CHƯƠNG 3

PHAÂN TÍCH TAØI CHÍNH

GV: Haøng Leâ Caåm Phöông

Noäi dung

 Muïc ñích, vai troø cuûa phaân tích taøi chính

 Giaù trò theo thôøi gian cuûa tieàn teä

 Caùc phöông phaùp phaân tích

 Xaùc ñònh doøng tieàn trong döï aùn

1. Muïc ñích, vai troø cuûa phaân tích taøi chính

a. Muïc ñích

 Xem xeùt nhu caàu, ñaûm baûo nguoàn löïc taøi chính

 Döï tính caùc khoaûn chi phí, lôïi ích vaø hieäu quaû

hoaït ñoäng

 Ñaùnh giaù ñoä an toaøn veà maët taøi chính

 Veà nguoàn voán huy ñoäng

 Veà khaû naêng thanh toaùn

 Xem xeùt tính chaéc chaén cuûa caùc chæ tieâu hieäu quaû

taøi chính

1. Muïc ñích, vai troø cuûa phaân tích taøi chính

b. Vai troø

 Ñoái vôùi chuû ñaàu tö

 Ñoái vôùi caùc cô quan quyeát ñònh ñaàu tö cuûa nhaø

nöôùc

 Ñoái vôùi caùc cô quan taøi trôï voán cho döï aùn

 Cô sôû ñeå tieán haønh phaân tích khía caïnh kinh teá –

xaõ hoäi

2. Giaù trò theo thôøi gian cuûa tieàn teä

a. Laõi töùc ñôn (Single Interest): chæ tính theo voán goác ban ñaàu maø khoâng xeùt ñeán phaàn laõi töùc tích luõy, phaùt sinh do tieàn laõi cuûa nhöõng thôøi ñoaïn tröôùc.

Laõi töùc ñôn = Voán ñaàu tö ban ñaàu x Laõi suaát ñôn x Soá thôøi ñoaïn

i = P.S.N, trong ñoù: P : soá voán cho vay (ñaàu tö) S : laõi suaát ñôn N : soá thôøi ñoaïn tröôùc khi thanh toaùn (ruùt voán).

b. Laõi töùc gheùp (Compound Interest): laõi töùc taïi moãi thôøi ñoaïn ñöôïc tính theo voán goác vaø toång tieàn laõi tích luõy ñöôïc trong caùc thôøi ñoaïn tröôùc ñoù => vôùi laõi suaát gheùp laø i%, soá thôøi ñoaïn laø N, P laø voán goác: Toång voán laãn laõi sau N thôøi ñoaïn laø: P(1+i)N

2. Giaù trò theo thôøi gian cuûa tieàn teä

 Khi thôøi ñoaïn phaùt bieåu laõi  thôøi ñoaïn gheùp laõi  laõi suaát Danh nghóa

 Laõi suaát phaùt bieåu khoâng coù xaùc ñònh thôøi ñoaïn gheùp laõi  laõi suaát thöïc

 Laõi suaát thöïc hoaëc danh nghóa ñöôïc ghi keøm theo möùc laõi suaát phaùt bieåu

c. Laõi suaát danh nghóa vaø laõi suaát thöïc  Caùch phaân bieät laõi suaát danh nghóa vaø laõi suaát thöïc  Khi thôøi ñoaïn phaùt bieåu laõi = thôøi ñoaïn gheùp laõi  laõi suaát thöïc.

 Tính laõi suaát thöïc

 Chuyeån laõi suaát thöïc theo nhöõng thôøi ñoaïn khaùc nhau

i2 = (1+i1)m – 1, trong ñoù,

i1 : laõi suaát thöïc coù thôøi ñoaïn ngaén (Vd: thaùng) i2 : laõi suaát thöïc coù thôøi ñoaïn daøi hôn (VD: naêm) m :soá thôøi ñoaïn ngaén trong thôøi ñoaïn daøi (Vd: m = 12)

2. Giaù trò theo thôøi gian cuûa tieàn teä

laõi suaát danh nghóa ñoù cuõng chính laø laõi suaát thöïc.

