Bài 5: Tổ chức xã hội Bài 5: Tổ chức xã hội (social organizations) (social organizations)
Định nghĩa TCXH.
Qui mô TCXH:
- nhỏ: nhóm/ - lớn: tchức chính thức
I. Nhóm xã hội (social group):
1. Định nghĩa: Phân biệt với đám đông/ công chúng 2. Phân loại: C.H. Cooley : nhóm sơ cấp/ thứ cấp
- so sánh (bảng 5.1: tr. 106)
3. Một số khái niệm khác: cộng đồng/ mạng lứơi (phân
tích mạng lưới) tr. 108
II. Các lý thuyết về nhóm: 1. lyù thuyeát töông taùc bieåu töôïng:
- trong nhoùm giao tieáp nhö theá naøo, caùch ñeå truyeàn ñaït
yù nghóa…
- qui moâ, caùc khía caïnh cuûa öùng xöû (khoaûng caùch, baèng
lôøi…); nhaän thöùc tình huoáng (D. Sudnow).
- lyù thuyeát “ñoùng kòch” cuûa E. Goffman: “taïo aán
töôïng”; “tieàn caûnh/haäu tröôøng” 2. Thuyeát cô caáu / chöùc naêng:
- haønh vi trong nhoùm ñaõ bò qui ñònh; coâng vieäc cuûa
nhoùm bò qui ñònh bôûi cô caáu lôùn hôn. 3. Lyù thuyeát maâu thuaãn xaõ hoäi:
- maâu thuaãn bò chi phoái bởi qui moâ, ccaáu, cnaêng của
nhoùm;
- qui luaät thieåu soá trò trong nhoùm (R. Michels); - maâu thuaãn cuõng coù coâng duïng tích cöïc (Coser)
III. Năng động nhóm:
- Định nghĩa - Nội dung: * n/c lãnh đạo:
- đnghĩa lãnh đạo bằg vai trò xhội - hình thức lãnh đạo (Bales): lãnh đạo cviệc
(task leader), lãnh đạo tcảm (socioemotional leader) - loại hình lãnh đạo và tác dụng đv nhóm:
nc của Lippitt & White…v
* truyền thông trong nhóm vd: “hai bước
trong truyền thông” E. Katz, P. F. Lazarfeld (*)
- truyền thông tuỳ thuộc bản chất lãnh đạo,
cơ cấu, mục tiêu của nhóm…
IV. Các loại hình tổ chức có qui mô lớn:Tổ chức chính
thức (formal organization)
1. ĐN: TCCT 2. So sánh nhóm & tcct (tr. 116) (**) 3. Phân loại TCCT theo A. Etzioni:
- TC có tính qui phạm (normative org.) - TC có tính cưỡng bức (coercive org.) - TC duy lợi (utilitarian org.) * 1 TC có 3 tính chất kể trên 4. TC bàn giấy (bureaucracy):
-a) đn b) lsử c) đặc điểm d) ưu + hạn chế
5. Các sách lược để: “nhân bản hoá tổ chức”:a) hội nhập các thành viên; b) chia sẻ TN &QH c) thăng tiến mọi ng.
V. Quan hệ sơ cấp & TCCT trong XH hiện đại: 1. Xu hướng:
* xh ctruyền gắn với nhóm sơ cấp * xhhđ gắn với sự ptriển của các nhóm thứ cấp và TCCT. - Weber: tcct gắn với tính duy lí: tính toán cá nhân + quan hệ thứ cấp-> sức mạnh Tây phương.( Durkheim & Weber cũng thấy khuyết điểm…)
2. TCCT ở Nhật ( thập niên 1980)
W. Ouchi: 2 đđiểm: tính tập thể + quan hệ sơ cấp
TCCT Tây phương TCCT Nhật:
- cạnh tranh cá nhân
- tuyển tập thể; cùng mức lương
- cá nhân rời XN do tính toán và ngược lại
1)Thuê mướn + thăng tiến nnghiep 2) gắn bó với xn, an toàn nghề nghiệp - Thuê suốt đời, đòi sự trug thàh, tránh sa thải
3) đời tư/ hđộng trong xn:
4) huấn luyện trpng xn: - Phân biệt rõ cuộc sống riêng tư/ xí nghiệp -dựa trên chuyên môn hóa - Lo cho cn về nhà ở, giải trí, sih hoat chung xn - huấn luyện tổng qát cho nv
- ban lãnh đạo
5) Ra qđịnh, lãnh đạo: - hỏi ý kiến tập thể trước qđịnh
Câu hỏi thảo luận: a) Anh chị thích mô hình TCCT của Tây phương
hay Nhật? Tại sao?
b) Theo suy nghĩ của anh chị, mô hình TCCT
