các giao d ch M&A năm sau đã ề ố ượ c v t ng giá tr và g p 2- 3 l n v s l ng. Ho t đ ng M&A t ạ ộ chóng v s l g p 5-6 l n năm tr ầ ấ t Nam kh i đ ng t ụ ấ ở ộ ươ ị ị ướ ề ổ ầ ị ề ố ượ
ng v mua bán, sáp nh p DN, t ng tr giá ỉ ậ ế ư ụ ươ ị ế ệ ụ ớ ổ ị ố ủ ậ ệ ạ ấ ở ớ ớ ổ ươ ớ ị ừ ầ ễ ạ ộ ụ ư ả ể ệ ể N u nh năm 2005 ch có 18 th ổ ệ 61 tri u USD thì đ n năm 2006 đã có 32 v v i t ng giá tr 245 tri u USD.Theo th ng kê c aPricewaterhouseCoopers(PwC)năm 2007, các v sáp ụ ự i Vi khu v c nh p và mua bán (M&A) công ty t t Nam tăng nhanh nh t i 1,753 t châu Á Thái Bình D ng, v i 113 v M&A v i t ng tr giá lên t ỷ ụ ẽ USD. T đ u năm 2008 đ n nay, các ho t đ ng M&A di n ra khá m nh m , ạ i ng v nh : B o hi m AXA (Pháp) mua l th hi n thông qua m t s th ạ ổ i 30% c 16,6% c ph n c a B o Minh tr giá 50 tri u Euro, Qantas mua l ị ầ ủ ế ộ ố ươ ả ệ ạ ổ
ph n c a Pacific Airlines tr giá 50 tri u USD... ầ ủ ệ ị
ng v mua bán, sáp nh p doanh nghi p nh l ậ ỏ ẻ ệ ươ ặ c ngoài - B K ho ch và Đ u t cũng di n ra khá ễ . Theo th ng ố ầ ư ế thì tính đ n ng d án đ u t ự ầ ư ớ ổ ượ ỷ ố ị Nh ng th ụ ữ t trong lĩnh v c chuy n nh sôi đ ng, đ c bi ể ộ ượ ự ệ kê c a C c Đ u t n ộ ế ầ ư ướ ạ ụ ủ 31/12/2007 có 1.092 d án có chuy n nh ng v n, v i t ng giá tr 16,8 t ể ự USD.
ng v M&A đã đ c th c hi n thì các k ho ch M&A ươ ụ ệ ế ượ c các công ty công b nh m t chiêu PR hi u qu nh Bên c nh nh ng th ữ ạ cũng liên t c đ ụ ượ ệ ạ ả ư ậ ớ ự ố ư ộ ạ ế Công ty CP Kido có k ho ch sáp nh p v i Công ty Kinh Đô trong năm nay.
ng M&A, các sàn giao d ch, ộ ủ ị ườ ị v n mua bán doanh nghi p tr c tuy n đã ra ệ ế
ự ọ ị ế ụ ệ ớ ệ Cùng v i s sôi đ ng c a th tr ớ ự các công ty t ự ư ấ m i ngành ngh , đ i. Các công ty rao bán trên m ng có m t ề ặ ở ọ ạ ờ tin h c, xây d ng, du l ch đ n may m c... v i các m c rao t ặ ớ ế ừ ứ vài ch c tri u đ ng đ n hàng trăm t i 218 đ ng. Có t t ỷ ồ ồ ừ doanh nghi p đang c n bán trên sàn IDJ, 50 doanh nghi p ệ ầ c rao bán trên sàn ICE… đang đ ượ
ệ ẽ ặ ứ ờ ạ ộ
ị ườ i đã có m t t i Vi ệ ệ ạ ầ ậ t Nam th c s là m t th tr Vi t trong các lĩnh Làn sóng M&A còn di n ra m nh m đ c bi ạ ễ ạ v c tài chính ngân hàng, ch ng khoán, vi n thông. Giai đo n ễ ự 2006 - 2007 là quãng th i gian sôi đ ng c a ho t đ ng M&A ủ ộ ng tài chính. R t nhi u các đ i gia tài chính th ế trên th tr ạ ề ấ c đi đ u tiên h th hi n ọ ể ệ t Nam và b gi ặ ạ ướ ầ ớ i m t ng chính là vi c mua l s c m nh c a mình trên th tr ộ ủ ạ ị ườ ứ ph n, góp v n hay th m chí mua đ t các doanh nghi p Vi ệ t ệ ố ề ng ti m ứ ự ự ị ườ ệ ở ộ ề ấ Nam. Đi u đó cho th y M&A năng.
Nh ng thu n l i và khó khăn trong ho t đ ng M&A ậ ợ ữ ạ ộ
c ta, s ế ể ủ ề ệ ắ ữ ậ ợ ữ ệ ự i thúc ấ ặ ạ ộ ệ ế ậ ị ế ả ủ ạ ộ ệ ệ ở ự ủ i… S phát tri n quá nóng c a n n kinh t , vi c gia nh p WTO c a n ủ ướ ự ậ c nh tranh gay g t gi a các doanh nghi p…là nh ng d u hi u thu n l ệ ạ đ y ho t đ ng M&A. Tuy nhiên, ho t đ ng này cũng g p không ít khó khăn ạ ộ ẩ khi th c hi n b i s thi u rõ ràng trong các quy đ nh pháp lu t, thi u ki n ế ự th c v M&A c a các doanh nghi p và ho t đ ng kém hi u qu c a các bên ứ ề v n, môi gi t ư ấ ớ
* Thu n l ậ ợ i trong ho t đ ng M&A: ạ ộ
ng quá nóng c a n n kinh t ự ạ ưở ạ ứ ấ ự ố ủ ề ướ ề ậ ế t o nên s c nh tranh Th nh t, s tăng tr xu ng đáy, nhi u doanh nghi p đ ng tr c nguy c phá s n. Do v y, các ả ệ ứ ơ ế ớ ng liên k t v i doanh nghi p nh đang có ý đ nh “bán mình” ho c có xu h ướ ị ệ ặ ỏ
i và phát tri n. Đây là c h i thu n l ể ậ ợ ể nhau đ cùng t n t ơ ộ ồ ạ nghi p m nh có đ năng l c tài chính đ mua l ạ ủ ạ i cho các doanh i các doanh nghi p nh . ỏ ệ ự ệ ể
ứ ữ ế Vi ề ầ ư ướ ệ t Nam gia nh p WTO, nh ng chính sách m c a và nh ng u ữ ư c ngoài đánh giá ng có xu ệ t Vi ng ở ở ử n ầ ư ướ n c ngoài th c đ u tiên đ ti p c n th tr ể ế ậ ườ ị ườ ọ Th hai, Vi ậ ệ đãi v thu c a chính ph khi n cho nhi u nhà đ u t ề ủ ế ủ t Nam. Các nhà đ u t cao c h i đ u t ơ ộ ầ ư ở ng l a ch n M&A nh là b h ướ ầ ư ự ướ Nam.
