Phép dưỡng sinh cho “cửa
sổ tâm hồn”
- Dân gian có câu : “Giàu hai con mắt, khó đôi bàn tay”, ý muốn nói đến vai trò
cực kỳ quan trọng của đôi mắt đối với cuộc sống con người. Và cũng chính vì vậy
mà từ xa xưa cổ nhân đã thực hành và chiêm nghiệm rất nhiều biện pháp để dưỡng
sinh đôi mắt.
Có thể kể ra một số ví dụ cụ thể sau đây :
- Sáng sớm khi tỉnh giấc, xát hai bàn tay vào nhau cho nóng lên rồi ấp lên mắt ba
lần, đồng thời tưởng tượng thấy cảnh đồng quê hoặc những gương mặt mình yêu
dấu. Buổi tối, trước khi đi ngủ, dùng ba ngón tay trỏ, giữa và nhẫn khép vào nhau
vuốt nhẹ hai mắt từ trong ra ngoài năm lần. Động tác này được gọi là “Phát thần
quang”.
- Dùng hai bàn tay che hai mắt, nhắm mắt lại rồi từ từ day tròn con ngươi 36 lần.
Tiếp đó, dùng hai ngón tay trỏ đặt vào hai khóe mắt sát cạnh sống mũi day trong 1
phút. Vị trí đó gọi là huyệt “Tình minh” có công dụng làm sáng mắt. Cuối cùng
chớp mắt bằng cách một nhắm một mở, xen kẽ hoặc dùng cách nhắm mắt rồi cố
gắng nhướn mày thật cao trong khi mắt vẫn nhắm.
- Đứng thẳng, chân rộng bằng vai, hai tay chống nạnh, đầu hơi ngửa, trợn trừng hai
mắt, cố gắng để tròng mắt lồi ra, sau đó đảo tròng mắt thuận rồi ngược chiều kim
đồng hồ, mỗi chiều 7 lần, cuối cùng nhìn ngước lên rồi nhìn xuống 7 lần. Khi đảo
mắt, đầu cần giữ yên. Lặp lại mỗi động tác 3 lần.
- Ban ngày, ngồi xếp bằng, mở to hai mắt tập trung nhìn vào một điểm cố định, khi
mỏi nhắm mắt lại trong giây lát rồi lại tiếp tục như vậy vài lần. Ban tối, tìm chỗ
tĩnh ngồi, tắt đèn rồi xoay nhãn cầu đủ 81 lần. Xong, nhắm mắt lại, tập trung tinh
thần một lúc rồi lại xoay tiếp vài lần. Kiên trì làm động tác này sẽ giúp cho mắt
sáng lên và dự phòng tích cực các bệnh lý về mắt.
- Buổi sáng, khi rửa mặt, dùng khăn thấm nước ấm đắp lên mắt vài lần khiến cho
khí huyết được lưu thông, tăng cường nuôi dưỡng cho mắt. Khi làm việc hoặc đọc
sách, khi đi ngoài trời lạnh về, thấy mắt mỏi thì dùng nước ấm vã lên mắt.
- Hàng ngày nên uống trà hoa cúc để thanh can minh mục (làm sáng mắt). Hoa cúc
làm trà tốt nhất có thể là cúc trắng hoặc cúc vàng được hái vào mùa thu khi hoa
vừa mới nở, phơi ở nơi râm mát cho khô rồi đựng trong lọ kín để dùng dần. Mỗi
lần lấy dăm bảy bông hoa cúc cho vào ấm hãm với nước sôi, sau chừng mươi phút
là dùng được, uống thay trà trong ngày.
- Có thể thay trà hoa cúc bằng trà câu kỷ tử, mỗi ngày dùng 15g câu kỷ tử hãm với
nước sôi trong bình kín, sau chừng 15 phút là dùng được, uống thay trà trong ngày.
Cũng có thể phối hợp cả hoa cúc và kỷ tử với nhau để làm tăng hiệu quả sáng mắt
của trà. Người xưa còn khuyên nên nấu canh lá non của cây câu kỷ thường xuyên
để dưỡng mắt.
- Dùng mạn kinh tử 500g, hoàng tinh 1000g, hai thứ đem sắc 9 lần, phơi khô 9 lần
rồi đem tán thành bột, mỗi ngày uống 6g sau khi ăn. Đây là bài thuốc có tên gọi
Mạn kinh tử tán được ghi trong y thư cổ nổi tiếng Thái bình thánh huệ phương, có
công dụng bổ gan và làm sáng mắt.
- Nên ăn nhiều gan động vật, đặc biệt là gan gà và gan cá (chú ý không ăn gan của
những loài cá có độc). Có thể nấu món gan gà hấp cách thủy ăn để dưỡng mát như
sau: Gan gà một bộ rửa sạch bằng nước hòa gừng tươi giã nhỏ rồi ngâm với rượu
để khử mùi tanh. Tiếp đó, nghiền gan gà cho nhuyễn rồi hòa với lòng trắng hai quả
trứng, một chút nước gừng và nước dùng, gia vị vừa đủ rồi cho vào bát hấp cách
thủy trong 15 phút là được, ăn nóng.
Để bảo vệ mắt, cổ nhân khuyên không nên nhìn vào mặt trời, mặt trăng và đèn lâu
sẽ hại mắt. Khi mắt bị đỏ thì không nên phòng sự để tránh bệnh đục thủy tinh thể.