Phép biện chứng của Hêghen – Một trong những thành tựu vĩ đại của TH cổ điển Đức
GVHD: TS.Nguyễn Ngọc Thu 4 SVTH: Trần Đăng Ninh
rắm, bảo thủ. Triết học cổ điển Đức là tiếng nói của giai cấp tư sản Đức nhằm phê phán
trật tự xã hội đương thời. Tuy nhiên, tinh thần phê phán đó là tinh thần mang tính ôn hòa.
Người ta nói rằng: triết học cổ điển Đức là sự thể hiện cách mạng tư sản Pháp trên nước
Đức. Triết học cổ điển Đức nhằm phê phán trật tự xã hội đương thời, vẫn còn dưới sự
thống trị của vương triều Phổ. Tuy nhiên, nếu so sánh tinh thần phê phán của triết học cổ
điển Đức vào nửa đầu thế kỷ XIX với tinh thần phê phán của triết học Tây Âu thế kỷ
XVII thì tinh thần phê phán đó mang tính
ôn hòa hơn, nó không quyết liệt bằng tinh thần
phê phán của triết học Tây Âu thế kỷ XVII - XVIII vì nó được bao bọc bởi những vỏ sinh
tâm thần bí trong triết học của Hegel hay Canter, Phicter…
- Triết học cổ điển Đức đã xây dựng phép biện chứng như là học thuyết triết học về
mối liên hệ phổ biến và về sự phát triển xảy ra trên thế giới.
- Triết học cổ điển Đức đề cao vai trò tích cực của con người với tính cách là chủ thể
của mọi hoạt động cải tạo thế giới – khách thể và khảo sát khách thể gắn liền với hoạt
động thực tiển của chủ thể - con người. Tuy nhiên, họ đã gắn cho con người một vai trò
quá lớn ở chỗ họ thần thánh hóa trí tuệ của con người, coi con người có sức mạnh, là chúa
tể của giới tự nhiên.
- Triết học cổ điển Đức có những đóng góp to lớn với sự phát triển văn hóa và khoa
học của nhân loại, đóng góp lớn nhất là đóng góp về phép biện chứng gắn liền với tên tuổi
của Hegel, đóng góp thứ hai là đóng góp về thế giới quan duy vật (chủ nghĩa duy vật) gắn
liền với tên tuổi của L.L.Feurbach (1804 - 1872).
II. PHÉP BIỆN CHỨNG CỦA HEGEL – MỘT TRONG NHỮ NG THÀNH TỰU VĨ
ĐẠI C ỦA TRIẾT HỌ C CỔ ĐIỂN ĐỨ C:
G.Ph.Hegel (1770 - 1831) xuất thân trong gia đình công chức, đã từng tốt nghiệp đại
học tổng hợp. Bản thân ông từng là giáo sư dạy trung học, sau đó là giáo sư giảng dạy
trong trường đại học. Theo đánh giá các nhà kinh điển của chủ nghĩa M arx: H egel
không chỉ là một thiên tài sáng tạo mà còn là nhà triết học có tri thức bách khoa nên tất cả
mọi lĩnh vực, Hegel đều là người của mọi thời đại. Triết học của Hegel là tinh hoa của
triết học cổ điển Đức và là nguồn gốc lý luận trực tiếp của cổ điển M arx. H egel đã để lại
cho đời sau rất nhiều tác phẩm nổi tiếng. Hệ thống của Hegel rất khó đọc. Thời kỳ nước
Đức lên cơn sốt Hegel chứng tỏ trình độ tư duy của người Đức rất cao. Lúc bấy giờ nước
Đức hình thành hai phái: một Hegel già và Hegel trẻ, đều ảnh hưởng trực tiếp của Hegel.
Hegel từng tuyên bố: triết học của Hegel là cuối cùng trong lịch sử, về sau này sẽ không