ự ạ ế ệ ắ ứ ở ộ ề ệ ự ề ọ ự ể ư ọ ố ng. ể ng tr ả ng khi n nhi u doanh nghi p ph i Th ba, s c nh tranh gay g t trên th tr ị ườ ứ m r ng quy mô đ c nh tranh. Vì v y, các doanh nghi p l a ch n hình th c ể ạ ậ mua bán và sáp nh p nh là cách đ kêu g i v n, các ti m l c đ tăng năng ậ l c c nh tranh c a mình trên th ự ạ ươ ườ ủ
* Khó khăn trong ho t đ ng M&A: ạ ộ
ỉ ư ậ ề ứ ấ ế ệ ố ậ ề ị ệ ố ặ ả ạ ộ c khó ki m soát ho t đ ng M&A. H ạ ộ ướ ệ ơ ể ị ườ ứ ậ
ệ l ỷ ệ ấ ặ ủ ậ Th nh t, h th ng pháp lu t v M&A ch a rõ ràng hoàn ch nh: Quy đ nh ị ự c a pháp lu t v ho t đ ng M&A ch a chi ti t là s t và toàn di n, đ c bi ệ ặ ư ạ ộ ủ ệ ch ng chéo, xung đ t gi a các quy đ nh qu n lý, h th ng lu t l v M&A. ồ ậ ệ ề ữ ộ Đi u này làm cho ch th tham gia ho t đ ng M&A g p khó khăn trong vi c ệ ủ ể ề ệ th c hi n và c quan qu n lý Nhà n ả ự t Nam cũng đang ng Vi th ng lu t và thông tin b t cân x ng trên th tr ố ệ ấ ng v mua bán, khi n cho v n đ đ nh giá doanh nghi p trong nh ng th ề ị ụ ươ ữ ế sáp nh p g p nhi u khó khăn, nên t thành công c a ho t đ ng M&A là ạ ộ ề th p.ấ
ế ệ ứ ề ể ứ ữ ề ứ ề ủ ọ ề t gì nhi u v các qu đ u t ư , ch a ế ơ
ỹ ầ ư ề c dài h n… Chính vì thi u ế i khi th c hi n M&A. Th hai, doanh nghi p còn thi u ki n th c v M&A: Nhi u công ty không có ế t c b n v nghi p v M&A, ki n th c v M&A c a h còn nh ng hi u bi ệ ụ ế ơ ả ế quá s sài. M t s công ty còn ch a bi ề ư ộ ố , cách tính toán chi n l hi u các th th c đ u t ế ượ ki n th c nên h g p ph i không ít nh ng b t l ấ ợ ả ể ứ ầ ư ọ ặ ạ ự ể ế ứ ữ ệ
ủ ứ ế ả ạ ộ ỏ ủ ớ ữ ạ ế ề ệ ố ơ ể ở ệ ị ế ậ ể v n M&A c a Vi thành công giao ệ ầ ả v n, môi gi ư ấ ậ ư ặ l ỷ ệ ơ ở ữ ệ t l p m t “th tr ị ườ ộ ệ ế ạ ộ Th ba, ho t đ ng c a bên trung gian còn kém hi u qu : H u h t ho t đ ng i, lu t s , ngân M&A đòi h i ph i có s tham gia c a các nhà t ậ ư ự hàng…Tuy nhiên, do có nh ng h n ch v h th ng lu t, tính chuyên nghi p, c s d li u thông tin... nên các đ n v này ch a th tr thành trung gian thi ng” đ các bên mua - bán g p nhau. Do các công ty t ủ ư ấ d ch mua bán doanh nghi p còn th p. ị t Nam còn thi u và y u nên t ế ệ ấ
Xu h ng M&A trong nh ng năm t ướ ữ i ớ
ng l ng v M&A s ngày càng tăng c v s l ng, ạ ả ề ố ượ ụ i, các th ị ặ ệ ổ Trong t ươ hình th c và giá tr . Ho t đ ng M&A s di n ra đ c bi ứ tài chính, ngân hàng, ch ng khoán...Xu h ự t sôi n i trên lĩnh v c ẽ ẽ ễ ướ ươ ạ ộ ứ ng M&A còn di n ra v i c các ễ ớ ả
ệ ướ ầ ậ ổ ề ấ ả . c đang trong quá trình c ph n hóa. Các t p đoàn l n doanh nghi p nhà n ớ và các công ty đ c quy n s xu t hi n ngày càng nhi u và có kh năng chi ề ẽ ệ ph i nhi u ho t đ ng c a n n kinh t ế ủ ề ộ ạ ộ ề ố
ộ ạ ủ ươ ạ ộ ng), ho t đ ng ẽ ưở ả ấ ầ ệ ẽ ớ ủ ạ ộ ờ t Nam đã đ t t c đ tăng tr ệ ạ ưở ẽ ệ ụ ặ ể ạ ộ ặ ẽ ồ ọ ơ ở ề ể ạ ạ ộ ộ ị ườ ể Theo đánh giá c a C c Qu n lý c nh tranh (B Công Th ụ ả mua bán doanh nghi p (M&A) s tăng tr ề ng v i t c đ 30-40%/năm. Đi u ệ ớ ố ộ này là do nhu c u m r ng s n xu t kinh doanh c a các doanh nghi p đang ở ộ gia tăng và các công ty s l n m nh nh các ho t đ ng mua bán - sáp nh p. ậ ng GDP bình quân trên 7,5%/năm trong 5 Vi ạ ố ộ năm qua và m c tiêu đ n năm 2010, Vi t Nam s có kho ng 500.000 doanh ả ế ụ ầ ư nghi p. M t khác, chúng ta cũng đ t m c tiêu thu hút h n n a ngu n đ u t ơ ữ ệ ồ ng...Đây chính c ngoài và phát tri n m nh m , đ ng b các lo i th tr n ị ườ ướ t Nam có i Vi là nh ng c s và đi u ki n quan tr ng đ ho t đ ng M&A t ệ ạ ệ ữ ng M&A trong th nhanh chóng phát tri n và hình thành nên m t th tr nh ng năm t i. ể ữ ớ
