SÁNG KI N KINH NGHI MẾ Ệ
`
PH N I: M ĐUẦ Ở Ầ
I.1 LÍ DO CH N Đ TÀI.Ọ Ề
Ngày nay trong quá trình công nghi p hoá, hi n đi hoá đt n c, chi nệ ệ ạ ấ ướ ế
l c con ng i có vai trò quan tr ng h n bao gi h t. Cùng v i s phát tri nượ ườ ọ ơ ờ ế ớ ự ể
v t b c c a công ngh thông tin, nh ng ng i ch t ng lai c a đt n cượ ậ ủ ệ ữ ườ ủ ươ ủ ấ ướ
ph u th c s có đ tri th c khoa h c, k thu t đ có th ti p c n và ti p ngả ự ự ủ ứ ọ ỹ ậ ể ể ế ậ ế ứ
trong s phát tri n c a đt n c.ự ể ủ ấ ướ
Đi v i n c ta, đu t cho giáo d c chính là đu t cho s phát tri n,ố ớ ướ ầ ư ụ ầ ư ự ể
vì th giáo d c Vi t Nam h ng t i giáo d c con ng i toàn di n c 5 m t:ế ụ ệ ướ ớ ụ ườ ệ ả ặ
Đc, trí, lao, th , m – nh ng con ng i đ tài đc xây d ng n c nhà trongứ ể ỹ ữ ườ ủ ứ ự ướ
th i đi m i, đa n c nhà ti n k p s phát tri n c a th gi i. Căn c vàoờ ạ ớ ư ướ ế ị ự ể ủ ế ớ ứ
m c tiêu giáo d c c a ngành, căn c vào th c ti n gi ng d y đa ph ng vàụ ụ ủ ứ ự ễ ả ạ ở ị ươ
công tác giáo d c c a tr ng THCS M o Khê II, là m t giáo viên d y b mônụ ủ ườ ạ ộ ạ ộ
Toán, tôi mu n góp s c nh bé c a mình vào s nghi p đào t o th h tr ,ố ứ ỏ ủ ự ệ ạ ế ệ ẻ
th c hi n l i mong m i c a Bác H “Đa n n khoa h c k thu t c a n cự ệ ờ ỏ ủ ồ ư ề ọ ỹ ậ ủ ướ
nhà ti n lên ngang t m v i b n bè năm châu”ế ầ ớ ạ
I.2 M C ĐÍCH NGHIÊN C U.Ụ Ứ
Trong tr ng THCS, h c sinh đc h c r t nhi u môn khoa h c khácườ ọ ượ ọ ấ ề ọ
nhau. Môn Toán là m t môn h c khó, đòi h i k năng t duy và chính xác cao.ộ ọ ỏ ỹ ư
Nh m nâng cao ch t l ng h c t p cho h c sinh tôi m nh d n nghiên c uằ ấ ượ ọ ậ ọ ạ ạ ứ
chuyên đ: “Phát huy tính tích c c, ch đng c a h c sinh trong gi ng d y Sề ự ủ ộ ủ ọ ả ạ ố
h c 6” v i m c đích:ọ ớ ụ
- Nâng cao ch t l ng h c th c ch t c a h c sinh. H c sinh ch đngấ ượ ọ ự ấ ủ ọ ọ ủ ộ
n m ki n th c, có k năng t h c, t nghiên c u.ắ ế ứ ỹ ự ọ ự ứ
- Xây d ng cho h c sinh có thói quen h c bài, t ôn t p.ự ọ ọ ự ậ
- Xây d ng và th ng nh t chung ph ng pháp d y trong c kh i.ự ố ấ ươ ạ ả ố
- Đ ra các b c đi c n thi t cho m t s d ng bài trong quá trình d yề ướ ầ ế ộ ố ạ ạ
m t s bài c th .ộ ố ụ ể
- D y h c k t h p v i giáo d c ạ ọ ế ợ ớ ụ ý th c, đng c h c t p cho h c sinh.ứ ộ ơ ọ ậ ọ
I.3 TH I GIAN, ĐA ĐI M.Ờ Ị Ể
