
CHƯƠNG 2:QUẢN TRỊ VẬN TẢI HÀNG HÓA
Mục tiêu mong đợi khi học tập
•Hiểu được vai trò của vận tải và phân loại vận tải
•Lựa chọn trong vận tải
•Nghiệp vụ vận tải và phân phát hàng hóa
•Chứng từ trong vận tải
•Thiết kế mạng lưới vận tải
24

2.1. Khái quát về vận chuyển trong SCM:
Vận chuyển hàng hoá là sự di chuyển hàng hoá trong không gian bằng sức người hay phương tiện vận tải nhằm
thực hiện các yêu cầu của mua bán, dự trữ trong quá trình sản xuất-kinh doanh
2.1.1 Vai trò và vị trí của vận chuyển:
Vận chuyển giữ một vai trò và vị trí quan trọng đặc biệt, không thể thiếu trong các hoạt động vận hành của
SCM từ điểm xuất phát đến công đoạn hoàn tất sau cùng.
Vận chuyển là chu kỳ khép kín kết nối các công đoạn, qui trình, các yếu tố, thành phần tham gia trong toàn bộ
hệ thống. Trong SCM, 4 yếu tố quan trọng là: vận chuyển, marketing, phân phối và quản lý thì vận chuyển là
yếu tố quan trọng nhất và chiếm nhiều chi phí nhất. Việc lựa chọn hình thức, phương thức vận chuyển hợp lý
sẽ giúp tiết kiệm chi phí và đảm bảo giá thành được tốt nhất, mang tính cạnh tranh cao. góp phần quan trọng
trong việc quyết định đi đến thành công, hiệu quả của đơn vị.
Vận chuyển vật tư hàng hóa được hình thành do sự cách biệt về không gian và thời gian, giữa nơi sản xuất và
nơi tiêu dùng. Nhằm đáp ứng sự chuyển môn hóa của sản xuất và tiêu dùng làm cho nhu cầu vận chuyển tăng
lên cùng với sự phát triển của nền kinh tế.
Hoạt động vận chuyển như sợi dây kết nối các doanh nghiệp ở nhiều vị trí khác nhau. Quá trình vận chuyển
không tăng về sản lượng nhưng nâng cao giá trị sản phẩm trong chuổi cung ứng.
Vận chuyển tác động trực tiếp đến chi phí, năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp
8/21/2024
25

2.1.2. Đặc điểm của hoạt động vận chuyển hàng hóa:
Vận chuyển hàng hoá là sản phẩm dịch vụ nên khác với sản phẩm vật chất khác, vận chuyển hàng hoá có các
đặc điểm nổi bật như tính vô hình, tính không tách rời, tính không ổn định và tính không lưu giữ được.. Người
mua không thể biết trước hàng hóa có được vận chuyển đúng lịch trình hay có đảm bảo an toàn không…cho
đến khi họ nhận được hàng hóa.
Chất lượng của dịch vụ vận chuyển hàng hóa thường không ổn định do nhiều yếu tố khách quan ( như điều
kiện thời tiết, hạ tầng giao thông…) và cả những yếu tố chủ quan ( chất lượng của phương tiện vận chuyển, bến
bãi, tai nạn, …….) làm tác động không nhỏ đến tính ổn định của vận chuyển hàng hóa. Giám sát thường xuyên
và chặt chẽ là nội dung cần thiết để đảm bảo chất lượng dịch vụ ổn định và đồng đều.
Nhu cầu về vận chuyên không ổn định: cao điểm (mua sắm, tết…..), thấp điẻm, mùa vụ, ảnh hưởng các sự
kiện: mưa bão. thiên tai. lũ lụt, dịch bệnh,...ảnh hưởng đến kế hoạch đáp ứng nhu cầu của thị trường, làm
tăng các chi phí quản lý, bảo dưỡng, ảnh hưởng đến giá thành và hiệu quả kinh doanh sau cùng
Vận chuyển hàng hoá liên kết rất nhiều thành phần tham gia trong chuỗi cung ứng tổng thể, trong đó các chỉ
tiêu đặc thù của dịch vụ vận chuyển hàng hoá là tốc độ, thời gian, tính an toàn, tính ổn định, tính linh hoạt, …
cần được chú ý để đáp ứng tốt yêu cầu của bạn hàng/khách hàng.
8/21/2024
26

2.1.3. Các thành phần tham gia vận chuyển hàng hóa:
Buyer (người mua hàng): người mua đứng tên trong hợp đồng thương mại và trả tiền mua hàng.
Seller (người bán hàng): người bán hàng trong hợp đồng thương mại.
Consignor (người gửi hàng): người gửi hàng, ký hợp đồng vận tải với người giao nhận vận tải.
Consignee (người nhận hàng): người có quyền nhận hàng hóa.
Shipper (người giao hàng): người giao hàng trung gian giữa người mua và người bán (có thể thuê ngoài)
Carrier (người vận tải hay người chuyên chở): vận chuyển hàng từ điểm giao đến điểm nhận theo hợp đồng vận
chuyển.
Người giao nhận vận tải: người trung gian thu xếp hoạt động vận chuyển, nhưng đứng tên người gửi hàng (shipper)
trong hợp đồng với người vận tải.
Chính phủ: thường là người đầu tư và quản lí hệ thống hạ tầng cơ sở giao thông cho con đường vận chuyển
Công chúng: người tác động đến chính phủ và chính quyền các cấp ra các quyết định vì mục tiêu an sinh
8/21/2024
27

2.1.4 Phân loại theo đặc trưng con đường/ loại phương tiện vận tải: 8/21/2024
28
Đặc điểm và ưu điểm của vận tải đường biển :
Các tuyến đường vận tải trên biển phần lớn là những tuyến đường được hình thành một cách tự
nhiên.
Năng lực chuyên chở của vận tải đường biến rất lớn , không bị bạn chê so với các phương thức vận
chuyên khác.
Cước vận tải đường biển thường thấp.
Nhược điểm:
- Phụ thuộc khá nhiều vào điều kiện tự nhiên, hành trình vận chuyên dài, nên rủi ro còn cao.
-Tốc độ của tàu biển so với các hình thức vận chuyển khác còn thấp.
Tác dụng của vận tải đường biển đối với buôn bán quốc tế.
Thúc đẩy hoạt động buôn bản quốc tế phát triển,tác động tới cán cân thanh toán quốc
Góp phần làm thay đổi cơ cấu hàng hoá và cơ câu thị trường trong buôn bán quốc tế,
Cơ sở vật chất kỹ thuật của vận tải đường biển:
-Các tuyến đường biển.
-Cảng biển.
-Phương tiện vận chuyển.

