Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu khủng hoảng tiền tệ tại Việt Nam và đề xuất giải pháp phòng ngừa

Khủng hoảng tiền tệ (KHTT) là một hiện tượng kinh tế toàn cầu đã xuất hiện từ những năm 1970 và ngày càng thu hút sự quan tâm sâu sắc của giới học thuật cũng như các nhà hoạch định chính sách. KHTT gây ra những hệ quả nghiêm trọng như lạm phát, thất nghiệp và kìm hãm tăng trưởng kinh tế, đe dọa sự ổn định vĩ mô của một quốc gia. Thực tiễn hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng của Việt Nam, dù mang lại nhiều cơ hội phát triển, cũng đồng thời gia tăng rủi ro từ các cú sốc bên ngoài và những bất ổn nội tại. Bối cảnh này nhấn mạnh tầm quan trọng cấp thiết của việc nghiên cứu và xây dựng các công cụ dự báo, đặc biệt là hệ thống cảnh báo sớm (EWS) về KHTT, nhằm chủ động phòng ngừa và giảm thiểu tác động tiêu cực, bảo vệ sự phát triển bền vững của nền kinh tế Việt Nam.

Các nhà khoa học, nghiên cứu sinh, chuyên gia kinh tế, hoạch định chính sách và nhà quản lý trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng và kinh tế quốc tế.

Luận án tập trung nghiên cứu rủi ro khủng hoảng tiền tệ (KHTT) tại Việt Nam và đề xuất các giải pháp phòng ngừa, dựa trên cơ sở nghiên cứu lý thuyết và thực tiễn về KHTT cũng như các mô hình cảnh báo trên thế giới. Nghiên cứu hệ thống hóa cơ sở lý thuyết về KHTT và mô hình cảnh báo KHTT, đặc biệt là phương pháp Signal Approach, nhằm xây dựng một khung lý thuyết vững chắc. Phương pháp nghiên cứu chủ yếu bao gồm thống kê, tổng hợp, so sánh và định lượng bằng mô hình Signal Approach, sử dụng dữ liệu tài chính quốc tế (IFS) từ tháng 1/1996 đến tháng 9/2023 để phân tích rủi ro KHTT. Điểm nhấn của nghiên cứu là xây dựng một mô hình cảnh báo KHTT cho Việt Nam, một quốc gia đang phát triển chưa từng trải qua KHTT, nhưng có thể đối mặt với rủi ro từ sự thiếu linh hoạt của chế độ tỷ giá và quá trình tự do hóa cán cân vốn. Mô hình này được kiểm chứng qua một giai đoạn dài của nền kinh tế Việt Nam từ khi hội nhập, từ đó đưa ra các chỉ số cảnh báo phù hợp và khả năng dự báo được cải thiện. Luận án còn đánh giá mức độ rủi ro KHTT tại Việt Nam và đề xuất các giải pháp phòng ngừa cụ thể cho giai đoạn 2025-2030, tập trung vào chính sách tỷ giá, thương mại và tiền tệ, nhằm nâng cao khả năng chống chịu của nền kinh tế.