Tiết 31:
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức: Qua bài này HS phải:
- Nắm được đặc điểm mỗi giai đoạn nhân lên của vi rút.
- Hiểu được HIV là vi rút gây suy giảm miễn dịch và chính do suy giảm
miễn dịch mà xuất hiện các bệnh cơ hội.
2. Kí năng: - Rèn luyện quan sát tranh hình phát hiện kiến thức.
- Phân tích, tổng hợp khái quát kiến thức.
- Vận dụng kiến thức giải thích các hiện tượng thực tế.
3. Thái độ: HS Có ý thức bảo vệ sức khoẻ, tránh các bệnh do virut gây nên.
II. Chuẩn bị:
- Tranh hình SGK phóng to quá trình xâm nhập của vi rút vào tế bào
bạch cầu.
- Các thông tin tuyên truyền về đại dịch AIDS.
III. Phương pháp giảng dạy: Nêu vân đề và giải quyết vấn đề + trực quan
IV. Trọng tâm bài giảng: - Chu trình nhân lên của virus.
- Đặc điểm của virus HIV
V. Tổ chức các hoạt động dạy và học:
1. Ổn định lớp.
2. Kiểm tra bài cũ:
Trình bày cấu trúc hình thái của virut?
3. Bài mới.
Hoạt động của GV và HS Nội dung
Hoạt động 1:Tìm hiểu về chu trình nhân I. Chu trình nhân lên của vi rút:
lên của virut trong tế bào chủ.(25’) Chu trình nhân lên của vi rút bao gồm 5
GV: hướng dẫn HS quan sát các hình ảnh giai đoạn:
và phim về sự nhân lên của virut. 1. Sự hấp phụ:
Thảo luận nhóm để hoàn thành nội dung VR bám lên bề mạt TB chủ nhờ thụ thể
thích hợp với thụ thể của TB chủ. PHT
-Đại diện nhóm trình bày các nhóm khác bổ 2. Xâm nhập:
-Với phagơ: Phá huỷ thành TB nhờ enzim, sung.
GV nhận xét và kết luận. bơm axit nuclêic vào TBC, vỏ nằm ngoài.
-Với VR ĐV: Đưa cả nclêôcapsit vào TBC,
GV hỏi: sau đó cởi vỏ để giải phóng axit nuclêic.
(?) Vì sao mỗi loại VR chỉ có thể xâm nhập 3. Sinh tổng hợp:
vào một số loại TB nhất định? VR sử dụng enzim và nguyên liệu của TB
để tổng hợp axit nuclêic và prôtêin cho
(?) Làm thế nào virut phá vỡ tế bào để chui mình.
ra ồ ạt ? 4. Lắp ráp:
HS Lắp axit nuclêic vào prôtêin vỏ để tạo thành
GV giảng giải về chu trình sinh tan và tiềm VR hoàn chỉnh.
tan. 5. Phóng thích:
- VR phá vở tế bào để ồ ạt -> làm tế bào
Tại sao một số động vật như trâu, bò, chết ngay (Quá trình sinh tan).
gà...bị nhiễm virut thì bênh tiến triển nhanh - Virut chui ra từ từ theo lối nẩy chồi -> tế
và dẫn đến tử vong ? bào vẫn sinh trưởng bình thường (Quá trình
HS tiềm tan).
Hoạt động 2:Tìm hiểu về HIV/ II. HIV/ AIDS:
AIDS.(15’) 1. Khái niệm về HIV:
(?)HIV là gì? -HIV là VR gây suy giảm miễn dịch ở
-Tại sao nói HIV gây suy giảm miễn dịch ở người.
người? -HIV gây nhiễm và phá huỷ một số TB của
-Hội chúng này dẫn đến hậu quả gì? hệ thống miễn dịch làm mất khả năng miễn
HS nghiên cứu thông tin sgk, thảo luận dịch của cơ thể.
nhanh -> trình bày, các HS bổ sung. -VSV cơ hội: là VSV lợi dụng lúc cơ thể bị
suy giảm miễn dịch để tấn công.
-Bệnh cơ hội: là bệnh do VSV cơ hội gây
nên.
GV cho HS tìm hiểu ở các tờ rơi kết hợp 2. Ba con đường lây truyền HIV:
với kiến thức thực tế trình bày các con -Qua đường máu
đường lây nhiễm HIV. -Qua đường tình dục
HS trình bày được 3 con đường lây nhiễm -Mẹ bị nhiễm HIV có thể truyền qua thai
HIV. nhi và truyền cho con qua sữa mẹ.
GV dùng câu dẫn yêu cầu HS thảo luận:
-Các đối tượng nào được xếp vào nhóm có
nguy cơ lây nhiễm cao?
-Tại sao nhiều người không hay biết mình
đang bị nhiễm HIV. Điều đó nguy hiểm
như thế nào đối với xã hội?
GV yêu cầu HS trình bày các giai đoạn pt 3. Ba giai đoạn phát triển của bệnh
của bệnh AIDS. AIDS:
GV đưa hình ảnh tảng băng chìm về -Giai đoạn sơ nhiễm: Đặc điểm sgk
HIV/AIDS và hỏi: -Giai đoạn không triệu chứng:Đặc điểm sgk
-Em hiểu như thế nào về hình ảnh này? -Giai đoạn biểu hiện triệu chứng:Đặc điểm
-Liên tưởng tới thực tế bệnh AIDS ở VN và sgk
thế giới.
GV hỏi: Làm thế nào để phòng tránh HIV. 4. Biện pháp phòng ngừa:
Hướng dẫn HS dựa vào các con đường lây -Sống lành mạnh chung thuỷ 1 vợ 1 chồng.
lan để tìm cách phòng ngừa. -Loại trừ tệ nạn xã hội.
-GV liên hệ thực tế về công tác tuyên -Vệ sinh y tế theo đúng quy trình nghiêm
truyền về HIV/AIDS. ngặt.
4. Củng cố:(5’)
Câu 1: Vi rus bám được vào tế bào chủ nhờ gai glycôprôtein của virut
đặc hiệu với thụ thể bề mặt tế bào chủ. Đây là giai đoạn nào trong chu
trình nhân lên của virut ?
A. Giai đoạn xâm nhập. B. Giai đoạn lắp ráp.
B. Giai đoạn hập phụ. * D. Giai đoạn phóng
thích.
Câu 2: Virut HIV nhiễm vào tế bào nào ?
A. Tế bào hệ miễn dịch của người. * B. Tế bào gan.
B. Tế bào sinh dục nam. D. Tế bào sinh dục nữ.
Câu 3: Mỗi loại virut có thể xâm nhập vào một số tế bào nhất định, là
do trên bề mặt tế bào có ……….. mang tính đặc hiệu đối với mỗi loại
virut.
Điền vào chỗ trống(……..) từ hoặc cụm từ nào dưới đây cho câu trên
đúng nghĩa ?
A. Glicôprôtein. B. Các thụ thể. *
B. Capsome. D. Capsit
Câu 4: HIV lây truyền theo con đường nào ?
A. Đường máu, tiêm chích, ghép tạng.
B. Đường máu, tình dục và mẹ truyền cho con qua bào thai.*
C. Đường máu, tình dục, xâm mình.
D. Côn trùng, ăn uống, sinh hoạt chung.
5. Dặn dò: -Học bài theo câu hỏi SGK
-Tìm hiểu bệnh do VR gây nên ở TV và ĐV.
VI. Rút kinh nghiệm:
