Thị trường M&A có gì khác biệt
trong thời k suy thoái hiện nay?
M&A có thể trở nên sôi động hơn trong thời kỳ suy thoái hiện nay
so với những thời kỳ suy thoái trước đây, nhưng đó s là một hình
thái M&A hoàn toàn khác.
Với tình trạng hỗn loạn trong nền kinh tế tài chính như hiện nay,
giới kinh doanh chẳng ngạc nhiên gì khi thấy các hoạt động M&A
đột ngột giảm mạnh trong quý bốn m 2008. T năm 1980, các
cuộc suy thoái kinh tế ở Mỹ từng dẫn tới những đt sụt giảm
nhanh chóng về giá trị của hoạt động M&A toàn cầu thường
khoảng 50% trong suốt năm đầu tiên. Sự sụt giảm đó bắt nguồn
từ những yếu tố mà chúng ta đang thấy trong chính cuộc suy
thoái hiện nay bao gồm việc hạ thấp giá trị hợp đồng trên các th
trường đầu tư vốn tư nhân; các khó khăn về tài chính, đặc biệt
đối với những thương vụ lớn; và cmột nỗi sợ hãi chung v
tương lai của nền kinh tế, điều buộc các nhà đầu tư hầu như
dừng lại những kế hoạch của mình.
Hơn nữa, tháng 12 năm 2008, các thị trường cổ phiếu đều đồng
loạt tt giảm từ 40 đến 50 phần trăm so với các mức kể từ tháng
1 đầu năm. Những mong chờ về lợi nhuận công ty ngày càng tr
nên thấp hơn, còn sự tiếp cận đến các quỹ đang trở thành thách
thức, chí ít là vậy. Môi trường kinh doanh hiện tại đang rất ác
nghiệt và không một ai biết thị trường M&A sẽ phát triển ra sao
trong thời gian sắp tới. Chính quý cuối năm 2008 đã cho thấy sự
sụt giảm mạnh trong hoạt động này và đó vẫn là tình trạng không
chắc chắn có thể được cân nhắc về khả năng của các thị trường
vốn đầu tư dài hạn cụ thể là các thtrường nợ – nhm cung cấp
đủ khả năng tài chính để hỗ trợ hợp đồng.
Tuy nhiên, về lâu dài, chúng ta đều tin rằng những xu hướng mới
nổi lên trong giai đoạn quá khứ sẽ vẫn giữ được tầm quan trọng
của mình. Và như vậy, tất yếu rằng khuôn mẫu của hoạt động
M&A trong thời kỳ suy thoái hiện nay sẽ tương đối khác so với
những gì thuộc các thời kỳ trưc đây.
Trong quý bốn năm 2007, các thị trường chứng khoán đã bt đầu
xung dốc và nền kinh tế thế giới bắt đầu chậm chạp sụt giảm
trong suốt năm 2008. Song, thị trường M&A nên được nhìn nhận
theo bối cảnh: giá trị của hoạt động M&A được công bố cho cả
năm đã đạt được 3,4 nghìn tỉ đô-la trên toàn cầu, đạt mức cao
nhất thứ ba trong mọi thời điểm. Nếu như giá trị của hoạt động
này trong năm 2007 được xem như một sự trệch hướng thì năm
2008 dường như để đánh dấu sự quay lại của nó hơn là sự sụp
đổ hoàn toàn: giá trị sụt giảm 25% so với năm 2007, quay về
bằng với mức của năm 2006, năm có giá trị cao nhất thứ hai
trong mọi thời kỳ.
Hơn nữa, giá trị đó đã tăng lên đáng kể theo từng quý cho tới khi
xy ra khủng hoảng vào quý bốn – bất chấp các thị trường chứng
khoán giảm 40 đến 50 phần trăm, những mong đợi về lợi nhuận
công ty bị sụt giảm và khả năng tiếp cận các quỹ bị hạn chế.
Trong quý bốn, số lượng đáng kể của những hợp đồng quy mô
lớn, chẳng hạn như cuộc đấu thầu của BHP Billiton dành Rio
Tinto, đã bị hủy bỏ. Tuy nhiên, dù số lượng của các hợp đồng bị
hủy bỏ trong quý này tương đối cao thì so với cả m vẫn chưa
đáng kể – chkhoảng 15% hợp đồng theo giá trị và 4% hợp đồng
về số lượng của năm, trái với mức trung bình tương ứng là 13%
và 5% kể từ năm 1995. Quả thực, dù chu trình đã đạt đỉnh trong
các năm 2006 và 2007, chỉ hơn 60% các hợp đồng đã công b
trong hai năm này được hoàn thành thì vn chẳng là gì so với
con số 87% trong mười năm trước.
Trong năm 2008, hoạt động M&A đã có sự gia tăng từ việc
cấu lại các vụ giao dịch do tình trng khủng hoảng tạo ra: các
hợp đồng có tài trợ của chính phủ chiếm 25% tổng số trong kim
ngạch các tổ chức tài chính, được giải ngân tới 23% tổng số hợp
đồng trong năm 2008. Tuy nhiên, ảnh hưởng của những hợp
đồng đó có lẽ bị hạn chế nhiều hơn so với suy nghĩ của hầu hết
giới quan sát. Mười vụ giao dịch lớn hàng đầu dành cho các t
chức tài chính một lần nữa lại chiếm tới 4,5% tổng số hợp đồng
trong năm 2008 so với giới hạn 5% trong năm 2007.1 Thậm chí,
những giao dịch này có bị hạn chế thì số lượng ưu đãi vẫn gây
sửng sốt cho giới quan sát trong năm 2008 và M&A đã lần nữa
chứng tỏ ngày càng trở nên sôi động hơn trong cả năm này.
vậy, dĩ nhiên câu hỏi chính là hoạt động của năm 2008 cảnh báo
điều gì cho năm 2009.
Một kiểu chu trình khác biệt?
Trong cả chu trình diễn ra một M&A như trước đây, khi số lưng
đạt đỉnh vào năm 1999 và sau đó sụt xuống gần mt nữa trong
suốt m kế tiếp trước khi chạm đáy thì năm 2002, chu trình đã
kết thúc mt cách đột ngột và dt khoát. Người ta không thể dự
đoán được thị trường M&A sẽ đi đến đâu trong thời gian ngắn
cũng như không một ai tiên đoán được sự phục hồi nhanh nhất.
Tuy nhiên, khi suy ngm về các xu hướng trong chu trình trước
đây và sự thực hiện của thị trường trong năm 2008, ta sẽ thấy bối
cảnh vừa xuất hiện tương đối khác với khuôn mẫu bùng nổ và tắt