Hướng dẫn học sinh lớp 6 tìm cách giải bài toán chia hết trong N
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HUYỆN BA VÌ
-----------------
&&
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI
Năm Học : 2015 - 2016
1
Hướng dẫn học sinh lớp 6 tìm cách giải bài toán chia hết trong N
MỤC LỤC
PHẦN I - ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài.
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
1 Lí do chọn đề tài Trang 3
2 Đối tượng nghiên cứu: Trang 4
3 Phạm vi nghiên cứu Trang 4
4 Nhiệm vụ nghiên cứu Trang 5
5 Phương pháp nghiên cứu Trang 5
PHẦN II: NỘI DUNG
A Cơ sở lí luận và thực tiễn Trang 6
B Giải pháp và cách thực hiện Trang 8
I Kiến thức cơ bản Trang 8
II Các dạng bài tập và cách giải Trang 10
Dạng 1 Vận dụng các dấu hiệu chia hết Trang 10
Dạng 2 Tìm chữ số tận cùng của lũy thừa Trang 12
Dạng 3 Sử dụng quan hệ đồng dư trong các bài toán lũy thừa. Trang 14
Dạng 4 Dựa vào tính chia hết của tích Trang 15
Dạng 5 Thông qua biến đổi cấu tạo số Trang 17
Dạng 6 Sử dụng dấu hiệu chia hết của tổng Trang 19
Dạng 7 Sử dụng tính chất của ƯCLN, BCNN Trang 22
Dạng 8 Sử dụng dấu hiệu chia hết để giải toán vui và trò chơi Trang 23
C Kết quả sau thực nghiệm Trang 25
PHẦN III: KẾT LUẬN – BÀI HỌC KINH NGHIỆM VÀ KIẾN NGHỊ.
1 Kết luận Trang 27
2 Bài học kinh nghiệm Trang 27
3 Kiến nghị Trang 28
4 Phụ lục:( Các tài liệu tham khảo) Trang 29
2
Hướng dẫn học sinh lớp 6 tìm cách giải bài toán chia hết trong N
Trong thời đại công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước hiện nay mục tiêu
cơ bản của nhà trường là đào tạo và xây dựng thế hệ học sinh trở thành những
con người mới phát triển toàn diện, có đầy đủ phẩm chất đạo đức, năng lực, trí
tuệ để đáp ứng với nhu cầu thực tế hiện nay. Muốn giải quyết thành công
nhiệm vụ quan trọng này, trước hết chúng ta phải tạo tiền đề vững chắc lâu
bền trong phương pháp học tập của học sinh cũng như phương pháp giảng dạy
của giáo viên các bộ môn nói chung và môn Toán nói riêng.
Toán học là một trong những môn khoa học tự nhiên đòi hỏi tính thông
minh và trí tưởng tưởng cao ở mỗi người học. Toán học đã góp phần không
nhỏ trong sự phát triển của các bộ môn khoa học tự nhiên cũng như thúc đẩy
các bộ môn khoa học xã hội phát triển, nó là nền tảng để xây dựng nên các môn
khoa học tự nhiên khác.
Trong giáo dục, môn toán có một vị trí quan trọng. Trong nhà trường các
tri thức toán giúp học sinh học tốt các môn học khác, trong đời sống hàng ngày
thì toán học giúp con người có được các kĩ năng tính toán, vẽ hình, đọc, vẽ biểu
đồ, đo đạc, ước lượng,... từ đó giúp con người có điều kiện thuận lợi để tiến
hành các hoạt động lao động sản xuất trong thời kì công nghiệp hóa và hiện đại
hóa đất nước.
Qua thực tế giảng dạy tôi thấy, học sinh lớp 6 bước đầu làm quen với
chương trình THCS nên còn nhiều bỡ ngỡ gặp không ít khó khăn. Đặc biệt với
phân môn số học, mặc dù đã được học ở tiểu học, nhưng với những đòi hỏi ở
cấp THCS buộc các em trình bày bài toán phải lôgíc, có cơ sở nên đã khó khăn
lại càng khó khăn hơn. Trong khi đó, đa số các em vận dụng kiến thức tư duy
còn nhiều hạn chế, khả năng suy luận chưa nhiều, khả năng phân tích chưa cao,
do đó việc giải toán của các em gặp nhiều khó khăn. Vì thế ít học sinh giải đúng,
chính xác, gọn và hợp lí.
