MC LC
LI M ĐẦU ................................................................................................................ 1
Chương 1: TỔNG QUAN V HIỆP ĐỊNH ĐỐI TÁC KINH T VIT NAM
NHT BN (VJEPA) .................................................................................................... 2
1.1 Tng quan v hip định đi tác kinh tế Vit Nam Nht Bn (VJEPA) ........... 2
1.2 Nội dung Hiệp định ................................................................................................. 2
CHƯƠNG 2: CHÍNH SÁCH VÀ L TRÌNH CAM KT CA NHT BN KHI
THAM GIA HIP ĐNH VJEPA ................................................................................ 4
2.1 Chính sách thương mại ca Nht Bn ................................................................... 4
2.1.1 H thng thuế quan ca Nht Bn .......................................................................... 4
2.1.2 H thng các bin pháp phi thuế ca Nht Bn ..................................................... 4
2.1.3 H thng tiêu chun cht lưng, v sinh an toàn thc phm ................................. 4
2.2 L trình cam kết ca Nht Bn khi tham gia hip đnh VJEPA ........................ 4
2.2.1 Cam kết chung v m ca th trưng nông sn, thu sn ...................................... 4
2.2.2 Nhóm nông sn xut khu Vit Nam có nhiu li ích ........................................... 5
2.2.3 Các mt hàng nông sn có thuế sut 0% ngay khi Hiệp định có hiu lc .............. 5
2.2.4 Các mt hàng nông sn có tiềm năng sut khu cao và có l trình xoá b thuế
nhp khu trong vòng 3-5 năm ........................................................................................ 5
2.2.5 Các mt hàng nông sn có tiềm năng xut khu cao và l trình xoá b thuế nhp
khu trong vòng 7 - 10 năm ............................................................................................. 5
2.2.6 Các mt hàng nông sn nhiu tim năng và có lộ trình gim thuế trong vòng 15
năm .................................................................................................................................. 5
2.2.7 Các dòng thuếng sn có l trình gim thuế mt phn ....................................... 6
2.2.8 Hn ngch thuế quan đối vi mt ong .................................................................... 6
2.2.9 Xut khu go sang Nht bn ................................................................................. 6
2.2.10 Cam kết đi vi thu sn ...................................................................................... 6
2.2.11 Các mt hàng thu sn có thuế sut 0% ngay khi Hiệp định có hiu lc ............ 6
2.2.12 Nhóm mt hàng thu sn có l trình xoá b thuế nhp khu trong vòng 03 năm 7
2.2.13 Nhóm mt hàng thu sn có l trình xoá b thuế nhp khu trong t 05 - 10
năm .................................................................................................................................. 7
2.2.14 Qun lý hn ngch nhp khu vi mt hàng thu sn .......................................... 7
2.2.15 Mc đ cam kết v thuế quan trong lĩnh vực công nghip .................................. 7
2.2.16 M ca th trưng dt và may mc ....................................................................... 8
2.2.17 Tiềm năng xut khu các mt hàng da và giày dép .............................................. 8
2.2.18 Các mt hàng không thuc din ct gim thuế ..................................................... 8
2.2.19 Các mt hàng áp dng hn ngch thuế quan (TRQ) ............................................. 8
CHƯƠNG 3: CHÍNH SÁCH VÀ L TRÌNH CAM KT CA VIT NAM KHI
THAM GIA HIP ĐNH VJEPA .............................................................................. 10
3.1 L trình cam kết gim thuế ca Vit Nam .......................................................... 10
3.2 Các quy định cơ bn v quy tc xut x (ROO) ................................................. 12
3.3 Th tc cp Giy chng nhn xut x theo Hiệp định VJEPA ........................ 13
CHƯƠNG 4: T CHC VÀ TRIN KHAI THC HIN HIỆP ĐNH. ............. 15
4.1 Các d án hp tác c th trong khuôn kh Hiệp định ....................................... 15
4.2 T chc và trin khai thc hin Hip đnh ......................................................... 15
4.2.1 Gii quyết tranh chp phát sinh ............................................................................ 15
4.2.2 Quy định v ngoi l và min tr trong Hiệp định ............................................... 16
CHƯƠNG 5: TÁC ĐNG TÍCH CC VÀ TIÊU CC ĐI VI VIT NAM
KHI THAM GIA VÀO HIỆP ĐỊNH VJEPA ........................................................... 17
5.1 Tác động tích cc ca VJEPA .............................................................................. 17
5.2 Tác động tiêu cc ca VJEPA .............................................................................. 18
5.2.1 Áp lc cnh tranh ................................................................................................. 18
5.2.2 Rào cn k thut ................................................................................................... 18
5.3 Mô
t sô gii pháp tn dng nhng ưu đãi trong Hip định VJEPA để đy
mnh xut khu hàng hóa Vit Nam sang Nht Bản đến năm 2020 ...................... 19
5.3.1 V phía Chính ph ................................................................................................ 19
5.3.2 V phía doanh nghip ........................................................................................... 20
KT LUN .................................................................................................................. 22
DANH MC TÀI LIU THAM KHO ................................................................... 23
1
LI M ĐẦU
Hiệp định đối tác kinh tế Vit Nam Nht Bn (VJEPA) được kết vào ngày
25/12/2008, chính thc có hiu lc t ngày 1/10/2009. Đây là Hiệp định có ý nghĩa đặc
biệt, đánh dấu 35 năm thiết lp quan h ngoiaj giao giữa hai nước Vit Nam Nht Bn,
góp phn cng c và đưa mối quan h hp tác giữa hai nước lên mt tm cao mi. Hip
định VJEPA đề cập đến nhiều lĩnh vực, trong đó bao gm các lĩnh vc như thương mại
hàng a, thương mi dch vụ, đầu tư, ci thiện môi trường kinh doanh, di chuyn th
nhân. Tuy nhiên, nm trong khuôn kh cho phép, bài tiu lun ch đưa ra một cái nhìn
tng quan v Hiệp đnh VJEPA cùng vi mt s ni dung quan trng v l trình ct
gim thuế quan ca Vit Nam, Nht Bn. n cạnh đó, bài viết đề cập đến cách thc
thc hin khai báo đối vi xut x hàng hóa để doanh nghip Vit Nam th đưc
hưởng ưu tiên t Hiệp định; t đó, đưa ra những thun lợi, khó khăn giải pháp cho
doanh nghip Vit Nam nhm tn dng tt nhng li thế mà Hiệp đnh này đem lại.
