NGHIÊN CU KHOA HC
ĐỀ TÀI: “c im thch hc trm tích cát
kt Mioxen h b Cu Long”
NGHIÊN CU KHOA HC
Thm dò, Khai thác
c im thch hc trm tích cát kt Mioxen h b Cu Long
Bài báo này trình bày kt qu phân tích, tng hp các mu vn khoan, mu sn và mu
lõi ca tng BI.1 và BI.2 thuc Mioxen h b Cu Long s dng kt hp các phơng
pháp mô t mu vn khoan, mu lõi, phân tích lát mng, nhiu x tia X (XRD) và kính
hin vi in t quét (SEM).
Kt qu cho thy cát kt tng Mioxen h b Cu Long có ngun gc t á granite, có
ht t mn n trung bình, ôi khi thô. chn lc t kém n trung bình. á ch yu
thuc lai Arkose và Feldspathic Greywacke, ít Lithic Arkose và Subarkose. Tng hàm
hng ximng và matrix t 4-30% và gm ch yu là sét và carbonate, ít thch anh th
sinh, lng ng trong môi trng t sông, châu th n ven bin, bin nông/m h.
I. M u
Du khí thm lc a Vit Nam c khai thác trong ba i tng chính: Móng phong
hóa nt n tr c Tam, trm tích cát kt Oligoxen và Mioxen. i tng trm tích cát
kt Mioxen h là i tng cha du u tiên c phát hin khi khoan và th v!a ging
BH-1 vào nm 1975, nhng ch! n khi vic khai thác nh"ng tng d i sâu g#p nhiu
khó khn, #c bit là sau khi công ty du khí Vit Nh$t và liên doanh iu hành chung
Cu Long phát hin du thơng mi trong tng này thì tng cha này m i c t$p trung
nghiên cu t! m!. Vic phát hin ra dòng du thơng mi trong tng này ã m ra mt
h ng nghiên cu m i, mt trin vng m i cho ngành công nghip du khí n c nhà.
Cùng v i quá trình khoan thm dò và th%m lng, công tác nghiên cu a cht, a v$t lý
c trin khai ngày càng mnh m&, các vn cơ bn v cu trúc, kin to và h thng
du khí c'ng dn dn c sng t. Tuy các thông s tng cha có th c xác nh
b(ng tài liu a chn, a v$t lý ging khoan, nhng ngun gc, bn cht và cht lng
á cha c quyt nh bi nh"ng #c trng thch hc trm tích ca nó. Do v$y vic s
dng tng hp các phơng pháp thch hc trm tích nh(m xác nh #c im, ngun gc
tng cha chung cho c b là vic ht sc cn thit.
II. Phơng pháp
H thng các phơng pháp mô t mu vn khoan, mu lõi, phân tích lát mng, XRD và
SEM c s dng xác nh #c im thch hc trm tích ca cát kt tng BI.1 và
BI.2 b Cu Long.
Mô t mu vn khoan nh(m xác nh màu sc, thành phn á, kin trúc ht, phân chia các
khong có s) thay i rõ rt, các t$p á khác nhau giúp so sánh, liên h v i ng cong
a v$t lý ging khoan.
Mô t mu lõi nh(m xác nh sơ b loi á và s) phân b ca nó trong lát ct ging
khoan, kiu phân l p, phân tng, xu h ng thay i ht (thô dn hay mn dn), du vt
sinh v$t…
Phân tích thch hc lát mng bao gm xác nh ht,hình dáng ht, chn lc,
khoáng v$t to á, thành phn ximng, matrix, r*ng nhìn thy, kin trúc và bin i
sau trm tích ca á. Trên cơ s thành phn khoáng v$t vn và matrix, cát kt c phân
lai theo sơ tam giác ca R.L Folk (1974).
Phân tích XRD bao gm phân tích cho toàn b á và tách riêng khoáng v$t sét nh(m xác
nh thành phn phn trm ca các khoáng v$t trong á, khoáng v$t sét, chính xác hóa
các khoáng v$t th sinh có th không phân bit rõ d i lát mng qua ó xác nh mc
bin i ca á.
Phân tích SEM cho ra nh không gian ba chiu phóng i cao nh(m xác nh hình
thái, lai khoáng v$t th sinh, mi liên h v i ht vn, h thng l r*ng c'ng nh nh
hng ca chúng n #c tính thm cha.
