Hiện nay kiến thức kỹ năng nuôi, dạy con của các bà mẹ và những người
trực tiếp chăm sóc còn rất hạn chế, đặc biệt là ở nông thôn, vùng sâu, vùng xa
và vùng đặc biệt khó khăn. Việc chăm sóc hầu như mới chỉ tập trung vào vấn
đề nuôi dưỡng mà chưa chú ý đến vấn đề dạy dỗ để trẻ phát triển toàn diện,
khỏe mạnh cả về thể chất lẫn tinh thần và sống hòa nhập với cộng đồng xã hội.
Vì vậy việc hỗ trợ các bà mẹ có thêm kiến thức và kỹ năng để nuôi, dạy con tốt
là hết sức quan trọng.
Trong những năm qua Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam (Hội LHPN Việt
Nam) đã phối hợp với Tổ chức Hợp tác phát triển và Hỗ trợ kỹ thuật vùng
Fla-măng, Vương quốc Bỉ (VVOB Việt Nam) triển khai phong trào “Trường
học thân thiện, học sinh tích cực” (do Bộ Giáo dục và Đào tạo phát động) và xây
dựng mô hình câu lạc bộ Giáo dục và đời sống tại 5 tỉnh (Thái Nguyên,
Quảng Ninh, Nghệ An, Quảng Nam và Quảng Ngãi). Các hoạt động này
nhằm đáp ứng nhu cầu của các bậc cha mẹ mong muốn được cung cấp kiến
thức, kỹ năng và phương pháp giáo dục toàn diện nhằm giúp trẻ vị thành niên
học tập tích cực và ứng phó với các thách thức trong cuộc sống thường ngày,
góp phần nâng cao chất lượng giáo dục và cuộc sống của các em.
Với mục đích mở rộng mô hình câu lạc bộ Giáo dục và đời sống lồng
ghép với các câu lạc bộ Cha mẹ nuôi dạy con tốt của 14 tỉnh điểm thực hiện
đề án Giáo dục 5 triệu bà mẹ nuôi, dạy con tốt (Đề án 704), Hội LHPN
12 chủ đề giáo dục trẻ vị thành niên | 3
Lời nói đầu
Việt Nam phối hợp với tổ chức VVOB Việt Nam xây dựng Tài liệu hướng
dẫn sinh hoạt câu lạc bộ “Cha mẹ nuôi, dạy con tốt” - 12 chủ đề giáo
dục trẻ vị thành niên nhằm cung cấp cho cán bộ phụ nữ, chủ nhiệm các câu
lạc bộ và tuyên truyền viên cấp cơ sở nội dung, phương pháp để thực hiện hiệu
quả các buổi truyền thông về giáo dục trẻ vị thành niên tại tổ, nhóm, câu lạc
bộ phụ nữ ở cộng đồng.
Hội LHPN Việt Nam và Tổ chức VVOB Việt Nam xin chân thành cám ơn
bác sĩ Trịnh Thị Huệ, chuyên gia tư vấn truyền thông thay đổi hành vi Bộ Y
tế và thạc sĩ Bùi Ngọc Diệp, chuyên viên Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam,
Hội LHPN các tỉnh triển khai thực hiện Đề án 704 và chương trình giáo dục
VVOB Việt Nam, Ban biên tập đã góp phần biên soạn và hoàn thành tài liệu
này. Chúng tôi rất mong nhận được ý kiến đóng góp của những người sử
dụng tài liệu. Ý kiến xin gửi về theo địa chỉ: Ban Gia đình Xã hội - Hội LHPN
Việt Nam, 39 Hàng Chuối, Hà Nội.
Ban Gia Đình Xã hội
hội liên hiệp phụ nữ ViệT nam
4| 12 chủ đề giáo dục trẻ vị thành niên
12 chủ đề giáo dục trẻ vị thành niên | 5
Lời nói đầu 3
Các từ viết tắt 6
Phần 1. Hướng dẫn sử dụng tài liệu 7
Phần 2. Giới thiệu 12 chủ đề giáo dục trẻ vị thành niên 13
Chủ đề 1. Phương pháp giáo dục con tại gia đình 13
Chủ đề 2. Giá trị của việc học và trách nhiệm của gia đình
trong việc tạo điều kiện cho con học tập 26
Chủ đề 3. Cha mẹ giúp con đặt mục tiêu và lập kế hoạch học tập,
rèn luyện 35
Chủ đề 4. Giáo dục con kỹ năng hợp tác và làm việc nhóm 43
Chủ đề 5. Kỹ năng xây dựng mối liên hệ giữa gia đình, nhà trường
và cộng đồng 52
Chủ đề 6. Giúp con hòa nhập cộng đồng, tham gia hoạt động xã hội 64
Chủ đề 7. Giáo dục giới tính cho con ở gia đình 72
Chủ đề 8. Giáo dục tâm sinh lý ở tuổi vị thành niên, tình bạn,
tình yêu cho con 81
Chủ đề 9. Kỹ năng ứng phó với thách thức chăm sóc sức khỏe
sinh sản tuổi vị thành niên 95
Chủ đề 10. Giáo dục con kỹ năng phòng tránh tai nạn giao thông
và đuối nước 108
Chủ đề 11. Bình đẳng giới và phòng chống bạo lực gia đình, học đường 122
Chủ đề 12. Cha mẹ giúp con định hướng nghề nghiệp tương lai 135
Phần 3. Phụ lục 145
Phần 4. Tài liệu tham khảo 186
mục Lục
6| 12 chủ đề giáo dục trẻ vị thành niên
các từ viết tắt
hội lhpn hội liên hiệp phụ nữ Việt nam
Đoàn Tn Đoàn Thanh niên
ClB Câu lạc bộ
hDV hướng dẫn viên
VTn Vị thành niên
BĐG Bình đẳng giới
BlGĐ Bạo lực gia đình
TnGT Tai nạn giao thông
SKSS Sức khỏe sinh sản
TTV Tuyên truyền viên