Công trình ñư c hoàn thành t i<br />
B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O<br />
Đ I H C ĐÀ N NG<br />
<br />
Đ I H C ĐÀ N NG<br />
<br />
Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS. TS. Lê T H i<br />
<br />
NGUY N H I LINH<br />
Ph n bi n 1 : GS. TSKH. Tr n Văn Sung<br />
Ph n bi n 2 : TS Tr n M nh L c<br />
<br />
NGHIÊN C U CHI T TÁCH TANIN T V CÂY<br />
ĐƯ C NHƠN H I Đ<br />
NG D NG LÀM V T LI U<br />
H P PH ION KIM LO I N NG TRONG NƯ C<br />
<br />
Chuyên ngành: Hóa h u cơ<br />
<br />
Lu n văn ñã ñư c b o v trư c h i ñ ng ch m Lu n văn t t<br />
nghi p Th c sĩ Khoa h c h p t i Đ i h c Đà N ng vào ngày<br />
14 tháng 11 năm 2012.<br />
<br />
Mã s : 60 44 27<br />
<br />
TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ KHOA H C<br />
Có th tìm hi u lu n văn t i:<br />
Đà N ng – 2012<br />
<br />
-<br />
<br />
Trung tâm Thông tin – H c li u, Đ i h c Đà N ng<br />
Thư vi n trư ng Đ i h c Sư ph m, Đ i h c Đà N n<br />
<br />
1<br />
M<br />
<br />
2<br />
<br />
Đ U<br />
<br />
- Bi n tính tanin ñ làm v t li u h p ph kim lo i n ng trong<br />
nư c th i.<br />
<br />
1. LÍ DO CH N Đ TÀI<br />
<br />
- Kh o sát các y u t<br />
<br />
Hóa h u cơ là m t lĩnh v c hóa h c ñã có t lâu ñ i nhưng s c<br />
h p d n và tính m i m c a nó v n còn cho ñ n ngày hôm nay. Cùng<br />
<br />
nh hư ng kh năng h p ph kim lo i<br />
<br />
n ng c a tanin.<br />
2.2. Nhi m v nghiên c u<br />
<br />
v i nh ng thay ñ i trong cu c s ng hi n nay, th gi i hi n ñ i ñang<br />
<br />
- Tách tanin t cây ñư c v i hi u su t cao nh t có th .<br />
<br />
có xu hư ng quay v v i các h p ch t thiên nhiên có trong ñ ng v t<br />
<br />
- T o ra v t li u h p ph t tanin có kh năng h p ph kim lo i<br />
<br />
và cây c . Hi n nay, cùng v i s<br />
<br />
phát tri n c a các ngành công<br />
<br />
nghi p hiên ñ i ñã kéo theo ô nhi m môi trư ng n ng<br />
<br />
m ts ña<br />
<br />
phương, ñ c bi t là ô nhi m môi trư ng nư c b i kim lo i n ng. Kim<br />
lo i n ng tích lũy theo chu i th c ăn và thâm nh p vào cơ th ngư i<br />
<br />
n ng (pH, th i gian, n ng ñ c a ion kim lo i n ng).<br />
3. Đ I TƯ NG VÀ PH M VI NGHIÊN C U<br />
3.1. Đ i tư ng: V cây ñư c ñư c l y t cây ñư c<br />
<br />
khu v c<br />
<br />
Nhơn H i t nh Bình Đ nh.<br />
<br />
gây ra các b nh lý r t nguy hi m ñ ng th i nh hư ng ñ n kh năng<br />
<br />
3.2. Ph m vi nghiên c u: Chi t tách tanin trong v cây ñư c và<br />
<br />
sinh s n. Do ñó vi c x lí kim lo i n ng trong nư c th i là h t s c<br />
<br />
bi n tính tanin ñ làm v t li u h p ph kim lo i n ng Cu2+ trong<br />
<br />
c n thi t và quan tr ng ñ b o v s c kh e con ngư i.<br />
<br />
nư c.<br />
<br />
Lu n văn này nghiên c u v tanin, m t h p ch t có nhi u trong<br />
các loài th c v t, d ñư c tìm th y trong t nhiên, và có kh năng h p<br />
ph kim lo i n ng. Kh năng này ñã ñư c ng d ng t lâu trong y<br />
h c<br />
<br />
nh ng trư ng h p b ng ñ c các kim lo i n ng. Vì th , chi t<br />
<br />
4. N I DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U<br />
4.1. N i dung<br />
4.1.1. Tách tanin t v cây ñư c<br />
4.1.2. Đ nh tính và ñ nh lư ng tanin<br />
<br />
