Tài liệu Bệnh suyễn

SUYEˆN

I. (cid:209)AˇI C(cid:214)(cid:212)NG: Suyeªn æaºc tr(cid:246)ng b(cid:244)ßi khoø th(cid:244)ß kełm khoł kheł taøi phaøt. C(cid:244)n khoø th(cid:244)ß coø the(cid:229) phu(cid:239)c

ho(cid:224)i t(cid:246)(cid:239) nhie(cid:226)n hay do æie(cid:224)u tr(cid:242). Suyeªn coø the(cid:229) xaßy ra (cid:244)ß mo(cid:239)i l(cid:246)øa tuo(cid:229)i, ke(cid:229) caß nhuı nhi. II. CHA¯N (cid:209)OA(cid:217)N: 1. Co(cid:226)ng vie(cid:228)c cha(cid:229)n æoaøn: a) Hoßi be(cid:228)nh:  Khoł kheł taøi phaøt (treß < 3 tuo(cid:229)i coø tre(cid:226)n 3 c(cid:244)n khoł kheł), khi gaØng s(cid:246)øc hay tieÆp xuøc chaÆt la(cid:239).

 Ta(cid:224)n suaÆt c(cid:244)n: ngały, tua(cid:224)n, thaøng.  Coø nha(cid:228)p caÆp c(cid:246)øu, ho(cid:224)i s(cid:246)øc.  ThuoÆc æang æie(cid:224)u tr(cid:242) caØt c(cid:244)n, phołng ng(cid:246)ła. b) Khaøm la(cid:226)m sałng:

 DaÆu hie(cid:228)u sinh to(cid:224)n: nh(cid:242)p th(cid:244)ß, ma(cid:239)ch, huyeÆt aøp, nhie(cid:228)t æo(cid:228).  M(cid:246)øc æo(cid:228) khoø th(cid:244)ß: khoł kheł, th(cid:244)ß nhanh, co loım ng(cid:246)(cid:239)c, ngo(cid:224)i th(cid:244)ß, t(cid:237)m taøi. SaO2: lał ph(cid:246)(cid:244)ng phaøp toÆt nhaÆt æe(cid:229) theo doıi m(cid:246)øc æo(cid:228) suy ho(cid:226) haÆp.

 Khaøm pho(cid:229)i: pheÆ a(cid:226)m, ran pho(cid:229)i.  (cid:209)o l(cid:246)u l(cid:246)(cid:244)(cid:239)ng æ(cid:230)nh neÆu treß tre(cid:226)n 7 tuo(cid:229)i.

c) Ca(cid:228)n la(cid:226)m sałng: Th(cid:246)(cid:244)łng kho(cid:226)ng ca(cid:224)n thieÆt, ngoa(cid:239)i tr(cid:246)ł caøc tr(cid:246)(cid:244)łng h(cid:244)(cid:239)p naºng hay kho(cid:226)ng æaøp (cid:246)øng æie(cid:224)u tr(cid:242) ban æa(cid:224)u hoaºc ca(cid:224)n cha(cid:229)n æoaøn pha(cid:226)n bie(cid:228)t.

 CTM khi coø soÆt  Xquang pho(cid:229)i: pha(cid:226)n bie(cid:228)t v(cid:244)øi vie(cid:226)m pho(cid:229)i, d(cid:242) va(cid:228)t æ(cid:246)(cid:244)łng th(cid:244)ß hoaºc phaøt hie(cid:228)n bieÆn ch(cid:246)øng trałn kh(cid:237) małng pho(cid:229)i, trałn kh(cid:237) trung thaÆt.

 Kh(cid:237) maøu: c(cid:244)n do(cid:239)a ng(cid:246)ng th(cid:244)ß, la(cid:226)m sałng xaÆu h(cid:244)n.  (cid:209)(cid:242)nh l(cid:246)(cid:244)(cid:239)ng Theophyline vał duy tr(cid:236) no(cid:224)ng æo(cid:228) 10-20 g/ml. 2. Cha(cid:229)n æoaøn xaøc æ(cid:242)nh:

