Bài giảng Quản trị sản xuất & tác nghiệp: Chương 1 - Những vấn đề chung về quản trị sản xuất & dịch vụ

QU NẢ TRỊ S NẢ XU TẤ & TÁC NGHI PỆ

ả

ệ

ồ Gi ng viên : Th.S H Thi n Thông Minh Email : httminh@gmail.com HP : 0909163272

BÀI M Đ UỞ Ầ

ệ

 Tài li u tham kh o ả

1. Richard B. Chase, Nicholas J. Aquilano, F. Robert Jacobs.

ị ả ả 2. Tr . Qu n tr s n xu t và tác

ấ ộ nghi p: Giáo trình. Hà N i: Th ng Kê, 2002. 359tr.

Production and Operations Management: Eighth Edition. Irwin McGrawHill. 1998.690p. ả ể ươ ng Đoàn Th và các tác gi ố ệ ả ị ả ươ ụ ấ ị ị ng. Qu n tr s n xu t và d ch v . Hà

3. Đ ng Th Thanh Ph ố N i: Th ng Kê, 2002. 291 tr.

ệ ấ ộ ị ả 4. Đ ng Minh Trang. Qu n tr s n xu t và tác nghi p. Hà N i:

ồ ộ ặ ố ả Th ng Kê, 2003. 306tr.

ế ả ấ ả 5. Nguy n Văn Nghi n, Gerard Chavulier. Qu n lý s n xu t.

ễ ộ

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

ố Hà N i: Th ng Kê, 1998. ậ ớ 6. Sách bài t p đi kèm v i các giáo trình trên.

ấ ượ

ả

ổ

. Qu n lý ch t l

ng trong các t

ứ ch c.

ố

ị ề ộ ứ

ọ

ộ

ấ ượ

ử

ả

ẩ

ố

ộ ng s n ph m. Hà N i: Th ng Kê, 2004.

BÀI M Đ UỞ Ầ  Tài li u tham kh o ệ ả ạ T Th Ki u An và các tác gi Hà N i: Th ng Kê, 2004. 474 tr. ỹ ạ Phó Đ c Trù, Ph m Hùng. ISO 90002000. Hà N i: Khoa h c và K ậ thu t, 2002. 521tr. ầ Tr n S u. Qu n lý ch t l 214 tr.

ả

ế

ị

10. Phillip Crosby. Quality is Free. NY.: McGrawHill, 1979 (b n d ch ti ng

ễ

ng là th cho không. Mai Huy Tân, Nguy n Bình Giang

ứ ọ

ấ ượ t: Ch t l ộ

ệ vi ị d ch. Hà N i: Khoa h c – Xã h i, 1989).

ấ ượ

ệ

ả

t: Qu n lý ch t l

ng theo ị

ị

ị ng pháp Nh t. Nguy n Nh Th nh, Tr nh Trung Thanh d ch. Hà

ễ ậ

ỹ

ộ 11. Kaoru Ishikawa. What is Total Quality Control? – the Japanrse Way. ế NY.: Prentice Hall, 1985. (B n ti ng Vi ư ậ ươ ph ộ N i: Khoa h c và K thu t, 1990. ả

ị ả

ụ

ả

ễ

ị

ấ . Qu n tr s n xu t và d ch v : Bài

gi ng. Hà N i: ĐHNT, 2007.

ọ 12. Nguy n Văn Minh và các tác gi ộ ả

ị ả

ấ

ủ

ậ

13. B sách qu n tr s n xu t và v n hành c a Bussiness Edge. TP.HCM:

ả ộ ẻ

Tr , 20042007.

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

CHƯƠNG 1. NHỮNG V NẤ ĐỀ CHUNG VỀ QU NẢ TRỊ VỤ (QTSX&DV) S NẢ XUẤT & D CHỊ

ộ

ộ ố ố ượ

ươ

ụ

ệ

N i dung chính I. II.

ng pháp

ị ả

ệ M t s khái ni m c b n ụ Đ i t ấ ả nghiên c u qu n tr s n xu t

ủ

ộ ị

ử

ể L ch s phát tri n c a QTSX&DV

ị ả

ủ

ả

ơ ả ng, m c đích, nhi m v và ph ứ III. N i dung c a QTSX&DV ủ IV. ế ị V. Quá trình ra quy t đ nh c a nhà qu n tr s n

xu tấ

ạ

ả

ấ

ị

ề

ả

ố

ỏ

ụ VI. Phân lo i quá trình s n xu t và d ch v ậ VII. Câu h i, đ tài và tình hu ng th o lu n

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

CHƯƠNG 1 NHỮNG V NẤ ĐỀ CHUNG

Ộ Ố

Ệ Ơ Ả ạ ộ

ứ

ả

ấ

ị

ụ

I. M T S KHÁI NI M C B N ệ 1.1. Doanh nghi p và ho t đ ng s n xu t, cung ng d ch v  Doanh nghi p là gì? ệ ổ

ứ

ế

ch c kinh t

ả có tên riêng, có tài s n, có tr s giao d ch

• Doanh nghi pệ là t

ủ

ụ ở ậ

ằ

ị ụ

ị n đ nh, đ

c đăng ký kinh doanh theo qui đ nh c a pháp lu t nh m m c

ạ ộ

ự

ệ

ị ậ

ổ đích th c hi n các ho t đ ng kinh doanh

(Lu t Doanh nghi p – 2005).