tách tanin t th c v t và ng d ng làm v t li u h p ph ion kim lo i<br />
<br />
Đ nh tính<br />
<br />
n ng là n i dung chính c a ñ tài này.<br />
<br />
2 ml d ch chi t + 2 gi t dung d ch FeCl3 5%, n u có xu t hi n<br />
<br />
Tanin là h p ch t có nhi u trong lá chè, trong các lo i cây keo<br />
<br />
k t t a xanh ñen ho c xanh nâu nh t, ch ng t có m t c a<br />
<br />
lá tràm, cây ñư c, sú, v t … Bình Đ nh là m t ñ a phương có ngu n<br />
<br />
polyphenol trong d ch chi t.<br />
<br />
ñư c d i dào và phong phú, vì th v cây ñư c<br />
<br />
Ph n ng Stiasny (phân bi t tanin ngưng t và tanin thu phân)<br />
<br />
khu v c Nhơn H i<br />
<br />
s là ñ i tư ng thu n l i ñ chi t tách tanin.<br />
2. M C TIÊU VÀ NHI M V NGHIÊN C U<br />
2.1. M c tiêu nghiên c u<br />
<br />
Đ nh lư ng: S d ng phương pháp Lowenthal: oxi hóa kh<br />
b ng ch t oxi hóa KMnO4 v i ch t ch th indigocacmin.<br />
4.1.3. Kh o sát các y u t<br />
<br />
nh hư ng ñ n quá trình chi t tanin<br />
<br />
- Tách tanin t cây ñư c.<br />
<br />
- T l nguyên li u r n và dung môi l ng<br />
<br />
- Kh o sát các y u t<br />
<br />
- Dung môi chi t<br />
<br />
nh hư ng ñ n quá trình tách tanin.<br />
<br />
3<br />
<br />
4<br />
<br />
- Th i gian chi t<br />
<br />
Phương pháp h p ph<br />
<br />
- Nhi t ñ<br />
<br />
- Phương pháp AAS xác ñ nh n ng ñ ion kim lo i<br />
<br />
4.1.4. Nghiên c u s n ph m tanin t cây ñư c<br />
<br />
5. B<br />
<br />
C C Đ TÀI: g m 3 ph n<br />
Đ U<br />
<br />
- Xác ñ nh c u trúc c a tanin<br />
<br />
M<br />
<br />
- Kh o sát m t s thông s hóa lý<br />
<br />
1.Tính c p thi t c a ñ tài<br />
<br />
4.1.5. Bi n tính tanin ñ h p ph kim lo i n ng<br />
<br />
2. M c tiêu nghiên c u<br />
<br />
- T o v t li u t tanin ñ h p ph kim lo i n ng<br />
<br />
3. Đ i tư ng và ph m vi nghiên c u<br />
<br />
- Kh o sát các y u t<br />
<br />
4. Phương pháp và n i dung nghiên c u<br />
<br />
nh hư ng ñ n kh năng h p ph c a tanin<br />
<br />
(pH, th i gian khu y, n ng ñ ch t h p ph và n ng ñ ch t b h p<br />
<br />
5. B c c ñ tài<br />
<br />
ph )<br />
<br />
6. T ng quan tài li u nghiên c u<br />
<br />
4.2. Phương pháp<br />
4.2.1. Nghiên c u lí thuy t<br />
- T ng quan lí thuy t v cây ñư c, và tình hình th c t c a<br />
cây ñư c trong nh ng năm g n ñây.<br />
<br />
N I DUNG<br />
Chương 1: T ng quan<br />
Chương 2: Nh ng nghiên c u th c nghi m<br />
Chương 3: K t qu và bàn lu n<br />
<br />
- Thành ph n, tính ch t và ng d ng c a tanin.<br />
<br />
K T LU N VÀ KI N NGH<br />
<br />
- Tính ñ c c a m t s ion kim lo i n ng<br />
<br />
DANH M C TÀI LI U THAM KH O<br />
<br />
- Lý thuy t v h p ph<br />
<br />
QUY T Đ NH GIAO Đ TÀI LU N VĂN<br />
<br />
4.2.2. Nghiên c u th c nghi m<br />
- Phương pháp tách các h p ch t h u cơ<br />
Phương pháp chi t.<br />
- Phương pháp phân tích hóa h c<br />
Phân tích ñ nh tính và ñ nh lư ng tanin<br />
- Phương pháp phân tích v t lý (xác ñ nh thành ph n c u t o<br />
c a tanin)<br />
<br />
PH L C<br />
6. T NG QUAN TÀI LI U NGHIÊN C U<br />
S t n t i c a ion kim lo i n ng trong nư c gây nh hư ng ñ n<br />
s c kh e và nòi gi ng c a con ngư i, vì th có r t nhi u công trình<br />
