BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIAO THÔNG VẬN TẢI
------------------------------
MAI VŨ YÊN
NGHIÊN CỨU CÁC YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG TỚI
CHẤT LƢỢNG DỊCH VỤ LOGISTICS TẠI CẢNG CẠN
TRÊN ĐỊA BÀN KHU VỰC VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG HỒNG
TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ
HÀ NỘI - 2025
Luận án được hoàn thành tại:
Trƣờng Đại học Giao thông vận tải
Tập thể hướng dẫn khoa học:
1. GS. TS. Từ Sỹ Sùa - Trƣờng Đại học Giao thông vận tải
2. PGS.TS. Dƣơng Hữu Tuyến - Trƣờng Đại học Giao thông vận tải
Phản biện 1:
Phản biện 2:
Phản biện 3:
Luận án được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận án tiến sĩ cấp Trường
- họp tại Trƣờng Đại học Giao thông Vận tải.
Vào hồi…….. giờ,……, ngày…….tháng……. năm 2025
Có thể tìm thấy luận án tại: Trung tâm thông tin thư viện Trường Đại học
Giao thông Vận tải
1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của luận án
Xuất phát t góc độ l luận, trong các công trình nghi n cứu trước v cảng cạn thường
tập trung nghi n cứu v các góc độ như vai tr và chức năng của các cảng cạn, v tr trong
hệ thống logistics quốc gia… Tuy nhi n, những nghi n cứu sâu v những yếu tố ảnh hư ng
tới chất lượng d ch vụ logistics tại các cảng cạn nói chung, v ng Đ SH nói ri ng thì chưa
có nhi u công trình nghi n cứu và công bố. o đó, việc t ng hợp và hệ thống hóa c s l
luận v những yếu tố ảnh hư ng tới chất lượng d ch vụ logistics tại các cảng cạn là th c s
cần thiết.
Xuất phát t góc độ th c tiễn, mặc d hệ thống cảng cạn tr n đ a bàn v ng Đồng bằng
sông Hồng (Đ SH) đã được đầu tư v c s vật chất và trang thiết b hiện đại, song chất
lượng d ch vụ logistics tại các cảng này vẫn c n nhi u điểm yếu. Cụ thể, các cảng cạn chủ
yếu mới cung cấp d ch vụ c bản như lưu kho, vận tải container đường bộ, giao nhận hàng
hóa…, trong khi các d ch vụ giá tr gia tăng như gom hàng, phân loại, đóng gói, khai báo hải
quan điện tử, t ch hợp công nghệ thông tin trong quản l chuỗi cung ứng… c n chưa phát
triển. Khả năng kết nối giữa cảng cạn và cảng biển c n hạn chế, dẫn đến hiệu quả trung
chuyển và hỗ trợ hoạt động xuất nhập khẩu chưa cao. n cạnh đó, s li n kết giữa các cảng
cạn trong v ng chưa đồng bộ, thiếu chiến lược phát triển theo hệ thống, gây phân tán nguồn
l c và kém hiệu quả trong khai thác. Một số yếu tố như chất lượng đội ngũ nhân l c, năng
l c quản l , khả năng ứng dụng công nghệ và quy trình vận hành chuẩn hóa cũng chưa đáp
ứng tốt y u cầu ngày càng cao của khách hàng, ảnh hư ng tr c tiếp đến năng l c cạnh tranh
của các doanh nghiệp logistics và của cả v ng kinh tế.
o đó, tr n góc độ l luận và th c tiễn, luận án “Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng tới
chất lượng dịch vụ Logistics tại cảng cạn trên địa bàn khu vực vùng Đồng bằng sông
Hồng” là th c s cần thiết, có t nh thời s , có nghĩa th c tiễn và khoa học.
2. Mục tiêu nghiên cứu
Mục ti u nghi n cứu t ng quát của luận án là nghi n cứu các yếu tố ảnh hư ng tới chất
lượng d ch vụ logistics tại cảng cạn tr n đ a bàn khu v c v ng Đ SH, tr n c s đó có
những giải pháp nhằm nâng cao chất lượng d ch vụ.
3. Câu hỏi nghiên cứu
Câu h i 1: Những yếu tố nào ảnh hư ng tới chất lượng d ch vụ logistics tại cảng cạn?
Câu h i 2: Th c trạng chất lượng d ch vụ logistics tr n đ a bàn khu v c v ng Đ SH?
Câu h i 3: Để nâng cao chất lượng d ch vụ logistics tr n đ a bàn khu v c v ng Đ SH,
cần những giải pháp nào?
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
Đối tƣợng nghiên cứu: Là các yếu tố ảnh hư ng tới chất lượng d ch vụ logistics tại
cảng cạn tr n đ a bàn khu v c v ng Đ SH.
Phạm vi nghiên cứu:
Phạm vi nội dung: Luận án tập trung nghi n cứu vào các yếu tố ảnh hư ng tới chất
lượng d ch vụ logistics tại cảng cạn.
Phạm vi về không gian: Luận án nghiên cứu tại các cảng cạn tr n đ a bàn khu v c
v ng Đ SH.
