Xã hội hóa và truyền thông đại chúng

Chia sẻ: Ho Truc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

228
lượt xem 48
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chức năng cơ bản của các phương tiện truyền thông đại chúng là cung cấp thông tin cho quảng đại công chúng. Việc xuất bản báo chí có xu hướng gắn liền với chỉ báo vòng đời là một cách làm tốt để tăng cường khả năng giao tiếp đại chúng của công chúng. Tuổi nhi đồng có báo Họa mi, lớn hơn thì đọc báo Thiếu niên tiền phong. Công chúng thanh niên hướng đến báo

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Xã hội hóa và truyền thông đại chúng

Xã hội hóa và truyền thông đại chúng. Chức năng cơ bản của các phương tiện truyền thông đại chúng là cung cấp thông tin cho quảng đại công chúng. Việc xuất bản báo chí có xu hướng gắn liền với chỉ báo vòng đời là một cách làm tốt để tăng cường khả năng giao tiếp đại chúng của công chúng. Tuổi nhi đồng có báo Họa mi, lớn hơn thì đọc báo Thiếu niên tiền phong. Công chúng thanh niên hướng đến báo Tiền phong. Khi về già có báo Người cao tuổi. Khả năng phổ quát của các phương tiện truyền thông đại chúng đối với công chúng được nối dài bởi sự lan tỏa của hệ thống kênh truyền, đặc biệt là hệ thống phương tiện được thiết kế bằng công nghệ điện tử. Trong chuỗi các tác nhân xã hội hóa thì truyền thông đại chúng mặc dù ra đời muộn hơn rất nhiều so với các
thiết chế xã hội khác như gia đình, trường học, nhà thờ, nhưng lại sớm tỏ rõ sự tác động đối với xã hội hóa từ khả năng tạo nên “bản đúc xã hội” của công các chúng. Các nhà nghiên cứu nhận định rằng: vào cuối thập niên 80 của thế kỷ trước, truyền thông đại chúng, bao gồm truyền thanh, phim, báo in, nhạc thu âm, truyền hình đã trở thành những tác nhân quan trọng đối với xã hội hóa, đặc biệt là truyền hình. Trong khoảng mười năm trở lại đây có sự xuất hiện của Internet. Một nghiên cứu ở Mỹ cho biết, 32% trẻ em dưới 7 tuổi tại nước này có ti vi riêng. Ở độ tuổi từ 12 đến 18, con số đó là 53%. Tình trạng ấy đã khiến Viện Hàn lâm Giáo dục Mỹ đưa ra lời khuyến cáo: các bậc cha mẹ không nên cho trẻ em dưới 2 tuổi xem ti vi. Các bậc cha mẹ cũng nên tránh sử dụng những “người giữ trẻ điện tử”. Mặc dù vậy, người ta không thể phủ nhận vai
trò tích cực của ti vi nói riêng và phương tiện truyền thông đại chúng nói chung đối với xã hội hóa. Hệ thống truyền thông đại chúng đã tham gia thực sự tích cực vào việc quảng bá các phong cách sống phù hợp với những chuẩn mực xã hội, những khuôn mẫu hành vi. Các thông điệp quảng cáo ‘Muốn tránh bướu cổ thì hãy dùng muối iốt” “Hãy tránh xa HIV bằng cách không tiêm chích ma túy, không dùng chung bơm kim tiêm” được công chúng tiếp nhận vì nó có khả năng tạo nên sự liên kết xã hội bằng cách đưa ra một cách nhìn phổ biến mang tính chuẩn hóa về văn hóa. Các thông điệp này tạo dựng những khuôn mẫu hành vi và điều chỉnh các kiểu hành vi lệch chuẩn trở về hợp chuẩn với các giá trị văn hóa. Cần nhận thức rõ điều ấy vì thông tin nói chung và thông tin trên truyền thông đại chúng nói riêng chưa phải là tri thức và tri thức cũng chưa phải là văn hóa. Văn hóa chỉ hình
