HỌ C VIỆ N CHÍNH TRỊ QUỐ C GIA HỒ CHÍ MINH
TRẦ N THỊ HỒ NG MINH
vÊn ®Ò gi÷ g×n vµ ph¸t huy di s¶n v¨n hãa
ë thõa thiªn huÕ hiÖn nay
Chuyên ngành : CNDVBC & CNDVLS
Mã số: 62 22 80 05
tãm t¾t LuËn ¸n tiÕn sÜ triÕt häc
Hµ Néi - 2014
C«ng tr×nh ® î c hoµn thµnh
t¹ i Häc viÖn ChÝnh trÞ Quèc gia Hå ChÝ Minh
Ngêi híng dÉn khoa häc: gs.TS NGUYÔN HïNG HËU
Ph¶n biÖn 1:
Ph¶n biÖn 2:
Ph¶n biÖn 3:
LuËn ¸n sÏ ®îc b¶o vÖ tríc Héi ®ång chÊm luËn ¸n cÊp Häc viÖn
häp t¹i Häc viÖn ChÝnh trÞ Quèc gia Hå ChÝ Minh.
Vµo håi giê ngµy th¸ng n¨m 2014
Cã thÓ t×m hiÓu luËn ¸ n t¹ i: Th viÖn Quèc gia
vµ Häc viÖn ChÝnh trÞ Quèc gia Hå ChÝ Minh
1
MỞ ĐẦ U
1. Tính cấ p thiế t củ a đề tài
TTH là trung tâm văn hóa - du lị ch quố c gia và quố c tế hấ p dẫ n, đã
đư ợ c Tổ chứ c UNESCO công nhậ n hai DSVH củ a nhân loạ i. Nơ i đây hiệ n
đang lư u giữ trong lòng nhiề u DSVH vậ t thể và phi vậ t thể chứ a đự ng giá
trị biể u trư ng cho trí tuệ và tâm hồ n củ a dân tộ c Việ t Nam. Trong nhiề u
năm qua, vớ i sự quan tâm củ a Đả ng và Nhà nư ớ c, cùng sự giúp đỡ củ a
cộ ng đồ ng quố c tế , đặ c biệ t là sự tham gia đầ y nhiệ t huyế t củ a các cấ p
chính quyề n đị a phư ơ ng, cán bộ , Đả ng viên và nhân dân TTH, công tác
trùng tu, giữ gìn và phát huy các DSVH ở TTH đã có nhữ ng chuyể n biế n
lớ n lao và đạ t nhiề u thành tự u to lớ n, vư ợ t qua giai đoạ n khó khăn và đang
chuyể n dầ n vào giai đoạ n ổ n đị nh phát triể n theo hư ớ ng bề n vữ ng.
Tuy nhiên, do hậ u quả nặ ng nề củ a chiế n tranh và do thiên tai tàn phá,
nhiề u di tích văn hóa ở TTH vẫ n thư ờ ng xuyên bị đe dọ a. Nhữ ng nỗ lự c
trong công tác trùng tu, bả o vệ DSVH vẫ n chư a đáp ứ ng đư ợ c yêu cầ u củ a
mộ t quầ n thể di tích có quy mô lớ n, đa dạ ng, phứ c tạ p và chư a tư ơ ng xứ ng
vớ i tiề m năng văn hóa vố n có củ a tỉ nh TTT.Vai trò chủ thể củ a nhân dân
TTH trong việ c giữ gìn và phát huy DSVH cũng chư a đư ợ c khẳ ng đị nh.
Vậ y làm thế nào để khắ c phụ c tình trạ ng nói trên, để các giá trị DSVH
củ a TTH tiế p tụ c đư ợ c phát huy có hiệ u quả , góp phầ n xây dự ng TTH trở
thành mộ t tỉ nh vữ ng về chính trị , giàu về kinh tế , đẹ p về văn hóa, tôi quyế t
đị nh chọ n đề tài: “Vấ n đề giữ gìn và phát huy di sả n văn hóa ở Thừ a
Thiên Huế hiệ n nay" để làm luậ n án tiế n sĩ củ a mình.
2. Mụ c đích và nhiệ m vụ nghiên cứ u củ a luậ n án
2.1. Mụ c đích
Mụ c đích nghiên cứ u củ a luậ n án là làm rõ nhữ ng vấ n đề lý luậ n và
thự c tiễ n củ a vấ n đề giữ gìn và phát huy DSVH; phân tích, đánh giá thự c
trạ ng giữ gìn và phát huy DSVH ở TTH hiệ n nay; từ đó, đề xuấ t mộ t số
giả i pháp nhằ m nâng cao hiệ u quả củ a việ c giữ gìn và phát huy các DSVH
tạ i đị a phư ơ ng này hiệ n nay.
2
2.2. Nhiệ m vụ
Để thự c hiệ n mụ c đích trên luậ n án có nhiệ m vụ :
- Làm rõ cơ sở lý luậ n củ a vấ n đề giữ gìn và phát huy DSVH ở nư ớ c
ta hiệ n nay. Đặ c biệ t làm rõ các khái niệ m liên quan đế n luậ n án như : văn
hóa, DSVH, giữ gìn và phát huy DSVH.
- Nghiên cứ u kinh nghiệ m củ a mộ t số quố c gia trên thế giớ i về giữ gìn
và phát huy DSVH. Từ đó, rút ra nhữ ng bài họ c kinh nghiệ m cho Việ t
Nam nói chung và tỉ nh TTH nói riêng.
