Bài giảng "Luật ngân hàng và chứng khoán - Chương 6: Pháp luật về dịch vụ thanh toán qua tổ chức dịch vụ thanh toán" cung cấp cho người học những kiến thức khái niệm dịch vụ thanh toán, quan hệ pháp luật về tài khoản thanh toán, pháp luật về các phương thức thanh toán qua tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Luật ngân hàng và chứng khoán (Phần 1: Luật ngân hàng): Chương 6 - Nguyễn Từ Nhu
- Chương 6
PHÁP LUẬT VỀ DỊCH VỤ THANH TOÁN
QUA TỔ CHỨC DỊCH VỤ THANH TOÁN
- I. KHÁI NIỆM DỊCH VỤ THANH TOÁN
1. Khái niệm hoạt động thanh toán
Hoạt động thanh toán là việc mở tài khoản, thực hiện dịch vụ
thanh toán, tổ chức và tham gia hệ thống thanh toán của tổ
chức cung ứng dịch vụ thanh toán (trung gian thanh toán),
và việc mở tài khoản, sử dụng dịch vụ thanh toán của
người sử dụng dịch vụ thanh toán (khách hàng).
01/10/17 Luật NH & CK - GV Nguyễn Từ Nhu 2
- I. KHÁI NIỆM DỊCH VỤ THANH TOÁN
1.Khái niệm hoạt động thanh toán
Hoạt động thanh toán bao gồm 2 mối quan hệ :
Quan hệ giữa tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán
và khách hàng.
Mối quan hệ giữa các tổ chức cung ứng dịch vụ
thanh toán với nhau.
01/10/17 Luật NH & CK - GV Nguyễn Từ Nhu 3
- I. KHÁI NIỆM DỊCH VỤ THANH TOÁN
2. Khái niệm thanh toán qua tổ chức cung ứng dịch vụ thanh
toán
2.1. Khái niệm :
Thanh toán bằng tiền mặt.
Thanh toán không bằng tiền mặt : tiền ghi sổ (bút tệ), tiền trên
tài khoản, tiền NH.
Các phương tiện thanh toán không bằng tiền mặt : séc, ủy
nhiệm chi, ủy nhiệm thu, thư tín dụng, thẻ thanh toán, …
các chứng từ thanh toán – b
01/10/17 ằ- ng ch
Luật NH & CK GV Nguyễnứ
Từng pháp lý.
Nhu 4
- I. KHÁI NIỆM DỊCH VỤ THANH TOÁN
2. Khái niệm thanh toán qua tổ chức cung ứng dịch vụ thanh
toán
2.2 Ý nghĩa và vai trò của dịch vụ thanh toán.
Đối với khách hàng :
Giảm thời gian, chi phí kiểm đếm, cất giữa, bảo quản, vận
chuyển tiền mặt.
An toàn, tránh rủi ro về : tiền giả, cướp giật, trộm cắp, …
Thuận tiện trong thanh toán
01/10/17 Luật NH & CK - GV Nguyễn Từ Nhu 5
- I. KHÁI NIỆM DỊCH VỤ THANH TOÁN
2. Khái niệm thanh toán qua tổ chức cung ứng dịch vụ thanh
toán
2.2 Ý nghĩa và vai trò của dịch vụ thanh toán.
Đối với tổ chức trung gian thanh toán : có thể tận dụng cơ
hội sử dụng vốn của khách hàng.
Đối với Nhà nước :
Có thể giảm lượng tiền mặt lưu thông giảm chi phí in đúc,
thu hồi và thay thế tiền hư hỏng.
Quản lý tốt sự vận đLuật
ộng của nền kinh tế, hạn chế và ki6 ểm
01/10/17 NH & CK - GV Nguyễn Từ Nhu
soát các hoạt động vi phạm pháp luật.
- I. KHÁI NIỆM DỊCH VỤ THANH TOÁN
2. Khái niệm thanh toán qua tổ chức cung ứng dịch vụ thanh
toán
2.3. Các cơ chế thanh toán :
Thanh toán trong cùng hệ thống của một tổ chức trung gian
thanh toán.
Thanh toán trong nước.
Thanh toán qua ngân hàng đại lý.
Thanh toán phức hợp.
