ạ
Tr
ng Đ i H c Khoa H c Th
ái Nguyên
ọ ườ
ọ ọ
ườ Khoa Khoa h c môi tr
ấ ng và trái đ t
ườ
ộ ọ Môn: Đ c h c môi tr
ng
Ộ
Ể
Ấ Đ C CH T CIGUATERA TRONG Ậ SINH V T BI N (CFP-Ciguatera fish poisoning) Giáo viên hướng dẫn: Trần Ngọc Hà
Thái Nguyên 10/2015
ự
ệ
Sinh viên th c hi n:
ỗ ứ
ễ ễ
ị ỹ ạ 1. Phùng Th M H nh ị 2. Đ Th Thúy Linh ị 3. H a Th Duy Linh ị ươ 4. Hoàng Th H ng Liên ề ị 5. Nguy n Th Huy n My ọ ị 6. Nguy n Th Ng c
Nội dung
1. M đ u.
2.
ở ầ
ổ ề T ng quan v Ciguatera.
ặ 3. Đ c tính.
5.
ộ 4. Đ c tính.
ứ ệ ả ưở Tri u ch ng và nh h ng.
7.
ả ậ 6. H u qu .
8.
Ứ ụ ủ ng d ng c a Ciguatera.
9.
ề ộ ị ễ Cách đi u tr nhi m đ c Ciguatera.
ệ ả Tài li u tham kh o.
1. Mở đầu
Hải sản là loại thực phẩm mang lại nguồn dinh dưỡng cao cho cơ thể nên rất được ưa chuộng. Liệu bữa ăn cá tươi vừa bắt của bạn có là quả bom độc hẹn giờ?
• Bạn biết câu: “Bạn sẽ không chết. Bạn chỉ ước được chết”. Nếu từng có một căn bệnh mà câu nói trên hoàn toàn đúng, thì đó chính là ciguatera.
2. Tổng quan về Ciguatera
Ciguetera là chất độc có khắp trên thế giới phần lớn xuất hiện trong hải sản sống vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới, thông thường loài cá sống ở rạng san hô, nhất là loại săn mồi sống (piscivores) và một số ăn mồi rong rêu (herbivores) cũng có chất độc này, chúng thường sống, săn mồi ở sâu không quá 100 m.
1.1. Khái niệm.
Chất độc ciguetera là danh từ chung diễn tả ít nhất 24
loại phân tử độc khác nhau.
Loài tảo benthic dinoflagellates sản sinh ra ciguatera
• Nguồn gây độc chất này xuất phát từ các vùng đặc biệt
1.2. Nguồn gốc.
• Sinh ra bởi loài trùng roi đáy Gambierdicus toxicus ký
phát triển loài tảo đỏ benthic dinoflagellates, tảo Gambierdiscus toxicus, tảo đỏ dinoflagellates.
• Những độc chất khác xuất hiện, cũng gây ra xáo trộn và
sinh trên cá.
góp phần làm nhiễm độc môi sinh trong từng vùng.
- Một trong những chất độc
- Là chất độc thần kinh, rất độc,
thuộc nhóm Cigutera: Chất độc tetrodotoxin (TTX) có công thức phân tử là C11H17O8 N3
gây tử vong cao, chất này cũng được phân lập từ một số loại vi khuẩn: epiphytic bacterium, phảy khuẩn (vibrio species), pseudomonas species, ở da và nội tạng con sa giông, kỳ nhông, bạch tuộc vòng xanh, cá nóc.
Các người đẹp quái vật
Cá nóc hộp chấm vàng chứa tetrodotoxin
Cá nhím có tetrodotoxin trong da và trong ruột
Mực đốm xanh – cô nàng chứa tetrodotoxin trong cơ thể
1.3. Cấu trúc.
Gồm 2 độc tố chính là: Ciguatoxin và Maitotoxin.
- Cơ chế tác động: Ciguatoxin tan trong dầu, cho nên khi hấp thụ vào máu đến các tế bào nó sẽ tấn công tế bào, khử cực và mở của màng tế bào thần kinh cho Na+ vào bên trong tế bào tạo ra sự kích động thần kinh làm hư hại sự tái tạo tổ chức tế bào thần kinh. Nạn nhân tử vong do tê liệt hô hấp.
- Trọng lượng phân tử: 1000
a. Ciguatoxin
- Tan trong nước, đặc biệt nó làm tăng sự xâm nhập của ion Ca2+ vào bên trong tế bào cũng gây ra triệu chứng thần kinh.
- Trọng lượng phân tử: 3400
b. Maitotoxin.
3. Đặc tính.
- Ciguatera là một chất độc thần kinh, rất bền nhiệt, không bị phân hủy trong quá trình nấu nướng, tích tụ trong gan, đầu, ruột và trong buồng trứng của cá.
