
Ngh thu t và th c ti n c a phong cách qu n lý Nh t B nệ ậ ự ễ ủ ả ậ ả
S thành công th n kỳ c a công nghi p Nh t sau chi n tranh đã đ c ch rõ là nh "leanự ầ ủ ệ ậ ế ượ ỉ ờ
production" (m t ph ng th c s n xu t xu t phát t Nh t B n, s n xu t tu n t , theoộ ươ ứ ả ấ ấ ừ ậ ả ả ấ ầ ự
nhu c u, d thay đ i, ng c v i ki u s n xu t dây chuy n) tinh th n đoàn k t và s c iầ ễ ổ ượ ớ ể ả ấ ề ầ ế ự ả
ti n không ng ng. Nh ng g n đây, ng i ta nh n ra đó cũng chính là các đi m y u c aế ừ ư ầ ườ ậ ể ế ủ
đ t n c th n kỳ này, ch ng h n nh cách s d ng nhân viên đ n su t đ i, và các quyấ ướ ầ ẳ ạ ư ử ụ ế ố ờ
t c quá hà kh c, và chúng tr thành v n đ hàng đ u trong các tranh lu n v cách qu n lýắ ắ ở ấ ề ầ ậ ề ả
Nh t B n. Nh ng nh ng ý ki n m i m đang n i lên trong gi i tr , th h các nhà qu nậ ả ư ữ ế ớ ẻ ổ ớ ẻ ế ệ ả
lý Nh t n ng đ ng và tin t ng r ng còn có r t nhi u th mà th gi i ph i h c t p tậ ǎ ộ ưở ằ ấ ề ứ ế ớ ả ọ ậ ừ
ng i Nh t. ườ ậ
N n kinh t Nh t đã b kh n đ n t m vĩ mô trong su t nh ng n m đ u th p k 90 c aề ế ậ ị ố ố ở ầ ố ữ ǎ ầ ậ ỷ ủ
th k tr c, nh ng r t nhi u công ty, doanh nhân v n n m quy n l c r t l n trong n nế ỷ ướ ư ấ ề ẫ ắ ề ự ấ ớ ề
kinh t toàn c u. V y cách qu n lý Nh t B n đóng góp gì vào k t qu này?ế ầ ậ ả ậ ả ế ả
S là quá c ng đi u n u nói r ng cách qu n lý ki u Nh t đã t o ra b c phát tri n th nẽ ườ ệ ế ằ ả ể ậ ạ ướ ể ầ
kỳ cho n n kinh t Nh t sau chi n tranh.ề ế ậ ế
Nh ng ng i không ng h phong cách Nh t đã ch ra r ng Nh t B n ch có m t s ítữ ườ ủ ộ ậ ỉ ằ ở ậ ả ỉ ộ ố
các tru ng d y kinh doanh và ch ng h có ti ng t m gì. Và các nhà t v n ph ng Tâyờ ạ ẳ ề ế ǎ ư ấ ươ
sau 30 n m đ n đây v n r t v t v khi làm vi c, b i ngu i Nh t không mu n t n ti nǎ ế ẫ ấ ấ ả ệ ở ờ ậ ố ố ề
vào các chi phí t v n mà cho r ng nên đ dành ti n cho các kho n đ u t "th c s " . Hư ấ ằ ể ề ả ầ ư ự ự ọ
không thích ch y theo các ki u cách qu n lý m i nh t, h có th v ch ra đ c các chi nạ ể ả ớ ấ ọ ể ạ ượ ế
l c kinh doanh n đ nh lâu dài.ượ ổ ị
Tuy nhiên, nhìn vào tr ng tâm c a nh ng l i phê phán thì rõ ràng là nh ng k hoài nghiọ ủ ữ ờ ữ ẻ
này hoàn toàn sai. Ng i Nh t cũng đã h c đ c r t nhi u v ph ng pháp qu n lý ki nườ ậ ọ ượ ấ ề ề ươ ả ế
th c v qu n lý, đ c bi t t m t nhóm các nhà lý lu n ng i M , nh ng ng i đãứ ề ả ặ ệ ừ ộ ậ ườ ỹ ữ ườ
truy n bá ý t ng "lean production" vào Nh t B n. Trong m t đ tài nghiên c u v c iề ưở ậ ả ộ ề ứ ề ả
cách có tên "Cái máy bi n đ i th gi i" c a James Womack, Daniel Jones và Daniel Roosế ổ ế ớ ủ
đã kh ng đ nh quan đi m :"Lean production là ph ng th c t t nh t đ con ng i làm raẳ ị ể ươ ứ ố ấ ể ườ
m i th . Nó cung c p các s n ph m t t h n, nhi u h n và r h n. Quan tr ng h n là nóọ ứ ấ ả ẩ ố ơ ề ơ ẻ ơ ọ ơ
thúc đ y nhân viên m i v trí t nhà máy đ n ban lãnh đ o làm vi c h t mình h n"ẩ ở ọ ị ừ ế ạ ệ ế ơ
"Lean production" là con đ c a m t t p h p ý t ng v qu n lý ch t l ng mà cácẻ ủ ộ ậ ợ ưở ề ả ấ ượ
doanh nhân Nh t đã g p ph i trong su t th i kỳ chi m đóng c a ng i M sau chi nậ ặ ả ố ờ ế ủ ườ ỹ ế
tranh. Nói m t cách tóm g n, nh ng ý t ng này chú tr ng đ n vi c th c hi n nh ngộ ọ ữ ưở ọ ế ệ ự ệ ữ
vi c làm đúng ngay t đ u còn h n là t n r t nhi u th i gian đ ki m tra l i, đây là m tệ ừ ầ ơ ố ấ ề ờ ể ể ạ ộ
ý t ng hi n nhiên nh ng đã đi ng c l i mô hình qu n lý chu n m c th i b y gi .ưở ể ư ượ ạ ả ẩ ự ờ ấ ờ
Quan đi m khi đó coi ch t l ng là nh ng gì mà b n đã ki m tra sau khi b n hoàn thànhể ấ ượ ữ ạ ể ạ
s n ph m. ả ẩ
Ngày nay, các nhà qu n lý Nh t v n nói v Joseph Juran, A.V. Feigenbaum và đ c bi t làả ậ ẫ ề ặ ệ
W. Edwards Deming v i thái đ r t kính tr ng. T nh ng n m 50, m t gi i th ng hàngớ ộ ấ ọ ừ ữ ǎ ộ ả ưở
n m mang tên Deming Prize đã đ c trao cho nh ng ti n b xu t s c trong công nghi p.ǎ ượ ữ ế ộ ấ ắ ệ
Không m y tên tu i M c a mình, nh ng Deming và b n bè c a ông r t đ c chào đónấ ổ ở ỹ ủ ư ạ ủ ấ ượ