nghiên c u trong và ngoài nư c ñưa ra phương pháp ñ x lí v n ñ<br />
này. Sau ñây là m t s công trình nghiên c u mà tôi thu th p ñư c:<br />
Lu n văn Hóa h c c a Nguy n Thùy Dương t i Đ i h c Sư<br />
<br />
Phương pháp ño ph IR<br />
<br />
ph m Thái Nguyên. “Nghiên c u kh năng h p ph m t s ion kim<br />
<br />
Phương pháp s c ký l ng cao áp ghép kh i ph (HPLC –<br />
<br />
lo i n ng trên v t li u h p ph ch t o t v l c và thăm dò x lý môi<br />
<br />
MS)<br />
<br />
trư ng”. Hoàn thành vào năm 2008.<br />
- Phương pháp tách ion kim lo i n ng trong nư c<br />
<br />
6<br />
<br />
5<br />
<br />
CHƯƠNG 1<br />
T NG QUAN<br />
<br />
Đ tài “Nghiên c u h p ph Zn (II) d ng c t c a h t v t li u<br />
BVQN ch t o t ñuôi th i qu ng Bauxit B o L c” ñư c nghiên c u<br />
b i Doãn Đình Hùng, Nguy n Minh Trung t i Vi n ñ a ch t – Vi n<br />
<br />
1.1. TÌM HI U V CÂY ĐƯ C<br />
<br />
Khoa h c và Công ngh Vi t Nam. Đăng b i t p chí Các khoa h c v<br />
trái ñ t. 2011<br />
<br />
H ñư c có tên khoa h c: Rhizophoraceae. Trong s này<br />
ñư c bi t ñ n nhi u nh t là chi Rhizophora, hi n<br />
<br />
Các ñ tài ngoài hư ng ti p c n v i các h p ch t h u cơ có<br />
kh năng h p ph ion kim lo i n ng, còn ti p c n v i hư ng s d ng<br />
phương pháp sinh h c ñ h p ph ion kim lo i n ng như:<br />
<br />
Vi t Nam có<br />
<br />
Đư c ñôi (Rhizophora apiculata), Đư c xanh hay Đư c nh n<br />
(Rhizophora mucronata) và ñư c ch ng (Rhizophora stylosa) [25]<br />
1.1.1. Hình thái<br />
<br />
2+<br />
<br />
Cây g l n cao 20-30 m, ñư ng kính t 60-70 cm. B r cây<br />
<br />
Pb , Zn ) trong nư c c a n m men Saccharomyces cerevisiae. Đ<br />
<br />
ñư c r t ñ c ñáo, bao g m r c c và r ph . Lá dày c ng, có màng<br />
<br />
tài ñư c th c hi n b i Nguy n Th Hà, Tr n Th H ng, Nguy n Th<br />
<br />
sáp có kh năng gi nư c và th i lư ng mu i th a ra kh i cơ th .[6]<br />
<br />
Nghiên c u kh năng h p thu m t s kim lo i n ng (Cu ,<br />
2+<br />
<br />
2+<br />
<br />
Thanh Nhàn, Đ Th C m Vân, Lê Th Thu Y n thu c Khoa Môi<br />
<br />
1.1.2. Phân b<br />
<br />
trư ng, Trư ng Đ i h c Khoa h c T nhiên, Đ i h c Qu c gia Hà<br />
<br />
1.1.3. Công d ng<br />
<br />
N i. 2006<br />
Ngoài các ñ tài nghiên c u trong nư c, trên th gi i cũng có<br />
nhi u công trình nghiên c u v v n ñ này:<br />
Đ tài “Adsorption Performance of Packed Bed Column for<br />
the removal of Lead (ii) using oil Palm Fibre” ñư c th c hi n b i<br />
Nwabanne, J. T và Igbokwe, P. K t i Department of Chemical<br />
Engineering Nnamdi Azikiwe University P.M.B<br />
Awka Nigeria. 05/2012<br />
<br />
V ñư c nh n và ñư c ñôi là ngu n tanin r t quan tr ng,<br />
dùng ñ thu c da, nhu m lư i ñánh cá ho c làm dây th ng khi ñi<br />
bi n. [9]<br />
1.2. TANIN<br />
1.2.1. Gi i thi u<br />
1.2.2. Khái ni m<br />
Năm 1913 Dekker ñ nh nghĩa tanin như sau: tanin là các<br />
polyphenol ña nguyên t có v chát, có tính thu c da và b k t t a<br />
kh i dung d ch b ng protein ho c các alkaloid. Trong t nhiên tanin<br />
thư ng k t h p v i nhi u nhóm h p ch t khác và ñư c g i là tannoid.<br />
[17]<br />
1.2.3. Phân lo i<br />
a. Tanin th y phân<br />
