Bài giảng Quản trị chuỗi cung ứng Chương 3: ThS. Trần Thị Thu Hương (tóm tắt)

TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI

QUẢN TRỊ CHUỖI CUNG ỨNG Supply Chain Management

ThS. Trần Thị Thu Hương BM Logistics KD - Khoa KDTM

CHƯƠNG 3: MUA HÀNG & QL NGUỒN CUNG

1. ChiÕn l îc nguån cung trong QT cung øng

• Vai trß & tÇm quan träng cña mua hµng • Quan ®iÓm vµ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn QT cung øng • ChiÕn l îc nguån cung • C¨n cø x¸c ®Þnh chiÕn l îc nguån cung

2. Thuª ngoµi trong chuçi cung øng

h n h c g n u d

• Kh¸i niÖm, lîi thÕ & rñi ro • C¨n cø cña quyÕt ®Þnh thuª ngoµi • Quy tr×nh lùa chän ®èi t¸c • Thuª ngoµi DV Logistics

i é N

TẠI SAO MUA HÀNG LẠI QUAN TRỌNG?

1.1 Trung t©m c¾t gi¶m chi phÝ hîp lý

§¶m b¶o SX-KD nhÞp nhµng, liªn tôc

Trung t©m t ¬ng t¸c trong néi bé DN

Vai trß “canh cöa”

R&D, thiết kế

Mua hàng Marketing Sản xuất

Kh¸ch hµng

Nhµ cung cÊp

Tài chính KT

QL chất lượng

TẠI SAO MUA HÀNG LẠI QUAN TRỌNG?

1.1 Lĩnh vực SX-KD

Tỷ trọng CP vật liệu trong giá thành SP

 Bình quân

 52%

 Công nghiệp hóa dầu

 74%

 Vận tải

 63%

 Công nghiệp xe hơi

 61%

 Công nghiệp gỗ

 61%

 Chế biến thực phẩm

 60%

 Công nghiệp giấy

 55%

 Thiết bị điện

 49%

 Máy tính, đồ điện tử

 44%

QUAN ĐIỂM & Q.TRÌNH PT CỦA QT CUNG ỨNG

1.2 • §¸p øng KH cao nhÊt víi tæng CF thÊp nhÊt

Qu¶n trÞ cung øng (Supply management)

ChiÕn l îc (Strategic)

• X©y dùng quan hÖ

Tæng chi phÝ thÊp nhÊt

Mua hµng (Procurement)

ChiÕn thuËt (Tactical)

Gi¸ thÊp nhÊt cho 1 ®v sp

Mua s¾m (Purchasing)

T¸c nghiÖp (Operational)

QUAN ĐIỂM & Q.TRÌNH PT CỦA QT CUNG ỨNG

1.2

Mua s¾m (bËc t¸c nghiÖp)

 Đáp ứng y/cầu của bộ phận SX-KD

 Tìm nguồn cung có giá thấp nhất

 Đặt hàng & đưa ra yêu cầu sp/dv chi tiết

 Thực hiện hđ & g.quyết vướng mắc

 Thống kê và theo dõi số liệu

 Triển khai & giám sát

Dễ thay đổi NCC

 CNTT hỗ trợ đắc lực

QUAN ĐIỂM & Q.TRÌNH PT CỦA QT CUNG ỨNG

1.2

Mua hµng (bËc chiÕn thuËt)

 Thực hiện nghiên cứu chuyên sâu

tt vật liệu và phương án thay thế,

 XĐ tổng chi phí sở hữu h2 thấp nhất:

CP mua, dự trữ, vận chuyển

 Lựa chọn, đàm phán, thương lượng với NCC

 Đảm bảo nguồn cung liên tục, đều đặn

Procurement

 Xây dựng quan hệ với NCC

QUAN ĐIỂM & Q.TRÌNH PT CỦA QT CUNG ỨNG

1.2

QT cung øng (bËc chiÕn l îc)

 Xây dựng q.hệ gắn bó & tích hợp với NCC

 Đặt quan hệ trước để mua hàng

 Tìm kiếm cơ hội và xác định thách thức

trên thị trường nguồn cung

 Tham gia năng động vào quá trình

hoạch định chiến lược phối hợp

 Tìm cách nâng cao giá trị từ q.hệ cung ứng

NCC th.gia sớm vào q.trình thiết kế, sx

Giảm tính phức tạp trong nguồn cung

Chia sẻ thông tin, chia sẻ cơ hội

CHIẾN LƯỢC NGUỒN CUNG

1.3

• CL nhiÒu nhµ cung cÊp:

Ö h .

