Những điều có giá trị với
các nhóm thanh niên
khác nhau
Những điều có giá trị với các nhóm thanh niên khác nhau
Những thứ có giá trị là những thứ quý giá, có ý nghĩa, con người muốn có và
trân trọng giữ gìn. Nhưng giá trị của các nhóm khác nhau không giống nhau
hoàn toàn. Các giá trị của các nhóm thanh niên khác nhau về giới tính, trình
độ học vấn và tình trạng việc làm có những nét khác nhau.
>>> TỔNG ĐÀI TƯ VẤN SỨC KHỎE – KHÁM BỆNH TẠI 1900 6690
Những thứ có giá trị là những thứ quý giá, có ý nghĩa, con người muốn có và
trân trọng giữ gìn. Trong xã hội, các nhóm người khác nhau (về tuổi tác, giới
tính, nghề nghiệp, nơi sống…) có các hệ giá trị (tập hợp các giá trị của họ)
không hoàn toàn giống nhau. Trong bài viết này muốn đề cập đến các giá trị
của các nhóm thanh niên khác nhau.
Trong đề tài nghiên cứu về đạo đức, lối sống của thanh niên Việt Nam hiện
nay (do Viện Tâm lý học thực hiện, năm 2011 – 2012), để tìm hiểu những
điều gì có giá trị đối với thanh niên, các nhà khoa học đưa ra 9 giá trị cơ bản
như: gia đình, sức khỏe, sự nghiệp, tình yêu, thu nhập, bằng cấp, danh dự cá
nhân, các mối quan hệ xã hội, địa vị xã hội và đề nghị thanh niên tham gia
trả lời câu hỏi chọn 5 giá trị quan trọng hơn cả, sau đó, sắp xếp theo thú tự từ
1 đến 5 (trong đó, 1 là điều quan trọng nhất).
Kết quả cho thấy: 5 giá trị hàng đầu được thanh niên lựa chọn là: gia đình,
sức khỏe, sự nghiệp, bằng cấp, danh dự cá nhân và các giá trị tiếp theo là:
tiền, tình yêu, địa vị xã hội và các mối quan hệ xã hội.
Tuy nhiên, khi xem xét giá trị của các nhóm thanh niên khác nhau về giới
tính, học vấn, tình trạng công việc, nơi sống, các nhà nghiên cứu thấy rằng
giá trị của các nhóm đó có những nét khác biệt.
- Nam và nữ thanh niên đánh giá giá trị “tiền” khác nhau: nam thanh niên
xếp giá trị này ở bậc thứ 4, tức nó thuộc nhóm 5 giá trị quan trọng nhất,
trong khi đó, nữ xếp nó ở vị trí thứ 6. Điều đó cho thấy, nam đánh giá cao
giá trị của tiền hơn nữ thanh niên.
- Các nhóm có trình độ học vấn khác nhau đánh giá khác nhau về giá trị
“Bằng cấp”: 2 nhóm có trình độ học vấn thấp xếp giá trị này ở bậc thứ tư,
đánh giá nó cao hơn hẳn nhóm còn lại, trong khi đó, nhóm thanh niên có
trình độ học vấn cao nhất không xếp giá trị “Bằng cấp” trong 5 giá trị đầu.
- Các giá trị của nhóm thanh niên chưa đi làm và nhóm đã đi làm khác nhau
ở một số điểm rất thú vị: nhóm đã đi làm đặt giá trị “Tiền”, “Bằng cấp và địa
vị xã hội ở thứ tự thấp hơn nhóm kia, đặc biệt, thứ bậc của giá trị “Tiền” của
hai nhóm cách khá xa nhau (thứ 4 và thứ 8). Điều này có vẻ như là: khi con
người chạm đến, có được thứ gì đó thì nó trở nên bình thường hơn với họ.
- Các giá trị của các nhóm thanh niên ở các địa phương khác nhau cũng có
sự khác biệt đáng kể: thanh niên thành phố Hồ Chí Minh tham gia trả lời
bảng hỏi đánh giá cao “Tiền” hơn hẳn thanh niên ở các địa phương khác, đặc
biệt, so với thanh niên Hà Nội; trái lại, thanh niên Hà Nội đánh giá cao
“Bằng cấp” hơn hẳn thanh niên thành phố Hồ Chí Minh, và cao hơn vượt
bậc so với thanh niên Tiền Giang và Thái Nguyên. Kết quả này phản ánh
đúng xu hướng giá trị sống trong thực tế chung (không riêng thanh niên) ở
các địa phương hiện nay.
Như vậy, nhóm thanh niên nam và nữ, các nhóm thanh niên có trình độ học
vấn khác nhau, các nhóm có tình trạng việc làm khác nhau có những nét
khác nhau về các giá sống của họ.