c. Laõi suaát danh nghóa vaø laõi suaát thöïc (tt)  Chuyeån töø laõi suaát danh nghóa sang laõi suaát thöïc Tính laõi suaát danh nghóa cho thôøi ñoaïn baèng thôøi ñoaïn gheùp laõi  Khi thôøi ñoaïn cuûa laõi suaát danh nghóa baèng thôøi ñoaïn gheùp laõi thì

Ví duï: Laõi suaát 12% naêm, gheùp laõi theo quyù  3%/ quyù cuõng laø laõi suaát thöïc theo quyù.  Tính laõi suaát thöïc trong 1 thôøi kyø tính toaùn theo laõi suaát DN

i = (1 + r/m1)m2 – 1, trong ñoù, i : laõi suaát thöïc trong 1 thôøi ñoaïn tính toaùn

r : laõi suaát danh nghóa trong thôøi ñoaïn phaùt bieåu m1 : soá thôøi ñoaïn gheùp laõi trong 1 thôøi ñoaïn phaùt bieåu m2 : soá thôøi ñoaïn gheùp laõi trong 1 thôøi ñoaïn tính toaùn

2. Giaù trò theo thôøi gian cuûa tieàn teä

d. Caùc coâng thöùc tính giaù trò töông ñöông

Cho P tìm F Cho F tìm P

F = P(F/ P, i%, n) P = F(P/ F, i%, n)

Cho A tìm F Cho F tìm A

F = A (F/A, i%, n) A = F (A/F, i%, n)

Cho A tìm P Cho P tìm A

P = A (P/A, i%, n) A = P (A/P, i%, n)

Löu yù: Vôùi caùc bieåu thöùc treân:

Giaù trò P phaûi ñaët tröôùc giaù trò ñaàu tieân cuûa chuoãi A 1 thôøi ñoaïn Giaù trò F phaûi ñaët truøng vôùi giaù trò cuoái cuøng cuûa chuoãi A.

3. Caùc phöông phaùp phaân tích

a. Phöông phaùp giaù trò hieän taïi (PV)

o Söû duïng i = MARR (Minimum Accepted Rate of Return –

Suaát thu lôïi toái thieåu chaáp nhaän)

o Quy ñoåi toaøn boä chi phí vaø thu nhaäp veà moät giaù trò töông

ñöông ôû hieän taïi ( thöôøng laø n = 0)

 PWR – PWC = PV (Present Value)

PV  0  Chaáp nhaän phöông aùn

PV  Max caøng toát

Ví duï: Ñònh giaù chöùng khoaùn

3. Caùc phöông phaùp phaân tích

b. Phöông phaùp giaù trò haøng naêm (AV)

o Söû duïng i = MARR

o Quy ñoåi toaøn boä chi phí vaø thu nhaäp veà giaù trò töông ñöông

phaân boá ñeàu haøng naêm

 AV (AV – Annual Value)

AV  0  Chaáp nhaän phöông aùn

AV Max

Ví duï: Ñònh giaù baûo hieåm, tieát kieäm

3. Caùc phöông phaùp phaân tích

c. Phöông phaùp giaù trò töông lai (FV)

o Quy ñoåi toaøn boä chi phí vaø thu nhaäp veà moät giaù trò töông ñöông ôû moät moác thôøi gian trong töông lai (thöôøng laø cuoái thôøi kyø phaân tích)

o Söû duïng i = MARR

 FWR – FWC =FV (Net Future Value)

FV  0  Chaáp nhaän phöông aùn FV  Max

Ví duï: Ñònh giaù thanh lyù, giaù baùn nhaø

3. Caùc phöông phaùp phaân tích

d. Phöông phaùp suaát thu lôïi noäi taïi (IRR)

o Tìm i (IRR) sao cho neáu duøng i laø heä soá quy ñoåi thì giaù trò

hieän taïi cuûa thu nhaäp baèng vôùi giaù trò hieän taïi cuûa chi phí, nghóa laø:

