BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH
LÊ THỊ HOÀI CHUNG
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC
PHÒNG, CHỐNG XÂM HẠI TÌNH DỤC
CHO HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ
TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
NGHỆ AN - 2022
Công trình được hoàn thành tại: Trường Đại học Vinh
Người hướng dẫn khoa học: GS. TS. THÁI VĂN THÀNH
Phản biện 1:
Phản biện 2:
Phản biện 3:
Luận án được bảo vệ trước Hội đồng đánh giá luận án tin s cp trưng
họp tại ………………………………………………………
vào hồi ……….. gi …… ngày…… tháng …… năm……..
Có thể tìm hiểu luận án tại:
- Trung tâm Thông tin - Thư viện Nguyễn Thúc Hào, Trưng Đại học Vinh.
- Thư viện Quc gia Việt Nam.
1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
1.1. Quan điểm xuyên sut thể hiện trong đưng li, chính sách của Đảng, pháp
luật của Nhà nước Việt Nam là coi con ngưi vừa là mục tiêu, vừa là động lực của sự phát
triển, trong đó, trẻ em là tương lai của dân tộc, chủ nhân k tục sự nghiệp phát triển đt
nước; coi nhiệm vụ bảo vệ và chăm sóc trẻ em là một trong những mục tiêu cơ bản của
chin lược con ngưi; tạo cơ hội cho trẻ em được phát triển toàn diện, bình đẳng về thể
cht, trí tuệ, tinh thần; bảo đảm mọi trẻ em được sng trong môi trưng an toàn, hạn ch
các hành vi xâm hại hay bóc lột trẻ em. Vn đề này cũng được quy định rõ trong điều 100
Luật Trẻ em năm 2016 về yêu cầu trau dồi kin thức, kỹ năng giáo dục trẻ em về đạo đức,
nhân cách, quyền và bổn phận của trẻ em; tạo môi trưng an toàn, phòng ngừa tai nạn
thương tích cho trẻ em; phòng ngừa trẻ em rơi vào hoàn cảnh đặc biệt, có nguy cơ bị xâm
hại hoặc bị xâm hại.
1.2. Trong những năm gần đây, xâm hại tình dục trẻ em đã và đang trở thành vn
đề nổi cộm, gây nhiều bức xúc trong dư luận xã hội, diễn bin ngày càng phức tạp và có
chiều hướng gia tăng. Xâm hại tình dục trẻ em có thể xảy ra với bt cứ trẻ nào, vào bt kì
tình hung nào, tại bt cứ nơi đâu trên toàn th giới. Theo s liệu thng kê trong năm gần
đây, Việt Nam đã xảy ra ngày càng nhiều vụ việc trẻ em bị xâm hại tình dục, vn đề này
đã và đang làm nhức nhi các cơ quan chức năng, những ngưi làm cha mẹ, nhà trưng
và toàn xã hội.
1.3. Lứa tuổi học sinh trung học cơ sở (11-14 tuổi) còn gọi là lứa tuổi thiu niên có một
vị trí đặc biệt quan trọng, đây là thi kỳ chuyển tip từ tuổi u thơ sang tuổi trưởng thành và
được phản ánh bằng những tên gọi khác nhau như: “thi kỳ quá độ”, “tuổi khó bảo”, “tuổi
khủng hoảng”. Đây là lứa tuổi có bước nhảy vọt về thể cht lẫn tinh thần. Lứa tuổi cần được
quan tâm, chăm sóc, định hướng và giáo dục để các em được trang bị đầy đủ kin thức, kỹ
năng, thái độ phòng, tránh những nguy cơ bị xâm hại.
Trẻ em cần được đặc biệt bảo vệ, đây là trách nhiệm của gia đình, nhà trưng và
của toàn xã hội. Những ngưi làm công tác liên quan đn bảo vệ trẻ em (gồm giáo viên,
cán bộ y t, cán bộ xã hội, công an, và các cán bộ làm công tác bảo vệ trẻ em tại cộng
đồng…) đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện, phòng, chng và ứng phó với những
nguy cơ bị xâm hại của trẻ, trong đó nhà trưng đóng vai trò chủ đạo. Qua tìm hiểu những
vụ việc xâm hại tình dục trẻ em trong thi gian gần đây cho thy, phần lớn do các em thiu
kin thức hoặc chưa hoàn thiện kin thức, kỹ năng cơ bản trong ứng phó các thủ đoạn,
hành vi xâm hại tình dục.
1.4. Có thể thy, giáo dục phòng, chng xâm hại tình dục cho học sinh là hoạt động
quan trọng trong nhà trưng nhằm hỗ trợ, bảo vệ học sinh tránh bị xâm hại tình dục. Thông qua
2
việc phát triển cho học sinh năng lực hành động thích ứng trước các tình hung thực tiễn; sử
dụng các kỹ năng đã được học để tránh xa, tự bảo vệ mình trước nguy cơ bị xâm hại tình dục
một cách hiệu quả, hướng tới phát triển toàn diện nhân cách học sinh.
Trong thi gian qua, Việt Nam đã có những thay đổi đáng kể đi với quản lý hoạt
động giáo dục phòng, chng xâm hại tình dục cho học sinh. Các cơ sở giáo dục đã lồng
ghp nội dung giáo dục phòng, chng xâm hại tình dục cho học sinh trong các môn học
chính khóa, hoạt động trải nghiệm hay các chin dịch sức khỏe cộng đồng,... bước đầu đạt
những kt quả đáng kể. Tuy nhiên, vẫn còn bộc lộ một s hạn ch, bt cập.
