Nghiên cứu thành phần hóa học tinh dầu quả sa nhân xanh (Amomum xanthioides Wall) thu ở Sơn La

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

Thêm vào BST

Báo xấu

3
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tinh dầu quả Sa nhân xanh (Amomum xanthioides Wall) thu ở Sơn La được chiết xuất bằng phương pháp chưng cất lôi cuốn hơi nước và bằng dung môi diethyl ether. Bài viết nghiên cứu thành phần hóa học tinh dầu quả sa nhân xanh (Amomum xanthioides Wall) thu ở Sơn La.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Nghiên cứu thành phần hóa học tinh dầu quả sa nhân xanh (Amomum xanthioides Wall) thu ở Sơn La

TẠP CHÍ KHOA HỌC Phạm Văn Công và cs. (2024) Khoa học Tự nhiên và Công nghệ (32): 13-16 NGHIÊN CỨU THÀNH PHẦN HÓA HỌC TINH DẦU QUẢ SA NHÂN XANH (Amomum xanthioides Wall) THU Ở SƠN LA Phạm Văn Công*, Nguyễn Thị Hải, Nguyễn Tiến Hƣng, Lao Ơ Si Sổm Phết, Viêng Xay Lao Ly, Bun Tiêng Sẻng Su Li Nha. Trường Đại học Tây Bắc Tóm tắt: Tinh dầu quả Sa nhân xanh (Amomum xanthioides Wall) thu ở Sơn La được chiết xuất bằng phương pháp chưng cất lôi cuốn hơi nước và bằng dung môi diethyl ether. Xác định thành phần hóa học bằng phương pháp sắc ký khí - khối phổ (GC/MS) thu được kết quả: các thành phần chính trong tinh dầu chiết bằng hơi nước là: bornyl acetate (51,28%), camphor (30,64%), camphene (5,93%), D-limonene (5,1%)…và trong tinh dầu chiết bằng cồn và diethyl ether là: N-butylbenzenesulfonamide (55,83%), triisobutylaluminum (20,73%), tetrapentacontane (9,23%). Từ khóa: GC/MS, tinh dầu, sa nhân xanh, chi Sa nhân. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Tinh u à m t trong nh ng nh m hoạt S nh n à chi thực v t m t m m c s ch t tr o i th c p tiêu i u c c c thành ư ng oài r t n thu c họ ng viên trong chi S nh n Cho t i n người t (Zingiber c ăm gu n Qu c t m th r t nhi u oại tinh u h c nh u và nh iệt ê chi ti t oài trong chi S nh n ng ch ng thực nghiệm cho th ch ng c v i ph n trên toàn nh th Việt m Chi tr qu n trọng trong thực ti n và nghiên c u nà thường s ng trong r ng c m c o mọc ho học Ở Việt m chư t m th công nhi u ở c c h s ng h v n r ng Chi S nào v thành ph n h học c tinh u S nh n à oại th o m c c th n r Th n r h nhân xanh (Amomum xanthioides Wall) ở S n và c m t s oài th n r mọc n ư i p La. Do ch ng tôi ti n hành nghiên c u v t m ng Chi S nh n c c trưng à v hăng thành ph n h học c tinh u S nh n x nh và m i th m t tinh u Ph n n c c c (Amomum xanthioides Wall) thu ở S n V i trong chi S nh n ư c s ng àm thu c c m c tiêu cung c p thêm nh ng ẫn iệu v tinh ăn ư c àm gi v ch rư u ho c chi t tinh u c oài nà ở c c v ng sinh th i h c nh u u t s oài mọc ph i n ở nư c t c Việt m g p ph n nh hư ng và h i như: Th o qu (A ts o-ko), Sa nhân tím (A. th c nguồn tài ngu ên ongi igu r S nh n (A vi osum S 2. THỰC NGHIỆM VÀ PHƢƠNG PHÁP nh n x nh (A x nthioi s S nh n hồi (A NGHIÊN CỨU if orum và S nh n qu c m (A 2.1. Vật liệu nghiên cứu muricarpum), v.v... Theo H. Lecomte, chi S ẫu ư c s ng trong nghiên c u à tinh nh n c v tr ph n oại như s u: gành gọc u ư c chi t t qu tư i c oài S nh n n ( gno ioph t ; p Hành ( i iopsi (Amomum xanthioides Wall.) thu vào tháng Ph n p Hành ( i ii iên ng 9/ ở hu ện Thu n Ch u tỉnh S n (Việt ( ingi r n ng( ingi r s Họ m o TS Phạm Văn h Kho KHT - CN ng ( ingi r c Chi S nh n (Amomum - Trường Đại học T Bắc x c nh oài 13
