Sandor Demjan: Người
đầu tư bất động sản phải
"máu lửa"
Sandor Demjan là người giàu nhất Hungary với khối
tài sản khoảng 1,4 tỉ USD. Tuy đã 66 tuổi, nhưng ông
lại lập kế hoạch cho cả nửa thế kỷ sau. Ông nói:
"Nếu không làm như thế thì không thể đầu tư vào
xây dựng. Người đầu tư bất động sản là "con người
phát triển" và phải "máu lửa".
Gosloto – dự án đầy triển vọng
Là nhà đầu tư bất động sản (BĐS) lớn đầu tiên ở Trung và Đông Âu, nhưng Sandor
Demjan rất thích trò chơi xổ số. Đề cập về chò trơi xổ số Gosloto mà mình khởi
xướng ở Nga, Demjan nói: "Trò chơi xổ số ở Nga mà chúng tôi thực hiện, nói ra có
vẻ không khiêm tốn, nhưng đây sẽ là dự án lớn nhất thế giới".
Demjan tính rằng, khi hoàn thiện hệ thống Gosloto sẽ có 60 ngàn điểm bán vé số.
Điều này cũng đồng nghĩa với việc sẽ tạo thêm 60 ngàn chỗ làm mới. Tiếp theo dự
án này có thể sẽ được "bơm" thêm xấp xỉ 1 tỉ USD nữa. Hơn thế, điểm khác biệt
của Gosloto là mỗi người chơi xổ số nếu muốn có thể trở thành cổ đông của dự án
này. Demjan nói: "Nếu có 40 triệu cổ đông Nga, thì khi đó giá trị của Gosloto sẽ
rất lớn".
Dự án Gosloto đầy tiềm năng thuộc Hãng Orglot, được thành lập vào năm 2006.
51% cổ phiếu của Orglot là vốn của Sandor Demjan, còn lại 49% thuộc đối tác
Nga. Ngày 10/11/2006, lần đầu tiên hoạt động, Gosloto bán ra 160 ngàn vé số (20
rúp/vé). Đã có 737.495 phương án đặt cược với số tiền thưởng là 7.374.950 rup.
Con số không lớn, nhưng đầy hứa hẹn. Hơn thế, Demjan có rất nhiều kinh nghiệm
trong lĩnh vực này, khi ông tổ chức các trò xổ số tương tự ở Hungary, Hy Lạp,
Israel...
Chỉ trong một thời gian ngắn Gosloto phát triển nhanh chóng. Tính đến cuối năm
2008, tại 70 khu vực của Nga đã có 10 ngàn điểm bán vé số, còn theo dự kiến đến
hết năm 2009, Gosloto sẽ có 30 ngàn điểm như thế. Hơn thế, một phần trong doanh
thu của Gosloto sẽ được đầu tư vào các công trình phúc lợi. 15% doanh thu sẽ
được trích để tài trợ Chương trình phát triển các công trình thể thao văn hóa (FXP)
từ năm 2006 – 2015. Theo tính toán sẽ có 30 tỉ rúp từ nguồn thu này được đầu tư
xây dựng 1.500 trung tâm thể thao, hơn 700 bể bơi... Đứng đầu FXP chính là
Sandor Demjan. "Uy tín quốc tế của Demjan sẽ đảm bảo rằng, những gì ông ấy
làm để giúp thể thao của chúng ta là trong sáng và không có gì phải nghi ngờ về trò
chơi may rủi do ông tổ chức" – Nghị sĩ Vyacheslav Fetisov, người đứng đầu Ủy
ban thể thao Duma quốc gia Nga nói.
