PHÒNG GD&ĐT BÌNH XUYÊN
TR NG TH&THCS TÂN PHONGƯỜ
H I TH O NÂNG CAO CH T L NGỘ Ả Ấ ƯỢ
TUY N SINH VÀO 10Ể
Tên chuyên đ:ề“M t s đnh h ng giúp h c sinh h c t p t t pộ ố ị ướ ọ ọ ậ ố h n:ầ
M t; Kính lúp; Phân tích ánh sáng – V t lí 9”.ắ ậ
-Tác gi : ảTr ng Th L iươ ị ợ
-Đn v công tác:ơ ị Tr ng TH&THCS Tân Phong – Bình Xuyênườ
-Ch c v :ứ ụ Giáo viên
-Trình đ chuyênộ
môn:
Đi h c S ph m ạ ọ ư ạ
Bình Xuyên, tháng 11 năm 2021
- Tác gi chuyên đ: Tr ng Th L iả ề ươ ị ợ
- Ch c danh: Giáo viênứ
- Đn v công tác: Tr ng TH&THCS Tân Phong.ơ ị ườ
- Tên chuyên đ: ềM t s đnh h ng giúp h c sinh h c t p t t pộ ố ị ướ ọ ọ ậ ố h n: ầ
M t; Kính lúp; Phân tích ánh sáng – V t lí 9”.ắ ậ
- Đi t ng áp d ng h c sinh l p 9. D ki n s ti t d y 12 ti t.ố ượ ụ ọ ớ ự ế ố ế ạ ế
A. Th c tr ng ch t l ng giáo d c b môn v t lí 9 c a đn v năm h cự ạ ấ ượ ụ ộ ậ ủ ơ ị ọ
2021-2022:
Qua k t qu kh o sát đu năm ch có 47% h c sinh kh i 9 đt t trungế ả ả ầ ỉ ọ ố ạ ừ
bình tr lên. Qua bài thi gi a kì I v a xong có 61% h c sinh kh i 9 đt t trungở ữ ừ ọ ố ạ ừ
bình tr lên. Tôi nh n th y nhi uở ậ ấ ề em không bi t cách h c, nh n th c ch m,ế ọ ậ ứ ậ
không hi u bài, d n d n m t g c tr nên chán h c t p, s h c nên k t qu h cể ầ ầ ấ ố ở ọ ậ ợ ọ ế ả ọ
t p còn th p. ậ ấ T th c t đó tôi th y trách nhi m c a mình c n ph i làm gì đó đừ ự ế ấ ệ ủ ầ ả ể
giúp đ các em h c t p t h n. Tỡ ọ ậ ố ơ ôi đã m nh d n đa ra m t s nh ng gi i phápạ ạ ư ộ ố ữ ả
giúp h c sinh h c tâp t t h n ph n: ọ ọ ố ơ ầ M t – Kính lúp – Phân tích ánh sáng.ắ
B. H th ng các ph ng pháp c b n, đc tr ng đ gi i các bài t p trongệ ố ươ ơ ả ặ ư ể ả ậ
chuyên đ.ề
V y nh ng gi i pháp, đnh h ng giúp h c sinh l p 9 bi t gi i bài t pậ ữ ả ị ướ ọ ớ ế ả ậ
M t – Kính lúp – Phân tích ánh sáng m t các đn gi n và kh c ph c đc tìnhắ ộ ơ ả ắ ụ ượ
tr ng gi i bài t p mò m m, không có đnh h ng, áp d ng công th c máy mócạ ả ậ ẫ ị ướ ụ ứ
và th m chí làm nh ng không hi u d n đn làm sai: ậ ư ể ẫ ế
Gi i pháp hi u qu và th c hi n đn gi n và mang tính kh thi mà tôi đãả ệ ả ự ệ ơ ả ả
và đang th c hi n trong th i gian qua c th nh sau:ự ệ ờ ụ ể ư
- Ki m tra, đánh giá các ki n th c, kĩ năng theo chu n ki n th c kĩ năng đãể ế ứ ẩ ế ứ
quy đnh mà h c sinh đã h c.ị ọ ọ
- Rèn luy n cho h c sinh kh năng v n d ng ki n th c, phân tích, so sánh,ệ ọ ả ậ ụ ế ứ
t ng h p và khái quát hóa các ki n th c đã h c.ổ ợ ế ứ ọ
- C ng c , ôn t p các ki n th c theo chu n ki n th c kĩ năng t i thi u quyủ ố ậ ế ứ ẩ ế ứ ố ể
đnh giúp h c sinh v n d ng các ki n th c đã h c vào th c ti n, góp ph n giáoị ọ ậ ụ ế ứ ọ ự ễ ầ