ứ

ế ộ ậ

ườ ở

ồ

ữ

ứ là m t t p h p g m 2 ng

ượ ệ  T ch c kinh t ổ T ch c ổ

là gì? ợ qui t c nh t đ nh, cùng hành đ ng đ đ t đ

ượ

ế ớ ụ ể ự

ụ

ệ

ộ ổ

ổ

ộ ứ ch c đ

ằ i tr lên, liên k t v i nhau b ng nh ng ể ạ ượ c m c đích chung . c hình thành đ th c hi n các m c đích

ế là m t t

ấ ị ắ T ch c kinh t ứ kinh tế.

ướ

ứ

ị

ch c kinh

ộ ổ ả i góc nhìn qu n tr , – là m t t ự ị

ằ

ậ

i, ạ doanh nghi pệ , d ậ c thành l p theo qui đ nh c a pháp lu t nh m th c hi n các

ủ ể ạ

ụ

ấ

ả

 Tóm l ệ ế ượ đ t ợ ạ ộ ho t đ ng s n xu t kinh doanh đ đ t m c đích chung (thu l nhu n).ậ

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

CHƯƠNG 1. NHỮNG V NẤ ĐỀ CHUNG

ạ ộ

ụ

ứ

ả

ấ

ị

ệ 1.1. Doanh nghi p và ho t đ ng s n xu t, cung ng d ch v  S n ph m? ẩ ẩ

ả ả ủ

ế ế

ả ả

ẩ

ủ ệ ạ ộ hay các quá trình (ISO ho t đ ng

9000:2000). ạ ộ ạ ộ

ấ

ạ

ằ

ủ

ả ậ ẩ

ầ

ổ

ủ ườ i nh m t o ra c a c i v t ch t; ả ế ố ầ đ u vào thành s n ph m đ u ra.

ả S n ph m là k t qu ho t đ ng c a doanh nghi p. ạ ộ S n ph m là k t qu c a các

ế ượ

ạ

ể

ậ

ủ

ằ

ườ

là các s n ph m có th nh n bi

ế ượ t đ

c b ng các giác quan c a con ng

 S n ph m đ ẩ s n ph m v t ch t: ậ ẩ ả ị

Ho t đ ng gì? Quá trình nào? ho t đ ng có ích c a con ng quá trình bi n đ i các y u t ả ả ả

ạ ộ

ế

ớ

ữ ặ ủ

ự

ườ ế ố

ứ ặ

ườ i cung ng v i ng i ẩ ả (ho c s n ph m)

ả ử ụ ậ

ấ

ẩ ị ớ ữ

ộ ẩ

Là s n ph m c a quá trình (ho t đ ng) ti p xúc gi a ng s d ng d ch v . Trong SPDV luôn có s góp m t c a y u t v t ch t, v i nhi u c p đ khác nhau. ả

ấ ượ

ậ

ị ườ

ổ

c chia làm hai lo i: ấ ẩ s n ph m d ch v : ụ ẩ ủ ụ ề Hàng hóa là nh ng s n ph m v t ch t đ

c trao đ i trên th tr

ng.

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

CHƯƠNG 1 NHỮNG V NẤ ĐỀ CHUNG

ệ

ạ ộ

ứ

ụ

ấ

ả

ị

ủ

1.1. Doanh nghi p và ho t đ ng s n xu t, cung ng d ch v  Các thu c tính c a SP ộ ộ

ữ

 Thu c tính là gì? SP có nh ng thu c tính nào?

ờ ủ

ự ậ

ữ

ề

ể

ộ Thu c tính là nh ng tính ch t g n li n, không th tách r i c a s v t, ấ ắ

ẩ

ộ ệ ượ hi n t ẩ

ả ng (s n ph m). ộ giá trị c a l

 S n ph m có hai thu c tính c b n: ơ ả ủ ượ ằ ị

ườ ụ

ữ

ể

ị ử ụ

ượ

ị

c giá tr và giá tr s d ng?

ế ỹ

ậ , k thu t

ượ ượ

ả  Giá tr đo b ng ộ ị ế ng lao đ ng k t tinh trong SP.  Giá tr s d ng – là giá tr mà SP đem l ử ị ử ụ ạ i cho ng i tiêu dùng khi s ả ợ ị ụ i, công d ng), vô hình (c m d ng. Giá tr này có th : h u hình (ích l ự ứ h ng, s hài lòng).  Đi u ki n đ SP có đ ể ệ ề SP ph i rõ m c đích ả Đáp ng đ ứ Đáp ng đ ứ

ụ c các y/c kinh t ỹ ẩ c y/c th m m .

