6 cạm bẫy M&A
Không có những quy tắc chung nào cả, nhưng đối với những ai
chưa có nhiều kinh nghiệm M&A (Sáp nhập và mua lại), hãy cẩn
trọng khi “sáp nhập với những người ngang hàng” cũng như nhớ
rằng sự tương thích văn hoá là yếu tố chiến lược không kém
phần quan trọng.
Thời điểm thích hợp cho sáp nhập và hợp nhất là vào lúc nào?
Bạn chuẩn bị cho sự hợp nhất ra sao? Bạn sẽ làm những gì trong
30 ngày đầu tiên sau khi đóng cửa? Nói cách khác, bạn xử lý tình
huống M&A như thế nào? Đó đều là những câu hỏi tốt. Trong thị
trường kinh doanh ngày nay, mặc dù tốc độ tăng trưởng hữu cơ
luôn ở mức cao song dưới sức ép cạnh tranh, những nỗi đau,
giọt nước mắt và thất bại cũng không ngừng xuất hiện.
M&A được xem như một công cụ nhanh chóng và mạnh mẽ nhất
mà các công ty có thể sử dụng để thay đổi cuộc chơi cạnh tranh
khốc liệt này. M&A sẽ mang lại những giá trị lớn cho các công ty.
Nó đặc biệt hữu ích khi các công ty rơi vào suy thoái do sức ép
cạnh tranh, hay thị trường thay đổi,.... Những công ty lớn sẽ mua
lại các công ty khác nhằm tạo nên một công ty mới có sức cạnh
tranh hơn và giảm thiểu chi phí. Các công ty sau khi M&A sẽ có
cơ hội mở rộng thị phần lớn hơn và đạt được hiệu quả kinh
doanh tốt hơn.
Những công ty nhỏ bị mua lại cũng có lợi khi chấp nhận gia nhập
một đại gia còn hơn là bị phá sản hay thua lỗ triền miên. Như đã
đề cập ở trên, không có một bộ quy tắc chung nào cả cho M&A.
Các hoạt động M&A trên toàn cầu đã có lịch sử trên 50 năm với
hàng nghìn các bài học kinh nghiệm rút ra, song nhiều công ty
vẫn tỏ ra vụng về với M&A, họ thường không nhận ra những lợi
ích lường trước của một thoả thuận. Đỉnh điểm của việc này là
nhiều người đã trải qua quy trình M&A thường sẽ nói với bạn
điều gì đó kiểu như cái chết đối với họ, hay cuộc sống bị đảo lộn
hoàn toàn. Mặc dù vậy, không công ty nào nên né tránh M&A,
mỗi chúng ta cần chuẩn bị sẵn sàng cho nó.
Dưới đây là danh sách 6 cạm bẫy phổ biến nhất trong hoạt động
M&A:
*) Thứ nhất, cảnh giác khi “sáp nhập với người ngang hàng”
Ý tưởng thì rất hay nhưng thực tế không hẳn như vậy.
Lý do nằm ở ngay động cơ. Nếu các công ty sáp nhập là ngang
hàng với nhau, tại sao nên chấp nhận các hành động, chính
sách, hay con người của công ty đó? Quá trình sáp nhập giữa
các công ty ngang hàng nhau thường kéo dài và có lúc bị trì hoãn
xuất phát từ chính câu hỏi đó khi mà hai công ty phải dành hàng
tháng trời tranh luận ai sẽ là người chịu trách nhiệm chính.
Trên thực tế hình thức sáp nhập ngang hàng không mấy phổ
biến. Song khi diễn ra nó sẽ ẩn chứa rất nhiều cạm bậy. Một
trong số đó là việc truyền tải thông tin ra công chúng sẽ rất khó
khăn để có lợi cho cả công ty bị mua và công ty mới sau khi sáp
nhập. Thông thường, một công ty mua một công ty khác và trong
thỏa thuận đàm phán sẽ cho phép công ty bị mua tuyên bố với
bên ngoài rằng hoạt động này là sáp nhập ngang hàng cho dù về
bản chất là hoạt động mua lại.
*) Thứ hai, nhận ra rằng sự tương thích văn hoá giữa hai
công ty là quan trọng không kém phấn sự tương thích chiến
lược - nếu không muốn nói là quan trọng hơn
Thật tuyệt vời khi quá trình sáp nhập hay hợp nhất có được một ý
nghĩa, một sự kết hợp hài hoà về mặt sản phẩm, công nghệ và
các con số. Tuy nhiên cũng sẽ là một thảm hoạ nếu hai công ty
hoạt động với những giá trị hoàn toàn khác biệt nhau. Sự thật là
luôn có một vài yếu tố văn hoá không tương đồng – chúng xung