d c kĩ thu t t ng h p. ụ ậ ổ ợ
- Khai hóa t duy, b i d ng ph ng pháp nghiên c u khoa h c.ư ồ ưỡ ươ ứ ọ
- Giáo d c ý th c, tinh th n t l p, kiên trì cũng nh tinh th n v t khóụ ứ ầ ự ậ ư ầ ượ
trong h c t p.ọ ậ
C. Các b c gi i m t bài t p v t lí.ướ ả ộ ậ ậ
B c 1:ướ Đc và tìm hi u đ bài. Vi t ọ ể ề ế tóm t t đ bài xem bài cho gì? C n tìm gì?ắ ề ầ
- Đc và tìm hi u kĩ đ bài, tìm hi u ý nghĩa c a nh ng thu t ng , nh ngọ ể ề ể ủ ữ ậ ữ ữ
đi l ng v t lí, đ tóm t t chính xác ạ ượ ậ ể ắ các đi l ng v t lí b ng kí hi uạ ượ ậ ằ ệ , các dữ
ki n c a đ bài.ệ ủ ề
- Đi đn v (n u c n). ổ ơ ị ế ầ Đi các đn v trong bài v cùng m t h đn vổ ơ ị ề ộ ệ ơ ị
theo tiêu chu n trong h SI.ẩ ệ
L u ý:ưH c sinh th ng không đ ý và hay quên làm thao tác này.ọ ườ ể
- V hình minh h a (n u c n), mô t l i tình hu ng đc nêu trong bàiẽ ọ ế ầ ả ạ ố ượ
t p và l u ý n u hi n t ng có nhi u đi t ng tham gia hay có nhi u tr ngậ ư ế ệ ượ ề ố ượ ề ườ
h p x y ra.ợ ả
B c 2: ướ Xác l p m i liên h c a các d ki n xu t phát v i cái ph i tìm đ tìmậ ố ệ ủ ữ ệ ấ ớ ả ể
ph ng h ng gi i.ươ ướ ả
- Phân tích hi n t ng v t lí.ệ ượ ậ
- Phân tích n i dung đ làm sáng t b n ch t v t lí.ộ ể ỏ ả ấ ậ
- Suy nghĩ đ xác l p m i liên h c a các d ki n có liên quan t i côngể ậ ố ệ ủ ữ ệ ớ
th c nào c a các d ki n xu t phát và rút ra các d ki n liên quan c n tìm đ xácứ ủ ữ ệ ấ ữ ệ ầ ể
đnh ph ng h ng gi i.ị ươ ướ ả
B c 3: ướ L p k ho ch gi i, th c hi n gi i.ậ ế ạ ả ự ệ ả
- L p nh ng công th c có liên quan đn các đi l ng cho bi t, đi l ngậ ữ ứ ế ạ ượ ế ạ ượ
c n tìm.ầ
- Suy nghĩ nh ng công th c nào có th dùng đ gi i.ữ ứ ể ể ả
- Ch n công th c gi i.ọ ứ ả
- Ch n cách gi i phù h p.ọ ả ợ
- Tìm ra đi l ng c n tìm sau khi bi n đi và k t h p các công th cạ ượ ầ ế ổ ế ợ ứ
(ch a v i thay s ).ư ộ ố
- Thay s đ tìm ra k t qu cu i cùng ố ể ế ả ố (N u có).ế
L u ý: ưTrong quá trình th c hi n b c này, có th s d ng và v n d ng linhự ệ ướ ể ử ụ ậ ụ
ho t, k t h p gi a b c 2 v i b c 3 v i nhau trong quá trình gi i (Tùy theoạ ế ợ ữ ướ ớ ướ ớ ả
yêu c u c th c a t ng bài).ầ ụ ể ủ ừ
B c 4:ướ Ki m tra, đánh giá, bi n lu n và k t lu n.ể ệ ậ ế ậ
Đ có th xác nh n k t qu v a tìm đc c n ki m tra l i vi c gi i bài t p (bàiể ể ậ ế ả ừ ượ ầ ể ạ ệ ả ậ
toán) v t lý theo m t ho c m t s cách nh sau:ậ ộ ặ ộ ố ư
- Ki m tra xem đã tr l i h t các câu h i c a yêu c u bài t p (Bài toán)ể ả ờ ế ỏ ủ ầ ậ
ch a.ư
- Đã xét h t các tr ng h p theo yêu c u c a bài t p (Bài toán) ch a.ế ườ ợ ầ ủ ậ ư
- K t qu tính đc và đn v c a ế ả ượ ơ ị ủ k t qu tính đc có phù h p th c tế ả ượ ợ ự ế
không.
