163
U TUYÊ N NƢƠ C BO T VO M MIÊ NG
I. ĐỊNH NGHĨA
Là một u có nguồn gốc từ tế bào trụ ống tuyến của tuyến nƣớc bọt phụ ở vòm
miệng.
II. NGUYÊN NHÂN
Chƣa rõ ràng.
III. CHẨN ĐOÁN
1. Chẩn đoán xác định
1.1. Lâm sàng
a. Toàn thân: Không có biểu hiện toàn thân.
b. Tại chỗ
- Cơ năng: Đau ít, cảm giác vƣớng khi ăn nhai.
- Thực thể:
+ Ngoài mặt: Không có biểu hiện.
+ Trong miệng:
Có khối u vùng vòm miệng ranh giới rõ, gồ lên so với niêm mạc vòm miệng
xung quanh, sơ mê m, màu sắc bình thƣờng hoặc hơi đỏ.
1.2. Cận lâm sàng
- X quang thƣờng qui: có thể thấy hình ảnh tiêu xƣơng khẩu cái hoăc xâm lấn
xoang hàm trên trên phim blondeau.
- CT Scanner: trên lát cắt coronal thấy hình ảnh phồng niêm mạc vòm miệng
có thể xâm lấn xƣơng và xoang hàm trên.
- Mô bệnh học: có hình ảnh u tuyến nƣớc bọt.
2. Chẩn đoán phân biệt
- Nang xƣơng hàm trên: tổn thƣơng có hình ảnh tiêu xƣơng hàm trên ranh giới
rõ xuất phát từ trong xƣơng gây phồng niêm mạc vòm miệng. Trong một số trƣờng
hợp có liên quan với răng nguyên nhân.
- U xƣơng hàm trên: ranh giới không rõ, mật độ chắc, tổn thƣơng xuất phát từ
xƣơng trƣớc.
IV. ĐIỀU TRỊ
1. Nguyên tắc
164
Cắt bỏ u cùng với tuyến nƣớc bọt phụ.
2 Điều trị cụ thể
- Vô cảm.
- Xác định ranh giới u.
- Cắt toàn bộ u bằng dao điện.
- Kiểm soát vùng phẫu thuật.
- Kháng sinh.
V. TIÊN LƢỢNG VÀ BIẾN CHỨNG
1.Tiên lƣợng
- Nếu phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ u khi u chƣa xâm lấn xƣơng hàm thì thƣờng
cho kết quả tốt.
- Nếu không điều trị u ở giai đoạn sớm, u có thể phát triển xâm lấn xƣơng hàm
và thóai hóa ác tính.
2.Biến chứng
U chuyển dạng thành ác tính.
VI. PHÒNG BỆNH
Khám định kì chuyên khoa răng hàm mặt để phát hiện u ở giai đoạn sớm và
điều trị kịp thời.