D a vào h ng d n chung c a ngành v ph ng pháp d y h c theoự ướ ẫ ủ ề ươ ạ ọ
h ng đi m i. D a vào kinh nghi m c a b n thân, d a vào vi c đánh giá rútướ ổ ớ ự ệ ủ ạ ự ệ
Tr n Thu Th ng ầ ươ Tr ng THCS M o Khê IIườ ạ
1
SÁNG KI N KINH NGHI MẾ Ệ
`
kinh nghi m thông qua các ti t d gi … Đng th i, năm h c 2007 – 2008 tôiệ ế ự ờ ồ ờ ọ
đc phân công d y toán l p 6, đây là đi t ng h c sinh m i đc làm quenượ ạ ớ ố ượ ọ ớ ượ
v i ph ng pháp h c b c THCS. Vì v y chuyên đ “Phát huy tính tích c c,ớ ươ ọ ậ ậ ề ự
ch đng c a h c sinh” tôi th c hi n v i đi t ng h c sinh l p 6A4 Tr nủ ộ ủ ọ ự ệ ớ ố ượ ọ ớ ườ
THCS M o Khê II năm h c 2007 – 2008.ạ ọ
I.4. ĐÓNG GÓP M I V LÍ LU N TH C TI N.Ớ Ề Ậ Ự Ễ
H c toán không ch giúp các em n m đc nh ng ki n th c toán h cọ ỉ ắ ượ ữ ế ứ ọ
mà trong vi c đi m i n i dung và ph ng pháp d y h c nh hi n nay, thôngệ ổ ớ ộ ươ ạ ọ ư ệ
qua gi toán h c sinh còn có đc r t nhi u các ki n th c b ích khác.ờ ọ ượ ấ ề ế ứ ổ
Th c tr ng cho th y giáo viên có vai trò quan tr ng đi v i h ng thúự ạ ấ ọ ố ớ ứ
h c t p c a h c sinh. Đi u đó kh ng đnh r ng ph ng pháp d y h c m iọ ậ ủ ọ ề ẳ ị ằ ươ ạ ọ ớ
phát huy tính tích c c ch đng sáng t o c a h c sinh, l y h c sinh làm trungự ủ ộ ạ ủ ọ ấ ọ
tâm th c s mang l i hi u qu h c t p cao.ự ự ạ ệ ả ọ ậ
Tr n Thu Th ng ầ ươ Tr ng THCS M o Khê IIườ ạ
2
SÁNG KI N KINH NGHI MẾ Ệ
`
PH N II: N I DUNGẦ Ộ
II.1 CH NG I: T NG QUAN (KHÁI QUÁT CHUNG C A Đ TÀI)ƯƠ Ổ Ủ Ề
- Xây d ng ph ng pháp v i c ba đi t ng Khá, TB, Y u, các điự ươ ớ ả ố ượ ế ố
t ng đu tham gia vào ho t đng trên l p b ng ho t đng nhóm, b ng hượ ề ạ ộ ở ớ ằ ạ ộ ằ ệ
th ng câu h i: Các câu h i đnh h ng, các câu h i th c hi n, các bài t p mố ỏ ỏ ị ướ ỏ ự ệ ậ ở
đ phát huy kh năng nghiên c u và t h c.ể ả ứ ự ọ
- Xây d ng mô hình d y t ng ti t m t cách khoa h c, tăng c ng sự ạ ừ ế ộ ọ ườ ử
d ng sách giáo khoa, tăng c ng th i gian làm vi c c a h c sinh, phân vi cụ ườ ờ ệ ủ ọ ệ
cho h c sinh m t cách h p lí, t ch c nhóm khoa h c và có hi u qu .ọ ộ ợ ổ ứ ọ ệ ả
- Xây d ng ph ng pháp n m b t thông tin hai chi u nhanh.ự ươ ắ ắ ề
- Nghiên c u cách xác đnh tr ng tâm cho t ng bài và ph ng phápứ ị ọ ừ ươ
kh c sâu ki n th c, tránh nh ng nh m l n c a h c sinh th ng m c ph i khiắ ế ứ ữ ầ ẫ ủ ọ ườ ắ ả
làm bài.