- Phân tích thự c trạ ng, mộ t số vấ n đề đặ t ra củ a việ c giữ gìn, phát huy
DSVH ở TTH hiệ n nay. Trên cơ sở đó, luậ n án đư a ra các quan điể m làm
cơ sở và mộ t số giả i pháp kiế n nghị nhằ m nâng cao hiệ u quả củ a việ c giữ
gìn và phát huy DSVH tạ i đị a phư ơ ng trong thờ i gian tớ i.
3. Đố i tư ợ ng và phạ m vi nghiên cứ u củ a luậ n án
3.1. Đố i tư ợ ng nghiên cứ u
Luậ n án nghiên cứ u hoạ t độ ng giữ gìn và phát huy DSVH ở tỉ nh TTH
dư ớ i góc độ triế t họ c. Chủ yế u nghiên cứ u thự c trạ ng giữ gìn và phát huy
DSVH ở TTH trên nhữ ng nét tiêu biể u gắ n liề n vớ i quầ n thể di tích Cố đô
Huế do TTBTDTCĐ Huế quả n lý.
3.2. Phạ m vi nghiên cứ u
Về không gian: Qua quá trình điề n dã thự c tế , kế thừ a từ các kế t quả
nghiên cứ u củ a các công trình đi trư ớ c, tác giả luậ n án lự a chọ n và tậ p
trung khả o sát chủ yế u các DSVH ở TTH gắ n liề n vớ i quầ n thể di tích cố
đô Huế .
Về thờ i gian: Nghiên cứ u thự c trạ ng giữ gìn và phát huy các giá trị
DSVH ở TTH vớ i trọ ng tâm số liệ u đư ợ c giớ i hạ n trong khoả ng thờ i gian
từ 1996 đế n năm 2013, các giả i pháp đư a ra cho thờ i kỳ đế n năm 2020.
4. Cơ sở lý luậ n và phư ơ ng pháp nghiên cứ u củ a luậ n án
-Luậ n án dự a trên cơ sở lý luậ n củ a chủ nghĩa Mác -Lênin, tư tư ở ng
Hồ Chí Minh và các quan điể m, đư ờ ng lố i chủ trư ơ ng củ a Đả ng, chính
sách củ a Nhà nư ớ c Việ t Nam về văn hóa, DSVH, giữ gìn và phát huy
DSVH. Cơ sở thự c tiễ n củ a luậ n án là phân tích kinh nghiệ m củ a mộ t số
nư ớ c và đánh giá thự c trạ ng giữ gìn và phát huy DSVH ở tỉ nh TTH.
3
-Trên cơ sở lý luậ n duy vậ t biệ n chứ ng và duy vậ t lị ch sử củ a chủ
nghĩa Mác - Lênin, luậ n án sử dụ ng các phư ơ ng pháp cụ thể : Phư ơ ng pháp
phân tích- tổ ng hợ p, phư ơ ng pháp thu thậ p và xử lý thông tin. Đồ ng thờ i
có sự kế thừ a các kế t quả nghiên cứ u liên quan đế n đề tài luậ n án.
5. Nhữ ng đóng góp về khoa họ c củ a luậ n án
- Làm rõ thự c trạ ng giữ gìn và phát huy DSVH ở tỉ nh TTH vớ i nhữ ng
nét đặ c thù riêng có củ a mộ t tỉ nh trong vùng kinh tế trọ ng điể m miề n trung
bao gồ m: nhữ ng kế t qủ a đạ t đư ợ c, hạ n chế , nguyên nhân và nhữ ng vấ n đề
đặ t ra.
-Đề xuấ t mộ t số giả i pháp cơ bả n nhằ m nâng cao hiệ u quả củ a vấ n đề
giữ gìn và phát huy DSVH ở tỉ nh TTH trong thờ i gian tớ i.
6. Kế t cấ u luậ n án
Ngoài phầ n mở đầ u, kế t luậ n và danh mụ c tài liệ u tham khả o, đề tài
luậ n án gồ m 4 chư ơ ng, 11 tiế t.
Chư ơ ng 1
TỔ NG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨ U LIÊN QUAN ĐẾ N ĐỀ
TÀI VẤ N ĐỀ GIỮ GÌN VÀ PHÁT HUY DI SẢ N VĂN HÓA Ở
THỪ A THIÊN HUẾ HIỆ N NAY
1.1. CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU TỔNG QUÁT VỀ VĂN HÓA, DI
SẢN VĂN HÓA VÀ VẤN ĐỀ GIỮ GÌN, PHÁT HUY DI SẢN VĂN HÓA DÂN TỘC
Văn hóa, DSVH và vấ n đề giữgìn, phát huy DSVH dân tộcđãđư ợ c
nhiều nhà khoa học quan tâm nghiên cứuởnhững mứ c độ và góc độ khác
nhau. Văn hóa đư ợ c làm sáng tỏtừsựhình thành, phát triển và tiếp biến
trong điề u kiện mới. Nội dung nghiên cứu là các vai trò củ a văn hóa đố i
vớ i đờ i sống xã hộ i, quan điể m chỉ đạ o củ a Đả ng, chính sách của Nhà
nư ớ c vềbảo tồn DSVH, kinh nghiệm của một sốquốc gia vềbảo tồn
DSVH. Các công trình khoa họ c đã làm rõ các khái niệmvăn hóa, DSVH
và vấ n đề giữgìn, phát huy DSVH dân tộc. Cách tiếp cận của các công
trình khoa họ c thư ờ ng đi từ khái niệ m văn hóa, DSVH để bàn vềxây dựng