PWR = PWC

Hay PWR – PWC = 0 = PV

IRR  MARR  Chaáp nhaän phöông aùn

 IRR  Max caøng toát

Ví duï

Ñaàu tö ban ñaàu Maùy tieän A Maùy tieän B 15 10

Chi phí haøng naêm 2,2 4,3

Thu nhaäp haøng naêm 5,0 7,0

Giaù trò coøn laïi 2,0 0

Tuoåi thoï (naêm) 5 10

MARR (%) 8%

3. Caùc phöông phaùp phaân tích

e. Phöông phaùp tyû soá lôïi ích chi phí (B/C)

o Xaùc ñònh tyû soá giöõa giaù trò töông ñöông cuûa lôïi ích (PV, hay AV hay FV) treân giaù trò töông ñöông cuûa chi phí (PV, hay AV hay FV) cuûa döï aùn

Coù hai loaïi tyû soá B/C

duïng)

CB

ích cho cuûa phí

ngöôøi söû  caáp) ngöôøi cung

PV(CR

M)

PV(Lôïi PV( hi C

PV(B) O 

duïng)

CB

ích cho cuûa phí

ngöôøi söû  caáp) ngöôøi cung

CR

AV(Lôïi AV( hi C

B MO 

o Tyû soá B/C thöôøng

3. Caùc phöông phaùp phaân tích

e. Phöông phaùp tyû soá lôïi ích chi phí (B/C)

M)

o Tyû soá B/C söûa ñoåi

CB

 (O-BPV  PV(CR)

(O-B

M)

CB

CR

B/C 1 B/C Max caøng toát

3. Caùc phöông phaùp phaân tích

f. Phöông phaùp thôøi gian buø voán (Tp)

o Thôøi gian buø voán coù xeùt ñeán giaù trò theo thôøi gian cuûa tieàn

hoaëc boû qua yeáu toá giaù trò theo thôøi gian

o Xaùc ñònh thôøi gian caàn thieát (Tp) ñeå toång thu nhaäp roøng

Tp 

baèng voán ñaàu tö ban ñaàu

P CF TP  Min caøng toát

3. Caùc phöông phaùp phaân tích

g. Phöông phaùp ñieåm hoøa voán

QBE

FC (P v) 

o Xaùc ñònh giaù trò cuûa moät bieán soá naøo ñoù (saûn löôïng caàn saûn xuaát, soá giôø vaän haønh, soá naêm laøm vieäc, v.v…) ñeå toång luõy tích chi phí vaø toång luõy tích thu nhaäp baèng nhau (hoøa voán)

Q = QBE  hoøa voán Q  QBE  loã Q  QBE  laõi

3. Caùc phöông phaùp phaân tích

Moät soá nguyeân taéc khi so saùnh caùc phöông aùn

o Tuoåi thoï caùc phöông aùn phaûi baèng nhau

o Khi tuoåi thoï caùc phöông aùn khoâng baèng nhau, ta seõ choïn n laø boäi soá chung nhoû

nhaát cuûa TKPT cuûa caùc phöông aùn

o Veõ laïi bieåu ñoà doøng tieàn cho caùc phöông aùn (Laëp laïi toaøn boä doøng tieàn ban ñaàu

neáu TKPT < n boäi soá chung nhoû nhaát)

o Neáu söû duïng phöông phaùp giaù trò töông ñöông  Tính PV, hay AV hay FV

o Neáu söû duïng phöông phaùp IRR hay B/C, phaûi tieán haønh theo caùc böôùc sau:

Saép xeáp thöù töï caùc phöông aùn theo voán ñaàu tö taêng daàn Tính IRR cuûa P/A ñaàu tieân, giaû söû IRR (A) > MARR, A laø phöông aùn coá

thuû

Tính () Doøng tieàn teä giöõa P/A B vaø P/A A, Tính IRR () Neáu IRR ()  MARR  B laø phöông aùn coá thuû Tieáp tuïc cho ñeán khi chæ coøn 1 P/A coá thuû duy nhaát Choïn P/A coá thuû cuoái cuøng )