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

CHƯƠNG 1 NHỮNG V NẤ ĐỀ CHUNG

ạ ộ

ệ

ấ

ả

1.1. Doanh nghi p và ho t đ ng s n xu t,

ứ

ị

cung ng d ch v

ụ ẩ

ữ

ậ

ả

ấ

ẩ

ị

 So sánh gi a s n ph m v t ch t và s n ph m d ch

ự ậ

ề

ệ ượ

vụ  Làm th nào đ so sánh hai ho c nhi u s v t, hi n t

ng?

ể ệ ố

ể

ạ

t l p tiêu chí đ so sánh hai lo i hình

ủ

ẩ

ệ

, làm thí nghi m.

ế

ặ ế ế ậ t l p h th ng các tiêu chí.  Làm th nào thi ế ậ ế ẩ ả s n ph m? Bám sát đ c tính c a s n ph m. ả ặ Quan sát so sánh th c t ự ế Phân tích rút ra k t lu n. ậ

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

Thi

CHƯƠNG 1. NHỮNG V NẤ ĐỀ CHUNG

ậ

ấ

ị

ụ

So sánh SP v t ch t và SP d ch v

ả ẩ ậ ả ị ụ Tiêu chí so sánh ấ S n ph m v t ch t ẩ S n ph m d ch v

ả

ế

ạ ộ

ế

ấ Quá trình s n xu t

ế ổ ậ

ớ

ả ủ K t qu c a quá trình bi n ấ đ i v t ch t

ả ủ K t qu c a ho t đ ng ti p xúc v i khách hàng

ả

ẩ

ễ ượ

ữ

ề

ượ

H u hình, d l

ng hóa

ấ ủ ả B n ch t c a s n ph m

Thiên v vô hình, khó l hóa

ấ ượ

ể

ễ

ị

D xác đ nh và ki m soát

Khó

Ch t l

ng

ở ữ

ề

ể Chuy n QSH

Không

Quy n s h u

ậ

ễ

ụ ắ D kh c ph c

Khó, nghiêm tr ngọ

ả ủ H u qu c a sai sót

ớ

ế

ườ

H pẹ

R ngộ

i

ạ Ph m vi ti p xúc v i ng ử ụ s d ng

ự ữ

ả

Có

Khó

Kh năng d tr

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

CHƯƠNG 1 NHỮNG V NẤ ĐỀ CHUNG

ứ

ệ

ấ

ả

ạ ộ 1.1. Doanh nghi p và ho t đ ng s n xu t, cung ng

ị

ụ

d ch v

ơ ả

ứ

ủ

Các ch c năng c b n c a DN?

ấ

ộ

ữ

ủ

 Marketing  Tài chính  S n xu t ấ ả  …? S n xu t? ả  S n xu t ả

ấ là m t trong nh ng ch c năng c a doanh

ệ

ứ ể quá trình chuy n hóa các y u t

ầ

ế ố ồ ự SX hay ngu n l c) vào ủ ầ

ứ

ườ

nghi p, bao hàm ế ố ọ đ u (còn g i là các y u t ị ầ thành SP đ u ra nh m đáp ng nhu c u c a th ườ tr

ng (ng

ằ ụ i tiêu th ) ị ả ả

ệ

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

CHƯƠNG 1 NHỮNG V NẤ ĐỀ CHUNG

ơ ồ

ứ

ả

ấ

S đ quá trình s n xu t (cung ng DV)

ả

ế ố ầ

đ u vào:

ả

ấ Quá trình s n xu t

ầ ẩ S n ph m đ u ra: SP v t ch t ấ ậ SP d ch v . ụ ị

Các y u t Tài nguyên Lao đ ngộ V nố Công nghệ Thông tin Tài năng KD

ể

Ki m tra, đánh giá

ồ

H i đáp

ổ ạ

ể

ị

Quá trình chuy n đ i, t o giá tr gia tăng

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

CHƯƠNG 1 NHỮNG V NẤ ĐỀ CHUNG

ệ

ạ ộ

ụ

ứ

ấ

ả

ị

1.1. Doanh nghi p và ho t đ ng s n xu t, cung ng d ch v  S n xu t ấ ả  Theo b n, b n ch t (hay m c đích) c a quá trình s n xu t là

ụ ủ ả ạ ấ ả ấ



ạ

gì?

ị T o giá tr gia tăng. ấ

ể ế ả ạ ậ  D a vào khái ni m s n xu t, b n có th rút ra k t lu n: cung

ứ ụ ị

ự ệ ng d ch v là gì?  Cung ng d ch v ? ụ ứ

ị ẩ ị ị  Cung ng d ch v ứ

ả ứ ữ ế

ụ ụ ả ấ ạ ụ là quá trình s n xu t t o ra s n ph m d ch ử ạ ộ v thông qua ho t đ ng ti p xúc gi a bên cung ng và bên s ụ ị d ng d ch v .