ấ ấ ệ ệ ẽ ạ ộ ư ự ứ ạ ộ ả ẽ ệ ể ả ệ ỏ ả ồ ề ể ậ ề ậ ự ớ c xem là th i đi m kh i đ u cho xu h ả ng tài chính s di n ra nhanh h n so v i nh ng d đoán tr ơ ng này trên h ở ầ ướ c ệ ữ ướ ượ ể ạ ộ Ho t đ ng M&A s xu t hi n nhi u nh t trong các doanh nghi p ho t đ ng ề ế kinh doanh các lĩnh v c có tính c nh tranh cao nh tài chính ngân hàng, k ạ ị ế toán ki m toán, ch ng khoán...M t s ngân hàng quy mô nh , qu n tr y u, ộ ố g p ph i khó khăn v thanh kho n, ho t đ ng kém hi u qu …s ph i nghĩ ả ả ặ đ n vi c sáp nh p đ nâng cao s c c nh tranh. Ông Đào H ng Châu, Phó ứ ạ ế t ng giám đ c Eximbank nh n đ nh, nhi u kh năng làn sóng sáp nh p, mua ậ ố ị ổ l i trên th tr ẽ ễ ị ườ ạ đây. Năm 2009 đ ờ th ng ngân hàng. ố
i, khi mà Vi t Nam chuy n t ệ ớ ệ ổ n n kinh t ể ừ ề ướ ệ ầ ộ ạ c kinh t ọ ị t p trung sang ế ậ c, m t d ng c a ủ ế ế ượ c. Trong th i gian t ờ ng, thì vi c c ph n hóa các doanh nghi p Nhà n th tr ị ườ M&A s ngày càng tăng và đóng v trí quan tr ng trong chi n l ẽ c a nhà n ủ ướ
ạ ộ ơ ạ ệ ầ ạ ề ố ề ự ả ẳ ẳ i ph ữ Tuy nhiên theo nhi u d báo, ho t đ ng này còn có nguy c t o ra nh ng ng và t o ra s c nh doanh nghi p có kh năng thâu tóm th ph n trên th tr ự ạ ị ườ ị tranh không bình đ ng. V v n đ này, ông Tr n Duy H ng, Giám đ c công ề ấ ư chéo gi a các doanh ty First Asia Ltd, kh ng đ nh: “M&A là hình th c đ u t ữ ị c”, mà nghi p đang ngày càng ph bi n d ế ượ ổ ế ướ ầ ứ ầ ư ng th c “đ i tác chi n l ố ươ ứ ệ
th c ch t đó là m t d ng c a t p trung kinh t . ộ ạ ủ ậ ự ấ ế
Vai trò c a ho t đ ng M&A đ i v i doanh nghi p ạ ộ ố ớ ủ ệ
i l ấ ả ư ạ ợ ầ ư ỉ ế ệ i ích to l n cho t ớ ả ả ệ i đ phát tri n l n m nh và đ t đ ể ớ ỏ ầ ủ ng tr t c các bên tham gia. Nó không ch giúp M&A đ a l , giúp các doanh nghi p y u kém các doanh nghi p l n gi m chi phí đ u t ệ ớ thoát kh i nguy c phá s n mà còn giúp doanh nghi p m i t o ra sau M&A ớ ạ ơ có đ y đ các ti m l c và thu n l ạ ượ ợ i c l ậ ợ ể ự ạ ề ng. th c nh tranh trên th ườ ươ ế ạ
, b suy thoái ho c l ỗ ị ặ ợ ố ớ ườ i gi ỗ ề ị ả ờ ệ ế ự ọ ả ớ ứ ườ ơ ộ ở ộ ọ ở ị ệ ỉ ư ị ườ ế ậ ứ c v i ng ệ ự ế ạ i th c nh Đ i v i các doanh nghi p đang làm ăn thua l tranh b gi m sút, thi u s thích nghi đ i v i môi tr ng kinh doanh m i...thì ố ớ ớ i giúp h tránh thua l M&A là l tri n miên. Ngay c v i các doanh ả ng, M&A cũng là cách th c giúp h m nghi p đang ho t đ ng bình th ạ ộ ệ ng và giành th ph n r ng quy mô, tăng c h i kinh doanh, m r ng th tr ầ ị ườ ộ c a đ i th c nh tranh. B i vì, M&A không ch giúp các doanh nghi p thu ủ ạ ở ủ ố ệ ố hút thêm v n nh th tr t l p m t quan h đ i ng ch ng khoán mà còn thi ộ ố i mua, tăng thêm giá tr lâu dài và b n v ng cho tác chi n l ề ữ ị ườ ế ượ ớ doanh nghi p b ng năng l c qu n lý, nhân s gi i, các bí quy t công ngh ự ỏ ệ ế ằ i mua… k t h p v i h th ng phân ph i s n có c a ng ườ ớ ệ ố ế ợ ả ố ẵ ủ