T¹o søc Ðp CT gi÷a c¸c NCC Tr¸nh rñi ro

C¸c d¹ng chiÕn l îc nguån cung

• CL Ýt nhµ cung cÊp:

PT mèi q.hÖ ®èi t¸c dµi h¹n hîp t¸c víi nhau ®Ó ®¸p øng KH cuèi cïng

• CL liªn minh KH-NCC (Keiretsu):

NCC trë thµnh mét bé phËn tÝch hîp trong liªn minh cña DN

• TÝch hîp däc:

q & g n î l è s c é u h t y ï T

Mua quyÒn së h÷u nguån cung KiÓm so¸t chÆt chÏ

CHIẾN LƯỢC NGUỒN CUNG

1.3

CL nhiÒu nhµ cung cÊp

• NhiÒu nguån cho 1 mÆt hµng

• MT c¹nh tranh, gi¸ thÊp, dvô tèt, rñi ro Ýt

• TËp trung vµo gi¸ c¶, lîi Ých ng¾n h¹n

• Quan hÖ ®èi lËp, Ýt cëi më

• §a d¹ng mÆt hµng

• Giao hµng t¹i kho

• Giao dÞch riªng lÎ

CHIẾN LƯỢC NGUỒN CUNG

1.3

CL Ýt nhµ cung cÊp

• Vµi nguån cho 1 mÆt hµng

• Quan hÖ hîp t¸c, dµi h¹n, æn ®Þnh

• Lîi thÕ nhê qui m«

• Hîp ®ång cung øng chän läc

• Giao hµng th êng xuyªn (JIT)

• L« hµng nhá cho mét lÇn giao hµng

• Giao hµng t¹i ®Þa ®iÓm sö dông vËt liÖu

• KiÓm tra vËt liÖu t¹i x ëng nhµ CC

CHIẾN LƯỢC NGUỒN CUNG

1.3

CL liªn minh KH-NCC

• Hîp ®ång cung øng ®éc quyÒn

• Môc tiªu chung & x¸c ®Þnh râ rµng

• TÝch hîp hÖ thèng

• Phô thuéc & thÝch nghi

• Chia sÎ ®Çu t & lîi Ých

• Th êng xuyªn trao ®æi & t ¬ng t¸c

• NCC gi÷ vai trß q.träng trong thµnh c«ng cña DN

tham dù sím, ngay tõ kh©u thiÕt kÕ sp

CHIẾN LƯỢC NGUỒN CUNG

1.3

Sè l îng NCC & møc ®é quan hÖ

Liªn minh chiÕn l îc

§èi t¸c chiÕn thuËt Quan hÖ giao dÞch

Quan hÖ t¸c nghiÖp

Nhiều NCC Số NCC chọn lọc Ít NCC 1 NCC

• Q.hÖ ng¾n h¹n • TËp trung CF, gi¸ c¶ • C¸nh tay nèi dµi

• Q.hÖ dµi h¹n • G¾n bã, lîi Ých 2 bªn • Chia sÎ nguån lùc, rñi ro • Cïng ho¹ch ®Þnh • L.®¹o c.cao tham dù • Giao tiÕp cëi më

CHIẾN LƯỢC NGUỒN CUNG

1.3

Lùa chän NCC

Yªu cÇu chµo hµng

T×m hiÓu chi tiÕt

Tham quan nhµ m¸y

DS NCC tiÒm n¨ng

Hîp ®ång cung øng

PHÁT TRIỂN QUAN HỆ VỚI NCC

1.3

§Ó sx ® îc sp næi tiÕng thÕ giíi, b¹n cÇn cã ý t ëng, thiÕt kÕ & quy c¸ch phÈm chÊt ®Æc biÖt, nh ng trªn tÊt c¶, b¹n cÇn cã nh÷ng nhµ cung cÊp tèt!

Good Supplier = Invaluable Resource

• ®óng chÊt l îng • ®ñ sè l îng • kÞp thêi gian • th¸i ®é phôc vô tèt • hîp t¸c thiÕt kÕ sp, dvô KH • ¸p dông c«ng nghÖ míi...

