B GIÁO DC VÀ ĐÀO TO
TRƯNG ĐI HC NÔNG NGHIP HÀ NI
TRN QUANG HNH
NGHIÊN CU KH NĂNG SINH TRƯNG,
SINH SN, NĂNG SUT VÀ CHT LƯ"NG S#A
C$A BÒ CÁI HOLSTEIN FRIESIAN (HF) THUN,
CÁC TH- H LAI F
1
, F
2
VÀ F
3
GI#A HF VÀ LAI SIND
NUÔI TI T2NH LÂM Đ5NG
Chuyên ngành: CHĂN NUÔI ĐNG V>T
Mã sA: 62.62.40.01
LU>N ÁN TI-N SĨ NÔNG NGHIP
NgưHi hưJng dLn khoa hPc: GS.TS. ĐRNG VŨ BÌNH
HÀ NI – 2010
i
LI CAM ĐOAN
Tôi xin cam ñoan ñây là công trình nghiên c$u c&a riêng tôi. Các s*
li+u và k.t qu0 nêu trong lu1n án là trung th2c và chưa t4ng ñư5c ai công b*
trong b7t kỳ công trình nào khác.
M:i s2 giúp ñ= cho vi+c th2c hi+n lu1n án ñã ñư5c c0m ơn và các tài
li+u tham kh0o ñư5c trích dBn trong lu1n án ñCu ñư5c chD rõ nguFn g*c xu7t
x$ th2c t. và rõ ràng.
Tác giW luYn án
Tr[n Quang H\nh
ii
LI CM ƠN
TrưGc tiên tôi xin chân thành c0m ơn GS.TS. ĐIng Vũ Bình ngưKi
hưGng dBn khoa h:c  ñã t1n tình hưGng dBn và ñóng góp nhiCu ý ki.n h.t s$c
quý báu.
Cho phép tôi bày tO lKi c0m ơn tGi Ban giám hi+u, Vi+n Đào tQo Sau
ĐQi h:c, Khoa Chăn nuôi & Nuôi trFng Th&y s0n, các thVy cô, các bQn ñFng
nghi+p trong BW môn Di truyCn & Ch:n gi*ng V1t nuôi, d2 án PHE, TrưKng
ĐQi h:c Nông nghi+p Hà NWi; Ban giám hi+u, Ban ch& nhi+m Khoa Chăn
nuôi Thú y, TrưKng ĐQi h:c Tây Nguyên, ñã cho phép và tQo m:i ñiCu ki+n
thu1n l5i giúp ñ= tôi trong quá trình nghiên c$u và hoàn thành lu1n án.
Tôi xin c0m ơn Ban giám ñ*c, phòng K] thu1t c&a Chi c^c Thú Y,
Công ty Thanh Sơn (Vi+t Nam – Hà Lan), Công ty Cd phVn Sea tDnh Lâm
ĐFng và các hW nuôi bò sea thành ph* Đà LQt, huy+n Đ$c Tr:ng, Đơn
Dương, Lâm Hà, B0o LWc… ñã tQo m:i ñiCu ki+n thu1n l5i cho chúng tôi ti.n
hành thí nghi+m, thu th1p s* li+u làm cơ sg cho b0n lu1n án.
C0m ơn Gia ñình và các bQn ñFng nghi+p ñã ñWng viên khích l+, tQo
m:i ñiCu ki+n thu1n l5i góp phVn cho b0n lu1n án ñư5c hoàn thành.
Hà Ni, ngày tháng năm 2010
Tác giW luYn án
Tr[n Quang H\nh
iii
M^C L^C
Trang
LKi cam ñoan i
LKi c0m ơn ii
M^c l^c iii
Danh m^c các che vi.t tht vi
Danh m^c các b0ng vii
Danh m^c các biiu ñF ix
Danh m^c các hình x
ĐjT VkN Đl 1
Chương 1 TnNG QUAN 4
1.1 CƠ St LÝ THUYvT CwA VkN Đl NGHIÊN CyU 4
1.1.1
Tính trQng s* lư5ng và s2 di truyCn c&a tính trQng s* lư5ng
4
1.1.2
Lai tQo gi*ng
6
1.2 SINH TRƯtNG, SINH S~N, NĂNG SUkT VÀ CHkT LƯ€NG
S•A CwA BÒ S•A 7
1.2.1
Sinh trưgng
7
1.2.2
Sinh s0n
13
1.2.3
Năng su7t và ch7t lư5ng sea
18
1.3 TÌNH HÌNH NGHIÊN CyU TRONG VÀ NGOÀI NƯ‡C 32
1.3.1
Tình hình nghiên c$u ngoài nưGc
32
1.3.2
Tình hình nghiên c$u trong nưGc
34
1.4 MT Sˆ YvU Tˆ Vl ĐIlU KI‰N TŠ NHIÊN T‹NH LÂM Đ•NG 38
1.4.1
ĐŽa hình
38
1.4.2
Khí h1u
38
iv
1.4.3
MWt s* nét vC tình hình chăn nuôi bò sea và s• d^ng th$c ăn
c&a tDnh Lâm ĐFng
40
Chương 2 V‘T LI‰U VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CyU 42
2.1 V‘T LI‰U NGHIÊN CyU 42
2.1.1
Bò HF (Holstein Friesian)
42
2.1.2
Nhóm bò lai hưGng sea
43
2.2 NI DUNG NGHIÊN CyU 45
2.3 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CyU 46
2.3.1 Kh0 năng sinh trưgng
47
2.3.2 Kh0 năng sinh s0n
48
2.3.3 Kh0 năng s0n xu7t sea
49
2.3.4
Tiêu t*n th$c ăn
50
2.4 X— LÝ Sˆ LI‰U 51
Chương 3 KvT QU~ VÀ TH~O LU‘N 53
3.1 KH~ NĂNG SINH TRƯtNG CwA BÊ, BÒ CÁI F
1
, F
2
, F
3
(HF
x LAI SIND) VÀ HF 53
3.1.1
Kh0 năng sinh trưgng c&a các nhóm bê, bò cái theo dõi
53
3.1.2
Kh0 năng sinh trưgng c&a các nhóm bê, bò cái thí nghi+m
60
3.2 KH~ NĂNG SINH S~N CwA BÒ CÁI F
1
, F
2
, F
3
(HF x LAI SIND)
VÀ HF 77
3.2.1
Tudi ph*i gi*ng lVn ñVu
77
3.2.2
Tudi ñ˜ l$a ñVu
78
3.2.3
ThKi gian ph*i lQi sau khi ñ˜
81
3.2.4
Kho0ng cách giea 2 l$a ñ˜
83
3.2.5
H+ s* ph*i gi*ng
86
3.3 KH~ NĂNG S~N XUkT S•A CwA BÒ CÁI F
1
, F
2
, F
3
(HF x
LAI SIND) VÀ HF 88