Cũng cần nói thêm, không ít doanh nhân Nga muốn tổ chức Gosloto, nhưng chỉ có
Demjan là làm được. Bởi dự án này cần phải thực hiện các yêu cầu tài trợ cho FXP
mà Chính phủ Nga đề ra. Trong vòng 2 năm chuẩn bị dự án Gosloto, Demjan đã
chuyển cho ngân sách Liên bang Nga 561 triệu USD. Đến cuối năm 2008, ông
chuyển thêm hơn 400 triệu USD. Đây là số tiền phải thực hiện theo hợp đồng và
Demjan đã hoàn thành.
Không ít người cho nhà tư bản Hungary là liều lĩnh hay quá lãng mạn. Nhưng
trong kinh doanh Demjan là người lập trình kỹ lưỡng. Ông đã lấy kinh nghiệm từ
Hungary nhỏ bé để áp dụng vào nước Nga rộng lớn. Năm 2007, tại Hunggary, trò
chơi xổ số Szerencsejatek của Demjan đạt doanh thu 572 triệu euro và lợi nhuận
ông thu được là 5 triệu euro. Những người bi quan nói rằng, tại Nga chỉ sau 3 năm
Demjan mới lấy lại được vốn đầu tư bởi thị trường xổ số ở đây doanh thu không
quá 300 triệu USD/năm. Tuy nhiên Demjan hiểu những gì ông đang làm. "Ai cũng
biết người Hungary có nguồn gốc từ Ural (Nga). Điều này có nghĩa phần nào
chúng ta có chung ông tổ. Vậy thì tại sao người Nga lại không "máu" như người
Hungary?", Demjan nói.
Chất lượng cao nhất, thời gian ngắn nhất
"Tôi quan tâm đến tất cả những gì thú vị" – đó là sách lược kinh doanh của Sandor
Demjan. Xổ số chỉ là một phần nhỏ trong kế hoạch kinh doanh của ông. Còn tập
đoàn xây dựng TriGranit mới là phần chính.
Demjan có được sự nghiệp lớn của nhà đầu tư BĐS như ngày nay là nhờ vào
những nỗ lực của ông trước đây. Ông nói: Trong thời xã hội chủ nghĩa, nếu ai đến
Budapest và thấy cửa hàng bách hóa tổng hợp Scala thì đây chính là nơi tôi khởi
nghiệp. Tôi tự xây dựng Scala và trở thành Tổng giám đốc của cửa hàng. Tình yêu
với kinh doanh có sẵn trong máu của tôi. Ông tổ của tôi và những người họ hàng
vốn là dân kinh doanh ở Transylvania, nơi mà những năm của Thế chiến II tôi đã
sinh ra. Vào năm 1986, khi Hungary cho phép thành lập ngân hàng thương mại, tôi
là người đầu tiên đứng ra sáng lập một trong những ngân hàng như thế: Ngân hàng
tín dụng Hungary. Sau đó tôi cùng một người gốc Hungary là tỉ phú George Soros
thành lập Trung tâm điều hành quốc tế tại Budapest. Tiền đẻ ra tiền và TriGranit
Development Corporation ra đời".
Nói thì dễ, nhưng từ đó đến nay, người dân bên dòng sông Dunai vẫn đoán già
đoán non, không biết làm thế nào mà Demjan lại có thể kết giao, làm ăn với những
tên tuổi lớn trong giới kinh doanh quốc tế? Đầu tiên là với Peter Munch, người
Canada gốc Hungary, sáng lập hãng Barrick Gold chuyên khai thác vàng hàng đầu
thế giới. Vào năm 1997, hãng TrizecHahn của Bắc Mỹ cho Demjan vay 25 triệu
USD với lãi suất 12%/năm để thành lập hãng đầu tư bất động sản TriGranit. Được
như thế là do Peter Munch nắm cổ phần tại TrizecHahn đã bảo lãnh khoản cho vay
này. Bắt đầu hầu như từ con số không, nhưng đến nay giá trị của TriGranit trên thị
trường là khoảng 3 tỉ USD. Khoản 25 triệu USD vay của TrizecHahn được Demjan
hoàn trả từ lâu.