Gia t¨ng gi¸ trÞ & t¹o thuËn lîi cho qu¸ tr×nh SX-KD cña DN

PHÁT TRIỂN QUAN HỆ VỚI NCC

1.3 Thị trường & MT cạnh tranh

Thành công của NCC

Cấu trúc mạng cung ứng

• Quan hệ dài hạn

Quan hệ NCC-KH

• Sự tham gia của NCC

• Đội tác nghiệp giữa 2 bên

CHIẾN LƯỢC NGUỒN CUNG

Tích hợp hđ logistics

Quan hÖ t ¬ng t¸c & bÒn v÷ng

Công nghệ thông tin Thành công của doanh nghiệp

PHÁT TRIỂN QUAN HỆ VỚI NCC

1.3 Đôi bên cùng tiến bộ đột phá

NCC đặc biệt

Đôi bên cùng đổi mới

NCC tốt

Khối lượng lớn Giá ưu đãi

NCC truyền thống

BH+d.vụ tốt

NCC đạt y.cầu

Bán hàng

c î ® u h t h c Ý i î L

NCC ko đạt y.cầu

Tập trung vào sp & dịch vụ

Tập trung vào sp, ngắn hạn

Liên tục cải tiến & điều chỉnh

Tập trung vào quy trình & hệ thống §Çu t cÇn thiÕt ®Ó x©y dùng quan hÖ

Tăng CF do CL kém giá biến động, giao hàng ko ổn định

PHÁT TRIỂN QUAN HỆ VỚI NCC

1.3

C¹nh tranh mua nguyªn liÖu n«ng s¶n, thñy s¶n: Cuéc chiÕn gay g¾t gi÷a th ¬ng nh©n Trung Quèc & DN ViÖt Nam, c¶ trªn biÓn & trªn bê

Bµi häc g× cho DN ViÖt Nam?

• Gi¸ c¶ & søc m¹nh tµi chÝnh

• §iÓm thu mua b¸m s¸t tõng hé g® trong vïng nguyªn liÖu

• T¹o thuËn tiÖn tèi ®a cho NCC, nhá còng nh lín

• Khai th¸c quy ®Þnh u ®·i trong “H§ TM tù do TQ-ASEAN”

• Ph ¬ng ph¸p qu¶n lý tèt

CĂN CỨ XĐ CHIẾN LƯỢC NGUỒN CUNG

1.4

Tïy thuéc nhiÒu yÕu tè

• Lo¹i h×nh h2 cÇn mua ®Çu vµo

CL nguån cung nµo & mèi quan hÖ nµo lµ thÝch hîp?

• Møc ®é rñi ro cña q® mua

• QuyÒn lùc & th¸i ®é cña NCC

• N¨ng lùc cña nh©n sù bp mua

• Kh¶ n¨ng duy tr× nguån cung

æn ®Þnh mµ ko t¨ng nguy c¬ rñi ro

Ma trËn Kraljic

Kraljic model purchasing portfolio management (Harvard Business Review, 1983)