 Tie(cid:224)n s(cid:246)ß: khoł kheł taøi phaøt.  La(cid:226)m sałng: ho, khoł kheł (wheezing).  Ca(cid:228)n la(cid:226)m sałng: l(cid:246)u l(cid:246)(cid:244)(cid:239)ng æ(cid:230)nh giaßm (treß < 7 tuo(cid:229)i). 3. Cha(cid:229)n æoaøn pha(cid:226)n bie(cid:228)t  Vie(cid:226)m tie(cid:229)u pheÆ quaßn:

- Tuo(cid:229)i d(cid:246)(cid:244)øi 18 thaøng, kho(cid:226)ng coø tie(cid:224)n caŒn khoł kheł. - Trie(cid:228)u ch(cid:246)øng vie(cid:226)m ho(cid:226) haÆp tre(cid:226)n, kho(cid:226)ng hoaºc æaøp (cid:246)øng keøm v(cid:244)øi thuoÆc daın pheÆ quaßn. - X-quang: h(cid:236)nh aßnh (cid:246)ø kh(cid:237), xe(cid:239)p pho(cid:229)i t(cid:246)łng vułng.  Phuł pho(cid:229)i: - Tie(cid:224)n caŒn be(cid:228)nh tim, bie(cid:229)u hie(cid:228)n suy tim traøi, gan to, t(cid:243)nh ma(cid:239)ch co(cid:229) no(cid:229)i.  D(cid:242) va(cid:228)t æ(cid:246)(cid:244)łng th(cid:244)ß: - Ho(cid:228)i ch(cid:246)øng xa(cid:226)m nha(cid:228)p. 4. Xaøc æ(cid:242)nh æo(cid:228) naºng c(cid:244)n suyeªn:

Trung b(cid:236)nh Do(cid:239)a ng(cid:246)ng th(cid:244)ß Khoø th(cid:244)ß Noøi t(cid:246)łng ca(cid:226)u ngaØn Naºng Ngo(cid:224)i cuøi ra tr(cid:246)(cid:244)øc æe(cid:229) th(cid:244)ß, noøi t(cid:246)łng ch(cid:246)ı Nh(cid:242)p th(cid:244)ß Nhe(cid:239) Kho(cid:226)ng hoaºc nhe(cid:239) b(cid:236)nh th(cid:246)(cid:244)łng < 5 tuo(cid:229)i:40-50 l/p > 5 tuo(cid:229)i:30-40 l/p

< 5 tuo(cid:229)i:> 50 l/p > 5 tuo(cid:229)i:> 40 l/p l(cid:246)ł æ(cid:246)ł, va(cid:228)t vaı. Th(cid:246)(cid:244)łng naºng

b(cid:236)nh th(cid:246)(cid:244)łng h(cid:244)i b(cid:246)øt r(cid:246)øt Th(cid:246)(cid:244)łng coø Kho(cid:226)ng C(cid:244)n ng(cid:246)łng th(cid:244)ß. Th(cid:244)ß naÆc L(cid:244) m(cid:244), me(cid:226) C(cid:246)ß æo(cid:228)ng ng(cid:246)(cid:239)c bu(cid:239)ng ng(cid:246)(cid:244)(cid:239)c chie(cid:224)u

CuoÆi th(cid:244)ß ra hai th(cid:236) < 100 100 -120 L(cid:244)øn > 120 MaÆt Cha(cid:228)m

> 95% 91 (cid:150) 95% < 90%

60-80% > 60 mmHg

> 80% b(cid:236)nh th(cid:246)(cid:244)łng < 45 mmHg < 45 mmHg < 60% < 60 mmHg > 45 mmHg Tri giaøc Co keøo c(cid:244) ho(cid:226) haÆp phu(cid:239) vał tre(cid:226)n (cid:246)øc Khoł kheł Ma(cid:239)ch la(cid:224)n /phuøt SaO2 (kho(cid:226)ng kh(cid:237)) PEFR(1) PaO2 (kho(cid:226)ng kh(cid:237)) PaCO2

Ch(cid:230) ca(cid:224)n coø vałi daÆu hie(cid:228)u tre(cid:226)n lał æuß xeÆp vało æo(cid:228) naºng c(cid:244)n suyeªn t(cid:246)(cid:244)ng (cid:246)øng. Chie(cid:224)u cao (cm)

