Sự Phân Phối Thu Nhập
Phân phối thu nhập
Trong một nền kinh tế thị trường thuần tuý, thu nhập được quyết
định bởi những nguồn tài nguyên thanh toán mà các cá nhân và
hộ gia đình nhận được trên thị trường các nguồn tài nguyên. Mức
lương, lãi suất, tiền thuê và lợi nhuận nhận được được quyết
định bởi giá các nguồn tài nguyên trên thị trường các nguồn tài
nguyên và số lượng các nguồn tài nguyên được sở hữu bởi các
cá nhân và hộ gia đình. Những hộ gia đình này cùng với những
loại hàng hoá có giá trị cao nhất nhận được thu nhập cao nhất.
Số lượng đất đai, vốn và nhân lực (ở mức độ nào đó), một phần
được quyết định bởi thu nhập nhận được do các thế hệ trong quá
khứ của gia đình. Hệ thống quyết định thu nhập này có thể dẫn
tới một sự phân phối thu nhập hoàn toàn bất bình đẳng.
Quy mô phân phối thu nhập là một vấn đề kinh tế thường được
hiển thị bởi đường cong Lorenz. Để xây dựng một đường cong
Lorenz, các cá nhân (hoặc hộ gia đình) được phân bậc từ cao
nhất tới thấp nhất theo thu nhập. Đường cong Lorenz minh hoạ
cho phần tổng thu nhập của x% dân số những người nghèo nhất
(trong đó x từ 0 tới 100). Biểu đồ dưới minh hoạ một đường cong
Lorenz có khả năng xảy ra.
Với quốc gia được vẽ trong đường cong Lorenz màu xanh trong
biểu đồ trên:
• 20% dân số nghèo nhất nhận được 7% tổng thu nhập của nền
kinh tế
• 40% dân số nghèo nhất nhận được 18% tổng thu nhập của nền
kinh tế
• 60% dân số nghèo nhất nhận được 32% tổng thu nhập của nền
kinh tế
• 80% dân số nghèo nhất nhận được 52% tổng thu nhập của nền
kinh tế
• 100% dân số nghèo nhất nhận được 100% tổng thu nhập của
nền kinh tế
Nếu mỗi người có thu nhập giống nhau, đường cong Lorenz với
toàn xã hội sẽ tương ứng với đường thu nhập đẳng thức trong
biểu đồ trên. Khoảng cách lớn hơn giữa đường cong Lorenz và
đường đẳng thức hoàn hảo càng lớn sự bất bình đẳng trong thu
nhập càng tăng. Trong biểu đồ dưới đây, Quốc gia B có sự phân
phối thu nhập bất bình đẳng hơn Quốc gia A. Hay ngược lại, sự
phân phối thu nhập của Quốc gia A thì bình đẳng hơn Quốc gia
B.
Sự nghèo đói
Một hộ gia đình bị coi là nghèo nếu thu nhập ít hơn mức cần có
để cung cấp một thực đơn đủ dinh dưỡng. Mức thu nhập cần có
để đặt một hộ gia đình vào mức nghèo đói là khác nhau theo khu
vực địa lý và quy mô hộ gia đình (cũng như với tuổi tác của các
thành viên trong hộ gia đình - thiếu niên ăn nhiều hơn những em
bé 2 tuổi). Thống kê nghèo đói liên bang dựa trên cách tính tổng
thu nhập hộ gia đình gồm có tiền lương và bất kỳ sự chuyển
nhượng bằng tiền nào do hộ gia đình nhận được. Chi trả chuyển
nhượng được định nghĩa là bất kỳ khoản chi trả nào nhưng
không đổi lấy hàng hoá và dịch vụ. Ví dụ chuyển nhượng tiền
(cash transfers) gồm lợi ích an sinh xã hội, đền bù thất nghiệp
và chi trả cho người tàn tật.
Hộ gia đình cũng nhận được các khoản chuyển nhượng dưới
hình thức hàng hoá hoặc dịch vụ. Những chuyển nhượng này
được gọi là những chuyển nhượng bằng hiện vật (in-kind
transfers). Ví dụ về những chuyển nhượng bằng hiện vật gồm
tem lương thực và trợ cấp nhà ở. Cả chuyển nhượng tiền và hiện
vật giảm mức thu nhập bất bình đẳng trong nền kinh tế.
Thu nhập bất bình đẳng giảm nhanh chóng tại Hoa Kỳ cho tới
những năm 1980 do kết quả của chương trình xoá đói giảm
nghèo và phát triển kinh tế. Thu nhập bất bình đẳng tăng vào
những năm 1980 và trong những năm 1990.
Cũng cần lưu ý là một phần đáng kể những người sống trong tình
trạng đói nghèo tiếp tục vẫn bị nghèo đói trong những giai đoạn
thời gian dài. Như sách giáo khoa của bạn có viết, nghèo đói trở
nên phổ biến hơn với:
• những thành viên trẻ tuổi nhất và già tuổi nhất của xã hội
• với những ai có trình độ giáo dục và đào tạo tương đối thấp
• những thành viên của những nhóm chủng tộc thiểu số, và
• những hộ gia đình do phụ nữ lãnh đạo (female-headed
households).
(TQ hiệu đính: câu trên không có nghĩa là phụ nữ thiếu tài lãnh
đạo. Hãy nghĩ tới 1 gia đình hạnh phúc thì con nít có cha có mẹ.
Ngược lại trong gia đình ly dị, con cái sống với mẹ, và thiếu bố.
"Gia đình do phụ nữ lãnh đạo" là gia đình ly dị, mà con sống
chung với mẹ. Như trong bài giảng trước có nói tới sự "phân
biệt", vì sanh đẻ cho nên phụ nữ cùng tuổi cùng học vấn kiếm
tiền ít hơn nam giới. Con sống chung với mẹ, nghĩa là con nít lớn
lên trong nhà nghèo hơn, nếu so sánh có thể sống với bố. Nhưng
ngược lại, sống chung với bố, thì bố có lo cho con cái chu toàn
như mẹ không?).
Chương trình chống đói nghèo của chính phủ gồm các chương
trình chuyển nhượng tiền và hiện vật như trên, cũng như việc sử
dụng hệ thống thuế luỹ tiến áp đặt tỷ lệ thuế thấp hơn lên những
nhóm có thu nhập thấp.
Sự phân phối thu nhập trong một nền kinh tế cũng bị tác động bởi
cơ cấu thuế của nền kinh tế đó. Thuế như một phần thu nhập
tăng theo thuế luỹ tiến, tiếp tục không đổi theo thuế cân xứng và
giảm theo một hệ thống thuế luỹ thoái.Hệ thống thuế thu nhập
liên bang và của hầu hết các tiểu bang đều là thuế luỹ tiến. Thuế
bán hàng và thuế an sinh xã hội là thuế luỹ thoái (thuế bán hàng
là thuế luỹ thoái vì những cá nhân thu nhập cao chi một phần nhỏ
hơn trong thu nhập của họ và tiết kiệm nhiều hơn, thuế an sinh xã
hội là thuế luỹ thoái với mức thu nhập cao nhất vì chúng bị chặn
bởi một mức thu nhập cụ thể).
Sự thoái lui cung lao động tồn tại dưới hệ thống phúc lợi Hoa Kỳ
và tín dụng thuế thu nhập tiền lương (một hình thức thuế thu
nhập âm) được nói tới trên trang web tiền lương lao động mà tôi
tạo ra cho trang South-Western College Publishing.
