Bài giảng Hóa đại cương - CĐSP Nha Trang

Chia sẻ: Minh Minh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:244

Thêm vào BST

Báo xấu

152
lượt xem 30
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Hóa đại cương gồm 11 chương, trình bày về các khái niệm và định luật hóa học, một số vấn đề tiền cơ học lượng tử, một số tiên đề của cơ học lượng tử, hệ một electron một hạt nhân - một số khái niệm cơ bản, nguyên tử nhiều electron, đại cương về liên kết hóa học, đại cương về phức chất,...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Hóa đại cương - CĐSP Nha Trang

Chương I: CÁC KHÁI NIỆM VÀ ĐỊNH LUẬT HOÁ HỌC §1. CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN I.1. Chất, đơn chất, hợp chất. 1. Chất - Là tập hợp các tiểu phân có thành phần cấu tạo, tính chất xác định và có thể tồn tại trong những điều kiện nhất định. 2. Đơn chất Ví dụ: O2, Cu, O3, N2, Ag,…. Chất mà phân tử đƣợc cấu tạo bởi một loại nguyên tử đƣợc gọi là đơn chất Truong CDSP Nha Nguyen Van Hieu 1 Trang
3. Hợp chất: Chất mà phân tử đƣợc cấu tạo bởi hai loại nguyên tử trở lên đƣợc gọi là hợp chất. Tập hợp các phân tử cùng loại đƣợc gọi là chất nguyên chất. Tập hợp các phân tử khác loại đƣợc gọi là hợp chất. Ví dụ: Các đơn chất O2 H2 N2 O3 Fe Các hợp chất NaCl H2O H2SO4 HNO3 Truong CDSP Nha Nguyen Van Hieu 2 Trang
I.2. Nguyên tử, nguyên tố, phân tử 1. Nguyên tử Nguyên tử là hạt vi mô đại diện cho nguyên tố hoá học, không bị chia nhỏ trong phản ứng hoá học cấu tạo nên phân tử các chất. - Kích thƣớc khác nhau, khối lƣợng khác nhau - Hình dạng một khối cầu. Tâm nguyên tử là hạt nhân tích điện dƣơng. Vỏ nguyên tử gồm các electron chuyển động quanh hạt nhân. Số đơn vị điện tích âm của vỏ bằng số đơn vị điện tích dƣơng hạt nhân. Nguyên tử trung hoà về điện. Truong CDSP Nha Nguyen Van Hieu 3 Trang
Chuyển động của electron trong nguyên tử 2. Nguyên tố hoá học Tập hợp các nguyên tử mà hạt nhân có cùng số đơn vị điện tích dƣơng là một nguyên tố hoá hoá học. Ví dụ: 8O16 , 8O16 8O17, 8O18 hoặc 8O17 , 8O17, Phân biệt các khái niệm nguyên tố, nguyên tử, đơn chất. 3. Phân tử Phân tử là phần tử (hay hạt) nhỏ nhất của một chất có thể tồn tại đọc lập mà vẫn giữ nguyên tính chất của chất đó. Truong CDSP Nha Nguyen Van Hieu 4 Trang
Phân tử CO và CO2 C O O O O C C O O C O 2CO + O2 2CO2 + Q Chất  phân tử  4. Thành phần của phân tử: Phân tử được tạo ra từ các hạt nhỏ hơn, là nguyên tử hay ion. Phân tử tạo ra từ các nguyên tử cùng loại là đơn chất, hai loại nguyên tử trở lên là hợp chất Truong CDSP Nha Nguyen Van Hieu 5 Trang
Phân tử 1 nguyên tử là phân tử đơn nguyên tử. Đây là phân tử đơn chất. Hầu hết các đơn chất đơn nguyên tử là kim loại: K Na, Mg, Al, Cu, Ag, Au, Pt, Hg,….. Phân tử 2 nguyên tử trở lên cùng loại hay của 1nguyên tố hóa học là phân tử đơn chất: H2, O2 O3, P4, S8,…. Hợp chất là các chất mà phân tử gồm nhiều loại nguyên tử Phân tử 2 nguyên tử, 3 nguyên tử, 4 nguyên tử, 5, 6 nguyên tử: HCl, CO, H2O, CO2, SO3, HCHO, CH3OH, CH3CHO….. Truong CDSP Nha Nguyen Van Hieu 6 Trang