Phạm vi về thời gian: Phân t ch th c trạng được giới hạn trong giai đoạn t năm 2018
đến năm 2024. Số liệu d báo đến năm 2030, đ nh hướng đến năm 2050.
5. Phƣơng pháp nghiên cứu
Gồm: Phư ng pháp phân tích - t ng hợp, phư ng pháp logic kết hợp với l ch sử,
phư ng pháp đi u tra xã hội học, thu thập và xử l thông tin, phư ng pháp thống k , mô tả,
so sánh, phân t ch, t ng hợp và hệ thống với nguồn dữ liệu thứ cấp và s cấp.
2
6. Đóng góp của luận án
Luận án đã hệ thống hóa và hoàn thiện th m c s l luận v cảng cạn d ch vụ
logistics, chất lượng d ch vụ logistics và các yếu tố ảnh hư ng đến chất lượng d ch vụ
logistics tại cảng cạn;
Xây d ng mô hình nghi n cứu các yếu tố ảnh hư ng đến chất lượng d ch vụ logistics
và đánh giá th c trạng các yếu tố ảnh hư ng đến chất lượng d ch vụ logistics tại các cảng
cạn khu v c đồng bằng sông Hồng, chỉ ra những hạn chế và nguy n nhân.
Đ xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng d ch vụ logistics tại các cảng cạn khu
v c đồng bằng sông Hồng.
7. Kết cấu luận án.
Ngoài phần m đầu, kết luận, kiến ngh , luận án được kết cấu thành 5 chư ng.
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN CÁC NGHIÊN CỨU VỀ CÁC YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG
TỚI CHẤT LƢỢNG DỊCH VỤ LOGISTICS TẠI CÁC CẢNG CẠN
1.1. Các nghiên cứu về chất lƣợng dịch vụ logistics
1.1.1. Các nghiên cứu nƣớc ngoài về chất lƣợng dịch vụ logistics
Theo cách tiếp cận v tầm quan trọng chất lượng d ch vụ logistics, nghi n cứu của
Kilibarda, Andrejić et al. (2020) đã t ng hợp theo các kh a cạnh: (1) Tập trung vào khách
hàng; (2) tập trung vào chất lượng d ch vụ logistics và (3) chất lượng d ch vụ logistics trong
chuỗi cung ứng.
(1) Chất lượng d ch vụ logistics theo hướng tập trung vào khách hàng: Các nghi n cứu
của Mollenkopf and Dapiran 2005; Cui, Hertz et al. 2010; Chen, Daugherty et al. 2009;
Wilding and Juriado 2004; Juga, Pekkarinen et al. 2008.
(2) Chất lượng d ch vụ logistics theo góc độ các nhà cung cấp d ch vụ logistics cũng
đã được nhi u tác giả tập trung nghi n cứu, trong đó tập trung vào hai kh a cạnh là (1) các
quy trình logistics như các nghi n cứu của (Mentzer, Min et al. 2004; Anderson, Jerman et
al. 1998; Mentzer, Flint et al. 2001) và (2) các mối quan hệ, quan hệ đối tác và hợp tác (Thai
2008; Sharma and Choudhury 2014) trong cung cấp d ch vụ logistics.
(3) Theo cách tiếp cận v khả năng d ch vụ logistics (Lu and Yang 2010), tr n c s
t ng hợp các nghi n cứu trước cho thấy, khả năng d ch vụ logistics của doanh nghiệp d ch
vụ bao gồm các khả năng li n quan đến giao hàng, chất lượng d ch vụ, d ch vụ khách hàng,
đ i mới, công nghệ thông tin, linh hoạt và chi ph logistics.
1.1.2. Các nghiên cứu tại Việt Nam về chất lƣợng dịch vụ logistics
Chất lượng d ch vụ logistics là một trong những chủ đ nghi n cứu nhận được rất
nhi u s quan tâm và tập trung nghi n cứu tại Việt Nam trong những năm gần đây. Một số
nghi n cứu ti u biểu như: Nghi n cứu của Banomyong, Thai et al. (2015), nghi n cứu của
Vũ Th Hạnh và Nguyễn Th ch (2022), nghi n cứu của Nguyễn Thanh Hùng (2022),
nghi n cứu của Hà Nam Khánh Giao, Võ Mộng Th y ung (2021)…
Như vậy, các nghi n cứu trong và ngoài nước v chủ đ chất lượng d ch vụ logistics
nói chung đã được nhi u tác giả tập trung nghi n cứu. Các nghi n cứu quốc tế tập trung làm
rõ chất lượng d ch vụ logistics là gì? Trong khi đó, các công trình nghi n cứu tại Việt Nam
thì thường tiếp cận theo hướng các yếu tố ảnh hư ng tới chất lượng d ch vụ logistics tại các
doanh nghiệp d ch vụ nh l và thường li n quan đến s hài l ng của khách hàng. Chất
lượng d ch vụ logistics được tiếp cận theo góc độ doanh nghiệp cung cấp d ch vụ, theo góc
độ chuỗi cung ứng trong chuỗi bán l , chuỗi của nhà sản xuất, chuỗi của các doanh nghiệp
d ch vụ logistics… các nghi n cứu này đ u tập trung vào việc đo lường chất lượng d ch vụ,
cũng như những yếu tố ảnh hư ng đến chất lượng d ch vụ logistics. Các kết quả nghi n cứu
trước v chất lượng d ch vụ logistics đã gi p cho NCS thấy được t ng thể c s l thuyết v
chất lượng d ch vụ logistics, t đó vận dụng trong làm rõ khái niệm nội hàm v chất lượng
3
d ch vụ logistics tại các cảng cạn. Đây là c s quan trọng để luận án kế th a khi phân t ch,
đánh giá chất lượng d ch vụ logistics tại các cảng cạn và các yếu tố ảnh hư ng tới chất
lượng d ch vụ logistics tr n đ a bàn khu v c v ng Đ SH trong bối cảnh hiện tại.