CĂN CỨ XĐ CHIẾN LƯỢC NGUỒN CUNG

1.4

• TÇm quan träng cña q®

• Møc ®é ®éc quyÒn

• CF vËt t /tæng CF

• Møc ®é phøc t¹p

• §ãng gãp gi¸ trÞ gia t¨ng

• Tèc ®é thay ®æi CN

• §ãng gãp lîi nhuËn

• Rµo c¶n th©m nhËp

Ph©n lo¹i h2 ®Çu vµo cÇn mua

Cao

MÆt hµng ®ßn bÈy

MÆt hµng chiÕn l îc

n Ë u h n

i

î

l

g n é ® c ¸ T

MÆt hµng then chèt MÆt hµng ®¬n gi¶n

ThÊp

Cao Rñi ro nguån cung

CĂN CỨ XĐ CHIẾN LƯỢC NGUỒN CUNG

1.4

Cao

MH ®ßn bÈy

MH chiÕn l îc

Ph©n lo¹i h2 ®Çu vµo cÇn mua

n Ë u h n

 Rñi ro cao, gi¸ trÞ cao  Ph¶i lu«n s½n cã  VËt t thiÕt yÕu  ThiÕt bÞ, m¸y mãc

 Rñi ro thÊp, gi¸ trÞ cao  VËt t th êng  Nguån cung c¹nh tranh  DÞch vô logistics

i

î

l

MH ®¬n gi¶n

MH then chèt

g n é ® c ¸ T

 Rñi ro cao, gi¸ trÞ thÊp  VËt t kÜ thuËt  Khan hiÕm  Khã thay thÕ

 Rñi ro thÊp, g.trÞ thÊp  S½n cã & dÔ thay thÕ  VËt t gi¸n tiÕp  V¨n phßng phÈm

ThÊp

ThÊp Cao

Rñi ro nguån cung

CĂN CỨ XĐ CHIẾN LƯỢC NGUỒN CUNG

1.4

Cao

MH ®ßn bÈy

MH chiÕn l îc

 § êng, ®Ëu t ¬ng  Chai, lon  V.chuyÓn thñy, s¾t, bé

 D©y chuyÒn chÕ biÕn, chiÕt rãt Tetra Pak  Hép, bÞch giÊy Tetra Pak

n Ë u h n

i

î

l

MH ®¬n gi¶n

MH then chèt

g n é ® c ¸ T

 H ¬ng liÖu

 M¸y tÝnh  ThiÕt bÞ vp  V¨n phßng phÈm

ThÊp

ThÊp Cao

Rñi ro nguån cung

CĂN CỨ XĐ CHIẾN LƯỢC NGUỒN CUNG

1.4

Cao

MH ®ßn bÈy

MH chiÕn l îc

 Lèp xe  Thïng xe  Khung xe

 D©y chuyÒn l¾p r¸p  Đéng c¬  HÖ thèng phanh

n Ë u h n

i

î

l

MH ®¬n gi¶n

MH then chèt

g n é ® c ¸ T

 G ¬ng, kÝnh  ¾c qui  èc, vÝt

 Tói khÝ  Chip ®iÖn tö  Pin

§éng ®Êt, sãng thÇn sù cè h¹t nh©n NB (3/2011) lµm ®×nh trÖ CN « t« toµn cÇu

ThÊp

ThÊp Cao

Rñi ro nguån cung

CĂN CỨ XĐ CHIẾN LƯỢC NGUỒN CUNG

1.4

Cao

MH ®ßn bÈy

MH chiÕn l îc

 Q.®Þnh cÊp cao  X.dùng liªn minh  NCC toµn cÇu

 Sö dông nhiÒu NCC  Kh.th¸c quyÒn chän mua  X.®Þnh qui m« & gi¸ tèi u

n Ë u h n

i

î

l

MH ®¬n gi¶n

MH then chèt

g n é ® c ¸ T

• Con gièng • Thøc ¨n • Thuèc thó y

 NCC ®Þa ph ¬ng  L ít gi¸  Quy tr×nh mua ®¬n gi¶n & tù ®éng hãa

ThÊp

 Ph.¸n ngõa rñi ro  §é tin cËy cña NCC  Q.hÖ hîp t¸c  ChÊp nhËn gi¸ cao nÕu cÇn thiÕt

ThÊp Cao

Rñi ro nguån cung

CĂN CỨ XĐ CHIẾN LƯỢC NGUỒN CUNG

1.4

CL nhiÒu NCC • NhiÒu nguån cho 1 mÆt hµng • MT CT, gi¸ thÊp, dvô tèt, rñi ro Ýt • TËp trung gi¸ c¶, lîi Ých ng¾n h¹n • Quan hÖ ®èi lËp, Ýt cëi më • §a d¹ng mÆt hµng • Giao hµng t¹i kho • Giao dÞch riªng lÎ

CL Ýt NCC • Mét hoÆc vµi nguån cho 1 MH • Quan hÖ hîp t¸c, dµi h¹n, æn ®Þnh • Lîi thÕ nhê qui m« • Hîp ®ång cung øng chän läc • Giao hµng th êng xuyªn (JIT) • L« hµng nhá cho 1 lÇn giao hµng • Giao hµng t¹i ®Þa ®iÓm sö dông VL

• Møc ®é phøc t¹p vÒ c«ng nghÖ cña MH • §Æc ®iÓm cña thÞ tr êng cung øng • N¨ng lùc cña c¸c nhµ cung cÊp • Quan ®iÓm qu¶n trÞ mua hµng & cung øng cña DN

KHÁI NIỆM THUÊ NGOÀI TRONG CCU

2.1

• sö dông ®vÞ bªn ngoµi • tæ chøc & triÓn khai • mét phÇn hoÆc toµn bé • ho¹t ®éng trong SC

• CNTT : thiÕt kÕ hÖ thèng, cËp nhËt....

• dÞch vô logistics

• gia c«ng, l¾p r¸p s¶n phÈm

• trung t©m ch¨m sãc KH

• nghiªn cøu & ph¸t triÓn SP

• v.v.