ụ ế ị t?

ự ể ị  Hãy nêu các lĩnh v c d ch v mà b n bi ạ ự  Theo b n d ch v đóng vai trò nh th nào trong s phát tri n ư ế

ủ ố ế ụ qu c dân?

ạ ề c a n n kinh t ể ả ấ  Hãy rút ra đi m khác bi t c b n trong quá trình s n xu t

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

ứ ị ệ ơ ả ụ SPVC và cung ng d ch v ?

CHƯƠNG 1. NHỮNG V NẤ ĐỀ CHUNG

ự

ệ

ứ

ữ

ả

S khác bi

ấ t gi a quá trình s n xu t SPVC và cung ng DV

# Tiêu chí so sánh

ấ Quá trình cung ứ ụ Quá trình s n ả xu t SPVC ị ng d ch v

ệ ớ 1 Quan h v i khách hàng trong quá trình SX

ầ ố ớ 2 Yêu c u đ i v i qui trình SX

ể ủ 3 Đ c đi m c a quá trình lao

ặ đ ngộ ố ủ ộ Thu c tính c a SP cu i cùng

ấ 5 Năng su t quá trình SX

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

ấ ượ ả 6 B o hành ch t l ng

NG I Ấ

ƯƠ Ữ

Ề

CH NH NG V N Đ CHUNG

ụ

ả

ấ ụ

ị ả ị

ổ

là qu n trả

ị ả ệ 1.2. Khái ni m qu n tr s n xu t và d ch v  Qu n tr s n xu t và d ch v là gì? ị ả ấ  Qu n tr SX&DV ị

ấ ầ

ẩ

ố

ỏ

ị

ế ầ i đa nhu

ụ ể ự

ệ

ụ ị ườ ng, đ th c hi n m c đích kinh doanh ệ

ầ ủ

ế ị quá trình bi n đ i các y u ả ả ồ ự ố ả s n xu t đ u vào (ngu n l c) thành s n ph m đ u t ằ ra (hàng hóa và d ch v ) nh m th a mãn t ủ c u c a th tr c a doanh nghi p. ộ ố ể

ệ

 M t s đi m l u ý xung quanh khái ni m ọ

ề

ấ

ọ ả

ị

ả ả

ệ

 Tên g i c a môn h c: hi n có r t nhi u tên g i, ngoài ệ ấ , ả ụ, còn có qu n lý s n xu t ấ qu n tr s n xu t và d ch v ấ qu n tr s n xu t và tác nghi p.

ư ế

ế

i quy t nh th nào?

ọ ủ ị ả ị ả ? Vì sao nh th ? Và gi ả

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

NG I Ấ

ƯƠ Ữ

Ề

CH NH NG V N Đ CHUNG

ụ

ệ

ươ

II. Đ i t

ng, m c đích, nhi m v và ph

ng pháp

ố ượ nghiên c u QTSX&DV

ố ượ

ứ ng

ứ

ấ

ứ

ề

2.1. Đ i t  Đ i t ủ ố ượ là quá trình ng nghiên c u c a QTSX&DV ụ ị ứ ậ ấ ả ả ẩ s n xu t s n ph m v t ch t và cung ng d ch v ế ộ ổ ủ c a m t t . ch c kinh t  Quá trình này bao g m r t nhi u ho t đ ng có

ậ

ấ ế ớ

ạ ộ ạ Theo b n, đó là

t v i nhau.

ố ế ữ

ồ m i li n quan m t thi ạ ộ nh ng ho t đ ng nào?

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

NG I Ấ

ƯƠ Ữ

Ề

CH NH NG V N Đ CHUNG

ả

ụ 2.2. M c đích  M c đích c a QTSX&DV là tìm ra các ph ụ ệ

ế ố

ể ạ

ứ ỏ

ả

ị ươ ng th c qu n tr ố ẩ i SX đ t o s n ph m th a mãn t

ủ ấ hi u qu nh t các y u t ủ đa nhu c u c a khách hàng.

ế

ạ

ả

ươ

ậ

2.3. Nhi m vệ  Nghiên c u so n th o các lý thuy t, ph

ng pháp lu n,

ươ

ế

ụ ả ế

ng pháp ễ

ễ ươ ự

ụ

 Tìm cách ng d ng hi u qu lý thuy t vào th c ti n. ệ ự  Không ng ng c i ti n, đ i m i phát tri n các ph ổ ế ổ ủ

ườ

ị

ả ầ ụ ứ ng pháp. ứ ừ ị ả ề ờ

ả ớ ả ả qu n tr c v lý thuy t và kh năng ng d ng th c ti n, đáp ứ ng k p th i thay đ i c a môi tr

ể ứ ng.