2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu 2.2.1. Chưng cất lôi cuốn hơi nước gu ên iệu g qu S nh n x nh ư c cắt nh cho vào thi t chưng c t ôi cu n h i nư c un sôi u v ph i chưng c t trong thời gi n ho ng 8 ph t S u tinh u ư c t ch nư c và àm hô ởi mu i 2SO4 khan. Tinh u s u ư c ưu gi ở -5°C cho n hi s ng 2.2.2. Phương pháp chiết tách tinh dầu C ch ti n hành: cho g qu S nh n x nh Hình 1. Sơ đồ quy trình chiết tinh dầu vào nh th tinh c ung t ch m Thêm Sa nhân xanh m cồn 7 hu cho ph n t n u trong 2.2.3. Phương pháp xác định các thành cồn n nh ng màng o thực ph m phần hóa học của tinh dầu g m hỗn h p trong ngà ọc hỗn h p X c nh c c thành ph n h học c tinh ng ph u ọc rusn r thu ch ọc Cho u ng phư ng ph p sắc ý h – h i ph toàn dung ch thu ư c ở quá trình lọc (GC\ S Ti n hành nh t nh thành ph n tinh u ng phư ng ph p sắc ý h - h i ph vào bình c u Lắp hệ th ng má c t quay chân iên h p ( C/ S trên m C 789 A ghép không D ng c t khi không còn dung môi tách n i v i D t ctor Agi nt 7 SD C t ph n ra. Dung môi thu hồi ại cho các n sau D ch tích HP5- S ch thư c µm x m x thu ư c sau khi cô quay cho ắc v i diethyl mm Chư ng tr nh nhiệt 0 C (tăng 0 o ether. Đ yên cho dung ch phân l p. Chi t /ph t t i C (100 /phút) t i 0 C. Khí l p ete ở trên Cho hỗn h p thu ư c vào m ng H 99 99% D t ctor h i ph S hiệt 0 m c t qu ch n hông n chưng c t D t ctor và uồng m mẫu C. Pha o ng mẫu n trong i t t Chi ng thu hồi diethyl ether. : C c ch t ư c nh n i t ng h i Thu ư c tinh u S nh n xanh. ph ( S so s nh v i thư viện ph : istT Ph n t ch mẫu ư c thực hiện tại Trung t m THT Trường Đại học T ắc Hình 1. Phổ GC-MS của tinh dầu từ quả Sa nhân Xanh thu bằng phương pháp chưng cất lôi cuốn hơi nước 14
Hình 2. Phổ GC-MS của tinh dầu từ Sa nhân xanh chiết bằng dung môi diethyl ether. Tinh u trong qu c oài S nh n x nh ư c h p ch t t tinh u trong qu c oài (Amomum xanthioides W thu ở S n Sa nhân xanh (Amomum xanthioides Wall.), ư c chi t ng i th th r và chưng c t ôi ( ng K t qu thu ư c trong ng cho cu n h i nư c à ung ch ồng nh t c màu th c c h p ch t ch nh trong tinh u à: x nh nhạt hàm ư ng ạt % (th o ngu ên Camphene, camphor, pinene, myrcene, N- iệu hô tu ệt i ng phư ng ph p sắc ý Butylbenzenesulfonamide khí - h i ph ( C/ S t ch và x c nh ,Triisobutylaluminum, bornyl acetate. 3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN Bảng 1. Thành phần hóa học của tinh dầu từ quả của Sa nhân xanh thu bằng phƣơng pháp chƣng cất lôi cuốn hơi nƣớc Peak# R.Time Area % Height % Name 1 6.084 1.15 2.39 .alpha.-Pinene 2 6.471 5.93 11.46 Camphene 3 6.935 0.22 0.47 Sabinene 4 7.101 1.52 2.80 .beta.-Pinene 5 7.234 1.61 3.52 .beta.-Myrcene 6 7.733 0.15 0.32 .alpha.-Phellandrene 7 8.315 5.10 9.23 D-Limonene 8 9.048 0.15 0.28 .gamma.-Terpinene 9 10.081 0.39 0,72 Linalool 10 11.583 30.64 32.96 Camphor 11 11.762 0.39 0.62 3-Methylcamphennilol 12 11.976 0,30 0.52 endo-Bomeol 13 12.431 0,48 0.74 Terpinen-4-ol 14 12.838 0.39 0.65 .alpha.-Terpineol 15 16.279 51.28 32.97 Bornyl acetate 16 34.725 0.28 0.74 Alpha.-trans-Bergamotenol T ng 100,00 100,00 Bảng 2. Thành phần hóa học của tinh dầu từ quả của Sa nhân xanh chiết bằng dung môi dietylete. Peak# R.Time Area % Height % Name 1 11,521 2.90 4.07 (-)-Camphor 2 37.205 55.83 53.55 N-Butylbenzenesulfonamide 3 45.107 9.23 4.83 Tetrapentacontane 4 50.764 3.62 5.30 Cyclononane,1,1,4,4,7,7-hexamethyl- 15