KHÁI NIỆM THUÊ NGOÀI TRONG CCU

2.1

TT thuª ngoµi toµn cÇu

Ngµnh Khèi l îng (Tû $) Tû träng (%)

C«ng nghÖ th«ng tin

450

57 Logistics

268

53 SX, l¾p r¸p

255

51

DÞch vô kh¸ch hµng 61 25

ThiÕt kÕ kü thuËt, R&D 40 32

Tµi chÝnh, kÕ to¸n 18 33

Marketing & b¸n hµng 18 30

Source: Logistics Quarterly, July 2010

KHÁI NIỆM THUÊ NGOÀI TRONG CCU

2.1

Q.hÖ trùc tiÕp víi n¨ng lùc cèt lâi

Giá trị

Tính khan hiếm

Năng lực cốt lõi

Chi phí sao chép

Tính thay thế

KHÁI NIỆM THUÊ NGOÀI TRONG CCU

2.1

Kh¸ch hµng chê mua s¶n phÈm I-phone

KHÁI NIỆM THUÊ NGOÀI TRONG CCU

2.1

- 13 TT phân phối - 8 TT kho vận - 1500 nhân viên

Chi phÝ

§¸p øng

HiÖu suÊt

HiÖu qu¶

Tù lµm/Thuª ngoµi

HT thông tin Chăm sóc KH

Gia công R&D

Kho bãi QT dự trữ

Vận chuyển Đóng gói

LỢI THẾ & RỦI RO CỦA THUÊ NGOÀI

2.2 Tăng KNQL, 9%

Giảm CF t.nghiệp & vốn đầu tư 48%

Tập trung n.lực cốt lõi 17%

• Gi¶m CF sx-kd & vèn ®Çu t

• TËp trung vµo n¨ng lùc cèt lâi

Tăng l.hoạt & tốc độ 13%

• T¨ng tÝnh linh ho¹t & tèc ®é

• T¨ng kü n¨ng qu¶n lý



• ChÊt xóc t¸c cho ®æi míi...

Yªu cÇu ngµy cµng cao vÒ QTCCU

• Quy tr×nh t¸c nghiÖp bÞ gi¸n ®o¹n

• Dß rØ d÷ liÖu & th«ng tin nh¹y c¶m

 • Gi¶m kh¶ n¨ng kiÓm so¸t

• Chi phÝ hîp t¸c qu¸ cao

CĂN CỨ CỦA QUYẾT ĐỊNH THUÊ NGOÀI

2.3

Chi phÝ

Ph ¬ng ¸n thuª ngoµi

$5500

Ph ¬ng ¸n tù lµm

$100,000

Tù lµm khi nµo?

• Qui m« ®ñ lín

• T¨ng tr ëng cao

Sè l îng

• ThÞ tr êng æn ®Þnh

• Ko cã NCC tèt

CĂN CỨ CỦA QUYẾT ĐỊNH THUÊ NGOÀI

2.3

Thêi gian chiÕm lÜnh thÞ tr êng

• 1980: Minnetonka giíi thiÖu Sotfsoap

• Xµ phßng b¸nh >< Xµ phßng n íc

• §ãng b×nh nhùa, cã b¬m xÞt dÔ dµng

• Kh«ng ph¶i lµ ph¸t minh míi

• Xµ phßng n íc ® îc cÊp b»ng s¸ng chÕ 1865

• Ko b¶o vÖ ® îc b»ng SHTT, rÊt dÔ copy

• Cty thuª ngoµi SX bao b×

• Nhanh chãng ký H§ cung øng ®éc quyÒn

• ChiÕm lÜnh thÞ tr êng xµ phßng n íc

• 1897: B¸n th ¬ng hiÖu & CSSX cho Colgate

CĂN CỨ CỦA QUYẾT ĐỊNH THUÊ NGOÀI

2.3

• Quy m«

Cao

i

• Møc ®é æn ®Þnh

Tæ chøc néi bé

Thuª ngoµi kiÓu liªn minh CL

• N¨ng lùc qu¶n lý

Sö dông lùc l îng bªn ngoµi

T×m kiÕm ®èi t¸c kh¸c

p ệ h g n c á t a ủ c g n ọ r t n a u q m ầ T

• Tµi s¶n, CN, dvô

ThÊp

ThÊp Cao

Năng lực của đối tác

QUY TRÌNH LỰA CHỌN ĐỐI TÁC THUÊ NGOÀI

2.4

Tiềm năng dịch vụ của đối tác

3. Lựa chọn đối tác 2. Đánh giá các phương án 4. Xây dựng quy trình tác nghiệp 5. Triển khai & liên tục hoàn thiện 1. Đánh giá chiến lược & nhu cầu thuê ngoài

Nhu cầu & ưu tiên của DN