
TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ, ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG - SỐ 4(39).2010
36
XÁC ĐỊNH SAI SỐ GIA CÔNG THEO PHƯƠNG PHÁP
TOOCXƠ CHUYỂN VỊ BÉ
IDENTIFICATION OF MACHINING DEFECTS BY THE CONCEPT OF A SMALL
DISPLACEMENT TORSOR
Bùi Minh Hiển, Lê Cung
Trường Đại học Bách khoa, ĐHĐN
Sergent Alain
Đại học Savoie, Annecy, Pháp
TÓM TẮT
Xác định sai số gia công nhằm đánh giá chất lượng cũng như tìm ra các nguyên nhân
gây ra sai số nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm. Đến nay đã có nhiều tác giả quan tâm đến
vấn đề này và sử dụng các phương pháp khác nhau. Bài báo giới thiệu một phương pháp xác
định sai số gia công dựa trên nguyên lý toocxơ chuyển vị bé. Phần đầu bài báo giới thiệu tổng
quan các nghiên cứu về xác định sai số gia công. Phần thứ hai trình bày nguyên tắc cơ bản của
toocxơ chuyển vị bé (Small Displacement Torsor) [1]. Một ứng dụng thực tiễn về tính toán sai
số gia công dựa trên nguyên tắc nói trên sẽ được trình bày ở phần cuối bài báo.
ABSTRACT
Defect determination in manufacture, which is used to assess product quality as well as
to find out error causes needed for product quality improvement. More and more research works
have been dealt with this issue in terms of different methods. In this article, we present a
method that can be used to determine machining defects based on the Small Displacement
Torsor (SDT) concept [1]. Firstly, the introduction and literature review is presented. Secondly,
the Torsor Small Displacement concept is described. The next section of the paper presents the
calculation method of machining defects in an experimental application based on the above-
mentioned concept. Finally, obtained results will be discussed and concluded.
1. Đặt vấn đề
Sai số gia công là một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến chất lượng
sản phẩm trong sản xuất. Vì vậy, việc xác định sai số gia công nhằm đánh giá chất lượng
cũng như phục vụ cho việc tìm ra nguyên nhân gây ra sai số đã và đang được nhiều tác
giả quan tâm. Các phương pháp khác nhau được sử dụng để xác định sai số trong gia
công, trong đó có thể kể ra: công cụ ma trận [2], mô hình tenxơ [3] hay toocxơ chuyển vị
bé [1]. Dựa trên nguyên lý toocxơ chuyển vị bé, một số bài báo giới thiệu mô hình ba
chiều dùng cho mô phỏng sai số trong gia công [4]. Cũng có một số nghiên cứu sử dụng
nguyên lý này để xác định sai số gia công [5, 6].
Một số hạn chế của các nghiên cứu trên là: hoặc kết quả phân tích chỉ dựa trên một
vài điểm đo, do đó không đánh giá hết sai lệch của chi tiết gia công, hoặc kết quả phân tích
thường phụ thuộc nhiều vào kết quả xuất ra từ các phần mềm sử dụng trên máy đo.