Th(cid:246)(cid:239)c hałnh la(cid:226)m sałng æe(cid:229) nhanh choøng x(cid:246)ß tr(cid:237) seı pha(cid:226)n æo(cid:228) c(cid:244)n suyeªn:  C(cid:244)n nhe(cid:239): khoł kheł, kho(cid:226)ng hoaºc khoø th(cid:244)ß nhe(cid:239), SaO2 > 95%.  C(cid:244)n trung b(cid:236)nh: khoł kheł, khoø th(cid:244)ß, th(cid:244)ß nhanh, ruøt loım ng(cid:246)(cid:239)c, SaO2 91-

110 120 130 140 150 160 170 L(cid:246)u l(cid:246)(cid:244)(cid:239)ng æ(cid:230)nh (l(cid:237)t/phuøt) 150 200 250 300 350 400 450

95%.  C(cid:244)n naºng: khoł kheł, ngo(cid:224)i th(cid:244)ß, co keøo c(cid:244) (cid:246)øc æołn chuım, kho(cid:226)ng aŒn uoÆng æ(cid:246)(cid:244)(cid:239)c, noøi t(cid:246)łng t(cid:246)ł, SaO2 < 91%.  C(cid:244)n do(cid:239)a ng(cid:246)ng th(cid:244)ß: t(cid:237)m taøi, va(cid:228)t vaı, ho(cid:226)n me(cid:226).

III. (cid:209)IE(cid:192)U TR(cid:210): 1. Nguye(cid:226)n taØc æie(cid:224)u tr(cid:242):

 Hoª tr(cid:244)(cid:239) ho(cid:226) haÆp.  (cid:209)ie(cid:224)u tr(cid:242) caØt c(cid:244)n.  (cid:209)ie(cid:224)u tr(cid:242) phołng ng(cid:246)ła.  Quaßn lyø be(cid:228)nh nha(cid:226)n.

2. (cid:209)ie(cid:224)u tr(cid:242) caØt c(cid:244)n: a) Suyeªn nhe(cid:239) vał trung b(cid:236)nh:  (cid:209)ie(cid:224)u tr(cid:242) ban æa(cid:224)u: - Kh(cid:237) dung 2 giao caßm: qua Jet nebulizer 3 la(cid:224)n lie(cid:226)n tieÆp moªi 20 phuøt cho æeÆn khi caØt c(cid:244)n

Salbutamol: 0,15 mg/kg/la(cid:224)n; toÆi thie(cid:229)u 1,25 mg/la(cid:224)n; toÆi æa 5 mg/la(cid:224)n hoaºcTerbutaline: 0,2 mg/kg/la(cid:224)n; toÆi thie(cid:229)u 2,5 mg/la(cid:224)n; toÆi æa 5 mg/la(cid:224)n) - Trong tr(cid:246)(cid:244)łng h(cid:244)(cid:239)p kho(cid:226)ng coø Jet nebulizer hoaºc c(cid:244)n nhe(cid:239) coø the(cid:229) dułng b(cid:236)nh x(cid:242)t æ(cid:242)nh lie(cid:224)u (MDI)(cid:239):

Treß > 6 tuo(cid:229)i vał h(cid:244)(cid:239)p taøc: MDI Treß 4 -6 tuo(cid:229)i hoaºc kho(cid:226)ng h(cid:244)(cid:239)p taøc: MDI + buo(cid:224)ng æe(cid:228)m coø oÆng nga(cid:228)m Treß d(cid:246)(cid:244)øi 4 tuo(cid:229)i: MDI + buo(cid:224)ng æe(cid:228)m +maºt na(cid:239) - Ch(cid:230) æ(cid:242)nh corticoide uoÆng: + Be(cid:228)nh nha(cid:226)n æang æie(cid:224)u tr(cid:242) corticoide hoaºc coø tie(cid:224)n caŒn c(cid:244)n nguy k(cid:242)ch æaı naŁm khoa Ho(cid:224)i s(cid:246)øc. + NeÆu sau lie(cid:224)u 2 giao caßm æa(cid:224)u tie(cid:226)n kho(cid:226)ng æaøp (cid:246)øng hay sau phun kh(cid:237) dung 1 gi(cid:244)ł mał æaøp (cid:246)øng kho(cid:226)ng hoałn toałn. Lie(cid:224)u : Prednisone uoÆng 1-2 mg/kg/ngały.