ầ ư , M&A là m t cách th c hi u qu đ h b ứ ệ ộ ị c vào th ả ể ọ ướ ộ ng m t cách nhanh chóng mà không c n m t th i gian đ tìm ki m m t ế ể ấ ầ ờ
ế ậ ơ ộ ng m i và các chi phí phát sinh khác. Đ i v i các nhà đ u t ố ớ tr ộ ườ d án hay làm các th t c hành chính. Bên c nh đó M&A cũng giúp các ủ ụ ạ ự doanh nghi p ti ệ t ki m chi phí “bôi tr n” khi thành l p m t doanh nghi p ệ ệ m i, t o ra m t th tr ị ườ ộ ớ ạ ớ
ủ ị ộ ồ ị ủ ị ả ầ ủ ỗ ệ ậ ỹ ả Vi ố ế t Nam và n ệ ể ề Ông Đ Minh Phú, Ch t ch H i đ ng Qu n tr c a Diana kh ng đ nh v ệ vi c t p đoàn tài chính GS mua 30% c ph n c a Diana: “V i kinh nghi m ổ c phát , GS s t v n cho Diana v chi n l và k năng qu n lý qu c t ề ẽ ư ấ ượ tri n kinh doanh c c ngoài. Kho n đ u t ả ầ ư ủ ướ ở Diana s d ng đ nâng cao công su t s n xu t hi n t ả ệ ạ ể ẳ ớ ế ượ c a GS đ ở ộ ấ i và m r ng s n xu t ấ ả ử ụ ấ
i cho GS l ặ ợ ạ c a h thông qua c t c và gia tăng giá tr CP. sang các m t hàng khác. Ng x ng đáng cho kho n đ u t ứ c l ượ ạ ầ ư ủ ọ i, Diana s mang l ẽ ổ ứ ậ i nhu n ị ả
ổ ể ớ ộ ạ ớ ạ ưở ệ ứ ắ ớ ộ ằ ặ ứ ể ả ấ ố ớ ế ề ầ ế ừ ệ ổ ệ ấ ộ ủ ẽ ệ ớ ớ ở ộ ư ồ ề ữ ả ớ ớ ố ị ế ệ ầ ư ệ Đ i v i các công ty m i t o, M&A là cách đ các doanh nghi p b sung ng s c m nh v i nhau, t o thành s c m nh g p khi m khuy t và c ng h ấ ạ ạ ế nhi u l n. Doanh nghi p có th gi m chi phí b ng cách c t b t nhân viên ệ ể th a, y u kém, nâng cao năng su t lao đ ng. Ho c thông qua vi c chuy n giao và b sung công ngh cho nhau, năng su t lao đ ng c a doanh nghi p s ệ ẽ c tăng lên. V i quy mô l n, doanh nghi p m i cũng s có m t v th đ ộ ị ế ượ thu n l ệ ố i khi đàm phán v i đ i tác, m r ng các kênh marketing, h th ng ậ ợ phân ph i cũng nh tăng v th trong m t c ng đ ng…M&A trong th tr ị ườ ng ắ ộ ố phát tri n b n v ng, tăng kh năng tài chính, b t đ ng s n giúp vi c đ u t ể ấ ộ tăng tính chuyên nghi p, chia s r i ro, nâng cao năng l c c nh tranh; M&A ẻ ủ trong lĩnh v c tài chính ngân hàng giúp nâng cao năng l c qu n tr , đi u hành, ự ị ả ự ạ ề ả ự các ngân hàng t p trung và d ị ở ễ ậ khi n vi c qu n tr ả ệ qu n lý h n… ơ ế ả
L i khuyên cho m t th ng v M&A thành công ộ ờ ươ ụ
ộ ệ ươ ầ ủ ể ự ệ ề ư ự
ủ ủ ộ ớ ự ư ấ ừ v n t ắ i, s t ỹ ế ẽ ng v M&A thành công, doanh Đ th c hi n m t th ụ nghi p mua c n chú ý đ n s chính xác c a thông tin, ế ự ề phân tích các ti m năng cũng nh d báo các r i ro ti m doanh nghi p bán. Bên c nh đó, nên ch đ ng tìm n t ệ ẩ ừ ạ các bên môi gi ki m s h tr t ộ các b ế ự ỗ ợ ừ ắ ơ ph n chuyên nghi p. N u tính toán k càng, n m b t c ệ ậ h i k p th i đ đ a ra quy t đ nh đúng, M&A s là c ơ ế ị ờ ể ư ộ ị t Nam lên t m cao m i. h i đ a các doanh nghi p Vi ớ ầ ệ ộ ư ệ
ộ ự ế ố ệ , các thông tin, s li u báo i ích gi a bên mua và bên bán. ị ườ ề ợ : Trên th c t ẫ ữ ủ ng b che gi u b i s mâu thu n v l ở ự ể ắ ầ ệ ấ ề ộ ả ủ ế ươ ủ ệ ấ ở ị ộ ẫ ớ ọ ể ư ế ệ ư ầ ấ ả ử ạ ố ớ i mua…. i cho ng Ki m tra đ chính xác c a thông tin ể cáo th Do đó, ki m tra v đ chính xác c a thông tin là nguyên t c đ u tiên các ạ ng v M&A. Đ ho t doanh nghi p ph i tuân th khi ti n hành m t th ụ ể , các c quan đ ng M&A tr nên chuyên nghi p và h p d n các nhà đ u t ộ ơ ầ ư ề ệ lu t pháp c n có s h ng d n, quy đ nh v i các doanh nghi p bán v vi c ệ ự ướ ẫ ầ ậ t đ i v i công làm th nào đ đ a nh ng thông tin quan tr ng và c n thi ế ố ớ ữ ấ , gi u di m thông tin b t chúng, các x ph t đ i v i vi c đ a thông tin gi ế l ợ ườ