5. Liên kết cộng hoá trị và liên kết ion Liên kết cộng hóa trị là liên kết giữa các nguyên tử tạo ra phân tử bằng cặp electron chung H :Cl O::O O:: C ::O N:::N H :C:::C: H Liên kết ion là liên kết bằng lực hút tĩnh điện giữa các ion tích điện trái dấu tạo ra hợp chất ion. Na+Cl- Ca2+SO42- Các đơn chất khác nhau của một nguyên tố hóa học được gọi là các dạng thù hình của nguyên tố đó. Ví dụ: Ozon, oxi, than gỗ, kim cƣơng, than chì,… Truong CDSP Nha Nguyen Van Hieu 7 Trang
6. Sô löôïc veà töông taùc giöõa caùc phaân töû. - Töông taùc Vanñevan, töông taùc hiñro, töông taùc kim loaïi. 7. Moät soá ñaëc ñieåm veà kim loaïi. Phaân töû trung hoøa veà ñieän. Phaân töû ion: H2+, NO+, O22+,… 8. Caáu truùc hình hoïc cuûa phaân töû: Töø ñaëc ñieåm caáu taïo caùc phaân töû coù caáu truùc hình hoïc khaùc nhau Ví duï: CO, CO2, H2O, NH3, HNO3, H2SO4 Truong CDSP Nha Nguyen Van Hieu 8 Trang
1.3. Khoái löôïng nguyeân töû, khoái löôïng phaân töû. khoái löôïng mol. 1. Ñôn vò khoái löôïng, khoái löôïng nguyeân töû, khoái löôïng phaân töû. - Laáy khoái löông 1 nguyeân töû cacbon ñoàng 1 12 vò 12 laø (12C hay C12 )laøm moät ñôn vò khoái löôïng. 1 nguyeân töû C naëng 19,9260.10-24 g 1 ñvkl öùng vôùi 1,6605.10-24 g hay 1,6605.10-27kg Tæ soá giöõa khoái löôïng 1 nguyeân töû cuûa moät nguyeân toá so vôùi 1ñvkl laø khoái löôïng nuyeân töû cuûa nguyeân toá ñoù ñöôïc kí hieäu At (veà sau duøng laø A). Ví duï: O = 16, C = 12, Na= 23 Truong CDSP Nha Nguyen Van Hieu 9 Trang
Tỉ số giữa khối lượng 1 phân tử của một chất so với 1đvkl được gọi là khối lượng phân tử của chất đó được kí hiệu Mt (còn gọi là phân tử khối). Ví dụ: H2O = 18, HNO3 = 63, CO2 = 44 At, Mt không có thứ nguyên 2. Mol và khối lƣợng mol. a. Số Avogađro. Mol 1 mol C12 có 6,023.1023 nguyên tử C12, số 6,023.1023 gọi là số Avogađro. Mol là lương hạt vật chất chứa 6,023.1023 hạt vi mô. (hat vi mô là phân tử, nguyên tử, ion,….). Truong CDSP Nha Nguyen Van Hieu 10 Trang
b. Khối lƣợng mol. Khối lƣợng mol nguyên tử. Khối lƣợng mol phân tử. Khối lượng 1 mol hạt vật chất nào đó được gọi là khối lượng mol của hạt đó. Kí hiệu A Khối lượng 1 mol nguyên tử được gọi là khối lượng mol nguyên tử. Kí hiệu A Ví dụ: AH = 1,008g/mol; AN = 14,006 g/mol. AO = 15,999 g/mol. Khối lượng 1 mol phân tử được gọi là khối lượng mol phân tử, kí hiệu M MO = 31,998 g/mol; MHCl = 36,5 g/mol. Truong CDSP Nha Nguyen Van Hieu 11 Trang
Khối lƣợng mol nguyên tử của một nguyên tố: mi Ai  ni Khối lƣợng mol nguyên tử của một chất: mi Mi  1.4. Số Avogađro ni Số 6,023.1023 hạt vật chất trong 1mol là số Avogađro Ni là số hạt vật chất I có trong mi gam chất đó sẽ là: Ni = ni.6,023.1023 Truong CDSP Nha Nguyen Van Hieu 12 Trang