- Ciguatera lan truyền theo chuỗi thực phẩm, bắt đầu
- Với một nguyên nhân nào đó mà cá không bị ảnh hưởng bởi Ciguatera, mà lại tích lũy độc chất theo năm tháng, qua thời gian chúng tích lũy một lượng độc đủ để gây hại cho con người.
bằng tiêu thụ phải chất độc do tảo dinoflagellates bởi các loài cá ăn rong rêu, loài cá ăn san hô, và loài cá ăn phiêu sinh vật.
ế ộ ị ễ T bào khi b nhi m đ c ciguatera
ộ 4. Đ c tính.
- Là đ c t
ộ ố ổ ế ấ ộ gây đ c ph bi n nh t.
- Đ c t ễ
ộ ố ạ ầ ớ ể m nh g p 1000 l n so v i Asen. Có 400 loài cá có th
ấ ề ượ ộ nhi m đ c. Li u l ạ ng gây h i là 1ppb
ệ ả ưở ứ 5. Tri u ch ng và nh h ng.
ủ ấ ả
- Ciguatera ng đ c tính năng đáng chú ý nh t là "c m giác c a c.
ệ ả ượ ộ ộ băng khô" và nhi t đ o ng
- Đau trong răng và th nh tho ng có c m giác răng mu n r ng ể
ố ụ ỉ
ả ạ ả ở ớ ớ ả tay và chân, nh y c m cao v i đau đ n, đau khi ti u. ra, đau
- C m giác b t th ờ
ấ ấ ổ ệ ỏ t, m t m i,
ả ắ ườ ặ ng khác nhau, b t n, y u ậ ế ớ ả ậ m t m , chóng m t, tim đ p ch m, gây ra o giác.
6. Hậu quả.
- Căn bệnh làm cho nạn nhân của nó ao ước mình được chết. Và không phải bất cứ nạn nhân nào ăn cá có độc tố ciguatera cũng phải chịu đựng giống nhau.
- Trong thực tế, một số có thể hoàn toàn không có triệu
- Tuy nhiên nhiều nạn nhân bị bao vây bởi hàng loạt triệu chứng đau đớn có thể kéo dài hoặc lập lại nhiều ngày, nhiều tuần hay cả nhiều năm.
- Trong khi ngộ độc ciguatera thường bắt đầu cũng giống như bệnh ngộ độc thực phẩm tiêu biểu, ảnh hưởng của chất độc thần kinh này lên hệ thống thần kinh hầu như rất mạnh mẽ và lặp đi lặp lại, đau đớn và đáng sợ.
chứng bệnh, một số có thể bị bệnh nhẹ, với triệu chứng hầu như giới hạn ở rối loạn dạ dày trong một hai ngày.
- Một công ty Canada đã tận dụng chất độc trong loài cá blowfish - loại hợp chất độc hơn cả xyanua - để giúp bệnh nhân ung thư vượt qua được những cơn đau hoặc giúp con nghiện heroin cắt cơn.
-
7. Ứng dụng.
- Tectin có thể ngăn chặn tế bào thần kinh chuyển tín hiệu đau đến não. Tectin khác các loại thuốc giảm đau khác ở chỗ nó không gây ra tác dụng phụ như morphine, không xung đột với các loại thuốc khác và cũng không gây nghiện.
Nhưng loại thuốc làm từ chất độc tetrodotoxin đã vượt qua 2 cuộc thử nghiệm và các bác sĩ cho biết nó có thể giảm đau của bệnh nhân ung thư ở giai đoạn cuối. Khi tiêm Tectin, tên sáng chế của tetrodotoxin, cơn đau của người bệnh giảm đi trong hơn nửa tuần.
- Không có một loại thuốc giải
8. Cách điều trị nhiễm độc ciguatera.
- Tuy nhiên theo tài liệu điều trị có hiệu quả nhiều nhất trong vòng 24 h đến 72 h là Mannitol.
- Dân quần đảo Polynesia chữa
độc nào rõ ràng cho tình trạng nhiễm độc ciguatera, chỉ cố gắng giảm chất độc vào trong cơ thể bằng cách nôn mữa càng nhiều càng tốt và uống thật nhiều nước.
bệnh nhiễm độc ciguatera bằng cách uống nước xay của trái dâu tằm, nó cũng được dùng trị
tiểu đường, cao máu hoặc các
chứng viêm khác.
- Đây là một loại chất độc có thể gây hại cho con người
Kết luận
ngay ở hàm lượng rất thấp. Vì vậy cần đặc biệt chú ý khi sử dụng thủy hải sản, nhất là hải sản rạng san hô.
ệ
ả
9. Taì li u tham kh o.
- Hoahocngaynay.com
- 123.doc
ồ
- Ngu n internet
- Bienvanguoi.wordpress.com