ệ ệ : Giá tr c a doanh nghi p ị ủ ủ ả ữ ng, v n... mà ố ưở ề các tài s n h u hình nh máy móc, nhà x các tài s n vô hình khác. “Giá tr m t v M&A tăng hay gi m ph ụ ả ộ ả c, t m nhìn, đ i ngũ ế ư ị ộ ụ ư ề ẩ ộ Chú ý đ n các ti m năng c a doanh nghi p ế không ch n m ỉ ằ ở còn ả ở thu c r t nhi u vào các tài s n vô hình nh chi n l ộ ấ ề ng hi u, s n ph m đ c quy n, tình tr ng niêm y t…”, ông Hà nhân s , th ả ươ ự Minh Kiên, giám đ c T v n tài chính Doanh nghi p (Công ty ch ng khoán ư ấ ế ượ ầ ạ ệ ệ ố ứ
APEC) cho bi t.ế
ậ ụ ứ ộ c l ề ủ ậ ả ẩ ả ố ạ ủ ượ ự ế ị ỏ ộ ấ ủ : M c đ thành công h u M&A ph thu c r t c rõ ràng v i d báo r i ro đ ượ ườ ng ớ ự ế ượ ả c c a các ông ch . Doanh nghi p mua c n ph i c n th n v i các kho n ớ ệ ầ c kh u hao ấ ượ ữ ả ố b h ng g n h t hay nh ng lu ng ti n do bán tài s n c c ghi trên s sách, nh ng tài s n không đ ữ ế ề ầ ồ ề ạ ồ ả ề ầ ả ữ ớ l ươ ướ ố ể ớ c tính, t ệ t th i h u M&A là đi u không đ n gi n. Phân tích và d báo các r i ro ự nhi u vào m t k ho ch, chi n l ộ ế tr ướ ủ n khó đòi không đ ợ trong khi th c t đ nh ch không ph i bán hàng hóa…Bên c nh đó, r i ro v ngu n nhân l c ự ủ ứ ị ng v , nh ng cán b ch cũng là đi u c n c nh báo s m vì có không ít th ộ ủ ươ ụ r i ro cho các th ch t ra đi sau khi sáp nh p. Theo ụ ng v ỷ ệ ủ ậ ạ ộ i trên 50%. Doanh nghi p m i có m t b máy ho t đ ng M&A có th lên t ộ ộ ớ t ờ ậ ố ề ả ơ
t l p “th tr ờ ườ ỉ : Ng ặ ị ườ ể i môi gi ượ ủ ụ ộ ậ ể ư ạ ứ ộ ườ ộ i không ch thi ng” Nh vào bên trung gian ế ậ ớ c thu n ti n mà còn có th làm tăng cho bên mua và bên bán g p nhau đ ệ ậ ng v M&A. Do v y, c n g p nhi u l n m c đ thành công c a m t th ầ ề ầ ươ ấ l a ch n nh ng ng i các d ch i có trình đ , kinh nghi m, có uy tín đ đ a l ữ ị ệ ọ ự ng cao cho doanh nghi p mình. v ch t l ụ ấ ượ ệ
t ể ế ế ề ử ụ ụ ậ ề ế ể các doanh nghi p. Các nhà t ở ấ ữ ấ ờ ệ ể ạ ộ ệ ệ , lành m nh hóa tài chính doanh nghi p, xác đ nh h ấ ệ ạ ị ệ : Đây là bi n pháp đ kh c v n trong các khâu chuyên bi ắ S d ng t ư ấ ệ t v pháp lu t, v ki n th c trong các khâu ph c tình tr ng thi u hi u bi ứ ậ ạ v n pháp lu t và các đ nh giá, tái c u trúc… ệ ị ư ấ ấ i thích pháp lu t v M&A mà còn lu t s không ch cung c p thông tin, gi ậ ề ỉ ả ậ ư i khuyên đ phòng ng a tranh ch p và r i ro pháp lý trong đ a ra nh ng l ủ ừ ư ổ ứ ư ch c t quá trình th c hi n ho t đ ng M&A cho doanh nghi p. Còn các t ệ ự v n s h tr Doanh nghi p trong vi c tái c u trúc hi u qu , thu hút thêm ả ệ ấ ẽ ỗ ợ đ u t ng đi c a mình ủ ướ ầ ư sau khi sáp nh p…ậ
Quy trình hi u qu cho ho t đ ng MA trong doanh nghi p ạ ộ ệ ệ ả
ả ệ ệ ồ ậ ị ẩ ị ế ậ ệ ổ ồ ậ ế ợ i quy t các v n đ "h u" M&A. Quy trình M& A hi u qu cho doanh nghi p mua/sáp nh p bao g m các c: ti p c n doanh nghi p c n mua/sáp nh p, th m đ nh pháp lý, đ nh giá b ướ doanh nghi p, đàm phán các đi u kho n, kí k t h p đ ng, thay đ i đăng ký ả kinh doanh và gi ề ậ ệ ầ ể ấ ế ả