- Tìm cách gi i khác cho bài (N u có).ả ế
D. H th ng hóa các ki n th c tr ng tâm liên quan.ệ ố ế ứ ọ
H th ng hóa các ki n th c tr ng tâm theo t ng d ng t ng ng v i t ngệ ố ế ứ ọ ừ ạ ươ ứ ớ ừ
d ng bài t p v M t – Kính lúp – Phân tích ánh sáng c th sau:ạ ậ ề ắ ụ ể
M TẮ
a) C u t o c a m t:ấ ạ ủ ắ
- Hai b ph n quan tr ng nh t c a m t là th th y tinh (là m t th u kínhộ ậ ọ ấ ủ ắ ể ủ ộ ấ
h i t b ng m t ch t trong su t và m m, d dàng ph ng lên hay d t xu ng nênộ ụ ằ ộ ấ ố ề ễ ồ ẹ ố
tiêu c c a nó có th thay đi đc) và màng l i (còn g i là võng m c).ự ủ ể ổ ượ ướ ọ ạ
b) Đi m c c c n và đi m c c vi n c a m t:ể ự ậ ể ự ễ ủ ắ
- Đi m xa m t nh t mà ta có th nhìn rõ đc khi không đi u ti t g i làể ắ ấ ể ượ ề ế ọ
đi m c c vi n (kí hi u Cể ự ễ ệ V).
- Đi m g n m t nh t mà ta có th nhìn rõ đc (khi đì u ti t t i đa) g iể ầ ắ ấ ể ượ ề ế ố ọ
là đi m c c c n (kí hi u Cể ự ậ ệ C).
c) M t c n thắ ậ ị
- M t c n th là m t có th nhìn rõ nh ng v t g n, nh ng không nhìn rõắ ậ ị ắ ể ữ ậ ở ầ ư
đc nh ng v t xa.ượ ữ ậ ở
- Đ kh c ph c t t c n th ng i ta ph i đeo kính c n th là th u kínhể ắ ụ ậ ậ ị ườ ả ậ ị ấ
phân kì. Kính c n th thích h p có tiêu đi m F trùng v i đi m c c vi n (Cậ ị ợ ể ớ ể ự ễ V) c aủ
m t.ắ
d) M t lãoắ
- M t lão là m t có th nhìn rõ nh ng v t xa, nh ng không nhìn rõ đcắ ắ ể ữ ậ ở ư ượ
nh ng v t g n.ữ ậ ở ầ
- Đ kh c ph c t t m t lão, ng i m t lão ph i đeo kính lão là th u kínhể ắ ụ ậ ắ ườ ắ ả ấ
h i t .ộ ụ
KÍNH LÚP
- Kính lúp là m t th u kính h i t có tiêu c ng n. Ng i ta dùng kính lúpộ ấ ộ ụ ự ắ ườ
đ quan sát các v t nh .ể ậ ỏ
- S b i giác G = . 1,5x G 40x ố ộ
=> tiêu c c a kính lúp: 0,625cm f 16,67cm.ự ủ
-Cách quan sát m t v t nh qua kính lúp, ta ph i đt v t trong kho ng tiêuộ ậ ỏ ả ặ ậ ả
c c a kính sao. nh c a v t qua kính lúp là nh o l n h n v t. ự ủ Ả ủ ậ ả ả ớ ơ ậ
PHÂN TÍCH ÁNH SÁNG.
- D i ánh sáng tr ng, v t có màu nào thì có ánh sáng màu đó truy n vàoướ ắ ậ ề
m t ta (tr v t màu đen). Ta g i đó là màu c a v t.ắ ừ ậ ọ ủ ậ
- V t màu nào thì tán x t t ánh sáng màu đó và tán x kém ánh sáng cácậ ạ ố ạ
màu khác.
- V t màu tr ng tán x t t t t c các ánh sáng màu.ậ ắ ạ ố ấ ả
- V t màu đen không có kh năng tán x các ánh sáng màuậ ả ạ
E. Ví d minh h a. ụ ọ
