M C L C
I/ C S Lý Lu nơ
M C L C ................................................................................................................. 1
I.C s lý lu nơ .......................................................................................................... 2
1.1Khái ni m v qu n tr nhân l c: ..................................................................... 2
1.2Các h c thuy t qu n tr nhân l c ph ng tây ế ươ ................................................ 2
1.2.1H c thuy t X ế ............................................................................................. 3
T nh ng gi thi t v b n tính con ng i nói trên, h c thuy t X cũng cung ế ườ ế
c p ph ng pháp lý lu n truy n th ng là: “Qu n lý nghiêm kh c” d a vào ươ
s tr ng ph t; “Qu n lý ôn hòa” d a vào s khen th ng; “Qu n lý ngiêm ưở
kh c và công b ng” d a vào c s tr ng ph t và khen th ng. H c thuy t ưở ế
X cũng đ c khái quát theo ba đi m sau: ượ ....................................................... 4
1.2.2H c thuy t Y ế ............................................................................................. 5
u đi m.Ư ........................................................................................................... 6
1.2.3 H c thuy t Z ế ......................................................................................... 7
a, Tác gi
H c thuy t Z đ c ti n s W. Ouchi đ a ra vào nh ng năm 70 c a th k ế ượ ế ư ế
tr c, h c thuy t này đ c xây d ng d a trên th c ti n và lý lu n. H cướ ế ượ
thuy t Z còn có m t tên khác đó là “Qu n lý ki u Nh t” vì h c thuy t nàyế ế
là k t qu c a vi c nghiên c u ph ng th c qu n lý trong các doanhế ươ
nghi p Nh t B n t năm 1973. Sau này h c thuy t Z đ c ph bi n kh p ế ượ ế
th gi i vào th i kỳ bùng n kinh t c a các n c châu Á vào th p niênế ế ướ
1980. .................................................................................................................. 7
1 /H c thuy t X ế ...................................................................................................... 9
1.1 Gi i thi u doanh nghi p ................................................................................ 9
1.2 Áp d ng h c thuy t trong doanh nghi p ế ..................................................... 10
2/H c thuy t Y ế ........................................................................................................ 18
2.1 Gi i thi u v UNILEVER Vi t Nam. ......................................................... 18
2.2Áp d ng h c thuy t Y: ế .................................................................................. 18
3/H c thuy t Z ế ........................................................................................................ 22
3.1Gi i thi u v Công ty Honda Vi t Nam ....................................................... 22
3.2 ng d ng h c thuy t Z vào qu n tr nhân l c công ty. ế ........................... 23
I.C s lý lu nơ
1.1Khái ni m v qu n tr nhân l c:
Qu n tr nn l c t ng h p nh ng ho t đ ng qu n tr liên quan đ n vi c t o ế
ra,duy trì,phát tri n và s d ng có hi u qu y u t con ng i trong t ch c nh m đ t ế ườ
m c tiêu chung c a doanh nghi p.
1.2c h c thuy t qu n tr nhân l c ph ng tây ế ươ
Qu n tr nn l c là m t lĩnh v c c th c a Qu n tr , nó xu t hi n r t s m cùng
v i s xu t hi n c a loài ng i. Khi nói đ n qu n tr nhân l c chúng ta không th ườ ế
không nh c đ n các h c thuy t ph ng Đông đ c hình thành t r t s m là “Đ c tr ế ế ươ ượ
c a Kh ng T “Pháp tr ” c a Hàn Phi T , bên c nh đó cũng có nh ng h c thuy t ế
kinh đi n c a Ph ng Tây. Đó là h c thuy t X Y đ c Douglas Mc Gregor t ng h p ươ ế ượ
t các lý thuy t qu n tr nhân l c đ c áp d ng trong các xí nghi p ph ng Tây. H c ế ượ ươ
thuy t Z đ c W. Ouchi, m t ki u dân Nh t M nghiên c u ph ng th c qu n lýế ượ ươ
trong các doanh nghi p Nh t B n và đ a ra. ư
1.2.1H c thuy tế X
a, c gi
H c thuy t X đ c Douglas Mc Gregor đ a ra vào nh ng năm 1960, đó là k t qu c a ế ượ ư ế
vi c t ng h p các lý thuy t qu n tr nhân l c đ c áp d ng trong các xí nghi p ế ượ
ph ng Tây lúc b y gi . ươ
b, Cách nhìn nh n con ng i ườ
H c thuy t X đ a ra gi thi t có thiên h ng tiêu c c v con ng i nh sau: ế ư ế ướ ườ ư
-L i bi ng là b n tính c a con ng i bình th ng, h ch mu n làm vi c ít.ườ ế ườ ườ
-H thi u chí ti n th , không dám gánh vác trách nhi m, cam ch u đ ng i khác ế ế ườ
lãnh đ o.