Phân tích kính hin vi in t quét c'ng giúp cho vic xác nh kin trúc, cu to ca á
trm tích, d) oán mc xi mng hóa, nép ép, hòa tan c'ng nh nh"ng bin i khác
trong quá trình xuyên sinh.
Vic xác nh môi trng trm tích d)a trên cơ s tng hp các phơng pháp trên. Trm
tích lc a c nghiên cu
theo mô hình ca Nazri Ramli (1988) và Roger.G.Walker (1984), trm tích ven bin-bin
c nghiên cu theo mô hình ca Reineck-Sing (1972).
III. Kt qu
B Cu Long là mt b trm tích Tam, n(m trên thm lc a ông Nam Vit Nam
(Hình 1) v i sâu m)c n c bin trung bình 60m. B có hình bu dc cong ra phía bin
và n(m dc theo b bin V'ng Tàu - Bình Thu$n, phía Bc và ông Bc tip giáp v i
i à Lt và Tuy Hòa, phía Nam và ông Nam tip giáp v i i nâng Côn Sơn, phía
Tây Nam tip giáp ng b(ng sông Cu Long. B có din tích vào khong 36.000km
2
.
Bn tr'ng Cu Long bao gm các lô 01- 02, 15.1, 15-2, 09-1, 09-2, 09-3, 16.1, 16.2 và
17.
1. Lô 01-02 n(m phía ông Bc ca bn tr'ng Cu Long, cách V'ng Tàu 140km
1.1 Tng BI.2: Có b dày trung bình 300-400m riêng ch! có khu v)c rìa phía ông Nam
b dày mng (150m), bao gm bên trên là tng sét Rotalia dày vài chc mét n hơn
100m, bên d i là nh"ng t$p cát sét xen k+p, vài ch* có các t$p á phun trào.
Cát kt t không màu n c, ôi khi xám nht, có ht thay i t 0,25-1,1mm, trung
bình 0,3-0,7mm, chn lc t kém n trung bình, hình dng ht t bán góc cnh-góc
cnh- bán tròn cnh, tip xúc ht ch yu là im và trôi ni. Cát kt thuc loi Arkose
khu v)c trung tâm và phía ông, phía Bc và Nam ch yu là Feldspathic Greywacke,
gm ch yu là thch anh (25-35%), K- feldspar (7-10%), Plagioclase (4- 7%), Mica
(1,5-4%), thành phn mnh á gm ch yu granitic (5- 15%), volcanic, ít quarzite, chert,
schist. Ximng và khoáng v$t th sinh (3-7%) ch yu là sét (kaoli- nite, chlorite, illite và
rt ít illite- smectite-theo phân tích XR) và carbonate (phía Bc và ôngNam) (Hình 2).
Hình 2. Phân loi cát kt tng BI.2 lô 01-02
Kt qu phân tích mu lõi cho thy cu to ch yu là phân l p ngang gn sóng, thu
kính và phân l p xiên mng, nhp trm tích mn dn lên trên, có s) hin din ca
Pachydemus (Hình 3).
Hình 3. Cu trúc phân lp xiên chéo, nhp trm tích mn dn lên trên
Trm tích có ngun gc t á granite, v$n chuyn gn ngun, lng ng trong môi trng
ng b(ng châu th n ven bin.
1.2 Tng BI.1: Có b dày trung bình 50-100m khu v)c rìa phía Bc và ông Nam n
300-400m khu v)c trung tâm, gm nh"ng t$p cát sét xen k+p v i t, l cát lên n 70-
80%.
Cát kt t không màu, c, xám n nâu x$m, có ht thay i t 0,25-1,1mm, trung
bình 0,6-0,7mm, chn lc t rt kém, trung bình n tt, hình dng ht t góc cnh -
bán góc cnh - bán tròn cnh, tip xúc ht ch yu là im, ng và trôi ni. Cát kt
thuc loi Arkose và Feldspathic Greywacke khu v)c trung tâm, ông và Nam, trong
khi phía Bc cát kt thuc loi Lithic Arkose, gm ch yu là thch anh (28-35%), K-
feldspar (5-10%), Plagioclase (4-9%), Mica (1-5%), thành phn mnh á gm ch yu