ệ ắ ầ ươ ế ậ ạ ng v ph i xác ụ ả ộ ậ t l p các ế ậ ướ ị ị ng vi c thi ệ ụ ơ ế ả ợ ị c 1ướ - Ti p c n doanh nghi p: Các bên khi b t đ u th B đ nh chính xác lo i giao d ch M&A. Đi u này giúp áp d ng đúng b lu t đi u ề ị ụ ề ị ch nh, c ch , quy trình ti n hành giao d ch, đ nh h ỉ ế đi u kho n trong h p đ ng M&A; và xác đ nh nghĩa v thông tin, thông báo ồ ề đ n c quan qu n lý c a các bên. ả ế ơ ủ
ẩ c 2ướ - Th m đ nh pháp lý: Giúp cho bên mua hi u rõ t ể ả ề ộ ố ớ ề ế ộ ự ợ ị ư ạ …Đi u này là c s xác đ nh tình ơ ở ế ị ệ cách pháp lý, các B quy n và nghĩa v pháp lý, ch đ pháp lý đ i v i các lo i tài s n, h p đ ng ồ lao đ ng, h s đ t đai, xây d ng, đ u t ầ ư tr ng và các r i ro pháp lý khi đ a ra quy t đ nh mua doanh nghi p. Công vi c này th v n M&A th c hi n thay m t cho bên mua ị ụ ồ ơ ấ ư ủ ng do các lu t s t ậ ư ư ấ ườ ạ ệ ự ệ ặ
ị ẩ ẩ ệ ư ị ị ự ế c 3ướ - Đ nh giá doanh nghi p (th m đ nh tài chính): Th m đ nh và đ a ra ư doanh nghi p (c h u hình và vô hình) nh m đ a ệ ả ữ ằ ộ ể ố ứ ấ ế ạ ầ ủ ệ ẩ ng pháp th ươ ườ ự ể ệ ệ ỷ ấ ng pháp chi ề ấ B ị k t ế lu nậ v giá tr th c t ề ế ra m t m c giá công b ng và giúp cho hai bên ti n l i g n nhau đ đi đ n ằ th ng nh t. Vi c th m đ nh này yêu c u chuyên môn c a các công ty ki m ể ị ầ ng dùng là toán hay ki m toán viên đ c l p th c hi n. Các ph ộ ậ T su t P/E, T su t Giá tr doanh nghi p trên Doanh thu (EV/Sales), Chi phí ị thay th , Ph ụ t kh u dòng ti n (DCF). Trong đó DCF là công c ế quan tr ng nh t trong vi c đ nh giá. ệ ị ỷ ấ ế ọ ươ ấ
ị ấ ả ả ơ ả ế ị i ích, s ràng bu c riêng bi ẫ ầ ủ ợ ầ ệ ủ ề ự ộ ư ấ ệ ồ ợ t c các giao d ch M&A, vì c 4ướ - Đàm phán: Không có m u chung cho t B v y các bên ph i quy đ nh đ y đ các đi u kho n c b n liên quan đ n giao ả ậ t c a doanh d ch M&A, đ a ra các yêu c u, l ị ế nghi p, các v n đ “h u” M&A... N u không, h p đ ng M&A s d n đ n ẽ ẫ ế ề ậ i ngay bên trong khi quá trình M&A k t thúc. nh ng mâu thu n n i t ộ ạ ữ ế ẫ
ồ ợ ồ ế ợ ả ng, mua bán này ph i ể ổ c h i đ ng thành viên (Công ty TNHH) ho c h i đ ng c đông (Công ty ộ ượ ặ ộ ồ ủ ợ ả ồ ồ ng, t ng s n ch a thanh toán c a doanh nghi p, bên mua hay ằ ổ ủ ệ ợ ợ ộ ồ B c 5ướ - Kí k t h p đ ng: H p đ ng chuy n nh đ ượ ộ ồ C ph n) đ ng ý b ng văn b n. Các n i dung c a h p đ ng bao g m: giá ồ ầ ổ chuy n nh ượ ể ợ bên bán ch u trách nhi m v các kho n n , h p đ ng lao đ ng và các h p ả ệ ị đ ng khác đã ký và ch a th c hi n xong... ư ồ ố ợ ư ề ự ệ
t vi c chuy n nh ổ c 6ướ - Thay đ i đăng ký kinh doanh: Đ hoàn t ượ ệ ể ấ ể ề ệ ớ ơ ế ả ể ớ ng c ph n, v n góp này t ng này B ổ thì c n thi t ph i đăng ký v i c quan đăng ký kinh doanh v vi c thay đ i. ầ Bên mua có th thay đ i đăng ký kinh doanh v i m t s n i dung: Thay đ i ổ ố t thành viên, ngành ngh .... Vi c chuy n nh ể ộ ố ộ ầ ổ ề ượ ệ ổ ố
nh t là th hi n b ng văn b n đ c xác nh n. ể ệ ả ượ ấ ằ c công ch ng nhà n ứ ướ ậ
ứ ử ề ấ ấ ạ ộ ự ệ ệ c 7ướ - X lý sau MA: X lý các v n đ khó khăn sau khi h p nh t 2 doanh B nghi p, trong lĩnh v c nhân s , văn hóa doanh nghi p, h th ng ho t đ ng và ự qu n lý, trách nhi m c a bên bán và bên mua doanh nghi p. ợ ệ ố ệ ủ ệ ả