- Nghiên c u ph ng pháp rèn luy n kĩ năng v n d ng cho h c sinh.ứ ươ ệ ậ ụ ọ
H c sinh có kĩ năng gi i m t s d ng bài c th , các thu t toán, các ph ngọ ả ộ ố ạ ụ ể ậ ươ
pháp suy lu n gi i bài t p.ậ ả ậ
- Xây d ng cho h c sinh ph ng pháp t nghiên c u, kh c sau tính kíchự ọ ươ ự ứ ắ
thích, tò mò mu n khám phá c a h c sinh. ố ủ ọ
- Nghiên c u vai trò ch đo c a th y trong t ng ti t h c. Ng i th yứ ủ ạ ủ ầ ừ ế ọ ườ ầ
ph i t ch c và đi u khi n vi c h c c a h c sinh đ h c sinh ch đng ti pả ổ ứ ề ể ệ ọ ủ ọ ể ọ ủ ộ ế
thu ki n th c.ế ứ
II.2 CH NG II: N I DUNG V N Đ NGHIÊN C U.ƯƠ Ộ Ấ Ề Ứ
II.2.1 Công tác chu n b .ẩ ị
- Ki m tra đánh giá phân lo i h c sinh v ki n th c, kĩ năng, t duy.ể ạ ọ ề ế ứ ư
- Xây d ng đng c , ý th c, n n p h c b môn Toán cho h c sinh:ự ộ ơ ứ ề ế ọ ộ ọ
h c sinh có ý th c tham gia xây d ng bài và th o lu n nhóm.ọ ứ ự ả ậ
- Tham kh o ý ki n c a b n bè đng nghi p trong t Toán.ả ế ủ ạ ồ ệ ổ
- H p ph huynh nh m k t h p s giáo d c.ọ ụ ằ ế ợ ự ụ
II.2.2 Ti n đ th c hi n.ế ộ ự ệ
- Đánh giá ch t l ng và xác đnh nguyên nhân:ấ ượ ị
+ H c sinh b c đu chuy n t Ti u h c sáng THCS nên cách d y h cọ ướ ầ ể ừ ể ọ ạ ọ
là khác nhau, ch a ch đng theo cách d y c a th y giáo b c THCS. Vì v yư ủ ộ ạ ủ ầ ậ ậ
Tr n Thu Th ng ầ ươ Tr ng THCS M o Khê IIườ ạ
3
SÁNG KI N KINH NGHI MẾ Ệ
`
giáo viên ph i h ng d n và có th i gian đ h c sinh làm quen v i yêu c uả ướ ẫ ờ ể ọ ớ ầ
h c Toán l p 6.ọ ở ớ
+ H c sinh không ch đng nh n xét đc đi m c a bài toán, nh n xétọ ủ ộ ậ ặ ể ủ ậ
d ng toán, tìm cách làm h p lý.ạ ợ
+ Nhi u h c sinh l i phân tích đu bài:ề ọ ườ ầ
. Đu bài cho cái gì? Yêu c u làm gì?ầ ầ
. Các b c th c hi n nh th nào, b c nào làm tr c, b c nàoướ ự ệ ư ế ướ ướ ướ
làm sau?
. Trình bày bài làm nh th nào?ư ế
. Các kí hi u phép tính. Đi u ki n đ th c hi n phép tính là gì?ệ ề ệ ể ự ệ
+ Trình bày c u th , không có lu n c .ẩ ả ậ ứ
II.2.3 Th c hi n.ự ệ
- T ng b c cho h c sinh có thói quen s d ng sách giáo khoa trong giừ ướ ọ ử ụ ờ
h c, ghi chép khoa h c, các khái ni m c b n thì h c theo sách giáo khoa, cóọ ọ ệ ơ ả ọ
thói quen th c hi n các ự ệ ?. Tăng c ng ho t đng nhóm đ h c sinh xây d ngườ ạ ộ ể ọ ự
abì, xây d ng h th ng câu h i đ c ng c ki n th c. ự ệ ố ỏ ể ủ ố ế ứ
- Giáo viên c n phân lo i các d ng bài t p, cung c p thu t gi i c aầ ạ ạ ậ ấ ậ ả ủ
t ng d ng, ph ng pháp suy lu n, các chú ý trong quá trình gi i các d ng bàiừ ạ ươ ậ ả ạ
t p.ậ
- Các d ng bài t p s l p 6 là các bài t p tính toán, bài t p tính tr s ,ạ ậ ố ở ớ ậ ậ ị ố
bài t p v chia h t, bài t p tìm x, bài t p tìm C, BC, các bài táon có n iậ ề ế ậ ậ Ư ộ
dung th c t , ch ng t m t s là s nguyên t hay h p s , các bài t p v trự ế ứ ỏ ộ ố ố ố ợ ố ậ ề ị
tuy t đi, các bài t p v phân s , so sánh phân s và các bài toán c b n vệ ố ậ ề ố ố ơ ả ề
phân s ....ố
- Trong quá trình luy n t p giáo viên c n phân công vi c cho t ng lo iệ ậ ầ ệ ừ ạ