5 52.825 7.68 14.16 Propanal, dipropylhydrazone 6 52.868 20.73 18.10 Triisobutylaluminum T ng 100.00 100.00 4. KẾT LUẬN ê Th Hư ng ( ghiên c u m t s c i m sinh học thành ph n h học tinh ghiên c u chi t xu t ư c tinh u t u c m t s oài trong chi Ri ng (A pi ni qu c oài S nh n x nh (Amomum Rox và S nh n (Amomum Rox thu c họ xanthioides Wall.) thu ở S n và x c nh ng ( ingi r c in ở ắc Trung hàm ư ng ạt % (th o ngu ên iệu hô u n n Ti n s sinh học Hà i tu ệt i [3] Y. M. Xia, W. J. Kress, L. M. Prince ng phư ng ph p sắc ý h - h i ph (2004), "Phylogenetic Analyses of Amomum ( C/ S t ch và x c nh ư c h p ch t (Alpinioideae: Zingiberaceae) Using ITS and t tinh u trong qu S nh n x nh (Amomum matK DNA Sequence Data", Systematic xanthioides W Đ à công tr nh u tiên Botany, Vol. 29 (2), pp. 334-344. công v thành ph n tinh u c oài Sa ê inh Thuý ( ghiên c u c nhân xanh (Amomum xanthioides W thu ở i m thực v t thành ph n ho học c c S S n nh n t m (Amomum ongi igu r T Wu Họ Lời cảm ơn: Ch ng tôi xin tr n trọng c m ng ( ingi r c trồng tại hu ện Thạch n Trung t m Thực hành Th nghiệm Trường Th t Hà i Kh u n T t nghiệp Dư c S Đại học T ắc hỗ tr ch ng tôi trong qu Hà i tr nh thực hiện nghiên c u nà [5] ê Th Hư ng Tr n Th ch gu n TÀI LIỆU THAM KHẢO Qu c nh ( i tr s ng c Chi [1] R. Kurup, V. P. Thomas, J. Jose, M. Dan, Ri ng (A pini và S nh n (Amomum thu c M. Sabu, S. Baby (2018), "Chemical họ ng ( ingi r c ở ắc Trung H i composition of rhizome essential oils of ngh ho học toàn qu c v sinh th i và tài Amomum agastyamalayanum and Amomum ngu ên sinh v t T p tr - 1154. newmanii from South India", Journal of ê Th Hư ng ( Đ c i m và Essential Oil Bearing Plants, Vol 21 (3), pp. ph n chi S nh n ở ghệ An KH - CN 803- 810. ghệ An T p 9 tr 9-23. RESEARCH OF CHEMICAL COMPOSITION OF ESSENTIAL OIL GREEN FRUIT Amomum xanthioides Wall COLLECTED IN SON LA Pham Van Cong*, Nguyen Thi Hai, Nguyen Tien Hung, Lao Ơ Si Som Phet, Vieng Xay Lao Ly, Bun Tieng Seng Su Li Nha. Tay Bac University Abstract: Amomum xanthioides Wall essential oil was collected in Son La. It was extracted by steam distillation and diethyl ether solvent. Determination of chemical composition by gas chromatography - mass spectrometry (GC/MS) method obtained results: the main components in the steam extracted essential oil are: bornyl acetate (51.28%), camphor (30.64%), camphen (5.93%), D-limonene (5.1%)... and in essential oils extracted with alcohol and diethyl ether are: N-butylbenzenesulfonamide (55.83%), triisobutylpenthium (9,73%), triisobutylpenyl (923%). Key words: GC/MS, essential oil, Amomum xanthioides Wall, Amomum. gà nh n ài: 7/10/2023 gà ăng ài: 7/31/2023 Liên ạc: phamvancong@utb.edu.vn 16