359
SANDBOXTIỀNKỸTHUẬTSỐ:ĐỘNGLỰCPHÁTTRIỂN
TRUNGTÂMTÀICHÍNHQUỐCTẾTẠI
THÀNHPHỐHỒCHÍMINH
LêĐoànThuTrinh
Email:letrinh0192@gmail.com
Ngàytòasoạnnhậnđượcbàibáo:30/09/2025
Ngàyphảnbiệnđánhgiá:30/10/2025
Ngàybàibáođượcduyệtđăng:17/11/2025
DOI:10.59266/houjs.2025.956
Tómtắt:Bàiviếtphântíchvaitròchiếnlượccủasandboxtiềnkỹthuậtsốtrongtiến
trìnhxâydựngThànhphốHồChíMinh(TP.HCM)trởthànhtrungtâmtàichínhquốctếtoàn
diện.Vớibốicảnhtoàncầuhóavàsựtrỗidậycủacôngnghệtàichính,sandboxkhôngchỉlà
côngcụthửnghiệmmàcònlànềntảngquantrọngthúcđẩyđổimớisángtạo,quảnlýrủiro
vàhìnhthànhchínhsáchtàichínhlinhhoạt.Bàiviếtđềxuấtcácgiảiphápnhưpháttriểnhạ
tầngcôngnghệsố,thuhútnhântàivàvốnđầutư,hợptáccông-tưvànângcaonănglựcthể
chế.TP.HCM,vớilợithếvềcôngnghệvàvịthếkinhtế,hoàntoàncókhảnăngtiênphongứng
dụngsandboxtiềnkỹthuậtsốđểnângcaonănglựccạnhtranhquốctếvàthúcđẩynềnkinh
tếsốViệtNamvươnxa.
Từkhóa:Sandbox,tiềnkỹthuậtsố,ThànhphốHồChíMinh,Fintech,trungtâmtàichính
1HọcviêncaohọcK20.1Tàichínhngânhàng,TrườngĐạihọcTàichính-Marketing,ThànhphốHồ
ChíMinh
I.Đặtvấnđề
Trongbốicảnhtoàncầuhóavàsố
hóa ngày càngpháttriển,TP.HCMđang
đặt mục tiêu trở thành một Trung tâm
TCQT nhằmnâng cao vị thế cạnh tranh
trong khu vực và trên thế giới. Để đạt
được mục tiêu này, đổi mới công nghệ
tàichính(Fintech)đóngvaitròthenchốt,
khôngchỉgiúphiệnđạihóahệthốngtài
chínhmàcòntạorađộnglựctăngtrưởng
mớichonềnkinhtế.Mộttrongnhữngxu
hướng quan trọng đang thu hút sự quan
tâmđặcbiệtlàsựpháttriểncủatiềnKTS,
baogồmtiềnđiệntử,tiềnmãhóadongân
hàng trung ương (NHTW) phát hành
(CBDC)(Barontini&Holden,2019;Fan
&Zhou,2021).CácloạitiềnKTSnàycó
tiềm năng thay đổi hoàn toàn cách thức
giaodịch,đầutưvàlưuchuyểnvốntrong
nềnkinhtếsố,giúptăngcườngtínhminh
bạch,tốiưuhóachiphígiaodịchvàmở
rộngkhảnăngtiếpcậndịchvụtàichính
(Kietal.,2020).
Tuynhiên,bêncạnhnhữnglợiíchto
lớn,tiềnKTScũngđặtranhiềutháchthức
đốivới các cơquan quảnlý, đặcbiệt là
360
vềvấnđềantoàntàichính,kiểmsoátrủi
ro,bảovệquyềnlợingườidùngvàphòng
chống gian lận tài chính. Nếu không có
mộtcơchếquảnlýphùhợp,sựpháttriển
tựdocủatiềnKTScóthểdẫnđếnnhững
hệlụykhólường,từrửatiền,tàitrợkhủng
bốđếnbiếnđộngmạnhcủathịtrườngtài
chính (BIS, 2021). Chính vì vậy, để tận
dụng được tiềm năng của tiền KTS mà
vẫnđảmbảosựổnđịnhcủahệthốngtài
chính,cầncómộtkhuônkhổthửnghiệm
vàđiềuchỉnhlinhhoạt.Trongbốicảnhđó,
sandboxtiềnKTSđượcxemlàgiảipháp
tốiưu,chophépTP.HCMthửnghiệmcác
côngnghệtàichínhmớimộtcáchantoàn
và có kiểm soát (World Bank, (2022)).