đi t ng h c sinh.ố ượ ọ
Ví d 1:ụ
Bài t p này c n ch ng t cái gì? N i dung t ng b c là cho th o lu nậ ầ ứ ỏ ộ ừ ướ ả ậ
nhóm, ph n còn l i cho t ng h c sinh th c hi n.ầ ạ ừ ọ ự ệ
Ví d 2:ụ
Tr n Thu Th ng ầ ươ Tr ng THCS M o Khê IIườ ạ
4
SÁNG KI N KINH NGHI MẾ Ệ
`
V i bài t p v a và d cho t ng cá nhân th c hi n, h c sinh khá cóớ ậ ừ ễ ừ ự ệ ọ
nhi m v nh n xét bài làm ho c khái quá hoá thành cách làm chung cho d ngệ ụ ậ ặ ạ
toán ho c tìm ra nguyên nhân mà các b n đã làm nh m l n.ặ ạ ầ ẫ
- Giáo viên t ng b c rèn cho h c sinh có thói quen suy lu n và l pừ ướ ọ ậ ậ
lu n ch t ch b ng h th ng câu h i phân tích đ bài, khai thác gi thi t t oậ ặ ẽ ằ ệ ố ỏ ề ả ế ạ
cho h c sinh có thói quen đnh h ng cách gi i r i m i th c hi n.ọ ị ướ ả ồ ớ ự ệ
- Tăng c ng ki m tra qua phi u h c t p đ s a ch a nh ng thi u sótườ ể ế ọ ậ ể ử ữ ữ ế
cho h c sinh, giúp h c sinh bi t cách trình bày bài làm.ọ ọ ế
- Tăng c ng rèn luy n kĩ năng, kĩ x o gi i bài cho h c sinh.ườ ệ ả ả ọ
- Sau t ng ch ng giáo viên cho h c sinh xác đnh các d ng bài t pừ ươ ọ ị ạ ậ
trong ch ng đó, cách gi i t ng d ng bài.ươ ả ừ ạ
- Khi ra bài t p v nhà giáo viên ph i h ng d n cách gi i c th choậ ề ả ướ ẫ ả ụ ể
m t vài bài t p đ h c sinh TB, Y u có th t làm đc các bài t p.ộ ậ ể ọ ế ể ự ượ ậ
- Giáo viên c n v n d ng sáng t o ph ng pháp nêu v n đ, n i dungầ ậ ụ ạ ươ ấ ề ộ
truy n đt cho h c sinh ph i l a ch n theo tinh th n “tinh gi n, v ng ch c”ề ạ ọ ả ự ọ ầ ả ữ ắ
không ph c t p hóa các v n đ.ứ ạ ấ ề
- Thông qua vi c h c sinh t suy nghĩ, tranh lu n đ xu t v n đ gi iệ ọ ự ậ ề ấ ấ ề ả
quy t, h c sinh n m đc bài và hi u đc c s lí lu n c a vi c làm.ế ọ ắ ượ ể ượ ơ ở ậ ủ ệ
- Thi t k bài d y ph i làm n i b t đc vai trò ch đo c a ng iế ế ạ ả ổ ậ ượ ỉ ạ ủ ườ
th y t câu h i nêu v n đ, gi i quy t v n đ ph i v a s c v i h c sinh,ầ ừ ỏ ấ ề ả ế ấ ề ả ừ ứ ớ ọ
ph n c ng c có hai d ng v a kh c sâu ki n th c rèn kĩ năng và v a phátầ ủ ố ạ ừ ắ ế ứ ừ
tri n năng l c t duy cho h c sinh.ể ự ư ọ
- Tăng c ng liên h th c t , kích thích tính t h c cho h c sinh, giúpườ ệ ự ế ự ọ ọ
h c sinh ham thích h c b môn toán.ọ ọ ộ
- Cân đi th i gian cho m t gi d y ph i h p lý, phân l ng th i gianố ờ ộ ờ ạ ả ợ ượ ờ
cho t ng m c c a bài, th i gian cho ho t đng nhóm và ph n làm vi c c aừ ụ ủ ờ ạ ộ ầ ệ ủ
t ng cá nhân, n i dung và hình th c sinh ho t nhóm.ừ ộ ứ ạ
- các ph n luy n t p giáo viên c n xác đnh ph n nào là ph n ch a,Ở ầ ệ ậ ầ ị ầ ầ ữ
m c đích c a ph n ch a này là gì? Ph n nào là ph n luy n t p và luy n cáiụ ủ ầ ữ ầ ầ ệ ậ ệ
gì? ph n nào h c sinh t nghuên c u khám phá, n i dung c a ph n m r ng?ầ ọ ự ứ ộ ủ ầ ở ộ
- Ng i th y ph i ch đng x lí các tình hu ng c a bài d y, s d ngườ ầ ả ủ ộ ử ố ủ ạ ử ụ
t t sách giáo khoa, s d ng t t các ph ng ti n và đ dùng d y h c.ố ử ụ ố ươ ệ ồ ạ ọ
Tr n Thu Th ng ầ ươ Tr ng THCS M o Khê IIườ ạ
5