, Quy trình MA hi u qu v i doanh nghi p bán ho c đ ệ ả ớ ệ ế ượ ạ c sáp c và đ i tác phù h p, Vi ế t ớ ổ ệ ớ ự ề ả ố ng t T ự ươ ặ ượ nh p di n ra v i các công đo n: Tìm chi n l ớ ễ ậ ố ợ i thi u công ty v i các t đ marketing công ty và t b n tóm t ch c bu i gi ổ ứ ắ ể ả t nh t, đàm phán các đi u kho n giá đ i tác ti m năng, L a ch n đ i tác t ấ ố ề ố t các h s . c , Ký h p đ ngvà hoàn t ồ ơ ồ ợ ả ọ ấ
Các lo i h p nh t doanh nghi p hi n nay
ạ ợ
ệ
ệ
ấ
Tuesday, 12 October 2010 15:35 administrator
ạ
ạ ộ
ệ ạ
ự
ữ
ệ
ấ
ợ
Phân lo i ho t đ ng mua bán và h p nh t doanh nghi p. D a vào quan h c nh tranh gi a các bên liên quan thì h p nh t g m 03 lo i sau:
ấ ồ
ạ
ợ
1. H p nh t doanh nghi p theo chi u ngang (Horizontal Mergers):
ợ
ệ
ề
ấ
ợ
ọ
ợ
ấ
ấ
ề
ề
ự ợ
ấ
ạ
ự
ả
ợ
ả ừ ệ
ẻ vi c h p nh t theo hình th c này s mang l ạ
ng. ị
ợ
ế ườ
ứ ế ợ
ườ
ệ
ệ
ả
ấ ng, tăng hi u qu trong vi c k t h p th ố
ố ị ng tr ườ ươ ố ộ
H p nh t theo chi u ngang (g i là h p nh t chi u ngang) là s h p nh t gi a hai doanh ữ nghi pệ kinh doanh và cùng c nh tranh tr c ti p, chia s cùng dòng s n ph m, cùng th tr ị ườ ế ẩ i cho bên h p nh t c h i m r ng th K t qu t ở ộ ẽ ấ ơ ộ ng hi u tr ệ ng hi u, gi m chi phí c đ nh, tăng c ả ươ i v i ng k t h p l qu h th ng phân ph i, ... Rõ ràng, khi hai đ i th c nh tranh trên th ế ợ ạ ớ ố ạ nhau (dù h p nh t hay thâu tóm) h không nh ng gi m b t cho mình m t “đ i th ” mà còn t o ủ ữ ọ ấ nên m t s c m nh l n h n đ đ ng đ u v i các “đ i th ” còn l ể ươ ạ
ả ệ ố ợ ộ ứ
ệ ủ ạ ả ố
ớ ủ
i. ạ
ầ
ớ
ơ
ớ
ầ ư
ệ
ể
ả
251 tri u USD đ mua ạ
ấ ả
ả
ầ
ấ
ố
Ví d :ụ Năm 2002, hãng s n xu t ô tô General Motors Corp., (GM) đ u t 42,1% c ph n trong t ng tài s n c a nhà s n xu t ôtô Hàn Qu c Daewoo Motors, t o thành ủ m t th ộ
ổ ổ ng hi u m i GM Daewoo. ươ
ệ
ớ
i Hàn Qu c tăng lên 11% so v i năm tr
ị
ầ
ủ
ướ
ớ
ố ứ c xem là m t năm thành công r c r c a GM Daewoo. M c dù v n ch là hãng ô tô l n th 3
ẫ
ộ
ỉ
ặ ở
ố
Năm 2005, th ph n c a GM Daewoo t c. Năm 2006 đ ớ ượ c a Hàn Qu c, sau Hyundai và Kia, nh ng GM Daewoo đã tr thành hãng ô tô duy nh t c a ấ ủ ủ Hàn Qu c tăng th ph n trong n
ạ ự ỡ ủ ư c năm 2006.
ướ
ầ
ố
ị
ng v M&A. Tr
ẫ
ườ
ươ
ụ
ế
ữ ắ
ạ ượ
ng h p th t b i sau các th ấ ạ ể
ươ
Euro đ mua l ể
ợ c nh c đ n là Daimler – Chrysler. Vào th i đi m 07/5/1998: hãng Daimler – th ờ ố ệ ấ
ạ ọ
ể
ợ
Bên c nh nh ng thành công, thì v n có tr h p đ ợ n i ti ng c a Mercedes Benz c a Đ c công b vi c chi 27 t ủ ỷ ủ ổ ế đang thua l ờ ụ ợ ỗ ở ỹ là Daimler Chrysler. Daimler Chrysler tr thành nhà s n xu t xe h i l n th ba th gi ấ
ng ườ ng hi u ệ i hãng Chrysler ấ M . Đây là v h p nh t l n nh t tính đ n th i đi m đó, tên g i sau khi h p nh t ế ụ i. V i m c ả
ứ ấ ớ ở
ế ớ
ơ ớ
ứ
ớ
i, tuy
ẽ ứ
ươ
ế ớ
ệ
ấ
ầ
ạ
tiêu sau h p nh t, th ợ nhiên k t qu không nh mong đ i. Nguyên nhân th t b i trong v h p nh t này:
ng hi u Daimler Chrysler s đ ng đ u trong ph m v toàn th gi ấ ạ ư
ụ ợ
ị ấ
ế
ả
ợ
ế
ủ
ự
ệ
ố
ợ
ệ ề ữ
ầ ậ
ả
ẳ
ấ c h t là s khác bi t v văn hóa. M m m ng c a s tan v đã nhen nhóm khi vi c h p nh t ự c xem bình đ ng gi a hai công ty th t ra là vi c Daimler ti p qu n Chrysler. C hai công ty ệ
t vì công
ỡ ả ế ở ộ m c đ c n thi m t
ể ợ
ộ ầ
ự
ứ
ệ
ế
ả
ớ
Tr đ đ u th c s không thi n c m v i nhau và không th h p tác ự vi c chung.