Sandbox không chỉ giúp giảm thiểu rủi
rochothịtrườngmàcònlàcôngcụhữu
hiệuđểcáccơquanquảnlýđánhgiá,điều
chỉnh và phát triểnchính sách mộtcách
phùhợptrướckhimởrộngquymôtriển
khai(Tapscott&Tapscott,(2016)).
II.CơsởlýthuyếtvềSANDBOX
tiềnkỹthuậtsố
2.1.KháiniệmvềSANDBOXtiền
kỹthuậtsố
Sandbox tiền KTS là một khuôn
khổthửnghiệmcógiámsát,chophépcác
tổchứctài chính, côngty công nghệvà
doanhnghiệpkhởinghiệptriểnkhaicác
sảnphẩm,dịchvụtàichínhsángtạotrong
một môi trường có kiểm soát trước khi
đưavàoứngdụngchínhthức(Arneretal.,
(2017);Zetzscheetal.,(2017)).
Mục tiêuchính củasandboxlà tạo
rakhônggianlinhhoạtđểthửnghiệmcác
mô hình kinh doanh mới liên quan đến
tiềnKTSmàvẫnđảmbảoantoànchohệ
thốngtàichính.Trongbốicảnhcôngnghệ
tàichínhpháttriểnnhanhchóng,sandbox
đóngvaitrònhưmộtcầunốigiữaĐMST
vàcơchếquảnlý,giúpgiảmthiểurủiro
pháp lý, tài chính và công nghệ (World
Bank,(2020)).
Sandbox tiền KTS cho phép các
doanh nghiệp thử nghiệm nhiều hình
thứctiềnKTSkhácnhau.Nhờcơchếthử
nghiệmcókiểmsoát,cáctổchứccóthể
kiểmđịnhtínhhiệuquả,mứcđộantoàn
và khả năng mở rộng của các sảnphẩm
tàichínhmới,đồngthờicungcấpdữliệu
thựctếđểcáccơquanquảnlýđiềuchỉnh
chính sách phù hợp. Điều này đặc biệt
quantrọngtrongbốicảnhnhiềuquốcgia
vẫn đang trong giai đoạn nghiên cứu và
thửnghiệmtiềnKTS(BIS,2021).Nhiều
quốcgiađãtriểnkhaisandboxtiềnKTS
đểthúcđẩysựđổimớitronglĩnhvựctài
chính, tiêu biểu như Anh, Singapore và
NhậtBản.TạiAnh,CơquanQuảnlýTài
chính (FCA) đã xây dựng một chương
trình sandbox Fintech giúp các công ty
thửnghiệmcôngnghệtàichínhmớitrong
điều kiện thực tế nhưng có sự giám sát
chặt chẽ của chính phủ (FCA, (2022)).
Singapore,vớithamvọngtrởthànhtrung
tâmtàichínhcôngnghệhàngđầuchâuÁ,
cũngđãthiếtlậpmộtcơchếsandboxtoàn
diệndoCơquanTiềntệSingapore(MAS)
điềuphối,trongđóchophépthửnghiệm
nhiềugiảiphápliênquanđếnthanhtoán
số,stablecoinvàtiềnKTS(MAS,(2022)).
NhậtBản,quốcgiacóthịtrườngtiềnđiện
tửpháttriểnmạnh,cũngápdụngsandbox
đểthửnghiệmvàxâydựnghànhlangpháp
lý cho tiền KTS, tạo ra một môi trường
antoànnhưngvẫnkhuyếnkhíchĐMST
(OECD,(2020)).
2.2.Khung pháp lý vàthựctrạng
tạiViệtNam
Tronggiaiđoạn2024-2025,ViệtNam
đãcónhiềubướctiếnquantrọngtrongviệc
hoànthiệnkhuônkhổpháplýliênquanđến
kinhtếsốvàtàisảnmãhoá.Cụthể,Luật
361
CôngnghiệpCôngnghệsố(2024)đãđược
ban hành, tạohànhlang pháplýcho hoạt
độngđổimớisángtạo,dữliệumởvàứng
dụng blockchain trong lĩnh vực tài chính.
Đặc biệt, Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP
vềtriểnkhaithíđiểmthịtrườngtàisảnmã
hoá tại Việt Nam đánh dấu bước chuyển
thực tiễntừcơchế thử nghiệm(sandbox)
sangmôhìnhthịtrườngcókiểmsoát,cho
phép các doanh nghiệp thử nghiệm phát
hành, giao dịch và lưu ký tài sản mã hoá
dướisựgiámsátcủaNgânhàngNhànước
vàBộTàichính.Đồngthời,Nghịquyếtsố
222/2025/QH15vềxâydựngTrungtâmTài
chínhQuốctế(TCQT)tạiViệtNam,trong
đóTP.HCMlàđầumốitrọngtâm,đãkhẳng
địnhsandboxtàisảnsốlàmộtcấuphầnhạ
tầng chínhsách thenchốt,tạomôitrường
thửnghiệmvàkếtnốigiữacácchủthểtài
chínhtrongnướcvàquốctế.