Demjan nắm giữ 34% cổ phần của TrizecHahn, Peter Munch – 19%, 25% thuộc
hãng kinh doanh bất động sản IMMOEAST Immobilien Anlagen của Áo và 12%
do Nathaniel Rothschild – đồng Chủ tịch HĐQT hãng đầu tư Atticus Capital của
Mỹ nắm giữ. Còn 10% do Sandor Csanyi, người giàu thứ hai Hungary, sau Demjan
– Chủ tịch Ngân hàng tiết kiệm OTR Bank của Hungary, nắm giữ. Với một bộ máy
hùng hậu như thế, ngay từ những năm đầu tiên TriGranit đã thực hiện những dự án
lớn: Millenium City Center (500 ngàn m2), WestEnd City Center (194 ngàn m2)
và Nhà hát quốc gia tại Budapest. Ngoài ra còn có Esplanada City Center (880
ngàn m2) tại Bucharest, Romania. Hay nhiều công trình khác tại các khu nghỉ
dưỡng ở Croatia...
"Định hướng của chúng tôi rất đơn giản. Chúng tôi cố gắng xây các tòa nhà chất
lượng cao trong thời gian ngắn nhất. Chẳng hạn WestEnd City Center, hệ thống
che cho tuyến đường sắt tại Budapest chỉ xây trong vòng 365 ngày" – Demjan tự
hào nói. Hơn thế, chất lượng công trình của TriGranit cho phép thời gian sử dụng
tăng 50% so với các công trình hãng khác xây dựng. Hiện trong kế hoạch của
TriGranit có các dự án tại hơn 10 quốc gia với tổng giá trị hơn 8 tỉ euro.
Người đầu tiên trong những người đầu tiên
Tại Nga, Sandor Demjan biết cách tận dụng mọi cơ hội kinh doanh tại đây, khi mà
đất nước rộng lớn này có chính sách thông thoáng nhằm thu hút vốn đầu tư nước
ngoài. Ông xây dựng trung tâm giải trí Mozaika tại Moscow và đầu tư hơn 2 tỉ
USD vào Saint Petersburg với thiện ý "biến thành phố này thành trung tâm văn hóa
của châu Âu".
Ở Saint Petersburg việc đầu tiên là Demjan sẽ xây dựng hãng phim hiện đại và
tháp truyền hình kết hợp trung tâm thông tin rộng 950 ngàn m2. Ông nói: Kinh
nghiệm của chúng tôi là rất tốt. Tại Budapest, TriGranit xây dựng phòng hòa nhạc
và hãng phim hiện đại nhất châu Âu mà ngay cả đạo diễn người Mỹ Guillermo Del
Toro cũng thừa nhận đã vượt qua Hollywood. Ngoài ra còn hàng loạt công trình
khác trị giá hàng trăm triệu USD sẽ hoàn thành trong một vài năm tới.
Demjan có tài sản 1,4 tỉ USD, nhưng ông lại đầu tư hầu hết vốn tại Albania,
Croatia, Ba Lan, Romania, Nga, Slovenia. Còn tại Hungary ông đầu tư chưa đến
10%. Ông là Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp Hungary nhưng lại ít khi về quê nhà.
Có lẽ Demjan không hài lòng lắm với chính sách của chính quyền Hungary khi nói
rằng, cứ đà này thì 10 – 15 năm tới Hungary vẫn là nước nghèo nhất của Liên minh
châu Âu.
Tựu trung, ông chủ cửa hàng bách hóa tổng hợp Scala luôn biết cách đứng vào
hàng thứ nhất. Chẳng thế mà ông tài trợ và thành lập giải thưởng Prima Primissima
(Người đầu tiên trong số những người đầu tiên), hằng năm có 10 hạng mục tặng
cho những người xuất sắc trong các lĩnh vực từ văn học cho đến thể thao của
Hungary. Và dĩ nhiên một người xuất sắc trong số đó chính là Sandor Demjan