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

NG I Ấ

ƯƠ Ữ

Ề

CH NH NG V N Đ CHUNG

ệ ố

h p

ộ ọ

ươ ng pháp 2.3. Ph  Ti p c n h th ng ậ ế  Ti p c n theo quá trình ậ ế  Ti p c n theo tình hu ng ố ậ ế  Ti p c n t ậ ổ ợ ế  Ph ươ ng pháp mô hình hóa  Ph ế ươ ng pháp toán kinh t  Ph ệ ự ươ ng pháp th c nghi m  Ph ứ ươ ng pháp nghiên c u xã h i h c.

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

CHƯƠNG 1. NHỮNG V NẤ ĐỀ CHUNG

ị ả

ủ

ấ

ả

ộ

ị

ụ

III. N i dung c a qu n tr s n xu t và d ch v

ầ

ự D báo nhu c u ẩ ả s n ph m (Ch.2)

ị ả Qu n tr ấ ượ ng Ch t l (Ch.8)

ế ế t k SP Thi ạ Ho ch đinh ấ công su t (Ch.3)

ị ả Qu n tr ụ ị D ch v (Ch.7)

ứ ổ T ch c ấ ả s n xu t (Ch.4)

ị

ạ

ị ả Qu n tr D trự ữ (Ch.6)

Ho ch đ nh Nhu c u ầ ồ ự Ngu n l c (Ch.5)

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

CHƯƠNG 1. NHỮNG V NẤ ĐỀ CHUNG

Ủ SỬ PHÁT TRI NỂ C A QTSX&DV

IV. L CHỊ 4.1.Quá trình phát tri nể

 ố ạ ừ th i c đ i: V n lý

ự

 ạ ườ ộ ư ừ ờ ổ ạ xa x a, t ườ n treo Babylon. ữ ủ

ỷ ấ ả

 ề ắ ầ ổ ả ả ả

ọ đây.

ệ ố Các h th ng sx v n có t Tr ng thành, Kim T tháp, v ế ệ Cu c cách m ng công nghi p Anh (nh ng năm 70 c a th ấ ủ k 18) – làm thay đ i b n ch t c a n n s n xu t. ấ Khoa h c qu n lý s n xu t cũng b t đ u hình thành và phát ể ừ tri n t ạ ắ ầ ừ ư ? Cách m ng CN b t đ u t

ị ả ả ấ ả Anh, nh ng vì sao khoa h c qu n lý ố ừ ạ ọ ồ i có ngu n g c t

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

nói chung và qu n tr s n xu t nói riêng l M ?ỹ

CHƯƠNG 1. NHỮNG V NẤ ĐỀ CHUNG

ộ ố ố ị

ử

ớ

M t s m c l ch s đáng ghi nh

ườ Tr Tác giả #

ng phái ạ ệ Giai đo nạ ~1770 Cách m ng công nghi p Anh 1

ơ ướ 2 1764 Phát minh máy h i n c

3 1785 Phát minh máy d tệ

ả ủ 4 1776 Adam Smit

ố

ủ ẩ Tác ph m “C a c i c a các qu c gia” ả 5 1911 ọ Qu n lý khoa h c F. Taylor

6 1911 F. Gibreth

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

Tâm lý công nghi pệ ồ ế ệ ể 7 1912 ạ Bi u đ k ho ch công vi c Henry Gantt

CHƯƠNG 1. NHỮNG V NẤ ĐỀ CHUNG

ộ ố ố ị

ử

ớ

M t s m c l ch s đáng ghi nh

ườ # ng phái

Tr ả ề ấ 8 Giai đo nạ 1913 S n xu t dây chuy n Tác giả H. Ford

ứ ệ ơ 9 1930 ộ Nghiên c u đ ng c làm vi c Elton Mayo

ấ ượ 10 1935 ằ ng b ng W.Shewhart

ể ố Ki m tra ch t l th ng kê

ị ả ệ ề ả 11 195060 Nhi u tác gi

ộ 12 1970 IBM, J.Orlicsky

PP qu n tr tác nhi p: mô hình hóa, PERT, CMP Ứ đi n t

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

ụ ng d ng r ng rãi máy tính ệ ử trong SX: MRP ế ượ 13 1980 Mô hình chi n l c SX: 5Ps Harvard

CHƯƠNG 1. NHỮNG V NẤ ĐỀ CHUNG

ộ ố ố ị

ử

ớ

M t s m c l ch s đáng ghi nh

ườ Giai đo nạ Tr ng phái #

ự ộ JIT, TQC, t đ ng hóa Tác giả Toyota, Deming 14

ấ ượ 15 1990 nay ng toàn

ệ ả TQM, qu n lý ch t l di n, ISO

ệ ử ệ Doanh nghi p đi n t 16

ấ ả ổ ả qui trình s n xu t kinh M. Hammer 17

C i t doanh (RBP)

ị ạ ồ ự SAP, Oracle 18

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

Ho ch đ nh ngu n l c DN – ERP System

CHƯƠNG 1 NHỮNG V NẤ ĐỀ CHUNG

ướ

ủ ổ

ể

ứ

ệ

ấ

ả

ng phát tri n c a t

ch c s n xu t hi n

ưở

ạ ộ

ế

ổ

nh h

ng đ n ho t đ ng t

ứ ch c

4.2. Xu h đ iạ ế ố ả 4.2.1. Các y u t ấ ả s n xu t

ệ

ạ

 Cu c cách m ng công ngh thông tin và công

ấ ấ

ấ

ế ậ

h u công

ề ế

ệ

ộ ngh .ệ  Xu th toàn c u hoá. ầ ế  V n đ dân s . ố ề  V n đ môi tr ườ ề ng sinh thái.  Tính ch t m i c a n n kinh t ớ ủ ố nghi p (cu i TK 20đ n nay).