TheobáocáocủaBộKếhoạchvà
Đầutư(2025),ViệtNamhiệncóhơn300
doanhnghiệpFintechhoạtđộng,trongđó
khoảng60%tậptrungtạiTP.HCM.Dòng
vốn đầu tư vào Fintech tăng trung bình
20-25% mỗi năm giai đoạn 2020-2024,
vớiquymôđạtgần1,2tỷUSD(Fintech
VietnamReport,(2025)).Tuynhiên,việc
thiếu cơ chế thử nghiệm chính thức đã
khiến nhiều doanh nghiệp phải đăng ký
hoạtđộngởSingaporehoặcHongKong.
Vìvậy,việcTP.HCMtriểnkhaisandbox
tiềnkỹthuậtsốvàtàisảnmãhoákhông
chỉgiúpgiữchândoanhnghiệptrongnước
màcònthuhútdòngvốnđầutưquốctế.
2.3.MốiquanhệgiữaSandboxtài
sảnsốvàTrungtâmTàichínhQuốctế
Sandboxtàisảnsốđóngvaitrònền
tảng thể chế và công nghệ cho sự hình
thànhTCQT.Cụthểsau:
Thứnhất,Sandboxtạoramôitrường
thửnghiệmantoànchocácsảnphẩmtài
chính số, giúp chínhquyền TP.HCMvà
cáccơquanquảnlýtrungươngthuthập
dữ liệu thực nghiệm để xây dựng chính
sáchquảnlýtàisảnsố,Stablecoin,Token
hóa chứng khoán và các mô hình thanh
toán xuyên biên giới - những cấu phần
thiếtyếucủamộtTCQThiệnđại.
Thứhai,Sandboxthúcđẩyliênkết
giữa khu vực công và tư, khi các ngân
hàng, công ty Fintech, nhà đầu tư nước
ngoàivàcơquanquảnlýcùngthamgia
trongcơchếthíđiểm.Điềunàygópphần
hìnhthànhhệsinhtháiTCQTminhbạch,
linhhoạtvàhộinhậpquốctế.
Thứba,Sandboxlà“cửangõchính
sách”giúpTP.HCMthuhútcácđịnhchế
tàichínhtoàncầumuốnthửnghiệmsản
phẩm tại Việt Nam trước khi mở rộng
ra khu vực Đông Nam Á. Mô hình này
tươngtựcáchSingapore(MASSandbox
Express) và Dubai (DFSA Innovation
Testing License) sử dụng sandbox làm
công cụ chuyển đổi sang trung tâm tài
chínhquốctế.
Nhưvậy,Sandboxtàisảnsốkhông
chỉ là công cụ quản lý rủi ro mà còn là
độnglựcchiếnlược,giúpTP.HCMtừng
bướchộinhậpvớihệthốngtàichínhtoàn
cầu,tiếntớitrởthànhmộtTCQTcónăng
lựccạnhtranhkhuvực.
III.Vai trò của Sandbox tiền kỹ
thuậtsốđốivớiTP.HCM
3.1.Thúcđẩyđổimớitàichính
Sandbox tiền KTS mang lại cơ
hộilớnđểTP.HCMpháttriểnthànhmột
TrungtâmTCQT,tạoramôitrườngthử
nghiệm linh hoạt cho các doanh nghiệp
tronglĩnhvựccôngnghệtàichínhvàtiền
KTS (Arner et al., (2017); World Bank,
(2020)). Việc áp dụng sandbox giúp các
công ty khởi nghiệp Fintech và các tập
362
đoàn tài chính có thể đưa ra những mô
hìnhkinhdoanh sángtạomàkhôngcần
phải tuân thủngay lập tứccác quy định
pháplýcứngnhắc,điềunàytạođiềukiện
thuậnlợichoviệcpháttriểnvàhoànthiện
cácsảnphẩmtrướckhichínhthứcramắt
thịtrường.Bêncạnhđó,môhìnhnàycũng
giúpcáccơquanquảnlýcóthêmdữliệu
thựctếđểđánhgiárủiro,từđóđiềuchỉnh
vàhoànthiệnhànhlangpháplýchotiền
KTS.Thay vìban hành những quy định
cứngnhắccóthểkìmhãmsựđổimới,các
chínhsáchsẽđượcxâydựngdựatrêncác
thửnghiệmthựctếtrongSandbox,tạora
mộtcơchếpháplýphùhợpvớithựctiễn
thịtrường(Zetzscheetal.,(2017);MAS,
(2022)). Điều này không chỉ giúp giảm
thiểurủirokhitriểnkhaicácsảnphẩmtài
chínhmớimàcònthúcđẩysựusángtạovà
cạnhtranhtronghệsinhtháitàichínhsố.