01/10/17 Luật NH & CK - GV Nguyễn Từ Nhu 7
- I. KHÁI NIỆM DỊCH VỤ THANH TOÁN
2. Khái niệm thanh toán qua tổ chức cung ứng dịch vụ thanh
toán
2.4. Các rủi ro thường gặp trong hoạt động thanh toán của tổ
chức cung ứng dịch vụ thanh toán :
Rủi ro về tín dụng
Rủi ro về tính thanh khoản
Rủi ro về hệ thống hoạt động
Rủi ro pháp lý
01/10/17 Luật NH & CK - GV Nguyễn Từ Nhu 8
- II. QUAN HỆ PHÁP LUẬT VỀ TÀI KHOẢN THANH TOÁN
1. Khái niệm về tài khoản thanh toán :
Tài khoản (TK) là công cụ để ghi chép, phản ánh vốn tiền tệ
của chủ tài khoản.
NHNN chỉ mở TK thanh toán cho : các TCTD trong nước, Kho
bạc NN, tổ chức được làm dịch vụ thanh toán, các NH nước
ngoài, NH quốc tế, …
Các TCTD là ngân hàng mở TK cho: các TCTD khác, khách
hàng (tổ chức, cá nhân) trong nước & nước ngoài, Kho bạc
NN.
01/10/17
9
Luật NH & CK - GV Nguyễn Từ Nhu
- II. QUAN HỆ PHÁP LUẬT VỀ TÀI KHOẢN THANH TOÁN
1. Khái niệm về tài khoản thanh toán :
Kho bạc NN mở TK cho các đơn vị sử dụng ngân sách, tổ chức
cá nhân khác mở TK tại Kho bạc NN theo qui định của cơ quan
có thẩm quyền.
Các tổ chức khác được làm dịch vụ thanh toán mở TK cho
người sử dụng thanh toán theo qui định của cơ quan NN có
thẩm quyền.
01/10/17 Luật NH & CK - GV Nguyễn Từ Nhu 10
- II. QUAN HỆ PHÁP LUẬT VỀ TÀI KHOẢN THANH TOÁN
2. Thủ tục mở và đóng tài khoản thanh toán :
Thủ tục mở TK : giấy đăng ký mở TK và giấy tờ chứng minh tư
cách cá nhân, giấy tờ chứng minh tư cách pháp nhân.
Việc mở và sử dụng TK có thời hiệu là vô hạn.
11
01/10/17
Luật NH & CK - GV Nguyễn Từ Nhu
- II. QUAN HỆ PHÁP LUẬT VỀ TÀI KHOẢN THANH TOÁN
2. Thủ tục mở và đóng tài khoản thanh toán :
Các trường hợp tài khoản bị đóng :
Chủ TK có yêu cầu.
Chủ TK bị chết, mất tích hoặc bị mất năng lực hành vi dân sự
Tổ chức có TK chấm dứt hoạt động theo luật định (giải thể, phá sản).
Chủ TK vi phạm pháp luật trong thanh toán, hoặc vi phạm thỏa thuận với
tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán.
TK có số dư thấp và không hoạt động trong thời hạn nhất định theo qui
định của tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán.
12
01/10/17
Luật NH & CK - GV Nguyễn Từ Nhu
- II. QUAN HỆ PHÁP LUẬT VỀ TÀI KHOẢN THANH TOÁN
3. Sử dụng tài khoản thanh toán :
Đối với chủ tài khoản :
• Quyền :
Sử dụng số dư TK thông qua các lệnh thanh toán hợp lệ.
Uỷ quyền cho người khác bằng văn bản
Được cung cấp thông tin và được đảm bảo bí mật thông tin
liên quan đến TK.
Hưởng lãi trên số tiền dư Có trên TK.
13
01/10/17
Luật NH & CK - GV Nguyễn Từ Nhu
- II. QUAN HỆ PHÁP LUẬT VỀ TÀI KHOẢN THANH TOÁN
3. Sử dụng tài khoản thanh toán :
Đối với chủ tài khoản :
• Nghĩa vụ:
Tuân theo những qui định về chứng từ & thủ tục thanh toán.
Chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung các khoản chi,
thu.
Bảo đảm đủ số dư đối với các lệnh thanh toán được lập.
Trả các loại phí có liên quan theo qui định, thỏa thuận.
