
M C L CỤ Ụ
I/ C S Lý Lu nơ ở ậ
M C L CỤ Ụ ................................................................................................................. 1
I.C s lý lu nơ ở ậ .......................................................................................................... 2
1.1Khái ni m v qu n tr nhân l c:ệ ề ả ị ự ..................................................................... 2
1.2Các h c thuy t qu n tr nhân l c ph ng tâyọ ế ả ị ự ươ ................................................ 2
1.2.1H c thuy t Xọ ế ............................................................................................. 3
T nh ng gi thi t v b n tính con ng i nói trên, h c thuy t X cũng cungừ ữ ả ế ề ả ườ ọ ế
c p ph ng pháp lý lu n truy n th ng là: “Qu n lý nghiêm kh c” d a vàoấ ươ ậ ề ố ả ắ ự
s tr ng ph t; “Qu n lý ôn hòa” d a vào s khen th ng; “Qu n lý ngiêmự ừ ạ ả ự ự ưở ả
kh c và công b ng” d a vào c s tr ng ph t và khen th ng. H c thuy tắ ằ ự ả ự ừ ạ ưở ọ ế
X cũng đ c khái quát theo ba đi m sau: ượ ể ....................................................... 4
1.2.2H c thuy t Yọ ế ............................................................................................. 5
u đi m.Ư ể ........................................................................................................... 6
1.2.3 H c thuy t Zọ ế ......................................................................................... 7
a, Tác giả
H c thuy t Z đ c ti n s W. Ouchi đ a ra vào nh ng năm 70 c a th kọ ế ượ ế ỹ ư ữ ủ ế ỷ
tr c, h c thuy t này đ c xây d ng d a trên th c ti n và lý lu n. H cướ ọ ế ượ ự ự ự ễ ậ ọ
thuy t Z còn có m t tên khác đó là “Qu n lý ki u Nh t” vì h c thuy t nàyế ộ ả ể ậ ọ ế
là k t qu c a vi c nghiên c u ph ng th c qu n lý trong các doanhế ả ủ ệ ứ ươ ứ ả
nghi p Nh t B n t năm 1973. Sau này h c thuy t Z đ c ph bi n kh pệ ậ ả ừ ọ ế ượ ổ ế ắ
th gi i vào th i kỳ bùng n kinh t c a các n c châu Á vào th p niênế ớ ờ ổ ế ủ ướ ậ
1980. .................................................................................................................. 7
1 /H c thuy t X ọ ế ...................................................................................................... 9
1.1 Gi i thi u doanh nghi p ớ ệ ệ ................................................................................ 9
1.2 Áp d ng h c thuy t trong doanh nghi pụ ọ ế ệ ..................................................... 10
2/H c thuy t Yọ ế ........................................................................................................ 18