Mặc khác, trong quá trình giảng dạy nhiều giáo viên mới chỉ dạy cho học
sinh ở mức độ truyền thụ trên tinh thần của sách giáo khoa mà chưa có phân loại
dạng toán, chưa khái quát được cách giải mỗi dạng toán cho học sinh. Đây là
vấn đề mà các thầy cô giáo giảng dạy toán 6 và các bậc phụ huynh đều rất quan
tâm, lo lắng. Do đó muốn rèn luyện kĩ năng giải toán cho học sinh phải diễn đạt
mối quan hệ những dạng toán này đến dạng toán khác, phải vận dụng linh hoạt
các kiến thức đã học để phân loại chúng và đưa ra cách giải hợp lí nhất. Vì vậy
nhiệm vụ của người thầy giáo không phải là giải bài tập cho học sinh mà vấn đề
đặt ra là người thầy là người định hướng, hướng dẫn cho học sinh cách tiến hành
giải bài toán. Điều đó đòi hỏi mỗi thầy cô giáo phải tìm ra phương pháp dạy học
phù hợp nhất với những đối tượng học sinh của mình.
3
Hướng dẫn học sinh lớp 6 tìm cách giải bài toán chia hết trong N
Để giúp các em học tập môn Toán có kết quả tốt, giáo viên không chỉ nắm
được kiến thức, mà điều cần thiết là phải biết vận dụng các phương pháp
giảng dạy một cách linh hoạt, truyền thụ kiến thức cho học sinh dễ hiểu nhất.
Do yêu cầu đổi mới phương pháp dạy và học “phát huy tính chủ động, tích cực,
sáng tạo của học sinh” nên việc tổ chức cho các em tìm tòi cách giải toán là một
yêu cầu tối cần thiết của người thầy.
Học sinh lớp 6 còn mang nặng phong cách học của học sinh Tiểu học, chưa
có kỹ năng tổng hợp kiến thức, chưa biết cách đào sâu khai thác bài toán. Vì vậy
số học nói chung và toán chia hết nói riêng rất phong phú và cũng rất khó khăn
đối với cả người dạy và người học.
Mặt khác môn số học nói chung và toán chia hết nói riêng đòi hỏi tính
lôgíc, chặt chẽ, mức độ khái quát, tổng hợp cao, là một mắt xích quan trọng
trong trục chương trình là nền tảng cho học sinh học tốt bộ môn toán ở những
năm tiếp theo.
Vì vậy việc tháo gỡ những khó khăn về phương pháp khi đứng trước
một bài toán số học nói chung và toán chia hết trong tập số tự nhiên nói riêng
là một vấn đề hết sức cần thiết cho học sinh.
Trong giảng dạy môn toán, việc giúp học sinh nắm chắc kiến thức cơ bản
biết khai thác mở rộng kiến thức áp dụng vào giải được nhiều dạng bài tập là
điều hết sức quan trọng. Từ đó giáo viên giúp cho học sinh phát triển tư duy, óc
sáng tạo sự nhanh nhạy khi giải toán ngay từ khi học môn số học 6.
Môn số học 6 là môn học rất quan trọng học sinh nắm được chắc kiến
thức số học sẽ có nền móng tốt để học môn đại số các năm tiếp theo.Qua quá
trình giảng dạy tôi thấy vấn đề chia hết trong N rất hay, các dạng bài tập
phong phú, đa dạng các bài toán về chia hết còn được vận dụng để giải một số
dạng toán khác góp phần rất lớn trong quá trình bồi dưỡng học sinh giỏi.
Vậy không ngoài tâm huyết với các em học sinh, niềm đam mê dành
cho bộ môn toán tôi không ngừng trau dồi kiến thức, học hỏi kinh nghiệm, nâng
cao tay nghề trong việc soạn giảng bằng những kinh nghiệm riêng của bản thân
và đây cũng là lý do để tôi chọn đề tài này.
2. Đối tượng nghiên cứu:
Học sinh lớp 6A của một trường THCS – Năm học 2015 -2016
3. Phạm vi nghiên cứu:
- Trong năm học 2015 – 2016.
Chương I số học.
- Hoạt động dạy học Toán 6 nói riêng và Toán THCS nói chung.
4
Hướng dẫn học sinh lớp 6 tìm cách giải bài toán chia hết trong N
4. Nhiệm vụ nghiên cứu:
Để đạt được mục đích trên, đề tài có nhiệm vụ làm sáng tỏ một số vấn đề
như sau:
+ Làm sáng tỏ cơ sở lí luận về kĩ năng giải Toán.
+ Đề xuất các phương pháp sư phạm để rèn luyện kĩ năng giải Toán cho HS.
+ Thực nghiệm sư phạm để kiểm tra tính khả thi của đề tài.
5. Phương pháp nghiên cứu:
+ Phương pháp nghiên cứu thực tiễn, lí thuyết.
+ Phương pháp tổng kết kinh nghiệm.
+ Phương pháp thực nghiệm sư phạm.
PHẦN II – NỘI DUNG
5