1.5. Việc quản lý hoạt động giáo dục phòng, chng xâm hại tình dục cho học sinh
trung học cơ sở đã có một s tác giả đề cập đn trên nhiều phương diện khác nhau, nhưng
chưa có nghiên cứu sâu và vận dụng một cách hiệu quả ở các trưng trung học cơ sở. Đa
s các trưng chưa xây dựng k hoạch, chương trình, nội dung, phương pháp, hình thức
giáo dục phòng, chng xâm hại tình dục cho học sinh một cách bài bản nên còn có những
lúng túng trước những tình hung thực tiễn đặt ra.
Nhằm thực hiện hiệu quả quản lý hoạt động giáo dục phòng, chng bạo lực, xâm
hại cho học sinh, ngành giáo dục đã luôn quan tâm, chú trọng chỉ đạo vn đề này. Bộ Giáo
dục và Đào tạo đã có nhiều văn bản quan trọng nhằm tổ chức và triển khai thực hiện mạnh
mẽ, thit thực hoạt động tại các cơ sở giáo dục. Để tăng cưng chỉ đạo vn đề này, Bộ
Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Quyt định s 987/QĐ-BGDĐT, ngày 17/04/2020 về kế
hoạch hành động phòng ngừa, hỗ trợ, can thiệp bạo lực, xâm hại tình dục trẻ em trong
các cơ sở giáo dục giai đoạn 2020-2025, đây là căn cứ pháp lý quan trọng để các cơ sở
giáo dục triển khai các giải pháp căn bản, đồng bộ nhằm tăng cưng và phát huy hiệu quả
công tác quản lý hoạt động giáo dục nói chung, trong đó có giáo dục phòng, chng xâm
hại tình dục cho học sinh. Từ đó có thể thy, để giáo dục phòng, chng xâm hại tình dục
cho học sinh trung học cơ sở hiệu quả hơn nữa cần đổi mới công tác quản lý hoạt động
giáo dục, từ đó đổi mới nội dung và phương pháp giáo dục phù hợp với đặc thù của địa
phương và lứa tuổi học sinh.
Qua rà soát, nghiên cứu tài liệu cho thy, đn thi điểm hiện tại Nghệ An chưa có
nghiên cứu chính thức nào về quản lý hoạt động giáo dục phòng, chng xâm hại tình dục
cho học sinh trung học cơ sở. Vì vậy, việc nghiên cứu một cách toàn diện thực trạng quản
lý hoạt động giáo dục phòng, chng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở tại
Nghệ An, đề xut các biện pháp đổi mới quản lý hoạt động góp phần nâng cao cht lượng
giáo dục phòng, chng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở trong thi gian tới
là một việc làm có ý ngha cả trên phương diện lý luận và thực tiễn. Vì vậy, chúng tôi chọn
đề tài "Quản lý hoạt động giáo dục phòng, chống xâm hại tình dục cho học sinh trung
học cơ sở" để nghiên cứu.
3
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn, luận án đề xut các biện pháp đổi mới
quản lý hoạt động giáo dục phòng, chng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở,
góp phần nâng cao cht lượng giáo dục toàn diện, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn
diện giáo dục và đào tạo trong bi cảnh hiện nay.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Hoạt động giáo dục phòng, chng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Quản lý hoạt động giáo dục phòng, chng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở.
4. Giả thuyết khoa học
Trong thi gian qua, công tác quản lý hoạt động giáo dục phòng, chng xâm hại tình
dục cho học sinh trong các trưng trung học cơ sở bước đầu được triển khai và đạt được những
kt quả nht định. Tuy nhiên, công tác này vẫn còn tồn tại những hạn ch, bật cập và hiệu quả
chưa cao. Nu thực hiện đồng bộ các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục phòng, chng xâm
hại tình dục cho học sinh trong các trưng trung học cơ sở dựa trên các đặc trưng của giáo dục
phòng, chng xâm hại tình dục cho học sinh trong các trưng trung học cơ sở; các thành t của
quá trình quản lý hoạt động và nâng cao nhận thức, năng lực quản lý, thì sẽ nâng cao được hiệu
quả quản lý hoạt động giáo dục phòng, chng xâm hại tình dục cho học sinh trong các trưng
trung học cơ sở, góp phần nâng cao cht lượng giáo dục toàn diện học sinh trung học cơ sở.
5. Nhiệm vụ và phạm vi nghiên cứu
5.1 Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận của quản lý hoạt động giáo dục phòng, chng xâm
hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở
5.1.2. Khảo sát, phân tích và đánh giá thực trạng hoạt động giáo dục và quản lý hoạt động
giáo dục phòng, chng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở tại Nghệ An
5.1.3. Đề xut các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục phòng, chng xâm hại tình
dục cho học sinh trung học cơ sở; khảo sát mức độ cần thit, tính khả thi, tổ chức thực
nghiệm một biện pháp đã đề xut.
5.2. Phạm vi nghiên cứu
Về khách thể nghiên cứu
- Luận án tập trung nghiên cứu các nội dung xâm hại tình dục trẻ em; hoạt động
giáo dục phòng, chng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở và quản lý hoạt động