4. Xaùc ñònh doøng tieàn döï aùn

a. Caùc nguyeân taéc trong laäp doøng tieàn döï aùn

o Chæ bao goàm caùc doøng tieàn thöïc thu, thöïc chi (tröø chi phí cô hoäi)

o Xaùc ñònh thôøi ñieåm xaûy ra cuûa caùc doøng tieàn thôøi kyø xaây döïng

 Nhöõng khoaûn tieàn chi ôû saùt ñaàu naêm 1 ñöôïc tính vaøo cuoái naêm 0

 Nhöõng khoaûn tieàn chi ôû saùt cuoái naêm 1 ñöôïc tính vaøo cuoái naêm 1

 Nhöõng khoaûn tieàn chi ôû giöõa naêm 1 coù theå giaû ñònh hoaëc tính vaøo

cuoái naêm 0 hoaëc tính vaøo cuoái naêm 1

o Xaùc ñònh thôøi ñieåm xaûy ra cuûa caùc doøng tieàn thôøi kyø thöïc hieän

(naêm baét ñaàu vaän haønh ñeán naêm keát thuùc döï aùn)

 Moïi khoaûn thu chi trong naêm ñöôïc tính vaøo cuoái naêm

o Naêm thanh lyù thöôøng quy öôùc doøng tieàn xuaát hieän ñuùng thôøi

ñieåm cuoái cuûa naêm cuoái cuûa döï aùn

4. Xaùc ñònh doøng tieàn döï aùn

b. Caùc thaønh phaàn cuûa doøng tieàn döï aùn

 Saûn löôïng saûn xuaát

 Saûn löôïng saün baùn

o Saûn löôïng

o Doanh thu

 Chi phí coá ñònh  Chi phí bieán ñoåi  Chi phí cô hoäi  Chi phí chìm  Chi phí tieàn maët, chi phí buùt toaùn  Traû voán vay goác vaø chi phí laõi vay  Chi phí thueâ mua vaø caûi taïo ñaát

o Chi phí

4. Xaùc ñònh doøng tieàn döï aùn

b. Xaùc ñònh doøng tieàn döï aùn

Doøng tieàn töø hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh

Doøng tieàn töø hoaït ñoäng taøi chính

Doøng tieàn töø hoaït ñoäng ñaàu tö

Doøng tieàn roøng Doøng tieàn roøng cuûa döï aùn cuûa döï aùn

4. Xaùc ñònh doøng tieàn döï aùn

b. Xaùc ñònh doøng tieàn döï aùn

Doøng tieàn vaøo

Doøng tieàn ra

Doøng tieàn roøng Doøng tieàn roøng cuûa döï aùn cuûa döï aùn

4. Xaùc ñònh doøng tieàn döï aùn

b. Xaùc ñònh doøng tieàn döï aùn

 Doøng tieàn vaøo:

 Baùn haøng  Baùn taøi saûn

 Doøng tieàn ra:

 Ñaàu tö  Nguyeân vaät lieäu  Löông  Thueá

Löu yù: seõ khoâng bao goàm: chi phí chìm vaø chi phí khaáu hao

4. Xaùc ñònh doøng tieàn döï aùn

Doøng tieàn trong kyø döï aùn

 Tính thu nhaäp chòu thueá

 Tính thueá = Thu nhaäp chòu thueá x Thueá suaát

 Thu nhaäp chòu thueá – Thueá = Thu nhaäp roøng (Net Income – NI)

Kyù hieäu:

= R – E = R – E – D = NIBT

NIBT–Net income before tax (thu nhaäp roøng tröôùc thueá) NIAT–Net income after tax (thu nhaäp roøng sau thueá) R – Gross revenue (doanh thu goäp) E – Expenses and Interest (chi phí vaø tieàn laõi) D – Depreciation (chi phí khaáu hao) T – Income Taxes (thueá thu nhaäp DN) t – Income tax rate (thueá suaát thueá thu nhaäp DN) CFBT CFBT–D T = (R – E – D)*t = NIBT*t NIAT

= NIBT – T = NIBT* (1 – t)

= (R – E + D)* (1 – t) = NIAT + D = CFBT – T

CFAT CFAT