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

CHƯƠNG 1 NHỮNG V NẤ ĐỀ CHUNG 

ấ

ề

ế ậ

ệ : h u công nghi p



ế ị



ợ

ế

ạ ộ

ấ

ả

ng tích h p, liên k t các ho t đ ng s n xu t



ệ ớ

ấ

ả ạ ộ

ế ị

ủ

ệ



ồ

ố

ọ

ư ế

ưở

ế

ng nh th nào đ n

ệ

ả

ớ ủ Tính ch t m i c a n n kinh t ệ công ngh và thông tin đóng vai trò quy t đ nh trong phát tri n;ể ướ Xu h kinh doanh; ọ ạ ạ t o công ngh m i là d ng s n xu t quan tr ng ủ ể ả ấ nh t, quy t đ nh hi u qu ho t đ ng c a ch th ;ế kinh t ấ ể ứ Tri th c là ngu n v n quan tr ng và quí giá nh t đ phát tri n.ể ẽ ả ế ố ạ ? Theo b n, các y u t trên s nh h ạ ấ ứ ch c s n xu t hi n đ i?

ổ t

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

ặ

ệ

CHƯƠNG 1. NHỮNG V NẤ ĐỀ CHUNG ớ ủ ổ ể ấ 3.2.2. Đ c đi m m i c a t  Ch c năng s n xu t chuy n t ấ ả th b đ ng sang ch đ ng

ả ứ ể ừ ế ị ộ ủ

ứ  Tr

ứ ướ ế ổ c đây: Ch c năng c a DN là bi n đ i ngu n l c đ u vào

ạ ch c s n xu t hi n đ i ủ ộ ầ ị ườ

ả ồ ự ủ ầ ẩ ầ ớ

ạ

ữ

ề

ấ

ạ

ả

 M m d o trong c u trúc, linh ho t trong qu n lý và b n v ng

ng ồ ự ớ ạ ấ ồ ầ ờ

ướ ướ ẳ ộ ng r ng và ph ng, rút

ấ ắ ả

ợ thành s n ph m đ u ra phù h p v i yêu c u c a th tr  Ngày nay: DN là các ch th t p trung và sáng t o ngu n l c đ ủ ể ậ ể ầ ả s n xu t đ ng th i góp ph n hình thành các nhu c u m i (t o c u).ầ ẻ trong phát tri n:ể  C u trúc có xu h ế ọ ộ ậ

ể ng phát tri n theo h ấ ể ố ượ ng các c p, tâng trong qu n lý; ủ ổ ộ (nhóm) lao đ ng đ c l p; ạ ừ

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

ứ ả ị ứ ng n đ n m c có th s l  Chú tr ng ho t đ ng c a t ạ ộ  Không ng ng t o n i l c c nh tranh cho DN; ộ ự ạ  Vai trò hàng đ u c a qu n tr tri th c. ủ ầ

CHƯƠNG 1 NHỮNG V NẤ ĐỀ CHUNG

ủ

ể

ướ

ng phát tri n c a

ị ả

ấ

ả

ế ạ

ả

i th c nh tranh.

ấ ạ ợ ệ ớ ạ

ầ ư ậ ề

ề

ả

ườ

ộ ố ị 3.2.3. M t s đ nh h ạ ệ các DN SX hi n đ i  Chú tr ng qu n tr chi n l ế ượ ị ả ọ c trong qu n tr s n xu t.  Đ m b o ch t l ệ ấ ượ ả ng toàn di n.  Rút ng n th i gian s n xu t, t o l ờ ắ  Đ u t ậ c p nh t công ngh m i.  Phân quy n trong qu n lý, t o đi u ki n cho phép ng

ộ

lao đ ng tham gia vào quá trình ra quy t đ nh. ấ

ạ ả ổ

ệ ế ị ả các qui trình s n xu t – kinh

 Không ng n ng i c i t ầ

doanh.

ặ

ệ ế

ệ

ả

ườ

 Quan tâm đ c bi

t đ n b o v môi tr

ng.