2.1 Gi i thi u v UNILEVER Vi t Nam.ớ ệ ề ệ ......................................................... 18
2.2Áp d ng h c thuy t Y:ụ ọ ế .................................................................................. 18
3/H c thuy t Zọ ế ........................................................................................................ 22
3.1Gi i thi u v Công ty Honda Vi t Namớ ệ ề ệ ....................................................... 22
3.2 ng d ng h c thuy t Z vào qu n tr nhân l c công ty.Ứ ụ ọ ế ả ị ự ở ........................... 23
I.C s lý lu nơ ở ậ
1.1Khái ni m v qu n tr nhân l c:ệ ề ả ị ự
Qu n tr nhân l cả ị ự là t ng h p nh ng ho t đ ng qu n tr liên quan đ n vi c t oổ ợ ữ ạ ộ ả ị ế ệ ạ
ra,duy trì,phát tri n và s d ng có hi u qu y u t con ng i trong t ch c nh m đ tể ử ụ ệ ả ế ố ườ ổ ứ ằ ạ
m c tiêu chung c a doanh nghi p.ụ ủ ệ
1.2Các h c thuy t qu n tr nhân l c ph ng tâyọ ế ả ị ự ươ
Qu n tr nhân l c là m t lĩnh v c c th c a Qu n tr , nó xu t hi n r t s m cùngả ị ự ộ ự ụ ể ủ ả ị ấ ệ ấ ớ
v i s xu t hi n c a loài ng i. Khi nói đ n qu n tr nhân l c chúng ta không thớ ự ấ ệ ủ ườ ế ả ị ự ể
không nh c đ n các h c thuy t ph ng Đông đ c hình thành t r t s m là “Đ c tr ”ắ ế ọ ế ươ ượ ừ ấ ớ ứ ị
c a Kh ng T và “Pháp tr ” c a Hàn Phi T , bên c nh đó cũng có nh ng h c thuy tủ ổ ử ị ủ ử ạ ữ ọ ế
kinh đi n c a Ph ng Tây. Đó là h c thuy t X và Y đ c Douglas Mc Gregor t ng h pể ủ ươ ọ ế ượ ổ ợ
t các lý thuy t qu n tr nhân l c đ c áp d ng trong các xí nghi p ph ng Tây. H cừ ế ả ị ự ượ ụ ệ ươ ọ
thuy t Z đ c W. Ouchi, m t ki u dân Nh t M nghiên c u ph ng th c qu n lýế ượ ộ ề ậ ở ỹ ứ ươ ứ ả
trong các doanh nghi p Nh t B n và đ a ra. ệ ậ ả ư

1.2.1H cọ thuy tế X
a, Tác giả
H c thuy t X đ c Douglas Mc Gregor đ a ra vào nh ng năm 1960, đó là k t qu c aọ ế ượ ư ữ ế ả ủ
vi c t ng h p các lý thuy t qu n tr nhân l c đ c áp d ng trong các xí nghi p ệ ổ ợ ế ả ị ự ượ ụ ệ ở
ph ng Tây lúc b y gi . ươ ấ ờ
b, Cách nhìn nh n con ng iậ ườ
H c thuy t X đ a ra gi thi t có thiên h ng tiêu c c v con ng i nh sau: ọ ế ư ả ế ướ ự ề ườ ư
-L i bi ng là b n tính c a con ng i bình th ng, h ch mu n làm vi c ít.ườ ế ả ủ ườ ườ ọ ỉ ố ệ
-H thi u chí ti n th , không dám gánh vác trách nhi m, cam ch u đ ng i khácọ ế ế ủ ệ ị ể ườ
lãnh đ o.ạ
-T khi sinh ra, con ng i đã t coi mình là trung tâm, không quan tâm đ n nhuừ ườ ự ế
c u c a t ch c.ầ ủ ổ ứ
-B n tính con ng i là ch ng l i s đ i m i.ả ườ ố ạ ự ổ ớ
-H không đ c lanh l i, d b k khác l a đ o và nh ng k có dã tâm đánh l aọ ượ ợ ễ ị ẻ ừ ả ữ ẻ ừ
c, T t ng qu n tr nhân l cư ưở ả ị ự