 (cid:209)ie(cid:224)u tr(cid:242) tieÆp theo: - (cid:209)aøp (cid:246)øng toÆt:

TieÆp tu(cid:239)c 2 giao caßm kh(cid:237) dung hoaºc MDI moªi 4-6 gi(cid:244)ł, trong 24 gi(cid:244)ł æa(cid:224)u. Prednisone uoÆng, neÆu æaı dułng, trong 5-7 ngały (cid:209)ie(cid:224)u tr(cid:242) phołng ng(cid:246)ła - (cid:209)aøp (cid:246)øng kho(cid:226)ng hoałn toałn:

Kh(cid:237) dung 2 giao caßm (Jet nebulizer) moªi 1 (cid:150) 4 gi(cid:244)ł. Ipratropium 250 g (250 g/ml), phun kh(cid:237) dung moªi 20 phuøt 3 la(cid:224)n lie(cid:226)n tieÆp. Sau æoø moªi 4 (cid:150) 6 gi(cid:244)ł Prednisone uoÆng. - Kho(cid:226)ng æaøp (cid:246)øng, dieªn tieÆn naºng: xem nh(cid:246) lał c(cid:244)n naºng. b) Suyeªn naºng:  (cid:209)ie(cid:224)u tr(cid:242) ban æa(cid:224)u: - Oxy æe(cid:229) duy tr(cid:236) SaO2 92-96% toÆt nhaÆt qua mask æe(cid:229) traønh giaøn æoa(cid:239)n th(cid:244)ß oxy khi phun kh(cid:237) dung

- Kh(cid:237) dung 2 giao caßm qua Jet nebulizer 3 la(cid:224)n lie(cid:226)n tieÆp moªi 20 phuøt cho æeÆn khi caØt c(cid:244)n. Ne(cid:226)n phun v(cid:244)øi oxy, kho(cid:226)ng dułng kh(cid:237) neøn. NeÆu kho(cid:226)ng coø Jet Nebuliser, dułng MDI + buo(cid:224)ng æe(cid:228)m + maºt na

- Anticholinergic: Ipratropium 250 g (250 g/ml), phun kh(cid:237) dung moªi 20 phuøt 3 la(cid:224)n lie(cid:226)n tieÆp, pha chung v(cid:244)øi Sabutamol. Sau æoø moªi 4 (cid:150) 6 gi(cid:244)ł - Hydrocortisone 5 mg/kg TM hay Methylprednisolone 1 mg/kg moªi 6 gi(cid:244)ł trong 24 gi(cid:244)ł æa(cid:224)u, sau æoø moªi 12 gi(cid:244)ł.  (cid:209)ie(cid:224)u tr(cid:242) tieÆp theo: - (cid:209)aøp (cid:246)øng toÆt:

TieÆp tu(cid:239)c 2 giao caßm kh(cid:237) dung hoaºc MDI moªi 4-6 gi(cid:244)ł, trong 24 gi(cid:244)ł æa(cid:224)u. Prednisone uoÆng trong 5 (cid:150) 7 ngały. (cid:209)ie(cid:224)u tr(cid:242) phołng ng(cid:246)ła. - Kho(cid:226)ng æaøp (cid:246)øng: NaŁm khoa ho(cid:224)i s(cid:246)øc

+ TieÆp tu(cid:239)c kh(cid:237) dung 2 giao caßm moªi 1 (cid:150) 4 gi(cid:244)ł kełm Ipratropium moªi 4 - 6 gi(cid:244)ł cho æeÆn khi caØt c(cid:244)n. + TieÆp tu(cid:239)c Hydrocortisone 5 mg/kg/la(cid:224)n TM moªi 6 gi(cid:244)ł. + Ca(cid:226)n nhaØc 2 giao caßm truye(cid:224)n t(cid:243)nh ma(cid:239)ch:

Salbutamol: lie(cid:224)u taÆn co(cid:226)ng 5 g/kg/phuøt truye(cid:224)n trong 1 gi(cid:244)ł, sau æoø duy tr(cid:236) 1 g/kg/phuøt.