14
01/10/17
Luật NH & CK - GV Nguyễn Từ Nhu
- II. QUAN HỆ PHÁP LUẬT VỀ TÀI KHOẢN THANH TOÁN
3. Sử dụng tài khoản thanh toán :
Quyền và nghĩa vụ của tổ chức cung ứng dịch vụ thanh
toán:
Thực hiện đầy đủ, nhanh chóng, chính xác, thuận tiện, an toàn
các lệnh thanh toán hợp lệ, đúng thủ tục của chủ TK ; và có
quyền từ chối trong trường hợp ngược lại.
Giữ bí mật thông tin TK của khách hàng.
Thông báo đầy đủ các thông tin TK cho chủ TK.
Thu phí liên quan đến việc cung ứng dịch vụ thanh toán. 15
01/10/17
Luật NH & CK - GV Nguyễn Từ Nhu
- II. QUAN HỆ PHÁP LUẬT VỀ TÀI KHOẢN THANH TOÁN
4. Bản chất của số tiền trên tài khoản thanh toán :
TK được xem là nơi cất giữ tiền của khách hàng.
Số tiền trên TK được xem là cho NH vay không có đảm bảo.
NH có quyền chiếm dụng số tiền trên TK.
Mối quan hệ giữa khách hàng và NH : đại lý & uỷ quyền /
được ủy quyền.
16
01/10/17
Luật NH & CK - GV Nguyễn Từ Nhu
- III. PHÁP LUẬT VỀ CÁC PHƯƠNG THỨC THANH TOÁN
QUA TỔ CHỨC CUNG ỨNG DỊCH VỤ THANH TOÁN
Các phương thức thanh toán theo pháp luật ngân hàng Việt
Nam :
Thanh toán bằng séc (chèque)
Thanh toán bằng uỷ nhiệm chi (lệnh chi)
Thanh toán bằng uỷ nhiệm thu (nhờ thu)
Thanh toán bằng thư tín dụng
Thanh toán bằng thẻ thanh toán
17
01/10/17
Luật NH & CK - GV Nguyễn Từ Nhu
- III. PHÁP LUẬT VỀ CÁC PHƯƠNG THỨC THANH TOÁN
QUA TỔ CHỨC CUNG ỨNG DỊCH VỤ THANH TOÁN
1. Thanh toán bằng séc :
1.1 Giới thiệu chung về séc :
Séc là mệnh lệnh vô điều kiện của chủ tài khoản dưới dạng
văn bản ra lệnh cho tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán chi
trả cho người có tên trong séc, hoặc chi trả theo lệnh của
người ấy, hoặc chi trả cho người xuất trình một số tiền nhất
định ghi trên séc.
18
01/10/17
Luật NH & CK - GV Nguyễn Từ Nhu
- III. PHÁP LUẬT VỀ CÁC PHƯƠNG THỨC THANH TOÁN
QUA TỔ CHỨC CUNG ỨNG DỊCH VỤ THANH TOÁN
1. Thanh toán bằng séc :
1.1 Giới thiệu chung về séc :
Séc hợp lệ có các nội dung:
Tiêu đề “Séc”
Số tiền xác định
Tên NH hoặc tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán : là người bị ký phát.
Tên của tổ chức hoặc cá nhân của người thụ hưởng.
Địa điểm thanh toán.
Ngày ký phát.
Tên của tổ chức hoặc cá nhân với chữ ký của người ký phát.
19
01/10/17
Luật NH & CK - GV Nguyễn Từ Nhu
- III. PHÁP LUẬT VỀ CÁC PHƯƠNG THỨC THANH TOÁN
QUA TỔ CHỨC CUNG ỨNG DỊCH VỤ THANH TOÁN
1. Thanh toán bằng séc :
1.1 Giới thiệu chung về séc :
Các đặc điểm của séc:
• Tính hình thức cao : do được pháp luật qui định cụ thể.
• Tính trừu tượng : do séc không cần ghi nội dung thương mại.
• Tính bắt buộc trả tiền : người bị ký phát có nghĩa vụ chi trả
tiền cho người thụ hưởng.
• Tính lưu thông : có thể chuyển nhượng một hay nhiều lần
20
trong thời hạn của séc.
01/10/17
Luật NH & CK - GV Nguyễn Từ Nhu
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