T nh ng gi thi t v b n tính con ng i nói trên, h c thuy t X cũng cung c pừ ữ ả ế ề ả ườ ọ ế ấ
ph ng pháp lý lu n truy n th ng là: “Qu n lý nghiêm kh c” d a vào s tr ng ph t;ươ ậ ề ố ả ắ ự ự ừ ạ
“Qu n lý ôn hòa” d a vào s khen th ng; “Qu n lý ngiêm kh c và công b ng” d a vàoả ự ự ưở ả ắ ằ ự
c s tr ng ph t và khen th ng. H c thuy t X cũng đ c khái quát theo ba đi m sau: ả ự ừ ạ ưở ọ ế ượ ể
•Nhà qu n tr ph i ch u trách nhi m t ch c các doanh nghi p ho t đ ng nh mả ị ả ị ệ ổ ứ ệ ạ ộ ằ
đ t đ c nh ng m c tiêu v kinh t trên c s các y u t nh : ti n, v t t ,ạ ượ ữ ụ ề ế ơ ở ế ố ư ề ậ ư
thi t b , con ng i.ế ị ườ
•Đ i v i nhân viên, c n ch huy h , ki m tra, đi u ch nh hành vi c a h đ đápố ớ ầ ỉ ọ ể ề ỉ ủ ọ ể
ng nhu c u c a t ch c.ứ ầ ủ ổ ứ
•Dùng bi n pháp thuy t ph c, khen th ng, tr ng ph t đ tránh bi u hi n ho cệ ế ụ ưở ừ ạ ể ể ệ ặ
ch ng đ i c a ng i lao đ ng đ i v i t ch c.ố ố ủ ườ ộ ố ớ ổ ứ

T nh ng gi thi t v b n tính con ng i nói trên, h c thuy t X cũng cung c p ph ngừ ữ ả ế ề ả ườ ọ ế ấ ươ
pháp lý lu n truy n th ng là: “Qu n lý nghiêm kh c” d a vào s tr ng ph t;ậ ề ố ả ắ ự ự ừ ạ
“Qu n lý ôn hòa” d a vào s khen th ng; “Qu n lý ngiêm kh c và công b ng”ả ự ự ưở ả ắ ằ
d a vào c s tr ng ph t và khen th ng. H c thuy t X cũng đ c khái quátự ả ự ừ ạ ưở ọ ế ượ
theo ba đi m sau: ể
-Nhà qu n tr ph i ch u trách nhi m t ch c các doanh nghi p ho t đ ng nh mả ị ả ị ệ ổ ứ ệ ạ ộ ằ
đ t đ c nh ng m c tiêu v kinh t trên c s các y u t nh : ti n, v t t , thi t b ,ạ ượ ữ ụ ề ế ơ ở ế ố ư ề ậ ư ế ị
con ng i.ườ
-Đ i v i nhân viên, c n ch huy h , ki m tra, đi u ch nh hành vi c a h đ đápố ớ ầ ỉ ọ ể ề ỉ ủ ọ ể
ng nhu c u c a t ch c.ứ ầ ủ ổ ứ
-Dùng bi n pháp thuy t ph c, khen th ng, tr ng ph t đ tránh bi u hi n ho cệ ế ụ ưở ừ ạ ể ể ệ ặ
ch ng đ i c a ng i lao đ ng đ i v i t ch c.ố ố ủ ườ ộ ố ớ ổ ứ
Cách th c qu n tr : “ K o ng t và roi da “ứ ả ị ẹ ọ
−Nhà qu n tr ph i t ch c ho t đ ng c a doanh nghi p.ả ị ả ổ ứ ạ ộ ủ ệ
−Đ i v i nhân viên ph i ch huy, đi u ch nh hành vi c a h .ố ớ ả ỉ ề ỉ ủ ọ
−S d ng bi n pháp : thuy t ph c, khen th ng, tr ng ph t đ tránh bi u hi n tiêuử ụ ệ ế ụ ưở ừ ạ ể ể ệ
c c.ự
−Roi da : ch huy, ki m soát r t ch t ch hành vi, ho t đ ng c a nhân viên.ỉ ể ấ ặ ẽ ạ ộ ủ
−K o ng t : kích thích v m t v t ch t v i nhân viên.ẹ ọ ề ặ ậ ấ ớ
u đi m, h n ch .Ư ể ạ ế
−H n chạ ế
Khi nh n xét v h c thuy t X ta th y r ng đây là h c thuy t có cái nhìn mang thiênậ ề ọ ế ấ ằ ọ ế
h ng tiêu c c v con ng i và là m t lý thuy t máy móc. Theo h c thuy t này thìướ ự ề ườ ộ ế ọ ế
các nhà qu n tr lúc b y gi ch a hi u h t v các m c nhu c u c a con ng i nênả ị ấ ờ ư ể ế ề ứ ầ ủ ườ