SandboxcòngiúpTP.HCMthuhútnhân
tàivàcácchuyêngiacôngnghệtàichính
từkhắpnơitrênthếgiới.Mộtmôitrường
thửnghiệmlinhhoạt,đikèmvớisựhỗtrợ
vềmặtchínhsáchvàtàichính,sẽlàđiểm
đến hấp dẫn cho các startup và các tập
đoàncôngnghệlớnmuốnthửnghiệmvà
pháttriểncácsảnphẩmliênquanđếntiền
KTS(OECD,(2020)).Điềunàygópphần
tạonênmộthệsinhtháitàichínhsốtoàn
diện,thúcđẩyĐMSTkhôngchỉtronglĩnh
vựcthanhtoánmàcòntrongcácdịchvụ
tàichínhkhácnhưcho vaynganghàng,
bảohiểmKTSvàđầutưtàisảnmãhóa.
Việc áp dụng sandbox tiền KTS
sẽ giúp TP.HCM nhanh chóng bắt kịp
xu hướng công nghệ tài chính toàn cầu,
mởracơhộihợptácquốctếvàtạonền
tảngchosựpháttriểncủamộttrungtâm
tàichínhhiệnđại.Vớisựhỗtrợcủacác
cơ quan quản lý, doanh nghiệp có thể
tận dụng sandbox để phát triển và thử
nghiệmnhữngcôngnghệtiêntiếnnhất,từ
đótạoramộtthịtrườngtàichínhsốbền
vững, minh bạch và hiệu quả hơn (BIS,
2021).Nhưvậy,sandboxkhôngchỉgiúp
TP.HCMtrởthànhmộttrungtâmđổimới
tàichínhmàcònlàchìakhóađểthànhphố
tiếnxahơntrênconđườngtrởthànhmột
trung tâm tài chính quốc tếcó sứccạnh
tranhcao.
3.2.Thuhútvốnđầutưquốctếvào
ViệtNam
Một hệ thống Sandbox tiền KTS
đượcthiếtkếhợplýsẽtạoramôitrường
pháplýthuậnlợiđểthuhútcácquỹđầutư
quốctếvàcáccôngtycôngnghệtàichính
hàng đầutrênthếgiớiđếnvớiTP.HCM,
quađósẽcóniềmtinhơnvàosựPTBVcủa
thịtrườngtàichínhViệtNam(Arneretal.,
(2017);WorldBank,(2020)).Cáccôngty
Fintechtoàncầuđangtìmkiếmnhữngthị
trườngmớinổicóchínhsáchcởimởđể
mở rộng hoạt động. Việc TP.HCM triển
khaiSandboxsẽgiúpthànhphốtrởthành
điểmđếnlýtưởngchocácstartupFintech
vàcáctậpđoàntàichínhmuốnthửnghiệm
sản phẩm trước khimởrộng quymôtại
khu vực Đông NamÁ (OECD, (2020)).
Mộtmôitrườngpháplýlinhhoạtsẽgiúp
giảmbớtnhữngràocảnhànhchính,tăng
tốcđộpháttriểncủacácmôhìnhtàichính
mớivà giúp Việt Nam không bị tụt hậu
trongxuhướngsốhóatàichính(Zetzsche
etal.,(2017)).Hơnnữa,khithuhútcác
nguồnvốnđầutưtừquốctế,TP.HCMsẽ
cóđiềukiệntiếpnhậnnhữngcôngnghệ
tài chính tiên tiến nhất, từ đó nâng cao
chấtlượngdịchvụtàichínhtrongnước.
Cácngânhàngvàtổchứctàichínhtruyền
thốngcóthểhọchỏivàứngdụngcáccông
nghệ như blockchain, AI, Big Data vào
hoạtđộngcủamình(Tapscott&Tapscott,
(2016)). Việc tiếp cận nhữngcông nghệ
nàykhôngchỉgiúpnângcaohiệuquảvận
363
hànhmàcòngópphầntạoranhữngdịch
vụtàichínhtiệnlợi,antoànvàminhbạch
hơnchongườidânvàdoanhnghiệp.