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

CHƯƠNG 1 NHỮNG V NẤ ĐỀ CHUNG

ộ ố

ệ

ả

ấ

ạ 3.2.4. M t s mô hình s n xu t hi n đ i • Mô hình MRP (Materials Requirements Planing)

ầ Ho ch đ nh nhu c u nguyên v t li u

ậ ệ ủ

ệ

ạ ị  Xu t hi n vào nh ng năm 70 c a TK20 ữ ấ  Ng ườ

i kh i x

ng: Joshep Orlicky c a IBM và các

ở ướ ủ

ủ ự ữ ả

ộ

ệ

ấ

ả

ể

ả

ạ

ầ

ề

ậ

ầ

ị

ỉ

chuyên gia c a Hi p h i Qu n lý d tr s n xu t Hoa ỳ k (American Production & Inventory Control Society)  N i dung: dùng ph n m m đ ho ch đinh, qu n lý và ộ ề ề đi u ch nh nhu c u cũng nhu l ch trình v nguyên v t li uệ

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

CHƯƠNG 1 NHỮNG V NẤ ĐỀ CHUNG

ộ ố

ệ

ấ

ả

ạ 3.2.4. M t s mô hình s n xu t hi n đ i  Mô hình MRP (Materials Requirements Planing)

ầ Ho ch đ nh nhu c u nguyên v t li u

ậ ệ ủ

ệ

ạ ị  Xu t hi n vào nh ng năm 70 c a TK20 ữ ấ  Ng ườ

i kh i x

ng: Joshep Orlicky c a IBM và các

ở ướ ủ

ủ ự ữ ả

ộ

ệ

ấ

ả

ể

ả

ạ

ầ

ị

ề

ậ

ầ

ị

ỉ

chuyên gia c a Hi p h i Qu n lý d tr s n xu t Hoa ỳ k (American Production & Inventory Control Society).  N i dung: dùng ph n m m đ ho ch đ nh, qu n lý và ộ ề ề đi u ch nh nhu c u cũng nhu l ch trình v nguyên v t li u.ệ

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

CHƯƠNG 1 NHỮNG V NẤ ĐỀ CHUNG

• Mô hình MRP (Materials Requirements Planing)

ị

ầ Ho ch đ nh nhu c u nguyên v t li u ệ

ậ ệ ữ

ề

ả

ấ

ả

ạ  ng d ng r t hi u qu cho nh ng dây chuy n s n

Ứ ụ ấ ồ ộ xu t đ s . ệ

ể

 Hi n đang phát tri n thành mô hình MRP II ạ ộ

ị ồ ự

ồ

ỉ

ế

ả

(Manufacturing Requirements Planing) ho ch đ nh ậ ệ không ch ngu n nguyên v t li u mà toàn b ngu n l c ấ liên quan đ n quá trình s n xu t./.

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

CHƯƠNG 1 NHỮNG V NẤ ĐỀ CHUNG

• Mô hình JIT (Just In Time) – Chính xác –

ủ

 Xu t hi n vào nh ng năm 80 c a TK20 t ữ

ạ i

ờ ạ đúng th i h n ệ ấ ả ậ

Nh t B n.

ộ

ổ

ể

ả

ồ

ứ

 N i dung: T ch c qu n lý đ luôn gi ứ ệ ừ

ể

ấ

ả

ữ ượ đ ữ ữ ố i ngu n nguyên li u cung ng và d tr t ạ ộ ủ thi u chính xác v a đ cho các ho t đ ng s n xu t kinh doanh.

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

CHƯƠNG 1 NHỮNG V NẤ ĐỀ CHUNG

• Mô hình TQC (Total Quality Control) – Ki m ể

ệ

soát ch t l

ắ

ấ ượ ệ ấ ổ ủ

 Xu t hi n vào nh ng năm 80, g n li n v i ớ ng

ng toàn di n ề ữ ấ ượ ộ ố tên tu i c a m t s chuyên gia ch t l n i ti ng nh : Deming E., Juran J. ể ự

ổ ế ộ

 N i dung: Xây d ng h th ng ki m tra, ki m

ệ ố ệ

ố

ể ng toàn di n xuyên su t quá

ấ ượ ả

ấ ủ

soát ch t l trình s n xu t c a DN.

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

CHƯƠNG 1 NHỮNG V NẤ ĐỀ CHUNG

• Mô hình 5Ps (People, Plants, Parts,

ế ượ

ả

ạ ọ

ế ọ

Processes, Planning & Control System) – ị ạ Ho ch đ nh chi n l  Do các nhà kinh t

ấ c s n xu t ộ h c thu c Đ i h c

ở ướ

ng vào

ữ ộ

Harvard Business School kh i x ủ nh ng năm 80 c a TK 20. ơ ở ự ạ ơ ả

ị

ồ ự ế

ệ

ậ

ợ

ấ ủ

ả

 N i dung: D a trên c s phân tích 5P 5 ế ượ ể ngu n l c c b n đ ho ch đ nh chi n l chi n thu t và tác nghi p phù h p cho quá trình s n xu t c a DN.