hoaºc Terbutaline: lie(cid:224)u taÆn co(cid:226)ng 5g/kg/phuøt truye(cid:224)n trong 1 gi(cid:244)ł, duy tr(cid:236) 1 g/kg/phuøt Ca(cid:224)n kie(cid:229)m tra kh(cid:237) maøu vał Kali maøu moªi 6 gi(cid:244)ł + Magnesium sulfate 50% baØt æa(cid:224)u 0,1 ml/kg (50 mg/kg) TTM trong 20 phuøt sau æoø duy tr(cid:236) 0,06 ml/kg/gi(cid:244)ł (30 mg/kg/gi(cid:244)ł) æe(cid:229) gi(cid:246)ı Mg maøu 1,5 (cid:150) 2,5 mmol/L c) Do(cid:239)a ng(cid:246)ng th(cid:244)ß:  (cid:209)ie(cid:224)u tr(cid:242) ban æa(cid:224)u:

- Oxy gi(cid:246)ı SaO2 92-96% - Terbutaline 1(cid:137) 0,01 mL/kg, toÆi æa 0,3 mL/la(cid:224)n TDD moªi 30 phuøt hoaºc Adrenaline 1(cid:137) 0,01 mL/kg, toÆi æa 0,3 mL/la(cid:224)n TDD moªi 30 phuøt (neÆu kho(cid:226)ng coø Terbutaline) cho æeÆn khi caØt c(cid:244)n, toÆi æa 3 la(cid:224)n

- Kh(cid:237) dung 2 giao caßm vał Ipratropium nh(cid:246) æie(cid:224)u tr(cid:242) c(cid:244)n suyeªn naºng. - Hydrocortisone 5 mg/kg TM moªi 6 gi(cid:244)ł.  (cid:209)ie(cid:224)u tr(cid:242) tieÆp theo: - (cid:209)aøp (cid:246)øng toÆt:

+ 2 giao caßm  Ipratropium kh(cid:237) dung moªi 4-6 gi(cid:244)ł + Prednisone uoÆng. - (cid:209)aøp (cid:246)øng keøm hay kho(cid:226)ng æaøp (cid:246)øng: nha(cid:228)p ho(cid:224)i s(cid:246)øc.

+ TieÆp tu(cid:239)c kh(cid:237) dung 2 giao caßm vał Ipratropium nh(cid:246) trong æie(cid:224)u tr(cid:242) c(cid:244)n suyeªn naºng. + TieÆp tu(cid:239)c Hydrocortisone 5 mg/kg moªi 6 gi(cid:244)ł. + 2 giao caßm truye(cid:224)n t(cid:243)nh ma(cid:239)ch.

+ Ca(cid:226)n nhaØc Aminophylline TTM: lie(cid:224)u taÆn co(cid:226)ng 5mg/kg truye(cid:224)n trong 20 phuøt (neÆu coø dułng theophyllin tr(cid:246)(cid:244)øc æoø th(cid:236) dułng lie(cid:224)u 3mg/kg), duy tr(cid:236): 1mg/kg/gi(cid:244)ł.

Dułng æ(cid:246)(cid:244)łng truye(cid:224)n khaøc v(cid:244)øi æ(cid:246)(cid:244)łng truye(cid:224)n Salbutamol. NeÆu coø æie(cid:224)u kie(cid:228)n ne(cid:226)n theo doıi no(cid:224)ng æo(cid:228) Theophyline maøu (cid:244)ß gi(cid:244)ł th(cid:246)ø 12 vał sau æoø moªi 12 (cid:150) 24 gi(cid:244)ł (gi(cid:246)ı m(cid:246)øc 60 (cid:150) 110 mmol/L) + (cid:209)ie(cid:224)u tr(cid:242) khaøc:

Truye(cid:224)n d(cid:242)ch theo nhu ca(cid:224)u c(cid:244) baßn æe(cid:229) traønh thieÆu d(cid:242)ch ga(cid:226)y kho(cid:226) vał taØc æałm, nh(cid:246)ng kho(cid:226)ng truye(cid:224)n quaø nhie(cid:224)u ga(cid:226)y nguy c(cid:244) quaø taßi vał taŒng tieÆt ADH kho(cid:226)ng th(cid:237)ch h(cid:244)(cid:239)p. D(cid:242)ch truye(cid:224)n Dextrose 5% trong 0,2%/ 0,45% saline, pha the(cid:226)m kali 40 mEq/L (th(cid:246)(cid:244)łng truye(cid:224)n 2 ml/kg/gi(cid:244)ł (cid:244)ß treß 1 (cid:150) 9 tuo(cid:229)i, 1,5 ml/kg/gi(cid:244)ł (cid:244)ß treß 10 (cid:150) 15 tuo(cid:229)i). Theo doıi æ(cid:246)(cid:244)łng huyeÆt moªi 6 gi(cid:244)ł . Khaøng sinh khi coø bo(cid:228)i nhieªm: soÆt, ba(cid:239)ch ca(cid:224)u taŒng, æałm muß, X-quang coø vie(cid:226)m pho(cid:229)i.

CheÆ æo(cid:228) kie(cid:229)m soaøt aøp l(cid:246)(cid:239)c Ta(cid:224)n soÆ 16 (cid:150) 20 la(cid:224)n/phuøt Th(cid:244)łi gian h(cid:237)t vało  0,8 s PEEP 5cmH2O.

- (cid:209)aºt no(cid:228)i kh(cid:237) quaßn khi ng(cid:246)ng th(cid:244)ß hay thaÆt ba(cid:239)i taÆt caß caøc æie(cid:224)u tr(cid:242) tre(cid:226)n. - An tha(cid:224)n v(cid:244)øi Midazolam 0,3 mg/kg TM hoaºc Ketamine 10 (cid:150) 20 g/kg/phuøt. Kho(cid:226)ng dułng an tha(cid:224)n (cid:244)ß be(cid:228)nh nha(cid:226)n ch(cid:246)a æaºt no(cid:228)i kh(cid:237) quaßn. - Th(cid:244)ß maøy: Chuø yø quan saøt di æo(cid:228)ng lo(cid:224)ng ng(cid:246)(cid:239)c, gi(cid:246)ı pCO2 60 mmHg vał pH 7,2 vał theo doıi PEEP no(cid:228)i sinh.

C(cid:212)N SUYEˆN

C(cid:212)N DOˇA NG(cid:214)NG TH(cid:212)(cid:219): Oxy Terbutaline TDD moªi 20 phuøt x 3 la(cid:224)n KD 2 giao caßm moªi 20 phuøt x 3 la(cid:224)n KD Ipratropium moªi 20 phuøt x 3 la(cid:224)n Hydrocortisone TM

(cid:209)A(cid:217)P (cid:214)(cid:217)NG TO`T: KD 2 giao caßm  KD Ipratropium moªi 4-6 gi(cid:244)ł trong 24 gi(cid:244)ł. TieÆp tu(cid:239)c Prednisolone neÆu æaı dułng x 3-5 ngały. (cid:209)ie(cid:224)u tr(cid:242) phołng ng(cid:246)ła.

(cid:209)A(cid:217)P (cid:214)(cid:217)NG KHO´NG HOA(cid:216)N TOA(cid:216)N HOA¸C XA`U: NaŁm ho(cid:224)i s(cid:246)øc. KD 2 giao caßm moªi 1- 4 gi(cid:244)ł vał KD Ipratropium moªi 4 (cid:150) 6 gi(cid:244)ł. Hydrocortisone TM. 2 giao caßm truye(cid:224)n TM. Ca(cid:226)n nhaØc Aminophyline, Magnesium Sulfate

KHO´NG CA(cid:219)I THIE˜N: æaºt no(cid:228)i kh(cid:237) quaßn th(cid:244)ß maøy

C(cid:212)N NHEˇ, TB, NA¸NG: Oxy gi(cid:246)ı SaO2 92-96% KD 2 giao caßm moªi 20 phuøt x 3 la(cid:224)n KD Ipratropium moªi 20 phuøt x 3 la(cid:224)n (c(cid:244)n naºng) Hydrocortisone TM (c(cid:244)n naºng) Prednisolone (U) (cid:244)ß la(cid:224)n KD th(cid:246)ø 2 3. (cid:209)ie(cid:224)u tr(cid:242) phołng ng(cid:246)ła vał quaßn lyø be(cid:228)nh nha(cid:226)n:

Mu(cid:239)c tie(cid:226)u æie(cid:224)u tr(cid:242) phołng ng(cid:246)ła vał quaßn lyø be(cid:228)nh nha(cid:226)n suyeªn lał giuøp be(cid:228)nh nha(cid:226)n kho(cid:226)ng le(cid:226)n c(cid:244)n suyeªn vał coø the(cid:229) sinh hoa(cid:239)t vał ho(cid:239)c ta(cid:228)p nh(cid:246) treß b(cid:236)nh th(cid:246)(cid:244)łng. (cid:209)ie(cid:224)u tr(cid:242) phołng ng(cid:246)ła tuły theo æo(cid:228) naºng be(cid:228)nh suyeªn (ba(cid:228)c suyeªn). Ha(cid:224)u heÆt suyeªn treß em lał ba(cid:228)c 1 hoaºc 2

Trie(cid:228)u ch(cid:246)øng

Trie(cid:228)u ch(cid:246)øng ve(cid:224) æe(cid:226)m Th(cid:246)(cid:244)łng xuye(cid:226)n

> 1 la(cid:224)n/tua(cid:224)n BA˜C 4 Naºng, keøo dałi BA˜C 3 V(cid:246)ła, keøo dałi

PEF hoaºc FEV1 Thay æo(cid:229)i PEF  60% > 30% 60% - 80% >30% Lie(cid:226)n tu(cid:239)c, gi(cid:244)øi ha(cid:239)n hoa(cid:239)t æo(cid:228)ng the(cid:229) l(cid:246)(cid:239)c Moªi ngały S(cid:246)ß du(cid:239)ng 2 giao caßm moªi ngały C(cid:244)n aßnh h(cid:246)(cid:244)ßng æeÆn hoa(cid:239)t æo(cid:228)ng

> 2 la(cid:224)n/thaøng BA˜C 2 Nhe(cid:239), keøo dałi

 2 la(cid:224)n/thaøng BA˜C 1 T(cid:246)łng c(cid:244)n  80% 20 (cid:150) 30%  80% <20% C(cid:244)n  1 la(cid:224)n/tua(cid:224)n nh(cid:246)ng < 1 la(cid:224)n/ngały C(cid:244)n < 1 la(cid:224)n/tua(cid:224)n Kho(cid:226)ng coø trie(cid:228)u ch(cid:246)øng vał PEF b(cid:236)nh th(cid:246)(cid:244)łng gi(cid:246)ıa caøc c(cid:244)n

Ch(cid:230) ca(cid:224)n coø mo(cid:228)t trong caøc bie(cid:229)u hie(cid:228)n tre(cid:226)n lał æuß æe(cid:229) xeÆp be(cid:228)nh nha(cid:226)n vało ba(cid:228)c

t(cid:246)(cid:244)ng (cid:246)øng. a) Giaøo du(cid:239)c be(cid:228)nh nha(cid:226)n:  Traønh yeÆu toÆ k(cid:237)ch th(cid:237)ch:

Traønh khoøi thuoÆc laø, thuoÆc x(cid:242)t phołng, kho(cid:226)ng nuo(cid:226)i vał cho treß ch(cid:244)i v(cid:244)øi choø meło, do(cid:239)n de(cid:239)p nhał c(cid:246)ßa sa(cid:239)ch vał thoaøng.  BieÆt x(cid:246)ß tr(cid:237) c(cid:244)n suyeªn ta(cid:239)i nhał vał daÆu hie(cid:228)u naºng ca(cid:224)n nha(cid:228)p vie(cid:228)n:

H(cid:246)(cid:244)øng daªn s(cid:246)ß du(cid:239)ng 2 giao caßm b(cid:236)nh x(cid:242)t æ(cid:242)nh lie(cid:224)u khi le(cid:226)n c(cid:244)n suyeªn. H(cid:246)(cid:244)øng daªn caøch æo vał theo doıi l(cid:246)u l(cid:246)(cid:244)(cid:239)ng æ(cid:230)nh (cid:244)ß treß > 7 tuo(cid:229)i BieÆt daÆu hie(cid:228)u naºng ca(cid:224)n æ(cid:246)a æeÆn be(cid:228)nh vie(cid:228)n: khoø th(cid:244)ß naºng, kho(cid:226)ng æaøp (cid:246)øng ba lie(cid:224)u kh(cid:237) dung 2 giao caßm hoaºc xaÆu h(cid:244)n.  Theo doıi taøi khaøm æ(cid:242)nh kył moªi 1 (cid:150) 6 thaøng ngay caß khi æaı kie(cid:229)m soaøt æ(cid:246)(cid:244)(cid:239)c be(cid:228)nh suyeªn b) ThuoÆc phołng ng(cid:246)ła:

(cid:209)o(cid:228) naºng be(cid:228)nh suyeªn ThuoÆc phołng ng(cid:246)ła

Kho(cid:226)ng ca(cid:224)n thieÆt Corticoid h(cid:237)t lie(cid:224)u thaÆp Ba(cid:228)c 1 (t(cid:246)łng c(cid:244)n) Ba(cid:228)c 2 (nhe(cid:239), dai daœng) Ba(cid:228)c 3 (trung b(cid:236)nh, dai daœng) Corticoid h(cid:237)t lie(cid:224)u trung b(cid:236)nh + 2 giao

Ba(cid:228)c 4 (naºng, dai daœng)

caßm da(cid:239)ng h(cid:237)t taøc du(cid:239)ng dałi Corticoid h(cid:237)t lie(cid:224)u cao + 2 giao caßm da(cid:239)ng h(cid:237)t taøc du(cid:239)ng dałi kełm mo(cid:228)t trong caøc thuoÆc sau: theophyline td cha(cid:228)m hoaºc khaøng leucotrien

Lie(cid:224)u Corticoid h(cid:237)t (cid:244)ß treß em: ThuoÆc Lie(cid:224)u thaÆp (g) Lie(cid:224)u cao (g)

Lie(cid:224)u trung b(cid:236)nh (g) 400 (cid:150) 800 176 (cid:150) 440 > 800 > 440 Budesonide DPI Fluticasone 100 (cid:150) 400 88 (cid:150) 176

(cid:209)e(cid:229) nhanh choøng kie(cid:229)m soaøt be(cid:228)nh, traønh t(cid:236)nh tra(cid:239)ng be(cid:228)nh nha(cid:226)n boß æie(cid:224)u tr(cid:242) ne(cid:226)n baØt æa(cid:224)u lie(cid:224)u cao h(cid:244)n ba(cid:228)c t(cid:246)(cid:244)ng (cid:246)øng vał th(cid:246)(cid:244)łng x(cid:246)ß du(cid:239)ng keøo dałi

trong nhie(cid:224)u thaøng. (cid:209)e(cid:229) giaßm taøc du(cid:239)ng phu(cid:239) toałn tha(cid:226)n ne(cid:226)n dułng v(cid:244)øi buo(cid:224)ng æe(cid:228)m (cid:244)ß mo(cid:239)i tuo(cid:229)i vał xuøc mie(cid:228)ng sau phun.

M(cid:246)øc æo(cid:228) ch(cid:246)øng c(cid:244)ø I Cochrane 1999 I Cochrane 1999

VaÆn æe(cid:224) Dułng MDI coø buo(cid:224)ng æe(cid:228)m coø taøc du(cid:239)ng ngang baŁng v(cid:244)øi phun kh(cid:237) dung Ch(cid:246)a coø baŁng ch(cid:246)øng cho thaÆy hie(cid:228)u quaß cußa beta 2 giao caßm (cid:244)ß be(cid:228)nh nha(cid:226)n suyeªn æang th(cid:244)ß maøy Dułng corticoides uoÆng s(cid:244)øm trong vołng 1 gi(cid:244)ł æa(cid:224)u coø hie(cid:228)u quaß lałm giaßm t(cid:230) le(cid:228) nha(cid:228)p vie(cid:228)n Kh(cid:237) dung Ipratropium coø taøc du(cid:239)ng ng(cid:246)ła nha(cid:228)p vie(cid:228)n (cid:244)ß be(cid:228)nh nhi b(cid:242) suyeªn nha(cid:228)p caÆp c(cid:246)øu, æaºc bie(cid:228)t trong tr(cid:246)(cid:244)łng h(cid:244)(cid:239)p suyeªn naºng I Cochrane 1999 II CAT of Washington University 1999