Ngoài ra, Sandbox còn có thể trở
thànhcôngcụquantrọnggiúpchínhphủ
thuhútcácquỹđầutưmạohiểmvàcác
chương trình hỗ trợ tài chính dành cho
startup Fintech. Khi các doanh nghiệp
khởinghiệpcócơhộithửnghiệmvàhoàn
thiệnsảnphẩmcủamìnhtrongmộtmôi
trường có kiểmsoát, họ sẽ dễ dàngtiếp
cận nguồn vốn từ các nhà đầu tư nước
ngoài(MAS,(2022);FCA,(2022)).Điều
nàykhôngchỉthúcđẩysựpháttriểncủa
hệ sinh thái Fintech trongnước màcòn
giúpTP.HCMkhẳngđịnhvịthếcủamình
trênbảnđồtàichínhkhuvựcvàquốctế.
3.3.Quảnlýrủirovàbảovệngười
tiêudùng
Trong bối cảnh tài chính số đang
pháttriểnmạnhmẽ,cácsảnphẩmvàdịch
vụtàichínhKTStiềmẩnnhiềurủiroliên
quan đếnbảomật,gianlậntàichính,và
tính ổn định của hệ thống tiền tệ. Việc
triểnkhaiSandboxtiềnKTStạiTP.HCM
sẽđóngvaitròquantrọngtrongviệckiểm
soát và quản lý những rủi ro này, giúp
bảo vệ lợiíchcủangườitiêudùng cũng
nhưđảmbảosựổnđịnhcủahệthốngtài
chínhquốcgia(BIS,2021;WorldBank,
(2020)). Nhờ môitrường thử nghiệmcó
giámsát,cáccôngtyFintech,tổchứctài
chínhvàcácnhàpháttriểncôngnghệcó
thểkiểmđịnhtínhantoànvàhiệuquảcủa
sảnphẩmtrướckhichínhthứcramắtthị
trường,từđóhạnchếcácsaisóthoặclỗ
hổngbảomật có thể gâyratổn thất lớn
(Zetzscheetal.,(2017)).
Mộttrongnhữnglợiíchquantrọng
củasandboxlàgiúpcáccơquanquảnlý
xâydựngvàđiềuchỉnhquyđịnhmộtcách
linh hoạt dựa trên dữ liệu thực nghiệm
thayvìápđặtnhữngkhungpháplýcứng
nhắc.Điềunàyđặcbiệtquantrọngtrong
việc giảmthiểu rủi ropháplý liênquan
đếntiềnKTS,giúphạnchếtìnhtrạnggiao
dịch bất hợp pháp hoặc các hoạt động
tàichínhkhôngminhbạch(Arneretal.,
(2017)).Cáccơquanquảnlýcóthểgiám
sát chặt chẽ các hoạt động thử nghiệm
trong Sandbox, từ đó phát hiện và ngăn
chặn những mô hình kinh doanh không
phù hợp trước khi chúng tác động tiêu
cựcđếnhệthốngtàichínhrộnglớnhơn
(MAS,(2022))
Bên cạnh việcbảo vệ hệ thốngtài
chính, sandbox cũng tạo ra cơ chế bảo
vệquyềnlợingườitiêudùng,đặcbiệtlà
trong các giao dịch tài chính KTS. Khi
cácsảnphẩmtiềnKTSđượcthửnghiệm
trong một môi trường có kiểm soát, các
doanhnghiệpcóthểxácđịnhtrướcnhững
rủirotiềmẩnnhưmấttàisảndotấncông
mạng, giaodịch không antoàn, hoặc sự
thiếuminhbạchtrongcơchếhoạtđộng.
Nhờđó,cácbiệnphápbảovệkháchhàng
cóthểđượcđiềuchỉnhvàcảitiếntrước
khisảnphẩmchínhthứcramắt,tạoniềm
tinchongườisửdụngdịchvụtàichínhsố
(Fan&Zhou,2021;Tapscott&Tapscott,
(2016)).
3.4.Địnhhìnhchínhsáchtàichính
linhhoạt
Việc xây dựng một chính sách tài
chính linh hoạt đóng vai trò quan trọng
trong quá trình phát triển hệ sinh thái
tài chính số, đặc biệt khiTP.HCM đang
hướngđếnviệctrởthànhmộtTrungtâm
TCQT.SandboxtiềnKTStạoramộtmôi
trườngthựcnghiệmchophépcáccơquan
quảnlýcóthểthuthậpdữliệuthựctếvề
cáchthứchoạtđộngcủacácsảnphẩmtài
chính số,từđógiúp điềuchỉnhvà hoàn
thiệnkhungpháplýmộtcáchkịpthờidựa