ch hi u đ n gi n là ng i lao đ ng có nhu c u v ti n hay ch nhìn phi n di n vàỉ ể ơ ả ườ ộ ầ ề ề ỉ ế ệ
ch a đ y đ v ng i lao đ ng nói riêng cũng nh b n ch t con ng i nói chung.ư ầ ủ ề ườ ộ ư ả ấ ườ
Chính đi u đó mà nh ng nhà qu n tr theo h c thuy t X này th ng không tin t ngề ữ ả ị ọ ế ườ ưở
vào b t kỳ ai. H ch tin vào h th ng nh ng quy đ nh c a t ch c và s c m nh c aấ ọ ỉ ệ ố ữ ị ủ ổ ứ ứ ạ ủ
k lu t. Khi có m t v n đ nào đó x y ra, h th ng c quy trách nhi m cho m t cáỷ ậ ộ ấ ể ả ọ ườ ố ệ ộ
nhân c th đ k lu t ho c khen th ng.ụ ể ể ỷ ậ ặ ưở

−u đi mƯ ể
Tuy có nh ng h n ch nh trên nh ng chúng ta không th k t lu n r ng h c thuy tữ ạ ế ư ư ể ế ậ ằ ọ ế
X là h c thuy t sai hoàn toàn vì nh ng thi u sót c a h c thuy t X xu t phát t th cọ ế ữ ế ủ ọ ế ấ ừ ự
t lúc b y gi - đó là s hi u bi t v qu n tr còn đang trong quá trình hoànế ấ ờ ự ể ế ề ả ị
ch nh.ỉH c thuy t X có tác d ng kích thích nhi t tình c a nhân viên r t t t vì nóọ ế ụ ệ ủ ấ ố
nh m vào s th a mãn nh ng nhu c u thi t y u c a con ng i nh nhu c u sinh lýằ ự ỏ ữ ầ ế ế ủ ườ ư ầ
và nhu c u an toànầ. T khi xu t hi n cho đ n nay h c thuy t X v n có ý nghĩa vàừ ấ ệ ế ọ ế ẫ
đ c ng d ng nhi u nh t là trong các ngành s n xu t và d ch v . H c thuy t Xượ ứ ụ ề ấ ả ấ ị ụ ọ ế
giúp các nhà qu n tr nhìn nh n l i b n thân đ ch nh s a hành vi cho phù h p vàả ị ậ ạ ả ể ỉ ử ợ
nó cũng tr thành h c thuy t qu n tr nhân l c kinh đi n không th b qua đở ọ ế ả ị ự ể ể ỏ ể
gi ng d y trong các kh i kinh t .ả ậ ố ế
1.2.2H c thuy t Yọ ế
a, Tác giả
H c thuy t Y cũng đ c Douglas Mc Gregor đ a ra vào nh ng năm 1960, có th coi h cọ ế ượ ư ữ ể ọ
thuy t Y là s “s a sai” hay ti n b h n v lý thuy t qu n tr nhân l c. ế ự ử ế ộ ơ ề ế ả ị ự
b, Cách nhìn nh n con ng iậ ườ
Xu t phát t vi c nhìn nh n đ c nh ng ch sai l m trong h c thuy t X, h c thuy t Yấ ừ ệ ậ ượ ữ ỗ ầ ọ ế ọ ế
đã đ a ra nh ng gi thi t tích c c h n v b n ch t con ng i, đó là: ư ữ ả ế ự ơ ề ả ấ ườ
−L i nhác không ph i là b n tính b m sinh c a con ng i nói chung. Lao đ ng tríườ ả ả ẩ ủ ườ ộ
óc, lao đ ng chân tay cũng nh ngh ng i, gi i trí đ u là hi n t ng c a con ng i.ộ ư ỉ ơ ả ề ệ ượ ủ ườ
−Đi u khi n và đe d a không ph i là bi n pháp duy nh t thúc đ y con ng i th cề ể ọ ả ệ ấ ẩ ườ ự
hi n m c tiêu c a t ch c.ệ ụ ủ ổ ứ
−Tài năng con ng i luôn ti m n v n đ là làm sao đ kh i g i d y đ c ti m năngườ ề ẩ ấ ề ể ơ ợ ậ ượ ề
đó.
−Con ng i s làm vi c t t h n n u đ t đ c s th a mãn cá nhân.ườ ẽ ệ ố ơ ế ạ ượ ự ỏ
c, T t ng qu n tr nhân l cư ưở ả ị ự
T cách nhìn nh n v con ng i nh trên, h c thuy t Y đ a ra ph ng th c qu n trừ ậ ề ườ ư ọ ế ư ươ ứ ả ị
nhân l c nh : ự ư