1.2. Các nghiên cứu về cảng cạn
1.2.1. Nghiên cứu về ph n loại, chức n ng, vai tr của cảng cạn
ác nghiên cứu nước ngoài về chức n ng vai tr c a cảng cạn
Bảng 1.1. Tổng hợp một số cách tiếp cận khi nghiên cứu về cảng cạn
Tác giả
Nội dung
Giảm
chi phí
Quản lý
container
Lợi ích
xanh
Roso, 2008
√
Rodrigue and Notteboom, 2012
√
√
Woxenius, Roso et al. 2004; Kunadhamraks and
Hanaoka 2008; Li, Dong et al. 2015
√
√
Roso and Lumsden 2010
√
√
Cullinane, Bergqvist et al. 2012
√
√
Jeevan, Chen et al. 2019
√
√
Nguyen, Thai et al. 2021
√
√
√
Nguồn: ng hợp c a tác giả
ác nghiên cứu trong nước
Tại Việt Nam, không có nhi u các nghi n cứu tập trung vào vai tr cũng như chức
năng của cảng cạn trong hệ thống logistics quốc gia. Nghi n cứu của Nguyễn Cảnh Lâm
(2018), đã phân t ch rõ các đặc t nh của cảng cạn d a tr n việc xem xét đánh giá một số
lượng lớn các cảng nội đ a tr n thế giới. Nghi n cứu của Nguyễn Trọng Tuân (2019) đã chỉ
rõ tầm quan trọng của hệ thống logistics với kinh tế biển tại tỉnh Quảng Ninh, trong đó có
vai trò quan trọng của các cảng.
1.2.2. Nghiên cứu về chất lƣợng dịch vụ logistics tại các cảng cạn
ác nghiên cứu nước ngoài
Theo góc độ cảng cạn là cảng container, nghi n cứu của Wiegmans, Rietveld et al.
(2001); nghi n cứu của Ferrari, Parola et al. (2011).
Nghiên cứu c a ndersson and oso lại t p trung vào vi c phát tri n các dịch
vụ giá trị gia t ng tại các cảng khô dry port Nghi n cứu của Moldabekova, eifert et al.
(2019) đã xác đ nh mối quan hệ và s tác động của các yếu tố tại các cảng cạn đến chất
lượng d ch vụ logistics.
Nghi n cứu của Moldabekova, eifert và cộng s (2019) đã xác đ nh rõ 7 nhóm yếu tố
ảnh hư ng đến chất lượng d ch vụ logistics tại cảng cạn: (1) năng l c c s hạ tầng vật chất;
(2) độ tin cậy, an toàn và bảo mật; (3) khả năng đáp ứng của nhân vi n; (4) giá cả d ch vụ;
(5) mức độ ứng dụng công nghệ thông tin; (6) t nh đa phư ng thức trong kết nối vận tải; và
(7) s sẵn có của các d ch vụ giá tr gia tăng. Các yếu tố này đ u có ảnh hư ng tr c tiếp đến
s hài l ng và quyết đ nh l a chọn d ch vụ của khách hàng tại các cảng cạn.
ác nghiên cứu về chất lượng dịch vụ logistics cảng cạn tại Vi t Nam
Nghi n cứu của Mai Đức Cảnh (2020) có li n quan đến chất lượng d ch vụ khách hàng
tại Công ty C phần Tân Cảng Sài G n. Nghi n cứu của Nguyễn Xuân Minh, Phan Hồng
Trang (2015) đã phân tích các d ch vụ logistics theo tiếp cận d ch vụ được cung cấp b i b n
thứ 3 và đ xuất những giải pháp để phát triển d ch vụ logistics tại Việt Nam. Nghi n cứu
của Nguyễn Hoàng Việt (2015) đã t ng hợp các yếu tố của chất lượng d ch vụ cảng biển t
đó phân t ch mối quan hệ giữa các yếu tố của chất lượng d ch vụ đến mức độ hài l ng của
khách hàng. Nghi n cứu của Le, Nguyen et al. 2020 đã xác đ nh có năm yếu tố quyết đ nh