Bài tiu lun có kết cấu 5 chương, bao gồm:
Chương 1: Tổng quan v Hiệp định đối tác kinh tế Vit Nam Nht Bn (VJEPA);
Chương 2: Chính sách và lộ trình cam kết ca Nht Bn khi tham gia vào VJEPA;
Chương 3: Chính sách và lộ trình cam kết ca Vit Nam khi tham gia vào VJEPA;
Chương 4: Tổ chc và trin khai thc hin hip định;
Chương 5: Tác động tích cc tiêu cc đối Vit Nam khi tham gia vào hiệp định
VJEPA.
2
Chương 1: TNG QUAN V HIỆP ĐỊNH ĐỐI TÁC KINH T VIT NAM
NHT BN (VJEPA)
1.1 Tng quan v hip định đi tác kinh tế Vit Nam Nht Bn (VJEPA)
Hiệp định đối tác kinh tế Vit Nam Nht Bn (gi VJEPA) đưc kết ngày
25/12/2008, chính thc hiu lực vào ngày 1/10/2009. Đây FTA song phương đu
tiên ca Việt Nam, trong đó c Vit Nam và Nht Bn dành nhiều ưu đãi cho nhau hơn
so vi FTA ASEAN Nht Bn.
Hiệp định VJEPA là một thỏa thuận song phương mang tính toàn diện bao gồm các
nội dung cam kết về tự do hóa thương mại hàng hóa, thương mại dịch vụ, đầu tư và các
hợp tác kinh tế khác giữa hai nước, được xây dựng phù hợp với các chuẩn mực
nguyên tắc của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO). Lộ trình giảm thuế của Việt Nam
trong Hiêp định VJEPA đã bắt đầu ngay khi hiệp định có hiệu lực (2009) và kéo dài 18
năm (kết thúc 2026). Các mặt hàng được cắt giả xuống 0% tập trung vào các năm 2019
m 2025. Về diện mặt hàng, các mặt hàng được xóa bỏ thuế quan chủ yếu là các
mặt hàng công nghiệp.
1.2 Nội dung Hiệp định
Hiệp định VJEPA cu trúc hai lp, gm Hiệp định gia Nht Bn Cng hòa
Xã hi Ch nghĩa Việt Nam v Đối tác kinh tế (Hiệp định chính) Hiệp định thc thi
gia Chính ph Nht Bn Chính ph nước Cng hòa hi Ch nghĩa Việt Nam
theo VJEPA (Hiệp định thc thi), cho phép hai nước có th linh hoạt điều chỉnh phương
pháp t chc thc hin phù hp vi thc tin không ảnh hưởng đến ni dung các
cam kết trong Hiệp đnh chính.
Hiệp định chính gồm 14 Chương, 129 Điu 07 Ph lc, quy định bản đầy đủ
cam kết giữa hai c Vi Nam Nht Bản trong c lĩnh vực như thương mi ng
hóa, thương mi dch v, di chuyển lao động, đầu tư, sở hu trí tu, ci thin môi trùng
đầu tư, thuận lợi hóa thương mại, tiêu chuẩn thuật, bin pháp v sinh, an toàn thc
phm, gii quyết tranh chp các ni dung hp tác kinh tế khác. Hiệp định thc thi
gồm 37 điu, nhm thiết lập các cơ chế bin pháp pháp cn thiết để trin khai các
cam kết, ni dung ca Hiệp định chính, đặc bit chú trọng chế hp tác kinh tế gia
hai nước. Bên cạnh đó, Hiệp định thc thi gm 12 chương, quy định các chế, ni
dung hợp tác trong các lĩnh vực hi quan, s huwx trí tu, nông lâm thy sn, xúc tiến
3
thương mại và đầu tư, hỗ tr các doanh nghip va nh, qun lí và phát trin ngun
nhân lc, du lch, thông tin và truyền thông, môi trường, giao thông.
Ngoài hai văn kin k trên, B Công thương Việt Nam và B Kinh tế, Công nghip
và Thương mại Nht Bản cũng đã kí kết Biên bn ghi nh v vic Nht Bn h tr Vit
Nam phát trin ngành công nghip ph tr. Nhiều nh vc bin pháp hp tác gia
hai nước còn được th hin trong Tuyên b chung ca hai chính ph v Hiệp định
VJEPA, được kí kết cùng ngày 25/12/2008.
Toàn văn Hiệp định bao gm:
- Ni dung Hiệp định (bn tiếng Vit);
- Ph lc 1 Cam kết v thuế quan (bn tiếng Anh);
- Ph lc 2 - Quy tc c th hàng hóa (bn tiếng Anh);
- Ph lc 3 - C/O (bn tiếng Anh);
- Ph lc 4 - Dch v tài chính (bn tiếng Anh);
- Ph lc 5 - Cam kết v dch v (bn tiếng Anh);
- Ph lc 6 - Ngoi l MFN (bn tiếng Anh);
- Ph lc 7 - Di chuyn th nhân (bn tiếng Anh).