ướ ượ ề ệ
ả
ế
ề
ự ế ợ
ề ợ
ươ
ộ ấ
i hai ngu n ti m năng v l ề ồ
ạ ữ
ạ
c ch t ch d a trên tính logic kinh t
ặ
ạ ẽ ự
ờ ạ ự ế ố
ư
ứ
ề
ế ạ i th c nh ồ ng hi u toàn c u v ng m nh và đ ng th i t o ra m t chi n ế ầ ệ ộ ư i nhu n. Nh ng trên th c t v chia s l thì không nh ế ề ư ậ ẻ ợ ả . Cũng gi ng nh nhi u qu n ch c riêng l c đi u hành nh nh ng t ẻ ổ ư ượ ể ọ
ự
ấ ủ
ố ủ
ư
ệ
ậ
ạ năm 1998 đ n năm 2001, nh ng v mua l
ề ủ ị i doanh nghi p vào nh ng năm cu i c a th p k ữ i l n đã làm các c đông ạ ớ
ữ
ụ
ậ
ổ
V lý thuy t, s k t h p Daimler - Chrysler ph i mang l tranh, đó là t o ra m t c u trúc th l ượ v y, Daimler - Chrysler đ ữ ậ lý c p cao khác v i tham v ng gây d ng và phát tri n công ty, ông Jergen Schrempp - ch t ch ỷ cũ c a Daimler b cu n vào “trào l u” mua l ố 90. Do v y, tính r ng t công ty mua l
ừ i ph i chi 397 t
ế USD.
ớ ị ằ ả
ạ
ỷ
2. H p nh t doanh nghi p theo chi u d c (Vertical Mergers):
ợ
ọ
ệ
ề
ấ
ữ
ệ
ấ
ọ
ộ
ỗ
ự ợ ướ
ằ ệ
ủ
ề
ặ
ấ
ợ
ộ
ỗ
ị H p nh t theo chi u d c là s h p nh t gi a hai doanh nghi p n m trên cùng m t chu i giá tr , ề ấ ợ d n t c ho c phía sau c a doanh nghi p h p nh t trên m t chu i giá i s m r ng v phía tr ẫ ớ ự ở ộ tr đó. ị
Hình th c h p nh t này đ ợ
ứ
ấ
ượ
c chia thành hai nhóm nh : ỏ
ng h p này x y ra khi m t doanh nghi p mua l
ợ
ả
ợ
ộ
ạ
i chu i c a hàng bán l
(i) H p nh t ti n (forward): tr ườ ấ ế khách hàng c a mình, ví d : doanh nghi p may m c mua l ụ ủ
ệ
ặ
ệ ỗ ử
i doanh nghi p ệ qu n áo; ầ
ẻ
ạ
ợ
ấ
ệ
ạ
i nhà cung c p ấ ộ ặ i doanh nghi p bao bì, đóng chai ho c
ư
ả ấ ữ ấ
ợ ả ợ
ữ
ệ
ệ
ạ
ọ
i th v đ m b o và ki m soát ch t l
ệ ế i cho doanh nghi p ti n ầ
ấ ợ
ồ
ng h p này x y ra khi m t doanh nghi p mua l (ii) H p nh t lùi (backward): tr ườ c a mình, ví d nh doanh nghi p s n xu t s a mua l ạ ệ ụ ủ doanh nghi p chăn nuôi bò s a, … H p nh t theo chi u d c đem l ề hành h p nh t l ấ ượ ả ả ợ gi m chi phí trung gian, kh ng ch ngu n hàng ho c đ u ra c a đ i th c nh tranh … ầ ặ
ẩ ng ngu n hàng ho c đ u ra s n ph m, ặ ủ ạ
ế ề ả ố
ể ồ
ủ
ế
ả
ố
3. H p nh t doanh nghi p t
h p (Conglomerate Mergers):
ệ ổ ợ
ợ
ấ
h p bao g m t
ườ
ứ
ấ
ng hi m khi có hình th c h p ợ ờ
ế ể ủ
ạ
t c các lo i h p nh t khác (th ạ ợ ấ ả ả ứ ấ c phân thành 3 nhóm:
ằ h p đ
H p nh t t ồ ấ ổ ợ nh t). M c đích c a h p nh t theo hình th c này nh m gi m thi u r i ro nh đa d ng hóa, c t ắ ợ ụ gi m chi phí và c i ti n hi u qu , … H p nh t t ấ ổ ợ
ủ ả ế
ợ ấ ả
ượ
ệ
ả
ợ
ợ
h p thu n túy: tr ầ
ệ
ợ
ố
ườ t b y t
ng h p này khi hai doanh nghi p không có m i quan h nào ệ mua m t công ty th i trang;
(a) H p nh t t ấ ổ ợ v i nhau, nh m t công ty thi ư ộ ớ
ế ị
ế
ộ
ờ
ợ
ề ị
ả
ấ
ẩ
ạ ả t v đ a lý, ch ng h n m t ti m ăn
ư ng v đ a lý: hai doanh nghi p cùng s n xu t m t lo i s n ph m nh ng Hà N i mua ng hoàn toàn cách bi ộ ẳ
ệ ệ ề ị
ộ ộ ệ
ạ
ở
ướ ị ườ Thái Lan;
(b) H p nh t bành tr ấ tiêu th trên hai th tr ụ m t ti m ăn ộ ệ
ở
ợ
ấ
ạ ả
ệ
ẩ
ả
ả
ẩ
ấ ị ầ
ụ ộ
ệ ả
ứ
ư
ố
(c) H p nh t đa d ng hóa s n ph m: hai doanh nghi p s n xu t hai lo i s n ph m khác nhau nh ng cùng ng d ng m t công ngh s n xu t ho c ti p th g n gi ng nhau, ví d m t doanh ấ nghi p s n xu t b t gi ệ
ặ ộ t mua m t doanh nghi p s n xu t thu c t y v sinh. ả
ạ ụ ấ ộ
ế ấ
ố ẩ
ệ
ệ
ặ
ả
ộ
Tuy nhiên, hình th c h p nh t t
ấ ổ ợ
h p không ph bi n b ng hai hình th c trên. ằ
ổ ế
ứ
ứ
ợ