-T khi sinh ra, con ng i đã t coi mình là trung m, không quan tâm đ n nhu ườ ế
c u c a t ch c.
-B n tính con ng i là ch ng l i s đ i m i. ườ
-H không đ c lanh l i, d b k khác l a đ o và nh ng k dã tâm đánh l a ượ
c, T t ng qu n tr nhân l cư ưở
T nh ng gi thi t v b n tính con ng i nói trên, h c thuy t X cũng cung c p ế ườ ế
ph ng pháp lý lu n truy n th ng là: “Qu n lý nghiêm kh c” d a vào s tr ng ph t;ươ
“Qu n lý ôn hòa” d a vào s khen th ng; “Qu n lý ngiêm kh c và công b ng” d a vào ưở
c s tr ng ph t và khen th ng. H c thuy t X cũng đ c khái quát theo ba đi m sau: ưở ế ượ
Nhà qu n tr ph i ch u trách nhi m t ch c các doanh nghi p ho t đ ng nh m
đ t đ c nh ng m c tiêu v kinh t trên c s các y u t nh : ti n, v t t , ượ ế ơ ế ư ư
thi t b , con ng i.ế ườ
Đ i v i nhân viên, c n ch huy h , ki m tra, đi u ch nh hành vi c a h đ đáp
ng nhu c u c a t ch c.
ng bi n pháp thuy t ph c, khen th ng, tr ng ph t đ tránh bi u hi n ho c ế ưở
ch ng đ i c a ng i lao đ ng đ i v i t ch c. ườ
T nh ng gi thi t v b n tính con ng i nói trên, h c thuy t X cũng cung c p ph ng ế ườ ế ươ
pháp lý lu n truy n th ng là: “Qu n lý nghiêm kh c” d a vào s tr ng ph t;
“Qu n lý ôn hòa” d a vào s khen th ng; “Qu n lý ngiêm kh c và công b ng” ưở
d a vào c s tr ng ph t và khen th ng. H c thuy t X cũng đ c khái quát ưở ế ượ
theo ba đi m sau:
-Nhà qu n tr ph i ch u trách nhi m t ch c các doanh nghi p ho t đ ng nh m
đ t đ c nh ng m c tiêu v kinh t trên c s các y u t nh : ti n, v t t , thi t b , ượ ế ơ ế ư ư ế
con ng i.ườ
-Đ i v i nhân viên, c n ch huy h , ki m tra, đi u ch nh hành vi c a h đ đáp
ng nhu c u c a t ch c.
-ng bi n pháp thuy t ph c, khen th ng, tr ng ph t đ tránh bi u hi n ho c ế ưở
ch ng đ i c a ng i lao đ ng đ i v i t ch c. ườ
ch th c qu n tr : “ K o ng t và roi da “
Nhà qu n tr ph i t ch c ho t đ ng c a doanh nghi p.
Đ i v i nhân viên ph i ch huy, đi u ch nh hành vi c a h .
S d ng bi n pháp : thuy t ph c, khen th ng, tr ng ph t đ tránh bi u hi n tiêu ế ưở
c c.