thành trên cơ sở cá nhân học hỏi được cách sống của xã hội và giao tiếp đại chúng là một con đường để công chúng tiếp nhận sự trao truyền văn hóa. Việc quan sát các thông điệp được truyền trên các phương tiện truyền thông đại chúng cho thấy các thiết chế truyền thông đại chúng đặc biệt coi trọng việc xây dựng các vai trò xã hội của con người vì vai trò xã hội là mục tiêu của xã hội hóa. Cùng với hoạt động giáo dục nghề nghiệp diễn ra chính thức ở tác nhân trường học, báo chí đã dành các chuyên trang, chuyên mục cho các vấn đề ấy. Trong hệ thống các phương tiện truyền thông đại chúng, có nhiều kênh cung cấp các thông điệp liên quan đến vai trò xã hội của cá nhân như các website: Tư vấn du học, Mạng giáo dục, Báo Kinh tế nông thôn, Báo Kinh tế đô thị, Tạp chí Gia đình và Xã hội… Các kênh thông tin đó không chỉ là nơi
cung cấp thông điệp, mà còn là diễn đàn của công chúng truyền thông, để họ chia sẻ các vấn đề tạo nên mối quan tâm chung, gắn với nhu cầu hoàn thiện các vai trò hội. xã Đến nay, Việt Nam đã chính thức hòa mạng Internet được 14 năm. Số liệu tính tới tháng 10 năm 2010 của Trung tâm quản lý Internet Việt Nam (VNNIC) cho biết gần 30% dân số Việt Nam sử dụng Internet, tỷ lệ này tương đương trên 25 triệu người sử dụng. Nghiên cứu của PGS.TS. Nguyễn Quý Thanh về Internet - sinh viên - lối sống cho thấy: “Việc truy cập internet là hoạt động rất phổ biến ở sinh viên hiện nay. Có tới 93% số được hỏi cho biết có sử dụng internet, trong đó 42,2% số sinh viên truy cập “vài ngày một lần”và 36,9% sinh viên sử dụng “vài lần trong tháng”. Như vậy, sinh viên truy cập mức độ khá thường xuyên chiếm tới 56,7%. Nghiên cứu nói trên cũng chỉ rõ: tác
động của internet đối với hoạt động sống của sinh viên là rất đáng kể, có 65,6% số người được hỏi nói rằng họ truy cập internet với mục đích “tìm thông tin phục vụ bài học”, với mục đích “đọc báo, truyện” tỷ lệ là 45,1%, cũng có 10,5% số người được hỏi cho biết họ truy cập internet để “tìm việc làm”. Những lo ngại về các lệch lạc xã hội từ các phương tiện truyền thông đại chúng là có lý do thực tế. Một thời, ở Mỹ, người ta coi TV là kẻ nối giáo cho nhạc Rốc và dấy lên một phong trào mạnh mẽ phản đối nhạc Rốc, coi dòng nhạc này như là nguyên nhân của sự chung chạ bừa bãi, sự lạm dụng phụ nữ và nạn sử dụng ma túy. Gần đây, các thông điệp về những người đẹp trong làng giải trí Hàn Quốc tự tử được phát tán trên mạng cho thấy hành vi tự tử ở họ mang dấu hiệu như một hội chứng và có khả năng lây lan. Báo chí đã không làm được điều cần thiết là chỉ ra các mối
dây ràng buộc xã hội đối với những người có ý định tự sát. Điều ấy có nghĩa là hành vi tự sát từ nguyên nhân vị kỷ - theo sự phân loại của E. Durkheim ( 1858-1917) - đã không được các thông điệp của báo chí ngăn chặn có hiệu quả. Việc quan sát chỉ báo nhận diện địa chỉ tác giả cho thấy có tờ báo nhân danh phê phán nạn mại dâm, nhưng lại chỉ ra các địa chỉ đen. Định hướng xã hội là đặc trưng cơ bản của truyền thông đại chúng. Đặc trưng này càng được quảng bá rộng rãi thì khả năng ảnh hưởng từ các lệch lạc xã hội qua các con đường không chính thức càng hạn chế. Ở đây, tính trung thực của thông tin có ý nghĩa quyết định. Trung thực tạo nên niềm tin. Niềm tin có khả năng liên kết các giá trị và chuẩn mực. Niềm tin tạo nên tâm thế, từ đó tác động đến nhận thức và hành vi của cá nhân, tạo lập tri thức, văn hóa và định hướng hoạt động. Các chương trình Duyên dáng Việt Nam, Hiến máu nhân đạo, được công chúng
báo chí hưởng ứng là vì vậy. Đó là cách để báo chí thực sự trở thành tác nhân quan trọng đối với xã hội hóa cá nhân trong xã hội hiện đại, để cá nhân tăng cường khả năng học hỏi cách sống của xã hội nhằm hòa nhập vào đời sống cộng đồng, quốc gia và quốc tế.