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

CHƯƠNG 1 NHỮNG V NẤ ĐỀ CHUNG

ẩ

Mô hình TQM (Total Quality Management) Qu n lý ng toàn di n và tiêu chu n hoá ch t l

ch t l

ướ

ả ấ ượ ng ớ

ủ

ế

ấ ượ Là b

c phát tri n ti p theo c a mô hình TQC cũng v i

ổ

ệ ể ư ấ

ộ

ụ

ả ế ọ

ế

ệ

các tên tu i nh : Deming E., Juran J., Crosby P. ấ ủ ộ

ẩ

N i dung:TQM l y khách hàng làm trung tâm, l y c i ti n ự liên t c làm công c và s cam k t toàn di n c a m i ươ thành viên trong Dn làm ph H th ng tiêu chu n ch t l ấ ượ ả

ẩ

ướ ệ ố ố ế ư

ẩ

ổ

ng châm hành đ ng. ẩ c chu n hoá ng ISO là b ng TQM b ng văn b n. ISO là h th n tiêu chu n đ a ra vào năm

ằ ứ ả

ệ ố ư ưở t t ố ế qu c t do T ch c Tiêu chu n Qu c t ố ấ ớ ớ 1987, v i phiên b n m i nh t ISO 9000:2000 công b năm 2000.

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

CHƯƠNG 1 NHỮNG V NẤ ĐỀ CHUNG

ấ

Processes) – C i t

ậ

• Mô hình RBP (Reengineering Business ả ả ổ quá trình s n xu t kinh doanh  Hình thành vào đ u th p k 90 ầ ở ỹ M .  N i dung: Khác v i TQM v i công c ch l c là c i ả ụ ớ

ộ ế

ủ ự ạ ả

ả ổ ậ

ạ ấ

ố

ạ

ổ

ứ

ừ

ể

ỷ ớ ụ ti n liên t c (kaizen), RBP kêu g i DN m nh d n xem ộ xét và c i t ộ doanh – có nghĩa là làm m t cu c cách m ng t ng ạ ở ứ th ch không d ng l

ọ t n g c toàn b quá trình s n xu t kinh ộ ả ế m c c i ti n.

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

CHƯƠNG 1 NHỮNG V NẤ ĐỀ CHUNG

ệ

ươ

ữ

• Mô hình xí nghi p đi n t ệ ử  Phát tri n cùng v i s phát tri n c a m ng ể ạ ớ ự ể ủ ệ ử ạ ầ ng m i đi n t vào toàn c u Internet và th ủ gi a nh ng năm 90 c a TK 20.

ừ

ệ

 V i d ng xí nghi p này Internet v a là môi ừ

ụ ể ả

ạ ộ

ấ

ữ ớ ạ ườ

ng ho t đ ng v a là công c đ s n xu t

tr kinh doanh.

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

CHƯƠNG 1 NHỮNG V NẤ ĐỀ CHUNG

ả ượ

 Mô hình đ ả ố ơ ả

ậ

ấ

đ u

ứ

ầ

ố

 Mô hình qu n tr chu i cung ng ứ ỗ ị ự ộ ệ ưở c xây d ng trên ý t ng m t h ả ỗ ồ ị th ng qu n tr DN g m ba chu i (dòng ch y) c b n – business process: dòng thông tin; ả ừ ầ dòng v t ch t và dòng tài chính, ch y t ớ ầ ư vào đ u tiên (nh nhà cung ng)t i đ u ra i tiêu dùng). cu i cùng (nh ng

ườ ư ụ ỗ ợ ắ ự

ố

 Công c h tr đ c l c cho mô hình này là h ệ th ng ERPSystem (Enterprise Resource Planning).

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

CHƯƠNG 1 NHỮNG V NẤ ĐỀ CHUNG

ế ỷ

ứ

ấ

3.2.5. T ch c s n xu t trong th k 21

ả ế

ệ

ổ ổ

ọ

ổ  M ng kinh t ạ  T p đoàn liên k t o ế ả ậ  Công ty đa chi uề  T ch c trí tu ứ  T ch c h c h i ỏ ứ

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

CHƯƠNG 1 NHỮNG V NẤ ĐỀ CHUNG

ế ị

ị ả

ủ

ấ

ả

V. Quá trình ra quy t đ nh c a nhà qu n tr s n xu t

ụ

ơ ả

ệ

ả

ị

ị và d ch v ứ

ủ 5.1. Ch c năng c b n c a nhà qu n tr tác nghi p

ạ

ế ượ c ả

ổ ể ả ề

 Ra quy t đ nh ế ị  Ho ch đ nh chi n l ị  T ch c ho t đ ng s n xu t ấ ạ ộ ứ  Ki m tra th c hi n ệ ự  Qu n tr nhân l c ị ự  Đi u ph i và qu n lý chung. ả ố

ị ả

ệ

ả

ấ Qu n tr s n xu t và tác nghi p

CHƯƠNG 1 NHỮNG V NẤ ĐỀ CHUNG

ệ

ị ả

ấ

5.2. Nhi m v c a nhà qu n tr s n xu t ệ

ề

ả ụ ủ ạ ệ trong đi u ki n hi n đ i

ị ả