1.5. Đƣơng lƣợng. 1. Đƣơng lƣợng của nguyên tố. a. Đƣơng lƣợng của một nguyên tố. - Là phần khối lượng của nguyên tố đó kết với 1,008 phần khối lượng hiđro hoặc 8 phần khối lượng oxi hoặc thay thế mỗi lượng trên trong hợp chất. Kí hiệu Ei Ví dụ: EH = 1,008; EO = 8; ENa = 23; ECa = 20 b. Liên hệ giữa Ei và Ai - Tỉ số giữa khối lương nguyên tử với đương lượng của một nguyên tố đúng bằng số đơn vị hóa trị. - Kí hiệu: hi Truong CDSP Nha Nguyen Van Hieu 13 Trang
Ta có: At ,i At ,i hi   Ei  Ei hi Hóa trị: hH = 1; hO = 2; hCa = 2,… 2. Đƣơng lƣợng của một hợp chất. a. Đƣơng lƣợng của một hợp chất: Là phần khối lượng hợp chất đó tác dụng vừa đủ với một đương lượng của chất khác. ENaOH = 40; 2NaOH + H2SO4 Na2SO4 + H2O Vậy E H SO = 49 2 4 Truong CDSP Nha Nguyen Van Hieu 14 Trang
b. Qui tắc kinh nghiệm tính đƣợng lƣợng của một số loại hợp chất. - Đƣơng lƣợng của một oxit: MOxit Eoxit = hi.Soá ntKL Ví duï: 160 EFe2O3   26, 7 3.2 - Đƣơng lƣợng của một axit: MAxit 98 EAxit = Ví duï: EH3 PO4   32, 7 n.H+ 3 Truong CDSP Nha Nguyen Van Hieu 15 Trang
- Đƣơng lƣợng của 1 bazơ: MBazô 107 EBazô = Ví duï: EFe (OH )3   35, 7 n.OH- 3 - Đƣơng lƣợng của 1 muối: MMuoái 310 EMuoái = Ví duï: ECa3 ( PO4 )2   51, 7 Soá ntKL.hi 2.3 3. - Đƣơng lƣợng của một axit: Đƣợng lƣợng gam của một chất (hay nguyên tố) Là lượng chất đó biểu thị theo gam có trị số bằng trị số đương lượng chất đó. ECa3(PO4)2 = 51,7 g Truong CDSP Nha Nguyen Van Hieu 16 Trang
§2. HỆ ĐƠN VỊ Một lượng vật chất được chỉ bằng trị số kèm theo đơn vị Lƣợng vật chất = Trị số.đơn vị Hệ đơn vị quốc tế SI và hệ đơn vị theo tập quán. 2.1. Hệ đợn vị quốc tế SI. Ra đời tháng 10 năm 1960 tại Pari do đại hội đo lường quốc tế đưa ra. Hệ SI cơ sở: - Gồm bảy đại lƣợng chọn làm cơ sở. Truong CDSP Nha Nguyen Van Hieu 17 Trang
Bảng 1: Bảy đại lƣợng cùng đơn vị đo kèm theo làm cơ sở hệ đo lƣờng quốc tế (SI) và hai đại lƣợng bổ sung ĐẠI LƢỢNG ĐƠN VỊ ĐO Kí Kí hieäu Teân goïi Teân goïi hieäu Quoác teá Vieät Nam Độ dài l mét m m Khối lƣợng m Kilogam kg kg Thời gian t giây s s(giây) Cƣờng độ dòng điện I Ampe A A Nhiệt độ nhiệt đlực T Kenvin K K Lƣơng chất n mol mol mol Cƣờng độ ánh sáng Ip Candela cd cd HAI ÑAÏI LÖÔÏNG BOÅ SUNG Goùc phaúng radian rd rd Goùc khoái (goùc ñaëc) sterdian sr sr Truong CDSP Nha Nguyen Van Hieu 18 Trang
Bảng 1: Bảy đại lƣợng cùng đơn vị đo kèm theo làm cơ sở hệ đo lƣờng quốc tế (SI) và hai đại lƣợng bổ sung ĐẠI LƢỢNG ĐƠN VỊ ĐO Kí Kí hiệu Tên gọi Tên gọi hiệu Quốc tế Việt Nam Độ dài l mét m M Khối lƣợng m Kilogam Kg Kg Thời gian t giây s s Cƣờng độ dòng điện I Ampe A A Nhiệt độ, nhiêt đ. lực T Kenvin K K Lƣợng chất n Mol Mol Mol Cƣờng độ ánh sáng Ip Candela cd cd HAI ĐẠI LƢỢNG BỔ SUNG Truong CDSP Nha Nguyen Van Hieu 19 Trang
Gó phẳng Radian (rad) Góc khối (góc đặc) Steradian (sr) TIẾP ĐẦU NGỮ LIÊN HỆ VỚI KÍ HIỆU Quốc tế Việt Nam ĐƠN VỊ CƠ Quốc tế Việt Nam (1) (2) (3) (4) (5) Tera Têra 1012 T T Giga Giga 109 G G Mega Mêga 106 M M Kilo kilo 103 K k Hekto Hecto 102 h h Deka đêka 101 đk đk ĐƠN VỊ CƠ SỞ Truong CDSP Nha Nguyen Van Hieu 20 Trang