Roi da : ch huy, ki m soát r t ch t ch hành vi, ho t đ ng c a nn viên.
K o ng t : kích thích v m t v t ch t v i nhân viên.
u đi m, h n ch .Ư ế
H n ch ế
Khi nh n xét v h c thuy t X ta th y r ng đây là h c thuy t có cái nhìn mang thiên ế ế
h ng tiêu c c v con ng i và là m t lý thuy t máy móc. Theo h c thuy t này thìướ ườ ế ế
c nhà qu n tr lúc b y gi ch a hi u h t v c m c nhu c u c a con ng i nên ư ế ườ
ch hi u đ n gi n là ng i lao đ ng có nhu c u v ti n hay ch nhìn phi n di n và ơ ườ ế
ch a đ y đ v ng i lao đ ng nói riêng cũng nh b n ch t con ng i nói chung.ư ườ ư ườ
Chính đi u đó mà nh ng nhà qu n tr theo h c thuy t X này th ng không tin t ng ế ườ ưở
o b t k ai. H ch tin vào h th ng nh ng quy đ nh c a t ch c và s c m nh c a
k lu t. Khi có m t v n đ nào đó x y ra, h th ng c quy trách nhi m cho m t cá ườ
nhân c th đ k lu t ho c khen th ng. ưở
u đi mƯ
Tuy có nh ng h n ch nh trên nh ng chúng ta không th k t lu n r ng h c thuy t ế ư ư ế ế
X là h c thuy t sai hoàn toàn vì nh ng thi u sót c a h c thuy t X xu t phát t th c ế ế ế
t lúc b y gi - đó là s hi u bi t v qu n tr n đang trong quá trình hoànế ế
ch nh.H c thuy t X có tác d ng kích thích nhi t tình c a nhân viên r t t t vì ế
nh m vào s th a mãn nh ng nhu c u thi t y u c a con ng i nh nhu c u sinh lý ế ế ườ ư
nhu c u an toàn. T khi xu t hi n cho đ n nay h c thuy t X v n có ý nghĩa và ế ế
đ c ng d ng nhi u nh t là trong các nnh s n xu t và d ch v . H c thuy t Xượ ế
giúp các nhà qu n tr nhìn nh n l i b n thân đ ch nh s a hành vi cho phù h p và
cũng tr thành h c thuy t qu n tr nhân l c kinh đi n kng th b qua đ ế
gi ng d y trong các kh i kinh t . ế
1.2.2H c thuy t Y ế
a, c gi
H c thuy t Y cũng đ c Douglas Mc Gregor đ a ra vào nh ng năm 1960, có th coi h c ế ượ ư
thuy t Y s “s a sai” hay ti n b h n v thuy t qu n tr nhân l c. ế ế ơ ế
b, Cách nhìn nh n con ng i ườ
Xu t phát t vi c nhìn nh n đ c nh ng ch sai l m trong h c thuy t X, h c thuy t Y ượ ế ế
đã đ a ra nh ng gi thi t tích c c h n v b n ch t con ng i, đó là: ư ế ơ ườ
L i nc không ph i là b n tính b m sinh c a con ng i nói chung. Lao đ ng tríườ ườ
óc, lao đ ng chân tay cũng nh ngh ng i, gi i trí đ u là hi n t ng c a con ng i. ư ơ ượ ườ
Đi u khi n và đe d a không ph i là bi n pháp duy nh t thúc đ y con ng i th c ườ
hi n m c tiêu c a t ch c.
Tài năng con ng i luôn ti m n v n đ là làm sao đ kh i g i d y đ c ti m năngườ ơ ượ
đó.
Con ng i s làm vi c t t h n n u đ t đ c s th a mãn cá nn.ườ ơ ế ượ
c, T t ng qu n tr nhân l cư ưở
T ch nhìn nh n v con ng i nh trên, h c thuy t Y đ a ra ph ng th c qu n tr ườ ư ế ư ươ
nhân l c nh : ư