Pyrogalic Tanin (hay Gallo-Tanin)<br />
<br />
8<br />
<br />
7<br />
Tanin Elagic (Elagi – Tanin)<br />
<br />
t i s tăng nhanh hàm lư ng kim lo i n ng trong các ngu n nư c<br />
<br />
b. Tanin ngưng t (tanin pyrocatechin)<br />
<br />
th i. [32]<br />
<br />
Đư c t o thành t<br />
<br />
cơ b n là catechin và<br />
<br />
Vi c l m d ng thu c tr sâu trong canh tác công nghi p và<br />
<br />
epicatechin, ñó là hai ch t ñ ng phân c a nhau. Các phân t cơ b n<br />
<br />
vi c không ñúng k thu t tr ng tr t ñã th i ra môi trư ng m t lư ng<br />
<br />
này n i v i nhau (thư ng<br />
<br />
nh ng phân t<br />
<br />
v trí 4-8 hay 6-8) b ng n i ñôi C-C r t<br />
<br />
b n, do ñó nó còn có tanin không th y phân ñư c.<br />
<br />
ion kim lo i ñáng k . [30]<br />
1.3.4. M t s thi t h i do ô nhi m ion kim lo i n ng gây ra<br />
nư c ta, m t nghiên c u ñ i v i ngư i dân<br />
<br />
1.2.4. Tính ch t c a tanin<br />
<br />
3 xã Hòa H u,<br />
<br />
a. Tính ch t v t lí<br />
<br />
V nh Tr , B Đ (Hà Nam) nơi có ngu n nư c b nhi m th ch tín<br />
<br />
b. Tính chât hóa h c<br />
<br />
tr m tr ng nh t<br />
<br />
1.2.5. Các y u t<br />
<br />
nh hư ng ñ n ñ b n c a tannin<br />
<br />
nư c ta hi n nay. T l ngư i m c các b nh chung<br />
<br />
r t cao, t 43,5% ñ n 51,8%. Các b nh v da chi m t l 28,3% so<br />
<br />
So v i các h p ch t thiên nhiên, tanin là ch t có ñ b n kém.<br />
Nó ch th hi n tính b n trong môi trư ng axit.[11]<br />
<br />
v i trung bình trên toàn qu c là t 3 – 5%. [12]<br />
1.4. H P PH<br />
<br />
1.3. KIM LO I N NG<br />
<br />
1.4.1. Các khái ni m<br />
<br />
1.3.1. Đ nh nghĩa và ngu n g c phát sinh<br />
<br />
a. H p ph<br />
3<br />
<br />
Kim lo i n ng là nh ng kim lo i có t tr ng l n hơn 5g/cm và<br />
<br />
H p ph là quá trình ch a v t ch t (các phân t<br />
<br />
khí, hơi<br />
<br />
thông ch nh ng kim lo i ho c á kim liên quan ñ n ô nhi m môi<br />
<br />
ho c các phân t , ion ch t tan) lên b m t phân cách pha. B m t<br />
<br />
trư ng và ñ c h i. [16]<br />
<br />
phân cách pha có th là khí – r n, l ng – r n và khí – l ng. Ch t<br />
<br />
1.3.2. Tính ch t c a kim lo i n ng<br />
<br />
mà trên b m t c a nó x y ra quá trình h p ph g i là ch t h p<br />
<br />
a. Đ ng<br />
<br />
ph , còn ch t ñư c t t p trên b m t phân cách pha ñư c g i là<br />
<br />
Đ ng là m t kim lo i màu ñ , d n ñi n, d n nhi t t t, khó<br />
<br />
ch t b h p ph . [5]<br />
<br />
nóng ch y và phân b r ng rãi trong t nhiên. H p kim c a ñ ng d<br />
<br />
b. H p ph v t lý và h p ph hóa h c<br />
<br />
ch hóa cơ h c và b n v i hóa ch t. Trong công nghi p, ñ ng là kim<br />
<br />
c. Gi i h p ph<br />
<br />
lo i màu quan tr ng nh t, ñư c dùng ch y u trong công nghi p ñi n,<br />
<br />
d. Nhi t h p ph<br />
<br />
công nghi p nhu m, y h c… [2]<br />
<br />
1.4.2. Các phương trình ñ ng nhi t h p ph<br />
<br />
b. M t s kim lo i khác<br />
<br />
a. Phương trình ñ ng nhi t Freundlich<br />
<br />
Chì, Cadimi, Mangan, Niken.<br />
<br />
b. Phương trình ñ ng nhi t Langmuir<br />
<br />
1.3.3. Tình hình ô nhi m ion kim lo i n ng hi n nay<br />
S phát tri n c a khu công nghi p, khu ch xu t ñã ñã d n<br />
<br />